Administracja Publiczna skrypt, Podręczniki, Administracja Publiczna


Administracja Publiczna

TEZA 1: Pojęcie administracji publicznej

Definicja:

Przez administrację publiczną rozumie się zespół działań, czynności i przedsięwzięć organizatorskich i wykonawczych, prowadzonych na rzecz realizacji interesu publicznego przez różne podmioty, organy i instytucje, na podstawie ustawy i w określonych prawem formach.

Definicja klasyczna (negatywna) Jedlinka:

Administracja to ta działalność państwa, która nie jest tworzeniem prawa ani wymiarem sprawiedliwości.

3 sposoby ujmowania administracji:

1. Ujęcie przedmiotowe

Administracja to działalność na rzecz interesu publicznego prowadzącego na podstawie ustaw

2. Ujęcie funkcjonalne (czynnościowe)

Administracja to zespół działań, czynności i przedsięwzięć organizatorskich i wykonawczych.

3. Ujęcie podmiotowe - jest to działalność prowadzona przez różne podmioty organy i instytucje, też fundacje, org. społeczne

We wcześniejszych ujęciach funkcjonalnych dominowała rola państwa - zawsze podkreślano, że to państwo wykonuje zadania. Obecnie się to zmieniło i działanie jest na rzecz, a nie przez państwo.

W definicjach podkreśla się też, że jest trójpodział władzy (administracji): sądownicza, ustawodawcza i wykonawcza. Jak podkreśla to Jedlinek Administracja publiczna to ta wykonawcza część władzy - pewien jej obszar.

Nowoczesna definicja administracji publicznej musi zawierać równowagę pomiędzy ujęciem przedmiotowym (działalność na rzecz interesu publicznego na podstawie ustaw), ujęciem funkcjonalnym, czyli czynnościowym (zespół działań, czynności organizatorskich i wykonawczych odbywających się w określonych prawem formach) i ujęciem podmiotowym (różne podmioty, organy i instytucje).

Administracja publiczna ma 3 cele:

  1. Funkcja rządzenia - realizacja programu publicznego

  2. Wykonywanie zadań publicznych wynikających z ustaw (zarządzanie majątkiem, usługi publiczne etc.) - najważniejsza.

  3. Zarządzanie zasobami danej organizacji administracyjnej - zajmowanie się samą sobą

Zasoby ludzkie, materialne, kompetencyjne, informacyjne

Obecnie żyjemy w czasach kooperacji administracyjnej. Poszczególne organy administracyjne ze sobą współpracują, żeby osiągnąć cel, który w wielu miejscach dla nich jest taki sam lub bardzo zbliżony.

Główne sfery działania administracji publicznej:

  1. Administracja porządkowo - reglamentacyjna (policyjna).Wydawanie wszelkiego rodzaju zakazów, nakazów, kar, przymusu fizycznego, udzielanie przywileju, monopolu, koncesji gospodarczej, wszelkie regulacje.

Zezwolenie - urzędnik nie ma nic do gadania

Koncesja - można spełnić warunki, a państwo nie przyzna

Administracja powołuje organy regulacyjne. Ogólnie rzecz biorąc administracja porządkowo - reglamentacyjna ma na celu ochronę porządku publicznego i bezpieczeństwa zbiorowego. Wykonuje się tą administrację na trzy sposoby - administracja zespolona, niezespolona i specjalna. Administracja zespolona, czyli podległa głównemu organowi administracyjnemu na terenie danej jednostki, niezespolona czyli samodzielna, specjalna - powołana do danego konkretnego celu. Zespolenie lub nie jest z jednostką o charakterze ogólnym, czyli zajmującym się administracją na terenie danej jednostki. Może być rządowa lub samorządowa. Związane z tą sferą ciężary publiczne.

  1. Administracja świadcząca (działalność publiczna) W tej sferze, administracja zajmuje się wszelkimi usługami tj. transport zbiorowy, usługi komunalne, ochrona zdrowia, opieka społeczna, kultura, prąd etc. Administracja może wykonywać te usługi sama, poprzez swoje wyspecjalizowane organy, jak też może zlecać na zewnątrz wykonywanie tych usług do sektora prywatnego i tylko nadzorować ich jakość. W tym przypadku nikt nie zwolni administracji z zapewnienia właściwej jakości usług.

Usługi są społeczne (oświata, służba zdrowia), techniczne (np. transport), ubezpieczenia społeczne (emerytury).

  1. Administracja wykonująca uprawnienia właścicielskie (zarządzanie majątkiem publicznym). Zarządzanie majątkiem jest to zarówno zarządzanie wszelkimi nieruchomościami, ruchomościami jak i ludźmi, którzy świadczą pracę na rzecz danej administracji. Zarządzać trzeba też i usługami i towarami, które administracja nabywa. W niektórych państwach wydziela się z budżetu ogólnego tzw. budżet inwestycyjny, z którego pokrywa się największe koszty związane z modernizacją, budową czy nabywaniem nieruchomości. Zarządzanie majątkiem adm. świadczącej - szkoły, majątkiem gospodarczym (do prowadzenia działalności).

  2. Zarządzanie rozwojem. W skład tej funkcji wchodzi zarządzanie rozwojem podległego terenu administracyjnego, różnych jednostek organizacyjnych, jak też planowanie zabudowy, rozwoju terytorialnego etc.

  3. Funkcje (uzupełniające) regulujące o charakterze normatywnym (akty adm., przepisy), pomocnicze - rejestry, statystyki.

TEZA 2: Modele administracji publicznej.

Model angielski

Model angielski ( w ujęciu historycznym). Omawiając model angielski należy zwrócić uwagę, że nie jest to samo, co model brytyjski z tego powodu, że co prawda aparat polityczny (monarcha, parlament, gabinet) obejmował już całe zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii, ale administracja centralna i terytorialna była odrębnie zorganizowana dla Anglii i Szkocji. Odrębność systemu prawnego i sądowego oraz prawna odrębność administracji terytorialnej występuje w Szkocji do dnia dzisiejszego. XVIII wieczna Anglia to przykład doskonałej republiki w ówczesnym rozumieniu. Opierała się w dziedzinie ustroju politycznego na kształtującym się systemie parlamentarno-gabinetowym. Parlament można odwołać. Ministrowie tworzący razem rząd byli jak klasyczny monarcha powoływani i odwoływani przez monarchę. W miarę upływu czasu monarcha tracił swoje wpływy na ministrów, bowiem zaczęła się kształtować zasada odpowiedzialności politycznej rządu. Już w XVIII w. Monarchowie wycofali się z bezpośredniego udziału w życiu politycznym państwa, jak i z przewodniczenia, a nawet z obecności na posiedzeniach gabinetu. W tych warunkach jedynym szefem władzy wykonawczej i politycznym zwierzchnikiem rządu stał się przywódca większości w izbie gmin i był tytułowany „premierem”.

Nieoficjalny tytuł premiera obowiązywał od początku istnienia tej instytucji, jednak oficjalnie zaczęto posługiwać się nim od 1937 r. Premier brytyjski od początku nie mógł piastować żadnej teki ministerialnej. Silna pozycja premiera jest jednym z charakterystycznych rysów angielskiego modelu politycznego. Rysem taki jest również rozróżnienie i rozdział pojęć.

Współcześnie rząd składa się z ponad 100 ministrów, którzy muszą być członkami jednej z 2 izb parlamentarnych. Około 20 z nich stanowią ministrowie gabinetowi zasiadający w gabinecie. Ministrowie gabinetowi to przede wszystkim szefowie najważniejszych resortów, np. lord kanclerz (jest odpowiednikiem Ministra Sprawiedliwości w Polsce). Ministrami gabinetowymi mogą być również pewni ministrowie bez teki wykonujący ważne funkcje polityczne w Anglii, np. lord przewodniczący rady prywatnej oraz strażnik tajnej pieczęci. Skład gabinetu w systemie administracji publicznej w Anglii nie jest stały, poza grupą ministrów, którzy tradycyjnie wchodzą w skład gabinetu. Bywają tacy ministrowie, którzy w gabinecie reprezentowani są rzadko bądź nawet sporadycznie, co nie przeszkadza im być szefami poszczególnych resortów.

Pozostali członkowie rządu to przede wszystkim tzw. ministrowie młodsi - juniorzy (odpowiednik vice ministrów w Polsce). Z reguły noszą oni tytuł parlamentarnych podsekretarzy stanu i każdy z nich zastępuje właściwego ministra w zakresie spraw politycznych, będąc także członkiem jednej z izb parlamentarnych. Obok parlamentarnych parlamentarzy stanu, którzy zmieniają się wraz ze zmianą rządu występują także parlamentowi „stali” sekretarze i ci piastują swoją funkcję zawodowo. W praktyce są to najwyżsi urzędnicy ministerstw, a tym samym są oni zastępcami ministrów ds. administracji zachowującymi swoje stanowiska po zmianie większości parlamentarnej funkcje szefów służb cywilnych w ministerstwie. Jeżeli chodzi o system administracji terytorialnej to w zasadzie w Anglii opiera się on na pełnym samorządzie terytorialnym. Oznacza on jednak coś zupełnie innego niż samorząd terytorialny w ujęciu terytorialnym. Samorząd angielski traktowany w kategoriach politycznych nie jest formą udziału obywateli w wykonywaniu zadań administracyjnych. Samorząd w Anglii stanowi naturalną instytucję polityczną a nie tylko administracyjną. Jest to swoisty odpowiednik parlamentaryzmu na szczeblu lokalnym działający bez równoległego występowania przedstawicieli rządu w terenie, (czyli, np. w Anglii brak odpowiednika wojewody, bowiem następuje sam wybór z ludu do sejmiku).

Administracja terytorialna w Anglii stanowi swoisty paradoks polegający na niecentralizacji, który opiera się na zasadzie ustawowego określenia zadań samorządu w sposób, czyli przez wyliczenie - hierarchiczność -pewnych zadań i ogólna klauzula domniemania samorządu zakłada, że jest on właściwy w sprawach publicznych o znaczeniu lokalnym. charakter brytyjskiej administracji - UNITARNY

Dzieli się na 57 hrabstw i 481 dystryktów. Anglia jest to krajem unitarny i zróżnicowanym administracyjnie. Zmiany w modelu następują tu ewolucyjnie (stopniowo).

- 6 działów administracji

1. automatyczny - charakter wykonywany przez 6% urzędników mających wpływ na decyzje administracyjne. Najwyższy Stały sekretarz stanu - urzędnik stały.

2. agencje rządowe - nie wchodzą w skład ministerstwa. Wprowadziła Thatcher (dążenie do decentralizacji). - zasady rynkowe i menadżerowie, próba upolitycznienia adm. i wymiany z sektorem prywatnym. Wyłączone, ale podległe.

3. administracja lokalna - zatrudnia 40% sektora publicznego, duża swoboda w kształtowaniu struktury organizacyjnej, charakter dwuszczeblowy - władze regionalne i okręgowe

4. personel służby zdrowia - PRACOWNICY SEKTORA PUBLICZNEGO, ALE NIE SŁUŻBY CYWILNEJ

5. publiczny sektor gospodarki - pracownicy przedsiębiorstw i spółek które są własnością państwa

6.quangos tzw. pozarządowe organizacje, ale w praktyce kontrolowane przez adm. publiczną.

W XIX wieku zaproponowano reformy. Raport mówił o wadze dobrego wykształcenia i o zatrudnianiu ludzi o ogólnych kwalifikacjach. Obecnie w administracji dominują ludzie z wykształceniem humanistycznym. Brak przepływu miedzy sektorem publicznym, prywatnym. Brak podziału na elitarny korpus urzędników służby cywilnej i pomocniczy personel administracyjny. Samorząd traktowany jako odrębna instytucja społeczeństwa obywatelskiego.

Urzędnicy są oddzieleni od polityki. Kompetencje samorządu terytorialnego zależy od tego ile zostanie przekazane przez rząd. Jest to instytucja niezależna od ciał przedstawicielskich. Wybory wprowadzono w XIX wieku. Nie ma sadownictwa administracyjnego. Sprawy administracyjne są załatwiane przez sądy powszechne.

W Wielkiej Brytanii decentralizacja procesów decyzyjnych sięga nie tylko interpretacje przepisów prawnych, lecz także różnice w samych przepisach w poszczególnych częściach kraju. Status urzędnika - luźny?

Model niemiecki

Administracja niemiecka kształtowała się w XVIII w. w ramach poszczególnych państw, z których największe znaczenie miały Prusy i Austria. Punktem wyjściowym modelu niemieckiego była monarchia absolutna (odpowiednikiem króla był cesarz). Monarchia absolutna wzorowana była na stylu francuskim (czasy Ludwika XIV). Monarchia oświeceniowa była otwarta na racjonalne hasła wieków, ale tylko po to, by jak najdłużej utrzymać monarchię absolutną. Oznacza to, że dopuszczono reformy z odgórnym kierowaniem państwem oraz reformy, które zapewniałyby społeczeństwu pewien dostęp do administracji. Monarchia oświecona była także otwarta na poddanie jej działalności prawu. Otwarcie monarchii niemieckiej było jednym z podstawowych powodów, dla których Niemcy nie potrzebowały rewolucyjnej drogi do kapitalizmu, w odróżnieniu od Francji. Reformy zapoczątkowane w XVIII w. były zatem kontynuowane bez rewolucyjnych zmian politycznych i społecznych w ciągu XIX w. Reformy niemieckie polegały w szczególności na zorganizowaniu racjonalnego systemu administracji centralnej i terytorialnej, na ukształtowaniu stałego zawodowego korpusu urzędników państwowych oraz na stworzeniu nowoczesnych podstaw odpowiedzialności państwa przed sądami powszechnymi. Wprowadzono także udział czynnika społecznego w administracji, a więc tym samym wprowadzono mechanizm samorządu terytorialnego. Racjonalny system administracji centralne wiązał się przede wszystkim z wprowadzeniem jednego podziału i jasnego z punktu widzenia prawnego podziału resortowego oraz powołanie do życia ciała, w którym mogliby zasiadać wszyscy ministrowie. Podział resortowy w Niemczech ma charakter „klasyczny”. W rządzie występowało 5 ministrów i byli to m.in. Minister Spraw Zagranicznych, Minister Wojny (wojskowości i obrony narodowej), Minister Sprawiedliwości, Minister Skarbu, Minister Spraw Wewnętrznych (uważany za gospodarza kraju, czyli sprawował funkcję obecnego premiera-kanclerza).

Dalsza ewolucja podziału resortowego polegała na powstawaniu nowych ministerstw (oświaty, rolnictwa, handlu, przemysłu itd.) charakterystyczną cecha Niemiec był fakt, że ministrowie zasiadali razem stanowiąc Radę Ministrów, gdzie prawnie wyróżniono jednego z jego członków przyznając mu szczególne uprawnienia. Osoba taka do dzisiaj nazywana jest „kanclerzem”.

Dzięki różnym reformom stworzono w Niemczech zawodowy i stały aparat administracyjny. Dostęp do wyższych urzędów w Niemczech uzależniony jest w krajach niemieckich od wykazania się odpowiednimi kwalifikacjami. W Niemczech powstała też charakterystyczna konstytucja dotycząca samorządu terytorialnego.

1. pracownicy służby cywilnej (Beamten) - określanej według wyższego wykształcenia (też egzamin). Mają jednorodne wykształcenie prawnicze, jest to spowodowane niemieckimi tradycjami administracyjnymi, czyli by stosować prawo (stąd prawnicy). Niemiecki legalizm pozwala na zmianę kadry administracyjnej.

2. urzędnicy średniego stopnia - większość urzędników

Po zjednoczeniu Niemiec okazało się ze polegało to na przyłączeniu 6 landów do Republiki Federalnej Niemiec. Urzędnicy wschodnioniemieccy są zupełnie nieprzydatni w obecnej administracji. Status urzędnika sektora cywilnego ma charakter TRWAŁY, lecz nie jest to funkcja dożywotnia (status osoby, a nie zajmowanego stanowiska)

3. robotnicy zatrudnieni w publicznych działach gospodarki

Stanowiska w Słubie cywilnej w większym stopniu wrażliwsze na wpływy polityczne niż w innych krajach. Często rekrutacja do urzędów centralnych spośród adm. landów, czy nawet samorządów lokalnych.

Model francuski

we francji konstytucja zakazuje ministrom zasiadania w parlamencie. Duża część stanowisk jest obsadzanych WG parytetów politycznych (podobnie w USa), ODMIENNIE W W. bRYTANII.

- Podzielona na 26 regionów, 100 departamentów, 37 000 gmin. Podział terytorialny trójstopniowy, też Belgia

- Administracja kształtowała się od XV wieku.

- Francja nie przeszła etapu monarchii absolutnej.

- Występowały tutaj rewolucje, więc nie było reform.

- Przechodzenie ze stanowisk niższych do wyższych jest ciężkie. Ministrowie to gł. Urzędnicy wyższego szczebla.

- ENA - Narodowa szkoła Administracji.

- Administracja jest ograniczona przez ministerstwa.

- Francja jest modelowym przykładem stosowania sadownictwa administracyjnego.

- Najwyższym organem administracyjnym jest Rada Stanu (akty normatywne wydawane przez rząd na drodze rozporządzenia). Ustawy - przez Trybunał Konstytucyjny

Francja - silnie scentralizowana władza państwowa, tak samo administracja - zróżnicowana hierarchicznie, tzn. istnieje kilka hierarchii urzędniczych, francuscy urzędnicy otrzymują kategorię od A do G (w zależności od wykształcenia). 

F - po wykształceniu politechnicznym, korpus inżynieryjnym

G - ukończona Wyższa Szkoła Administracyjna w Paryżu, wielki korpus urzędniczy - prefekt francuski, który stoi na czele departamentu, powoływany przez prezydenta jest równocześnie działaczem samorządowym (tylko prezydent może go odwołać) 

Podczas zmian rządów część urzędników jest wymieniana, urzędnicy z reguły nie angażują się politycznie (choć mogą), ale administracja publiczna to poważny mechanizm sprawowania władzy i ważny aktor francuskiej polityki. Swoboda działań władz lokalnych - bardzo niewielka. Francuska adm. niespójna, choć potężna, status jednostek opiera się na powiązaniach z jednym z „korpusów” (wewnętrznie jednorodnych struktur administracyjnych w ramach systemu administracji publicznej). Decentralizacja obejmuje system planowania gospodarczego.

Model Szwedzki

SKUTECZNE ODDZIELENIE POLITYKI OD ADMINISTRACJI

SYSTEM WYSOCE SCENTRALIZOWANY, ALE TEŻ POD PEWNYM WZGLĘDEM ZDECENTRALIZOWANY (ADM. RZĄDOWA - MAŁE MINISTERSTWA - PLANOWANIE). JEDNA Z NAJWIĘKSZYCH BIUROKRACJI W ŚWIECIE) ODDZIELENIE ADM. PUBLICZNEJ OD RAD ADMINISTRACYJNYCH - JEDNOSTEK WYKONAWCZYCH, wybieranych powszechnie (NAŚLADUJE TEN MODEL W. BRYTANIA) GUBERNATOR MIANOWANY PRZEZ RZĄD.

W Szwecji istnieją trzy poziomy zarządzania państwem: krajowy, regionalny i lokalny. Podział terytorialny - dwustopniowy, też Holandia, Anglia (W. Brytania - już trójstopniowy - Anglia, Walia, Szkocja.)

Poziom krajowy Na poziomie krajowym naród jest reprezentowany przez parlament, który posiada władzę ustawodawczą. Rząd posiada inicjatywę ustawodawczą, a także wprowadza w życie decyzje podjęte przez parlament. W prowadzeniu prac pomagają rządowi Kancelaria Rządu wraz z ministerstwami oraz około 300 organów administracji państwowej. Przykłady: policja, siły zbrojne

Poziom regionalny Na poziomie regionalnym Szwecja jest podzielona na 21 województw. Polityczne zadania na tym poziomie realizują wojewódzkie samorządy terytorialne, których członkowie są wybierani w wyborach powszechnych przez mieszkańców danego województwa., a reguluje ją Działalność wojewódzkich samorządów terytorialnych jest finansowana z dotacji państwowych, podatków regionalnych i opłat między innymi Ustawa o samorządzie terytorialnym. Na poziomie regionalnym istnieją również urzędy wojewódzkie, które są organami państwa w województwach. Niektóre organy administracji państwowej prowadzą również działalność na poziomie regionalnym i lokalnym, na przykład, poprzez tzw. oddziały wojewódzkie. Przykłady: służba zdrowia, transport publiczny

Poziom lokalny - SZEROKIE UPRAWNIENIA (np. kontrola nad lokalnymi podatkami)

Szwecja jest podzielona na 290 gmin. W każdej gminie istnieje wybrane przez mieszkańców zgromadzenie, rada gminy, która podejmuje decyzje w sprawach danej gminy. Rada gminy wyznacza zarząd gminy, który z kolei kieruje pracami gminy. Działalność jest finansowana z podatków gminnych, dotacji państwowych i opłat, a reguluje ją między innymi Ustawa o samorządzie terytorialnym. Inne ustawy ważne dla gmin to Ustawa o świadczeniach socjalnych i Ustawa o szkolnictwie. Przykłady: szkoły, opieka nad dziećmi

Szwecja - najwięcej zatrudnionych urzędników na 1 mieszkańca w Europie, niezależnie od kompetencji urzędnicy szwedzcy podlegają ścisłej kontroli - z formalnego punktu widzenia administracja jest silnie scentralizowana, ale obok funkcjonuje zdecentralizowana administracja samorządowa. 

Kontrola urzędników metodą „akwarium” - każda decyzja urzędnicza (oprócz tajnych ze względu na bezpieczeństwo państwa) musi być umotywowana na piśmie, w każdej chwili do wglądu dla każdego obywatel (Szwecji i państw UE). 

Rządy mają dużą swobodę w doborze pracowników, podstawowym kryterium są kwalifikacje, pensje są zależne od wykształcenia i indywidualnych osiągnięć.

- Ma liczną administrację i rozbudowane usługi socjalne.

- Władze lokalne mają bardzo szerokie kompetencje. Rywalizują one miedzy sobą, kto lepiej obsługuje swoich interesantów

- Rady są wybierane powszechnie

- Gubernatora wybiera rząd

- Ministerstwa są niewielkie.

- Wprowadzili jako pierwsi urząd Rzecznika Praw Obywatelskich.

Najwyżsi urzędnicy - status podobny do niemieckich beamten.

USA:

Istnieje systemu samorządu terytorialne typu angielskiego ale z wybieralnością stanowisk (tylko w stanach). Na szczeblu federalnym jedynym wybieralnym urzędnikiem federalnym jest prezydent - jedyny organ wł. wykonawczej. W USA formalnie nie ma rządu ale tworzą go sekretarze stojący na czele departamentów (14). Kongres może wkraczać w domenę władzy federalnej tworzą organy o typu szczególnego (niezależne agencje - inaczej trybunały administracyjne) wyłączone spod podporządkowania prezydentowi - wykonawcze agencje rządowe. Nacisk jak w W. Brytanii na intelektualną sprawność i ogólną wiedzę. Dużo stanowisk obsadzanych na zasadzie politycznej. Parlamentu nie można odwołać.

Hiszpania:

Rozwiązania francuskie. 50 prowincji (odpowiedniki francuskich departamentów), 17 wspólnot autonomicznych, 2 miasta autonomiczne (Ceuta i Melilla), urząd gubernatora cywilnego - reprezentuje władze centralne w prowincjach (odpowiednik francuskiego prefekta). Z Francji przejęto też Radę Stanu, Izbę Obrachunkową. Dążenia do decentralizacji administracji publicznych wedle regionalnej kulturowej odrębności (podobnie w Belgii).

Włochy - regionalizacja włoskiej administracji publicznej.

TEZA 3: STRUKTURA ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ

I SCENTRALIZOWANA ADM. PUBLICZNA

Aparat wykonawczy decyzji politycznych - obowiązek inicjowania decyzji politycznych (polityki publicznej)

-> funkcjonalne oddzielenie od siebie w obrębie adm. publicznej sfery rządzenia i sfery administracji wykonawczej oraz aparatu obsługującego funkcje zarządzania politycznego (rządzenia) i aparatu obsł. F. Administracyjne (adm. wykonawczej)

ministrowie są też twórcami polityki publicznej i szefami adm.

  1. Adm. państwowa - scentralizowana, hierarchiczna - rządowa

  2. zdecentralizowana - podmioty i samodzielne instytucje adm. publicznej jak:

    1. inne związki publicznoprawne - wspólnoty terytorialne, korporacje zawodowe, samorząd gospodarczy, rolniczy itd./

    2. różne ciała adm. (organy i instytucje) o samodzielnym statucie

    3. rozmaite podmioty prawa publicznego, oparte na czynniku majątkowym

  3. w formie zadań zlecanych różnym organizacjom

1. CENTRALNA - 2 poziomy:

I - bezpośrednio obsługująca rząd i jego członków - funkcję rządzenia kraju, premiera obsługuje kancelaria PRM, ministrów - ministerstwa

II - poziom wykonywania zadań publicznych i kompetencji administracyjnych określonych ustawami - centralna administracja wykonawcza. Urzędy centralne podlegają po części ministrom, a część urzędów centralnych - podlega pod premiera. Działów adm. rządowej - 28. Ministerstwa też podlegają pod ten poziom (I i II)

Pod ministra może podlegać 1 lub więcej urzędów centralnych.

Organem są szefowie, urząd to wykonawcy. Agencja Wywiadu, Prezes Atomistyki są urzędami (nazwa może zmylić).

2. TERENOWA