RUCH JEDNOSTAJNIE PROSTOLINIOWY
Każdy ruch jest zmienną położenia w czasie danego ciała lub układu ciał względem pewnego wybranego układu odniesienia.
v= s/t <[v]= m/s, km/h>
RUCH PROSTOLINIOWY JEDNOSTAJNIE PRZYSPIESZONY
v= at <[a= m/s2>
Dla ciała spadającego swobodnie: v= gt
Prędkość średnia: vśr = v0 + vk/2
Droga (gdy v0= 0): s= at2/2
Droga przebyta w czasie t: s= vśr*t, s= vo*t + at2/2
Droga dla ciała spadającego swobodnie: s= gt2/2
RUCH PROSTOLINIOWY JEDNOSTAJNIE OPÓŹNIONY
Wartość przyspieszenia (a) ze znakiem minus
s= v0*t/2
RUCH JEDNOSTAJNY PO OKRĘGU
v=const, wektor v zmienia swój kierunek
Okres: T= 1/f, T= 2πr/v
Przyspieszenie dośrodkowe: ad= v2/r
Siła do- i odśrodkowa: Fod,do= mv2/r
PĘD CIAŁA
p→= mv→
zasada zachowania pędu dla dwóch ciał początkowo spoczywających: m1v1 = m2v2
I ZASADA DYNAMIKI NEWTONA
Jeżeli na ciało nie działa żadna siła lub siły działające równoważą się, to ciało to pozostaje w spoczynku lub porusza się ruchem jednostajnym prostoliniowym.
II ZASADA DYNAMIKI NEWTONA
Jeżeli na ciało działają siły, to porusza się ono ruchem jednostajnie przyspieszonym, pod warunkiem, że ich wypadkowa jest stała
i nie jest równa zeru. Przyspieszenie ciała jest wprost proporcjonalne do siły wypadkowej i odwrotnie proporcjonalne do masy ciała.
a→= F→/m
III ZASADA DYNAMIKI NEWTONA
Jeżeli ciało A działa na ciało b pewną siłą F to ciało B działa na ciało A siłą F o tym samej wartości i kierunku ale o przeciwnym zwrocie
F→AB= -F→BA
PRAWO POWSZECHNEGO CIĄŻENIA (powszechnej grawitacji)
Wartość, z jaka oddziałują na siebie dwa ciała punktowe jest wprost proporcjonalna do iloczynu stałej grawitacji oraz mas tych ciał i odwrotnie proporcjonalna do kwadratu odległości między nim.
F= G Mm/t2
G= 6,67*10-11 Nm2/kg2
SIŁA CIĘŻKOŚCI
F→c= mg→
PRACA
W= Fs <[W]= 1J = N*m = kg*m2/s2 >
MOC
P= W/t <[P]= 1W = J/s>
Dla ciał poruszających się ruchem jednostajnym: P= Fv
ENERGIA POTENCJALNA
Ep= mgh
ENERGIA KINETYCZNA
Ek= mv2/2
TEMPERATURA
Kelvin: T= t + 273o
Celcjusz: t = T - 273o
GĘSTOŚĆ SUBSTANCJI
ρ= m/v <[ρ]= kg/m3>
I ZASADA TERMODYNAMIKI
Całkowita zmiana energii wewnętrznej układu ΔU jest równa sumie ciepła Q dostarczonej do układu i pracy W wykonanej nad układem przez siły wewnętrzne.
ΔU = Q + W <[Q]= J = Nm>
ciepło właściwe: c= Q/mΔT <[c]= J/ kg*K>
ciepło topnienia = krzepnięcia = parowania = skraplania: c=Q/m
RUCH DRGAJĄCY
Amplituda (A) - to największe wychylenie ciała z położenia równowagi.
Okres drgań (T) - to czas, w którym ciało wykonuje pełne drganie, tzn. przebywa drogę od jednego skrajnego położenia do drugiego i z powrotem.
T= 2π λ/g
Częstotliwość (f) - odwrotność okresu. Częstotliwość informuje nas, jaka jest liczba drgań w czasie 1s. Np. jeśli okres T= 1/2s,
to w czasie 1 sekundy nastąpią dwa drgania, jeśli T=3 s, to w czasie 1s nastąpi 1/3 drgania itd.
f= 1/T <[ f ] = 1/s = 1 herc (Hz)>
DŁUGOŚĆ FALI
Długość fali to droga, jaka przebywa fala w czasie jednego okresu drgań cząsteczek.
λ= vT, λ= v/f <[λ]= 1m>
CIŚNIENIE
p= F/s <[p]= 1P = N/m2>
ciśnienie hydrostatyczne: p=ρgh
PRAWO COULOMBA
F= k q1q2/r2
k= 9*109 Nm2/r2
NAPIĘCIE ELEKTRYCZNE
U= WA→B/q
NATĘŻENIE PRĄDU
I= Q/t <[I]= 1A = c/s>
PRAWO OHMA
Natężenie prądu płynącego przewodnik jest wprost proporcjonalne do napięcia przyłożonego do końców przewodnika i odwrotnie. proporcjonalne do jego oporu.
R= U/I <[R]= 1Ω = V/A>
R= ρ l/s
I PRAWO KIRCHOFFA
Suma prądów wpływajacych jest równa sumie prądów wypływających z węzła.
I1 + I2 = I3 + I4 + I5
ŁĄCZENIE SZEREGOWE ODBIORNIKÓW
Rz= R1 + R2 + R3 + … +Rn
U= U1 + U2 + U3+ … +Un
I=const
ŁĄCZENIE RÓWNOLEGŁE ODBIORNIKÓW
1/Rz = 1/R1 + 1/R2 = 1/R3 +…+Rn
U= const
I = I1 + I2 + I3 +… +In
s
PRACA PRĄDU ELEKTRYCZNEGO
W= UIt, W= U2/Rt, W= I2R
MOC PRĄDU ELEKTRYCZNEGO
P=IU, P=W/t