Ewa Kolada PP Gr. C1

Zapalenie płuc

Jest to zapalenie oskrzelików oraz pęcherzyków płucnych wywołane poprzez drobnoustroje takie jak wirusy, grzyby, bakterie lub czynniki toksyczne.

Zapadają na nie najczęściej dzieci i osoby starsze. Istnieje wiele podziałów zapalenia płuc w zależności od: etiologii (wirusowe, bakteryjne, chlamydiowe, grzybicze, pasożytnicze, niezakaźne), obrazu klinicznego (łagodne, ciężkie, atypowe) oraz mechanizmów patogenetycznych (zachłystowe, wewnątrzszpitalne, pozaszpitalne).

W zależności od charakteru zmian anatomicznych wyróżnia się zapalenie płuc: płatowe, odoskrzelowe i śródmiąższowe;

1. Płatowe, które są wywoływane przez paciorkowca Streptococcus pneumoniae mające ostry przebieg.

1. Odoskrzelowe (bronchopneumonia) zaczynające się powoli i poprzedzane zwykle zapaleniem oskrzeli wywoływane przez paciorkowce z rodzin Haemophilius, Klebsiella, Legionella. Zapalenie odoskrzelowe może rozwijać się również na tle długotrwałego przekrwienia płuc wskutek znacznego osłabienia układu krążenia, u chorych nieprzytomnych wskutek dostania się ciał obcych do dróg oddechowych (aspiracyjne zapalenie płuc).

2. Śródmiąższowe. W zależności od etiologii - bakteryjne, wirusowe, grzybicze, pierwotniakowe i inne (zachłystowe-spowodowane przedostaniem się do płuc zakażonego lub drażniącego materiału,najczęściej wymiocin, kwasochłonne, popromienne).

W przeważającej części przypadków choroba rozwija się wskutek zakażenia bakteryjnego.

Objawy:

Objawy zależą od wieku pacjenta, ciężkości choroby i częściowo od czynnika patogennego. Główne objawy zapalenia płuc to:

• osłabienie, bóle mięśniowe;

• podwyższona temperatura (zwykle powyżej 38oC), dreszcze;

• kaszel, początkowo suchy, potem staje się wilgotny, połączony z odkrztuszaniem śluzowo-ropnej wydzieliny;

• duszność o różnym stopniu nasilenia;

• na początku choroby często występuje ból w klatce piersiowej nasilający się podczas kaszlu i głębokiego oddychania.

Leczenie:

W zależności od czynnika wywołującego chorobę, np. w przypadku, gdy przyczyną są bakterie stosuje się antybiotyki. W lekkich postaciach choroby wystarcza leczenie ambulatoryjne, leżenie w łóżku lub ograniczona aktywność, natomiast w cięższych konieczna jest hospitalizacja. W leczeniu duże znaczenie ma pielęgnowanie chorego.

Proces pielęgnowania pacjenta z zapaleniem płuc

1. Problem: Utrudnione oddychanie spowodowane stanem zapalnym płuc

Cel opieki: wspomaganie chorego w uzyskaniu poprawy jakości oddychania.

Plan działania -

• Zapewnienie wygodnej, ułatwiającej oddychanie pozycji ciała; (pozycja półwysoka, pozycja wysoka Fowlera siedząca, wysoka z pochyleniem do przodu, wysoka z opuszczonymi nogami).

• Zapewnienie luźnej bielizny osobistej.

• Zapewnienie odpowiedniego mikroklimatu pomieszczenia (wietrzenie,utrzymanie temperatury 18-20°C, wilgotności 50-60%);

• Pomiar i dokumentowanie temperatury, tętna, oddechu - co 2 godz.

• Obserwowanie zabarwienia skóry (sinica).

• Monitorowanie utlenowania ( saturacja), podłączenie pulsykometru, wykonanie gazometrii (na zlec lek).

• Podanie tlenu.( na zlec lek.)

• Poinformowanie pacjenta o sposobie ułatwienia oddychania .

• Nauka i zachęcanie do gimnastyki oddechowej; położenie ręki na przeponie i obserwacja oddechów

• Oszczędzanie pacjentowi wysiłku (pozostawienie go w łóżku, wykonanie toalety ciała z pomocą pielęgniarki).

• Zapewnienie diety lekkostrawnej.

Realizacja -

• pacjenta poinformowano aby siedział w pozycji wysokiej, ponieważ to ułatwi mu oddychanie (pozycja wysoka Fowlera)

• zorganizowano dostarczenie przez rodzinę o rozmiar większej piżamy

• wietrzono salę (otwarto okno na ile to możliwe, przykryto na ten czas pacjenta dodatkowym kocem, gdyż uskarżał się , że jest mu zimno)

• co 2 godz. mierzono pacjentowi tętno-wynik: średnio 130u/min, ilość oddechów średnio wynosiła 25/min, temperatura wynosiła 39, 3 °C

• obserwowano zabarwienie skóry, sinica nie wystąpiła

• na zlec. lek podłączono pulsykometr, wykonano gazometrię, wyniki saturacji odnotowywano w dokumentacji

• na zlecenie lekarza podłączono pacjenta do tlenu o przepływie 3l/min

• poinformowano pacjenta o sposobie ułatwienia oddychania: wdech przez nos, wydłużenie fazy wydechu przez usta.

• Wykonano gimnastykę oddechową dwukrotnie

• pacjent jest chodzący, ale z uwagi na duszność wysiłkową podano miskę z wodą i udzielono pomocy w toalecie przy łóżku.

• Poinformowano pacjenta o tym, że musi jeść wolno i w małych ilościach.

Ocena: Jakość oddychania uległa poprawie

1. Problem: Dreszcze spowodowane wysoka temperaturą ciała

Cel opieki: Obniżenie ciepłoty ciała.

Plan działania:

• Podawanie zwiększonej ilości płynów do picia;

• Stosowanie okładów ochładzających na czoło ,okolice pachwinowe, pachowe, karku

• Kontrola temperatury ciała.

• Podanie leków obniżających temperaturę( na zlec. lek.)

Realizacja planu:

• Podawano często w małych ilościach chłodne płyny: wodę, soki owocowe;

• Zastosowano chłodne okłady na czoło i okolice karku

• Mierzono temperaturę co godzinę,

• Podawano zlecone przez lekarza leki przeciwgorączkowe.

Ocena: Temperatura ciała obniżyła się do 37, 4 °C

2. Problem: Pocenie się z powodu podwyższonej temperatury.

Cel opieki: zadbanie o odpowiednią higienę ciała pacjenta

Plan działania:

• pomoc w wykonywaniu toalety ciała,

• zmiana bielizny osobistej i pościelowej,

• odpowiednia pielęgnacja skóry, natłuszczanie,

• zastosowanie udogodnień przeciwodleżynowych.

Realizacja planu

• udzielono pacjentowi pomocy w wykonaniu toalety ciała

• po toalecie dokładnie osuszono skórę, natłuszczono sudocremem w miejscach narażonych na ucisk

• Zastosowano udogodnienia p/ odleżynowe

• Zmieniono dwukrotnie bieliznę osobista i pościelową

Ocena:Uzyskano komfort higieniczny pacjenta

3. Problem: Suchy, męczący kaszel, powodujący osłabienie i zaburzający wentylację płuc.

Cel opieki: złagodzenie odruchu kaszlowego.

Plan działania:

• ograniczenie wysiłku fizycznego;

zapewnienie odpowiedniego mikroklimatu pomieszczenia;

• podawanie zwiększonej ilości płynów do picia;

• nawilżanie błon śluzowych jamy ustnej.

Realizacja planu:

• poinformowano pacjenta o konieczności ograniczenia wysiłku fizycznego

regularnie wietrzono pomieszczenie,

• utrzymano prawidłową wilgotność przez ustawienie nawilżacza powietrza

• podawano często, w małych ilościach 1,5 l płynów dziennie

Ocena :Nastąpiło zmniejszenie intensywności kaszlu

4. Problem: Duszność wynikająca z zalegania wydzieliny w drogach oddechowych.

Cel opieki: Zminimalizowanie duszności oraz ułatwianie odkrztuszania

Plan działania:

• Wykonanie inhalacji ( na zlec. lek)

• Podanie środków wykrztuśnych( na zlec lek.)

• Zastosowanie drenażu ułożeniowego

• Oklepywanie pleców

• Pobudzenie do efektywnego kaszlu

Realizacja:

• przeprowadzono inhalacje z Mucosolvanu i soli fizjologicznej na zlec. lekarza

• Podano mieszankę wykrzuśną (na zlec. lek.)

• Zastosowano drenaż ułożeniowy

• Oklepywano plecy

• Pouczono pacjenta, by odpluwał odkrztuszona wydzieline do przygotowanej wcześniej ligniny

Ocena: Duszność zmniejszyła się

5. Problem: Niepokój chorego o własne zdrowie z powodu złego samopoczucia i występujących objawów

Cel opieki: zmniejszenie lęku, niepokoju

Plan działania:

• Nawiązanie kontaktu niewerbalnego( uśmiech, dotyk dłoni)

• Zapewnienie atmosfery bezpieczeństwa, ciszy, spokoju

• Wytłumaczenie wszystkich wykonywanych czynności

• Umożliwienie rozmowy z psychologiem

• dbanie o ogólny komfort pacjenta

Realizacja planu:

• Nawiązano z chorym ciepły kontakt

• wyjaśniono choremu przyczyny wykonywanych czynności

• poinformowano o możliwości odwiedzin przez rodzinę

• udzielono wsparcia psychicznego

Ocena: Nastrój chorego uległ poprawie, przejawia optymizm w związku z wyzdrowieniem

---