NAUKA O ORGANIZACJI - ĆWICZENIA
16.10.2012
1. Model cyklu życia organizacji - Model sumaryczny (Robert E. Quinn, K. Cameron) - model cykliczny:
Etapy |
Charakterystyka |
1. Przedsiębiorczość |
- porządkuje zasoby - jest dużo pomysłów - podejmuje się działania przedsiębiorcze - potrzeba niewiele planowania i koordynacji - znajduje się własne miejsce - władzę ma „sprężyna sprawcza” |
2. Zespołowość |
- struktura i komunikacja mają charakter nieformalny - istnieje poczucie kolektywu jako całości - pracownicy pracują przez wiele godzin - pracownicy mają poczucie misji - trwa innowacja - pracownicy są mocno zintegrowani |
3. Formalizacja i kontrola |
- formalizowanie reguł - struktura jest stabilna - kładzie się nacisk na sprawność i utrzymanie - organizacja staje się bardziej konserwatywna - instytucjonalizuje się procedury |
4. Dopracowanie struktury |
- skrystalizowana struktura - następuje decentralizacja - rozszerza się domenę działalności - następują dostosowania - organizacja odnawia się. |
Model sumaryczny jest optymistyczny, nie przewiduje momentów załamania ani kryzysu. Istnieje szansa na przejście przez cykl wielokrotnie, jednak na coraz wyższym poziomie. Każdy kolejny etap niesie za sobą zagrożenie kryzysu i wewnętrznego chaosu co może doprowadzić do konfliktów. Konieczne jest wtedy pamiętanie o wspólnym celu i misji.
2. Kryzysowa koncepcja przekształceń organizacyjnych L.E. Greinera:
a) I faza - wzrost przez kreatywność:
- Rozwój możliwy dzięki kreatywności założyciela,
- Innowacyjne działania w celu wybicia się i utrzymania na rynku,
- Najważniejsza jest produkcja wyrobów i znalezienie nabywców,
- Organizacja nie jest do końca sformalizowana i zbiurokratyzowana.
Kryzys przywództwa - właściciel nie posiada odpowiednich kwalifikacji do kierowania rozrastającą się firmą. Trudno mu skontaktować się z coraz większą ilością pracowników.
b) II faza - wzrost przez kierowanie:
- Precyzyjne ustalenie celów i kierunków rozwoju organizacji,
- Konieczne jest profesjonalne kierownictwo,
- Następuje proces biurokratyzacji, konieczny jest podział pracy,
- Wprowadza się systemy planowania i budżetowania.
Kryzys autonomii - kierownictwo nie nadąża z podejmowanie decyzji, równocześnie nie chce oddać kontroli pracownikom na niższym szczeblu. Reakcje na zmiany w otoczeniu są coraz wolniejsze.
c) III faza - wzrost przez decentralizację:
- Zmiany struktury organizacyjnej firmy - powstają szczegółowe regulaminy i procedury podejmowania decyzji,
- Odpowiedzialność i władza przekazywana jest na niższe szczeble kierowania, przez co wzrasta elastyczność w reakcjach na zmiany otoczenia,
- Celem działalności staje się ekspansja rynkowa.
Kryzys kontroli - delegowanie zadań wiąże się z koniecznością elastyczności kierownictwa i pracowników. Występują konflikty między pracownikami a szefostwem - nie potrafią odpowiednio szybko modyfikować swoich zakresów obowiązków i uprawnień. Poszczególne oddziały zaczynają osiągać cele odbiegające od opracowanych celów organizacji jako całości.
d) IV faza - wzrost przez koordynację:
- Zwiększenie czynności ułatwiających zgodność działań jednostek i oddziałów,
- Wprowadzenie nowych procedur, upraszczających kontrolę pracy pracowników,
- Dominuje nadzorujący styl zarządzania.
Kryzys biurokracji - nadmierna biurokratyzacja utrudnia podejmowanie decyzji. Częste jest zniechęcenie pracowników, którzy są ciągle nadzorowani i nie mają swobody działania.
e) V faza - wzrost przez współpracę:
- Dalszy rozwój jest możliwy dzięki wykorzystaniu potencjału pracowników przez ułatwienie im samodzielnego podejmowania decyzji,
- Mniejszy nacisk kładzie na przestrzeganie reguł biurokratycznych,
- Relacje oparte są na zaufaniu i współpracy,
- Poszczególne oddziały są obarczone wspólną odpowiedzialnością za zadania,
- Ważne jest ciągłe motywowanie pracowników i odpowiednia organizacja pracy,
- Celem jest kreatywne rozwiązanie problemów i wdrażanie innowacji.
Kryzys odnowy - pracownicy czują ciągłą presję i są zmęczeni eksperymentowaniem „na własną rękę”.
Może wystąpić wypalenie zarówno pracowników jak i kierownictwa. Warunkiem przetrwania organizacji jest wprowadzenie niezbędnych zmian, na przykład nowej formy organizacji pracy. Może dojść do schyłku i rozpadu organizacji.
3. Klasyczny cykl życia organizacji:
Ze stu nowopowstałych firm po 10 latach zostaje 5-9 przedsiębiorstw - nie każda firma osiąga dojrzałość.
Cykl życia organizacji jest podobny do cyklu życia produktu.
4. Klasyczny cykl życia produktu - na każdym etapie są inne strategie:
a) I faza - strategia:
- Lidera (max 3 liderów; cena, jakość obsługa klienta),
- Poszukiwacz,
- Naśladowca,
- Wypełniacz luk.
b) II faza - strategia:
- Nowe modele produktów,
- Zmiana reklamy,
- Zmiana cen,
- Nowe kanały dystrybucji.
c) III faza - strategia:
- Modyfikacja rynku,
- Całkowita modyfikacja produktu lub nowy produkt,
- Modyfikacja dystrybucji,
- Produkt, place, price, promotion - 4P.
d) IV faza - strategia:
- Wycofanie z rynku,
- Nowe inwestycje.
5. Schematy rozwoju produktu poza klasycznym:
a) gwałtowny wzrost - stabilizacja e) moda
b) podwójny cykl f) chwilowa moda
c) fazowy