Europejska Komisja Gospodarcza ONZ

Powstała na gruncie komitetu, którego rolą było dokonanie oceny zniszczeń i przedstawienie raportu o skutkach II wojny św. Komitet złożył akces o nadzwyczajne środki dla Europy, ponieważ zniszczenia były ogromne. Na wniosek polskiego ekonomisty Oskara Lange

postanowiono powołać specjalną strukturę, która dokonałaby orzeczenia strat w europie i koordynowała ONZ-towską pomoc dla Europy.

11.12.1948 r Zgromadzenie ogólne ONZ powołało Komisję o nazwie EUROPEJSKA KOMISJA GOSPODARCZA ONZ na mocy rezolucji nr 36 Zgromadzenia Ogólnego ONZ

Główne Zadania :

1. inicjowanie środków i uczestnictwo we wdrażaniu środków dla koordynacji działań na rzecz gospodarczej odbudowy Europy, podniesienie stopy wzrostu gospodarczego, oraz utrzymywania stosunków zewnętrznych

2. prowadzenie i wspieranie badań nad problemami gospodarczymi, technologicznymi i rozwojowymi w stopniu w jakom EKG ONZ uzna za stosowne

3. prowadzenie , zbieranie, przetwarzanie, analizowanie, rozpowszechnianie danych gospodarczych, technologicznych i rozwojowych

Były to zadania tymczasowe gdyż w założeniu EKG ONZ też miała być tworem tymczasowym. W 1951 roku okazało się jednak, ze dynamika z jaka EKG ONZ zabrała się do realizacji zadań predysponuje ja do uzyskania statusu stałego organu.

W skład EKG ONZ weszły wszystkie państwa europejskie, była ona otwarta na wszystkie kraje bez względu na ich system i ustrój społeczno - gospodarczy. Na sygnał USA o chęci pomocy do EKG ONZ dołączyły także USA i Kanada - tworzyło to układ europejski bardziej stabilnym i dawało szansę na to, że proces odbudowy postępował będzie zdecydowanie szybciej. W 1993 r europejska Komisja ONZ dokonała rozszerzenia o państwa z bloku ZSRR

W 1969 r na 24 sesji ONZ określono

nowe zadania :

4. ogólnoeuropejska wymianę handlową ze szczególnym uwzględnieniem wymiany wschód - zachód

5. ogólnoeuropejską wymianę myśli naukowo - technicznej

6. prognozowanie rozwoju gospodarczego Europy

7. ochrona naturalnego środowiska

Kiedy w 1989r rozpoczęły się w Europie zmiany EKG ONZ została powiadomiona, ze będzie koordynatorem drugiego planu Marshala dla Europy śr i Europy Wsch. Niestety plan upadł.

DOROBEK NORMATYWNY EKG ONZ :

1. EUROPEJSKA KONWENCJA O MIĘDZYNARODOWYM ARBITRAŻU HANDLOWYM 21.04.1961 R

Przewiduje, ze właściwość arbitrażu będzie dotyczyła sporów między osobami fizycznymi jak i prawnymi ( o ile maja siedzibę na terytorium innego państwa)

Konwencja przewidywała dwie formy arbitrażu

• ad hoc - doraźny dla danej tylko sprawy , strony sporu miały wpływ zarówno na skład orzekający jak również na tryb postępowania przed sadem arbitrażowym.

Strony w sporze mogły wskazać arbitrów s[pośród dowolnych osób, arbitrzy wybierali superarbitra, strony mogły zażądać, żeby postępowanie dowodowe ograniczone było do minimum

• arbitraż stały -( TRYBUNAŁ ARBITRAŻOWY) strony sporu miały ograniczony wpływ na wyłanianie składu. Trybunał prowadzi listę arbitrów, spośród których strony mogły wybierać. Superarbiter też musi pochodzić z tej listy. Strony traciły możliwość wpływu na sposób postępowania.

• Dwie formy poddania sporu pod rozstrzygnięcie arbitrażowe:

1. zawarcie umowy międzynarodowej w której strony zgadzają się , aby jakikolwiek spór podlegał rozwiązaniu arbitrażowemu

2. strony w kontrakcie handlowym zawarły klauzulę, ze jakikolwiek spór powstały na tle tej umowy będzie podlegał arbitrażowi handlowemu

Konwencja ustaliła zasadę, że strony wybierają prawo wg zasad, którego prowadzony będzie arbitraż. Jeżeli strony nie dokonałyby wyboru prawa (w kontrakcie) wówczas o prawie właściwym decyduje skład orzekający . Jeżeli arbitrzy nie mogą dobrać prawa właściwego , strony mogą wyrazić zgodę na rozstrzygnięcie sprawy wg zasad słuszności i sprawiedliwości.

Drugim elementem było zobowiązanie państw, ze będą na swoim terenie uznawały i wykonywały orzeczenia arbitrażowe.

Konwencja przewidywała ekscerpcję (wyłączenie) sytuacji, kiedy nie będą wykonywane orzeczenia arbitrażowe

• strony umowy arbitrażowej wg prawa, które ma do nich zastosowania są niezdolne do działań prawnych

• jeżeli umowa między stronami jest wg prawa, któremu one je poddały jest nieważna

• jeżeli jedna ze stron nie została należycie poinformowana o sposobie wyboru arbitra, bądź nie miała możliwości przedstawienie zarzutów dotyczących rozwiązania sprawy

• jeżeli orzeczenie zostało wydane z przekazaniem granic klauzuli arbitrażowej

• jeżeli skład sądu arbitrażowego nie jest należycie skomponowany

3. EUROPEJSKA KONWENCJA O RUCHU DROGOWYM 19.09.1949 R

Wraz z dwoma załącznikami o charakterze technicznym, dotyczy znaków i sygnałów drogowych. Państwo Polskie w 1959 r przyjęło konwencje ale nie przyjęła załączników, chociaż odwzorowała wiele znaków.

Konwencja zawiera trzy ułatwienia :

• uznawanie dowodów rejestracyjnych

• uznawania prawa jazdy ( do 6 mc można posługiwać się dokumentami narodowymi)

• uznawanie ubezpieczenia , którego dokonano w kraju macierzystym

4. KONWENCJA O OPODATKOWANIU POJAZDÓW PRYWATNYCH UŻYWANYCH W RUCHU MIĘDZYNARODOWYM Z 18.05.1956

Konwencja zwalniała z podatku drogowego oraz z podatku od posiadania mienia obcokrajowców przebywających na terenie państw

5. KONWENCJA O CZASOWYM PRZYWOZIE PRYWATNYCH POJAZDÓW DROGOWYCH Z 18.05.1956 R

Osoba wwożąca pojazd na obszar celny obcego państwa była zwolniona z opłacania ceł i innych należności. Przyjęto, ze osoba taka będzie odprawiana warunkowo tzn. , ze wywiezie ten pojazd poza granice w określonym czasie

Chyba, ze :

• opłaci opłaty celne

• zniszczył fizycznie pojazd

• jeżeli przekazał bezpłatnie pojazd na rzecz skarbu państwa

• jeżeli pojazd został skradziony

KONWENCJE CELNE :

1. Konwencja w sprawie pojemników, w których przewożone są towary z 18.05.1956 r

Odprawiane były czasowo pod warunkiem, ze eksporter w określonym czasie wywiózł je poza obszar celny

2. Konwencja dotycząca EUROPALET z 09.12.1960 r

Znosiła obowiązek uiszczenia ceł i opłat za palety pod rygorem ich wywozu

3. Konwencja dotycząca odprawy towarów przeznaczonych na wystawy, targi itp. Z 08.06.1961 r

Zwalnia importera z obowiązku uiszczania ceł w przypadkach gdy dana partia towaru przeznaczona jest na wystawy, targi lub inne wystawy tego typu. Konwencja znosi ograniczenia ilościowe wwożonych próbek o ile takie istnieją. Towary te należy wywieźć z powrotem poza obszar celny.

ORGANIZACJA WSPÓŁPRACY GOSPODARCZEJ I ROZWOJU OECD

Celem wiodącym miała być koordynacja pomocy przyznanej Europie w ramach planu Marshala. Pomoc ta miała zmiękczyć Europę politycznie.

Od 1951 r rozpoczęły się w Europie zmierzające do zamanifestowania swojej odrębności ekonomicznej i politycznej - poprzez powstanie OECD

OECD - wielostronna, międzynarodowa organizacja, podstawą działanie której jest umowa z 1960 r . OECD posiada charakter koordynacyjny, posiada zdolność traktatową , możność zawierania umów, może przyjmować oraz wysyłać swoich przedstawicieli. Została wyposażona w szerokie spektrum instrumentów, którymi mogła się posługiwać.

CELE :

1. osiąganie maksymalnego wzrostu gospodarczego, poziomu zatrudnienia i stopy życiowej oraz stabilizacji finansowej państw członkowskich.

2. przyczynianie się do zdrowej ekspansji gospodarczej zarówno w państwach członkowskich jak i poza tymi państwami

3. przyczynianie się do rozwoju handlu międzynarodowego bez stosowania dyskryminacji

INSTRUMENTY OECD :

1. decyzje - obowiązują wtedy, kiedy wszystkie państwa członkowskie zgadzają się z tą decyzją

2. zalecenia - przyjmowane przez Radę OECD i państwa członkowskie mogły ale nie musiały stosować się do tych zaleceń

3. rezolucje - zwracały uwagę na pewien problem, zagadnienie

4. deklaracje - dotyczyły raczej spraw wewnętrznych organizacji

5. uzgodnienia - swoim mechanizmem przypominały podjęcie decyzji, chociaż możliwe było, że niektóre państwa nie musiały przystępować do tych uzgodnień

6. traktaty międzynarodowe - przyjmowanie umów międzynarodowych

STRUKTURA OECD :

ORGAN PLENARNY - Rada OECD, wszystkie państwa członkowskie

ORGAN WYKONAWCZY- komitet wykonawczy

SEKRETARIAT

KOMITETY

AKTY NORMATYWNE WYDANE PRZEZ OECD:

1. DECYZJA Z 8.07.1988 R

W sprawie wymiany informacji mogących spowodować szkody trans graniczne

Decyzja ta wprowadzała elementy kontroli przemieszczania się niebezpiecznych substancji. Władza danego państwa zobowiązana była do poinformowania społeczeństwa swojego kraju o ewentualnych wybuchach

2. KONWENCJA Z 20.12.1957 r

O ustaleniu kontroli bezpieczeństwa w dziedzinie energii atomowej (jądrowej)

Wyznaczała warunki pracy nad tworzeniem energii atomowej

1. energia ta może być wykorzystywana tylko w celach pokojowych

2. OECD zastrzegała sobie prawo kontroli

Na mocy załącznika powołano Trybunał Arbitrażowy, którego funkcją było rozstrzyganie sporów pomiędzy państwem a OECD dotyczących produkcji energii atomowej. W skład Trybunału wchodziło 7 sędziów. (Tylko jedna instancja - brak możliwości odwołania ) jeżeli Trybunał stwierdził, ze wina leży po stronie OECD mógł przyznać państwu odszkodowanie, które organizacja musiała wypłacić.

3. MODELOWA KONWENCJA O OPODATKOWANIU DOCHODU I MAJĄTKU Z 1997 R

Stanowiącą paradygmat, które państwa mogą ale nie muszą wprowadzić do swoich umów, które zawierają z innymi państwami.

Konwencja wyznaczała podstawowe zasady:

1. wyznacza przypadki, kiedy państwo może w całości opodatkować dochód osiągany lub majątek powstający w innym państwie

• dochód z nieruchomości

• dochód z zakładu, przedsiębiorstwa położonego na terytorium danego państwa

• dochód z pracy najemnej, jeżeli osoba przepracowała tam więcej niż 183 dni w roku podatkowym

2. kiedy państwa zainteresowane dzielą się między sobą dochodami z podatku

• dochód z dywidendy, może być ona opodatkowana przez państwo w którym osoba uzyskała prawo do dywidendy w 75 %, a państwo, którego osoba jest obywatelem w wysokości 25 %

• odsetki opodatkowane w 90 % w państwie powstania zysku

• 10% w państwie obywatelstwa

3. kiedy państwo dzięki któremu powstał dochód lub majątek nie może w ogóle opodatkować tego dochodu lub majątku

• sprzedaż papierów wartościowych

• należności licencyjne

• stypendia studenckie

4. KONWENCJA O POMOCY ADMINISTRACYJNEJ W SPRAWACH PODATKOWYCH

Państwa zobowiązane są do udzielania sobie pomocy w sprawach, w których toczone jest postępowanie podatkowe dotyczące zabezpieczenia i egzekucji podatków. Ustalono katalog podatków do jakich konwencja ta będzie miała zastosowanie, ustanawiając jako wyjątek takie podatki, które nie maja charakteru powszechnego. Konwencja przewidywała ściśle warunki jakie musi zawierać wniosek o udzielenie pomocy

1. oświadczenie, ze roszczenie podatkowe dotyczy podatku objętego konwencja

2. oświadczenie, ze jest to roszczenie ustalone i niesporne

3. dokumenty lub kopie dokumentów zezwalających na postępowanie egzekucyjne

Termin przedawnienia - 15 lat

Państwa mogą odmówić pomocy

1. gdy podjęte działania powstałyby w rażącej sprzeczności z ustawodawstwem albo praktyką administracyjną

2. kiedy udzielenie pomocy byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym lub interesami państwa

3. jeżeli prowadziłoby to do ujawnienia tajemnicy państwowej, handlowej itp.

4. jeżeli pozostaje w sprzeczności z modelową konwencja OECD

5. KONWENCJA O OCHRONIE MIENIA ZAGRANICZNEGO 12.10.1976 R

Wraz z załącznikiem statuujacym Trybunał Arbitrażowy

• dotyczy mienia zagranicznego, które zostało ulokowane w innym państwie

• dopuszcza możliwość wywłaszczenia czy ograniczenia możliwości korzystania z mienia pod 4 warunkami :

1. wywłaszczenie bądź nacjonalizacja odbywa się zgodnie z określonym prawem

2. przy nacjonalizacji czy wywłaszczeniu nie stosuje się dyskryminacji

3. osoby wywłaszczone otrzymają słuszne odszkodowanie

Trybunał Arbitrażowy składa się z 3 sędziów - jednoinstancyjny

6. KONWENCJA O NADZORZE NAD PRYWATNYMI ZAKŁADAMI UBEZPIECZENIOWYMI 1986 r

• zaleca państwom aby działalność ubezpieczeniową koncesjonować

• przy wydawaniu koncesji, podmiot zamierzający prowadzić działalność ubezpieczeniową musi dysponować odpowiednim kapitałem założycielskim, który daje rękojmię, ze będzie on mógł wykonywać zobowiązania wynikające z zawartych umów

• państwo kontroluje działalność może cofnąć koncesję

• wprowadzony zostanie tzw. fundusz gwarancyjny, którego funkcją jest kompensowanie zobowiązań, w przypadku gdyby ubezpieczyciel nie był w stanie wypłacić odszkodowań

7. ZALECENIE W SPRAWIE KORUPCJI W MIĘDZYNARODOWYM OBROCIE GOSPODARCZYM Z 08.05.1993 R

Zalecało, co uczynić aby proces korupcji zminimalizować:

1.wprowadzić do prawa karnego odpowiednich przepisów zezwalających na ściganie i karanie korupcji funkcjonariuszy publicznych własnych jak i funkcjonariuszy publicznych państw obcych

2.wprowadzenie do prawa cywilnego, administracyjnego, handlowego takich przepisów, które czynią nieważną taką czynność prawną , która wynika z korupcji

3.wprowadzenie do przepisów podatkowych takich, które nie będą korupcjogenne

4. wprowadzenie przepisów do księgowości podmiotów gospodarczych, które umożliwiłyby dysponowanie większymi kwotami niepodlegającymi ewidencji

5. monitoring handlowy- wprowadzenie takich zasad, aby większe transakcje były monitorowane

6. doprecyzować przepisy dotyczące subsydiów, zamówień publicznych, przetargów publicznych

KONFERENCJA BEZPIECZEŃSTWA I WSPÓŁPRACY W EUROPIE

OBWE

Propozycja jej powstania wypłynęła od polskiego ministra A.Rapackiego w 1964r.

Zaproszono do niej Kanadę i USA. W 1970 r RFN podpisuje układ w wyniku , którego uznana zostaje granica na Odrze i Nysie.

1971r -Do ONZ przyjęte zostaje NRD

Etapy powstawania KBWE

1. 3-7 07.1973 - wyrażenie woli o podjęciu rozmów

2. 18.09.73 - 21.07.75 - etap przygotowawczy ekspercki

3. 01.08.1975 - w helsinkach szefowie państw europejskich podpisują końcowy akt KBWE, który otworzył nową kartę w dziejach Europy

KBWE miała 3 tzw. Koszyki

KOSZYK I POLITYCZNY

Obejmował dekalog zasad rządzących stosunkami europejskimi w zakresie bezpieczeństwa i współpracy

1. Suwerennej równości i poszanowania praw wynikających z tej równości

Oznacza, że każde państwo ma prawo do tego ażeby swobodnie bez ingerencji z zewnątrz określić swój status polityczny, gospodarczy i społeczny. Swobodnie będzie decydowało o tym czy będzie należało do jakichkolwiek organizacji międzynarodowych, czy będzie strona umowy międzynarodowej. Równy nie może mieć władzy nad równym. Państwo nie może uzurpować sobie do działań władczych nad innymi państwami.

2. Powstrzymanie się od użycia siły i groźby jej użycia

Użycia jakiejkolwiek siły- ekonomicznej , politycznej, zbrojnej

3. Nienaruszalności granic

Wynika z jej treści, ze państwa zgodziły się co do tego, ze jakiekolwiek roszczenia zmierzające do zmiany granic nie będą akceptowane ani uznane

4. Integralności terytorialnej w Europie

Żadne państwo europejskie nie będzie stymulowało procesów, które będą dążyły do dezintegracji innego państwa

5. Pokojowego rozstrzygania sporów międzynarodowych

Państwa europejskie uznały, ze spory pomiędzy nimi mogą być rozwiązywane tylko w sposób pokojowy

6. Nieingerencji w sprawy wewnętrzne

-państwa nie będą prowadziły ani popierały jakiejkolwiek wywrotowej działalności wymierzonej przeciwko innemu państwu

-nie będą wspierać finansowo ani politycznie takich działań

-nie będą dążyć do zmiany siłą ustroju w innym państwie

7. Poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności włączając w to w szczególności wolność myśli, słów, przekonań

Wolność, myśli, sumienia, przekonań, słowa

8. Równouprawnienia i samostanowienia narodów

9. Zobowiązanie do pozytywnej współpracy

Oznaczała, że mają współpracować z państwami europejskimi poza KBWE, bez względu na wynik negocjacji, trzeba podejmować próbę współpracy z państwami , jeżeli tylko wystąpiły z takim akcesem

10. Zobowiązanie do wykonywania zobowiązań w dobrej wierze

KOSZYK II GOSPODARCZY

Dotyczył zasad jakie będą rządziły stosunkami gospodarczymi

• dążenie do stopniowego wyeliminowania wszelkich przeszkód w handlu

• zobowiązanie do wzajemnych dostaw energii

• zobowiązanie do utworzenia wspólnych przedsiębiorstw, które będą poszukiwały nowych źródeł energetycznych

• stworzenie jednolitego systemu żeglugowego

KOSZYK III HUMANITARNY

W ramach którego chciano rozwiązać zaszłości po II wojnie światowej np. zagadnienie łączenia rodzin

Szczególny akcent położono na więzy rodzinne , które miały ulec regulacji

-Łączenie rodzin , które w różnych okolicznościach zostały rozdzielone.

Na bazie tego ustalenia podpisana została umowa między RFN a Polską, na mocy której osoby, które wykazały niemieckie pochodzenie mogły uzyskać obywatelstwo niemieckie i opuścić PRL

• zawieranie związków małżeńskich z cudzoziemcami i zezwolenia na emigrację

• w sprawach podróży państwa zobowiązywały się do usuwania wszelkich barier administracyjnych w stosunku do wyjazdów 3 miesięcznych, zorganizowanych, wyjazdów służbowych lub naukowych , tylko w ekstraordynaryjnych warunkach

• DOKUMENT W SPRAWIE ŚRODKÓW BUDOWY ZAUFANIA I NIEKTÓRYCH ASPEKTÓW BEZPIECZEŃSTWA I ROZBROJENIA

PAŃSTWA PODPISUJAC TEN DOKUMENT PRZYJĘŁY :

1. uprzednie zawiadamianie o wszelkich manewrach, w których uczestniczy więcej niż 3000 żołnierzy, obligatoryjnie, mniejsze fakultatywnie

2. wymiana obserwatorów, polegała na tym, ze przedstawiciele drugiego bloku byli zaproszeni na manewry wojskowe

3. powiadomienie ( bez obowiązku) o jakichkolwiek manewrach

4. uprzednie powiadamianie o wszelkich ruchach wojsk np. dyslokacja jednostek (fakultatywnie)

5. rozpoczęcie procesu rozbrojenia, dążenie do zmniejszenia arsenałów militarnych

Akt końcowy KBWE nie podlegał ratyfikacji nie był więc umowa międzynarodową. Państwa europejskie zgodziły się , ze 01.08.1975 r nie kończy procesu współpracy, lecz będzie on permanentny , ze państwa co jakiś czas będą się spotykać aby omawiać w ramach konferencji przeglądowych co 2 lata - spotkania te doskonaliły KBWE.

W skutek zmian 1989r powstaje Paryska Karta Nowej Europy, która kładzie akcent na zmiany jakie zachodziły w Europie Środkowej.. Konferencje przeglądowe przestały spełniać swoja rolę , wobec czego podczas spotkania w 1992 r w Budapeszcie zakończonym Aktem Budapesztańskim zapadła decyzja o przekształceniu KBWE w organizacje międzynarodową.

01.01.1995 r powstaje OBWR , której cechą charakterystyczną jest system instytucjonalny i posiada organy stałe.

1.Spotkanie szefów państw i rządów co dwa lata

2. Organ uchwałodawczy i kierowniczy - Rada Ministrów (Ministrowie Spraw Zagranicznych spotykają się 1 raz do roku)

3.Wysoka Rada OBWR z siedziba w Pradze Czeskiej w której skład wchodzą dyrektorzy polityczni

4. Stała Rada z siedzibą w Wiedniu stali przedstawiciele państw członkowskich

5. Centrum zapobiegania konfliktom z siedzibą w Wiedniu

6. Biuro do spraw instytucji demokratycznych i praw człowieka z siedzibą w Warszawie

7. Wysoki komisarz do spraw mniejszości narodowych w Europie

AKTY NORMATYWNE :

1.KONWENCJA KBWE O KONSYLIACJI I ARBITRAŻU 15.12.92R

mechanizm konwencji będzie uruchamiany dopiero wtedy, gdy strony nie poradzą sobie same w rozwiązaniu sporu w drodze rokowania. Powołano Sąd Arbitrażowy i Izbę Koncyliacyjną, których siedziba mieści się w Genewie. Państwa desygnowały po 2 koncyliantów i 1 arbitra. Orzeczenia podejmowane w ramach Trybunału Arbitrażowego większością głosów , w razie równości głosów , głos decydujący miał przewodniczący ( jego głos liczył się podwójnie) .

Orzeczenie arbitrażowe podlegało natychmiastowemu wykonaniu bez prawa odwołania. Wyrok, którego państwo nie chciało wykonać przekazywany był komitetowi ministrów rady Europy a w stosunku do takiego państwa mogły być wyciągnięte konsekwencje.

3. Porozumienie między Rządem Federacyjnym Nowej Jugosławii a OBWE w sprawie misji weryfikacyjnej w Kossowie

Porozumienie odwołuje się do zasad aktu końcowego KBWE . Umowa zawiera prawa i obowiązki między rządem federacyjnym a OBWE

OBWE ma nie ingerować w wewnętrzne sprawy nowej Jugosławii

Misja weryfikacyjna miała przebiegać w sposób zorganizowany bez wywoływania jakichkolwiek konfliktów

Rząd federacyjny nowej Jugosławii :

1. będzie informować o jakichkolwiek przeszkodach, które mogłyby rzutować na ustanowienie i funkcjonowanie misji weryfikacyjnej

2. zapewnienie ochrony i bezpieczeństwa członkom misji weryfikacyjnej w przypadku gdyby doszło do obostrzenia konfliktu do natychmiastowej ewakuacji członków komisji

3. przyznanie przywilejów i immunitetów równych z tymi jakie posiada personel dyplomatyczny w rozumieniu konwencji Wiedeńskiej z 1964 r .

4. umożliwić misji otrzymanie wiz i dokumentów, paszportów, pojazdów i paliwa do tych pojazdów

5. udostępnić misji lotniska w Belgradzie

6. zapewnić nieograniczony dostęp do obywateli, aby mogli prowadzić wywiady , rozmowy, ankiety

EUROPEJSKA KARTA BEZPIECZEŃSTWA Z 19.11.1999 R PRZYJĘYTA W ISTAMBULE

Miała zredefiniować na nowo zasady bezpieczeństwa po przemianach , jakie zaszły po roku 1989 .

• permanentne doskonalenie dialogu europejskiego p przyszłości Europy. Na mocy tej karty miały powstać Europejskie Siły Szybkiego Reagowania( Zalążkiem jest Polsko Niemiecko Duński Korpus z siedziba w szczecinie )

• powołanie wspólnego centrum reakcyjnego

• wzmacniała konwencję - wprost wskazując, że koncyliacja i arbitraż stanowią element wspólnego bezpieczeństwa

RADA EUROPY

Jest efektem braku konceptualnej wizji jak urządzić Europę po II wojnie Światowej.

Były dwie główne koncepcje , które przewidywały organizację unionistyczną lub koncepcję federalistyczną , która wymagała zachowania suwerenności poszczególnych państw.

Kongres Europejski w 1948 r w Hadze ujawnił te dwa odmienne trendy. Grupa 19 państw wystąpiła z propozycją powołania organizacji, która miałaby upoważnienie stanowiące wobec państw członkowskich, w ramach której przyjęta zostanie KARTA PRAW CZŁOWIEKA, z sadowym systemem kontroli tych praw. Silny sprzeciw zgłosiły państwa skandynawskie oraz w. Brytania. Wobec tych sprzeciwów zgodzono się na powołanie organizacji Europejskiej o której państwa będą stanowiły czym ma się zająć- o charakterze koordynacyjnym, w ramach której ustalone będą stanowiska i wykazywana wola tych państw.

Rada Europy - powołana w celu wspierania jednostki Europy 1949 r .

Była w założeniu organizacją ogólnoeuropejską ale de facto była organizacja państw Europy Zachodniej. Przyjmowała wszystkie demokratyczne procedury demokratycznej oraz zakładała, ze tylko państwa o gospodarce rynkowej mogą być członkami Rady Europy. Z punktu widzenia prawnego jest to działanie oparte na umowie międzynarodowej zwanej statutem rady europy, jej siedziba jest Strasburg.

Cele Rady Europy:

1. Stworzenie ściślejszego systemu powiązań między członkami, celem ochrony i szerzenia ideałów i zasad, które stanowią ich wspólne dziedzictwo.

2. Uzyskanie efektu jednolitości prawa, które będzie obowiązywało w Europejskiej przestrzeni prawnej

3. Szerzenie i popieranie ideałów demokracji, praw człowieka i podstawowych wolności, procedur demokratycznych

Rada Europy może proponować umowy międzynarodowe, które państwa mogą ale nie musza przyjąć.

Główne umowy międzynarodowe, wypracowane przez RE , które przyjęły państwa członkowskie i przyjmują nowo wstępujące :

1. 04.11.1950 r EUROPEJSKA KONWENCJA O OCHRONIE PRAW CZŁOWIEKA I PODSTAWOWYCH WOLNOSCI

2. 16.10.1961 R EUROPEJSKA KARTA SPOŁECZNA

3. 29.04.57 KONWENCJA RADY EUROPY O REGULOWANIU SPORÓW MIĘDZYNARODOWYCH

4. 13.12.1957 R EUROPEJSKA KONWENCJA O EKSTRADYCJI

KONWENCJA RADY EUROPY O REGULOWANIU SPORÓW MIĘDZYNARODOWYCH

Przewiduje trzy sposoby rozstrzygania sporów. Wszystkie procedury są obowiązkowe:

• Koncyliacja

• Arbitraż

• Rozstrzyganie klasycznych sporów prawnych -

W przypadku ich powstania państwa, które są stronami sporu musza oddać swój spór pod trybunał sprawiedliwości, którego wyrok jest ostateczny.

Do klasycznych sporów prawnych wg 18 art. Konwencji należą spory :

• dotyczące interpretacji traktatu( umowy międzynarodowej)

• dotyczące jakichkolwiek kwestii prawa międzynarodowego

• istnienie lub nieistnienie faktu, którego stwierdzenie pogwałciłoby prawo międzynarodowe

• rodzaj i wysokość odszkodowania należnego za pogwałcenie prawa międzynarodowego

KONWENCJA O OCHRONIE PRAW CZŁOWIEKA I PODSTAWOWYCH WOLNOŚCI 04.11.1950 R

1. r zgromadzenie ogólne przyjęło Deklarację Praw człowieka .Zawarła w swojej treści katalog praw człowieka, który nie budził wątpliwości i uznał powszechne uznanie. Zanim konwencja weszła w życie !953 r , uchwalony był protokół dodatkowy, który ją poszerzał.

Konwencja przewidywała system kontroli sadowej zobowiązań wynikających z Europejskiej Konwencji Praw człowieka. Konwencja stanowiła paradygmat dla dalszego rozwoju praw człowieka i podstawowych wolności i stała się podstawą do późniejszych rozwiązań.

ART1.

Każde państwo ratyfikujące zobowiązuje się przestrzegać i zapewnić wszystkim osobom, które znajdują się w jego jurysdykcji

Art2

Fundamentalne prawo - prawo do życia - prawo przysługujące jednostce ludzkiej.

Państwo miało zapewnić prawo do życia a jednocześnie działać na rzecz tego aby w jego granicach umożliwiane było ściganie i sankcjonowanie czynów przeciw temu artykułowi. Problemy : -aborcja, badania genetyczne na ludzkich embrionach, sprawa dopuszczalności wyjątku do prawa do życia tzn. kara śmierci za przestępstwo wykonane w czasie trwania ustawy, jeżeli ta ustawa przewidywała w taką karę.

Rada rozpoczynała pracę nad tym, żeby eliminować karę śmierci.

Protokół 6 znosił karę śmierci pozostawiając państwu możliwość jej stosowania w okresie wojny lub w okresie zagrożenia wojną za najgorsze przestępstwa

Protokół 13 - całkowicie eliminuje karę śmierci

Problem eutanazji - w jakich okolicznościach państwo może pozwolić na przerwanie komuś życia - nie łamiąc konwencji. Są to przypadki zagrażające porządkowi publicznemu

Art. 3

Zakaz tortur i nieludzkiego albo poniżającego traktowania lub karania wg Konwencji z r 84 - poprzez tortury rozumie się zadawanie cierpienia fizycznego lub psychicznego w powtarzalnym czasie celu określonego zachowania się osoby , której się ból zadaje albo jej bliskim

Art.4

Zakaz niewolnictwa, , poddaństwa i pracy przymusowej za pracę obowiązkową i przymusową nie uważa się ;

1. jeżeli nakaz pracy zostanie orzeczony prawomocnym wyrokiem sadu

2. w tym kraju gdzie istnieje prawna możliwość odmowy pełnienie służby wojskowej a istnieje możliwość zastępczej służby wojskowej

3. jeżeli praca taka wynika z normalnych obowiązków obywatelskich

4. w czasie stanu klęski żywiołowej , kiedy mężczyźni mogą być zobowiązani do zapobiegania skutkom klęski żywiołowej

Art. 5

Prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego - człowiek nie może być pozbawiony arbitralnie pozbawiony wolności, władze państwowe muszą gwarantować jemu bezpieczeństwo w taki sposób aby nikt inny nie pozbawił jej wolności.

ART. 6

Prawo do uczciwego procesu i inne gwarancje procesowe

• otwarta droga do procesu sądowego, bez względu na to, czy obywatel państwa , czy cudzoziemiec.

• - prawo do obrony

• stąd konieczność ustanowienia obrońcy z urzędu

• - prawo do tego aby o cywilnych prawach jednostki i obowiązkach stanowił niezawisły organ sadowy powołany zgodnie z prawem

• każdy ma prawo do tego, aby odwołać się od orzeczenia pierwszej instancji do 2 instancji

Art. 7.

Lex retro non agid

Niedopuszczalne jest sądzenie za czyn z przeszłości, nikt nie może być skazany za przestępstwo, które nie było wg prawa przestępstwem w chwili jego popełnienia.

Art. 8 Prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego

• zakaz ingerencji w życie publiczne

• nie jest to prawo absolutne , jeżeli istnieją sytuacje, ze zachowania członków rodziny maja charakter patologiczny

Art. 9

Wolność myśli, sumienia, wyznania

Każdy ma prawo do wolności myśli, sumienia i wyznania - w manifestowanie religii władze mogą ingerować - jeżeli narusza to ład społeczny. Nikt nie może być skazany za udział w obrzędach religijnych

Art. 10

Wolność słowa

Art. 13

Każda osoba musi mieć dostęp do skutecznego środka odwoławczego

Art. 14

Zakaz dyskryminacji - z jakiegokolwiek powodu

Do konwencji powstały dodatkowe protokoły

I protokół z 1952 r

1. prawo własności

2. prawo do wykształcenia

3. prawo do wolnych wyborów

4. zakaz pozbawienia wolności za długi

5. prawo do swobodnego wyboru miejsca zamieszkania i prawo do ekspansji

6. w przypadku jeżeli ktokolwiek zostanie niesłusznie pozbawiony wolności ma prawo do domagania się odszkodowania a państwo ma obowiązek to odszkodowanie wypłacić

Konwencja wnosiła możliwość skarżenia państwa do Trybunału Sprawiedliwości. W związku z tym powołano struktury, które miały orzekać czy i w jakim stopniu państwo naruszyło prawo wobec osób skarżących

Istnieją dwie ścieżki skarżenia :

1. państwo - państwo

polega na tym, ze 1 państwo oskarża 2 , ze nie przestrzega ono zobowiązań wynikających z konwencji praw i podstawowych wolności człowieka

2. skarga indywidualna - państwo - jednostka

Aby skarga mogła trafić do Trybunału muszą być spełnione następujące warunki:

1. jeżeli naruszenie prawa, dotyczy któregokolwiek z praw gwarantowanych przez konstytucję

2. musi zostać wyczerpana procedura wewnętrzna

3. warunkiem dopuszczalności - jeżeli sprawa nie toczy się przed innym sadem lub trybunałem

4. państwo jest strona konwencji lub protokołu dodatkowego

Procedura toczy się 3 etapowo

1. Komitet ( 3 sędziów), który bada dopuszczalność skargi i formułuje swoja wstępną opinię . Jeżeli skarga odpowiada wymogom o dopuszczalności przekazuje sprawę do jednej z dwu izb.

2. Izba - wydaje wyrok ( 5 - 7 sędziów) jeżeli któraś ze stron chce się odwołać

3. 3.Wielka Izba - wszyscy sędziowie trybunału

Jedyny wyjątek , kiedy nie ma dwuinstancyjności ma miejsce wówczas gdy sprawa oprócz rozstrzygnięcia merytorycznego wymaga również interpretacji

Wszystko wskazuje na to, ze ko0nwencja będzie podlegała dalszej ewolucji, tak samo organizacja Trybunału ze względu na natłok spraw będzie on musiał ewoluować.

EUROPEJSKA KARTA SPOŁECZNA 16.10.1961 R

Nie ma w niej twardych zobowiązań dlatego, ze normalizacja tych praw w niektórych przypadkach nie byłaby możliwa

• Każde Państwo, które ratyfikuje kartę , zobowiązuje się do tego, ze będzie urzeczywistniało program zawarty w punktach 1-19

• Każde państwo ratyfikujące musi oświadczyć przy ratyfikacji , ze będzie przestrzegało 5 z 7 artykułów

• Całe zobowiązanie Państwa musi wynosić 10 artykułów całych albo 45 numerowanych paragrafów

PKT 1

Każdy , będzie miał możliwość zarobienia na życie poprzez prace swobodnie wybraną

PKT 2.

wszyscy pracownicy mają prawo do odpowiednich warunków pracy

PKT 3.

Wszyscy pracownicy mają prawo do higienicznych i bezpiecznych warunków pracy

PKT 4

wszyscy maja prawo do godziwego wynagrodzenia , które pozwoli na godziwe warunki życia jego i jego rodziny

PKT 5

wolność zrzeszania się dla pracowników i pracodawców

PKT 8

Kobiety w okresie macierzyństwa mają prawo do szczególnych warunków pracy

Wszyscy pracownicy maja prawo do odpowiednich warunków pracy :

Wprowadzono szczegółowe rozwiązania min:

• rozsądny dzienny i tygodniowy wymiar pracy

• zapewnić płatne dni świąteczne

• zapewnić coroczny co najmniej dwutygodniowy płatny urlop

• zapewnić pracownikom, pracującym w warunkach szkodliwych lub niebezpiecznych dla zdrowia - skrócić czas pracy lub zapewnić dodatkowy urlop

• zapewnić tygodniowy wypoczynek zgodnie z tradycjami regionu lub religijnymi

Prawo do godziwego wynagrodzenia :

1. uznać prawo pracowników do takiego wynagrodzenia, które zapewni jemu i jego rodzinie godziwe życie

2. uznać prawo pracowników mężczyzn i kobiet do jednorazowego wynagrodzenia za pracę jednako0wej wartości

3. uznać prawo pracowników do zwiększonej stawki wynagrodzenia za nadgodziny

4. uznać prawo do rozsądnego terminu wypowiedzenia pracy

5. zezwolić na potrącenia z wynagrodzenia tylko tych obciążeń, które są określone ustawą

Nowa wersja Karty społecznej odzwierciedla trendy rozwojowe ,które w warunkach pracy zaistniały ma 31 punktów programowych

21. pracownicy mają prawo do informacji i konsultacji w przedsiębiorstwach

24/ wszyscy pracownicy mają prawo do ochrony w przypadku zwolnienia z pracy bądź upadku firmy wyraża się to koniecznością płacenia funduszu gwarancyjnego na wypadek upadku bądź niewypłacalności pracodawcy

xx wszyscy pracownicy maja prawo do poszanowania ich godności w warunkach pracy

30. każdy ma prawo do ochrony przed ubóstwem i marginalizacją społeczną

31. wszyscy maja prawo do mieszkania

KONTROLA REALIZACJI ZADAŃ KONWENCJI

1. Sprawozdania państw o realizacji zadań

• z tego czy i w jakim zakresie spełnia zadania i zmierza do realizacji całości

Sprawozdanie podlega sprawdzeniu przez Organizacje Pracodawców i Organizację Pracowników - które maja prawo wnosić zmiany. Dopiero po tym sprawozdanie wpływa do Komitetu Spraw społecznych przy Radzie Europy

Poprzez stosowne orzeczenie Komitet Spraw Społecznych stwierdza czy dane Państwo skutecznie realizuje program. Orzeczenie to łącznie ze sprawozdaniem podlega badaniu przez komitet rządowy - w którym każde państwo ma swojego przedstawiciela.

Jeżeli państwo naruszyło jakiś punkt konwencji dostaje ono czas do naprawienia nieprawidłowości za brak realizacji grożą sankcje polityczne.

2. System skarg zbiorowych

3. Skarga zbiorowa złożona przez podmioty krajowe lub międzynarodowe, które w swojej działalności , maja zapisane zagadnienia związane z gospodarcze i społeczne w wymiarze krajowym i międzynarodowym

Międzynarodowe organizacje zrzeszające pracowników i pracodawców Organizacje międzynarodowe pozarządowe , które w swoich statutach maja zagadnienia związane z tym czym zajmuje się komitet społeczny RE

• Krajowe Organizacje pozarządowe - pod warunkiem, ze skarga mieści się w zakresie działania tych organizacji

Skarga wpływa do Komitetu Spraw społecznych, który bada ja pod kontem dopuszczalności i formalnym -(czy dotyczy zobowiązania zaciągniętego przez dane państwo.

• ocenia

• sporządza sprawozdanie

• komitet może wezwać państwo do usunięcia rozbieżności pomiędzy zobowiązaniami a stanem rzeczywistym

KONWENCJA RADY EUROPY z 13.XII 1957 r o EKSTRADYCJI

Miała doprowadzić do tego aby w Europie funkcjonował jednolity system dotyczący ekstradycji

Art.62 mówi, ze Konwencja zastępuje dotychczasowe rozwiązania bilateralne

-Obecnie -

:

państwo nie wydaje innemu państwu swojego obywatela

• obcemu państwu nie wydaje się osób, które popełniły przestępstwa polityczne

• albo z pobudek politycznych

• wykluczając :

• zamach na głowę państwa

• czyny skierowane przeciwko bezpieczeństwu ruchu lotniczego

• czyny zagrażające przeciwko bezpieczeństwu ruchu morskiego'

• czyny zbrojnie wojenne, zbrodnie przeciwko ludzkości zbrodnie przeciwko pokojowi

Niektóre państwa uznały, ze nie będą respektowały obowiązku wydania , jeżeli osoba o wydanie której chodzi jest w podeszłym wieku lub małoletnia

• jeżeli w państwie do którego dana osoba ma być wydana za czyn, który popełniła grozi kara śmierci

• państwa mogą odmówić wydania osoby w sytuacji gdy maja podstawy przypuszczać, ze w państwie, które wystąpiło o ekstradycje . nie miałoby zagwarantowanego uczciwego procesu

• gdyby osoba miała zostać postawiona przed sądem specjalnym, bądź gdyby w postępowaniu miała być przeprowadzona specjalna procedura

W konwencji pozostawiono do rozstrzygnięcia stron zainteresowanych jak zachowają się w przypadku spraw skarbowych, Konwencja spod swego działania wyłączyła przestępstwa wojskowe.

Wniosek ekstradycyjny, który wszczyna procedurę musi być złożony w drodze dyplomatycznej musi spełniać wymogi formalne i merytoryczne( potwierdzenie, ze dana osoba jest obywatelem danego państwa)

Przestępstwo musi być przestępstwem o tzw. podwójnej karalności kwalifikacja prawna danego czynu.

W przypadku wielości wniosków o ekstradycję jednej osoby - pierwszeństwo ma wniosek , który wpłynął najwcześniej. Jeżeli osoba poszukiwana jest za więcej niż jedno przestępstwo -państwo wydające może zażądać aby osoba była sądzona tylko za jedno przestępstwo - dopiero po 45 dniach od odsiedzenia kary może być ścigana z a 2 przestępstwo.

Wniosek o ekstradycje rozpatrywany jest przez niezawisły sąd. Transport osoby ekstradowanej jeżeli odbywa się przez terytorium państwa 3 - trzeba uzyskać zgodę tego państwa

• koszty ekstradycji od momentu przekazania więźnia pokrywa państwo pozywające .

STANDARDY ADMINISTRACYJNE PRZYJĘTE PRZEZ RADĘ EUROPY

I Europejska Konwencja o funkcjach konsularnych 11.12.1967 r

II Europejska Karta Samorządu terytorialnego z 1985 r

III Europejska Karta o Współpracy między władzami granicznymi

Europejska konwencja o funkcjach konsularnych z 11.12.1967 r

Konwencja przyjmuje standard określający w jakim zakresie organ obcego państwa może sprawować funkcje administracyjne a czasem i sądowe na terenie innego państwa. Jego działanie musi być zgodne z prawem państwa , które wysłało go do pełnienia funkcji konsularnych a także z prawem państwa na terytorium, którego się znajduje

Funkcje i prawa ;

• opieka konsularna w odniesieniu do obywateli państwa, którego jest wysłannikiem w granicach wyznaczonych prawem

• wystawianie wiz obywatelem państwa przyjmującego

• sprawy z zakresu stanu cywilnego i zawarcia związku małżeńskiego

• sprawy sądowe

Konsul obowiązany jest do reprezentowania swojego państwa

Może reprezentować osoby fizyczne w postępowaniu spadkowym, chyba, ze spadkobierca postanowi inaczej

• musi udzielić pomocy osobie skazanej lub zatrzymanej

• ma prawo do komunikowania się ze statkami powietrznymi

• do kompetencji konsula należy również rozstrzyganie sporów pomiędzy kapitanem statku a jego załogą o ile taki spór zaistnieje

EUROPEJSKA KARTA SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO

1. Podstawowe kompetencje Samorządu terytorialnego powinny być uznawane konstytucyjnie lub ustawowo

2. Społeczności lokalne mają pełna swobodę w granicach prawa do podejmowania wszystkich kwestii , które go dotyczą

3. samorządy ponoszą odpowiedzialność za sprawy publiczne

4. W przypadku samorząd terytorialny podejmuje decyzje dotyczące całości społeczeństwa obowiązuje go zasada konkurencja konsultacji w odpowiednim czasie i w odpowiedniej formie

Osobie wybranej do Samorządu terytorialnego winno zapewnić rekompensatę finansową za szkody poniesione z racji wykonywania mandatu

Ustawa powinna określać jakie funkcje nie mogą być łączone ze sprawowaniem mandatu

KONWENCJA BIOETYCZNA

1. nakaz poszanowania integralności i godności każdej osoby oraz respektowania jej interesu i dobra jako przeważających nad interesem społeczeństwa i nauki

2. zakaz dyskryminacji osób ze względu na dziedzictwo genetyczne

3. zakaz prowadzenia testów genetycznych w celu zmian cech genetycznych potomstwa

4. zakaz praktyk eugenicznych zwłaszcza dotyczących selekcji płci

5. zakaz tworzenia embrionów ludzkich do celów naukowych

---