AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA
im. Stanisława Staszica w Krakowie
WYDZIAŁ Metali Nieżelaznych
Zarządzanie i Inżynieria Produkcji
Logistyka
w przedsiębiorstwie
Projekt 1
Wykonał:
Witowski Marcin
Data oddania: 05,05,2010r.
Dla danych zamieszczonych w tabeli:
1) Dokonać analizy ABC dla roku 1997 i 2007.
2) Przeprowadzić klasyfikację XYZ.
3) Stworzyć macierz ABC/XYZ.
4) Określić potencjalne przyczyny zmian grup przez produkty.
5) Dla każdej z grup zaproponować odpowiednią strategię zarządzania zapasami.
Charakterystyka metody ABC/XYZ
Istotą metody ABC jest podział asortymentu na trzy grupy:
grupa A - zapasy „cenne”, stanowiące 5-20% liczebności asortymentowej zapasów, ale mające znaczny udział w ich wartości, sięgający 75-80%; tej grupie pozycji asortymentowych o wysokiej wartości i (lub) dużym udziale w kosztach materiałowych ogółem należy poświęcić szczególną uwagę;
grupa B - zapasy mające udział 15-20% zarówno w liczebności asortymentowej zapasów, jak i ich wartości;
grupa C - zapasy o charakterze masowym, mające największy udział w liczebności asortymentowej, tj. 60-80%, i bardzo niski udział w liczebności w wartości - około 5%.
Analiza zapasów z wykorzystaniem tej metody pozwala na zmniejszenie wymiarowości zagadnienia, umożliwiając tym samym koncentrację uwagi na pozycjach newralgicznych, determinujących ekonomiczne wyniki działalności logistycznej.
W metodzie XYZ towar zostaje podzielony według regularności zapotrzebowania. Wyróżnia się trzy grupy:
grupa X - asortyment, który charakteryzuje się regularnym zapotrzebowaniem (możliwe występowanie niewielkich wahań), jak również wysoką dokładnością prognozowania poziomu zużycia;
grupa Y - towar, którego wielkość zużycia wykazuje wahania okresowe lub określony trend, a dokładność prognozowania zużycia jest średnia;
grupa Z - produkty o bardzo nieregularnym zapotrzebowaniu i niskim poziomie dokładności prognozowania zużycia.
Połączona metoda ABC/XYZ daje podstawy zróżnicowanego podejścia do zarządzania zapasami poszczególnych towarów, od najbardziej znaczących wartościowo i zużywanych w dużych ilościach (grupa AX) do mało znaczących wartościowo i zużywanych sporadycznie (grupa CZ). Dla towarów z grupy AX, które charakteryzują się regularnym zapotrzebowaniem oraz niewielkimi wahaniami, można wyznaczyć z dużą dokładnością (np. stosując metodę trendu liniowego) prognozę zużycia na kolejny okres).
Połączenie analizy statycznej ABC oraz dynamicznej XYZ daje również możliwość racjonalnego podejścia do gospodarki magazynowej. Istotą połączonych metod ABC i XYZ jest minimalizacja łącznych czynności magazynowych w układzie wertykalnym i horyzontalnym (towar gromadzony i przechowywany na stojakach lub regałach). Wyodrębniony połączoną metodą towar należący do grupy AX, który charakteryzuje się największą częstotliwością wydań oraz wielkością zużycia, powinien być rozmieszczony:
najbliżej miejsca wydawania w układzie horyzontalnym (zmniejsza się wówczas wysiłek energetyczny pracowników magazynu),
na odpowiedniej wysokości w układzie wertykalnym (ergonomia pracy rąk magazyniera).
Tabela 1
Lp. |
Produkty |
Ceny w 1997 |
Sprzedaż |
Ceny w 2007 |
Sprzedaż |
1. |
Lody |
1,29 |
200 |
2,54 |
980 |
2. |
Woda min. |
0,99 |
60 |
1,99 |
400 |
3. |
Masło |
2,39 |
990 |
3,29 |
460 |
4. |
Margaryna |
1,79 |
210 |
2,54 |
900 |
5. |
Czekolada |
2,19 |
60 |
3,44 |
190 |
6. |
Wyr. czek. |
3,49 |
60 |
5,99 |
90 |
7. |
Kons. mięs. |
2,24 |
70 |
4,00 |
40 |
8. |
Kons. rybne. |
2,50 |
140 |
4,24 |
50 |
9. |
Kons. inne |
2,99 |
20 |
5,01 |
240 |
10. |
Zupy karton |
2,78 |
0 |
4,99 |
550 |
11. |
Soki karton |
1,89 |
30 |
3,49 |
1250 |
12. |
Mleko karton |
1,59 |
700 |
2,39 |
850 |
13. |
Napoje PET |
2,10 |
220 |
2,99 |
450 |
14. |
Cukier |
1,59 |
900 |
3,29 |
1800 |
15. |
Makaron |
2,00 |
140 |
3,99 |
340 |
16. |
Olej |
2,49 |
20 |
4,59 |
800 |
17. |
Ser żółty |
8,00 |
820 |
18,00 |
1200 |
18. |
Jogurty |
1,00 |
30 |
1,99 |
420 |
19. |
Ser biały |
6,00 |
190 |
15,00 |
400 |
20. |
Nap. energet. |
4,99 |
0 |
3,19 |
340 |
1. Analiza ABC za rok 1997
Lp. |
Produkty |
Wartość sprzedaży |
Udział |
Udział skumulowany |
Grupa |
1. |
Ser żółty |
6560,00 |
43,47 |
43,47 |
A |
2. |
Masło |
2366,10 |
15,68 |
59,15 |
|
3. |
Cukier |
1431,00 |
9,48 |
68,63 |
|
4. |
Ser biały |
1140,00 |
7,56 |
76,19 |
B |
5. |
Mleko karton |
1113,00 |
7,38 |
83,57 |
|
6. |
Napoje PET |
462,00 |
3,06 |
86,63 |
|
7. |
Margaryna |
375,90 |
2,49 |
89,12 |
|
8. |
Kons. rybne |
350,00 |
2,32 |
91,44 |
|
9. |
Makaron |
280,00 |
1,86 |
93,30 |
C |
10. |
Lody |
258,00 |
1,71 |
95,01 |
|
11. |
Wyr. Czek. |
209,40 |
1,39 |
96,40 |
|
12. |
Kons. mięs. |
156,80 |
1,04 |
97,44 |
|
13. |
Czekolada |
131,40 |
0,87 |
98,31 |
|
14. |
Kons. inne |
59,80 |
0,40 |
98,71 |
|
15. |
Woda min. |
59,40 |
0,39 |
99,10 |
|
16. |
Soki karton |
56,70 |
0,38 |
99,48 |
|
17. |
Olej |
49,80 |
0,33 |
99,81 |
|
18. |
Jogurty |
30,00 |
0,19 |
100 |
|
19. |
Zupy karton |
0,00 |
0 |
100 |
|
20. |
Nap. energet. |
0,00 |
0 |
100 |
|
|
Suma |
15089,30 |
100 |
|
|
Analiza ABC za rok 2007
Lp. |
Produkty |
Wartość sprzedaży |
Udział |
Udział skumulowany |
Grupy |
1. |
Ser żółty |
21600,00 |
35,52 |
35,52 |
A |
2. |
Ser biały |
6000,00 |
9,87 |
45,39 |
|
3. |
Cukier |
5922,00 |
9,74 |
55,13 |
|
4. |
Soki karton |
4362,50 |
7,18 |
62,31 |
|
5. |
Olej |
3672,00 |
6,04 |
68,35 |
B |
6. |
Zupy karton |
2744,50 |
4,51 |
72,86 |
|
7. |
Lody |
2489,20 |
4,09 |
76,95 |
|
8. |
Margaryna |
2286,00 |
3,76 |
80,71 |
|
9. |
Mleko karton |
2031,50 |
3,34 |
84,05 |
|
10. |
Masło |
1513,40 |
2,49 |
86,54 |
C |
11. |
Makaron |
1356,60 |
2,23 |
88,77 |
|
12. |
Napoje PET |
1345,50 |
2,21 |
90,98 |
|
13. |
Kons. inne |
1202,40 |
1,98 |
92,96 |
|
14. |
Nap. energet. |
1084,60 |
1,79 |
94,75 |
|
15. |
Jogurty |
835,80 |
1,37 |
96,12 |
|
16. |
Woda min. |
796,00 |
1,31 |
97,43 |
|
17. |
Czekolada |
653,60 |
1,07 |
98,50 |
|
18. |
Wyr. Czek. |
539,10 |
0,89 |
99,39 |
|
19. |
Kons. rybne |
212,00 |
0,35 |
99,74 |
|
20. |
Kons. mięs. |
160,00 |
0,26 |
100 |
|
|
Suma |
60806,00 |
100 |
|
|
Struktura strumienia materiałów zaopatrzeniowych przy wykorzystaniu analizy ABC
62,31%
udziały
wartościowe
%
21,74%
15,95%
Grupa A stanowi 62,31 % udziałów wartościowych. Obejmuje ona cztery rodzaje asortymentu. Jest to asortyment o dużym obrocie.
Grupa B stanowi 21,74% udziałów wartościowych. Obejmuje ona pięć rodzajów asortymentu. Są to towary o średnim obrocie. Popyt na nie, nie jest tak duży jak w przypadku asortymentu z grupy A.
Grupa C stanowi 15,95% udziałów wartościowych. Należą do niej towary o małym obrocie. Obejmuje ona pozostałe asortymenty.
2. Klasyfikacji XYZ :
Analizę ABC można uzupełnić o analizę XYZ, która polega na sklasyfikowaniu pozycji asortymentowych wg regularności zapotrzebowania na nie i dokładności sporządzonych prognoz.
Grupa X stanowi materiały o regularnym zapotrzebowaniu i wysokiej dokładności prognoz.
Grupa Y stanowi materiały o średniej regularności i dokładności prognoz.
Grupa Z stanowi materiały o niskiej regularności i małej dokładności.
Grupa X - wielkość sprzedaży
800 szt.
Grupa Y - wielkość sprzedaży 400 - 800 szt.
Grupa Z - wielkość sprzedaży < 400
3. Macierz ABC/XYZ
|
A |
B |
C
|
X |
Ser żółty |
Olej |
|
Y |
Ser biały |
Zupy karton |
Woda mineralna |
Z |
|
|
Konserwy mięsne Konserwy rybne
Wyroby czekoladowe
Makaron |
Określić potencjalne przyczyny zmian grup przez produkty.
Przyczyny zmian grupy z B na A oraz C na B
Całkowita wielkość popytu w 2007 w porównaniu z 1997 zwiększyła się ponad 2 krotnie z 4860 do 11750. Wzrost popytu na produkty mógł być spowodowany wzbogaceniem się społeczeństwa, dzięki czemu więcej pieniędzy mogli oni przeznaczyć na produkty spożywcze. Również dostępność do prezentowanych produktów uległa znacznej poprawie, zaczęto je oferować w większej liczbie sklepów. Klienci częściej sięgali po nie również ze względu na rozwój działań marketingowych np. reklama telewizyjna produktów.
Przyczyny zmian grupy z B na C
Produkty zostały wyparte przez inne lepsze lub tańsze. Klienci również przestali po nie sięgać bo nie rozpoznawali marki produktu (brak reklamy tych produktów).
5. Dla każdej z grup zaproponować odpowiednią strategię zarządzania zapasami.
Połączenie obu analiz daje macierz 9 kategorii towarów. Analizując macierz danej hurtowni można wyciągnąć następujące wnioski:
Klasyfikacja towarów na grupy ABC pozwala na zaprojektowanie racjonalnej struktury magazynu, zapewnienie dostępności do wszystkich towarów.
Grupa AX obejmuje towary, przy których istnieje duża pewność, że zostaną zakupione. Towary te powinny być towarami równomiernie spływającymi i w dużych ilościach. Analizowana hurtownia powinna w tej grupie zmniejszyć zapasy, przejść na dostawy „just in time” (czyli dokładnie na czas), negocjować ceny.
Grupa CZ obejmuje towary nie wskazujące ruchów magazynowych, sprzedawane są w małych ilościach, trudno przewidzieć kiedy zejdą ze stanu. Analizowana hurtownia powinna w tej grupie wystawiać zlecenia materiałowe o charakterze sporadycznym, zastanowić się czy nie zrezygnować z niektórych towarów (tych o mniejszym udziale ilościowym).
Pozostałe grupy są to towary, w przypadku których nie bardzo można przewidzieć, czy będą kupione.
W ogólnym ujęciu możemy zapisać:
• AX - produkty o dużym popycie oraz regularnym zapotrzebowaniu
• AY - produkty o średnim popycie oraz wykazujące wahania sezonowe zapotrzebowania
• BX - produkty o małym i średnim popycie oraz regularnym zapotrzebowaniu
• BY - produkty o małym i średnim popycie oraz wykazujące wahania sezonowe zapotrzebowania
• CY - produkty o małym popycie oraz wykazuje wahania sezonowe zapotrzebowania
• CZ - produkty o małym popycie oraz bardzo nieregularnym zapotrzebowaniu
A
B
C