Daniel Domagalski gr. 3

Spis treści

Strona główna …………………………………………………………… 1

Spis treści ………………………………………………………………….. 2

Wstęp …………………………………………………………………………. 3

Rozdział I - jednostka anatomiczna i czynnościowa stopy …………….. 5

Rozdział II - amortyzatory stopy ……………………………………....... 13

Rozdział III - progresja stopy …………………………………………….. 18

Rozdział IV - utrzymanie równowagi …………………………………….. 28

W pozycji stojącej środek ciężkości wypada normalnie mniej więcej 4 centymetry przed stawem skokowym i utrzymywany jest w ustawicznej akcji przez mięsień płaszczkowaty, czyli "soleus" w płaszczyźnie strzałkowej. Mięsień ten jest jedynym mięśniem stopy, wykazującym wtedy aktywność elektryczną

 

.

1. Wystarczy chwycić poręcz krzesła, aby aktywność mięśnia soleus została anulowana. Mięsień "soleus" jest mięśniem czerwonym statycznym (w przeciwieństwie do mięśnia brzuchatego łydki, czyli "gastrocnemius", który jest mięśniem białym dynamicznym). Wystarczyłoby odciąć prąd od mięśnia "soleus”, aby zacząć chodzić. Ale poprzez skrócenie mięśnia piszczelowego przedniego, „tibialis anterior", można uzyskać to samo, bo powoduje on przeniesienie środka ciężkości do przodu. W taki sposób działa tibialis anterior, ilekroć chcemy przyspieszyć kroku. Mięśnie zginacze trzonu także mogą przemieścić środek ciężkości do przodu, zmuszając ciało do pochylenia się do przodu i w ten sposób ruszyć z miejsca, (co często zdarza się u starców).

Najczęściej, zwłaszcza w czasie chodzenia, miesień "tibialis anterior" wydłuża się, hamując upadek przodostopia Interweniuje on w pierwszym momencie fazy podparcia, tuż po dotknięciu ziemi przez piętę. Jest to jego podstawowe działanie fizjologiczne.
 

2. Akcja ekscentryczna tibialis anterior    

3. Akcja koncentryczna 

Chodzenie jest, więc wynikiem pochylenia tułowia do przodu, spowodowanego przez miesień "tibialis anterior", który przyciąga goleń na dół i przechyla całe ciało na stopę. Jest to akcja koncentryczna, wymagająca dużo energii, ale która trwa tylko w momencie ruszenia z miejsca, gdy zaczyna się chodzenie, a więc podczas pierwszego kroku. Środek ciężkości przemieszcza się do przodu i człowiek "podąża za nim". Podczas chodzenia mięsień "tibialis anterior" działa w ten sposób tylko w wypadku nagłego przyspieszenia.

Tylne mięśnie stopy  uniemożliwiają upadek ciała do przodu poprzez nieustanne hamowanie przez akcję ekscentryczną - to znaczy wydłużającą mięśnie . Ta akcja ekscentryczna charakteryzuje się słabym użyciem energii.

4. Kąt między golenią a stopą jest pod kontrolą systemu trójgłowo-podeszwowego

Mięśnie te działają od dołu do góry, to znaczy od stopy lub od segmentu stopy, który ma kontakt z ziemią; wystarczy sobie wyobrazić osobę chodzącą po przezroczystej podłodze, spod której byśmy ją obserwowali.

 Po ruszeniu z miejsca osoba musi utrzymać równowagę. W przypadku nierówności terenu mięśnie boczne stawu skokowego interweniują natychmiastową akcją koncentryczną umożliwiającą równowagę. Wymaga ona większej energii, więc w terenie nierównym lub piaszczystym chód jest bardziej męczący.

W szkołach jednak nadal uczono, że mięsień tibialis anterior jest grzbietowym zginaczem stopy, bo potwierdzały to badania na zwłokach. Oczywiście po fazie wykrocznej podczas odciążenia, jest on zdolny działać właśnie w taki sposób: jego elastyczność pozwala stopie wrócić do kąta prostego. Karpovic twierdzi, że 45% energii zostaje nam dodatkowo oddanej podczas ruchu, gdyż część energii akumuluje się, aby w drugiej fazie ją zużytkować. Można to porównać do napiętego łuku, który pozwala strzałce odlecieć po akumulacji energii.

Aby zdać sobie sprawę z akcji koncentrycznej mięśnia tibialis anterior wystarczy w pozycji siedzącej poruszyć 500 razy ten miesień grzbietowo, aby poczuć zmęczenie, którego wcale nie odczuwa się nawet po bardzo długim marszu.

Chodzenie odbywa się według zasady najmniejszego wysiłku Wszystkie mięśnie kończyny dolnej działają akcją ekscentryczną, (ale są też zdolne zadziałać koncentrycznie w razie potrzeby).

 

5. Zasada najmniejszego wysiłku

 

ROZDZIAŁ I

Jednostka anatomiczna i czynnościowa stopy :

WIĄZAR STOPY

Lapidus porównuje stopę do architektonicznego wiązara dachowego

6. Wiązar dachowy: dwie krokwie skośne, które znoszą siły kompresji oraz ściąg poziomy, który jest poddany sile pociągowej.  
 

W pojęciu architektonicznym wiązar dachowy przedstawia się w kształcie dachu. Jest on utworzony przez dwie skośne krokwie, powiązane na dole przez ściąg. Dla architekta, "przęsło" (wyraz używany przez francuskich ortopedów) trzyma się dzięki ciężarowi swoich składników i to określenie nie powinno się odnosić do stopy

7. Przęsło trzyma się samo dzięki ciężarowi swoich składników. 
 

Na poziomie stopy obie krokwie są reprezentowane przez elementy kostne: jedna, przez talus i kości śródstopia aż do główek, przodostopia, druga, przez talus i kość piętową, czyli calcaneus. Ściąg jest reprezentowany przez więzadła podeszwowe, które są wzmacniane przez krótkie mięśnie podeszwowe

8. Wiązar stopy : dwie krokwie kostne i ściąg więzadłowy.
 
W pozycji stojącej jedynie więzadła odgrywają rolę ściągu.

W czasie chodu mięśnie podeszwowe wykazują aktywność elektryczną, bo przychodzą z pomocą z powodu zwiększenia nacisku.

9. Nacisk 200 funtów, (co odpowiada naciskowi w pozycji stojącej) nie powoduje reakcji mięśni krótkich podeszwowych. Przy większym nacisku (odpowiadającym chodzeniu) mięśnie te reagują. 
 

Przetnijmy więzadła: wiązar załamuje się.

10. Przecięcie ściągu więzadłowego załamuje wiązar dachowy 
 

Trójkąt wiązaru jest sam w sobie bardzo silnym amortyzatorem, któremu pomagają długie i krótkie mięśnie podeszwowe.

Krokiew tylna składa się z kości skokowej i kości piętowej (guz piętowy).

Krokiew przednia zaczyna się od kości skokowej i zawiera wszystkie kości (kość łódkowata, kości klinowate, przednia część kości piętowej i kość sześcienna), przez które ciężar kończy się na pięciu głowach śródstopia. W pozycji stojącej jak i podczas chodzenia, wszystkie pięć główek uczestniczą w nacisku i wszystkie mają kontakt z ziemią.

11. Równe rozłożenie nacisku między tylną a przednią część stopy. Pierwsza kość śródstopia przyjmuje 2,5 razy większy ciężar od swoich sąsiadek. 

(a) Źródło światła odbite od lusterka pozwala zmierzyć amplitudę ruchomości każdej kości śródstopia.

(b) jest pojęciem chirurgicznym stosowanym przy operacjach szybkiego odcięcia skalpelem przodostopia. Tak samo jest ze szczeliną, Chopart-a która składa się z dwóch stawów.

Na poziomie szczeliny Lisfranc'a istnieją trzy stawy Lisfranc'a, które opisaliśmy i których obecność udowodniliśmy przez wstrzyknięcie produktu nieprzepuszczającego promieni X

(c) Wstrzyknięcie produktu nieprzepuszczającego promieni X pozostaje zlokalizowane w stawie środkowym a wstrzyknięcie w stawach sąsiednich ukazuje, że są to stawy oddzielne. Istnieje, więc staw przyśrodkowy z własną maziówką i ze swoimi własnymi więzadłami. Łączy on pierwszą kość klinową z pierwszą kością śródstopia. Następnie staw środkowy między drugą i trzecią kością klinową, a drugą i trzecią kością śródstopia. I wreszcie jeden staw boczny, który łączy kość sześcienną z czwartą i piąta kością śródstopia

(d) Istnieją trzy stawy w szczelinie Lisfranc'a, które mają własne maziówki i więzadła. Studiowaliśmy kształt powyższych stawów i ich ruchomość. Tylko stawy drugiej i trzeciej kości klinowej mają powiechrznię dość płaską.

 

(e) Powierzchnie II i III-ej kości klinowej są płaskie.

Pierwsza kość klinowa prezentuje powiechrznię zaokrągloną w płaszczyznach pionowych i czołowych.

(f) Pierwsza kość klinowa ma powiechrznię wypukłą.

Kość sześcienna prezentuje dwie podobne powierzchnie, także zaokrąglone, które łączą się z IV i V kością śródstopia.
 
 

(g) Kość sześcienna prezentuje dwie powierzchnie zaokrąglone.

Zaznaczamy, że wypukłość stawów tłumaczy ich ruchomość. Tak jak u ręki, kości II i III są mało ruchome, szczególnie druga, która jest zamocowana między kośćmi klinowymi.

 

(h) II kość śródstopia jest wgłębiona miedzy kośćmi klinowymi.

Przeciwnie, kość I i kości IV i V są bardzo ruchome

(i) Koła reprezentują ruchomość kości I, II, III, IV i V.

Ta ruchomość pozwala główkom kości śródstopia odgrywać ważną rolę amortyzatora, ponieważ w czasie odciążenia, przedstawiają się one w kształcie krzywej o wklęsłości zwróconej w dół. Natomiast podczas fazy podparcia, wszystkie układają się w płaszczyźnie poziomej.

j) Sprężyna przodostopia : głowy śródstopia są kolejno odciążone i obciążone przez ciężar ciała.

Staw środkowy (II i III promienie) ma ruchomość ograniczoną, a po każdej jego stronie staw przyśrodkowy (I promień) i staw boczny (IV i V promienie) mają ruchomość o wiele większą.

12. Jedynie kości I i IV-V mają większą ruchomość. 
 

Ta ruchomość pozwala stawom przyśrodkowym i bocznym ułożyć główki śródstopia na tej samej płaszczyźnie lub według krzywej zwróconej w góre lub w dół.

 

 

 

13. Ruchomość kości śródstopia I i IV-V pozwala im ustawiać się na równej linii poziomej lub w sposób wygięty w dół lub w górę, (co tłumaczy wypukłość przodostopia w jego przeciążeniach).
 

 
Słaba ruchomość kości II i III pozwala określić więzar elementarny, czyli podstawowy stopy, którego przednią krokiew reprezentują kości środkowe śródstopia II i III (środkowa łopatka).

Jest to forma trójkątna prawie niezmienna stopa zredukowana do minimum.

 

14. W kolorze szarym: „więzar podstawowy", który odciśnięty jest na podłożu przez swoje skrajne elementy: guzowatość kości piętowej i główki II i III kości śródstopia.

 

* PIERWSZA KOŚĆ ŚRÓDSTOPIA, (czyli łopatka przyśrodkowa lub jeszcze skrzydełko przyśrodkowe).

Skrzydełko przyśrodkowe, czyli pierwsza kość śródstopia, pełni głównie rolę nośnika. Razem z łopatką (paletą) centralną jest ono talo-zależne. Pozwala na wykroki i zmiany kierunku chodu.
 
 

* KOŚCI ŚRÓDSTOPIA IV I V, (czyli skrzydełko boczne).

Skrzydełko boczne pełni ponadto rolę równoważnika: jest ono zależne całkowicie od kości piętowej. Wyróżnia się stopę skokową i piętową. Trzy palety (paleta centralna, II i III i dwa skrzydełka boczne) odpowiadają trzem stawom stępowo-środstopnym.

Paleta centralna jest ustabilizowana w sposób podobny jak małe kółeczka u dziecięcego rowerka

15. Dwa małe kółeczka boczne w rowerku stabilizują równowagę w ten sam sposób jak skrzydełka przyśrodkowe i boczne przodostopia

* KOŚĆ SZEŚCIENNA (filar boczny więzara podstawowego).

Podtrzymuje trzy kości klinowe, ułożone ukośnie w górę i na zewnątrz.
 
 

16. Na kości sześciennej opiera się trzecia kość klinowa 

Kość sześcienna łączy się z kością łódkowatą.

 

 

17. Punkt połączenia między stopą skokową (talową) a stopą piętową ; podobnie jak w stawie sześcienno -klinowym i stawie skokowym.  

To złączenie jednoczy system talo-zależny i piętowo-zależny. Kość sześcienna pozwala obciążać krawędź zewnętrzną stopy. Ta część stopy, choć otrzymuje mniejszy nacisk, bierze udział przez dłuższy czas w rozkładzie obciążenia podczas chodzenia. Dzięki kości sześciennej stopa może być porównana do side-car'a, którego koło przednie jest równoważone przez dwa kółeczka boczne.
 

18. Siedzenie boczne porównuje się do krawędzi zewnętrznej stopy, a koło przednie do przodostopia. Porównanie byłoby trafniejsze, gdyby kółeczko przyśrodkowe było większe od bocznego, gdyż reprezentuje pierwszą kość śródstopia. 
 

Jeżeli głowy kości śródstopia zarówno w pozycji stojącej jak i w czasie chodzenia rozkładają cały nacisk na podłoże, dzięki swemu zaokrąglonemu ułożeniu w płaszczyźnie poziomej, pozwalają one na kroki w różnych kierunkach.

 

19. Ułożenie główek według łuku w układzie poziomym pozwala na kroki w różnych kierunkach. 
 

Więzar stopy składa się wtedy z tych główek, które pozwalają wykroki. Koncepcję więzaru statycznego musimy zastąpić opcją DYNAMICZNEGO WIĘZARA. Jest, więc tyle więzarów ile możliwych wykroków.  
Widzimy to już w pozycji stojącej, gdy wskutek wibracji mamy do czynienia z przeniesieniem pryncypalnych nacisków w różnych częściach przodostopia. Podczas chodzenia nacisk przemieszcza się sukcesywnie od V-tej do I-ej głowy a sukcesja nacisków następuje w różnych momentach. Lecz gdy pięta odrywa się od podłoża a kość piętowa odgrywa rolę trzeszczki, czy można jeszcze mówić o "więzarze”? Z pewnością w tym momencie powyższe określenie jest nieaktualne i pozostaje tworem czysto abstrakcyjnym. Skłaniającym jednak praktykantów do refleksji i ułatwiającym im wizualizację problemu.
 
Pojęcie więzara może o wiele łatwiej wytłumaczyć funkcjonowanie stopy w jej trzech wymiarach, gdy się bierze pod uwagę "skręcenie", które odbywa się na jego szczycie. Jeżeli tylna krokiew przechyla się w koślawość, to przednia krokiew skręca się supinacyjnie. A gdy tylna krokiew przechodzi w szpotawość to przednia skręca się pronacyjnie.

Mimo że szczyt więzara stanowi kość skokowa, skręcanie odbywa się poniżej w sposób bardzo oryginalny, na poziomie skrzyżowania stawów skokowym dolnym i Chopart'a, czyli stawu poprzecznego stępu („moment skręcający”). Jest to miejsce spotkania się okrągłej głowy kości skokowej z rozległą miseczką kości łódkowatej, powiększoną więzadłem piętowo-lódkowym podeszwowym („spring ligament”), w której ona się obraca. Dodajmy, że staw skokowy górny uczestniczy w swój sposób w tym skręcaniu.

- ROZDZIAL II -

AMORTYZATORY STOPY

 

Pięta dotyka ziemi i skóra podeszwowa - dzięki swojej specjalnej budowie (dołki włókniste wypełnione tłuszczem), jest pierwszym amortyzatorem, który interweniuje. Odgrywa ona tą samą rolę, co opona samochodowa

 

20. Kość piętowa stanowi po dolnej stronie powierzchni kulę ochronioną prawdziwą oponą.

Zaokrąglona kość piętowa stanowi pierwszy punkt podparcia i pozwala na rozłożenie nacisku na resztę stopy według obranego kierunku chodu.

Tuż potem, pod wpływem nacisku, z pozycji neutralnej, tyłostopie przechodzi postępowo w pozycję koślawą (valgus) w momencie fazy pełnego podparcia, obejmując w ten sposób maksymalną powierzchnię stopy. Im większa będzie ta powierzchnia, tym bardziej harmonijnie będzie rozłożone ciśnienie.

Właśnie miesień tibialis anterior, przez swoją akcję ekscentryczną, amortyzuje upadek przodostopia

21.Najważniejszą funkcją mięśnia piszczelowego przedniego jest amortyzacja upadku przodostopia.

 Valgus-owi towarzyszy obrót wewnętrzny całej kończyny dolnej.

Wszystkie ruchy stawowe są czynnikami absorpcji energii.

I drugi punkt podparcia stanowi zaokrąglony staw skokowy górny. Zginanie goleni do przodu nad stopą jest kontrolowane przez system mięśniowy trójgłowo-podeszwowy.

22. Układ trójgłowo-podeszwowy kontroluje zamknięcie kąta między golenią a stopą dzięki wydłużeniu.

Interweniują amortyzatory różnych rodzajów. Szczypce Le Coeur'a składają się z dwóch kości goleniowych, połączonych błoną międzykostną goleni

23. Błona piszczelowo- strzałkowa jest wzmocniona przez wszystkie mięśnie, które się przyczepiają do tych trzech tworów. Stanowi ona bardzo potężny amortyzator, który przypomina ścięgien więzaru, i który działa też w sposób ekscentryczny.

W pozycji stojącej, tak jak w czasie chodzenia, kostka boczna zostaje obniżona pozwalając w ten sposób czopowi goleniowemu dostosować się do kości skokowej w jej wszystkich pozycjach. Tak się dzieje dzięki elastyczności błony międzykostnej piszczelowo-strzałkowej ułożonej na ukos w dół i na zewnątrz. Jest ona wspomagana przez długie mięśnie, które przyczepiają się do dwóch kości goleni.

Kość piętowa jest przesunięta na zewnątrz w stosunku do kości piszczelowej. Ta koślawość fizjologiczna jest podtrzymywana przez więzadło przyśrodkowe, wspomagane mięśniem piszczelowym tylnym: jest to amortyzator Schwartza.

24. Więzadło przyśrodkowe wspomagane przez mięsień, tibialis posteriori jest wantą, czyli liną odciągową, która kontroluje koślawość.

Odchylanie skokowo-piętowe, które staje się maksymalne podczas valgusa fizjologicznego tworzy następny amortyzator, magazynując wielką energię (ważna jest rola więzadeł skokowo-piętowych międzykostnych, które napinają się w innym kierunku w valgusie i w varusie)

25. Więzadła międzykostne są napięte w pozycji szpotawej podobnie jak w pozycji koślawej - jednak w innym kierunku.

 

W momencie, gdy obrzeże stopy rysuje się na ziemi a gdy główki ulegają naciskowi, drążek skrętny Hendrickx'a działa jak amortyzator. Składa się on ze skośnego szeregu kości klinowych, które przypominają drążek skrętny, do którego przymocowano dwa ramiona dźwigni: krokiew tylną i krokiew przednią (kości II i III), to znaczy, że cały amortyzator Hendrickx'a tworzy się z więzaru podstawowego.

26. Widok z boku i z góry drążka skrętnego, który jest przedstawiony przez kości klinowe.

W momencie, gdy przodostopia dotyka ziemi, wiązar w całości odgrywa rolę amortyzatora.

27. Ściąg pozwala więzarowi stopy rozłożyć się.

Wszystkie więzadła podeszwowe interweniują a pomagają im długie i krótkie mięśnie podeszwowe; szczególnie rozciągnięcia mięśnia piszczelowego tylnego i mięśni strzałkowych podtrzymują podeszwę stopy - tak jak dwie krzyżujące się ręce. A długi mięsień strzałkowy odgrywa rolę ścięgu naprzeciwko pierwszej palety (I), z której się wychodzi w ostatniej fazie podparcia.

28. Ścięgna długich mięśni, które znajdują się poza kostkami, kończą się po stronie podeszwowej tworząc powięź, która przedłuża ścięgno Achillesa.

Sprężyna przodostopia interweniuje wtedy, gdy główki śródstopia wchodzą w kontakt z ziemią.

29. Pompowanie główek śródstopia odgrywa rolę bardzo ważnego amortyzatora.

Stawy śródstopno-paliczkowe przedstawiają trzeci punkt podparcia. Wtedy interweniują zginacze palców w sposób ekscentryczny i kontrolują kąt sródstopno-paliczkowy, zwłaszcza zginacze, które się przyczepiają do trzeszczek. Głowa pierwszej kości śródstopia stanowi kulę, która pozwala na progresywne rozmieszczenie nacisków w panewce trzeszczkowo-paluchowej.

 

30. Panewka pierwszego paliczka powiększona trzeszczkami które są wryte w tkance włóknisto-chrząstkowej, odbiera dużą część nacisku.

Tyłostopie ułożyło się progresywnie w szpotawość i więzadła międzykostne talo-piętowe są ponownie napięte, lecz w innym kierunku. Kość skokowa, w momencie powrotu do pozycji neutralnej, naciska na kostkę wewnętrzną i pozostaje w tym położeniu podczas obrotu kończyny dolnej na zewnątrz, która towarzyszy szpotawości tyłostopie, w momencie wykroku.

W czasie skoku na stopę najsilniejszymi amortyzatorami są szczypce Le Coeur'a i układ trójgłowo-podeszwowy. Do tych amortyzatorów należy także zaliczyć wszystkie elementy stopy, które powodują jej elastyczność, począwszy od skóry, a na tworach kostnych kończąc.

W momencie uszkodzenia jednego z amortyzatorów, pozostałe są przeciążone i powodują ból - jednak w przypadku prawidłowo funkcjonującej stopy rozłożenie nacisku na podeszwę jest równomierne.

- ROZDZIAŁ III -

PROGRESJA STOPY

 

Progresja może się realizować jedynie dzięki stawom, których oś jest prostopadła w stosunku do linii przemieszczenia się - to znaczy prostopadle do osi Henke-a. Oś Henke-a jest to oś wirtualna, wokół której obraca się tyłostopie od maksymalnej inwersji do maksymalnej ewersji. Jest ono zorientowane skośnie od strony zewnętrznej kości piętowej do przodu i do wewnątrz

 

31. Z profilu oś Henke-a ma około 40° odchylenia od poziomu - kieruje się do góry i do wewnątrz.

Ponieważ chód jest wykonany z pewnym otwarciem kroku (około 15°) - to pozwala osi Henke-a mieć kierunek równoległy do linii progresji (32). Stawy, które biorą udział w równoważeniu stopy, mają zaś oś równoległą do osi Henke'a, co pozostawia im całkowitą swobodę w ruchach podczas progresji.

32. Otwarcie kroku wynosi, około 15°, ale oś Henke'a jest równoległa do linii marszu.

STAWY PODCZAS PROGRESJI

U zwierząt chodzących, najpierw mobilizuje się biodro, potem kolano, a na końcu stopa. U człowieka najpierw mobilizuje się staw skokowy górny - (wyjątki stanowią starcy, u których mięśnie tylne są przykurczone; w wyniku, czego, punkt ciążenia jest przesunięty do tyłu. U nich biodro pierwsze się mobilizuje i tułów zgina się do przodu, aby przenieść w tym kierunku środek ciężkości).

Stawy, które interweniują w progresji to są te, które prawidłowo mają swoją oś ustawioną prostopadle do osi Henke'a, tak jak staw skokowy górny i staw śródstopowo-paliczkowy palucha.

Stopa dotyka gruntu najpierw piętą w pozycji neutralnej i pięta stanowi pierwszą oś obrotu w czasie pierwszego podwójnego nacisku. Mamy wtedy kąt prosty i noga jest wyciągnięta. Ta pozycja stopy prezentuje powierzchnie stawowe, które są nad piętą prostopadle do punktu zderzenia z ziemią. A więc z maksymalnym oporem. Jest to "stopa piętowa"

 

33. Stawy skokowe górne i dolne są prostopadłe w stosunku do płaszczyzny podłoża.

Dzięki drugiej osi obrotu znajdującej sie w stawie skokowym górnym nacisk postępuje wzdłuż brzegu zewnętrznego stopy, który najdłużej, ale najsłabiej współdziała w odbiorze ciśnienia, potem nacisk przesuwa się na główki śródstopia i na palce, a kończy się ostatecznie na paluchu. Dzieje się to podczas nacisku w staniu jednonożnym dochodząc do stopy piętowo-skokowej, to znaczy do nacisku całego wiązara, który pozwala w ten sposób przyjąć maksymalną powierzchnię. Stopa ustawia się w całej swej długości, ale też i szerokości.

 

34. Stopa talo-zależna i stopa piętowo-zależna uczestniczą całkowicie podczas fazy podparcia w staniu jednonożnym.

Staw skokowy górny pozwolił przodostopia dojść do kontaktu z podłożem; po czym pozwala goleni zgiąć się i przekroczyć linię pionową przy zamknięciu kąta między golenią a stopą.

Górna powierzchnia stawowa kości skokowej jest wycięta w powierzchni stożka, a oś stawu skokowego górnego przechodzi od czubka kostki przyśrodkowej do czubka kostki bocznej

 

35. Oś stawu skokowego górnego przechodzi przez czubki kostek.

Z tego wynika, że zgięcie goleni nad stopą, która jest postawiona na ziemi tworzy łuk do, wewnątrz, który jest taki sam jak łuk stawu skokowego górnego. W taki sposób przemieszczenie goleni staje się równoległe do przemieszczenia ciała do przodu, a nie według kąta otwartego na zewnątrz stopy.

 

36. W momencie zgięcia nogi nad stopą ucieka ona na do wewnątrz.

Oparcie kończy się na stopie typu skokowego: powierzchnie ułożone prostopadle powyżej impaktu styku prezentują w ten sposób także maksymalny opór.

 

 

37. Powierzchnie stawowe, począwszy od kości skokowej do głowy I-ej kości śródstopia, są prostopadłe w stosunku do powierzchni styku z podłożem. Kość piętowa odgrywa rolę trzeszczki na linii układu trójglowo-podeszwowego. Zgięcie grzbietowe palców jest kontrolowane przez mięśnie zginacze w sposób ekscentryczny.

 

Jest to trzecia oś obrotu dookoła stawów śródstopno-paliczkowych, a przede wszystkim stawu śródstopno-paluchowego, który pozwala na odbicie się od gruntu. Zaokrąglona główka pierwszego promienia pozwala także zmienić kierunek chodu.

To na stopę talową (skokową) opadamy, gdy wykonujemy skok, ponieważ uruchamia on główne amortyzatory, to jest : szczypce Le Cœur'a oraz system trójgłowo-podeszwowy. Przyczep mięśnia trójgłowego stanowi głównie bliższy, paliczek palucha, a kość piętowa odgrywa wtedy role trzeszczki podobnej do roli krążka rzepki

W czasie drugiego obunożnego obciążenia, poza stawami skokowego górnego i śródstopnio-paliczkowych, które są ruchome, pozostałe stawy stopy muszą progresywnie się zablokować, bo inaczej ruszenie z miejsca byłoby niemożliwe. Chodzi o stawy tyłostopie i stępu. Zablokowanie doprowadza do szpotawości i wydrążenia wiązara.

Na poziomie stawu skokowego górnego, w płaszczyźnie horyzontalnej, kość skokowa ustawia się do kostki przyśrodkowej od chwili, kiedy odchylenie skokowo-piętowe zmniejsza się. Wtedy głowa kości skokowej przybliża się do kości piętowej. Fibula, czyli kość strzałkowa, zostaje ciągle obniżana pod wpływem ciężaru i adaptuje się do powierzchni bocznej kości skokowej, która zwęża się ku tyłowi. Powierzchnia stawowa kostki bocznej jest o wiele mniejsza od odpowiedniej powierzchni kości skokowej, która lekko spada w dół i jest ciągle „zamiatana” przez kostkę boczną.

Szpotawość tłumaczy zamknięcie szczypiec złożonych z kości skokowej i piętowej - czyli ich zablokowanie.

Ta szpotawość jest spowodowana przez ciąg rozścięgna podeszwowego (i cały system trójgłowo-podeszwowy), gdy paluch układa się grzbietowo pod wpływem ciężaru w czasie wykroku. Długi zginacz palucha, ponieważ przechodzi pod podpórką kości skokowej, unosi wtedy tę podpórkę i przyczynia się do szpotawości kości piętowej, gdy zginacz palucha jest naprężony z powodu zgięcia grzbietowego palucha.

 

38. Zginacz palucha biegnie pod sustentaculum tali (podpórka kości skokowej), które podnosi się pod jego wpływem, gdy zamyka się grzbietowo kąt, śródstopno-paliczkowy: powoduje to szpotawość tyłostopie.

Układ trójgłowo-podeszwowy przyczepia się do kości piętowej po stronie wewnętrznej osi Henke'a, powodując także szpotawość tyłostopie

 

39. Ponieważ przyczep ścięgna Achillesa znajduje się po stronie wewnętrznej osi Henke'a, powoduje on szpotawość stopy w momencie, gdy pięta traci kontakt z podłożem.

Poza tym ciąg rozścięgna podeszwowego powodowany przez zgięcie grzbietowe, palcow (a zwłaszcza palucha) wydrąża także wiązar według zasady Hick'a.

 

40. Zgięcie grzbietowe palucha wydrąża wiązar. Ten ruch jest zrealizowany w sposób bierny pod wpływem ciężaru ciała w czasie wykroku na trzeciej osi obrotu. Lecz dzięki grze stawów zaokrąglonych, zgięcie grzbietowe palucha popycha w dół głowę kości śródstopia.

MIĘŚNIE PODCZAS PROGRESJI

Mięśnie biorące udział w progresji stopy to te, które się przyczepiają na każdym końcu osi Henke'a i je przedłużają.

41. Miejsca przyczepu ścięgna Achillesa i piszczelowego przedniego, które działają w kierunku progresji, ponieważ oś Henke-a jest równoległa do linii marszu.

Dwa mięśnie, które działają na oś stawu skokowego górnego usytuowane są na dwóch skrajnych punktach osi Henke'a; jeden z tyłu : jest to mięsień trojgłowo-podeszwowy ; drugi z przodu : mięsień piszczelowy przedni.

Mięsień piszczelowy przedni interweniuje pierwszy dookoła pierwszej osi obrotu. Hamuje on upadek przodostopia za każdym razem, gdy pięta dotyka podłoża. Jego uszkodzenie może spowodować brutalny upadek przodostopia („chód koguci”). Jest on mięśniem tylnym względnie do segmentu stopy, który on kontroluje.

Ma on też możliwość kurczenia się w sposób koncentryczny, działając od stopy opartej całkowicie na podłożu i wtedy zmusza goleń do zgięcia się w dół, powodując brutalne przesunięcie środka ciężkości do przodu.

42. Mięsień piszczelowy przedni działa od stopy przez akcję koncentryczną, powodując przesuniecie środka ciężkości do przodu.

Mięśnie długie prostowniki palców współdziałają z mięśniem piszczelowym przednim.

Mięsień trójgłowy (przedłużony przez krótkie mięśnie podeszwowe) przyczepia się do kości piętowej na wewnątrz od osi Henke'a. Jego włókna nie są ustawione pionowo, lecz skręcone spiralnie o mniej więcej 90°. Tak, że włókna przyśrodkowe u góry stają się przednie przy ich przyczepie do kości piętowej.

43. Włókna ścięgna Achillesa są skręcone spiralnie.

Takie spiralne rozłożenie włókien kompensuje skośność osi stawu skokowego górnego

 

44. Oś stawu skokowego górnego przechodzi przez szczyt obu kostek.

Gdyby te włókna były ustawione pionowo, to by się rozluźniały w swojej połowie wewnętrznej podczas zgięcia podeszwowego stopy. Z punktu widzenia anatomicznego i funkcjonalnego, trzeba brać pod uwagę to, że mięsień trójgłowy przyczepia się do paluszków, zwłaszcza do palucha. Włókna ścięgna Achillesa przedłużają się przez ścięgno podeszwowe aż do samych paluszków. Krótkie mięśnie podeszwowe i rozścięgna podeszwowe należą do układu trójgłowo-podeszwowego.

Układ trójgłowo-podeszwowy interweniuje od momentu, gdy noga zgina się nad stopą wokoło drugiej osi obrotu (staw skokowy górny) i kontroluje - przez akcję ekscentryczną - kąt między golenią a stopą. Mięśnie pozakostkowe działają w podobny sposób.

Ale mięsień trójgłowy nie posiada takiej siły, jaką zwykle mu się przypisuje. Człowiek ustawiony twarzą do ściany i dotykać ją nosem i czubkami palców, nie może się wspiąć na palcach przy pomocy akcji koncentrycznej mięśnia trójgłowego. Aby wspiąć się na palcach trzeba mieć możliwość przesunąć najpierw środka ciężkości do przodu, a układ trójgłowo-podeszwowy zadziała akcją ekscentryczną i nie dopuści do upadku.

 

45. Jest zupełnie niemożliwe wspięcie się na palce przy pomocy wyłącznie mięśnia trójgłowego; konieczne jest przesunięcie środka ciężkości do przodu i wtedy układ trójgłowo-podeszwowy zapobiega upadkowi.

Jednak mięśnie pozakostkowe mogą wystarczyć, aby utrzymać się na palcach, jak to stwierdzono u jednego pacjenta, u którego ścięgno Achillesa zostało ucięte podczas urazu. 

Długie i krótkie mięsnie zginacze kontrolują stawy śródstopno-paliczkowe, których oś jest także prostopadła do linii progresji (stanowi ona trzecią oś obrotu). Hamują zgięcie grzbietowe palców, które wywołuje ciężar ciała.

 

46. Hamują one zamknięcie kąta śródstopno-paliczkowego.

Podczas biegu, mięsnie te wykazują akcje koncentryczna i zwalniają główki kości śródstopia od zbytniego nacisku. Mają w taki sposób spełniać funkcję ochronną.

 

47. Kiedy paliczki dotykają ziemi podczas biegu, skurcze mięśni zginaczy popychają główki kości śródstopia do góry i chronią je przed zbyt dużym naciskiem.

Na poziomie kostki przyśrodkowej, długie mięśnie zginacze palców wywierają nacisk do przodu, biorąc udział w ustawieniu kończyny dolnej w zewnętrznej rotacji, (co hamuje rotację do wewnątrz) 

Długi mięsień zginacz palucha przechodzi pod podpórką kości skokowej (sustentaculum tali) i to powoduje uszpotawienie tyłostopia w momencie, gdy pięta odrywa się od podłoża. Zaś rozciągnięcie rozścięgna podeszwowego pod wpływem zgięcia grzbietowego palucha daje taki sam efekt.

 

48. Manewr Hicka rozciąga rozścięgna podeszwowe; to drąży wiązar i powoduje szpotawość tylostopia przez ciągnięcie zginacza palucha.

 

49. Ponadto układ trójgłowo-podeszwowy przyczepia się na wewnątrz osi Henke'a, co powoduje także szpotawość stopy.

Ta szpotawość powoduje rotację do zewnątrz całej kończyny dolnej dzięki roli przegubu wychylnego Kardana odgrywanej przez szczyt wiązara. Szpotawość, czyli varus łączy się zawsze z rotacją na zewnątrz kończyny dolnej, a koślawość, czyli valgus z rotacją do wewnątrz. Oś Henke'a właśnie skośna o 42° do przodu, do wewnątrz i do góry, pozwala zjednoczyć się wszystkim ruchom stopy związanych i przymusowych z kończyną dolną.

 

50. Odchylenie osi Henke'a w płaszczyźnie strzałkowej; w płaszczyźnie poziomym równe jest 23°.

Można to zobrazować wykonując konstrukcję z dwóch desek połączonych za pomocą zawiasu, z końcami przeciętymi pod kątem 45° - co równa się mniej więcej ustawieniu osi Henke'a w płaszczyźnie strzałkowej.

 

51. Trudno sobie wyobrazić tę kombinację ruchów. Ale można sobie łatwiej zdać z tego sprawę odnosząc się do konstrukcji Inmana: dwie deseczki przecięte po kątem 45° i połączone ze sobą.

Długi zginacz palucha przechodzi między trzeszczkami palucha i hamuje zamknięcie kąta śródstopno-paliczkowego.

Wśród krótkich mięśni podeszwowych, grupa najważniejsza przyczepia się do trzeszczek palucha. Mają za zadanie wzmocnić ściąg wiązara. Ich akcja może być przyrównana do pracy rąk, podczas zakładania buta jeźdźca. (Długi mięsień strzałkowy daje ten sam efekt, przyczepiając się do pierwszej kości śródstopia: hamuje on otwarcie kąta między krokwiami wiązara).

 

52. Przyczep mięśnia długiego strzałkowego na podstawie pierwszej kości śródstopia. Jego rozścięgna, podobnie jak rozścięgna mięśnia piszczelowego tylnego, koncentrują się głównie w pierwszym obszarze, który jest silnie umocowany u jego podstawy przez potężne lejce.Tak zresztą jak po stronie odległej są silnie umocowane trzeszczki przez krótkie mięśnie podeszwowe. Lepiej można sobie to wyobrazić, jeżeli ułożymy stopę według kąta otwartego na zewnątrz, jak podczas chodu. W tej pozycji należałoby analizować zdjęcia radiologiczne stóp.

- ROZDZIAŁ IV -

UTRZYMANIE RÓWNOWAGI

DZIĘKI STOPOM

                                    

 

 

Stopa pełni niezbędne funkcje równoważące, reaguje ona na zachowanie całego ludzkiego ciała. W tym zadaniu biorą także udział inne, bardzo ważne narządy: oczy, ucho wewnętrzne, czucie prorioceptyczne, kończyny górne, które działają jak równoważniki, a nawet długość kończyn dolnych (nauczycielska linijka może być łatwiej utrzymana w równowadze na jednym palcu, jeśli ma odpowiednią długość). Powierzchnia podeszwy stopy jest również bardzo ważna (błazen w cyrku może utrzymać równowagę pochylając się bardzo daleko do przodu, jeżeli odpowiednio przedłuży czubki swoich butów. W utrzymaniu równowagi biorą również udział wszelkiego rodzaju amortyzatory omówione wcześniej. Nie należy zapominać także o wszystkich czułych receptorach idących od podeszwy stopy.

Posturologia jest nauką badającą równowagę ciała. Można określać ją np. za pomocą sznurka z zawieszonym ciężarkiem ołowianym oraz stabilometra elektronicznego, który pozwala zarejestrować drgania środka ciężkości na służącej do tego czułej płaszczyźnie. 

W pozycji stojącej, podwójny nacisk nie przedstawia problemu równoważenia w układzie czołowym.

 

53. W planie czołowym przechodzimy od pozycji symetrycznej do pozycji biodrowej, która jest idealną pozycją odpoczynku.

W płaszczyźnie strzałkowej środek ciężkości wypada przed osią stawu skokowego górnego i musi być przeciwważony przez aktywność mięśnia plaszczkowatego, który jest jedynym mięśniem wykazującym wtedy aktywność elektryczną

 

54. W płaszczyźnie strzałkowej równoważenie jest mniej stabilne, ponieważ środek ciężkości przechodzi przed osią goleniowo-skokową i aktywność mięśnia plaszczkowatego jest niezbędna, aby nie upaść do przodu. Niemniej środek ciężkości oscyluje w sposób ciągły w obu układach.

 

 Podczas chodu, niezrównoważeni w płaszczyźnie strzałkowej powodowane jest przez upadek ciała do przodu, ale z kolei druga stopa umożliwia i utrzymuje równowagę (raz lewa, raz prawa, i tak dalej...)

W płaszczyźnie czołowej mięśnie równoważenia stopy interweniują w sposób ekscentryczny, kiedy idziemy po równym i płaskim terenie, lub reagują koncentrycznie, w przypadku nierówności terenu lub w czasie uprawiania sportu.

Mięśnie boczne asekurują głównie zrównoważenie. W płaskim terenie ich rola zmniejsza się wraz ze zwiększeniem szybkości chodu. 

STAWY BIORĄCE UDZIAŁ W UTRZYMANIU RÓWNOWAGI

Dwie grupy stawów ubezpieczają równowagę w płaszczyźnie czołowej : staw skokowy dolny i boczny staw Lisfranc'a (wraz ze stawem piętowo-sześciennym), który uruchamia boczną łopatkę zewnętrzną. Te stawy mają osie, które nie mogą przeszkadzać chodzeniu a więc ich osie są równoległe do osi Henke'a w płaszczyźnie strzałkowej.Staw skokowy dolny jest uformowany z dwóch charakterystycznych stawów. Ze stawu tylnego, który na kości piętowej przedstawia powierzchnię wypukłą w stronę kości skokowej, a kość skokowa przedstawia odpowiednią powierzchnię wklęsłą I ze stawu przedniego gdzie strona kości piętowej leżąca, na sustentaculum tali jest wklęsła do góry, aby móc dopasować się do głowy zaokrąglonej kości skokowej.Wyobraźmy sobie dwie strony stawowe kości piętowej: strona tylna jest wykuta w powierzchni wypukłej stożka, a strona przednia jest wykuta w powierzchni wklęsłej w stożku, który przedłuża poprzedni stożek. Strony kości skokowej są przecięte odwrotnie.

 

55. Powierzchnia przednia jest wycięta w stożku identycznym, który jest widoczny na przedłużeniu rysunku, ale ze strony wklęsłości.

Głowa kości skokowej uruchamia się tak, jak jej każe tylny staw. Między tymi dwoma stawami znajduje się bruzda, gdzie ulokowane są więzadła międzykostne talo-piętowe: te dwie wiązki ułożone są od środka na zewnątrz rozsuwając się począwszy od formacji pionowej, która tworzy więzadło osiowe.

 

56. Więzadło osiowe jest punktem początkowym dla więzadeł międzykostnych.

 

 

57. Więzadła międzykostne napinają się w ruchu koślawym, jak w ruchu szpotawym, ale w inne kierunki.

Nie jest to prosty przypadek, jeżeli oś Henke'a przechodzi przez więzadło osiowe

 

58. Oś Henke'a przechodzi przez szczyt stawu talo-piętowego tylnego, a więc przez więzadło osiowe i przez punkt początkowy więzadeł międzykostnych. W taki sposób postępowanie czyli chodzenie odbywa się w tym samym kierunku co oś Henke'a, co nie przeszkadza w pracy stawu, który bierze udziału w równoważeniu.

To więzadło osiowe reprezentuje oś ruchu stawu skokowo-piętowego. Jest ono usytuowane na szczycie strony tylnej, która ma postać trójkąta i jest wypukła w kształcie przedniej szyby samochodowej. Od tego punktu kość skokowa jest uruchomiana w ten sam sposób, co wycieraczka samochodowa.

Kiedy kość skokowa odstaje od kości piętowej, ta ostatnia robi się koślawa. Kiedy głowa się zbliża do kości piętowej aby się na niej ułożyć, pięta robi się szpotawa. Ta oscylacja realizuje się wokół więzadła osiowego i jest ograniczona przez włókna więzadeł międzykostnych, które napinają się poziomo w valgusie a pionowo w varusie.

 

59. Kość skokowa oscyluje wokół więzadła osiowego w ten sposób, jak wycieraczki na wypukłej szybie. Rozbieżność między kośćmi daje valgus, a przybliżenie ich daje varus.

Jest bardzo ciekawe zauważyć, że rezultat między osią pionową stawu skokowo-pietowego, a osią stawu skokowego górnego koresponduje z osią Henke'a, która jest osią globalną (45° na ukos) tylostopia, naokoło którego dokonuje się globalny ruch do wewnątrz i na zewnątrz. W czasie chodzenia podczas pierwszego obunożnego obciążenia, stopa, która jest otwarta na zewnątrz w stosunku do linii marszu, zbliża się do gruntu w pozycji neutralnej. Natychmiast potem przechodzi progresywnie w valgus, który staje się maksymalny w okresie pełnego obciążenia, kiedy stopa opozycyjna odrywa sie od ziemi. Temu valgusowi towarzyszy rotacja do wewnątrz kończyny dolnej.
Odrywając się od podłoża w okresie odbicia stopa układa się w varus, a w całej kończynie dolnej następuje rotacja zewnętrzna.

 

60. Pozycja neutralna w czasie lądowania na ziemi, a valgus w momencie pełnego obciążenia i varus w okresie odbicia.

 

61. Ten montaż zrealizowany przez Inmann'a pozwala uwidocznić obrót wewnętrzny nogi podczas valgusa, a obrót zewnętrzny podczas varusa. Klamra ma nachylenie podobne do tej, co oś Henke'a.

Oscylacje stawu skokowego dolnego stanowią, więc ruchy między otwarciem a zamknięciem kąta miedzy kością skokową a kością piętową w płaszczyźnie poziomej. Otwarcie, które występuje w koślawości pięty, pozwala na maksymalne wspieranie stopy, która prezentuje największą powierzchnię ku ziemi w obciążeniu jednonożnym. Natomiast zamknięcie tego kąta, okazuje się w czasie odbicia naokoło trzeciej osi obrotu. Zaś podczas fazy wykroku, stopa powraca do pozycji neutralnej i prawie do prostego kąta dzięki przednim i bocznym mięśniom, które oddają bezpłatnie energię skumulowaną podczas ich skurczu ekscentrycznego, czyli podczas ich wydłużenia.

Wszystkie osie stawów tylostopia krzyżują się na poziomie zaokrąglonej głowy kości skokowej. Jest to wielka kula, która rusza się w ogromnym zagłębieniu stawowym (stanowiącym prawdziwą panewkę), uformowanym przez przednią powierzchnię kości piętowej i także przez tylną powierzchnię kości łódeczkowatej. Połączone przez gruby układ włóknisto-chrząstkowy podeszwowy po stronie przyśrodkowej, kula jest ograniczona przez więzadło przyśrodkowe, czyli trójogniste, a po stronie bocznej przez więzadło rozdwojone.

To nie jest przypadek, jeżeli głowa skokowa jest usytuowana w centrum krzywej, która reprezentuje linie centralną nacisków.

62. Wypadkowa reakcji na podłoże tworzy krzywą naokoło ścięgna osiowego.

Głowa skokowa ma, więc kształt i sytuację uprzywilejowaną, aby w każdym momencie rozdzielić ciężary we wszystkie kierunki, na skutek oscylacji stawu tylnego portalowego. Rola jej w równoważeniu jest do tego stopnia ważna, że gdy nastąpi wrodzony zrost kostny między kością piętową a kością skokową, może się zdarzyć, że staw skokowy górny ulegnie deformacji i przybierz formę zaokrągloną, aby dostosować się do roli kuli skokowej, której już nie ma.

 

63. Zawieszenie czynności stawu skokowego dolnego spowodowane wrodzonym wzrostem. Dochodzi do zaokrąglenia stawu skokowego górnego dla restytucji kuli, której rola jest fundamentalna dla utrzymania równowagi.

Boczny staw stępowo-śródstopny Lisfranc'a należy do stopy piętowej. Oś bocznej łopatki jest równoległa do linii chodu.

 

64. Ruchliwość bocznej łopatki ma wszelką swobodę podczas chodu, ponieważ jej oś jest równoległa do linii przemieszczenia się.

Staw piętowo-sześcienny jest stawem siodełkowatym, pozwalającym na ruchy obrotowe, które są niezbędne, aby boczna łopatka mogła się adaptować w swojej roli w równowadze.

 

65. Boczna łopatka śródstopia, (która się kończy kośćmi IV i V)nagrodzona jest na poziomie stawu piętowo-sześciennego siodełkowatego możliwością ruchu obrotowego poza ruchliwością według dwóch pryncypalnych osi. Co stanowi o jego niezbędnej roli w równowadze.

 

 

MIĘŚNIE BIORĄCE UDZIAŁ W RÓWNOWADZE

Na poziomie tyłostopia mięśnie równoważące - to te, które są usytuowane po każdej stronie osi Henke'a. Są to: mięsień piszczelowy tylny na wewnątrz i miesień strzałkowy krótki na zewnątrz.

66. Te dwa mięśnie przechodzą z tyłu za kostkami i działają po każdej stronie osi Henke'a.

Mięsień piszczelowy tylny, hamując go, kontroluje valgus tyłostopia. Przez akcję koncentryczną uszpotawia tyłostopie ; towarzyszy temu obrót do zewnątrz kończyny dolnej.

Krótki mięsień strzałkowy ma działanie odwrotne.

Długi mięsień strzałkowy zabezpiecza hamowanie valgusa w tyłostopiu. Od punktu jego przyczepienia na pierwszej kości śródstopia, przez akcję koncentryczna, doprowadza tyłostopie w varus, oddziaływując na krążek sześcienny i zamyka szczypce piszczelowo-strzałkowe, ponieważ przechodzi on z tyłu za boczną kostką.

67. Od momentu, kiedy stopa odrywa się od gruntu, wypadkowa akcji długiego mięśnia strzałkowego, przez skurcz koncentryczny, uruchamia tylną cześć stopy w „varus”, a sprzeciwia się „valgusowi”, który kontroluje przez skurcz ekscentryczny.

Fibula, czyli kość strzałkowa, obraca sie wokół osi pionowej, która przechodzi przez przedni brzeg głowy kości strzałkowej i kostki bocznej. Obracając się do środka, powoduje ona zamknięcie szczypiec tworzonych przez dolną część piszczeli i kości strzałkowej. Gdy obraca się ona na zewnątrz, otwiera szczypce. Mięśnie strzałkowe mają więc tendencje do zamykania tych szczypiec przez ruch koncentryczny, a do hamowania przez akcję ekscentryczną. Mięśnie, które przechodzą za kostką przyśrodkową wykonują ruch analogiczny.

 

68. Mięśnie pozakostkowe zamykają szczypce i adaptują gniazdo goleniowe do zwężonej części tylnej kości skokowej. Te mięsnie tylno-podeszwowe przyczepiają się przede wszystkim do kości strzałkowej, gdyż mięśnie grzbietowe przyczepiają się głównie do kości piszczelowej.

Mięsień longus fibularis:, gdy działa koncentrycznie, jego główną rolą jest uruchomienie stopy w valgus, a krótki mięsień fibularis ma głównie rolę przeciwną. Te dwa mięśnie mają, więc całkiem odmienne role.

Oś bocznej łopatki śródstopia (reprezentowanej przez IV i V kość) jest równoległa do linii chodzenia i pozwala jej odgrywać rolę utrzymywania równowagi.

Krótkie mięśnie podeszwowe (między innymi mięsień opozycyjny 5-tego promienia, który obwija się dookoła trzonu kości) przeciwstawiają się zamknięciu więzara po stronie piętowej. Staw piętowo-sześcienny siodełkowy łatwo przestawia się do obrotu powodowanego w 5-tej kości śródstopia.
Gdy chód wyjściowy wykonuje się inaczej niż przez duży paluch, łopatka wewnętrzna śródstopia odgrywa rolę równoważnika. Tak, więc trzeba zawsze patrzeć na sprawy w sposób dynamiczny i relatywny.

Daniel Domagalski gr. 3

- 2 -

- 2 -

---