OBJAWY ADHD:KRYTERIA WG.:

DEFICYT UWAGI:

Przez przynajmniej 6 miesięcy utrzymuje się, co najmniej sześć z poniższych objawów stopniu nieprzystosowawczym i niespójnym z poziomem rozwojowym:

- często nie udaje mu się skupić silnej uwagi na detalach lub często popełnia błędy niedbalstwa w szkole, pracy, innych działań

- często ma trudności ze skupieniem się podczas wykonywania zadań i zabawy

- często wydaje się, że nie słucha, gdy mówi się wprost do niego

- często nie przestrzega instrukcji i nie udaje mu się dokończyć wypełniania zadań szkolnych, obowiązków domowych lub zadań w miejscu pracy, ( co nie wynika z zachowania opozycyjnego ani z niezrozumienia instrukcji)

- często ma trudności z zorganizowaniem zadań i zajęć

- często unika, nie lubi lub opieszale angażuje się w zdania, które wymagają długotrwałego wysiłku umysłowego(zadania szkolne, odrabianie prac domowych)

- często gubi przedmioty potrzebne do wykonywania zadań (ołówki, książki itp.)

- często rozprasza się pod wpływem bodźców pobocznych

- często zapomina o codziennych czynnościach

NADRUCHLIWOŚĆ - IMPULSYWNOŚĆ:

Przez przynajmniej 6 miesięcy utrzymuje się, co najmniej sześć z poniższych objawów stopniu nieprzystosowawczym i niespójnym z poziomem rozwojem :

- często wierci się na miejscu, wykręcając ręce i nogi

- często opuszcza swojej miejsce w klasie lub w innych sytuacjach, które wymagają pozostania na nim

- często biega lub wspina się w sytuacjach, sytuacjach, których uważane jest to za niewłaściwe

- często ma trudności z zaangażowaniem się w ciszy w zabawę lub wypoczynek

często jest „w drodze” lub często działa, jak gdyby „napędzany był motorem”

- często nadmiernie dużo mówi

- często wyrzuca z siebie odpowiedzi, zanim dokończone zostanie pytanie

- często ma trudności z czekaniem na swoją kolej

- często przerywa i przeszkadza innym (wtrącanie się w rozmowę lub zabawę)

MOŻLIWE PRZYCZYNY WYSTĘPOWANIA ADHD:- Czynniki genetyczne ( powstawanie objawów z trzech grup impulsywności, nadruchliwości i zaburzeń koncentracji uwagi, spowodowany jest zaburzeniami równowagi pomiędzy dopaminą i noradrenaliną w centralnym układzie nerwowym)

- Objawy nadpobudliwości mogą również występować w wyniku uszkodzenia centralnego układu nerwowego

- Komplikacje w okresie rozwoju płodowego

- Toksyny pochodzące ze środowiska (dzieci z wyższym stężeniem ołowiu we krwi wykazują większą nadpobudliwość, roztargnienie, impulsywność, mają trudności z wypełnieniem prostych instrukcji)

- otoczenie społeczne dziecka (zakłócenia w zyciu rodzinnym, takie jak częste zmiany miejsca zamieszkania lub rozwód rodziców)

LECZENIE ADHD: Terapia farmakologiczna Terapia behawioralna

TERAPIA FARMAKOLOGICZNA:

- Podawanie leków stymulujących:*amfetamina zwana metylfenidatem / nazwa handlowa to ritalin; metylfenidat jest środkiem agonistycznym dopaminy*premolin/ nazwa handlowa to cylert

U dzieci przyjmujących cylert obserwuje się wzrost wrażliwości międzyludzkiej i wysiłku ukierunkowanego na cel, a także spadek poziomu aktywności i zachowań destrukcyjnych

Skutki uboczne przyjmowania ritalinu:

- bezsenność

- bóle głowy

- mdłości

TERAPIA BEHAWIORALNA:

- Celem jest modyfikacja zachowania dziecka poprzez wygaszanie złych nawyków, a wzmacnianie dobrych (zasada nagradzania i karania). Postępy widoczne są po długim czasie.

INNE METODY LECZENIA Kontrola dietetyczna Nauczanie wyrównawcze Terapia mowy i języka Terapia zajęciowa

NUCZANIE WYRÓWNAWCZE:

- Dodatkowe zajęcia, podczas których, dziecko nabywa pewnych nawyków pomocnych w uczestniczeniu w zajęciach. Ważne jest tutaj zaangażowanie rodziców

TERAPIA MOWY I JEZYKA:

- u dzieci nadpobudliwych psychoruchowo mogą występować zaburzenia mowy (takie jak jąkanie, problemy z artykulacją), dlatego w takich przypadkach niezbędna jest pomoc logopedy

TERAPIA ZAJĘCIOWA:- nacisk głównie na prawidłowy rozwój motoryczny dziecka (u dzieci nadpobudliwych, często występuje lateralizacja skrzyżowana, co może powodować duże problemy w funkcjonowaniu).

KONTROLA DIETETYCZNA:- Istnieje przypuszczenie, że spożywanie takich produktów jak: kakao, środki konserwujące, barwniki, salicylany i cukier mogą dodatkowo wzmagać aktywność dziecka - jednak brak na ten temat dokładnych badań naukowych.
Jak pomóc nadpobudliwemu dziecku odrobić lekcje? OGÓLNE ZASADY POSTĘPOWANIA WYCHOWAWCZEGO:- Cel, do którego ma prowadzić działanie dziecka, nie może być zbyt odległy (niecierpliwość)- Konsekwentne przyzwyczajanie dziecka do kończenia każdego rozpoczętego zadania.- Stała kontrola i przypominanie o zobowiązaniach:

- zakres określonych obowiązków musi być dostosowany do możliwości i ograniczeń dziecka - trzeba zaoszczędzić wystąpienia dodatkowych niepotrzebnych bodźców - nie dać się zdominować dziecku - należy przygotować dziecko do przezwyciężania trudności (a nie chronić przed nimi) - po wystąpieniu konfliktu - należy go przedyskutować z dzieckiem w atmosferze spokoju i rzeczowości, po uspokojeniu dziecka - należy unikać agresji słownej i fizycznej, która bardzo mocno pobudza dodatkowo dziecko (może doprowadzić do objawów nerwicowych takich jak: lęki, moczenie nocne, natręctwa, czy też reakcje obronne: arogancka postawa, agresja, kłamstwa, a nawet doprowadzić do niewłaściwego rozwoju osobowości);

Depresja

Leczenie:

• Terapia interpersonalna - zrozumienie i rozwiązanie problemów w relacjach jednostki z rodziną i rówieśnikami;

• Terapia Poznawczo-behawioralna - zmiana dysfunkcjonalnego myślenia i zachowania; techniki behawioralne - trening aktywności, stopniowe wyznaczanie zadań, trening asertywności; techniki poznawcze - wykrywanie myśli automatycznych, konfrontowanie z rzeczywistością, trening reatrybucji, zmiana założeń depresogennych

• Leczenie farmakologiczne - skuteczne antydepresyjne SSRI (mniej toksyczne i mniej efektów niepożądanych);

Przyczyny:

• Psychoanaliza - utrata obiektu i identyfikowanie się z nim - przeniesienie gniewu na siebie

• Stres - negatywne wydarzenia - separacja, rozwód rodziców, śmierć osoby bliskiej w rodzinie, seksualne nadużywanie, zaniedbanie

• Podejście poznawcze - sposób postrzegania wydarzeń z otoczenia - triada depresyjna; określone myśli wywołują określone emocje które wpływają na zachowania; błędy w myśleniu

• Podejście behawioralno-poznawcze - deficyty samomonitorowania, samooceny, samowzmocnienia

• Podejście behawioralne - brak pozytywnego wzmocnienia ze środowiska

• Wyuczona bezradność - teoria atrybucji

• Podejście biologiczne - czynniki genetyczne, zaburzenia biochemiczne neuroprzekaźników - serotoniny

Kryteria zaburzenia depresyjnego nawracającego:

• Objawy nie są spowodowane schizofrenią

• Brak w przeszłości epizodu maniakalnego, mieszanego, hipomaniakalnego

• Objawy nie są spowodowane chorobą somatyczną, środkami pscyhoaktywnymi

• Objawy nie są spowodowane żałobą

Objawy depresji:

• Emocje

- trwałe obniżenie nastroju

- uczucie głębokiego smutku, bezradności, beznadziejności, brak optymizmu

- anhednonia

• Fizjologiczne

- zaburzenia snu: bezsenność, nadmierna senność

- brak apetytu lub utrata wagi ciała, nadmierny apetyt

- utrata energii, przemęczenie, osłabienie

- spowolnienie motoryczne - subiektywne i dostrzegane przez innych

- zaparcia, bóle, dolegliwości fizyczne

• Zachowanie

- niechęć do wykonywania zwykłych czynności, kontaktów społecznych

- zaniedbanie rodziny, siebie, bliskich, ważnych spraw, obowiązków, pracy

- próby samobójcze

• Myślenie

- negatywne myślenie

- niska samoocena

- subiektywne odczucie lub dowody zmniejszenia zdolności myślenia lub koncentracji

- obwinianie siebie, nadmierne lub nieadekwatne poczucie winy

- brak zainteresowań

- nawracające myśli o samobójstwie lub śmierci

Objawy depresji u dzieci:

• Obniżony nastrój

• Utrata zainteresowania w różnych aspektach życia

• Problemy z jedzeniem i ze snem

• Uczucie bezradności i brak nadziei

Rodzaje zaburzeń nastroju:

Wielki zespół depresyjny - Klasyfikacja wedlug DSM

• epizody bardzo poważnej depresji

- objawy:

• Nastrój depresyjny utrzymujący się przez większość dnia, niemalże codziennie, obserwowany subiektywnie przez pacjenta bądź przez innych (dzieci - nastrój rozdrażnienia)

• Znaczne osłabienie zainteresowania lub przyjemności czerpanych ze wszystkich bądź prawie wszystkich czynności wykonywanych w ciągu dnia, prawie codziennie

• Znaczna utrata bądź przyrost wagi nie spowodowane dietą; spadek lub wzrost apetytu (dzieci - niezdolność do osiągnięcia oczekiwanej wagi)

• Bezsenność lub nadmierna potrzeba normalnego snu prawie codziennie

• Pobudzenie lub zahamowanie psychomotoryczne zaobserwowane przez innych

• Zmęczenie lub utrata energii prawie codziennie

• Poczucie bezwartościowości lub nadmierne nieuzasadnione poczucie winy

• Spadek zdolności myślenia koncentracji lub brak stanowczości prawie codziennie,

• Powracające myśli na temat śmierci

- Subtypy depresji wielkiej:

• SAD

• Depresja poporodowa

• Klasyfikacja wedlug ICD-10 Depresja dystymiczna - długotrwałe stany łagodnej depresji

- Przygnębienie przez większość czasu, ale nie tak silne odczuwanie depresji jak w wielkim zespole depresyjnym,utrata zaintreresowan, zmniejszona energia,obnizony nastroj

,spadek zaufania lub szacunku do siebie, nawracajace poczucie wyrzutow sumienia, skargi na zmmniejszona zdolnosc myslenia mawracajace mysli o smierci zmiany laknienia zaburzenia snu

Na podstawie epizodow wielkie zaburzenia depresyjne dzieli sie na dwie kategorie: pojedynczy epizod i zaburzenia nawracajace

Czynniki przyczynowe: genetyczne uwarunkowania depresji: wg Hammen depresja wystepuje rodzinnie. Wyniki badan nad dziedziczeniem w ktorych analizowano historie rodzinne badano bliznieta i dzieci adoptowane potwierdzaja wniosek ze kliniczna depresja ma istotny komponent genetyczny b)czynniki srofowiskowe- Maja takze istotne znaczenie na co wskazuje fakt ze ryzyko zachorowania na depresje rosnie u dzieci jezeli u rodzicowq depresja wystepuje przed 20 r.z.

PRZYCZYNY WYSTĘPOWANIA DEPRESJI:

WG PODEJŚCIA BIOLOGICZNEGO:- na depresję mają wpływ geny (krewni pierwszego stopniapacjentów cierpiących na to zaburzenie są od dwóch do pięciu razy bardziej podatni na wystąpieniedepresji niż ogół społeczeństwa)

- zmiany w strukturze mózgu i gospodarce chemicznej organizmu

- zaburzenia hormonalne ( u mężczyzn produkowanie przez jądra mężczyzn niewystarczającej ilości testosteronu; u kobiet, po urodzeniu dziecka, w okresie menopauzy, przed menstruacją- spadek poziomu estrogenu; niedoczynność tarczycy)

WG PODEJŚCIA PSYCHOLOGICZNEGO:

- Depresja jest wynikiem negatywnego myślenia o własnym „ja”

- Jest ona spowodowana przeświadczeniem o przyszłej bezradności (osoba cierpiąca na depresję spodziewa się nieprzyjemnych wydarzeń, jest przekonana ze nic nie można zrobić, by im zapobiec- model wyuczonej bezradności, model poczucia beznadziejności)

- KOGNITYWNA TEORIA DEPRESJI: (BECK)

( Do powstania depresji przyczyniają się dwa mechanizmy)

Triada poznawcza Błędy logicznego myślenia

TRIADA POZNAWCZA:

- Na triadę poznawczą składają się negatywne myśli na temat własnego „ja„ bieżących doświadczeń i przyszłości

- Cierpiący na depresję zakłada, ze jest on człowiekiem ułomnym, bezwartościowym

- Jego niska samoocena wynika z tego, ze uważa się za osobę kaleką

- Jeśli miewa nieprzyjemne doświadczenia, to przypisuje je swojej bezwartościowości

- Błędnie interpretuje drobne utrudnienia, jako przeszkody nie do pokonania

BŁĘDY LOGICZNEGO MYŚLENIA:

- Cierpiący na depresję popełnia pięć błędów w myśleniu:

Arbitralne wnioskowanie:

- wyciąganie wniosków na podstawie niewielkiej liczny przesłanek lub pomimo ich braku

Abstrakcja selektywna:

- skupianie się na nieistotnym szczególe, przy jednoczesnym pominięciu ważniejszych aspektów danej sytuacji

Nadmierne uogólnienie:

- wyciąganie ogólnych wniosków dotyczących braku wartości, zdolności lub działania na podstawie jednego faktu

Wyolbrzymianie i pomniejszanie:

- wyolbrzymianie małych negatywnych wydarzeń

- pomniejszanie pozytywnych wydarzeń

Personalizacja:

- branie na siebie odpowiedzialności za negatywne wydarzenia na świecie

Zaburzenia lękowe

Lęk a strach:

• Lęk

- nieprzyjemny stan emocjonalny, który charakteryzuje się poczuciem strachu i niechcianymi oraz przykrymi objawami fizycznymi i poznawczymi;

- spowodowany przewidywanym zagrożeniem, którego źródło może się znajdować na zewnątrz lub wewnątrz jednostki;

- element codziennego życia

- pełni funkcję podtrzymywania motywacji do przezwyciężania niebezpieczeństw

- podział:

• Jako reakcja przystosowawcza lub odpowiedź na bezpośrednie niebezpieczeństwo, konflikt, stres

• Foniczny - izolowany - związany z konkretnymi bodźcami

• Autonomiczny - nie związany z żadnymi wyraźnymi warunkami

• Wtórny - występujący jako objaw innych zaburzeń lub niepożądanych leków

- objawy:

• Poznawczy - błędne myślenie; katastroficzne myślenie; oczekiwanie zagrożenia i mglistym charakterze

• Fizjologiczny - reakcja alarmowa: zawroty głowy, uderzenia gorąca kończyn, suchość w ustach, ucisk w krtani, napięcie i ból mięśni, trudności w oddychaniu, przyspieszone tętno

• Emocjonalny - uczucie zdenerwowania, niepokoju, irytacji, braku bezpieczeństwa

• Behawioralny - obgryzanie paznokci, stereotypowe ruchy, spożywanie alkoholu, palenie, zażywanie leków

- leczenie

• systematyczna desensytyzacja - behawioralna - stopniowa konfrontacja z coraz groźniejszymi sytuacjami; trening relaksacji, budowanie hierarchii i przeciwwarunkowanie (fobie proste, PTSD)

• zanurzanie - behawioralna - bezpośredni kontakt z sytuacją „groźną”; (agorafobia)

• modelowanie - behawioralna - obserwowanie przez pacjenta osoby w sytuacji „groźnej”, oswajanie z sytuacją lękową (fobia społeczna)

• farmakologia - leki uspokajające (często chwilowo zmniejszają objawy ale mogą uzależniać, , fobie, PTSD)

• terapia ekspozycyjna - podobna do desensytyzacji - behawioralna - wchodzenie w sytuacje wywołujące kompulsje i oparcie się tym zachowaniom (OCD, PTSD)

• kontrolowanie negatywnego stylu myślenia (PTSD)

• psychospołeczna rehabilitacja (PTSD)

• terapia grupowa (PTSD)

• terapia poznawcza - oddziaływanie na sposób myślenia; wychwycenie błędów w myśleniu;

• Strach

- gdy przyczyna niebezpieczeństwa jest konkretna

- składniki:

• Poznawczy - myślenie o jasno określonym, konkretnym zagrożeniu; oczekiwania związane z zagrażającą szkodą

• Fizjologiczny - pobudzenie układu sympatycznego; reakcja alarmowa

• Emocjonalny - uczucie obawy, przerażenia, paniki

• Behawioralny - ucieczka, walka

Mechanizm walki/ucieczki

• Przy dostrzeżeniu zagrożenia pojawia się reakcja obronna - reakcja alarmowa

• W organizmie zachodzą zmiany fizjologiczne, które zwiększają poziom pobudzenia, zapewniając większą sprawność i podwyższają prawdopodobieństwo przeżycia przez walkę lub ucieczkę

• Zmiany i ich następstwa

- wyostrzenie wzroku -> zaburzenia widzenia

- powrót płynów fizjologicznych do krwiobiegu -> suchość w ustach, trudności w przełykaniu

- rozszerzenie dróg oddechowych, wytężona praca płuc -> brak tchu

- zwiększenie pracy serca -> przyspieszone tętno

- uwolnienie energii przez wątrobę -> słabość

lęki w wieku dziecięcym:

• Przyczyny:

- Wrażliwość konstytucjonalna - wrodzona

- Wcześniej przebyte choroby, wypadki lub utrata - ból i cierpienie

- Nadmiernie lękowi, nadopiekuńczy rodzice

- obojętność, brak zaangażowania rodziców

- czynniki społeczno-środowiskowe

- przemoc w rodzinie

• Lękowe zaburzenie separacyjne

- skrajny lęk przed rozłąką z osobą, do której dziecko jest najbardziej przywiązane

- objawy: nadwrażliwość, nieśmiałość, koszmary nocne, przewlekły lęk

- stan prawie połowy dzieci naturalnie się poprawia po ok. 4 latach

- skutki - trudności z przystosowaniem, później problemy w pracy, nieprzystosowanie życiowe

• Mutyzm wybiórczy

- niemożność mówienia w specyficznych sytuacjach społecznych

- dotyczy tych dzieci które w rzeczywistości mają zdolność mowy i rozumienia języka

- dodatkowe objawy - nieśmiałość, zamykanie się w sobie

- przyczyny: czynniki genetyczne, kulturowe i związane z uczeniem się

- leczenie - terapia rodzinna

• Statystyki:

- częściej dziewczynki - zaburzenia lękowe

- 9,7% populacji dzieci - zaburzenia lękowe

główne postacie lęku:

• Lęk uogólniony

- związany z lękiem

- nadmierne i niekontrolowane zamartwianie się, nawet gdy źródło zostaje usunięte - zastępuje je następne;

- statystyka - 5% populacji

- objawy: napięcie mięśniowe, nadaktywność układu nerwowego; zniekształcenie uwagi (zwiększona czujność)

• Fobie:

- związane ze strachem

- fobia - uporczywa reakcja strachu której rozmiary pozostają w znacznej dysproporcji do wielkości faktycznego zagrożenia;

- warunki diagnozy:

• Lęk niewspółmierny z obiektywnym zagrożeniem

• Pragnienie uniknięcia zagrożenia

• Świadomość osoby o przesadności lęku

• Niekorzystny wpływ na funkcjonowanie osoby

• Objawów nie da się tłumaczyć innym zaburzeniem

- zaburzenia wywołujące zachowania związane z unikaniem źródła lęku

- statystyka: kobiety-mężczyźni 2:1; 7—20% populacji

- przyczyny:

• Teoria społecznego uczenia się - zastępcze wzmocnienie (międzypokoleniowe, od rówieśników, wpływy medialne)

• Teoria behawioralna - teoria warunkowania klasycznego

- rodzaje:

• Specyficzne

- przedmiot lęku jest wyraźnie określony

- kategorie określające źródło: fobie zwierzęce, fobie obiektów nieożywionych, fobie choroby i uszkodzenia ciała

• Agorafobia

- lęk przed zatłoczonymi ulicami, jazdą autobusem, pociągiem lub samochodem, staniem w kolejce;

- przyczyny - teoria behawioralna (reakcja alarmowa), teoria biologiczna (ryzyko genetyczne)

- statystyka: częściej kobiety

• Społeczne

- trwały lęk przed jedną lub wieloma sytuacjami społecznymi w których osoba czuje się wystawiona na widok publiczny

- statystyka - częściej kobiety

• Napady paniki

- związane z lękiem

- występują 4 składniki lęku ale najsilniejsze są emocjonalne i fizyczne

- nagły epizod silnego lęku, obawy lub dyskomfortu, któremu towarzyszą 4 fizyczne lub poznawcze objawy lęku

- rodzaje:

• Nieoczekiwane, nagłe - nie związane z czynnikami sytuacyjnymi, dlatego występują bez wyraźnej przyczyny

• Zdeterminowane sytuacyjnie - występują po zadziałaniu określanego czynnika sytuacyjnego lub w oczekiwaniu na niego

• Wywołane sytuacyjnie - w wyniku kontaktu z bodźcem sytuacyjnym, ale nie zawsze bezpośrednio po jego zadziałaniu

- przyczyny:

• Biologiczne - podłoże genetyczne, zaburzona równowaga chemiczna,

• Psychologiczne - wrażliwość na oznaki fizycznego pobudzenia

• Poznawczo-behawioralna teoria - nieprawidłowa interpretacja objawów fizycznego pobudzenia -> wtórne wzmożenie pobudzenia -> narastanie objawów -> atak -> wyostrzenie percepcji…

- współwystępowanie - fobia społeczna, agorafobia

- statystyka:

• 1-3% populacji

• częściej kobiety

• OCD

- trwałe powtarzające się przekonania, wyobrażenia lub impulsy które są natrętne, wydają się bezużyteczne i często kłopotliwe; zajmują dużo czasu

- składniki: obsesje (myśli irracjonalne, natrętne i mocno nasycone emocjami) i kompulsje (powtarzane bezcelowe działania)

- statystyka

• 2,5% populacji;

• mężczyźni (sprawdzanie) - kobiety (czystość) 1:1

• PTSD

- związane ze strachem

- ponowne przeżywanie na różne sposoby wydarzenia traumatycznego. Przy wzmożonym stanie pobudzenia, unikanie

- statystyka - kobiety-mężczyźni 2:1

- etiologia:

• Podejście behawioralne - negatywne wzmocnienie i uczenie się unikania

• Podejście poznawcze

Podział lęku:

• Lęk foniczny - związany z konkretnymi bodźcami

• Lęk autonomiczny- niezwiązany z żadnymi wyraźnymi warunkami

• Lęk wtórny- występujący jako objaw innych zaburzeń lub niepożądanych leków

5.Klasyfikacja zaburzen lekowych

UOGÓLNIONE ZABURZENIA LĘKOWE

UOGÓLNIONE ZABURZENIA LĘKOWE- człowiek bardzo się boi, choć nic konkretnego mu nie zagraża; występowanie długotrwałego lęku i niepokoju, który może utrzymywać się z dłuższymi przerwami przez wiele miesięcy

Objawy uogólnionych zaburzeń lękowych:

- Emocjonalnie

Pacjent odczuwa bezradność, zdenerwowanie, napięcie, czujność, ciągłe rozdrażnienie

- Poznawczo

Pacjent spodziewa się czegoś strasznego, lecz nie wie, co to będzie

- Fizycznie

Pacjent odczuwa ciągłe napięcie mięsni, źle sypia, szybkie męczeni e się, trudności z koncentracją, drażliwość

- Behawioralne

Pacjent nie może znaleźć sobie miejsca, próbując skupić się na czymś, co uwolni go od niepokoju

Terapia:

- stosowanie środków przeciwlękowych (benzodiazepiny)

- techniki poznawczo-behawioralne

2.ZABURZENIA OBSESYJNO-KOMPULSYWNE - OCD

ZABURZENIA OBSESYJNO-KOMPULSYWNE- mamy do czynienia z niekontrolowanymi, powracającymi myślami, i wykonywaniem pozornie bezsensownych czynności, aby uchronić się przed uczuciem lęku.

Obsesje- natrętne, irracjonalne, niepokojące myśli, które przebijają się do świadomości, których trudno jest sie pozbyć lub je ignorować, i które wywołują poważny lęk; często nasycone emocjami (np.,. natrętny impuls zabicia dziecka)

Kompulsje- powtarzanie i pozornie bezcelowe działania wykonywane w stereotypowy sposób, których celem jest pozbycie się lęku, wywołanym obsesyjnym myśleniem (liczenie przedmiotów, magiczne myślenie itp.)

Relacje miedzy myśleniem obsesyjnym a działalnością kompulsywna

- działalność kompulsywna słudzy do złagodzenia lęku i napięci a

- Nie sprawia ona przyjemności

- opieranie się kompulsji powoduje wzrost napięcia i lęku

Terapia:

- leki przeciwdepresyjne (klomipramina)

- terapia behawioralna(zapobieganie reakcjom, ekspozycja, modelowanie)

3.Lękowe zaburzenie separacyjne- skrajny lęk przed rozłąką z osobą, do której dziecko jest najbardziej przywiązane- objawy: nadwrażliwość, nieśmiałość, koszmary nocne, przewlekły lęk- stan prawie połowy dzieci naturalnie się poprawia po ok. 4 latach- skutki - trudności z przystosowaniem, później problemy w pracy, nieprzystosowanie życiowe

Psychologia kliniczna-gałąź psychologii stosowanej, która przyjmuje za przedmiot badań zaburzenia zachowania

Przedmiotem pedagogiki klinicznej- zaburzenia zachowania oraz ich przyczyny i skutki

Zadania psychologii klinicznej w zakresie:

1. Diagnoza:

• Rozpoznanie istniejących odchyleń w zachowaniu człowieka(symptomatologia)

• Wyjaśnianie ich przyczyn (etiologia)

• Wyjaśnianie patomechanizmów powstawania

Terapia:

• Formułowanie postępowania korekcyjnego,

• Realizacja postępowania korekcyjnego

• Profilaktyka:

• Określanie optymalnych warunków życia działania ludzi, które umożliwiają realizowanie potencjalnych możliwości każdego człowieka, a jednocześnie chronią przed tym, co zagraża jego zdrowiu psychicznemu

Działy psychologii klinicznej

• Ze wzgl. Na praktyczne zastosowanie:

-psychologia medyczna( zaburzenia czynności psychicznych u osób chorych somatycznie)

-psychologia defektologiczna (dysfunkcje psychiczne u osób kalekich)

-higiena psychiczna ( określanie warunków zapobiegania utraty zdrowia psychicznego oraz jego pomnażania)

-psychopatologia( zburzenia psychiczne u chorych psychicznie, upośledzonych umysłowo)

• Ze wzgl. Na wiek życia:

-psychologia kliniczna dziecka

-psychologia kliniczna dorastania i adolescencji

-psychologia kliniczna człowieka dorosłego

-psychologia kliniczna wieku starczego

Psychologia kliniczna dzieci jeden z działów psychologii klinicznej

Przedmiot psychologii klinicznej dzieci zaburzenia rozwoju czynności psychicznych w okresie dzieciństwa w powiązaniu z sytuacjami trudnymi, które je warunkuje( Np. adaptacja do przedszkola)

Specyfika psychologii klinicznej dzieci i młodzieży:

1. Zbliżenie teorii i praktyki

2. Swoistość rozwoju ontogenetycznych dziecka (rozwój psychomotoryczny)

3. Swoistość procesów fizjologicznych organizmu dziecka (niedojrzałość struktury i funkcji układu nerwowego):

• Brak dominowania kory mózgowej nad pod korą,

• Słaby stopień mechanizacji i włókien nerwowych

• Słabość procesów hamowania

4.Podatność i trwałość oddziaływania szkodliwych czynników

5.Plastyczność układu nerwowego

6. Sugestywność dziecka, podatność na uczenie się nowych rzeczy(korekta zaburzenia)

7. Odmienność znaczenia zaburzenia zachowania się w zależności od wieku i fazy rozwoju(swoistość objawów)

8. Zaburzenia zachowania typowe dla okresu dziecięcego i młodzieńczego:

• Patologia reakcji emocjonalnych u dzieci do 6 lat(napady złości)

• Reakcje adaptacyjne(nowe sytuacje, przedszkole)

• Reakcje nerwicowe

• Zespoły psychosomatyczne

• Autyzm, anoreksja

9.Mniejsza stałość i konsekwencje objawów

10. Brak poczucia choroby u dziecka

ADHD

Nadpobudliwość-jest prawdopodobnie najbardziej powszechnym lub popularnym określeniem psychologicznych problemów okresu dzieciństwa fachowo nazywanych zespołem nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi. Inne terminy, którymi posługują się specjaliści to zaburzenia hiperkinetyczne, minimalne dysfunkcje mózgu oraz zaburzenia z deficytem uwagi. Obecnie zaburzenie to określa się oficjalnie zespołem nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi o polega ono na ogrodzonej zdolności hamowania zachowań i na trzy podstawowe cechy:

-nieuzasadniona rozwojowo umiejętność skupiania uwagi

-impulsywność

-nadruchliwość- moją swój początek prze ukończeniem 7lat

Zanim rozpozna się występowanie ADHD, należy stwierdzić trzy rodzaje problemów:

• Nieuwaga-przejawia się w takich zachowaniach jak sprawianie wrażenia że się nie słucha oraz nie zakończenia zadań. Bardziej konkretnie krótki czas skupiania uwagi uwidacznia się jako szybkie przechodzenie od jednej aktywności do innej zanim zakończy się pierwszą działalność

• Impulsywność-to działania bez zastanowienia się. Dzieci z ADHD mają osłabioną zdolność hamowania nieodpowiednich reakcji. Mają one trudności z

organizowaniem swojej pracy szkolnej i generalnie potrzebują większego nadzoru. Problem może ujawnić się w różnych kontekstach.

• Nadruchliwość -jest często wskazywana przez rodziców i nauczycieli którzy nie mogą nadążyć za dzieckiem. Dzieci te opisywane są jako niespokojne nie mogące sobie znaleźć miejsca ani spokojnie usiedzieć.

Rozpoznanie ADHD u dziecka obejmuje kilka oddzielnych ocen:

• Oceny zachowań dziecka przez rodziców i nauczycieli. Do oceny stopnia problemów występujących u danego dziecka porównaniu z innym dziećmi można posłużyć się Listą Zachowań Dziecka . Dostępne są też inne skale szacunkowe takie jak Skala Ocen Connersa oraz skala Oceny ADHD wersja domowa.

• Wywiady z dzieckiem rodzicami i nauczycielem. Dzięki wywiadom można uzyskać szczegóły dotyczące zachowań dziecka i ich społecznego kontekstu, których nie uchwyci skala ocen. Wywiady z rodzicami i nauczycielami mogą być szczególnie pomocne w ustaleniu, czy zachowanie dziecka są spójne w różnych sytuacjach oraz jakie warunki zaostrzają lub redukują problematyczne zachowanie

• Bezpośrednia obserwacja zachowania i wykonania zadania. Obserwacja dziecka dostarcza cennych informacji dla diagnozy ADHD.

---