I Systemy polityczne współczesnego świata

1.Polityka

Potocznie pod pojęciem polityka rozumie się sprawowanie władzy przez państwo w różnych dziedzinach życia społecznego (polityka zagraniczna, polityka wewnętrzna, polityka finansowa, polityka mieszkaniowa, polityka oświatowa). Polityka dotyczy postawy, działań człowieka względem celu, odnosi się do tej części stosunków międzyludzkich, które związane są z panowaniem, rządzeniem i władzą.
Polityka jest to celowa i świadoma działalność ludzka związana z państwem, mająca na celu realizację interesów społecznych. Polityka to planowe i zorganizowane dążenie do zdobycia oraz utrzymania władzy - dążenie, któremu odpowiadają określone działania ludzkie.
Następnym rodzajem są definicje określające politykę jako układ stosunków pomiędzy organizacjami. Polityka jest to układ relacji i odniesień pozytywnych, negatywnych i kompromisowych pomiędzy państwem a innymi organizacjami, wliczając w to inne państwa..

2. Podmioty i metody

Podstawowy podział podmiotów to podmioty pierwotne i wtórne. Podmioty polityki pierwotne to duże grupy społeczne, wspólnoty narodowe czy etniczne, które są zorganizowane w całość i posiadają wspólne interesy. Podmioty polityki pierwotne to różnego rodzaju siły polityczne, organizacje zawodowe wytwórców i pracodawców (Organizacje Przewoźników, Stowarzyszenie Architektów Polskich), instytucje polityczne (np. Prezydent RP, organizacje pozarządowe, Światowa Organizacja Zdrowia, itp.), organizacje wyznaniowe a także grupy lub zespołu reprezentujące interesy i wolę wielkich grup społecznych posiadający duży wpływ na działania polityczne.

3. Władza polityczna- czym jest władza

Władza polityczna, to system stosunków społecznych, zachodzących pomiędzy określonymi podmiotami, polegający na możliwości stosowania trwałego i instytucjonalnego przymusu w celu zmuszenia drugiej strony do określonego postępowania.

. Wewnątrz władzy politycznej dadzą się ponadto wyszczególnić następujące kategorie:

WŁADZA POLITYCZNA (w znaczeniu większym), należąca do partii, która zwyciężyła w wyborach lub do koalicji rządowej.

WŁADZA PAŃSTWOWA, która przysługuje wskazanemu konstytucyjnie podmiotowi, którego zakres społeczny określają normy prawne.

WŁADZA PUBLICZNA, będąca jednocześnie kategorią prawną i socjologiczną, wskazująca zarówno więź formalną z władzą państwową (jak jej konstytucyjny organ), jak więź faktyczną - z władzą polityczną.

4.Jaki charakter może mieć władza?

We władzy politycznej uczestnikami procesu sprawowania władzy są partie polityczne czyli organizacje ludzi o podobnych postawach i interesach. Główną zorganizowaną władzą polityczną w danym społeczeństwie jest państwo. Istnieje przy tym kilka form rządzenia, czyli kilka form sprawowania władzy o charakterze politycznym. Są to:

a) władza autokratyczna - absolutna - władzę nieograniczoną sprawuje tylko jedna osoba

autorytarna - władza spoczywa w rekach organów państwowych, społeczeństwo ma tu nieduży udział w życiu politycznym

totalitarna - władza, która przenika wszystkie aspekty życia społecznego, ekonomicznego oraz kulturalnego, przykładem tego typu władzy jest faszyzm oraz socjalizm

b) władza demokratyczna - władza jest sprawowana przez ogół obywateli, którzy mają prawo do brania udziału w życiu politycznym i do wpływania na decyzje państwowe bezpośrednio lub przez wybranych przez siebie przedstawicieli; w państwach demokratycznych władza sprawowana jest zgodnie z uznawanymi przez społeczeństwo wzorami, zaś jej źródłem jest naród.

5. Podaj trzy poziomy władzy politycznej lub ekonomicznej

1) poziom reguł - władza jest legitymizowana, kiedy jest zdobyta i sprawowana zgodnie z obowiązującymi regułami i normami prawnymi
2) poziom przekonań - władza posiada poparcie, kiedy rządzący i rządzeni są zgodni co do sposobu interpretacji co najmniej dwóch kwestii: źródeł autorytetu władzy, kwestii interesu społecznego
3) poziom zachowań indywidualnych - władza jest legitymizowana, kiedy podmiot daje przez działanie aktywny wyraz swojemu poparciu. Dwa typy poparcia:
- mobilizacyjne - sposób sprawowania polityki przez ugrupowanie jest akceptowane
- wyborcze - występuje kiedy podmioty bierze udział w wolnych wyborach demokratycznych, ten typ dotyczy tylko typu demokratycznego

7.System polityczny
Ogół organów państwowych, partii politycznych oraz organizacji i grup społecznych- formalnych i nieformalnych- uczestniczących w działaniach politycznych w ramach danego państwa oraz ogół generalnych zasad i norm, regulujących wzajemne stosunki między nimi.

8. Główne funkcje systemów
-Regulacyjna oznacza sterowanie procesami według reguł przyjętych w danym systemie

-Mediacyjna polega na rozwiązywaniu konfliktów i mediacji w przypadkach sprzecznych interesów grupowych

-Adaptacyjna usprawnianie działania instytucji

-Innowacyjna polega na wprowadzeniu do otoczenia reguł i mechanizmów działania

9 Klasyfikacja systemów politycznych
Współczesne systemy polityczne mogą być klasyfikowane ze względu na:
1) Typ reżimu politycznego
a)demokratyczne

-parlamentarno- gabinetowy

-prezydencki

-semiprezydencki

-parlamentarno komitetowy

b)niedemokratyczne

-Reżim totalitarny

-Autorytaryzm

2)Zasady organizacji aparatu państwowego

-System parlamentarny

-System prezydialny

-Republika

-Monarchia

3)Strukturę terytorialną państwa

-Państwa unitarne

-Państwa złożone

-Państwa autonomie

II Demokracje współczesne

2.Determinanty upowszechnienia demokracji

-upowszechnienie gospodarki rynkowej

-wzrost społecznej roli państwa

-upowszechnienie podmiotowości politycznej na wszystkich obywateli

3.Uwarunkowania trwałości demokratycznego systemu:

-uwarunkowania instytucjonalne

-społeczne

-ekonomiczne

-klimat międzynarodowy

-poziom kultury politycznej

4.Co to są demokracje fasadowe i pozorowane?

Demokracja konstytucyjna, jest określana jako demokracja fasadowa, wtedy kiedy czynniki zakulisowe mają decydujący głos i kontrolują oficjalny rząd, wybrany mniej lub bardziej demokratycznie. Imperium brytyjskie kontrolowało demokratyczne rządy w koloniach i dominiach jako faktyczna siła rządząca

5.Wady i słabości demokracji rynkowych:

-preferuje egoizm grupowy

-sprzyja zakłamaniu

-uśrednia

-nie uwalnia od decyzji nierozsądnych i degeneracji korupcją

-nierówność ekonomiczna

-bezrobocie

-zagrożenie tradycyjnych wartości kulturowych

-konflikt rynku z demokracją zagraża równowadze ekolog.

III Główne zasady i instytucje demokratycznych systemów

1.Główne zasady współczesnych demokracji:

-dostępność sfery polityki dla wszystkich,

-suwerenność narodu

-zasada reprezentacji

-uznanie wyborów za gł. Źródło legitymizacji władzy

-możność tworzenia partii politycznych

-odpowiedzialność rządzących przed rządzonymi

-podział władzy

- wolność przekonania i wypowiedzi

-instytucjonalna ochrona praw obywatelskich

2.Co to jest pluralizm polityczny?
w państwach demokratycznych jedna z zasad funkcjonowania parlamentarnych systemów partyjnych, polegająca na istnieniu dwu lub więcej partii politycznych reprezentujących różne programy i orientacje, walczących o zdobycie pełnej władzy w państwie.

3.Podaj 7 zasad życia publicznego

-bezinteresowność

-rzetelność

-obiektywizm

-odpowiedzialność

-otwartość

-uczciwość

-przywództwo

4.Główne instytucje współczesnych demokracji:

Co to jest parlament:

Kolegialne ciało reprezentujące interesy indywidualnych wyborców i elektoratu jako całości, wyłonione w rywalizacyjnych wyborach wyposażone w szereg funkcji, z których najistotniejszą jest władza ustawodawcza

Podział parlamentu ze względu na kryterium organizacji wewnętrznej

Jednoizbowe i dwuizbowe

Co to jest władza wykonawcza:

Władza wykonawcza egzekutywa w najwyższym stopniu uosabia siłę państwa oraz jego nadrzędność w stosunku do obywateli. Głównymi zasadami władzy wykonawczej jest reprezentowanie państwa w stosunkach międzynarodowych oraz zarządzanie sprawami wewnętrznymi.

Dwa modele organizacyjne władzy wykonawczej

-model monokratyczny lub jednolity skupienie całej władzy wykonawczej w rękach jednego organu. (USA - prezydent)

-model dualistyczny egzekutywa składa się z głowy państwa i rządu (systemy z dominacją rządu systemy parlamentarno - gabinetowe Wielka Brytania i systemy z dominacja prezydenta półprezdenckie Francja

Co to jest władza sądownicza:

oznacza powierzenie wymiarowi sprawiedliwości sprawowanemu przez niezależne i niezawisłe sądy) możliwości rozstrzygania sporów prawnych, orzekanie w rozpoznawanych sprawach z zakresu prawa karnego, prawa cywilnego i prawa administracyjnego, a w wielu państwach również kontrola zgodności działań innych organów państwa z prawem i konstytucją, którą przeprowadza przez sądownictwo konstytucyjne (np. Rada Konstytucyjna we Francji, Trybunał Konstytucyjny w Niemczech).

Instytucja głowy państwa: To jednoosobowy naczelny organ państwa, sprawujący wiele formalnych i niejednokrotnie ceremonialnych funkcji, pełni funkcję arbitrażu między rządem a parlamentem. Głową państwa jest zwykle monarcha lub prezydent.

Co to jest partia polityczna:

Partia to dobrowolnie zorganizowana grupa, posiadająca określony program, dążąca do uzyskania poparcia społecznego dla zdobycia lub utrzymania władzy w państwie i realizowania swoich interesów

IV Parlamentarno- gabinetowe systemy państwowe

1. Cechy ogólne parlamentarno-gabinetowych systemów
- parlament wyłoniony w wyborach powszechnych

- układ sił w parlamencie ma istotny wpływ na proces tworzenia rządu, premier powinien mieć poparcie większości w parlamencie

- gabinet ponosi odpowiedzialność polityczną przed parlamentem w drodze vetum nieufności

- głowa państwa oraz członkowie gabinetu ponoszą odpowiedzialność konstytucyjną

- premierowi przysługuje prawo żądania rozwiązania parlamentu przed upływem kadencji

- głowa państwa posiada ograniczone kompetencje, spełnia jedynie funkcje reprezentacyjne i ceremonialne

- nie występuje zasada separacji władzy

2. Parlamentarno-gabinetowa a gabinetowo parlamentarna forma państwa

Podstawowe cechy współczesnych systemów parlamentarno-gabinetowych parlament (a przynajmniej jego izba niższa, gdy jest on dwuizbowy) jest wybierany w wyborach powszechnych. Układ sił w parlamencie (lub podjęte w nim uzgodnienia gdy żadna z partii nie posiada większości) przesądza o powołaniu premiera i powołaniu rządu. Rząd ponosi odpowiedzialność polityczną przed parlamentem, który może wyrazić wotum nieufności, oznaczające ustąpienie co najmniej jednego ministra, najczęściej zaś całego gabinetu. Rząd ma wpływ na rozwiązanie parlamentu (czasem jednej jego izby gdy jest dwuizbowy) przed upływem kadencji, co powoduje konieczność rozpisanie przedterminowych wyborów. Między parlamentem a rządem istnieje system powiązań organizacyjnych, funkcjonalnych i personalnych (ministrowie mogą być i często są deputowanymi) co oznacza brak separacji władzy ustawodawczej i wykonawczej. Głowa państwa (w postaci prezydenta lub monarchy) nie kreuje polityki wewnętrznej, ani zagranicznej, spełnia jedynie funkcje reprezentacyjne i ceremonialne, a także wobec woli większości parlamentarnej (powołuje premiera, zarządza wybory przedterminowe)

System gabinetowo- funkcję reprezentacyjną.

3. Sposoby kształtowania składu rządu

- w systemie parlamentarno gabinetowym

Układ sił politycznych przesądza o powołaniu premiera ukształtowaniu gabinetu

- parlamentarna: głowa państwa mianuje premiera, a na jego wniosek pozostałych członków rządu, lecz faktycznie skład rządu zależy od większości parlamentarnej

- pozaparlamentarna: decydujący głos o składzie rządu należy do prezydenta

4. Warianty struktury organizacyjnej rządu

-model europejski kontynentalny w skład rządu wchodzą wszyscy szefowie resortów, a ministrowie z premierem tworzą kolegialny organ skupiający całą realną władzę,

-model skandynawski szwedzki wszyscy w nim tworzą rząd bez żadnych wewnętrznych kręgów sformalizowanych Minister nie jest operatywnym zwierzchnikiem resortu

-model anglosaski W. Brytania pojęcie rząd i gabinet nie są względem siebie tożsame gabinet jest częścią rządu jest całkiem nieformalnym jego kompetencje nie są określone w żadnych ustawach konstytucyjnych premier powołania, legalna opozycja rządowa- gabinet cieni.

5.Ograniczenie dyrektywnych uprawnień parlamentu

poddanie kontroli sądowej, ograniczenie do kwestii wymienionych w konstytucji

prawo wydawania dekretów prezydenckich,prawo weta prezydenckiego

referendum, Ograniczenie roli parlamentu występuje w systemach autokratycznych, nieskonsolidowanych demokracjach, krajach szarej strefy

6.Kontrolne funkcje parlamentu a stabilność rządu

Funkcja kontrolna przysługuje tylko Sejmowi, a polega sprawowaniu kontroli nad rządem. Sejm może to czynić używając od tego następujących „narzędzi”:

wotum zaufania - jest to uchwała Sejmu wyrażająca poparcie dla rządu oraz prowadzonej przez niego polityki;

wotum nieufności - jest to uchwała Sejmu odmawiająca poparcia dla rządu i jego polityki bądź też dla konkretnego ministra; prowadzi do dymisji rządu; wotum nieufności jest uchwalane większością bezwzględną głosów;

absolutorium - jest to szczególny akt, uchwalany przez Sejm, który stwierdza zgodność działań rządu w danym roku z ustawą budżetową oraz finansowymi planami państwa; co roku rząd ma obowiązek przedstawienia sprawozdania z wykonania budżetu Sejmowi; Sejm ma obowiązek ustosunkować się do niego w terminie 2 miesięcy od daty jego złożenia (złożenie sprawozdania następuje w terminie do 6 miesięcy po zakończeniu roku budżetowego)

zapytania i poselskie interpelacje - są to formy zwracania się posła do członków rządu w sprawie udzielenia informacji w określonej sprawie; zapytany minister ma obowiązek udzielenia odpowiedzi; interpelacje składane są na piśmie, a odpowiedź też winna mieć taki charakter (musi być udzielona w terminie 21 dni); odpowiedź może mieć charakter ustny, wówczas jest wygłaszana na posiedzeniu Sejmu.

7.System parlamentarno-komitetowy - zespół zasad ustrojowo politycznych, które w szczególny sposób określają stosunki między 3 naczelnymi organami państwowymi tj. parlamentem, głową państwa i rządem, w ten sposób, że parlament jako najwyższy organ państwowy bezpośrednio powołuje zarówno głowę państwa jak i rząd.
Cechy systemu:
1) najwyższa władza państwowa należy do parlamentu który reprezentuje lud jako całość i sprawuje władzę państwową na zasadzie wyłączności
2) rząd jest wybierany bezpośrednio przez parlament
3) rząd jest jedynie organem przez który parlament wykonuje swoje decyzje
4) rząd jest bezpośrednio podporządkowany parlamentowi i politycznie przed nim odpowiedzialny
5) głowa państwa nie może rozwiązać parlamentu przed upływem jego kadencji
6) kolegialna głowa państwa jest przez parlament bezpośrednio powoływana i politycznie przed nim odpowiada
7) głowa państwa jaki i członkowie rządu podlegają odpowiedzialności karno-sądowej, podobnie jak wszyscy obywatele i na równych zasadach.

V. Prezydenckie i semiprezdenckie typy systemów państwowych

1. System prezydencki w USA

Ogromne uprawnienia prezydenta USA daje sama konstytucja. Prezydent jest jednocześnie głową państwa, szefem rządu, naczelnym dowódcą. Do jego praw należy: powoływania i odwoływanie członków gabinetu (w USA zwanych sekretarzami stanu), prawo veta, prowadzenie polityki zagranicznej, mianowanie urzędników różnych szczebli, wystąpienie z orędziem do Kongresu i narodu. Konstytucja USA przewiduje także funkcję wiceprezydenta (brak tej funkcji w krajach systemu parlamentarnego), który w praktyce sprawuje funkcje reprezentacyjne. W przypadku opróżnienia urzędu prezydenta przed upływem jego kadencji, która wynosi 4 lata, wiceprezydent staje się prezydentem, aż do zakończenia kadencji (byłego poprzedniego prezydenta). Władzę wykonawczą w USA sprawuje prezydent, który jednocześnie spełnia funkcję głowy państwa i szefa administracji terytorialnej. Pozycję jego wyznaczają z jednej strony uprawnienia konstytucyjne, z drugiej zaś pozakonstytucyjne możliwości działania. Prezydent kieruje federalną administracją, ma też wpływ na sprawy wojskowe, jest on głównodowodzącym armią i flotą. Kieruje on polityką zagraniczną państwa, oraz podejmuje działania, gdy wymaga tego wyjątkowa sytuacja zewnętrzna i wewnętrzna. Prezydent powołuje za "radą i zgodą" Senatu: wysokich funkcjonariuszy administracji, a więc kierowników poszczególnych resortów -sekretarzy, ambasadorów, dyrektorów CIA, FBI. Przy powoływaniu niższych funkcjonariuszy zgoda Senatu nie jest wymagana. Cały gabinet powoływany jest przez prezydenta. Prezydent posiada też pełne uprawnienia prawodawcze. Może on wydawać takie akty, jakie mają rozporządzenia wykonawcze oraz proklamacje.

2. Geneza i charakter systemów semiprezdenckich

SYSTEM SEMIPREZYDENCKI - dualizm władzy wykonawczej; sposób powoływania prezydenta: wybory bezpośrednie lub przez kolegium elektorów; niezależny od parlamentu czas trwania kadencji prezydenta, prezydent posiada kompetencje umożliwiające podejmowanie decyzji politycznych w zakresie polityki wewnętrznej i zewnętrznej; uprawnienia prezydenta w stosunku do rządu i parlamentu; brak odpowiedzialności politycznej prezydenta przed parlamentem; rząd nie pełni funkcji doradczych względem prezydenta; rząd jest odpowiedzialny politycznie zarówno przed parlamentem jak i prezydentem.

3. Prezydent w systemie państwowym Rosji

Prezydent w konstytucji wymieniany jest wcześniej niż Zgromadzenie Federalne (parlament) i rząd, co odzwierciedla jego pozycję w całym systemie politycznym. Wybierany jest na 4 lata w wyborach powszechnych i bezpośrednich. O to stanowisko może ubiegać się obywatel Rosji musi mieć 35 lat i który od co najmniej 10 lat zamieszkuje na terenie Federacji. Prezydent może sprawować swój urząd maksymalnie dwa razy z rzędu (nie oznacza to jednak, że nie może go sprawować więcej niż dwa razy). Prezydent uznawany jest za głowę państwa i gwaranta konstytucji oraz wolności i praw człowieka i obywatela. Jest podmiotem określającym podstawowe kierunki wewnętrznej i zagranicznej polityki państwa, a także reprezentantem Federacji w kraju i w stosunkach międzynarodowych. Kieruje polityką zagraniczną państwa, prowadzi rokowania i podpisuje umowy międzynarodowe, podpisuje listy uwierzytelniające. Rozstrzyga również sprawy obywatelstwa oraz nadaje odznaczenia państwowe, tytuły i wyższe stopnie wojskowe. Posiada prawo łaski. Prezydent może: zarządzać wybory do Dumy, może ją również rozwiązać, przedkładać projekty ustaw Dumie, podpisywać i ogłaszać ustawy, zwracać się do Zgromadzenia Federalnego z corocznym orędziem na temat stanu państwa.

Przedstawia kandydatów na stanowiska: premiera, Prezesa Banku Centralnego, sędziów Sądu Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu Arbitrażowego, innych sądów federalnych, Prokuratora Generalnego. Jest najwyższym zwierzchnikiem sił zbrojnych, może wprowadzać stan wojenny i wyjątkowy, tworzy i przewodniczy Radzie Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej, zatwierdza doktrynę wojskową państwa, powołuje i odwołuje najwyższe dowództwo Sił Zbrojnych Federacji. Może zostać usunięty z urzędu na podstawie wysuniętego przez Dumę oskarżenia o zdradę stanu lub popełnienie innego ciężkiego przestępstwa, potwierdzonego oskarżeniem Sądu Najwyższego Federacji.

4.Specyfikacja systemu prezydenckiego Białorusi Białoruś jest krajem o ustroju semiprezydenckim (półprezydenckim). Jest to forma między pośrednia między systemem parlamentarnym a prezydenckim. PREZYDENT wybierany w wyborach powszechnych na 5 lat, wraz z rządem sprawuje władzę wykonawczą, wydaje dekrety, które mają moc ustawy i są w stosunku do niej nadrzędne, uprawnienia prezydenta można podzielić na 4 grupy:

1) uprawnienia w stosunku do konstytyucyjnych organów państwa: za zgodą Izby Deputowanych powołuje premiera i ministrów, ma prawo uchylania aktów rządu, za zgodą Rady Republiki powołuje przewodniczących Sądu Najwyższego i Konstytucyjnego, powołuje 6 z 12 sędziów Sądu Konstytucyjnego, powołuje 6 członków Komisji Centralnej ds. wyborów i przeprowadzania referendów powszechnych, zarządza wybory do parlamentu i do lokalnych organów przedstawicielskich, rozwiązuje izby parlamentu

2) kompetencje prawodawcze: prawo inicjatywy ustawodawczej, prawo podpisywania ustaw i weta zawieszającego, prawo zarządzania referendów powszechnych, do występowania do Sądu Konstytucyjnego z wnioskiem o stwierdzenie zgodności z konstytucją aktów normatywnych, prawo występowania do parlamentu z wnioskiem o zmianie lub uzupełnienie konstytucji, wydawanie rozporządzeń i zarządzeń, prawo wydawania na podstawie upoważnienia parlamentu dekretów a bez takiego upoważnienia również dekretów tymczasowych

3) kompetencje z zakresie stosunków zewnętrznych i obrony kraju:

- prowadzi rokowania i podpisuje umowy międzynarodowe

- powołuje i odwołuje dyplomatów

- zwołuje i przewodniczy Radzie Bezpieczeństwa

- powołuje i zwalnia państwowego sekretarza Rady Bezpieczeństwa

- jest głównodowodzącym Sił Zbrojnych

- powołuje i zwalnia wyższych dowódców Sił Zbrojnych

- wprowadza stan wojenny

- ogłasza mobilizację,

4) uprawnienia w sferze stosunków z obywatelami:

- decyduje o nadaniu obywatelstwa oraz o jego ustaniu i o azylu

- stosuje prawo łaski

- przyznaje nagrody i odznaczenia państwowe

- ustanawia święta państwowe i dni wolne

- wprowadza stan wyjątkowy.

Prezydent może zostać usunięty z rządu za zdradę lub ciężkie przestępstwo. Wniosek o to przedstawia 1/3 Izby Deputowanych a śledztwa i oskarżenia dokonuje Rada Republiki. Za usunięciem musi opowiedzieć się 2/3 Izby Deputowanych i 2/3 Rady Republiki.

W wypadku złego stanu zdrowia prezydent może zostać zwolniony z funkcji przedterminowo decyzję o tym podejmują Rada Republiki oraz Izba Deputowanych 2/3 głosów.

RZĄD- wnosi do parlamentu projekty ustaw, kieruje polityką wewnętrzną i zewnętrzną kraju

- określa kierunki gospodarczo-społecznego rozwoju kraju

PARLAMENT- Władza ustawodawcza jest dwuizbowa. Dzieli się na Izbę Przedstawicieli {Reprezentantów} (110 posłów wybieranych w okręgach jednomandatowych w systemie większości bezwzględnej) oraz Radę Republiki (56 deputowanych wybieranych przez samorządy oraz 8 osób nominowanych przez prezydenta).

inicjatywa ustawodawcza

- udzielanie inwestytury (nadanie urzędu) Radzie Ministrów

- funkcje kreacyjne

- kontrola działań rządu

SAD KONSTYTUCYJNY Organ składający się z 12 sędziów, spośród których 6 mianuje prezydent, a 6 wybiera Rada Republiki.

Sąd Konstytucyjny orzeka o:

- zgodności ustaw, dekretów prezydenta, umów międzynarodowych itd. z konstytucją i umowami międzynarodowymi

- zgodności aktów prawnych organizacji międzynarodowych, do których należy Białoruś z konstytucją

- zgodności uchwał Rady Ministrów z konstytucją

- zgodności aktów prawnych każdego innego organu państwowego z konstytucją

2

---