1. Planum sagitale - charakterystyka (osie, podział ciała i kończyn, ruchy)

Osie: oś strzałkowa i pionowa

Podział ciała i kończyn: dzieli ciało na dwie części, prawą i lewa; kończyny na część boczna i przyśrodkową

Ruchy: zginanie, prostowanie, skłon

2. Planum frontale - charakterystyka (osie, podział ciała i kończyn, ruchy)

Osie: oś poprzeczna i pionowa

Podział ciała i kończyn: dzieli tułów, głowę i kkd na część przednią i tylną, kkg na część dłoniową i grzbietową

Ruchy: odwodzenie, przywodzenie, zginanie do boku (prawo i lewo)

3. Wskaż położenie osi obrotu w następujących stawach:

Ramiennym - oś znajduje się 2,5cm poniżej wyrostka barkowego łopatki (pionowo w dół)

Promieniowo-nadgarstkowym - przechodzi przez punkt leżący w połowie odcinka łączącego wyrostki rylcowate kości łokciowej i kości promieniowej

Kolanowym - przebiega 2,5cm powyżej szczeliny stawu kolanowego na granicy środkowej i tylnej części wymiaru strzałkowego kolana

4. Wyjaśnij pojęcia:

* para kinematyczna- ruchome połączenie dwóch półpar swobodnych i to

połączenie powoduje że człony owe względem siebie przestają być swobodne.

* Biomechanizm- układ ruchu człowieka zawierający elementy (człon) sztywne

(czyli kości) oraz połączenia ruchowe występujące między nimi (czyli stawy),

może być uznany za swoisty biomechanizm.

* Stopień swobody- ruch niezależny wykonany w jednym kierunku bez zmiany

położenia stosunku do innych kierunków.

5. Narysuj schemat KG i oblicz jej ruchliwość przyjmując za podstawę kość łopatki.

Człon 4 - cztery kości I rzędu nadgarstka

Człon 5 - cztery kości II rzędu nadgarstka oraz II i III kości śródręcza

W = 30

W = 6 * 22 ( 3 * 1 + 4 * 6 + 5 * 15) = 132 - 102 = 30

6. Narysuj schemat KD i oblicz jej ruchliwość przyjmując za podstawę kość miednicy.

W = 6 * 22 - ( 3 * 1 + 4 * 6 + 5 * 15) = 132 - 102 = 30

7. Podaj parametry:

* masowe:

- głowy - 7%

- przedramienia - 2%

- uda - 12%

- stopy - 2%

* położenie środków ciężkości:

TUŁÓW: linia łącząca osie w stawach barkowych i stawach biodrowych, na 44% długości linii łączącej te linie w osi długiej ciała

RAMIE: 47% oś obrotu w stawie ramiennym, w stawie łokciowym

PODUDZIE: 42% oś obrotu w stawie kolanowym, skokowo-goleniowym

RĘKA: w okolicy III kości śródręcza, 1 cm proksymalnie, 1 cm promieniowo

8. Podaj parametry:

* masowe:

- tułowia - 43%

- ramienia - 3%

- podudzia - 5%

- ręki - 1%

* położenie środków ciężkości:

GŁOWA: siodło tureckie kości klinowej

PRZEDRAMIE: 42% oś obrotu w stawie łokciowym, w stawie promieniowo-nadgarstkowym

UDO: 44% oś obrotu w stawie biodrowym, stawie kolanowym

STOPA: 44% od guza pierwszego do końca III palca

9. Scharakteryzuj z wykorzystaniem rysunku metodą wyznaczania OSC człowieka metoda sumy momentów sił.

Do tej metody potrzebne jest zdjęcie osoby badanej a przed fotografowaniem badanego nanosimy na jego ciało obrazujące położenie osi czynnościowych stawów głównych oraz zaznaczenie środków ciężkości poszczególnych części ciała. Naklejamy zdjęcia na papier milimetrowy i przygotowujemy specjalne karty pomiarowe.
Czynności: oznaczenie ciężaru badanego. Obliczenie ciężaru poszczególnych części ciała. W przypadku braku osi stawów oznaczyć należy osie poszczególnych staw głównych i wykreślić ich symetrie. Należy połączyć sąsiednie osie, zmierzyć długość odc pozostałych z połączenia osi. Obliczamy moment siły ciężkości względem osi x i y. Wynik nanosimy na układ współrzędny, przedłużamy linie do ich pkt przecięcia w którym znajduje się OSC.

Dźwignią nazywamy sztywną belkę podpartą w jednym punkcie, także może ona względem niego wykonywać ruchy obrotowe. W ruch obrotowy wprawiają dźwignie działające na nią momenty sił. Jeśli momenty równoważą się to dźwignia znajduje się w równowadze. Wyobraźmy sobie że na belce umieszczono człowieka. Ciężar ciała (Q) przyłożony do dźwigni wytwarza moment siły (Mq) . Moment ten będzie wprowadzał dźwignię w ruch obrotowy. Aby utrzymać ją w równowadze przykładamy do niej dodatkowy moment (Mr) taki sam co do wartości lecz przeciwnie skierowany. Aby wyznaczyć współrzędną środka ciężkości należy zmierzyć moment siły Mr = r *l. (koniec dźwigni opieramy na wadze która wskaże wartość siły reakcji (r ) ramię tej siły (l) będzie równe długości dźwigni.

10. Scharakteryzuj metodę wyznaczania OSC człowieka przy pomocy dźwigni jednostronnej.

Dźwignię nazywamy sztywną belkę, tak że może ona względem niego wykonywać

ruchy obrotowe. W ruch obrotowy wprawiają dźwignię działające na nią

momenty sił. Jeśli momenty te równoważą się , to dźwignia znajduje się w

równowadze. Te własność dźwigni można wykorzystać do wyznaczenia położenia

środków ciężkości ciał na niej ułożonych.

jest to metoda bezpośrednią. Badanego układamy na sztywnej płycie. Płyta oparta jest w punkcie A w odległości l do osi obrotu O, na wadze lub innym czynniku siły pozwalającym zmierzyć siłę R z jaka płyta po umieszczeniu na niej osoby badanej oddziałuje na podłoże z.

z równowagi układu wynika : P_x = Rl => x = (Rl) : P , gdzie:

l - dł. dźwigni

R - wskazanie wagi, tj. wielkość jej reakcji

P - ciężar badanego

Gdy dźwignia jest w równowadze:

X = (R * l) : P

- waga tarowana po podłożu deski do 0

- stopy przylegają do podpórki

- znajdujemy te płaszczyzny gdzie OSC

- trzeba wykonać pomiar w trzech płaszcyznach

11. Przedstaw przykłady ruchów człowieka i opisujące ruch parametry.

• ruch prowadzący do poznania własnego ciała,

• ruch kształtujący związek jednostki z otoczeniem fizycznym,

• ruch wiodący do wytworzenia się związku z drugim człowiekiem,

• ruch prowadzący do współdziałania w grupie,

ruch kreatywny

Parametry opisujące ruch:

przemieszczenie (zmiana położenia) - różnica między położeniem końcowym a początkowym,

tor - linia, po której porusza się ciało:

w ruchu prostoliniowym torem jest linia prosta,

w ruchu krzywoliniowym torem jest linia krzywa,

droga - długość odcinka toru,

czas - różnica, między chwilą końcową a początkową ruchu.

12. Przedstaw podstawowe czynności mięśnia:

* statyczna (antycypacja) mięśni ustalających człon podstawy biomechanicznej, czyli likwidowanie zbędnych stopni swobody pewnej części układu ruchu

* koncentryczna (ekscentryczna mięśni), które przemieszczają łańcuch biokinematyczny

13. Omów czynność statyczną mięśnia:

O czynności statycznej mówimy wówczas gdy pobudzony miesień nie zmienił swojej długości i tym samym nie zmieniła się odległość między jego przyczepami. Mięsień działający statycznie może spełniać różne funkcje względem układu ruchu. Należą do nich : stabilizacja, zrównoważenie sił zewnętrznych i wzmocnienie układu biernego. Stabilizację najprościej można przedstawić na przykładzie unieruchomienia jednego segmentu ciała. Mięśnie otaczające staw ramienny, unieruchamiając go pełnią funkcję stabilizacyjną. Miesień pobudzony działa z jednakową siła na oba punkty przyczepowe. Utrzymanie i zrównoważenie oporu zewnętrznego jest najbardziej oczywistą i widoczną funkcją statyczną mięśni. Dotyczy to sytuacji gdy momenty sił mięśniowych generowane przez siły mięśni równoważą momenty zewnętrzne. Funkcja wzmacniająca części bierne dotyczy przede wszystkim torebkę stawową i więzadła.

14. Scharakteryzuj czynność dynamiczną mięśnia:

O czynności dynamicznej mówimy wtedy gdy pobudzany mięsień zmienia swoją długość. Mamy dwa rodzaje czynności dynamicznej mięśnia: koncentryczną i ekscentryczną. Gdy suma momentów sił mięśniowych jest większa od przeciwnie skierowanej sumy momentów sił zewnętrznych i mięsień pokonując opór zewnętrzny skraca się to nazywamy to czynnością koncentryczną. Gdy suma momentów sił mięśniowych w stawie jest mniejsza od przeciwnie skierowanej sumy momentów sił zewnętrznych to mięsień ustępując przed siłą zewnętrzną jest rozciągany czynność taką nazywamy ekscentryczną.

Przykład czynności dynamicznej mięśnia:

Unoszenie kończyny górnej- odwodzenie - do poziomu jest czynnością koncentryczną, głównie mięśnia naramiennego. Z tej pozycji powolne opuszczenie kończyny- przywodzenie- jest czynnością ekscentryczną.

15. Scharakteryzuj zależność siły mięśnia od prędkości jego skracania:

Prędkość przemian energetycznych zachodzących w mięśniu szkieletowym ma

wartość skończoną zatem i moc maksymalną, rozwijane przez mięsień jest

skończona, nie może przekroczyć pewnej wartości granicznej. Moc definiuje

się jako stosunek pracy do czasu w którym została ona wykonana. Praca jest

z kolei iloczynem siły i przemieszczania zgodnego zs kierunkiem wektora

siły, Wartość siły rozwijanej przez miesień jest zależny od prędkości jego

skracania się; zależność ta w przybliżeniu jest odwrotnie proporcjonalna

Wartość siły rozwijanej przez mięsień jest zależna od prędkości jego skracania się. Zależność ta w przybliżeniu jest odwrotnie proporcjonalna. Ścisła zależność siły mięśnia w funkcji prędkości jego skracania została wyznaczona przez Hilla. Wyznaczył on równanie opisujące zależność siły mięśnia od prędkości jego skracania.

(F _m + a)v = (F _max - F _m) b

gdzie: Fm- siła rozwijana przez mięsień skracający się z prędkością v

v- prędkość skracanie się mięśnia

1. stała zależna od tzw. ciepła skracania mięśnia

b - stała zależna od długości mięśnia

Fmax- maksymalna wartość siły rozwijanej przez miesień

16. Zdefiniuj pojęcie aktonu i klasy mięśnia:

AKTON: część mięśnia która realizuje względem stawu samodzielną funkcję. Zwykle posiada swoją nazwę np. część obojczykowa mięśnia naramiennego

KLASA MIĘŚNI: to liczba stawów, które dany mięsień obsługuje. Im więcej stawów obsługuje mięsień tym wyższa jego klasa

17. Zdefiniuj i przedstaw na rysunku kąt ścięgnowo-kostny:

Kąt ścięgnowo-kostny to kąt zawarty między osią długą kości na którą działa mięsień a kierunkiem przebiegu ścięgna tego mięśnia.

18. Opisz, z wykorzystaniem rysunku, pomiar momentu siły mięśni zginaczy stawu kolanowego:

Moment siły jest to najkrótsza odległość od osi obrotu do kierunku działania siły.

---