1. Procesy sekularne i ich rola w rozwoju rzeźby

procesy sekularne to splukiwanie, spelzywanie, deflacja

2. Czym zajmuje się geomorfologia dynamiczna

Geomorfologia dynamiczna zajmuje się czynnikami i procesami wpływającymi na rozwój rzeźby.

• Czynniki geomorfologiczne endogeniczne - tektonika, sejsmika, wulkanizm itp.

• Czynniki geomorfologiczne egzogeniczne - woda, wiatr, lód, temperatura itp.

• Procesy geomorfologiczne - eoliczne, fluwialne, glacjalne, stokowe, itp.

Bezpośrednie pomiary procesów, skutków procesów, badania laboratoryjne, zdjęcia lotnicze, mapy z różnych okresów

3. Wymień 8 procesów denudacyjnych

• obrywy skalne

• zsuwanie

• spełzywanie

• spływy

• spłukiwanie

od niego z wykładów:

• pr. grawitacyjne

• spłukiwanie

• spływy

• proc. związane z powstawaniem lodowców gruzowych

• pr. fluwialne

• pr. litoralne

• sufozja

• denudacja chemiczna, solucja

• krasowienie

• niwacja

• procesy mrozowe
  

4. Podaj 3 czynniki wpływające na dużą erozję lodowca

• miąższość lodowca

• zawartość rumoszu

• odporność podłoża

-

5. Od czego zależy odporność podłoża

- od genetycznego rodzaju skały

- składu mineralnego i chemicznego

- struktury, wielkości składników

- tekstury (ułożenia składników skały)

- zwięzłości i twardości składników

- warstwowania i uszczelnienia

6. Na czym polegają zasadnicze różnice w rzeźbie obszaru o tej samej budowie geologicznej w klimacie suchym i wilgotnym

Sucho	Wilgotno
Przewaga wietrzenia fizycznego	Przewaga wietrzenia chemicznego
Formy ostrokrawędziste	Formy łagodne, owalne
Spłukiwanie: Duża rola	Spłukiwanie: mała rola
Duża erozja stoków	Mała erozja stoków
Duża działalność wiatru (korozja, deflacja)	Mała działalność wiatru

7. Narysuj profil przez obszar o budowie fałdowej gdzie występuje inwersja rzeźby.

(Chodzi o to ze w synklinach są wzniesienia a w antyklinach zagłębienia)

8. Czynnik - proces - forma

wiatr - korazja - jardang

grawitacja - odpadanie - stożek usypiskowy

śnieg - niwacja - nisza niwalna, bruk niwalny…

woda falująca - abrazja - klif

woda spływająca pod powierzchnią -wymywanie - sufozja

lodowiec - deglacjacja - oz

9. Wyjaśnij terminy:

Pingo - bułgunniach, hydrolakkolit, kriolakkolit, lakkolit lodowy - pagórkowata forma ukształtowania powierzchni ziemi, charakterystyczna dla terenów wiecznej (wieloletniej) marzłoci. Jest to stożkowaty pagór lodowy o wys. do 50 m i średnicy do 400 m. Tworzy go soczewka lodu gruntowego, powstającego w wyniku zamarzania wody przenikającej ku górze z głębiej położonych warstw gruntu (lód iniekcyjny), pokryta grubą warstwą zamarzniętych osadów. Osady te sezonowo mogą rozmarzać, ale tylko w przypowierzchniowej części.

Barchan, wydma sierpowata - rodzaj ruchomej wydmy o półksiężycowatym kształcie i ramionach wysuniętych zgodnie z kierunkiem wiatru (w stronę zawietrzną), charakterystyczny dla pustyń piaszczystych, pozbawionych roślinności. Gdy kilka barchanów połączy się powstaje wydma wałowa. Wąskie ramiona przemieszczają sie szybciej niż część centralna wydmy. Barchany często łączą się ze sobą, tworząc długie piaszczyste wały, które niosą nazw wydm wałowych. Ciągną się one nie raz setki kilometrów. Typowe barchany są niskie i mają do 15 m wysokości.

Muton, baraniec - forma ukształtowania powierzchni ziemi: rodzaj pagórka, wyniosłości skalnej o wysokości od kilkunastu centymetrów do kilkudziesięciu metrów, powstająca w wyniku egzaracji podłoża skalnego przez poruszający się po nim lodowiec. Mutony odznaczają się charakterystycznym podłużnym kształtem, co związane jest z kierunkiem ruchu lodowca

Terasa rzeczna - to fragmenty dawnych rozciętych den dolinnych. Zaznaczają się w obrębie zboczy dolin oraz w obrębie szerokich den dolinnych. Terasa składa się z 3 elementów: równiny terasowej stanowiącej fragment płaskiego dna doliny rzecznej; stoku terasy stanowiącej zbocze odmłodzonej części doliny oraz załomu oddzielającego równinę od stoku ówczesnej, starej doliny. Wyróżniamy terasy skaliste, osadowe.

10. Narysuj profil progu charakterystycznego dla rzeźby krawędziowej. Zaznacz odpowiednio + i - warstwy odporne i mało odporne.

11. Wymień 4 typy deglacjacji

- subakwalna - gdy lądolód uchodzi do morza lub jeziora, odrywają się od niego wielkie bryły stając się górami lodowymi

- frontalna - na lądach, cofanie się od czoła

- arealna - lodowiec rozpada się na boki które się topią

- z oscylacjami i nasunięciami - lodowiec cofa się by później ponownie się nasunąć

12. Odporność skał od najmniejszej do największej

13. Jakie procesy geomorfologiczne dominują w Selwie a jakie na Sawannie

Selwa

Sawanna

Obszar wilgotny. Temp 12- 30 C Opady 630 - 1270mm Dominuje planacja nad rozcinaniem Głównie wietrzenie chemiczne. Hydracja - uwodnienie - łączenie minerałów z wodą. Hydroliza - rozkład minerałów na kwaśne i zasadowe , wyługowanie. Kadimizacja - szybki rozkład skalenia Lateryzacja - tworzenie czerwonych poziomów laterytowych Ruchy masowe i fluwialne Kwasy humusowe z roślinności - wietrzenie chemiczne Cieczenie, osuwanie, rozczłonkowanie, krasowienie

Dwie pory roku - sucha i deszczowa Podłoże pokryte częściowo przez roślinność Spłukiwanie materiału do den dolin Erozja denna większa Spełzywanie Procesy eoliczne Wietrzenie chemiczne mniejsze Procesy fluwialne Opancerzanie pokryw - zatrzymywanie soli

14. Krzywą erozyjna nazywamy:

b) wykres przedstawiający zależność miedzy rozmiarami erozji a masą wody

15. Obszary wysokogórskie można odróżnić od średniogórskich na podstawie 3 zasadniczych cech

- wysokość, wysokogórskie wznoszą się ponad górna granicę lasu

- różnice w piętrach roślinności

- klimat - w wysokogórskich występują procesy glacjalne , niwalne

16. Dlaczego na podstawie jednego kryterium dziedzinę borealną możemy zaliczać do zimnej strefy morfogenetycznej, a według innego do strefy klimatu umiarkowanego?

17. Oricangas to:

zagłębienia związane z mechanicznym i chemicznym działaniem korzeni

18. W jakich dziedzinach morfoklimatycznych zachodzą:

- pełznięcie - strefa klimatu umiarkowanego

- cieczenie - strefa klimatów ciepłych

- soliflukcja - strefa klimatów zimnych

19. Ałasy to:

obszerne zagłębienia w wieloletniej zmarzlinie

20. Typy koryt rzecznych

• proste

• kręte

• meandrujące

• anasomozujące

• roztkowe

---