SLAJD 2

Peloidoterapia

Peloidoterapia: dział fizykoterapii wchodzący w skład ciepłolecznictwa, który zajmuje się peloidami, czyli naturalnymi składnikami pochodzenia mineralnego lub organicznego, wykorzystywanymi do celów leczniczych. Składniki te po rozdrobnieniu i wymieszaniu z wodą są stosowane do kąpieli, okładów, zawijań czy tamponów.

Źródło:

Leszek Magiera. Leksykon masażu i terminów komplementarnych. 2008

• NATURALNIE POWSTAŁE PRODUKTY ORGANICZNO-MINERALNE

• PO ROZDROBNIENIU Z WODĄ TWORZĄ PAPKĘ, MAJĄCĄ WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZE

SLAJD 3 - PELOIDY - PODZIAŁ

SLAJD 4 - borowina - def:

W polskich uzdrowiskach do leczenia peloidami stosuje się borowinę.

Borowiną nazywa się torf leczniczy powstający w wyniku humifikacji (rozdrobnienia) roślin przy udziale bakterii w środowisku z dużą zawartością wody i przy małym dostępie tlenu

SLAJD 5 - TYPY ZŁÓZ BOROWINOWYCH

WYSOKIE - powstają głównie pod wpływem wód opadowych, są wysoko uwodnione i słabo zmineralizowane, wykazują odczyn kwaśny

NISKIE -

Wykazują odczyn obojętny lub słabo alkaliczny

(o stopniu humifikacji jeszcze powiemy sobie później!)

SLAJD 6, 7 - TORFOWISKA, LOKALIZACJA

• Złoża udokumentowane -
  14 na terenie Polski

LOKALIZACJA

• Region północny Polski- złoża typu
  wysokiego, przejściowe

• Region środkowy- złoża niskie

• Region południowy- złoża wysokie, niskie (Bieszczady, Podkarpacie, Sudety)

Region	Uzdrowiska stosujące zabiegi borowinowe
Pas północny- złoża typu niskiego, przejściowego, wysokiego	Kamień Pomorski, Kołobrzeg, Ustka, Świnoujście, Połczyn, Augustów, Gołdap
Pas środkowy- złoża typu niskiego	Ciechocinek, Wieniec, Inowrocław
Pas południowy- złoża typu wysokiego i przejściowe	Świeradów-Czerniawa, Cieplice, Przerzeczyn, Lądek, Duszniki, Kudowa, Polanica, Goczałkowice, Ustroń, Rabka, Busko, Solec, Krynica, Wysowa, Iwonicz, Rymanów, Horyniec
uzdrowiska podkreślone maja własne złoża




SLAJD 8 - PODSTAWOWE SKLADNIKI BOROWINY

ORGANICZNE
kwasy huminowe (związki humusowe, do których zalicza się fulwokwasy, kwasy humusowe i aminokwasy)

• bituminy (żywice, woski, sterydy)

• inne: cukry, białka, alkaloidy, garbniki, pektyny, enzymy, ligniny, celuloza, hemiceluloza

MINERALNE

• makroskładniki:
  chlorki, siarczany, wodorowęglany, Ca, Mg, Na, K, Al., Fe

• mikroskładniki:
  mangan, miedź, kobalt, cynk, jod, fluor, brom

SLAJD 9 - DZIALANIE LECZNICZE KWASÓW HUMUSOWYCH

• przeciwzapalne

• bakteriostatyczne

• oczyszczające i odtruwające (dializa skórna)

• antyoksydacyjne

• przekrwienne

• regeneracja skórna (kosmetyka)

SLAJD 10 - MECHANIZM DZIAŁANIA ZABIEGÓW BOROWINOWYCH









SLAJD 11 - LECZNICZE DZIALANIE BOROWINY

• przeciwzapalne i ściągające

• bakteriostatyczne i bakteriobójcze

• przekrwienne i regenerujące tkanki

• hormonalne (pośrednie i bezpośrednie)

• cieplne (minimalne)

SLAJD 12 - WSKAZANIA LECZNICZE DO STOSOWANIA ZABIEGÓW BOROWINOWYCH

• choroby zwyrodnieniowa stawów

i kręgosłupa

• reumatyzm tkanek miękkich

• stany pourazowe stawów, kości, mięśni

• przewlekłe choroby zapalne kręgosłupa

• bóle towarzyszące osteoporozie

• choroby układu nerwowego przebiegające ze wzmożonym napięciem mięśniowym

• Choroby układu krążenia (niedokrwienie kończyn dolnych, choroba Raynauda)

• Przewlekłe zapalenie narządów rodnych

SLAJD 13 - Przeciwwskazaniami do wykonywania zabiegów borowinowych są:

• czynna gruźlica płuc,

• nowotwory,

• nadczynność tarczycy,

• stany pozawałowe,

• nadciśnienie tętnicze,

• miażdżyca,

• świeże złamania i urazy,

• stan znacznego osłabienia i wycieńczenia,

• ciąża,

• czynne przetoki i odleżyny,

• zaburzenia czucia,

• zakrzepowe zapalenie żył,

• ostre choroby kobiece,

• podwyższona temperatura ciała


SLAJD 14 - RODZAJE ZABIEGÓW

Okłady i zawijania częściowe i całkowite	Temp. Czas	42-45 0C 15 min.
Kąpiele całkowite	Temp. Czas	40 0C 15 min.
Kąpiele częściowe kończyn (fasony)	Temp. Czas	40-42 0C 15-20 min.
Kąpiele zawiesinowe	Temp. Czas	37 0C 15-20 min.
Jontoforeza borowinowa	Temp. Czas	40 0C 20 min.
Zabiegi ginekologiczne i proktologiczne: (tampony, nasiadówki i okłady częściowe)	Temp. Czas	42-45 0C 15-30 min.
Zabiegi w laryngologii i okulistyce: tampony, okłady	Temp. Czas	42-45 0C 15-20 min.




          Zawijania i okłady borowinowe:

-zawijania borowinowe wykonuje się przy użyciu papki borowinowej

- przygotowujemy podkład składający się z trzech warstw: koca, ceraty (lub folii) i prześcieradła

-na prześcieradło nakłada się ogrzaną do temperatury 42 C, 4 -5 cm, warstwę borowiny

-na taki podkład kładzie się pacjent, a następnie okłada się go borowiną (około 4 -5 cm) i zawija w kolejce warstwy podkładu

-czas trwania zabiegu wynosi około 15min


FILMIK !!!!!!!!!!!!!!!

   Kąpiele borowinowe - metodyka:

-czas trwania pierwszego zabiegu 10 minut, następnie podczas kolejnych kąpieli wydłużmy czas maksymalnie do 20 minut

-kąpiele w specjalnych wannach z borowinę zmieszaną z wodą w stosunku 2:1. Sporządzona masa borowinowa zawiera 90% wody

-w czasie kąpieli możliwe jest wykonywanie ćwiczeń fizycznych przeciw oporowi stawianemu przez masę borowinową

 

          Kąpiele częściowe - fasony borowinowe:

-polegają na zanurzeniu obwodowych części kończyn w specjalnie dostosowanych wanienkach

-zależne od wskazań czas trwania zabiegu wynosi 15 - 20 minut

             

 

          Kąpiele w zawiesinie borowinowej:

-wykonywane przy użyciu pasty borowinowej z dodatkiem wody

-niewielkie działanie składników chemicznych borowiny z powodu och zbytniego rozcieńczenia

-brak działania cieplnego

 

           Jonoforeza borowinowa - katodowa:

-polega na wykorzystaniu fali ultradźwiękowej podczas aplikacji borowiny

 

          Tampony borowinowe
tampony borowinowe mają zastosowanie głównie w chorobach kobiecych
borowinęwprowadza się za proca strzykawki do umieszczonego wewnątrz jamy ciała pojemnika przepuszczającego składniki borowiny
-bardzo ważne jest przestrzeganie odpowiednich warunków higieniczno - sanitarnych

 

SLAJD 15 - Metodyka zabiegów borowinowych

Przygotowanie borowiny:

• pobrana ze złoża borowina zostaje oczyszczona, rozdrobniona

• zmieszana z woda podgrzana w tzw. kuchni borowinowej

• ustala się temperaturę (40-45oC) i konsystencję masy borowinowej

• ważna jest odpowiednia proporcja, zbyt rozwodniona papka traci swoje właściwości termofizyczne

Przygotowanie pacjenta do zabiegu:

• wykluczenie przeciwwskazań na podstawie wywiadu i badania przedmiotowego

• wyleczenie wszystkich przewlekłych ognisk zapalnych

 Bezpośrednio przed zabiegiem:

• pacjent oddaje mocz i kał

• obmywa ciało

• nie może korzystać z zabiegu bezpośrednio po jedzeniu

• Po zabiegu wskazany jest wypoczynek w spokojnej i ciepłej atmosferze.

• Borowina skąpana może być wykorzystana do zabiegu tylko raz. Jest ona traktowana jako materiał skażony bakteriami i produktami odpadowymi przemiany materii, dlatego nie może się kontaktować z czystą borowiną złożową, która musi być wolna od bakterii.

SLAJD 18 - FESTIWAL BŁOTA

Acta Balneologica, 2011,LIII,2; 110-118

AAA


Efekt leczniczy stosowania miejscowej peloidoterapii w formie okładów i plastrów borowinowych

Joanna Ziółkowska¹, Piotr Kalmus^2,3, Irena Ponikowska^1,2

¹Z Katedry Balneologii i Medycyny Fizykalnej Collegium Medium UMK w Bydgoszczy

²Z Bydgoskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy

³Z Wyższej Szkoły Edukacji i Terapii w Poznaniu

Wprowadzenie. W leczeniu zmian zwyrodnieniowych bardzo istotną rolę odgrywa peloidoterapia. W szczególności borowina jest powszechnie stosowana do zabiegów leczniczych, jak np. kąpiele, okłady całkowite i lokalne, także w formie plastrów.

Cel. Celem pracy było porównanie skuteczności działania leczniczego gotowych plastrów borowinowych z okładami z borowiny tradycyjnej w leczeniu choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa.

Materiał i metody. Do badań zakwalifikowano 52 chorych z zespołem bólowym kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego na tle zmian zwyrodnieniowych. Przed i po leczeniu badani z obu grup poddawani byli: ocenie ogólnolekarskiej, badaniom laboratoryjnym, ocenie bólu za pomocą testów WOMAC, Laitinen, VAS, palce - podłoga, ocenie sztywności porannej, ocenie jakości życia wg kwestionariusza Oswestry. Kontrolowano również codziennie ciśnienie tętnicze badanych. Po upływie 6 tygodni od zakończenia terapii śledzono wyniki odległe. U pacjentów z grupy A (33 pacjentów) stosowane były okłady miejscowe na okolicę lędźwiowo-krzyżową z pojedynczego plastra borowinowego, którego ciepłotę podtrzymywano podczas całego czasu trwania zabiegu za pomocą poduszki elektrycznej. 

U chorych z grupy B (19 pacjentów) zastosowano okłady miejscowe na okolicę lędźwiowo-krzyżową z borowiny tradycyjnej. Zabiegi trwały po 30 minut każdy, wykonywano je codziennie. Łącznie każdy chory przyjął 10 zabiegów. 

Wyniki. Subiektywna ocena pacjentów oraz analiza wyników testu WOMAC wykazała większą skuteczność okładów borowiny tradycyjnej zwłaszcza w zakresie wyników odległych. Zabiegi borowinowe nie wpłynęły na wartości badanych parametrów krwi ani na wartości ciśnienia tętniczego badanych.

Wnioski. Terapia z zastosowaniem plastrów borowinowych jak i okładów z borowiny tradycyjnej przynosi pozytywne efekty lecznicze u chorych z zespołem bólowym kręgosłupa. Działanie lecznicze klasycznych okładów borowinowych jest korzystniejsze w stosunku do okładów z plastrów borowinowych, co wynika z intensywniejszego działania chemicznego okładu borowinowego przylegającego bezpośrednio do ciała.

---