Odpowiedzialność kontraktowa - odpowiedzialność cywilnoprawna wynikająca z niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązku, który powstał na podstawie czynności prawnej i obejmująca obowiązek naprawienia wynikłej z tego szkody.

W prawie polskim odpowiedzialność kontraktowa opiera się na art. 471 kodeksu cywilnego.

Ciężar dowodu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania spoczywa na wierzycielu. Nie ma on natomiast obowiązku udowodnienia winy dłużnika. Dłużnik może się uwolnić od odpowiedzialności, jeśli wykaże, że wykonał zobowiązanie, albo że niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania nastąpiło nie z jego winy. Winą dłużnika jest zarówno zamiar niewywiązania się ze zobowiązania, jak również nieumyślne niedochowanie należytej staranności przy jego wykonywaniu. Co do zasady natomiast dłużnik nie odpowiada za przypadek.

Prawo zobowiązań - dział prawa cywilnego, obejmujący zespół norm prawnych regulujących formy wymiany dóbr i usług. Reguluje obrót majątkowy między podmiotami prawa cywilnego. W polskim prawie źródłem prawa zobowiązań są przede wszystkim przepisy kodeksu cywilnego oraz przepisy innych ustaw i postanowienia umów międzynarodowych w zakresie prawa cywilnego.

Wygaśnięcie zobowiązań

1.Spełnienie świadczenia- dłużnik spełnia zobowiązanie

2.W razie nie wykonania zobowiązania przysługuje odszkodowanie

3.Świadczenie w miejsce wykonania czyli świadczenie przemienne art. 453

4.Odnowienie art. 506 - jeżeli w celu umorzenia zobowiązania dłużnik zobowiązuje się za zgodą wierzyciela spełnić inne świadczenie lecz z innej podstawy prawnej, zobowiązanie dotychczasowe wygasa

5.Potrącenie art. 498- jeżeli dwie strony są względem siebie zarówno dłużnikami jak i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub innym organem państwowym. W skutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się do wysokości wierzytelności niższej.(efektywne wygaśnięcie zobowiązania)

6.Złożenie świadczenia do depozytu sądowego- gdy są podstawy do złożenia: dłużnik nie wie kto jest wierzycielem, nie zna jego adresu, jest spór między wierzycielami, wierzyciel odmawia przyjęcia świadczenia- dłużnik może złożyć świadczenie do depozytu sądowego, skuteczne złożenie powoduje wygaśnięcie zobowiązania. W tym celu należy złożyć wniosek do sadu rejonowego.

7.Zwolnienie długu- jest to umowa na mocy, której wierzyciel oświadcza, że zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik wyraża na to zgodę.

8.Rozwiązanie stosunku prawnego- umowa dwustronna.

Gwarancja w prawie cywilnym odnosi się do gwarancji jakości rzeczy sprzedanej bądź gwarancji samoistnej (autonomicznej), której szczególną formą jest gwarancja bankowa.

Gwarancja jakości to ogół dodatkowych uprawnień, których zbywca rzeczy lub prawa może udzielić jego nabywcy. Sprowadzają się one zazwyczaj do zobowiązania, że zbywca zapewni nabywcy możliwość korzystania z rzeczy lub prawa bez zakłóceń (np. bez awarii). Są sankcjonowane możliwością żądania przez nabywcę, by zbywca przywrócił rzecz do należytego stanu na swój koszt (tzn. dokonał naprawy albo wymienił rzecz) bądź nawet możliwością odstąpienia od umowy. Jeśli zbywca udziela nabywcy gwarancji nie podając konkretnych jej warunków, mają zastosowanie „domyślne” przepisy o gwarancji z art. 577-582 Kodeksu cywilnego. Gwarancja jest ważnym elementem konkurencji handlowej.

Rękojmia - odpowiedzialność sprzedającego względem kupującego za wady fizyczne oraz prawne sprzedawanej rzeczy. Stosowana przy umowie sprzedaży, ma również odpowiednie zastosowanie do innych stosunków prawnych. W polskim prawie cywilnym rękojmia jest uregulowana w art. 556-576 Kodeksu cywilnego. W przypadku sprzedaży rzeczy ruchomej z udziałem konsumentów nie stosuje się rękojmi, lecz niezgodność towaru z umową

Prawa konsumenta - odpowiedzialność sprzedawcy

Sprzedawca odpowiada wobec kupującego, jeżeli towar konsumpcyjny w chwili jego wydania jest niezgodny z umową. Ustawa rozciąga w czasie chwilę wydania towaru w przypadku stwierdzenia niezgodności towaru z umową przed upływem sześciu miesięcy od wydania towaru.

Uprawnienia kupującego
Jeżeli towar konsumpcyjny jest niezgodny z umową, kupujący może żądać doprowadzenia go do stanu zgodnego z umową przez nieodpłatną naprawę (która obejmuje również obowiązek zwrotu kosztów poniesionych przez kupującego, w szczególności kosztów demontażu, dostarczenia, robocizny, materiałów oraz ponownego zamontowania i uruchomienia) albo wymianę towaru na nowy.

Sprzedaż - umowa cywilna, w której sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę rzeczy w gotówce lub równowartości gotówki.

Charakterystyka umowy sprzedaży

Sprzedaż jest umową:

• konsensualną (z wyjątkiem sprzedaży rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku lub rzeczy przyszłych, gdzie sprzedaż jest umową realną - art. 155 § 1, 2 kc)

• odpłatną

• wzajemną (art. 487 § 2 kc)

• zobowiązującą, z reguły wywołuje też skutki rozporządzające (art. 155, 510, 1052 kc)

• kauzalną

Forma umowy

• jeżeli przedmiotem sprzedaży jest przedsiębiorstwo, wymagana jest forma pisemna z podpisami stron poświadczonymi notarialnie (art. 75 § 1 kc) (pod rygorem nieważności - ad solemnitatem)

• jeżeli przedmiotem sprzedaży jest nieruchomość, prawo użytkowania wieczystego lub spadek, wymagana jest forma aktu notarialnego (art. 158 i 237 kc w związku z art. 75 § 4 kc oraz art. 1052 § 3 kc) (pod rygorem nieważności - ad solemnitatem)

• jeżeli przy sprzedaży zastrzeżono prawo własności rzeczy sprzedanej, a rzecz została wydana kupującemu, to zastrzeżenie takie powinno być potwierdzone pismem (art. 590 kc); skuteczność zastrzeżenia wobec wierzycieli kupującego zależy od tego, czy pismo ma datę pewną (art. 81 kc

• przy sprzedaży na raty zastrzeżenie natychmiastowej wymagalności ceny może być dokonane tylko na piśmie przy zawarciu umowy (art. 586 § 1),

• jeżeli umowa sprzedaży wymagała szczególnej formy, a sprzedawca na jej podstawie wykonuje zastrzeżone w niej prawo odkupu, musi zachować tę samą formę (art. 593 § 2 kc)

Elementy umowy sprzedaży

Postanowienia istotne przedmiotowo (Essentialia negotii), czyli elementy konstrukcyjne niezbędne do zakwalifikowania konkretnej umowy jako umowy sprzedaży to:

• określenie stron

• określenie przedmiotu świadczeń stron

• określenie ceny

Strony umowy sprzedaży

Stroną umowy sprzedaży może być każdy podmiot - osoba fizyczna lub prawna, jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której ustawa przyznała zdolność prawną

Przedmiot umowy sprzedaży

Przedmiotem umowy sprzedaży, a więc świadczenia sprzedawcy mogą być:

• rzeczy oznaczone indywidualnie bądź tylko co do gatunku

• energie: elektryczna, wysokich ciśnień, gazowa, wodna, cieplna

• prawa majątkowe zbywalne

• zespoły rzeczy i praw

Przy czym rzecz będąca przedmiotem umowy sprzedaży nie musi stanowić własności sprzedawcy. Oprócz tego przedmiot umowy sprzedaży nie musi mieć ściśle skonkretyzowanej postaci w chwili zawierania umowy ale może dotyczyć rzeczy mającej powstać w przyszłości.

Ponadto ustawodawca polski wprowadził pewne ograniczenia co do przedmiotu sprzedaży. Nie mogą być przedmiotem umowy sprzedaży np. zabytki historyczne o dużym znaczeniu dla całego narodu. Istnieją też kategorie rzeczy, co do których potrzebne jest spełnienie dodatkowych formalności, jak np. broń palna czy narkotyki.

Cena

Kupujący jest obowiązany do zapłaty sumy pieniężnej (ceny) określonej - w zakresie obrotu krajowego - co do zasady w walucie polskiej, której wysokość ma odpowiadać wartości przedmiotu sprzedaży (czyli cena ma być ekwiwalentna). Ekwiwalentność ceny jest rozumiana subiektywnie i może odbiegać od obiektywnej wartości rzeczy.

Obowiązki stron umowy sprzedaży

Obowiązki sprzedawcy (art. 535 kc):

• obowiązek przeniesienia własności sprzedawanej rzeczy na kupującego

• obowiązek wydania rzeczy kupującemu

Obowiązki kupującego:

• obowiązek zapłaty ceny

• obowiązek odebrania kupionej rzeczy

POJĘCIE I RODZAJE UMÓW OBROTU GOSPODARCZEGO (umowy handlowe)


Termin „umowy handlowe” nie jest pojęciem normatywnym, podobnie jak jest to w przypadku czynności handlowych. Sformułowanie to ma oznaczać nawiązanie do tradycji Kodeksy handlowego, choć w istocie odnosi się do umów gospodarczych.
Umowy handlowe (gospodarcze) dzieli się na dwie grupy: umowy dwustronnie handlowe (obrót profesjonalny) i jednostronnie handlowe (obrót konsumencki). W pierwszym przypadku chodzi o takie umowy, w których po dwóch stronach czynności prawnej występują osoby zajmujące się prowadzeniem działalności gospodarczej.
Umowy jednostronnie handlowe to te, w których tylko po jednej stronie umowy występuje przedsiębiorca, a po drugiej - osoba, która w zakresie dokonanej czynności nie jest profesjonalistą, zaś co do zasady jedynie konsumentem.
Umowy niehandlowe to takie, w których w zakresie dokonanej czynności prawnej żadna ze stron nie występuje w stosunku do siebie w charakterze przedsiębiorcy, tj. podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą.
Umowy w obrocie gospodarczym można podzielić na:
1) konsensualne (dochodzą do skutku przez samo oświadczenie woli stron) i realne (dochodzą do skutku dopiero po wydaniu rzeczy - przedmiotu świadczenia),
2) zobowiązujące, rozporządzające i upoważniające,
3) jednostronnie zobowiązujące (jedna strona jest tylko dłużnikiem, a druga tylko wierzycielem) i dwustronnie zobowiązujące (każda ze stron jest jednocześnie dłużnikiem i wierzycielem),
4) odpłatne (gdy obie strony uzyskują korzyść majątkową) i nieodpłatne (gdy tylko jedna ze stron uzyskuje korzyść majątkową) oraz wzajemne (każda ze stron jest zobowiązana do świadczenia wobec drugiej strony, przy czym świadczenie jednej jest uznawane za odpowiednik świadczenia drugiej strony),
5) kazualne i abstrakcyjne,
6) swobodnie negocjowane oraz adhezyjne itd.
W większości umów handlowych są to umowy o charakterze dwustronnie zobowiązującym, odpłatnym, konsensualnym, wzajemnym.
Szczególne znaczenie dla umów w obrocie gospodarczym ma (umów handlowych) ma ich podział na umowy długo- i krótkoterminowe. Można je także dzielić ze względu na przedmiot. W prawie cywilnym dość powszechny jest podział umów na umowy dotyczące:
• przeniesienia praw,
• używania rzeczy i praw,
• świadczenia usług,
• stosunków kredytowych itd.
Podziału umów obrotu gospodarczego można również dokonać na podstawie innych kryteriów:
1) umowy krótkoterminowe (współdziałanie krótsze niż rok),
2) umowy długoterminowe (kryterium czasu, na jaki zostały zawarte),
3) umowy ramowe i wykonawcze,
4) umowy adhezyjne (przez przystąpienie do treści ustalonej jednostronnie przez stronę umowy),
5) umowy zawarte w trybie oferty, negocjacji, przetargu i aukcji.
Cechą charakterystyczną obrotu gospodarczego jest częste występowanie i duże znaczenie pewnych grup umów, tj. dwóch lub więcej umów odpowiednio ze sobą powiązanych. Dotyczyć to może przede wszystkim procesu zawierania umów. Przykładem może być wieloetapowy proces zawiązywania się stosunku kooperacyjnego, na który składa się - w najbardziej rozbudowanym przypadku - porozumienie wstępne, porozumienie właściwe, umowa ramowa i umowy wykonawcze.
W normalnym toku rzeczy występują dwa etapy. Na pierwszym etapie zawierane są umowy, które stanowią bazę dla umów zawieranych w etapie drugim. Pierwsze nazywane są często umowami przygotowawczymi lub wstępnymi, natomiast drugie umowy nazywane są umowami bazowymi. W drugim etapie zawierane są umowy w pewnym sensie wykonawcze (realizacyjne) w stosunku do pierwszych.
W obrocie gospodarczym pojawiają się dość często tzw. umowy adhezyjne (umowy przystąpienia). Są to umowy, w których swoboda kontraktowa stron jest znacznie ograniczona przez to, iż treść umowy jest jednostronnie narzucona przez jednego z kontrahentów, posiadającego na rynku pozycję monopolistyczną. Drugi kontrahent nie mając de facto możliwości wyboru innego partnera, godzi się na narzucone mu warunki umowne bez możliwości ich negocjowania („przystępuje” do umowy). Dotyczy to szczególnie towarów i usług masowych, takich jak dostawa nośników energii (elektryczność, gaz itp.), usługi ubezpieczeniowe, transportowe itd.
Umowy można podzielić na:
1) nazwane,
2) nienazwane.
Konkretną umowę, którą można przyporządkować jakiemuś ustawowemu typowi umowy - ze względu na to, że ma ona cechy charakteryzujące dany typ umowy - określa się mianem umowy nazwanej. Umowy nazwane są to umowy, które są normatywnie określone w Kodeksie cywilnym lub przepisach szczególnych.
Zgodnie z zasadą swobody umów strony mogą także zawierać umowy, których nie da się przyporządkować jakiemukolwiek typowi ustawowemu. Umowy takie określa się mianem umów nienazwanych . Umowy nienazwane to te, które nie są określone normatywnie, tj. gdy ich treść nie jest przewidziana w żadnych przepisach. O ich treści decydują strony umowy na podstawie art. 3511 KC (zasada swobody umów). Umowy takie mogą stać się na skutek ich powtarzalności umowami, które ustawodawca zechce określić w jakimś akcie prawnym. Do umów nienazwanych mają zastosowanie przepisy ogólne prawa cywilnego, dotyczące czynności prawnych i umów oraz przepisy regulujące najbliżej usytuowany typ normatywny umowy.
Umowami nienazwanymi są takie umowy jak:
• factoring,
• forfaiting,
• franchising,
• sponsoring,
• know-how.
Umowy te są cechą zmian gospodarczych, jaką jest występowanie coraz większej liczby umów nienazwanych. Jak wskazuje samo brzmienie nazw tych umów, są to najczęściej umowy które zostały transplantowane z innych krajów, w szczególności ze Stanów Zjednoczonych.
W praktyce często pojawiają się umowy, które charakteryzują się tym, że treść ich zawiera elementy swoiste dla umów nazwanych, lecz występujące w odmiennych układach strukturalnych lub obok elementów niespotykanych w umowach nazwanych. W literaturze prawniczej szerokim uznaniem cieszy się pogląd, który traktuje je jako trzeci - obok umów nazwanych i nienazwanych - rodzaj umów, określony mianem umów mieszanych.

Do najważniejszych szczególnych nienormatywnych cech umów handlowych w literaturze zaliczono:
• przewagę umów długoterminowych,
• standaryzację i szablonowość umów,
• złożoność stosunków umownych.
Cechy te jednak występują w krajach o istotnie rozwiniętej gospodarce rynkowej. W polskich warunkach, z powodu często zmieniającego się otoczenia ekonomicznego, strony rzadko decydują się na zawieranie umów dłuższych ze względu na zmieniające się warunki. Częściej wybierają umowy krótsze. Także ze względu na częste zmiany podmiotowe (przekształcenia, podziały łączenia), z reguły szablonowość umów jest ograniczona przez długotrwałe ustalanie każdorazowo treści umowy.
Z kolei do najważniejszych cech normatywnych umów handlowych należy zaliczyć:
• przyjęcie zasady oferty odwołalnej (art. 662 KC);
• dopuszczalność modyfikującego przyjęcia oferty (art. 681 KC);
• dopuszczalność ustalenia ostatecznej treści umowy zawartej ustnie za pomocą tzw. pisma potwierdzającego (art. 771 KC);
• wyłączenie stosowania formy ad probationem (art. 74 3 KC);
• szczególne zasady przy złożeniu oferty w postaci elektronicznej (art. 661 2-4 KC);
• przyjęcie szczególnego miernika należytej staranności dla prowadzących działalność gospodarczą (art. 355 2 KC);
• wyłączenie zasady sądowej waloryzacji w odniesieniu do stron prowadzących przedsiębiorstwo (art. 3581 4 KC);
• możliwość zawarcia umowy w wyniku zastosowania różnych wzorców (art. 3854 KC);
• przyjęcie zasady, że umowa jest zawarta również poprzez milczenie osoby prowadzącej działalność gospodarczą, gdy strony pozostają w stałych stosunkach gospodarczych (art. 682 KC);
Powyżej wymienione cechy umów zawieranych przez osoby prowadzące działalność gospodarczą zostały wyraźnie wyodrębnione w przepisach ogólnych o zobowiązaniach umownych. Inne szczególne cechy odnoszą się do każdej indywidualnej umowy, uregulowanej w Kodeksie cywilnym. Wymienione wyżej cechy normatywne mają swój ciężar gatunkowy, a przyjęcie niektórych z nich budzi wątpliwości.

CECHY OBROTU HANDLOWEGO:

1. co najmniej jeden z uczestników jest zobowiązany - bo prowadzi w sposób trwały i profesjonalny działalność gospodarczą, z której wynikają świadczone przez niego dobra i usługi

2. cywilistyczny charakter prawa handlowego - prawo handlowe zaliczane jest do prawa prywatnego regulującego stosunki cywilnoprawne (stosunki o char. majątkowym i niemajątkowym między osobami fizycznymi i prawnymi, na zasadzie równości stron)

- jest „komercyjną nadbudową prawa cywilnego”

3. masowość (koncentracja produkcji, handlu i usług), seryjność + szablonowość i typowość czynności handlowych

- szerokie zastosowanie wzorów umów i ogólnych warunków umów (zastępują tradycyjne techniki zawierania umów i określania wzajemnych praw i obowiązków)

- wzrost znaczenia zwyczajów i praktyk handlowych

4. pewność i bezpieczeństwo obrotu - wyrazami i gwarantami są:

1. teoria praw nabytych (+ zasada prawa międzyczasowego) - ustawy nowe gwarantują prawa nabyte pod rządami ustaw starych

2. system rejestracji przedsiębiorców + jego jawność

3. ochrona dobrej wiary osób trzecich

5. wolność obrotu (wolność gospodarcza) - ustawa o swobodzie działalności gospodarczej, Konstytucja (art. 20 i 22) - więc jest to zasada ustrojowa

+ swoboda umów (art. 353¹ k.c.)

6. internacjonalizacja obrotu

OBRÓT GOSPODARCZY - wymiana dóbr i usług (odbywająca się za pośrednictwem pieniądza) oraz towarzyszące jej stosunki prawne między jej uczestnikami

• odbywa się pomiędzy podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą bądź między nimi a innymi osobami (ale min. 1 podmiot prowadzi dział.gosp.)

• odbywa się za pomocą umów (daje to formalną równość podmiotów, ekonomiczną niekoniecznie)

- brak stosunku nadrzędności (jak w stos. administracyjnoprawnych)

- brak uprawnienia jednego podmiotu do kształtowania sytuacji prawnej II podmiotu

PRAWO HANDLOWE - zespół norm, które regulują organizację (ustrój) przedsiębiorców oraz stosunki zobowiązaniowe powstające pomiędzy nimi a innymi podmiotami w obrocie gospodarczym krajowym i międzynarodowym

Źródła prawa handlowego

a) kodeks cywilny

b) kodeks spółek handlowych

c) inne ustawy, m.in. ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji z 1996 roku, prawo spółdzielcze z 1982, prawo bankowe z 1997, ustawa o NBP...

d) ogólne warunki i wzory umów + regulaminy

e) umowy

f) zwyczaj - powszechnie stosowana w danym okresie, danym środowisku i w danych stosunkach społecznych praktyka pewnego zachowania się

g) umowy międzynarodowe

PODEJMOWANIE i PROWADZENIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

ZASADY podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej:

1. wolność gospodarcza - może podlegać ograniczeniom tylko w przypadkach przewidzianych w ustawie

 ustawa o swobodzie dz.g. - przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców w KRS albo do Ewidencji Działalności Gospodarczej + może być wymagane uzyskanie koncesji, zezwolenia, licencji lub wpisu do rejestru działalności regulowanej

2. wolność i równość podmiotów obrotu

3. wykonywanie dział. gosp. na zasadach uczciwej konkurencji

4. poszanowanie dobrych obyczajów

5. poszanowanie słusznych interesów konsumenta

USTAWA o SWOBODZIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ (02.07.2004)

• działalność gospodarczą na podstawie usdg mogą podejmować i wykonywać nie tylko, podmioty, których celem statutowym jest jej prowadzenie, ale też te, dla których jest ona środkiem realizacji celów statutowych

• jest ona lex generalis, a rozwiązania merytoryczne są w ustawach szczegółowych

• DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA (art. 2 usdg) - zarobkowa (zamiar osiągnięcia zysku), wykonywana w sposób ciągły (stały zamiar wykonywania) i zorganizowany (określona forma organizacyjno-prawna), działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa + zw. z kopalinami ze złóż oraz działalność zawodowa (również wolne zawody)

# przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców w KRS albo do Ewidencji Działalności Gospodarczej (+ może być wymagane uzyskanie koncesji, zezwolenia, licencji lub wpisu do rejestru działalności regulowanej)

# spółka kapitałowa w organizacji może ją podjąć przed zarejestrowaniem, po podpisaniu umowy spółki (jest wtedy ułomną osobą prawną)

# wg art. 37 kc - jednostka organizacyjna uzyskuje osobowość prawną z chwilą jej wpisu do właściwego rejestru (chyba że przepisy szczególne .....)

a) Ewidencja Działalności Gospodarczej (usdg w tym względzie będzie obowiązywać dopiero od 01.01.2007, do tego czasu ustawa - Prawo działalności gospodarczej)

• tu wpisywane osoby fizyczne oraz wolne zawody (po uzyskaniu wpisu na listę samorządu zawodowego)

• EDG prowadzą gminy jako zadanie zlecone z zakresu adm.rządowej; organ ewidencyjny: wójt, burmistrz, prezydent miasta

• wpis na wniosek

• EDG jest jawna

b) Krajowy Rejestr Sądowy - ustawa o KRS z 20.08.1997

• składa się z: rejestru przedsiębiorców; rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz z publicznych zakładów opieki zdrowotnej; rejestru dłużników niewypłacalnych

• prowadzą sądy rejonowe

• jawny

• zasady zupełności (podmiot obowiązany do dokonania wpisu w KRS nie może powoływać się wobec osób trzecich w dobrej wierze na dane, których nie ma w rejestrze) i prawdziwości ujawnionych danych

c) rejestry pozasądowe: działalności regulowanej, dla przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych .....

CZYNNOŚCI HANDLOWE czynności przedsiębiorcy dokonywane

w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej

(mogą być nie tylko czynnościami prawnymi, ale także innymi działaniami przedsiębiorcy, które do niego się odnoszą i w sferze jego działalności gospodarczej wywołują określone skutki prawne)

Czynności handlowe w ujęciu kodeksu cywilnego: sprzedaż na raty, umowa leasingu, umowa agencyjna, umowa komisu, umowa przewozu, umowa spedycji, umowa ubezpieczenia, umowa składu, umowa dostawy, umowa kontraktacji, umowa o roboty budowlane, umowa rachunku bankowego

Czynności handlowe spoza kodeksu cywilnego: umowa kredytu, umowa licencyjna, umowa o rozpowszechnianie utworów, umowa sprzedaży konsumenckiej

Systematyka:

1. prowadzące do przeniesienia własności

2. regulujące korzystanie i używanie rzeczy / praw

3. inwestycyjne

4. regulujące przewóz rzeczy i związane z nim usługi

5. regulujące pośrednictwo hamdlowe

6. i inne

PRZEDSIĘBIORCA

# art. 43¹-43¹⁰ kc: przedsiębiorca to osoba fizyczna, osoba prawna i ułomna osoba prawna, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową

 działa pod firmą, którą ujawnia się we właściwym rejestrze (chyba że przepisy szczególne mówią inaczej)

- firma powinna się odróżniać od innych i nie może wprowadzać w błąd

- firmą osoby fizycznej jest jej imię i nazwisko + ewentualnie coś

- firmą osoby prawnej jest jej nazwa; zawiera określenie formy prawnej, może zawierać imię i nazwisko / pseudonim (za zgodą danej osoby)

- zmiana firmy wymaga ujawnienia w rejestrze

- w razie przekształcenia osoby prawnej można zachować dotychczasową firmę z wyjątkiem określenia formy prawnej

- firma nie może być zbyta, ale można upoważnić innego przedsiębiorcę do używania naszej firmy, jeśli nie wprowadza to w błąd

- w przypadku ZAGROŻENIA NARUSZENIA prawa do firmy przez cudze bezprawne działanie, przedsiębiorca może żądać zaniechania tego działania, a w razie DOKONANEGO NARUSZENIA - usunięcia skutków, złożenia stosownych oświadczeń, naprawienia szkody na zasadach ogólnych lub wydania uzyskanej korzyści

# art. 4 usdg - przedsiębiorca to osoba fizyczna (obywatele RP i cudzoziemcy z pełną zdolnością do cz.pr.), osoba prawna i ułomna osoba prawna, wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą + wspólnicy spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gosp. (sama s.c. przedsiębiorcą nie jest)

# jeśli przedsiębiorcą jest osoba prawna, to (art. 35 kc), powstanie, ustrój i ustanie regulują właściwe przepisy + statut, jeśli natomiast przedsiębiorcą jest osoba fizyczna - zdolność prawną i do czynności prawnych reguluje kodeks cywilny (art. 8 - 32) + konieczne spełnienie wymagań przewidzianych w innych aktach prawnych

# osoba fizyczna (art. 8-32 kc) jako przedsiębiorca powinna prowadzić działalność gospodarczą we własnym imieniu + jej działalność podlega wpisowi do EDG

# osobą prawną (art. 33 kc) jest Skarb Państwa oraz każda jednostka organizacyjna, której osobowość prawną przyznają przepisy szczególne + ich działalność wymaga wpisu do KRS

# ułomne osoby prawne: spółka jawna, partnerska, komandytowa i komandytowo-akcyjna

PRZEDSIĘBIORSTWO (art. 55¹ kc, znaczenie przedmiotowe) - zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej

 obejmuje w szczególności: firmę, własność nieruchomości i ruchomości, prawa z umów najmu i dzierżawy, koncesje, licencje, zezwolenia, prawa własności przemysłowej i prawa autorskie, tajemnice, księgi i dokumenty

PROKURA (art. 109¹ kc) - szczególny rodzaj pełnomocnictwa, które może być udzielone wyłącznie przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do KRS, wyłącznie osobie fizycznej o pełnej zdolności do cz.pr. (1 lub kilku łącznie lub oddzielnie)

• obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa

- ale do zbycia przedsiębiorstwa + rozporządzania nieruchomościami wymagane jest pełnomocnictwo szczególne

• udzielana na piśmie pod rygorem nieważności + zgłoszenie do KRS (wygaśnięcia/odwołania też)

• można ją ograniczyć do zakresu spraw oddziału przedsiębiorstwa (prokura oddziałowa)

może być odwołana w każdym czasie, a wygasa wskutek wykreślenia przedsiębiorcy z KRS, ogłoszenia upadłości, otwarcia likwidacji, przekształcenia przedsiębiorcy, śmierci prokurenta

---