Warszawa, 17.10.2007r.
INFORMACJA PRASOWA
KRAJE POSZUKUJĄ MOŻLIWOŚCI SZYBSZEGO WZROSTU GOSPODARCZEGO DZIĘKI INWESTYCJOM ZAGRANICZNYM W SEKTORZE PRZEMYSŁU WYDOBYWCZEGO
Wyższe ceny towarów doprowadziły do zwiększenia bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ) w przemyśle wydobywczym. Szczególnie w krajach o niskim PKB, korporacje transnarodowe dominują w sektorze wydobywania surowców naturalnych - donosi roczny przegląd trendów inwestycyjnych UNCTAD.
Korporacje Transnarodowe (TNK) przyczyniają się do powstawania w krajach rozwijających się zarówno szans jak i zagrożeń - stwierdza Światowy Raport Inwestycyjny 2007 (World Investment Report 2007). Tegoroczny raport ma podtytuł „Korporacje transnarodowe, przemysł wydobywczy i rozwój”. Oznacza to, że maksymalizowanie zysków z rozwoju takich sektorów przemysłu wymaga spójnej i przemyślanej polityki, która uwzględnia również zobowiązanie przez wszystkie zaangażowane strony do uwzględniania dobra publicznego.
Grupa TNK w sektorze wydobywczym jest zróżnicowana, pojawiają się nowi gracze
Wzrastający popyt na ropę, gaz i metale, szczególnie w Azji, pobudził boom inwestycyjny w sektorze poszukiwania i wydobywania surowców naturalnych. Sektor ten liczy w dużej mierze na niedawny wzrost BIZ w wielu bogatych w surowce krajach rozwijających się, szczególnie w Afryce. Rozwój ten pobudził także serię wielkich międzynarodowych fuzji w tej gałęzi przemysłu, czego rezultatem jest większa koncentracja rynku.
Światowy Raport Inwestycyjny 2007 wykazuje, że względne znaczenie KTN różni się pomiędzy poszczególnymi sektorami przemysłu wydobywczego. W sektorze wydobycia metali, 23 z 25 największych producentów z 2005 roku znajdowało się w posiadaniu prywatnych TNK, a tylko dwa tego typu przedsiębiorstwa należały do państwa. Natomiast w sektorze paliwowym większość produkcji była kontrolowana przez państwowe spółki gospodarek rozwijających się. Na przykład w 2005 roku produkcja firmy Saudi Aramco (Arabia Saudyjska) była dwa razy większa od największego prywatnego producenta gazu i ropy - ExxonMobil (Stany Zjednoczone).
Raport podkreśla również pojawianie się nowych TNK w sektorze wydobywczym. Podczas gdy prywatne spółki pozostają największymi korporacjami w zakresie posiadanego majątku zagranicznego, wiele spółek z państw rozwijających się, zwłaszcza w przemyśle ropy i gazu, nagle stało się światowymi graczami. Łączna produkcja zagraniczna siedmiu najważniejszych spółek państwowych - CNOOC, CNPC, Sinopec (Chiny), Lukoil (Rosja), ONGC (Indie), Petrobras (Brazylia) i Petronas (Malezja) - przekracza 528 mld baryłek ropy ekwiwalentu z 2005 roku, w porównaniu do zaledwie 22 mln 20 lat wcześniej. Ich zagraniczna ekspansja jest częściowo powodowana przez wzrastający popyt szybko rozwijających się gospodarek Azji.
TNK zdominowały przemysł wydobywczy, szczególnie w krajach o niskim PKB
W wielu krajach o niskim poziomie dochodu narodowego inwestycje w przemyśle wydobywczym spowodowały ogromną liczbę inwestycji zagranicznych. Z powodu niewielkich rozmiarów rynków wewnętrznych i niewielkich zdolności produkcyjnych, inne sektory są mało atrakcyjne pod względem przyciągania BIZ. W konsekwencji, przychody z wydobywania surowców i ich eksportu często stanowią znaczną część dochodu narodowego tych krajów.
Zakres, w jakim kraje polegają na międzynarodowych korporacjach wydobywających ich zasoby naturalne jest zróżnicowany. Kraje o niskim poziomie dochodu narodowego (low income countries) są generalnie najbardziej uzależnione od zagranicznych spółek. W sektorze wydobycia metali, zagraniczne oddziały posiadają faktycznie całą (nie-rzemieślniczą) produkcję, szczególnie w krajach najmniej rozwiniętych, takich jak Gwinea, Mali, Zjednoczona Republika Tanzanii, Zambia, Argentyna, Botswana, Gabon, Ghana, Mongolia, Namibia, Papua Nowa Gwinea. W innych 10 krajach produkujących metale, zagraniczne koncerny posiadają od 50% do 86% udziałów w produkcji. (wykres 2).
W zakresie produkcji ropy i gazu, zagraniczne koncerny w 2005 roku posiadały 57% przeciętnej produkcji w Afryce Subsaharyjskiej. Przykładowo, zagraniczne spółki posiadały ponad połowę produkcji w Angoli, Gwinei Równikowej i Sudanie (wykres 3). Zagraniczne koncerny posiadają znaczne udziały produkcji również w innych państwach, włączając w to Argentynę, Indonezję i Wielką Brytanię. We Wschodniej Azji, gdzie znajdują się największe i najbogatsze zapasy ropy i gazu, udziały wynosiły zaledwie 3%. W Iraku, Kuwejcie i Arabii Saudyjskiej zagranicznym koncernom nie przekazano żadnych udziałów produkcji.
Udział TNK może mieć znaczący wpływ na kraj umiejscowienia inwestycji
UNCTAD utrzymuje, że dobra koniunktura powinna dostarczyć szans rozwoju i złagodzenia biedy w krajach eksportujących surowce naturalne. Jednak niezbędne są znaczne wysiłki w zakresie kwestii gospodarczych, środowiskowych, społecznych i politycznych, by wykorzystać zyski z przemysłu wydobywczego do ożywienia gospodarki.
TNK mogą wpłynąć na wyniki tego procesu. Mogą wnieść wkład w postaci kapitału, wiedzy technologicznej i zarządzania, a kiedy brakuje podobnych zdolności w danym kraju, takie podejście jest często najbardziej rentownym rozwiązaniem dla firm eksplorujących bogactwa zasobów naturalnych. Zwiększone dochody, wliczając w to przychody podatkowe, są najważniejszym gospodarczym efektem inwestycji zagranicznych w przemyśle wydobywczym. Jednocześnie, jak zauważa UNCTAD, zaangażowanie TNK może wywołać obawy co do nierównego podziału władzy, własności i kontroli nad nieodnawialnymi zasobami, udziałami dzierżawy (rent-sharing), przenoszeniem cen (transfer pricing), oraz różnymi kosztami środowiskowymi i społecznymi. Na przykład, TNK roszczą sobie prawo do udziału w generowanych zyskach państwa i wyprowadzania części ich profitów.
Ostatecznie, ogólny wpływ generowanych zysków państwowych będzie ustalony poprzez sposób, w jaki jest dzielony pomiędzy państwem i zagranicznym koncernem, oraz poprzez sposób, w jaki państwowa część zysków z tych inwestycji jest zarządzana, dystrybuowana i wykorzystywana. Fundusze te powinny zostać wykorzystane do wspierania rozwoju i potrzeb dzisiejszych i przyszłych pokoleń.
Wydobywanie surowców naturalnych może mieć daleko idące konsekwencje środowiskowe, społeczne oraz polityczne. Udział TNK może przyczynić się do degradacji środowiska i konfliktów społecznych już poprzez umożliwienie im wydobywania w danym kraju surowców naturalnych. Z drugiej jednak strony, TNK mogą zredukować negatywne konsekwencje ekologiczne poprzez stosowanie bardziej zaawansowanych technologii oraz narzucanie wyższych standardów traktowania środowiska naturalnego, niż czynią to spółki krajowe. Korporacje transnarodowe mogą także zostać wplątane w lokalne konflikty i ostatecznie działać przeciwko interesom lokalnych społeczności. W niektórych przypadkach, już sama ich obecność może wzmocnić istniejący rządowy ład. Niektóre TNK uwzględniają możliwość niekorzystnego wpływu na społeczeństwo i narzucają sobie wyższe standardy postępowania w takich wypadkach niż ich konkurenci.
Niezbędny jest wysiłek wszystkich udziałowców by zmierzyć się z wyzwaniami
Niezbędny jest wysiłek wszystkich zaangażowanych stron, by zapewnić wykorzystanie olbrzymich zasobów naturalnych umiejscowionych w najbiedniejszych państwach świata jako siły wspierającej ich rozwój. „Celem jest zapewnienie, by inwestycje były realizowane w najbardziej skuteczny i przyjazny środowisku sposób, a także by zapewnić ich udział w łagodzeniu biedy i przyspieszaniu rozwoju gospodarczego. W tym celu ramy instytucjonalne i regulacyjne muszą być wspierane zarówno przez rządy, jak i przez odpowiedzialnych inwestorów” - stwierdził ostatnio Sekretarz Generalny Narodów Zjednoczonych Ban Ki-Moon.
Raport zawiera szereg zaleceń:
Jakość rządów, konkretnych programów rządowych oraz instytucji krajów są decydującymi czynnikami dla zapewnienia trwałego rozwoju zysków płynących z wydobywania surowców, za pośrednictwem TNK lub bez nich. Rządy potrzebują jasnej wizji i strategii dla zapewnienia wykorzystania ropy i innych surowców mineralnych w przejrzysty i sprawiedliwy sposób do wspierania trwałego rozwoju gospodarczego. Muszą również wzmocnić swoje zdolności do tworzenia i wprowadzania w życie odpowiednich strategii.
Wysokie ceny surowców naturalnych doprowadziły wiele rządów do starań o zwiększenie ich udziałów w wytwarzanych zyskach poprzez zmienianie prawa górniczego, systemów podatkowych oraz umów. Ostatnie zmiany regulacji w krajach rozwiniętych, rozwijających się oraz przechodzących transformację sugerują, że poprzednie regulacje mogły być znacznie zbyt hojne dla zagranicznych inwestorów. Raport zaleca, by kraje te starały się rozwinąć struktury, które przetrwają różne fazy koniunktury gospodarczej, np. poprzez wdrożenie progresywnych systemów podatkowych dla dochodów przemysłu wydobywczego.
Lokalne rządy powinny promować odpowiedzialne zachowanie wśród transnarodowych koncernów inwestujących za granicą w sektorze wydobywczym. To samo jest równie istotne dla państwowych koncernów.
Międzynarodowa społeczność może wesprzeć promowanie większego rozwoju zysków z wydobywania surowców naturalnych poprzez pomoc techniczną, rozwój istotnych standardów i wytycznych, a także monitorowanie ich wdrażania. Szereg działań, takich jak Extractive Industry Transparency Initiative, Voluntary Principles on Security and Human Rights, a także Global Reporting Initiative, może być cennym wsparciem, ale standardy te muszą być zaakceptowane i stosowane przez więcej państw i koncernów.
Rolą koncernów międzynarodowych jest wnoszenie wkładu do zwiększania wydajności produkcji przy równoczesnym respektowaniu miejscowego prawa. Gdy zasoby naturalne znajdują się w słabo rządzonych lub autorytarnych krajach, koncerny transnarodowe powinny ostrożnie rozważyć konsekwencje inwestowania w tych państwach.
1
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
34, Stosunki międzynarodowe, Korporacje Transnarodowe, korporacje transnarodowe
PMSG-cwiczenia, Stosunki międzynarodowe, Korporacje Transnarodowe, korporacje transnarodowe
Wyk ad 2, Stosunki międzynarodowe, Korporacje Transnarodowe, korporacje transnarodowe
Matryca sylabusa KTN, Stosunki międzynarodowe, Korporacje Transnarodowe
M, Stosunki międzynarodowe, Korporacje Transnarodowe, korporacje transnarodowe
pach, Stosunki międzynarodowe, Korporacje Transnarodowe, korporacje transnarodowe
trendy, Stosunki międzynarodowe, Korporacje Transnarodowe, korporacje transnarodowe
zieba - wstep, Stosunki międzynarodowe - całokształt relacji między ich uczestnikami (narodami, pańs
40 Wpływ rewolucji informacyjnej na stosunki międzynarodowe
Plan Informatyzacji na lata 2007 2010, 1 ROK Stosunki Międzyarodowe, TI
informatyka geek w swiecie korporacji podrecznik kariery programisty michael lopp ebook
Historia stosunków międzynarodowych, RS
Historia stosunków miedzynarodowych konspekt wiedzy
CZYNNIK RELIGIJNY, Stosunki międzynarodowe
poprawa egzaminu zaćmińskiego z msp (1), stosunki międzynarodowe, międzynarodowe stosunki polityczne
3, Stosunki międzynarodowe, metodologia
Materiały Kolowium Nauka o Państwie Kolos, Stosunki Międzynarodowe Rok 1, Semestr 1, Nauka o Państwi
Flaminio Costa VS ENEL, stosunki międzynarodowe, sm iii rok
zerwanie stosunków dypl, Stosunki międzynarodowe, Prawo Dyplomatyczne
więcej podobnych podstron