Techniki masażu klasycznego

W masażu klasycznym stosujemy kolejno następujące techniki: głaskanie, rozcieranie, ugniatanie, oklepywanie, wibrację, wałkowanie, wyciskanie.

Głaskanie

Masaż zaczynamy od głaskania i głaskaniem go kończymy, a także głaskaniem przeplatamy poszczególne techniki. Najczęściej głaskanie wykonujemy dłoniową stroną ręki, która powinna ściśle przylegać do wyniosłości oraz zagłębień masowanej części ciała i wywierać zawsze jednakowy, równomierny ucisk. W zależności od powierzchni masowanej części ciała głaskanie możemy wykonywać: całą powierzchnią dłoniową jednej ręki (lub dwóch rąk), grzbietową stroną ręki, grzbietową stroną I i II szeregu paliczków, zaciśniętą pięścią, kłębem kciuka lub kłębikiem palca małego oraz całymi powierzchniami dłoniowymi kciuków. Głaskanie wykonujemy w tempie około 25 ruchów na minutę.

Działanie głaskania ma korzystny wpływ na skórę, która oczyszcza się z rogowaciejących łusek naskórka, dzięki czemu polepsza się działanie gruczołów łojowych i potowych. Głaskanie zwiększa oddychanie skórne, działa jako bodziec mechaniczny na zakończenia nerwów czuciowych i ruchowych w skórze, a wpływając na warstwy głębiej położone powoduje zaczerwienienie, dając odczyn przekrwienia. Głaskanie pobudza obieg krwi w naczyniach włosowatych Wykonując ruchy głaskania uciskamy żyły położone pod skórą i przesuwamy słup krwi żylnej w kierunku dosercowym. W opróżnionych żyłach powstaje ujemne ciśnienie, wskutek czego krew z bocznych naczyń żylnych napływa do większych naczyń. Głaskanie przyspiesza odpływ krwi żylnej z tkanek, a na jej miejsce napływa krew tętnicza, powodując szybsze i lepsze odżywianie tkanek. Głaskaniem opróżniamy naczynia chłonne powodując szybsze krążenie płynów między tkankowych, ułatwiających absorpcję czynników chorobowych nagromadzonych w chorym miejscu. Delikatne powierzchowne głaskanie działa uspokajająco na cały system nerwowy, podnosi temperaturę skóry, polepsza jej ukrwienie oraz wpływa kojąco na ból.

Rozcieranie wykonujemy silniej i energiczniej niż głaskanie. Rozcieranie polega na stosowaniu półkolistych lub okrężnych ruchów na masowanej części ciała . Rozcieranie najczęściej wykonujemy: opuszkami palców II-V jednej ręki (albo obu rąk), opuszką poszczególnych palców z osobna, kłębem kciuka lub nasadą ręki oraz opuszkami obu kciuków. Okrężne lub półkoliste ruchy rozcierania rozdzielają i rozgniatają nagromadzone złogi stałe i półstałe. Rozluźnia i rozciąga zrosty, a także blizny skóry, ścięgien i mięśni. Za pomocą rozcierania uzyskuje się elastyczność aparatu więzadłowego, wzrost jego ruchomości i większą zdolność do pracy. Rozcieranie powoduje usuwanie czynników chorobowych znajdujących się w tkance podskórnej oraz stawach, a także zmniejsza pobudliwość nerwową i powoduje rozluźnienie mięśni. Rozcieranie wykonujemy w tempie 60-100 ruchów na minutę.

Ugniatanie jest techniką masażu klasycznego polegającą na wykonywaniu przez masażystę ruchów unoszenia, uciskania i wyciskania tkanki masowanej. Ugniatanie wykonuje się głównie na mięśniach, najczęściej oburącz, zwłaszcza na dużych mięśniach. Można również wykonywać ugniatanie, chwytając mięsień miedzy kciuk a pa­lec wskazujący. Jest to tzw. ugniatanie szczypczykowe

Innymi, najczęściej stosowanymi odmianami ugniatania są: wałowanie, zwija­nie i zruszanie. Istotne w technice ugniatania jest to, aby ręce miękko uchwyciły tkankę między kłąb a palce i aby był spełniony warunek bezbolesnego uniesienia i uciśnięcia tkanek. Ręce masażysty muszą płynnie przesuwać się po całym masowanym mięśniu. Nie należy dopuszczać do ześlizgiwania się rąk po skórze i nierównoległego ich prowadzenia.

Ugniatanie wykonuje się w tempie 40-50 ruchów na minutę. Pod wpływem ugniatania powstają podrażnienia proprioceptywne, co powoduje powstanie w ośrodkowym układzie nerwowym procesów pobudzających W efekcie osiąga się regenerację funkcjonalną niewydolności mięśni i stymulację procesów wymiany tlenu i dwutlenku węgla. Oddzielnie należy stosować ugniatanie na mięśniach synergistycznych i antagonistycznych

Zwijanie wykonuje się w czasie masażu przedniej ściany brzucha, kiedy mię­śnie są osłabione, zwiotczałe, przy dużych pokładach tłuszczu.

Zruszanie stosuje się na okolicach, gdzie trudne jest uchwycenie mięsni, głow­nie na plecach w okolicy przy kręgosłupowej.

Oklepywanie wykonujemy następującymi częściami rąk: w formie: „miotełek" - stronami bocznymi małych palców, w formie „miseczek" lub „łyżeczek" - stronami dłoniowymi obu rąk, w formie „siekania" - kłębikami palców małych, opuszkami palców II-V obu rąk, stronami dłoniowymi palców obu rąk, w formie „wymiatania". Przy oklepywaniu kierunek masażu II-V jest dowolny i ruchy uderzające możemy wykonywać z dołu do góry i z powrotem. Oklepywanie wykonujemy w tempie ponad 100 uderzeń na minutę.

jest silnym bodźcem mechanicznym, który w krótkim czasie wywołuje maksymalne przekrwienie masowanej części ciała i pobudza mięśnie do skurczów. Oklepywanie działa na zakończenia nerwowe w skórze, pobudzając obniżone napięcie nerwowe. Miejscowe działanie oklepywania zależy od bodźca; słabe oklepywanie zmniejsza napięcie mięśni i wywołuje skurcz naczyń krwionośnych; działa uspokajająco na system nerwowy, natomiast silne oklepywanie zwiększa napięcie mięśni i rozszerza naczynia krwionośne oraz miejscowo podwyższa temperaturę ciała; pobudza układ nerwowy. Oklepywanie wykonujemy w zanikach mięśni lub gdy są one osłabione, aby pobudzić je do skurczów. Podczas oklepywania uderzenia powinny być krótkie i szybko następować po sobie. Sprężystość tych ruchów czyni je niebolesnymi i chroni chorego przed powstaniem sińców.

Wibracja jest techniką masażu klasycznego polegającą na przekazywaniu tkankom masowanym za pomocą ręki masażysty drgań mechanicznych o małej amplitudzie (do 1 cm) i znacznej częstotliwości (powyżej 500 drgań na minutę). Poprawne wykonanie klasycznej wibracji wymaga dużego wysiłku ze strony masażysty. W związku z tym coraz częściej stosuje się aparaty wibracyjne (Akwawibron, wi­bratory elektryczne).

W technice wibracji można wyróżnić wibrację labilną i stabilną (punktową).

Wibrację Iabilną wykonuje się najczęściej wzdłuż przebiegu mięśni, nerwów i naczyń obwodowych. Wykonywanie wibracji wymaga zmiennego ucisku na tkan­ki. Na początku ucisk jest powierzchowny, następnie staje się on silniejszy, a potem znów słabnie. Drgania mogą być przekazywane przez kciuki lub palec trzeci z opartymi na nim palcami 2 i 4. Często również drgania można przenosić przez paliczki podstawowe palców od drugigo do piątego.

Aby uniknąć nadmiernego wysiłku masażysty, źródłem drgań może być aparat wibracyjny przyłożony do ręki masażysty lub aparat przyłożony bezpośrednio do tkanek masowanych.

Wibracja stabilna stosuje się najczęściej na punkty bolesne w miejscu wyjścia nerwów obwodowych oraz. na miejsca złamania. Wibrację wykonuje się w czasie 5 -15 s. przedzielonych 5-sekundową przerwą, podczas której wykonuje się głaska­nie. Wibracja punktowa obniża pobudliwość nerwową, działa przeciwbólowo, przy­spiesza tworzenie się kostniny i wpływa na zmniejszanie się obrzęków.

Pojedyncze stosowanie poszczególnych technik jest stosunkowo rzadkie w ma­sażu leczniczym. Najczęściej masaż leczniczy jest połączeniem tych technik odpo­wiednio do objawów klinicznych i reakcji pacjenta.

Wstrząsanie jest techniką masażu klasycznego polegający na przekazywaniu tkankom masowanym za pomocą rąk masażysty drgań mechanicznych o znacznej amplitudzie (10-30 cm) i niedużej częstotliwości (30-300 drgań na minutę).

Wstrząsanie najczęściej stosuje się na kończynach w celu obniżenia napięcia mięśniowego i uzyskania rozluźnienia aparatu więzadłowego. Wstrząsanie kończyny górnej wykonuje się. chwytając ją rękami w okolicy nadgarstka. Kończynę tę należy lekko pociągać wzdłuż osi długiej z. jednoczesnym wstrząsaniem i wolnym odwodzeniem i przywodzeniem w stawie biodrowym.

Wstrząsanie stosuje się również na klatce piersiowej, jamie brzusznej i miednicy.

Przy wstrząsaniu klatki piersiowej ręce masażysty chwytają z obu stron klatkę piersiową pacjenta i wykonują rytmicznie wolne drgania.

Wstrząsanie jamy brzusznej wymaga ułożenia rąk po obu stronach brzucha pacjenta tak, aby kciuki leżały na poziomie pępka, a pozostałe palce obejmowały brzuch. Wstrząsanie brzucha zaleca się w atonii jelit, zaparciach funkcjonalnych i osłabieniu mięśni ściany brzusznej.

Przy wstrząsaniu miednicy drgania przekazuje się na kości biodrowe, układając palce wzdłuż grzebieni kości biodrowych. Wstrząsanie zmniejsza objawy spastyczne, wpływa stymulująco na gruczoły wewnętrznego wydzielania, aktywizuje obieg chłonki. poprawia krążenie obwodowe, zwiększa elastyczność więzadeł stawowych.

Wałkowanie jest odmianą ugniatania, więc ich działania są podobne. Tę technikę stosujemy jedynie do masowania mięśni ramion oraz ud. Wałkowanie wykonujemy następująco: strony dłoniowe obu rąk przykładamy do masowanej części ciała (w przypadku ramienia obie ręce układamy w jego dolnej części w okolicy stawu łokciowego, a w odniesieniu do uda - w okolicy stawu kolanowego), jedną rękę od dołu, drugą od góry. Palce obu rąk zwrócone są w kierunkach przeciwnych. Ruch wałkowania odbywa się poprzecznie do osi długiej ramienia czy uda. Ręce przesuwamy stopniowo, zachowując kierunek masażu dosercowy.

Wyciskanie jest odmianą głaskania. Wyciskanie jako głaskanie głębokie polega na wykonywaniu ruchu ręką (rękami), o jednakowym nasileniu, po całym masowanym odcinku. Przy wyciskaniu główny nacisk wywieramy podstawą dłoni i kłębem kciuka. Wyciskanie działa na skórę i tkanki głębiej położone, pobudza receptory nerwowe znajdujące się w tkance podskórnej, a także w obwodowych warstwach mięśni i ścięgien. Wyciskanie opróżnia naczynia krwionośne i chłonne przyczyniając się do szybszego przepływu krwi i chłonki, działa pobudzająco na ośrodkowy układ nerwowy.

Masaż mięśni grzbietu

Pacjent leży na brzuchu, kończyny górne ułożone wzdłuż ciała, głowa ułożona w otworze łóżka.. Stajemy z lewej strony pacjenta, łóżko ustawiamy na wysokości krętarza większego, przeprowadzamy masaż na stronie przeciwnej grzbietu stosując wszystkie techniki. Po wymasowaniu jednej strony grzbietu przechodzimy na drugą stronę. Masaż grzbietu można przeprowadzić również stojąc tylko z jednej strony pacjenta. Pod brzuch możemy podłożyć małą poduszkę, aby zmniejszyć lordozę lędźwiową.

Głaskanie podłużne - wykonujemy całymi powierzchniami dłoniowymi obu rąk od pośladka do barku, w kilku pasmach.

Głaskanie poprzeczne - przeprowadzamy całymi powierzchniami dłoniowymi obu rąk od kręgosłupa do linii pachowej środkowej, w pasmach.

Rozcieranie podłużne - stosujemy w formie ruchów okrężnych, opuszkami palców obu rąk od pośladka do barku, w kilku pasmach.

Rozcieranie poprzeczne - wykonujemy w formie ruchów okrężnych, opuszkami palców obu rąk od kręgosłupa do linii pachowej środkowej, w pasmach .

Ugniatanie podłużne - wykonujemy chwytem „szczypcowym" oburącz równocześnie, naprzemiennie od pośladka do barku, w kilku pasmach.

Ugniatanie poprzeczne - przeprowadzamy chwytem „szczypcowym" oburącz równocześnie, naprzemiennie, od kręgosłupa do linii pachowej środkowej, w pasmach.

Oklepywanie - wykonujemy w formie „miotełek" albo „miseczek" oraz półpiąstek. Oklepujemy górną i środkową część grzbietu do granicy nerek.

Wibracja labilna - wykonujemy całą powierzchnią dłoniową jednej ręki, od biodra do barku.

Głaskaniem kończymy masaż.

Masaż mięśni przykręgosłupowych

Pacjent leży na brzuchu, kończyny górne ułożone wzdłuż ciała, głowa ułożona w otworze łóżka. Masaż możemy wykonywać po obu stronach stojąc z jednej strony pacjenta.

Głaskanie - przeprowadzamy całą powierzchnią dłoniową jednej ręki (druga jako obciążenie) raz po jednej stronie kręgosłupa, raz po drugiej, od kości krzyżowej do barku. Głaskanie możemy również wykonać dwoma rękami równocześnie po obu stronach kręgosłupa.

Rozcieranie - prowadzimy w formie ruchów okrężnych opuszkami palców obu rąk, najpierw po jednej stronie kręgosłupa, a później po drugiej. Rozcieranie możemy również wykonać równocześnie po obu stronach kręgosłupa, od kości krzyżowej do karku. Rozcieranie punktowe - przeprowadzamy opuszkami palców II i III jednej ręki. Wykonujemy miejscowo ruchy okrężne opuszkami tych palców, następnie przesuwamy je około 2 centymetrów w górę aż do karku itd.

Ugniatanie - przeprowadzamy chwytem „szczypcowym" oburącz równocześnie, naprzemiennie, najpierw po jednej, a później po drugiej stronie kręgosłupa.

Ugniatanie punktowe - wykonujemy w formie „kroczących palców".

Przełamywanie mięśni - jest to odmiana ugniatania. Przełamywanie wykonujemy kciukami, które ustawiamy prostopadle do kręgosłupa a równolegle w stosunku do siebie (kierunek kciuków przeciwny), na wysokości kości krzyżowej, obok kręgosłupa. Przesuwamy kciuki w strony przeciwne, aż wystąpi przełamanie fałdu skórno-mięśniowego. Następnie „dolny" kciuk przesuwamy powyżej drugiego kciuka, przełamujemy mięśnie kciukami itd. aż do barku, najpierw po jednej stronie kręgosłupa, a później po drugiej.

Oklepywanie - przeprowadzamy w formie „wymiatania" do siebie, stronami dłoniowymi palców V, IV, III obu rąk po jednej i po drugiej stronie kręgosłupa.

Wibracja labilna - wykonujemy kłębem kciuka kolejno po jednej i po drugiej stronie kręgosłupa, przesuwając rękę z dołu do góry.

Masaż grzbietu w całości przeprowadzamy w następujący sposób. Pacjent leży na brzuchu, kończyny górne ułożone wzdłuż ciała, głowa ułożona w otworze łóżka. Masażysta stoi z jednej strony pacjenta i stosuje poszczególne techniki, łącząc masaż kręgosłupa z masażem grzbietu.

1..Głaskanie mięśni przykręgosłupowych oraz głaskanie podłużne i poprzeczne mięsni grzbietu.

2..Rozcieranie mięśni przykręgosłupowych oraz rozcieranie podłużne i poprzeczne mięśni grzbietu.

3.. Rozcieranie punktowe mięśni przykręgosłupowych

4..Ugniatanie mięśni przykręgosłupowych oraz ugniatanie podłużne i poprzeczne mięsni grzbietu.

5.. Ugniatanie punktowe mięsni przykręgosłupowych.

6.. Przełamywanie mięśni.

7..Oklepywanie mięśni przykręgosłupowych, a także oklepywanie mięśni grzbietu do granicy nerek.

8.. Wibracja mięśni przykręgosłupowych oraz wibracja mięśni grzbietu.

9.. Głaskaniem kończymy masaż

Masaż karku i obręczy barkowej - można przeprowadzić w pozycji siedzącej lub leżącej. W pozycji siedzącej pacjent układa kończyny górne na stoliku (leżance), a czoło opiera na swoich rękach. W pozycji siedzącej pacjent może oprzeć czoło na wałku, a kończyny górne na udach. W pozycji leżącej na brzuchu pacjent podkłada ręce pod czoło.

Głaskanie - wykonujemy całymi powierzchniami dłoniowymi obu rąk, od potylicy do stawów barkowych.

Głaskanie okolicy łopatkowej - wykonujemy całymi powierzchniami dłoniowymi obu rąk, od przyśrodkowego brzegu łopatki w kierunku stawu barkowego.

Rozcieranie karku - wykonujemy chwytem kleszczowym" jedną ręką w formie ruchów okrężnych.

Rozcieranie barków - przeprowadzamy chwytem „kleszczowym" na obydwu stawach barkowych. Wykonujemy rozcieranie w formie ruchów okrężnych po barkach, aż do karku, równocześnie po obu stronach.

Rozcieranie punktowe - wykonujemy analogicznie do masażu mięśni przykręgosłupowych, przeprowadzamy od potylicy, aż do wysokości kątów dolnych łopatek.

Rozcieranie okolicy łopatkowej - wykonujemy w formie ruchów okrężnych opuszkami palców obu rąk, od przyśrodkowego brzegu łopatki do stawu barkowego. Ugniatanie - przeprowadzamy chwytem „kleszczowym oburącz równocześnie, naprzemiennie, od stawu barkowego do potylicy.

Ugniatanie może odbywać się równocześnie po obu stronach.

Ugniatanie punktowe - wykonujemy analogicznie do masażu mięśni przykręgosłupowych, na odcinku od potylicy do wysokości kątów dolnych łopatek

Ugniatanie okolicy łopatkowej - przeprowadzamy chwytem „szczypcowym" oburącz równocześnie, naprzemiennie, od przyśrodkowego brzegu łopatki do stawu barkowego.

Oklepywanie - wykonujemy w formie „miotełek" lub „miseczek". Oklepujemy okolicę barkową oraz łopatkową.

Wibracja potylicy - wykonujemy opuszką III palca od wyrostka sutkowatego kości skroniowej po potylicy do kręgosłupa, po obu stronach.

Wibracja okolicy łopatkowej - wykonujemy całą powierzchnią dłoniową jednej ręki, od dolnego kata łopatki do barku.

Masaż klatki piersiowej

Pacjent leży na plecach, kończyny górne ułożone wzdłuż ciała

Głaskanie podłużne - wykonujemy całą powierzchnią dłoniową jednej ręki (druga ręka jako obciążenie), wzdłuż mostka i pod obojczykiem.

Głaskanie poprzeczne - przeprowadzamy całymi powierzchniami dłoniowymi obu rąk od mostka do linii pachowej środkowej. Mężczyzn masujemy w trzech pasmach - górnym, środkowym z ominięciem sutka oraz dolnym, natomiast kobiety w dwóch - górnym i dolnym, z ominięciem gruczołu piersiowego.

Rozcieranie podłużne - masujemy opuszkami palców obu rąk w formie ruchów okrężnych, wzdłuż mostka i pod obojczykiem.

Rozcieranie poprzeczne - wykonujemy w formie ruchów okrężnych, opuszkami palców obu rąk, od mostka do linii pachowej środkowej.

Ugniatanie mięśni piersiowych - kończyny górne krzyżujemy, kciuki wkładamy pod mięśnie piersiowe od strony dołów pachowych. Pozostałe palce przykładamy stronami dłoniowymi do mięśni piersiowych od góry. Wykonujemy kilkanaście energicznych ugniatań kciukami i pozostałymi palcami.

Oklepywanie - wykonujemy w formie „miotełek" tylko na górnej części klatki

piersiowej (mięśniach piersiowych większych).

Wibracja labilna - wykonujemy wibrację podłużną wzdłuż mostka i pod obojczykiem oraz wibracje poprzeczną od mostka do linii pachowej środkowej.

Masaż mięśni międzyżebrowych

Pacjent siedzi na leżance albo na wysokim krześle bez oparcia. Stajemy za nim. Opuszki palców II, III, i IV jednej ręki przykładamy między poszczególne żebra przy mostku. Masaż mięśni międzyżebrowych przeprowadzamy od mostka do kręgosłupa w przestrzeniach międzyżebrowych. Wykonujemy głaskanie, rozcieranie w formie ruchów okrężnych oraz wibrację. Najpierw masujemy mięśnie po jednej stronie klatki piersiowej, a później po drugiej.

Masaż powłok brzusznych

Pacjent leży na plecach, kończyny górne ułożone wzdłuż ciała, kończyny dolne ustawione w zgięciu w stawach kolanowych, pod które podkładamy wałek.

Głaskanie - wykonujemy całą powierzchnią dłoniową jednej ręki, w prawą stronę od obwodu zmniejszając ruchy spiralnie do pępka. Następnie od pępka ruchy spiralnie zwiększamy.

Rozcieranie - przeprowadzamy w formie ruchów okrężnych opuszkami palców w prawą stronę, spiralnie, zmniejszając ruchy do pępka, a następnie od pępka spiralnie zwiększamy te ruchy na obwód.

Ugniatanie - stosujemy chwyt „szczypcowy" oburącz równocześnie, naprzemiennie, od obwodu do pępka. Ugniatanie przeprowadzamy w 8 pasmach promieniście układających się od obwodu do pępka..

Oklepywanie - wykonujemy w formie „miotełek" w prawą stronę

Wibracja stabilna - wykonujemy całą powierzchnią dłoniową jednej ręki przykładając ją centralnie do pępka.

Masaż kończyny dolnej

Wykonujemy w pozycji leżenia na plecach, na brzuchu albo na boku, w zależności od grupy mięśniowej, którą chcemy masować. Kończynę dolną masujemy etapami rozpoczynając od palców stopy, a kończąc na stawie biodrowym. Masaż przedniej strony kończyny dolnej stosujemy u pacjenta leżącego na plecach, natomiast tylną stronę kończyny dolnej masujemy u pacjenta leżącego na brzuchu.

Aby uzyskać rozluźnienie mięśni przedniej strony kończyny dolnej należy podłożyć wałek pod staw kolanowy, natomiast w celu rozluźnienia mięśni tylnej strony kończyny dolnej podkładamy wałek pod staw skokowy

Masaż palców stopy

Przeprowadzamy w formie „rozcierania głaszczącego" wszystkich palców równocześnie, po stronach grzbietowej i podeszwowej.

Masaż strony podeszwowej stopy

Głaskanie - wykonujemy kłębikiem palca małego od stawów śródstopno- palcowych do pięty.

Rozcieranie - przeprowadzamy opuszkami palców jednej ręki, w formie ruchów okrężnych, od stawów śródstopno- palcowych do pięty, w kilku pasmach.

Ugniatanie - wykonujemy pięścią, którą przesuwamy od stawów śródstopno - palcowych do pięty.

Ugniatanie brzegów przyśrodkowego i bocznego stopy - wykonujemy kciukami i zgiętymi wskazicielami (równocześnie, naprzemiennie po obu stronach), jedna ręka od strony palucha, druga od strony palca najmniejszego.

Masaż strony grzbietowej

stopy

Głaskanie - wykonujemy całą powierzchnią dłoniową ręki od palców do stawu skokowego albo kciukami wzdłuż poszczególnych kości śródstopia.

Rozcieranie — wykonujemy w formie ruchów okrężnych kciukami, wzdłuż poszczególnych kości śródstopia.

Masaż stawu skokowego

Przeprowadzamy rozcieranie wokół kostek bocznej i przyśrodkowej oraz powierzchni przedniej stawu miedzy kostkami. Masujemy dookoła kostek opuszkami palców obu rąk równocześnie po obu stronach, a przestrzeń miedzy kostkami od strony przedniej rozcieramy kciukami w formie ruchów okrężnych.

Masaż podudzia - strona przednia

Głaskanie - wykonujemy całymi powierzchniami dłoniowymi obu rąk od stawu skokowego do stawu kolanowego.

Rozcieranie - przeprowadzamy w formie ruchów okrężnych opuszkami palców obu rąk, najpierw po jednej stronie, a później po drugiej, albo całymi powierzchniami dłoniowymi obu rąk równocześnie, naprzemiennie po obu stronach.

Ugniatanie - stosujemy chwyt „szczypcowy" oburącz równocześnie, naprzemiennie, tylko po stronie bocznej.

Wibracja - wykonujemy wibrację labilną tylko po stronie bocznej.

Masaż stawu kolanowego

Głaskanie - wykonujemy po rzepce, a następnie jedną rękę przesuwamy na stronę boczną, a drugą na stronę przyśrodkową stawu.

Rozcieranie rzepki - kciukami wykonujemy rozcieranie w formie ruchów okrężnych przez środek rzepki w górę. Z górnego brzegu rzepki kierujemy na boki w dół, do punktu wyjścia

Rozcieranie stron bocznych stawu kolanowego - w formie ruchów okrężnych opuszkami palców obu rąk, równocześnie po obu stronach stawu kolanowego.

Masaż uda - Część przednia

Pozycja wyjściowa - leżenie tyłem, kończyna dolna zgięta w stawie kolanowym i biodrowym. Ruchy zaczyna się poniżej rzepki a kończy na talerzu biodrowym.

Głaskanie - wykonujemy całymi stronami dłoniowymi obu rąk. Rozcieranie - przeprowadzamy w formie ruchów okrężnych opuszkami palców obu rąk, w kilku pasmach, albo powierzchniami dłoniowymi obu rąk.

Ugniatanie - stosujemy chwyt „szczypcowy" oburącz równocześnie, naprzemiennie w kilku pasmach.

Oklepywanie - wykonujemy w formie „miotełek".

Wibracja - wykonujemy opuszkami palców jednej ręki albo całą powierzchnią dłoniową jednej ręki, w trzech pasmach.

Wałkowanie - odbywa się po masowaniu stron przedniej i tylnej uda. Część tylna

Pozycja leżenie przodem, kończyna dolna zgięta w stanie kolanowym, ruchy wykonuje się w 2 warstwach: bocznej i przyśrodkowej. Rozpoczyna się bocznie i przyśrodkowo poniżej stawu kolanowego, dołu podkolanowego nie masuje się!! Ruchy kończy się na wysokości fałdu pośladkowego, sprowadzając je w okolice krętarza większego kości udowej.

Techniki jak w części przedniej.

Masaż ścięgna Achillesa

Przy masażu ścięgna Achillesa stopa pacjenta wystaje poza leżankę.

Głaskanie - przeprowadzamy po stronie grzbietowej ścięgna i po stronach bocznych. Po stronie grzbietowej głaskanie wykonujemy opuszką kciuka, a po stronach bocznych ścięgna masujemy kciukiem i wskazicielem.

Rozcieranie - wykonujemy kciukiem w formie ruchów okrężnych po stronie grzbietowej ścięgna, po stronach bocznych masujemy kciukiem i wskazicielem.

Przełamywanie ścięgna - kciukami i wskazicielami chwytamy za ścięgno w okolicy pięty, przełamujemy go wykonując ruchy jedną i drugą ręką, w strony przeciwne, od pięty do łydki.

Oklepywanie - wykonujemy w formie „siekania" kłębikami palców małych obu rąk.

Masaż łydki

Masaż przeprowadzamy podobnie jak masaż strony przedniej uda. W celu rozluźnienia mięśni tylnej strony kończyny dolnej podkładamy wałek pod staw skokowy.

Masaż stawu biodrowego;

Podczas masażu stawu biodrowego pacjent leży na boku albo na brzuchu. Dostęp do stawu biodrowego jest utrudniony, więc ograniczamy się do rozmasowania okolicy krętarza większego kości udowej wykonując głaskanie i rozcieranie.

Głaskanie - przeprowadzamy całymi powierzchniami dłoniowymi obu rąk przykładając je do okolicy krętarza większego. Wykonujemy głaskanie okolicy krętarzowej, przy czym jedną rękę przesuwamy na pośladek, a drugą -w kierunku pachwiny.

Rozcieranie — wykonujemy w formie ruchów okrężnych opuszkami palców obu rąk, w okolicy krętarzowej.

Masaż mięśni pośladkowych

Przeprowadzamy od grzebienia kości biodrowej, od kości krzyżowej oraz od szpary pośladkowej w kierunku krętarza większego kości udowej. Pacjent leży na brzuchu, kończyny górne ułożone wzdłuż tułowia, głowa ułożona w otworze łóżka.. Po masażu pośladka jednej strony przechodzimy na drugą stronę i masujemy drugi pośladek. Przy masażu więcej uwagi poświęcamy okolicy stawu biodrowego.

Głaskanie - wykonujemy całymi powierzchniami dłoniowymi obu rąk.

Rozcieranie - masujemy w formie ruchów okrężnych opuszkami palców obu rąk.

Ugniatanie - wykonujemy chwytem „szczypcowym" oburącz równocześnie, naprzemiennie.

Oklepywanie - stosujemy w formie „miotełek" i „miseczek".

Wibracja stabilna - wykonujemy całą powierzchnią dłoniową jednej ręki przykładając ją centralnie do pośladka.

Masaż kończyny górnej przeprowadza się etapami rozpoczynając od palców ręki.

Masaż palców ręki

Głaskanie - wykonujemy kciukiem i wskazicielem po stronie grzbietowo - dłoniowej oraz po stronach bocznych.

Rozcieranie — przeprowadzamy po tych samych stronach palców co głaskanie, w formie ruchów okrężnych, kciukiem i wskazicielem.

Ugniatanie - masujemy te same strony palców co przy głaskaniu, kciukiem i wskazicielem na poszczególnych paliczkach.

Masaż strony grzbietowej ręki

Głaskanie - wykonujemy całą powierzchnią dłoniową jednej ręki albo kciukami, wzdłuż poszczególnych kości śródręcza w kierunku nadgarstka.

Rozcieranie — przeprowadzamy w formie ruchów okrężnych opuszkami kciuków.

Masaż strony dłoniowej ręki

Głaskanie - wykonujemy w formie „wymiatania" grzbietową stroną ręki.

Rozcieranie - przeprowadzamy w formie ruchów okrężnych, opuszkami wyprostowanych palców, w kilku pasmach.

Ugniatanie - wykonujemy pięścią, którą przesuwamy przez środek dłoni.

Ugniatanie kłębu kciuka i kłębika palca małego - stosujemy chwyt „szczypcowy" kciukami i zgiętymi wskazicielami, równocześnie po obu stronach.

Masaż stawu nadgarstkowego

Głaskanie - wykonujemy kciukiem i wskazicielem w formie „bransolety" w jedną i drugą stronę.

Rozcieranie - przeprowadzamy w formie ruchów okrężnych, równocześnie kciukami i wskazicielami, na całej szerokości stawu.

Masaż przedramienia

Głaskanie - wykonujemy całą powierzchnią dłoniową jednej ręki raz z jednej strony przedramienia, raz z drugiej, zmieniając ręce.

Rozcieranie - wykonujemy w formie ruchów okrężnych, raz jedną ręką masujemy część przedramienia, raz drugą ręką - drugą część przedramienia. Rozcieranie można przeprowadzić oburącz równocześnie obejmując cały obwód przedramienia. Masujemy w formie ruchów okrężnych dwoma rękami równocześnie, naprzemiennie.

Ugniatanie - stosując oburącz chwyt „szczypcowy", najpierw ugniatamy część przedramienia, a potem drugą albo dwoma rękami ugniatamy chwytem „kleszczowym", obejmując nimi cały obwód przedramienia

Wibracja labilna - wykonujemy po jednej i po drugiej stronie przedramienia.

Masaż stawu łokciowego

Masujemy przy lekko zgiętym przedramieniu pacjenta. Opuszkami wszystkich palców jednej ręki wykonujemy rozcieranie w formie ruchów okrężnych samego stawu oraz najbliższej okolicy.

Masaż ramienia

Głaskanie - przeprowadzamy całą powierzchnią dłoniową ręki od strony mięśnia dwugłowego, a po zmianie rąk masujemy mięsień trójgłowy.

Rozcieranie - jedną ręką w formie ruchów okrężnych masujemy mięsień dwugłowy, drugą - mięsień trójgłowy. Rozcieranie przeprowadzamy w formie ruchów okrężnych również dwoma rękami równocześnie, naprzemiennie, obejmując nimi cały obwód ramienia.

Ugniatanie - masujemy w taki sam sposób jak przedramię.

Oklepywanie — wykonujemy w formie „miotełek" na mięśniach dwugłowym i trójgłowym.

Wibracja - przeprowadzamy wibrację labilną po stronie mięśnia dwugłowego i po stronie mięśnia trójgłowego.

Wałkowanie - wykonujemy poprzecznie do osi długiej ramienia. Jedną ręką wałkujemy w jedną stronę, druga ręką w stronę przeciwną.

Masaż mięśnia naramiennego i stawu ramiennego

Podczas masażu mięśnia naramiennego pacjent siedzi, a jego kończyna górna spoczywa na wałku.

Głaskanie - rozpoczynamy na wysokości przyczepu mięśnia na ramieniu, masujemy w trzech pasmach ,można raz jedną ręką, raz drugą.

Rozcieranie - masujemy w formie ruchów okrężnych po mięśniu w górę, aż do górnej części stawu ramiennego. Następnie ręce przesuwamy na boki i dół aż do punktu wyjścia. Rękami, które przemieszczamy od górnej części stawu ramiennego w dół wykonujemy głębsze rozcieranie w formie ruchów okrężnych, masując staw ramienny.

Ugniatanie - masujemy w trzech pasmach - przednim, środkowym i tylnym. Ugniatanie wykonujemy chwytem „szczypcowym" oburącz równocześnie, naprzemiennie.

Oklepywanie - stosujemy w formie „miotełek".

Wibracja labilna - wykonujemy opuszkami palców jednej ręki, w trzech pasmach.

Masaż głowy i szyi

Masaż głowy dzielimy na masaż części owłosionej, masaż mięśni twarzy oraz masaż małżowin usznych.

Masaż części owłosionej głowy

Pacjent siedzi na krześle a masażysta stoi za nim.

Głaskanie - ręce układamy kłębikami małych palców na czubku głowy, wykonujemy w ten sposób, że ręce kierujemy na boki i głaszczemy całymi powierzchniami dłoniowymi obu rąk, w trzech pasmach: - od czubka głowy przechodzimy na strony tylno-boczne głowy, a następnie na kark

- od czubka głowy kierujemy dłonie na strony boczne głowy, z ominięciem uszu z tyłu, a następnie na kark,

- od czubka głowy przesuwamy ręce na strony przednio-boczne głowy, kończąc na żuchwie.

Głaskanie można również przeprowadzić od czoła i od skroni do potylicy, masując opuszkami palców II - V obu rąk.

Rozcieranie - masażysta staje z boku pacjenta. Jedną rękę ustawia od strony czoła, drugą od strony potylicy. Rozcieranie wykonuje w formie ruchów okrężnych opuszkami wszystkich palców obu rąk, zbieżnie do czubka głowy.

Ugniatanie punktowe - ustawienie masażysty i ułożenie rąk jak przy rozcieraniu. Ugniatając punktowo opuszkami wszystkich palców obu rąk, miejsce obok miejsca, masażysta przesuwa ręce do czubka głowy.

Masaż twarzy

Pacjent siedzi na krześle i opiera głowę o brzuch stojącego za nim masażysty. Masujemy twarz, posmarowaną kremem lub oliwką, wykonując ruchy symetrycznie (równocześnie po obu stronach). Pacjent powinien być ogolony. Po­szczególne techniki stosujemy 20 - 30 razy na każdej części twarzy.

Głaskanie wargi dolnej i brody - masujemy stronami dłoniowymi kciuków (raz jednym raz drugim) od policzków do środka wargi. Głaskanie wargi górnej — tak jak dolnej.

Głaskanie policzków - masujemy całymi powierzchniami dłoniowymi obu rąk w 3 pasmach:

- od wargi dolnej po żuchwie do ucha,

- od wargi górnej do ucha,

- od kości jarzmowej do ucha.

Głaskanie nosa i brwi - przeprowadzamy opuszkami palców trzecich od koniuszka nosa, po grzbiecie nosa i po brwiach, aż do skroni.

Głaskanie czoła - wykonujemy stronami dłoniowymi palców obu rąk, od środka czoła na boki do skroni.

Rozcieranie wargi dolnej i brody - masujemy w formie ruchów okrężnych opuszkami kciuków od policzków do środka wargi. Rozcieranie wargi górnej -tak jak dolnej.

Rozcieranie policzków - masujemy w formie ruchów okrężnych opuszkami palców obu rąk, w 3 pasmach.

Rozcieranie nosa i brwi - przeprowadzamy w formie ruchów okrężnych opuszkami palców trzecich od koniuszka nosa, po grzbiecie nosa oraz po brwiach do skroni.

Rozcieranie czoła - wykonujemy w formie ruchów okrężnych opuszkami palców obu rąk, od środka czoła na boki do skroni

Ugniatanie wargi dolnej i brody — masujemy kciukiem i wskazicielem jednej ręki chwytem „szczypcowym". Ugniatanie wargi górnej - tak jak dolnej.

Ugniatanie policzków - masujemy kciukami oraz zgiętymi wskazicielami, w trzech pasmach.

Ugniatanie czoła - wykonujemy opuszkami kciuków i wskazicieli chwytem „szczypcowym", od środka czoła na boki i do skroni, w kilku pasmach.

Oklepywanie - przeprowadzamy w formie „wymiatania" stronami dłoniowymi palców obu rąk. Oklepujemy „drugą brodę", policzki oraz czoło.

Wibracja - wykonujemy całą powierzchnią dłoniową jednej ręki, najpierw na jednym policzku, a potem na drugim.

Masaż małżowiny usznej

najczęściej przeprowadza się po masowaniu twarzy albo części owłosionej głowy.

Pacjent leży na plecach, głowę opiera o zagłówek ustawiony pod kątem oko­ło 45° (albo siedzi na krześle), masażysta stoi z tyłu za pacjentem. Masaż przeprowadza się z użyciem kremu lub oliwki, wykonując poszczególne techniki symetrycznie po obu stronach.

Głaskanie - masujemy stronami dłoniowymi obu rąk, od policzków w kierunku tyłu głowy.

Rozcieranie - przeprowadzamy ruchami okrężnymi opuszkami kciuków i wskazicieli, od płatka ucha w górę (wzdłuż obrąbka i grobelki ucha), oraz opuszkami III palców w zagłębieniach małżowiny usznej.

Ugniatanie — masujemy opuszkami kciuków i wskazicieli, od płatka ucha w górę, ściskając miejsce obok miejsca. Na koniec można lekko (z wyczuciem) naciągać małżowinę uszną do tyłu, w górę oraz w dół. Masaż kończymy gła­skaniem jak na wstępie.

Masaż szyi

Pacjent leży na plecach, głowa lekko uniesiona i podparta lub siedzi na krześle i opiera głowę o brzuch stojącego za nim masażysty. Masujemy strony przednio-boczne szyi (z ominięciem krtani i gruczołu tarczycy). Przy masażu prawej strony szyi pacjent lekko skręca głowę w lewą stronę i odwrotnie.

Głaskanie - wykonujemy stronami dłoniowymi palców jednej ręki od żuchwy do obojczyka albo odwrotnie, najpierw po jednej, a później po drugiej stronie.

Rozcieranie - masujemy w formie ruchów okrężnych opuszkami palców jednej ręki od żuchwy do obojczyka albo odwrotnie, najpierw po jednej, a później po drugiej stronie

Masaż mięśni mostkowo-obojczykowo-sutkowatych

Pacjent siedzi na krześle, a masażysta stoi za nim. Podczas masażu lewego mięśnia pacjent lekko skręca głowę w prawą stronę, natomiast prawy mięsień masujemy przy lekko skręconej głowie pacjenta w lewą stronę.

Głaskanie - wykonujemy opuszkami palców jednej ręki od mostka po mięśniu, aż do wyrostka sutkowatego kości skroniowej.

Rozcieranie - masujemy w formie ruchów okrężnych, opuszkami palców jednej ręki, od mostka po mięśniu, aż do wyrostka sutkowatego kości skroniowej.

Masaż całego ciała

rozpoczynamy od największej jego powierzchni, czyli od masażu tylnej strony tułowia. Pacjent leży na brzuchu z kończynami górnymi ułożonymi wzdłuż ciała, głowa na boku. W pierwszej kolejności masujemy grzbiet i kręgosłup, a następnie kark i barki. Przy masażu karku i barków pacjent leży na brzuchu z rękami podłożonymi pod czołem. Kolejno wykonujemy masaż mięśni pośladkowych, a później tylnych stron kończyn dolnych. Rozpoczynamy od masażu ścięgna Achillesa, następnie masujemy łydkę i tylną stronę uda. po masażu tylnych stron kończyn dolnych pacjent obraca się na plecy i masujemy wówczas przednie strony kończyn dolnych. Rozpoczynamy od masażu palców, następnie masujemy stronę podeszwową stopy i jej stronę grzbietową. Kolejno wykonujemy masaż stawu skokowego, podudzia, stawu kolanowego oraz uda. Po masażu kończyn dolnych masujemy powłoki brzuszne i klatkę piersiową w pozycji leżenia pacjenta na plecach. Następnie przeprowadzamy masaż kończyn górnych w pozycji leżenia pacjenta na plecach albo w pozycji siedzącej. W pozycji siedzącej masujemy również głowę, twarz i szyję.

GŁASKANIE .

- Jedyna technika którą stosuje się kilkakrotnie w czasie zabiegu.

- Zaczyna i kończy masaż .

- Głaskaniem można przeplatać chwyty występujące w pozostałych technikach.

- Głaskanie wykonuje się zawsze w trakcie masażu.

- Niekiedy cały zabieg można ograniczyć do tej techniki.

CELE ZABIEGU.

- Mechaniczne usunięcie zrogowaciałych łusek naskórka w celu ułatwienia wydzielniczej pracy gruczołów potowych i łojowych .

- Zwiększenie tonusu skórnego i tkanki podskórnej przez co skóra staje się gładsza i sprężysta

- Wzmożenie przemiany materii w tkankach skóry i szybsze odprowadzenie ewentualnych obrzęków i krwiaków .

- Przyśpieszenie wygojenia ogniska zapalnego ( ostrożne głaskanie na obwodzie ) .

- Obniżenie pobudliwości zakończeń nerwów czuciowych skóry przez działanie uspokajające na OUN , a niekiedy nawet znieczulający ( długotrwałe głaskanie ) .

TECHNIKA ZABIEGU.

- Wykonujemy całą powierzchnią dłoniową jednej ręki lub dwóch rąk.

- Wykonujemy grzbietową stroną ręki.

- Palce 2 - 5 są złączone a kciuk przywiedziony lub odwiedziony.

- Dłoń przylega dokładnie do powierzchni skóry dostosowując się do powierzchni ciała .

- Nie należy usztywniać ręki.

- Ruchy są miarowe lekkie posuwiste z równomiernym dociskaniem .

- Mocne głaskanie działa pobudzająco , lekkie uspokajająco .

- Ruch głaskania powinien doprowadzać do wyczuwalnego pod rękami masażysty podwyższenia temperatury ciała.

CHWYTY - GŁASKANIE POPRZECZNE OBURĄCZ.

- Ręce ułożone obok siebie poprzecznie do przebiegu włókien mięśniowych ( kciuki złączone ) .

- Masażysta jest ustawiony równolegle do masowanego odcinka ciała.

- Odmiana głaskanie poprzeczne naprzemienne : ręce przesuwają się kolejno jedna za drugą krzyżując się na początku ruchu .

CHWYTY - GŁASKANIE PODŁUŻNE OBURĄCZ.

- Ręce ułożone wzdłuż przebiegu włókien mięśniowych ( palce w kierunku ruchu ).

- Masażysta jest ustawiony w przedłużeniu osi masowanego odcinka ciała .

- Odmiana - głaskanie podłużne naprzemienne - ruchy wykonuje się naprzemienne lewą i prawą ręką kciuki silnie odwiedzione , dłonie obejmują pierścieniowato to masowane miejsce tak że po jednej stronie przesuwa się kciuk wraz ze swym kłębikiem a po drugiej stronie pozostałe złączone ze sobą palce .

CHWYTY - GŁASKANIE CAŁĄ POWIERZNIĄ PALICZKÓW DALSZYCH 1 - 3 .

- Wykonuje się na małych powierzchniach których nie można objąć całą dłonią .

ROZCIERANIE .

- Wykorzystuje się w masażu stawów , więzadeł , torebek stawowych , mięśni , tkanek mięśniowo - ścięgnistych , powięzi i rozcięgien.

- Szczególną uwagę zwraca się na rozcieranie miejsc gdzie brzuśce mięśniowe przechodzą w ścięgna oraz na miejsca przyczepów mięśniowych.

- Stawy rozciera się po uprzednim wymasowaniu odcinka dystalnego a przed ćwiczeniami biernymi .

- Jeżeli celem jest usunięcie ze stawu wysięku lub krwiaka wówczas dokonuje się masażu odcinka ciała powyżej stawu , następnie rozciera się sam staw , po czym powrotnie masuje się okolicę nad stawem

CELE ZABIEGU .

- Rozdrobnienie lub rozbicie a następnie przemieszczenie do najbliższych naczyń limfatycznych i dalej do krwioobiegu patologicznych substancji tj. obrzęki , wysięki pozapalne , krwiaki pourazowe ( dotyczy zarówno tkanki mięśniowej jak i stawów ) .

- Likwidowanie stwardnień mięśniowych różnego pochodzenia , zgubień torebek stawowych oraz blizn i zrostów również po zabiegach operacyjnych ( po wygojeniu rany ) .

- Zwiększenie elastyczności mięśni , ścięgien i całego aparatu więzadłowo - stawowego .

- Rozcieranie stawów i ścięgien przed wzmożonym wysiłkiem fizycznym ( w masażu sportowym jako uzupełnienie rozgrzewki ) .

TECHNIKA ZABIEGU .

- Wykonujemy nasadą dłoni lub opuszkami palców ruchami energicznymi prostolinijnymi bądź kolistymi lub spiralnymi .

- Ruchy koliste wykonuje się miejscowo ( np. w miejscu przyczepu mięśniowego ) .

- Ruchy spiralne polegają na obrotowym przesuwaniu rąk wzdłuż masowanego odcinka ciała.

- Ręce uciskają z taką siłą aby nie ślizgały się po powierzchni skóry , tylko przesuwały ją do tkanek położonych głębiej tworząc wyraźny fałd skóry.

- Stawy rozciera się ruchami kolistymi .

- Wszystkie chwyty można wykonywać w sposób wspomagany czyli z dociskiem przy pomocy drugiej ręki wzmagając w ten sposób ucisk na masowane tkanki..

CHWYTY - ROZCIERANIE PROSTOLINIJNE LUB SPIRALNE NASADĄ DŁONI.

- Ręce ułożone wzdłuż włókien mięśniowych bądź poprzecznie do nich .

- Uniesione palce ślizgają się tylko po powierzchni skóry .

- Największy docisk przypada na nasadę dłoni czyli okolicę poniżej stawu nadgarstkowego .

- W chwycie wspomaganym obciążenie drugą ręką przykłada się w poprzek pierwszej w okolicy nadgarstka .

CHWYTY - ROZCIERANIE PROSTOLINIJNE , SPIRALNE BĄDŹ OPUSZKAMI PALCÓW 2 - 5

- Nadgarstek uniesiony stawy śródręczno - paliczkowe i międzypaliczkowe lekko zgięte .

- Ręka ustawiona wzdłuż masowanych włókien.

- Palce są złączone choć w masażu przestrzeni międzyżebrowych , międzykostnych w śródstopiu i śródręczu rozstawia się je .

- Obciążenie przykłada się palcami 2 -5 drugiej ręki na grzbietową powierzchnię paliczków dalszych ręki masującej .

CHWYTY - ROZCIERANIE PROSTOLINIJNE , SPIRALNE KŁĘBAMI KCIUKÓW

- Nadgarstek uniesiony stawy śródręczno - paliczkowe i międzypaliczkowe lekko zgięte .

- Ręka ustawiona wzdłuż masowanych włókien .

- Palce są złączone choć w masażu przestrzeni międzyżebrowych , międzykostnych w śródstopiu i śródręczu rozstawia się je.

- Obciążenie przykłada się palcami 2 - 5 drugiej ręki na grzbietową powierzchnię paliczków dalszych ręki masującej .

CHWYTY - ROZCIERANIE PROSTOLINIJNE , SPIRALNE BĄDŹ KOLISTE OPUSZKAMI PALCÓW.

- Efektywny ruch w przypadku małych stawów , powierzchni podeszwowej stopy i dłoniowej ręki oraz okolic kręgosłupa .

- Kości są wyprostowane , zarówno w stawach śródręczno - paliczkowych jak i międzypaliczkowych .

CHWYTY - ROZCIERANIE PROSTOLINIJNE I SPIRALNE NASADĄ DALSZĄ PALICZKÓW BLIŻSZYCH ZGIĘTYCH PALCÓW 2 - 5 AŻ DO ZAMKNIĘCIA PIĘŚCI .

- Ruch ten może być bolesny dlatego stosuje się go na silnie rozwiniętych mięśniach głównie w masażu sportowym .

UGNIATANIE .

- Podstawowa technika w masażu klasycznym oddziałująca na tkankę mięśniową .

- Przeznacza się na nią najwięcej czasu około 40% w masażu klasycznym i 60% w masażu sportowym .

- Ugniatanie wymaga od masażysty dobrej kondycji fizycznej gdyż chwyty wymagają większego wysiłku niż w pozostałych technikach .

CELE ZABIEGU .

- Duże przekrwienie masowanego obszaru i zwiększenie szybkości przepływu krwi i limfy .

- Ułatwienie wymiany tkankowej w mięśniach ( lepsze odżywienie ) i szybsze odprowadzenie produktów przemiany materii .

- Uregulowanie napięcia ( tonusu ) mięśniowego poprzez mechaniczne oddziaływanie na receptory czucia głębokiego .

- Przyśpieszenie ogólnej regeneracji mięśni po intensywnym wysiłku fizycznym .

- Zwiększenie elastyczności tkanki mięśniowej oraz ścięgien .

- Pobudzenie poprzez receptory czucia głębokiego OUN.

TECHNIKA ZABIEGU.

- Wyróżniamy 4 chwyty podstawowe

- Ręka masującego wyraźnie chwyta za masowany mięsień lub grupę mięśni starając się je odciągnąć od części kostnej .

- Mięsień chwyta się między złączone ze sobą palce 2 - 5 a silnie odwiedziony kciuk .

- Ruchy są płynne bez odrywania rąk od masowanej powierzchni ciała .

- Poszczególne chwyty ugniatania można przeplatać głaskaniem lub wstrząsaniem.

CHWYTY - UGNIATANIE RUCHEM OKRĘŻNYM OPUSZKAMI PALCÓW ( NA ZMIANĘ JEDNĄ I DRUGĄ RĘKĄ ) BĄDŹ OBURĄCZ.

- Masażysta jest ustawiony w przedłużeniu osi masowanego odcinka ciała a palce ułożone poprzecznie do włókien mięśniowych

- Po ujęciu mięśnia palce 2 - 5 wykonują ruchy obrotowe w kierunku kciuka tak że kciuk dąży do paliczków a palce do kciuka .

- Nasad dłoni ślizga się swobodnie po masowanej powierzchni .

- Palce wyraźnie zginają się w stawach śródręczno - paliczkowych i międzypaliczkowych .

CHWYTY - UGNIATANIE RUCHEM PRZESUWNYM .

- Masażysta jest ustawiony równolegle do masowanego odcinka ciała .

- Obydwie ręce równocześnie chwytają za mięsień poprzecznie do jego włókien .

- Odległość między rękoma około 2 cm.

- Po silnym odciągnięciu mięśnia od części kostnej jedną rękę masażysta przesuwa w kierunku do siebie a drugą w kierunku przeciwnym .

- Między rękoma tworzy się wyraźny załamany fałd mięśniowy .

- Następnie nie wypuszczając mięśnia wykonuje się takie same ruchy tylko w przeciwnych kierunkach .

- Mięsień jest przekazywany z jednej ręki do drugiej .

CHWYTY - UGNIATANIE RUCHEM WAŁKOWYM .

- Ruch zbliżony do poprzedniego tylko masujące ręce pracują w tych samych kierunkach .

- Mięsień chwyta się obiema dłońmi równocześnie między wszystkie palce a kłąb kciuka i palca małego .

- Kciuki są przywiedzione i mogą się krzyżować .

- Należy przesunąć do siebie mięsień uciskając go palcami a następnie od siebie uciskając nasadą dłoni z jednoczesnym przesunięciem rąk wzdłuż mięśnia.

CHWYTY - UGNIATANIE RUCHEM SZCZYPCOWYM .

- Masażysta ustawia się równolegle do masowanego odcinka ciała .

- Ręce są rozstawione i zgięte szczypcowato .

Chwytamy naprzemiennie za mięsień z taką siłą aby w pierwszym momencie zdecydowanie go unieść a następnie wypuścić z chwytu .

OKLEPYWANIE .

- Technika stosowana na duże powierzchnie mięśniowe .

- Można pominąć tą technikę jeśli istnieją przeciwwskazania .

- Wykonuje się zwykle z dość dużą siłą ale nie może powodować doznań bólowych ani krwawych wybroczyn na skórze.

CELE ZABIEGU .

- Bardzo silne przekrwienie masowanej powierzchni ciała oraz polepszenie jej odżywienia i zwiększenie trofiki mięśniowej .

- Zmiana pobudliwości Obwodowego UN - lekkie oklepywanie działa uspokajająco i znieczulająco ( np. w nerwicach wegetatywnych ) a silne pobudzająco .

- Pobudzenie mięśni do skurczu porównywalne do działania impulsowego prądu małej częstotliwości w elektrostymulacji .

- Przyśpieszenie powysiłkowej resorpcji mięśniowej .

- Rozbicie tkanki mięśniowej .

TECHNIKA ZABIEGU .

- Wszystkie ruchy wykonuje się poprzez naprzemienną pracę rąk z wysokości około 10cm od masowanej powierzchni ciała.

- Ruchy powinny być rytmiczne sprężyste i krótkie .

- Częstotliwość uderzeń 3 - 4 na sekundę .

CHWYTY - OKLEPYWANIE RUCHEM ŁYŻECZKOWYM .

- To najłagodniejszy sposób oklepywania .

- Wykonuje się go dłoniową częścią rąk zgiętych łyżeczkowato .

- Wszystkie palce są złączone , nadgarstki usztywnione , uderzenia następują nie tylko samymi dłońmi ale także poduszką powietrzną powstającą między masującymi rękoma a powierzchnią ciała .

- Odgłos uderzenia powinien być Głuch , stłumiony a nie klaszczący .

CHWYTY - OKLEPYWANIE RUCHEM MIOTEŁKOWYM .

- Uderzenie następuje grzbietową powierzchnią paliczków środkowych i dalszych lekko zgiętych rozstawionych palców 2 - 5 .

- Masujące ręce zwrócone są do siebie powierzchniami dłoniowymi i ustawione poprzecznie do włókien mięśniowych krawędzią łokciową ( od strony małego palca ) .

- Istota chwytu polega na tym że palce i nadgarstki są rozluźnione a ruch wychodzi z przedramienia .

CHWYTY - OKLEPYWANIE RUCHEM SIEKANYM .

- Dłonie ustawione poprzecznie do włókien mięśniowych krawędzią łokciową a palce wyprostowane a nadgarstki usztywnione .

- Uderzenia następują kłębami palca małego .

- W momencie zetknięcia się masujących rąk z powierzchnią masowaną ciała ruch powinien być z wyczuciem lekko wyhamowany tak aby uderzenie było bolesne .

CHWYTY - OKLEPYWANIE NIEDOMKNIĘTĄ PIĘŚCIĄ .

- Ruch wykorzystywany w masażu sportowym .

- Uderzenia następują łokciową krawędzią niedomkniętej w pięść ręki przy czym nadgarstki są usztywnione.

WSTRZĄSANIE .

- Ruch wykorzystywany w masażu sportowym .

- Technikę tą można stosować między poszczególnymi chwytami ugniatania .

CELE ZABIEGU .

- Aktywacja przepływu krwi a zwłaszcza limfy .

- Rozprowadzeniu chłonki w przestrzeniach miedzykomórkowych tkanek powierzchniowych i głębokich.

- Zmniejszeniu powysiłkowego napięcia mięśni.

UWAGA ! WSTRZĄSANIE SŁABE I WOLNE OSŁABIAJĄ A SZYBKIE I ENERGICZNE WZMAGA POBUDLIWOŚĆ OUN.

TECHNIKA ZABIEGU.

- Ruchy wykonuje się zdecydowanie , rytmicznie , płynnie i bez szarpnięć .

- Wstrząsanie całej kończyny dolnej i górnej stosuje się dopiero po uprzednim całkowitym wymasowaniu tych kończyn z wykorzystaniem pozostałych technik .

CHWYTY - WSTRZĄSANIE KLASYCZNE.

- Wykonuje się je na poszczególnych mięśniach lub grupach mięśniowych zawsze tylko jedną ręką .

- Masażysta ustawia się w przedłużeniu długiej osi masowanego odcinka ciała i ujmuje mięsień między palce 2 - 5 a kciuk .

- Kończynę masowaną wprawia się w stawie łokciowym w ruch drgający poprzeczny do włókien mięśniowych i przesuwa się ja wzdłuż mięśnia dośrodkowego.

- Dłoń przylega do masowanej powierzchni ciała.

CHWYTY - WSTRZĄSANIE KKD.

- Masowany leży tyłem kończyny dolne wyprostowane górne wzdłuż tułowia . Masażysta ustawiony na przedłużeniu osi kończyny ujmuje ją za stopę jedną ręką od spodu powyżej guza piętowego a drugą ręką na powierzchni grzbietowej śródstopia po czym unosi ją do zgięcia w stawie biodrowym do ok. 30^o ( kolano w pełnym wyproście ) i pociągając do siebie wykonuje wstrząsanie w płaszczyźnie czołowej i strzałkowej .

- Masowany leży tyłem kończyny górne wzdłuż tułowia masowana kończyna dolna zgięta w stawie biodrowym i kolanowym pod kątem 45^o ( stopa oparta o podłoże ) . Masażysta chwyta jedną ręką za grzbietową powierzchnię stopy lekko ją przytrzymując a druga obejmuje kolano i wykonuje nią wstrząsanie całej kończyny na boki.

CHWYTY - WSTRZĄSANIE CAŁEJ KKG.

- Pozycja leżąca lub siedząca .

- Masażysta chwyta kończynę za dłoń jak do powitania lub za nadgarstek i pociągając do siebie wykonuje wstrząsanie we wszystkich kierunkach .

WIBRACJA .

- Technika stosowana w masażu klasycznym tylko na specjalne życzenie .

- Jest zabiegiem trudnym i męczącym dla masażysty .

- Stosuje się w masażu kręgosłupa oraz wzdłuż przebiegu dostępnych palpacyjnie nerwów obwodowych .

CELE ZABIEGU .

- Drgania wywołane wibracją przesuwają płyny ustrojowe co wpływa na szybszy dopływ płynów do chorych miejsc .

- Działa uspokajająco na mięśnie usuwając z nich napięcie powstałe pod wpływem ugniatania

- Powoduje wybiórczy wzrost napięcia włókien mięśniowych .

- Zwiększa napięcie ścian naczyń krwionośnych .

TECHNIKA ZABIEGU.

- Wibracja polega na wykonywaniu bardzo szybkich ruchów o dużej częstotliwości ale małej amplitudzie , ręka wraz z przedramieniem przy usztywnieniu nadgarstka .

- Ruchy wykonuje się w płaszczyźnie góra - dół z uciskaniem masowanej powierzchni i przesuwaniem ręki wzdłuż masowanego nerwu , mięśnia czy naczynia .

- Ręka ustawiona zawsze palcami w kierunku ruchu .

- Ruchy naprzemienne raz jedna ręka - raz druga ręka bądź sposobem wspomaganym - kładąc jedną rękę na drugą .

CHWYTY - WIBRACJA NASADĄ DŁONI .

- Stosuje się na większych obszarach ciała.

WAŁKOWANIE.

- To odmiana ugniatania .

- Używana jedynie do masowania mięśni ramion oraz ud .

TECHNIKA ZABIEGU .

- Strony dłoniowe obu rąk przykładamy do masowanej części ciała , jedna ręka do dołu druga do góry , palce rak są zwrócone w kierunkach przeciwnych .

- Ruch odbywa się poprzecznie do osi długiej ramienia czy uda , ręce są energicznie przesuwane stopniowo zachowując kierunek masażu dosercowo.

WYCISKANIE .

- To odmiana głaskania .

- Polega na wykonaniu ruchu ręką ( rękami ) o jednakowym nasileniu po całym masowanym odcinku .

- Główny nacisk wywieramy podstawą dłoni i kłębikiem kciuka .

- Działa na skórę i warstwy głębiej położone .

- Pobudza receptory ruchowe znajdujące się w tkance podskórnej , w obwodowych warstwach mięśni i ścięgien .

- Opróżnia naczynia krwionośne i chłonne przyczyniając się do szybszego przepływu krwi i chłonki.

RODZAJE MASAŻU.-

Formy masażu : krótkobodźcowy ( wykonywany przez masażystę lub automasaż ) , średniobodźcowy ( wykonywany przez masażystę lub automasaż ) , długobodźcowy ( wykonywany przez masażystę lub automasaż ).

- Masaż klasyczny , klasyczne techniki masażu : ułożenia rozluźniające , technika głaskania , technika rozcierania , technika ugniatania , technika oklepywania , technika wstrząsania , technika wibracji .

- Masaż specjalistyczny : masaż segmentarny , masaż łącznotkankowy , masaż okostnowy , masaż izometryczny ,.

- Masaż w środowisku wodnym : masaż wirowy , masaż natryskowy , masaż natryskowy .

- Masaż przyrządowy : masaż wibracyjny , masaż pneumatyczny , masaż synkardialny .

- Metody masażu : masaż wykonywany ręcznie ( wykonywany metodą łączoną ) , masaż wykonywany aparatami ( wykonywany metodą łączoną ).

Klasyczny masaż leczniczy polega na odpowiednim ułożeniu chorego oraz stosowaniu klasycznych technik masażu ( głaskanie , rozcieranie , ugniatanie , oklepywanie , wstrząsanie i wibracja ) . Znajduje on zastosowanie głównie w schorzeniach narządu ruchu . W zależności od wielkości powierzchni tkanek objętej masażem może mieć formę masażu częściowego lub ogólnego i może być wykonywany przez masażystę lub mieć postać automasażu . Charakterystyczną cechą tego rodzaju masażu jest to ze powinien być wykonywany wyłącznie metodą ręczną bez użycia aparatów . Grupę specjalistycznych masaży leczniczych stanowi zbiór stosowanych , zmodyfikowanych sposobów wykonywania masaży odpowiednio do występujących schorzeń . Większość z tych sposobów masażu ma zastosowanie w leczeniu schorzeń internistycznych a technika wykonywania wynika z neuroodruchowej teorii oddziaływania bodźców . Masaż w środowisku wodnym wymaga stosowania specjalnych urządzeń a wspólną cechą tego rodzaju masażu jest wielokierunkowe oddziaływanie następujących bodźców : ciśnienia strumienia wody , wytwarzanego przez urządzenie , oddziaływania środowiska wodnego na tkanki ( ciśnienie , temperatura i skład chemiczny wody ) . Masaż przy użyciu aparatów uwzględnia różne rodzaje bodźców dostarczane przez specjalne do tego celu skonstruowane urządzenia . Najczęściej są to urządzenia wibrujące ( Akwawibron , Redor lub urządzenia pneumatyczno - ciśnieniowe ).

---