06.10.2008
Środki fizjoterapii - spr wszystko to co Mozę być przez fizjoterapeutę świadomie wykorzystane dla osiągnięcia celów fizjoterapii
Srodki fizjoterapii dzielimy na
- materialno-techniczną bazę fizjoterapii
-zabiegi i ćwiczenia lecznicze Umożliwiające realizację określonych zadań i celów fizjoterapii.
Materialno-technicza baza fizjoterapii:
- pomieszczenia (obiekty) sale do ćwiczeń zespołowych, pomieszczenia do ćwiczeń indywidualnych pomieszczenia do ćwiczeń w wodzie, pomieszczenia do fizykoterapii, pomieszczenia do masażu, pomieszczenia do diagnostyki funkcjonalnej, obiekty do ćwiczeń w terenie
Specyficzny sprzęt kinezyterapeutyczny
Aparaty i urządzenia stosowane w fizykoterapii
Pomoce ortopedyczne
Aparatura kontrolno-pomiarowa
Sprzęt sportowo-rehabilitacyjny (przybory- Przybory przyrządy ty typowe
Pr mają standardowe wymiary, są masowo produkowane i w zamiarze producenta mają być wykorzystane w konkretnym celu związanym z procesem fizjoterapii, sportu, wychowania fizycznego.
Przybory i przyrządy nietypowe
- wymyślone i zrobione we własnym zakresie przez fizjoterapeutę
- produkowane masowo lecz do wykorzystania w innym celu
i przyrządy(
Pomoce dydaktyczne służące do przekazu informacji
Pomoce dydaktyczne służące do przekazu informacji
Plansze , foldery
Fotografie, filmy, foliogramy
Technika komputerowa i multimedialna
Podręczniki
Poradniki
;istra
Gwizdek
Taśmy z nagraniami
Instrumenty perkusyjne
Przybory do wykorzystania:
5 przykładów wykorzystania nietypowych , wyprodukowanych ale w innym celu. Opona samochodowa.
13.10.2008
Systematyka ćwiczeń:
-ćwiczenia porządkowe
- ćwiczenia kształtujące
- ćwiczenia użytkowo-sportowe(utylitarne)
- ćwiczenia rozrywkowe
- ćwiczenia uspokajające
Czynności porządkowe: decydują o bezpieczeństwie. Wprowadzenie dzieci na salę w odpowiedni sposób.
Zbiórka dzięki przeprowadzeniu odpowiedniej zbiórki możemy uzyskać informację ilu mamy ćwiczących, nieprzygotowanych. Następnie sprawdza się obecność. Podział na grupy(zabawa)/drużyny(gra)/zastępy/pary etc… Sprawność przeprowadzenia tych czynności rzutuje na czas pozostały na ćwiczenia.. Rozdawanie przyborów, układanie na miejsce, rozkładanie przyrządów, zbieranie i składanie. Podział zadań. Wyznaczenie osób pełniących czynności asekuracyjne. Zajęcia powinny sprawiać wrażenia uporządkowanych.
Ćwiczenia porządkowe :
*Zbiórka ustawienie w dwuszeregu, w szeregu, w rzędach, kolumna ćwiczebna(więcej niż2 szereg, np. kolumna trójkowa), rozsypka, w szachownicy, w kole( nauczyciel w obwodzie), w półkole, Korzystanie z linii znajdujących się na boiskach. Przechodzenie poprzez np. rozchodzenie się w parach(jak w polonezie).
06.10.2008
Definicja:
Naczelnym celem wychowania fizycznego jest kształtowanie ciałą i funkcji psychomotorycznych jak również ukształtowania takiego systemu wiedzy, umiejętności, nawyków oraz pozytywnych postaw w stosunku do kultury fizycznej, które będą się przejawiać w działaniu, dążeniu na rzecz utrzymania przez całe życie wysokiego poziomu sprawności fizycznej i zdrowia.
Cele:
- kształtowanie ciała
- oddziaływanie na psychikę
- wpływanie na motorykę - siła mięśniowa, wytrzymałość, koordynacja ruchowa(np. równowaga)
- kształtowanie umiejętności - współpracy w grupie-umiejętności organizacyjne (ustawienie stanowiska, ustawienia, przemieszczenia się przez pacjentów->samodzielność ->organizacja pracy ), ruchowych,
- kształtowanie nawyków
- kształtowanie pozytywnych postaw - pozytywne nastawianie pacjenta do uczestnictwa w rekreacji ruchowej (forma kultury fizycznej - fizjoterapia, sport, turystyka, rekreacja, wychowanie fizyczne). Stworzenie pozytywnej postawy - pacjent będzie samodzielnie podejmował dizaąnei na rzecz swojego zdrowia i aktywności fizycznej. (zasada świadomości.
- nastawianie podopiecznych do podjęcia działania na rzecz własnego zdrowia/ aktywności fizycznej - zmierzanie do zmniejszania zachorowalności/ nieaktywności/ upośledzeń aktywnościowych - aby społeczeństwo było zdrowe i sprawne - zmniejszenie kosztów opieki i rehabilitacji.
Rozwój somatyczny dziecka :
Sylwetka w wieku przedszkolnym 3- 6 lata. Stosunkowa duża głowa, długi tułów a krótkei kończyny dolne, słabo zaznaczone krzywizny kręgosłupa. Proporcje ciała zmieniające siez wiekiem w kierunku bardziej zbliżonym do człowieka dorosłego - wydłużanie się kończyn, smuklejsza sylwetka
Układ kostny - elastyczne i miękkie kości, zbudowane w dużej mierze z tkanki chrzęstnej, z wiekiem zachodzi proces kostnienia. Kości są bardzo delikatne - poddatne na wszelkiego rodzaju odkształcenia i deformacje. - fizjoprofilaktyka - współpraca z opiekunami, uświadamianie przyjmowania odp postawy, oznaczeniu wysiłku fizycznego. Np.:przyjmowanie stałych pozycji - siad skrzyżny, koślawy. Działania terapeutyczna dla jednej grupy, dla drugiej pogłębianie - wynika z nieświadomości opiekunów.
Prawidłowy rozwój kośćca następuje pod wpływem działania określonych sił zewnętrznych- konieczna aktywność ruchowa.
- stawy charakteryzują się dużym zakresem ruchomości - gibkość
Układ mięśniowy - Masa mięśniowa 25%(dorośli 40%) rozwój siły mięśniowej i koordynacji nerwowo-mięśniowej idzie w kierunku odgłowowym - łatwiej wykonać czynności ruchowe zwiażane z uruchomieniem większych grup mięśniowych.
Układ krążenia - znaczne mniejsze i słabsze serce, naczynia krwionośne są szersze, sieć naczyń krwionośnych nie jest tak rozbudowane. Pracuje znacznie intensywniej przez zwiększenie częstotliwości pracy - wyższe tętno, wpływanie na tolerancję wysiłkową. Dzieci mają dość dużą tolerancję wysiłkową, jednakże krótkotrwałą. (planowanie zajęć zgodnie z krzywą natężenia wysiłkowego- najwyższa intensywność w ¾ czasu zajęć u dorosłego, u dziecka w przedszkolnym o wczesno - krzywa przybiera pofalowany przebieg - przeplatanie ćwiczeniami wysiłkowymi)
Układ oddechowy - znacznie większa częstotliwość oddychania ( 2x częściej niż dorosły) Wynika to z budowy układu, tkanka płucna zawiera mniej pęcherzykó płucnych, pojemność stosunkowo niewielka (3 latek 90-100 cm3, 6 latek do 200 cm3).
Układ nerwowy - zmiany w ośrodkowym(dojrzewają wyższe piętra - poprawa motoryki z wiekiem, szybki rozwój mózgu 3 lata - 70% masy dorosłego, 6 lat - 90% masy) i obwodowym ( proces mielinizacji - niewykształcona osłonka mielinowa, towarzyszenie zbędnych czynności i nerwacji - nowe połączenia z włóknami mięśniowymi - poprawa koordynacji i sił(powstawanie nowych jednostek motorycznych). Przewaga procesów pobudzania nad hamowanie - uwarunkowanie budową układu nerwowego.
Rozwój motoryczny dziecka:
Rozwój w wieku 3 lat: charakterystyczna duża rozrzutność ruchowa i brak precyzji, mało ekonomiczne - niedokończona budowa ukł nerwowego, występowanie przyruchów. Problemy z prostymi czynnościami np., chwytanie piłki. U 30% dzieci występuje w koordynacja pracy rąk i nóg. Dzieci sprawnei chodzą, potrafią biegać, stać przez chwilę na jednej nodze, wspinać, skoczyć w dal z miejsca, umyć ręce, częściowo ubrać, uczyć się pływać, jeździć na rowerku 3kołowym, nauka jazdy na nartach
Rozwój w wieku 4 lat: znacznie większy odsetek większa koordynacja, dobrze biegają, seria podskoków, wchodzenie po schodach naprzemiennie. Oboje mają problemy z połączeniem dwóch czynności naraz np. połączenie biegu ze skokiem (skok w dal, rzut w biegu).
4-5 rok życia - ogromny skok rozwojowy, szybki rozwój motoryczny, znacza poprawa koordynacji i zdolności motorycznych - „złoty okres rozwoju motoryczności”. Następuje poprawa uwagi, pamięci, procesów emocjonalnych - wpływ na wykonywanie czynności ruchowych. Uwydatnianie się cech charakteru np. odwagi, ambicji - przerodzenie w brawurę. Poprawia się chód dziecka - propulsja na palce, równe kroki, przebiegnięcie dłuższych odcinków - wprowadzanie zabaw i gier bieżnych. Rozwój rzutów, chwytów, łączenie czynności połączonych. Wyodrębniają się różnice w motoryczności między płciami (dziewczyny równoważne, rytmiczne, chłopcy biegi i siła).
6 rok życia - zjawisko przewidywania ruchowego (przewidzenie wystąpienia ruchu np. toru i upadku piłki), orientacja w przestrzeni.
13.10.2008
Klasa 3-4 szkoły podstawowej - młodszy wiek przedszkolny
W tym wieku następuje spowolnienie wzrostu, przez co mięśnie mają czas by nadążyć nar rozwojem ukł kostnego, stają się silniejsze - proporcje stają się bardziej zbliżone do proporcji osób dorosłych - sprzyjanie aktywności ruchowej, harmonijna symetryczna budowa ciałą, rozwinięta muskulatura. Okres dziecka doskonałego, złoty wiek ruchowy, harmonia …
Przejawy rozwoju motorycznego:
- szybko uczy się nowych czynności ruchowych, duza zwinność, szybkość, jest w stanie dłużej wykonywać wysiłek fizyczny, nawet bardzo intensywnie. Okres do kształtowania zdolności koordynacyjnych, kształtowanie siły - ostrożnie - kościec delikatny. Im więcej umiejętności w tym okresie tym większy potencjał ruchowy w późniejszym okresie - łatwiejsze uczenie się czynności skomplikowanych.. Wskazania do pracy z dzieckiem w tym okresie: - jak najwięcej nowych elementów ruchowych, nawet w ogólnym zarysie, nie trzeba ich doskonalić. Ćwiczenia demonstrujemy w całości, wspomagając się opisem. Można stosować dodatkowe obciążenia , jednak nie mogą być większe niż 1/3 masy ciała. Kształtowanie wytrzymałości .
Przejawy rozwoju psychicznego:
- potrafi skupić się dłużej na jednej czynności, zaczyna myśleć w sposób abstrakcyjny, zaczyna identyfikować się z grupą - opinia o sobie, pewność siebie przeradzająca się w brawurę. Zrównoważona psychika - harmonijny rozwój somatyczno-psychiczny. Nauczyciel w tym okresie cieszy się dużym autorytetem , zainteresowania dziewcząt i chłopców są podobne.
Postępowanie wychowawcze:
- dziecko identyfikuje się z grupą - inaczej odbiera krytykę na forum a inaczej indywidualnie, ostrożność w kontakcie aby nie urazić i nei zawstydzić. Skuteczniejsze będzie skrytykowanie złego zachowania na forum, przejęcie… Wprowadzanie gier ruchowych - dostrzeganie wspólnego celu działania, realizacja działań taktycznych. Nauczyciel daje ciekawe propozycje aktywności ruchowej - podopieczny powinien chętnie brać udział w zajęciach, aktywni, chętni do ruchu.
Wiek dorastania
Rozwój fizyczny:
- zmiana dynamiki rozwoju fizycznego, bardzo szybki rozwój porównywalny z okresem niemowlęcym. Faza dorastania wcześniej u dziewczyn (12) u chłopców (13-14). Znaczne wydłużanie się kości, krótki tułów - proporcje nienajlepsze do aktywności ruchowej, mięśnie osłabione i rozciągnięte - możliwość zepsucia sylwetki. Nie nadąża układ oddechowy, krwionośny, pewne zaburzenia związane z pracą układu krwionośnego przejawia się niedotlenieniem mózgu(młode dziewczyny często mdleją w kościołach), szybciej męczą się, osłabione, bóle głowy , nadwrażliwość naczyń krwionośnych. Zmienia się sylwetka , różnicuje odkładanie tkanki tłuszczowej możliwość - kifoza wstydliwych, Wrażliwe, pobudliwość, aktywność ruchowa, zaburzenia motoryczne większe u osób mało aktywnych. Należy rozwijać większość zdolności motorycznych, ćwiczenia szybkościowe, gibkościowe siłowe - duża efektywność. Ćwiczenia koordynacyjne - ostrożnie
Postępowanie:
Ostrożne wprowadzanie skomplikowanych ćwiczeń ruchowych, niezwykle ważna opinia grupy- zaburzenia motoryki, dzieci mają problemy, zaczynają unikać zajęć obawa na ośmieszenie w grupie z którą się identyfikują. Dobieranie ćwiczeń z którymi dzieci sobie poradzą, uniknięcie zniechęcenia do udziału w zajęciach. W ćwiczeniach siłowych nie stosujemy obciążeń maksymalnych, dopiero w końcowym etapie, kiedy kości zakończą swój rozwój. Ćwiczenia o charakterze wytrzymałościowym - niechęć, zmuszanie powoduje jeszcze większe zniechęcanie. Szczególna uwaga na profilaktykę postawy, szczególnie u dziewcząt - zmniejszenie występowania ryzyka kifozy wstydliwych. Więcej rozmowy i skłaniania do wykonywania wysiłku samodzielnie, w czasie wolnym - informacja o korzyściach płynących z aktywności - motywacja. Uwzględnianie propozycji podopiecznych - wspólne ustalanie zajęć. Ważne cechy nauczyciela - wysportowana sylwetka, sprawność fizyczna, obiektywność, poczucie humoru, dostosować materiał do możliwości uczniów. Wskazania do pracy z dziewczętami( występowanie lenistwa ruchowego, zmiana zainteresowań), stosowanie ćwiczeń przy muzyce, wykorzystanie ćwiczących do prowadzenia rozgrzewki, element motywujący. W czasie menstruacji nie wykonywanie ćwiczeń sprzyjającej tłoczni brzucha, w rozkroku, skakać. Pozostałe ćwiczenia z umiarkowaną intensywnością.
Rozwój psychiczny:
Dzieci zabiegająca aprobatę społeczną dotyczącą rówieśników, grupy - brak powoduje ucieczkę bądź agresję. Wagary, unikanie zajęć. Postępują wbrew wewnętrznym zasadom aby uzyskać aprobatę. Troska przed ośmieszeniem, nie można stwarzać sytuacji na zajęciach aby ośmieszyć dziecko. Dzieci charakteryzują się nieśmiałością, przeważają procesy pobudzenia nad hamowaniem, uzewnętrzniają swoje uczucia, wybuchają - należy akceptować. Sprawiają wrażenie obojętności, ale wymaganie poważnego traktowania. Status nauczyciela nie zapewnia autorytetu
20.10.2008
Ćwiczenia kształtujące to takie ćwiczenia, które wszechstronnie i ogólnorozwojowo wpływająca organizm ćwiczącego. Mają bardzo rozległe zastosowanie:
- część wstępna lekcji - podczas rozgrzewki
- na wstępie zajęć rekreacyjnych/sportowych
- gimnastyka poranna
- ćwiczenia śródlekcyjne
- gimnastyka korekcyjna
- gimnastyka w szpitalu
Zadania:
- wpływ na prawidłową postawę ciała
- wpływ na harmonijny rozwój poszczególnych partii ciała
- poprawa zdolności motorycznych
Uwagi metodyczne:
- ćwiczenia mają swój własny rytm/ tempo wykonywania, prowadząc powinien je narzucić. - odliczanie ( na 1 ramiona w bok, 2 ramiona w bok, 3 ramiona w górę 4 ramiona w górze), za pomocą muzyki
- można regulować intensywność ćwiczeń . Zwiększanie intensywności wydłużenie czasu ćwiczeń, przy zwiększenie tempa ćwiczeń, zwiększenie liczby powtórzeń, dobór odpowiedniej pozycji wyjściowej(niskie pozycje- trudniej wykonywać ćwiczenia niż w pozycjach wysokich, podpory, przysiady, na czworaka, wykonywanie ćwiczeń z partnerem, wykonywanie ćwiczeń z odpowiednimi przyborami,
- sposób prowadzenia ćwiczeń kształtujących - pokaz i opis danego ćwiczenia
- pokazanie ćwiczenia ( zasady prawidłowego pokazu ćwiczenia) : jeżeli stoimy twarzą do grupy to stosujemy zasadę odbicia lustrzanego - mówimy podnosimy prawą rękę, prowadzący podnosi lewą. Prowadzenie pokazu - pokaz ćwiczenia całościowe, nawet jeśli jest skomplikowane, potem można je rozbijana drobne elementy, stworzenie obrazu całego ćwiczenia przez odbiorców. Następnie rozbicie na poszczególne fazy, pokaz w zwolnionym tempie, zatrzymanie w danym momencie, zwrócenie uwagi na błędy wykonywane podczas tego ćwiczenia. Pokaz całościowy - syntetyczny, następnie fazowy - analityczny. Prawidłowe ustawienie grupy - pewność, że wszyscy uczestnicy nas widzą. Pokaz poparty jest objaśnieniem, krótkim i konkretnym.
Systematyka ćwiczeń kształtujących:
-Z punktu widzenia anatomicznego - branie pod uwagę poszczególnych części naszego ciała grupowanie:
1. ćwiczenia głowy i szyi - skłony w przód i tył (strzałkowa), skłony w bok(czołowa), krążenia głowy - obwodzenia(złożona)
2. Ćwiczenia ramion - krążenie ramion, wymachy, unoszenia,
3. Ćwiczenia Tuło -w płaszczyźnie strzałkowej w przód i w tył, ćwiczenia w płaszczyźnie czołowej, w płaszczyźnie poprzecznej, w płaszczyźnie złożonej, ćwiczenia mięśni grzbietu i Brzuchania. Skłony tułowia - przód tył (strzałkowa, skręty tułowia - poprzeczna, krążenia tułowia (złożona). Ćwiczenia mięśni brzucha -„ brzuszki” leżenie w nogach ugiętych skłony w przód. Ćwiczenia mięśni grzbietu - leżenie przodem, skłon tułowia w tył
4. Ćwiczenia nóg - przysiad,
Skróty do konspektu
Ćw. RR - ćwiczenia Ramion ( ćw. pR - ćwiczenia prawym ramieniem)
Ćw NN - ćwiczenia nóg ( ćw. lN - ćw lewą nogą)
Ćw. T - ćwiczenia tułowia ( w pł. Strz.)
Umiejętność nazwania pozycji naszego ciała w przestrzeni: ( opracowania gimnastyczne)
Stałe ustawienia ramion:
- ramiona za biodra chwyć
- ramiona z tyłu za głową spleć
- skurcz pionowy/poziomy ramion
Ruchy wykonywane ramionami:
- wznosy ramion - umiarkowany ruch, wykonywany w jednej płaszczyźnie, (wznos ramion bokiem w bok, bokiem w górę - odwodzenie ramion, wznos przez odwiedzenie)
- opusty ramion - opust ramion bokiem w dół
- przenosy ramion -przenos ramion z jednej płaszczyzny do drugiej
- wymachy - dynamiczny, ruch wykonywany w pełnym zakresie - zwiększanie zakresu ruchu w obrębie stawów
- przedmachy - analogicznie do przekosów
- krążenia ramion/przedramion/nadgarstków - ruch zachodzący również w pozostałych stawach kończyny górnej), przód-tył, duża amplituda ruchu, umiarkowana szybkość
- odrzuty - dynamiczny, ale w niewielkim zakresie. Krótki, energiczny. Zwiększanie zakresu ruchu w obrębie stawów.
- skręty - ruchy obrotowe w osi podłużnej ramion
- skurcze - ruch wiążący się ze zgięciem we wszystkich stawach/ pionowy i poziomy
- zgięcia - ruch poniżej kąta prostego
- ugięcia - niepełne zgięcie, ruch do kąta prostego
- wyprost - ruch prostujący ramiona
- wyprost rzutem - dynamiczny
Ruchy w obrębie dłoni:
- zgięcia, wyprosty, krążenia, wstrząsania, strzepnięcia dłoni
Ruchy w obręczy barkowej:
- krążenia w tył, w przód
- wznos
- opust
- wysuwanie
- cofanie
Ćwiczenia tułowia, głowy i szyi:
- skłony - wykonywane w dwóch płaszczyznach (w przód, tył - strzałkowa, na boki - czołowa), ruch wykonywany w stawach kręgosłupa oraz w stawie biodrowym
- opady - ruch wykonywany w stawie biodrowym przy wyprostowanym kręgosłupie
Test palce-podłoga nie jest miarodajnym sprawdzeniem gibkości kręgosłupa - składowa ruchomości w stawach kręgosłupa i biodra.
Miarodajne np. poprzez badanie goniometrem grawitacyjnym
- skręty tułowia - ruchy poprzeczne tułowia w osi podłużnej
- wyprosty
- skręty w opadach
Ćwiczenia kończyn dolnych:
Wiele ruchów analogicznych do ruchów wykonywanych ramionami - wymachy, odrzuty
Charakterystyczne:
- wspięcie
- wykrok
- zakrok
- rozkrok
- unik-przeniesienie ciężaru całą na nogę podporową, noga zakroczna lekko uniesiona
- wagi
- półprzysiad - do kąta prostego
- przysiad - poniżej kąta prostego
- klęk
- podskoki - oderwanie stóp od podłoża, ruch w stawach skokowych
- wyskoki - przyjmowanie jakiejś pozycji w powietrzu, ruch odbywa się w obrębie stawów kolanowych, wyższe podskoczenie
- wypad w przód - ćwiczenie gibkościowe, głębokie, zwiększanie zakresu ruchu w ST biodrowym
- chody
- biegi
Jerzy kołodziej, systematyka ćwiczeń z zakresu wych fizycznego w ilustracjach.
Sposób zapisu ćwiczeń kształtujących:
Rozpoczynanie opisu od określenia pozycji wyjściowej (pw.) pw. postawa stojąc
Nazwanie ruchu/ części ciała/ kierunku wznos RR bokiem w górę
Ćwiczenia kształtujące najczęściej rozpisuje się na tempo 4.
Do opisu można dodać dodatkowe określenia - szybkość wykonywania. (wolne w ćwiczeniach oddechowych)
Definicja rozgrzewki:
- zestaw celowo uporządkowanych ćwiczeń kształtujących, które mająca zadanie przygotować organizm do większego, intensywniejszego wysiłku. Rodzaje:
- dłuższe i krótsze zależne od czasu dostępnego
Ro przygotowanie organizmu zarówno pod względem fizycznym jak i psychicznym od podejmowania odpowiednich.
Pozytywnie nastawić do aktywności ruchowej
Pobudzić do działania
- poprawienie koncentracji
Zwiększa sie temperatura ciała - poszczególne struktury anatomiczne stają się bardziej elastyczne - bardziej odporne na urazy,
Wygląd rozgrzewki, zasady dobrej rozgrzewki
- na początku stosujemy zabawę - zabawa ożywiająca
P wykonywanie ćwiczeń kształtujących
Ćwiczenia kształtujące 0 np typu kształtującego, nie są najatrakcyjniejsze uczniów, nibić rozgrzewki na każdych zajęciach, -ćwiczenia kształtujące , obejmujące wszystkie ważne partie ciała: ramion, ramion i nóg, tułowia w wóżnych płaszczyznach, m brzucha, o charakterze równoważnym, podskoki, Ok. 20ćwiczeń~~, kolejność nie Mozę być przypadkowa, układ ćwiczeń uzależniony od intensywności. Intensywnie obciążające stawy nie mogą być na początku np., podskoki, zawsze na końcu.Zasady:
Wszechstronność - powinna obejmować wszystkie ważniejsze grupy mięśnio. Stosowanie różnych pozycji wyjściowych
Zasada ciekawości i atrakcyjności - wykazanie się należytą troską o uatrakcyjnienie rozgrzewki.
Zasada korekcji postawy i poprawności wykonywania ćwiczeń - ćwiczenia muszą być wykonywane prawidłowo, pozycja przyjmowana byłą właściwa.. To co robimy na rozgrzewce będzie uwarunkowane na zajęciach głównych. Planujemy zajęcia główne, a do nich dobieramy rozgrzewkę.
Stopniowania natężenia wysiłku fizycznego - wiąże się z krzywą natężenia wysiłku fizycznego. Intensywność ćwiczeń powinna stopniowo narastać.
Zasada stopniowania trudności.
Zasada zmienności pracy - zmienność pracy mięśniowej. Wykonywanie ćwiczeń po sobie by obejmowały różne grupy mięśniowe, zapobieganie przeciążeniom.
27.10.2008
Ćwiczenia użytkowo sportowe ( ćwiczenia które bazują na naturalnych ruchach, stosowanych w życiu codziennym , ale z drugiej strony stosowane - celowo dobrane, które występują w różnych dyscyplinach sportowych)Grupy ćwiczeń:
- zwisy i podpory
- ćwiczenia zwinnościowo akrobatyczne
- skoki
- (wolne i mieszane)
- ćwiczenia równoważne na przyrządach
- chody i biegi
- Dźwigania podnoszenia, przenoszenia
- czołgania, pełzania
- rzuty i chwyty
Zwis - ćwiczenie siłowe i elongacyjne - korzystnie wpływa na kręgosłup, głównie pracują mięśnie ramion, grzbietu, tułowia. Wyróżniamy zwisy czynne(intensywna praca, napinanie mięśni, z wykonaniem ćwiczeń w czasie zwisu) i bierne(nie wykorzystuje siły mięśniowej do wykonania zwisu). Podział na wolne(jeden punkt zawieszenia) i mieszane(podparcie kolanami o drabinki na przykład).
Podpór - ćwiczenie siłowe, głównie pracują mięśnie ramion, obręczy barkowej, klatki piersiowej, zaangażowane grzbietu i brzucha. Podpory wolne(leżąc przodem) i mieszane(damskie pompki) w zależności jak ułożone jest ciało.
Zwinnościowo akrobatyczne - wymyk, odmyk, przewroty, przerzuty, salta,. Charakteryzują się ruchem obrotowym wokół osi: podłużnej(toczenie), poprzecznej(przerzut), dynamiką. Potrzebna jest duża gibkość.
Skoki - w powietrzu przyjmuje się pozycję ciała - skok rozkroczny(wykonanie rozkroku w powietrzu) - skok kuczny . Wyróżniamy fazę rozbiegu, odbicia, lotu, kontaktu z przyrządem, skoku itp… Charakteryzują się kilkoma fazami. Ćwiczenie siłowo-szybkościowe. Ważna jest siła eksplozywna( zdolność siłowo-szybkościowa). Mięśnie kończyn dolnych. Za pomocą nich można kształtować cechy wolicjonalne np. odwagę - skoki przez przeszkody wymaganie przełamania bariery strachu, skoki do wody.
Ćwiczenia równoważne na przyrządach - na ławeczce, równoważni, piłka lekarska, wykorzystanie przyborów
Chody i biegi - zaliczane do ćw kształtujących i użytkowo-sportowych, bieg w miejscu i przebieżki, chód na jakimś dystansie, bieg - wykorzystywanie w zawodach - użytkowo…
Dźwiganie, podnoszenie, przenoszenie - ćwiczenia siłowe, ćwiczenia z wykorzystaniem dodatkowego oporu. Możemy wykonywać w parach, przyrządy, przybory. Podnoszenie sztangi - nie kształtujące lecz użytkowo sportowe(jak sportowiec). Ostrożność w stosowaniu - ćwiczenia niebezpieczne, w przypadku najmłodszych ostrożne stosowanie.
Czołganie i pełzanie - ćwiczenia siłowe - niska pozycja jest obciążająca. Ćwiczenie asymetryczne - ruch asymetryczny. Wykorzystywane u małych dzieci, bądź w wojsku. Wzmacnia mięśnie posturalne i grzbietu. W grach i zabawach.
Rzuty i chwyty - Ćwiczenia szybkościowo-siłowe. Rzuty, a pchnięcia ( w pchnięciu do przodu wysuwa się najpierw dłoń, a potem łokieć).
Ćwiczenia rozrywkowe - ćwiczenia od dużym ładunku emocjonalnym - niosą ze sobą zadowolenie, ułatwiają integrację z grupą. Zaliczymy do tej grupy ćwiczenia: gry i zabawy ruchowe ćwiczenia przy muzyce - tańce.
Ćwiczenia uspokajające - ćwiczenia ułatwiające przejście ze stanu pobudzenia do stanu bierności ruchowej. Zaliczamy tutaj ćwiczenia oddechowe, medytacje, rozluźniające, - wstrząsanie partiami mięśni, trening autogenny Schulza, zabawy uspokajające (leżeć minutę! Siedzieć minutę!)
Podział somatyczno-anatomiczny- głowy, szyi, tułowia, ramion, kończyn
Podział fizjologiczny - w zależności od skurczu mięśniowego: ćwiczenia statyczny(zwis, podpór, wspięcie na palce, stanie na rękach) i dynamiczny(wszystkie pozostałe, rzuty, skoki, pchnięcia…)
Podział strukturalny : ćwiczenia cykliczne(bieg, pływanie, jazda na rowerze, chody, jazda na nartach biegowych) i acykliczne(skok, jazda na nartach zjazdowych, gry zespołowy) i mieszane-połączenie (skok w dal z rozbiegu, skoki gimnastyczne, rzut zbiegu. Oraz dzieli na ćwiczenia symetryczne(bieg..) i niesymetryczne(krążenie rękami w przeciwne strony
Podział uwzględniający zaangażowanie osoby ćwiczącej: ćwiczenia czynne-wolne- z oporem-w odciążeniu-w odciążeniu z oporem, bierne(skłon tułowia w przód i pozostanie w nim, czynno-bierne.
Podział psychomotoryczny - podział gdzie kryterium jest kształtowanie poszczególnych właściwości motorycznych, podnoszenie na wyższy poziom zdolności motorycznych.
03.11.2008
Ogólne zasady fizjoterapii:
Z taąć cele trzeba kierować się określonymi zasadami:
- zasada nieszkodzenia hipokratesowskie prinum non nocere
Najogólniej oznacza ona unikanie tych zabiegów, które mogą pogorszyć stan chorego.
U jej podłoża leżą:
Pełna i właściwa diagnoza
Znajomość przeciwwskazań do stosowania zabiegów
Konieczność unikania błędów w usprawnianiu
Rygorystyczne przestrzeganie obowiązującej techniki zabiegów
Obowiązek przestrzegania innych zasad
Zakaz stosowania niesprawdzonych metod leczenia
Zasada powszechności - Aby osiągnie osoby potrzebujące świadczeń fizjoterapeutycznych muszą mieć do nich dostęp.
Z zasadą powszechności wiążę się
Działalność diagnostyczna - wychwycenie osób potrzebujących fizjoterapii
Działalność organizacyjna stworzenie materialnych podstaw dla postępowania fizjoterapeutycznego
Powszechna powinna być również promocja zdrowego stylu życia
Profilaktyka = np. szkołą pleców, szkołą rodzenia
Zasada wczesności
Oparta jest na spostrzeżeniu, że odpowiednie postępowanie rozpoczęte możliwie jak najwcześniej po zaistnieniu schorzenia ma istotny wpływu na dalszy jego przebieg.
Postępowanie zgodne z tą zasadą
-ułatwia dalszą rehabilitację i skraca jej czas
-umożliwia uzyskanie lepszych wyników
-daje szansę uniknięcia lub ograniczenia wtórnych skutków schorzenia -łatwiej zapobiegać niż leczyć
Dlatego fizjoterapii nie uważa się dziś za dalszy etap leczenia, lecz prowadzi ją równolegle do leczenia zasadniczego.
Zasada kompleksowości - zakłada konieczność wszechstronnego oddziaływania na osobą poddaną rehabilitacji.
Zasada systematyczności - ciągłości
Ćwiczenia lub zabitego wykonywane od przypadku do przypadku nie mają żadnej wartości, a nieuzasadnione przerwy w usprawnianiu mogą przynieść nieobliczalne szkody.
Zasada podmiotowego traktowania osoby usprawnianej
Oznacza ona konieczność przekształcenia pacjenta z przedmiotu oddziaływania i manipulacji w podmiot = świadomie, chętnie i czynnie uczestniczący w swojej rehabilitacji.
W wielu sytuacjach pacjent powinien być stawiany w pozycji współpartnera fizjoterapeuty oraz współtworzyć proces terapeutyczny.
Zasada ta dotyczy w większym stopniu kinezyterapii
Zgodnie z tą zasadą duże znaczenie mają:
-odpowiedni stosunek fizjoterapeuty do usprawniającego
-atmosfera zajęć
-unikanie zadań przekraczających aktualne możliwości usprawnianych i nużącego sposobu postępowania.
Zasada świadomości i aktywności
Określa pożądaną postawę pacjenta. Chodzi o zdyscyplinowane poddanie się zabiegom, ale przede wszystkim o aktywny udział pacjenta w procesie usprawniania.
Aby zasada ta była realizowana, należy pacjentowi uświadomić, co stanowi końcowy efekt usprawniania. Pacjent chętniej i łatwiej będZie realizować zadanie, gdy cel podejmowanych działań będzie dal niego zrozumiały i wartościowy.
Zasada dostępności- przystępności i stopniowania trudności
Określa konieczność dostosowania całokształtu postępowania do możliwość oboby usprawnianej.
Przestrzeganie tej zasady wiąże się z uwzględnieniem w procesie usprawnianai: wieku i płci pacjenta, sprawności , wydolności, rozwoju fizycznego.
Z jednej strony nie należy przekraczać możliwości usprawianego z drugiej zwiększać wymaniania -utrudniać ow-w miarę poprawy sprawności.
Fizjoterapeuta chcąc postępować zgodnie z zasadą powinien:
Systematycznie dokonywać diagnozy stanu usprawnianego
Przestrzegać reguł pedagogicznych : od prostego do złożonego, od znanego do nieznanego
W przypadku zajeć zbiorowych dostosowywać stopień trudności zadań do poziomu całej grupy
Uwzględniać różne rodzaje trudności np. techniczne, obciążeniowe, organizacyjne, terminologia
Dzielić usprawnianych na zespoły jednorodne.
Normę organizacyjną prowadzenia zajęć, ułatwiającą realizację tej zasady jest forma z podziałem na zespoły.
Zasada poglądowości dotyczy głównie kinezyterapii. Wiąże się z zależnością miedzy wyobrażeniem ruchu, a jego odtwarzaniem.
Zasada ta jest stosowana w działaniach ściśle okresnolnych, których celem jest opanowanie techniki/formy ruchu
W fizjoterapii zasada ta przejawia się w ::
Pokazie zadania ruchowego - który powinien być stosowany wielokrotnie i prawidłowo pod względem technicznym. Należy pamiętać, aby pokaz łączyć z objaśnieniami i umysłamie
Wykorzystywaniu w procesie nauczania określonych pomocy dydaktycznych jak np. plansze, fotografie, foliogramy, formy, lustra, technika informatyczna itp.
Stosowanie środków metodycznych ułatwiających uchwycenie tempa i dynamiki ruchów np. klaskanie, akompaniament muzyczny.
Stosowanie zasady poglądowości w procesie nauczania-uczenie się uzależnione jest w dużej mierze od rozwoju psychofizycznego usprawnianych osób.
Dzieci w wieku szkolnym 7-10 lat
Dzieci starsze są zdolne do myślenia abstrakcyjnego
Związku z tym zasadę poglądowości najczęściej stosujemy u dzieci młodszych.
Zasada kolektywności ćwiczeń
Wiąże się z dążeniem do przeprowadzanie ćwiczeń zbiorowych, oczywiście w tych przypadkach w których jest to możliwe
Walory ćwiczeń zbiorowych:
Możliwość obserwacji współćwiczących
Mobilizacja do większego zaangażowania i wysiłku występuje współzawodnictwo
Wyrabianie pozytywnych postaw społecznych chęć niesienia pomocy innym, akceptacja
Oddziaływanie psychoterapeutyczne
Względy organizacyjno-ekonomiczne
Zasada trwałości
Postuluje konieczność takiego postępowania które przyniesie w efekcie utrwalenie uzyskanych rezultatów - umiejętności
Zasada ta wykazuje silny związek z innymi. Przede wszystkim z zasadą systematyczności i kompleksowości.
Zgodnie z tą zasadą należy kierować się:
Nie należy uczyć zbyt wielu elementów jednocześnie
Przejście do następnego trudniejszego ćwiczenia może nastąpić dopiero po opanowaniu elementu poprzedniego
Warunkiem trwałości nauczania jest wielokrotnie powtarzanie opanowanego elementu 9wiedzy, umiejętności)
najkorzystniejsze jest powtarzanie ćwiczenia mniejszą ilość razy w większej ilości jednostek fizjoterapeutycznych, niż rzadziej stosowane komasowanie dużej liczby powtórzeń
Efekty terapeutyczne są trwalsze, jeżeli powtarzanie odbywa się w zmiennych warunkach i sytuacjach za pomocą różnych metod i środków oraz rozwiązywań organizacyjnych
O trwałości w dużej mierze decyduje również czynnik osobowościowy, czyli pozytywny stosunek usprawnianego co do ćwiczeń i innych zabiegów.
Decyduje on w dużej mierze o utrzymaniu dobrego stanu sprawności fizycznej i zdrowia przez całe życie. Zgodnie z zasadą trwałości procesów fizjoterapii powinien przebiegać nie tylko w kierunku usprawniania, ale także kształtowania takich cech osobowości, które decydują o wytworzeniu się pozytywnej postawy wobec szeroko rozumianej kultury fizycznej.
zasada współpracy z najbliższym otoczeniem usprawnianego
Od osób z najbliższego otoczenia usprawnianego oczekuje się
Nie wyręczania chorego w czynnościach, które może on samodzielnie wykonać
Zachęcanie chorego do wykonywania ćwiczeń
Doprowadzanie, dowożenie na ćwiczenia lub tylko dopilnowania aby na nie uczęszczał
Dopilnowania, aby chory przestrzegał zaleceń rehabilitacyjnych - dotyczy również ćwiczeń
Wykonywanie zabiegów pielęgnacyjno-rehabilitacyjnych
Pozytywnego oddziaływania na psychikę osoby niepełnosprawnej i pozytywnych postaw wobec jeje rehabilitacji
Zasada indywidualizacji
Postuluje wybór dla każdego usprawnianego właściwego sposobu postępowania.
Usprawnianie należy przeprowadzać opierając się na wnikliwej ocenie stanu i potrzeb każdego pacjenta, co pozwala ustalić właściwy plan rehabilitacji.
Zgodnie z tą zasadą należy:
Unikać schematyzmu
Ciągle aktualizować program rehabilitacji- zależnei od zmieniającego się stanu pacjenta
W przypadku ćwiczeń zbiorowych dokonywać doboru do trup ćwiczebnych w oparciu o indywidualne potrzeby usprawnianego.
Oznacza również konieczność podejścia do pacjenta z uwzględnieniem wszystkich czynników wpływających na jego stan np. schorzeń towarzyszących, stan psychicznym motywacja do ćwiczeń, sytuacja rodzinna
Nie wolno traktować pacjenta jako kolejny przypadek kliniczny, lecz trzeba dostrzegać całokształt jego problemów.
W takim ujęciu zasada ta jest powiązana z zasadą podmiotowego traktowania pacjenta.
Zasada łączenia teorii z praktyką
Dotyczy terapeutów i pacjenta
W przypadku terapeutów chodzi o umiejętność wykorzystania zdobytej wiedzy w praktyce. W przypadku pacjentów istotne jest stworzenie odpowiedniego zaplecza teoretycznego, które może zwiększyć motywację do czynnego uczestnictwa w procesie usprawniania.
Zdolności motoryczne:
- Zdolności kondycyjne : wytrzymałościowe(zdolność do wykonywania długotrwałego wysiłku, wydolność to fizyczna komponenta wytrzymałości, psychika to druga istotna komponenta, wytrzymałość ogólno miejscowa - do 1/3 masy ciała, ogólna - powyżej 1/3 masy ciała) i siłowe(zdolność do pokonywania oporów zewnętrznych, zależy od przekroju poprzecznego mięśnia, stosunku włókien szybko do wolno kurczliwych, koordynacja nerwowo-mięśniowa, siłą statyczna - skurcz izotoniczny, siłą dynamiczna skurcz - auksotoniczny, siłą względna - stosunek siły możliwej do wygenerowania do masy mięśni, siłą bezwzględna - możliwa do wygenerowania bez względu na masę, siłą eksplozywna - zdolność do wygenerowania max siły w możliwie krótkim czasie np. pchnięcie kulą.)
- Zdolności kompleksowe(hybrydowe): zwinność(zdolność do wykonywania ruchów najmniejszych dla danych warunków krótkich odcinków czasu, łatwe uczenie się nowych aktów ruchowych ) i szybkość
- Zdolności koordynacyjne:
Sprzężenia ruchów - skoki na skakance,
Zdolność różnicowania ruchów- rzut różnymi piłkami do kosza, dobieram siłę do masy obciążenia
Zdolność zachowania równowagi - powiązane ze stabilnością postawy, od czynników destabilizujących działających na, czynniki mechaniczne wiatr, uderzenie/pchnięcie, wzrok, czucie dotykowe i powierzchowne)
Zdolność orientacji przestrzennej - sporty zespołowe i indywidualne
Zdolność rytmizacji ruchów- wykonywanie ruchów w określonym rytmie, tempie
Zdolność szybkiej reakcji - są to składowa z czasu reakcji(czas od momenty zadziałania bodźca do rozpoczęcia czynności i czasu ruchu prostego. (od rozpoczęcia do zakończenia))
Zdolność dostosowania ruchów - powykonywanie podobnych ruchów co przeciwnik
Zdolność wysokiej częstotliwości ruchów - w krótkim czasie wykonywanie bardzo wielu ruchów
17.11.2008
Proces kształtowania umiejętności ruchowych i nawyków.
I etap - przygotowawczy
II etap - podejmowanie czynności motywacyjnych
III etap - ćwiczenia pomocnicze wiąże się z odczuwaniem
II prawo mówię poziom motywacji zależy od trudności zadania - im trudniejsze tym mniejsza motywacja.
II Ćwiczenia pomocnicze - *ćwiczenia pomocnicze) ćwiczenia, które pod względem koordynacyjnym i strukturą podobne są do struktury jak my wykonać, po to, aby były mało skomplikowane
Atrakcyjność pewnych działań czynnik wywołujący wewnętrzną chęć prawa Jerka dotlona - I prawo - motywacja zwiększa, jakość działania tylko do pewnego optymalnego poziomu. Jeżeli ktoś będzie zbytni zmotywowany ot, jakość działania może się pogorszyć. Zbyt mocna motywacja powoduje osłabienie
IV etap - pokaz, objaśnienie i próba wykonania danego ćwiczenia
V etap - wykonanie ćwiczenia
VI etap - utrwalanie i doskonalenie umiejętności
Etap przygotowawczy
Żeby nauczyć kogoś określonej umiejętności to należy go pod tym kątem przygotować, konieczne jest przygotowanie pod względem motorycznym oraz psychicznym. Nauczanie prostych elementów ruchowych, które stanowią bazę pod naukę elementów bardziej złożonych. Nauczanie prewencyjnego działania zapobiegawcze, profilaktyka/wiąże się z przewidywaniem błędów, które mogą pojawić się w przyszłości i ich eliminacji nauczając elementów ruchowych. Typ motywacyjny zewnętrzna motywacja wiąże sie z systemem kar i nagród
Wewnętrzna motywacja - motywacja wewnętrzna - pochwałą słowna może być czynnikiem wywołującym(pod warunkiem, że pochwała jest wartościowa)
Skok z - zajęczy *przygotowawcze do skocznego przez skrzynię)
Chód kulawego liska dzieci chodzą na czworakach, z wyprostowaną nogą - unik podparty - pozycja przygotowawcza do stania na rękach.
iem wewnętrznej potrzeby zrobienia czegoś/
Pojawiają się wcześniej niż nauczamy trudniejszego elementu, ale na tych samych zajęciach, co trudniejszy
Pokaz, objaśnienie i próba wykonania ćwiczenia.
Pokaz: pierwszy pokaz (2-3 razy) powinien odbyć się w pełnej wersji, odpowiednim tempem - pełna wersja ćwiczenia
Podejmowanie czynności informacyjnych - objaśnienie towarzyszące pokazowi. Małe dzieci przede wszystkim pokaz, starsze - objaśnienie słowne większe znaczenie.
Zasada 3 kątów prostych
Pokaz dydaktyczny w formie żywej
Bądź w formie audiowizualnej(zdjęcia, prezentacje, film)
W czasie wykonywania kolejnych pokazów akcentujemy fazy, w zwolnionym tempie, bardziej obszerny by zaznaczyć zakres ruchu
Po pokazaniu następuje próba wykonania ćwiczenia - niesie dodatkowe informacje kinetyczne - informacja wiążąca się z wykonaniem danej czynności ruchowej
Wykonywanie ćwiczeń ruchowych:
Warunki na Sali ułatwiające wykonanie ruchu ( błąd - wprowadzają rywalizację w czasie wykonywania ruchu - sytuacja stresowa) przyjazna, spokojna, bez rywalizacji.
Korygowanie błędów podopiecznych szybkie(w momencie popełnienia błędu, błąd wynikający z czynności informacyjnych, bądź braku koncentracji ucznia na prezentacji), opóźnione(błąd wynika nie z przyczyn info, ale z nieodpowiedniego przygotowania ucznia do wykonania danej czynności np. motoryczne, bądź psychiczne, synchroniczne(poprawianie błędu w czasie wykonywanie ćwiczenia, np., gdy ruch jest cykliczny), indywidualne(stosowane w sytuacji i jedna-dwie osoby wykonują nieprawidłowo, podejście i bezpośrednie wskazówki bez przerywania wszystkim) i grupowe(przy stwierdzeniu, że większość grupy ćwiczy nieprawidłowo, przerwanie ćwiczenia)
Ułatwianie warunków wykonywania danego ćwiczenia - na początku stosowane. Można zastosować np. lżejszy sprzęt ułatwianie nie może trwać z byt długo.
Ułatwianie przez dodatkowe pobudzenie -
UVI utrwalanie i doskonalenie umiejętności
Utrwalanie - to wielokrotne powtarzanie danego ćwiczenia
Doskonalenie - podnoszenie umiejętności na wyższy poziom, w coraz trudniejszych warunkach uplastycznianie - doskonalenie
Zasada zmienności:
Realizacja zasady zmienności polega w głównej mierze na odpowiednim doborze ćwiczeń
Należy układać ćwiczenia w takiej kolejności, aby każde następne miało odmienny wpływ na aparat ruchu.
- nie ujmować bezpośrednio po sobie ćwiczeń wpływających na tę samą zdolność motoryczną lub grupę mięśni
- zwracać uwagę na odmienność formy ruchu następujących po sobie ćwiczeń
- stosować częstą zmianę pozycji wyjściowych do ćwiczeń - wysokie, średnie, niskie
- stosować w lekcji zmienność treści i metod oraz form organizacyjnych
- przeplatać
ćwiczenia statyczne - ćwiczeniami dynamicznymi
ćwiczenia w miejscu z ćwiczeniami przemieszczającymi
ćwiczenia o dużym stopniu trudności ćwiczeniami łatwymi, przy czym trudność może wynikać z wielkości obciążenia, intensywności lub złożonej struktury ruchu
ćwiczenia nieatrakcyjne dla ucznia - zadaniami atrakcyjnymi
ćwiczenia wymagające znacznego skupienia uwagi ćwiczeniami doskonale opanowanymi
Zasada stopniowania natężenia wysiłku fizycznego:
Ilustrowana jest przez krzywą natężenia wysiłku fizycznego. - Intensywność stopniowo się zwiększa(rozgrzewka), aż w ¾ lekcji osiąga poziom maksymalny(część główna) oraz wyciszenie. - klasy starsze
Wysiłek na przemian jest intensywny i nieintensywny, lecz stopniowo zwiększający się do ¾ lekcji. Klasy młodsze 45 minut.
Intensywność narasta, uzyskuje max poziom w granicach ok. 30 minut, stopniowe obniżanie - zaczyna się druga część zajęć i intensywność narasta i na końcu ulega zmniejszeniu dla 90 minut zajęć
- przechodzimy od ruchów na wybrane partie mięśniowe do ruchów globalnych
- rozpoczynamy lekcję od ćwiczeń zadań o małej intensywności do ruchów bardzo intensywnych tempo wykonania, ilość powtórzeń w czasie, obciążenie
- zadania o znacznym obciążeniu muszą być poprzedzone ćwiczeniami przygotowawczymi bez obciążenia
- zadania o znacznym ładunku emocjonalnym umieszczać pod koniec części głównej lekcji
Zasada wszechstronności
Konieczność doboru środków na każdych zajęciach wpływające na wszechstronny(oddziaływanie na różne partie mięśniowe, stosowanie różnorodnych przyborów, różne pozycje wyjściowe, różne ustawienia, i harmonijny(pamiętanie o pozytywnym oddziaływaniu na sylwetkę podopiecznych) rozwój ćwiczących. Oddziaływanie na kilka sfer - motoryczną, psychiczną(pokonywanie lęków, wdrażanie do pracy grupowej, likwidacja emocji związanych z rywalizacją), intelektualną(przekazywanie informacji podopiecznym) i społeczno-moralną(wdrażanie do przestrzegania zasad fair-play, pozytywne postawy do aktywności ruchowej.