Klasa Szkolna- jest zespołem składającym się z uczniów wzajemnie na siebie oddziaływujących, którzy różnią się zajmowanymi w nim pozycjami i rolami oraz mają wspólny system wartości i norm regulujących ich zachowania się w istotnych dla klasy sprawach.
Klasa Szkolna jako Formalna Gr. Społ.- funkcjonowanie klasy szkolnej określają przepisy i zarządzenia szkolne. Zgodnie z tymi przepisami każdy uczeń skazany jest niejako na przebywanie w klasie, do której został przyłączony przez władze szkolne. Uczęszczanie do szkoły reguluje plan lekcyjnych i pozalekcyjnych W planie tym uczeń nie może niczego zmienić Zachowanie ucznia w szkole wyznacza określony zbiór przepisów zabraniających lub nakazujących określony sposób postępowania: mówi raczej o obowiązkach uczniów niż o uprawnieniach uczniów. Tak więc istnieją w klasie formalna struktura grupowa odzwierciedla obowiązujące w niej przepisy prawne, regulaminowe i zwyczajowe szkoły. Zewnętrznym jej przejawem są m.in. wyznaczane uczniom funkcje gospodarcze klasy (zastępca, dyżurny)
Klasa Szkolna jako Formalna Gr. Społ- powstaje żywiołowo, niezależnie od formalnych przepisów i norm życia szkolnego. Jest rezultatem spontanicznych wzajemnych oddziaływań uczniów a zwłaszcza niekontrolowanego ich porozumiewania się ze sobą jak również wspólnych upodobań, potrzeb, zainteresowań i uzdolnień.
Atmosfera klasy szkolnej jest bardziej czymś, co się wyczuwa niż zdefiniować i zanalizować Atmosfera ta jest wypadkową istniejących w niej stosunków społecznych. Chodzi tu w szczególności o stosunki zachodzące między uczniami z jednej strony i między uczniami, a nauczycielem z drugiej strony. W dużej mierze zależy również od psychicznego nastawienia uczniów i nauczyciela Tak, więc atmosfera jest wynikiem współdziałania czynnika społecznego i psychologicznego.
Atmo. Autokrytyczna wprowadza ją nauczyciel, który nie jest dostatecznie przygotowany ani pedagogicznie ani psychologicznie Jest ona najczęściej wynikiem postawy nauczyciela nie znoszącego żadnego sprzeciwu uczniów i kroczącego na ogół po lini najmniejszego oporu Postawa taka jest nierzadko wyrazem pośpiechu nauczyciela, który zna wszelką cenę pragnie osiągnąć cele, jakie sobie postawił i to niezależnie od realnych możliwości uczniów. Sposób org. zajęć. *Wych. Odgórnie wyznacza poszczególnych członków zespołu obowiązki oraz określa sposób ich wypełniania *niedopuszcza do żadnych dyskusji lub zmian w przeprowadzanej organizacji zajęć zespołu *pełni funkcje kierownika Sposób Oceniania *tylko sam wych. przeprowadza ocenę pracy zespołu i jego osiągnięć *wymaga bezwzględnego przyjęcia oceny przez zespół, stosuje nacisk w tym kierunku.
Atmo. Demokratyczna cechuje nauczyciela, który troszczy się o dobro poszczególnych uczniów i całej klasy ze szczególnym uwzględnieniem ich własnych możliwości. Postawa taka jest wyrazem rozwoju nauczyciela jego Widzy i doświadczenia pedagog. Sposób org. zajęć. *wych podsuwa zespołowi swoje propozycje w spr. Podziału czynności wyznaczenia funkcji oraz ustaleniu sposobów działania *dąży do tego, aby zespół sam przeprowadził podział czynności i funkcji oraz ustalić sposoby działania *uczestniczy w tym podziale jako jego członek. Sposób Oceniania *wychowawca staje się włączyć zespół do oceny własnej pracy i osiągnięć *nienarzuca własnej oceny dotyczącej zespołu nie stosuje nacisku na zespół. STYLE KIEROWANIA GR. SZKOLNĄ
Pedentologia
Style kierowania klasą szkolną
a) autokratyczna- wymagający, surowy, stosuje zakazy i nakazy, nie wnosi sprzeciwu, nie potrafi przyznawać się do błędów, nie potrafi rozmawiać, uczniowie boją się nauczyciela.
b) demokratyczny- równość między nauczycielem a uczniami, stwarza możliwość, aby każdy mógł się wypowiedzieć, uczniowie mogą wskazywać swoje opinie, sprzeciwy, uczniowie czują się doceniani, są zainteresowania danym przedmiotem, uczą się, bo chcą- nie z przymusu, afirmowana jest podmiotowość
c) liberalny- nie przywiązuje uwagi do dyscypliny, ma niskie wymagania, cechuje go niekonsekwencja, błędy, jakie popełnia nauczyciel: wyręczanie dzieci, dzieci nie uczą się, wiedzą, że mogą manipulować nauczycielem Metody i techniki poznawania uczniów
a) Obserwacja
- to podstawowa metoda gromadzenia informacji polegająca na systematycznym rejestrowaniu zachowań osoby obserwowanej oraz na interpretacji uzyskanych danych
- określenie celu obserwacji
-jakie osoby lub zjawiska mają być obserwowane
- określenie sposobu, rodzajów obserwacji
- forma zapisu,
Wyróżniamy: luźna, pogłębiona, znaczących zdarzeń, skategoryzowana
b) Wywiad - celowa rozmowa lub ustne użycie kwestionariusza
Wyróżniamy: swobodny, kierowany, mierzony.
Wywiad jest dobry technicznie, jeśli chcemy uzyskać informacje na temat przyczyn jakiegoś
zjawiska, motywach postępowania, które doprowadziły do danego problemu
c) socjometria- to jedna z metod polegająca na zadawaniu pytań badanemu, wyciągnięciu wniosków z odp. Do uważnego przedstawienia należy tabela socjometryczna.
d) Swoboda wypowiedzi ustna-
WYCHOWANIE AUTORYTARNE I ANTYAUTORYTARNE
Autorytet- to znawca, orbiter, mistrz
Autorytaryzm- głosi potrzebę silnej władzy wykonawczej wspartej autorytetem politycznym
lub instytucjonalnym i konieczności bezwzględnego podporządkowania się tej władzy. Inne
cechy to wrogość wobec indywidualizmu, wymuszenie uległości, oporami, rywalizacja
selektywna i represja za nieposłuszeństwa. Przesłanki polityczne opierają się na obronie
interesu elit rządzących i zapobieganiu oporami społecznemu.
Demokracja jest uznawana na tyle na ile przyczynia się do spokoju społecznego.
Cele wychowania:
- wdrażanie szacunku dla rodziny i autorytetów
- kontrola nad prawomyślną obywateli, brak zainteresowania nad prawami jednostki, gr. Mniejszościowych, centralne zarządzanie siecią szkół, ich funkcjonowanie, nawigacja, podsłuch, przeglądanie, dyscyplina, stałe kontrolowanie i rejestrowanie czynników. W wychowaniu najważniejszą pozycję obejmuje reprezentant jako wychowawca klasy, kształtuje on takie cechy jak: ""obowiązkowość, niezawodność, wierność, oporność
- odpowiedzialność, panowanie nad sobą, odwagę
-zaufanie i dyscyplina, posłuszeństwo
-uprzejmość, przyzwoitość, pilność
- skromność, szacunek, porządek
Szkoła tradycyjna- Herberta wychowanie autorytarne
Antyautorytarne- wszystkie osoby traktowane są jak wolne jednostki ludzkie, bo takimi się
rodzą. Wychowawca ma tyle praw do wychowywanych oddziaływań na tyle on sam lub
rodzice mu przyznają, jego autorytet jest wynikiem dwustronnej interakcji w przebiegu, której obie strony
wzajemnie się uznają, ufają sobie. Współpraca między nimi jest wynikiem dialogu,
partnerstwa, poczucia bezpieczeństwa, wychowawca nie stosuje przemocy fizycznej ani
psychicznej.
Cele wychowania: redukcja skoncentrowana na dziecku, w centrum wychowania jest wzrost i
rozwój dziecka, akcentuje się wolność, samorealizację i równocześnie prawo do odmienności,
czyli różnienia się, współdziałanie, szacunek, partnerstwo, dialog miłości, tolerancja,
umiejętność samokrytyki, odpowiedzialność, dojrzałość, wrażliwość, braterstwo, twórczość,
solidarność, ryzyko.
PROCESY SKŁADAJĄCE SIĘ NA EDUKACJE- dziesięciościan edukacji
Edukacja- ogół działań zmierzających do formowania działalności życiowych człowieka.
Wg. Okona
Ogół procesów, których celem jest zmienianie ludzi przede wszystkim ludzi: młodzieży, stosownie do panujących w dawnym społeczeństwie ideałów i celów wychowawczych
Ogół procesów oświatowo wychowawczym obejmujących kształcenie, wychowanie, nudną pojętą oświatę
Siedem kryteriów klasyfikacji działalności edukacyjnej:
1. Kryterium celu działalności edukacyjnej kształtowanie umiejętności logicznego myślenia.
2. Kryterium metodologiczne dotyczy metod badań pedagogiki naukowej, opisuje praktykę edukacji, jest formą naukowej autorelaksji.
3. Kryterium wznowione edukacja przedszkolna, wczesnoszkolna
4. dewacji i defelitów edukacji przedszkolna wczesnoszkolna rewalidacyjna edukacje rozwojowych czł. Sendopedagika resocjalizacyjna niedostosowani społecznie
5. Instytucjonalne- odnosi się do konkretnej działalności, która przebiega w przedszkolnej
6. Problemowe- ze względu na typ problematyki edukacyjnej pedentologia (nauczyciel)
7.Dziedzind
działalności
ludzkiej-
nawiązuje do
różnych
rodzajów
działalności
człowieka, pedagogika
pracy
opiekuńczej
- globalizacja
- etatyzacja
- racjonalizacja
- kolektywizacja socjalizacja wtórna, pierwotna
Całokształt procesów wzajemnych jednostki i jej środowiska społeczno- kulturowego trwających przez całe jej życie i obejmujących zarówno przystosowywanie się do nich jak i przekształcanie go w rezultacie własnych działań
- polityzacja- kształcenie zawodu
- biurokratyzacja, profesjonalizacja=> żyjemy w świecie zinstytucjonalizowanym, kształcenie przekonań ideologicznych
-socjalizacja pierwotna (społeczny) odnosi się do wczesnych faz rozwoju jednostki dzieciństwo i wczesnej młodości kiedy dziecko jest wprowadzone do udziału w życiu społecznym, sposoby zachowania staje się istotą społeczno inkulturacja - personalizacja osobowości kulturowa społeczna człowiek jako rezultat wrastania w kulturę i autonomicznym wylotów wartości
Normy grupowe to powstające przepisy regulujące zachowania uczniów niezależnie od stawianych im wymagań Normy grupowe wywierają z reguły dużo większy wpływ na uczniów niż przepisy określające prawa i obowiązki uczniów zawarte w regulaminie szkolnym Inaczej mówiąc normy grupowe są przepisami określającymi, w jaki sposób powinien postępować członek należący do określonej grupy. Cechy norm: *siła ich oddziaływania na zachowanie się uczniów *zróżnicowany charakter ich przestrzegania przez uczniów * nie wymagają one akceptacji przez cała klasę.
Struktura grupowa stanowi układ powiązanych ze sobą pozycji Ma ona z reguły charakter hierarchiczny tzn. w obrębie określonej struktury grupowej można mówić o wysokich i niskich pozycjach zajmowanych przez poszczególnych członków grupy Przykładem wysokiej pozycji w klasie jest funkcja przewodniczącego klasy.
Spoistość jako właściwość grupy społecznej jest pojęcie rozumianych często wieloznacznie Dla jednych oznacza ona silne poczucie przynależności do grupy dla innych spoistość grupy przejawia się we wzajemnej życzliwości i serdeczności wszystkich jej członków. Może oznaczać również wspólne dążenie jej członków do osiągnięcia tego samego celu i ponoszenie współodpowiedzialności za to co dzieje się w grupie.
SZKOŁA ujmuje się w 2 aspektach: *jako instytucje społeczną (jest pod względem programu i organizacji pewną formą przekazu kulturowego realizowanego za pośrednictwem wyspecjalizowanych czynności nauczania wychowania i uczenia się *jako system organizacyjny (szkoła jako organizacja to pewien odrębny całościowy system działania o wyraźnie sprecyzowanym celu podziale pracy pomiędzy uczestników działania łączności między elementami określony w stopniu formalizacji w hierarchii władz.
Funkcje szkoły używa się świadomie bądź nieświadomie co najmniej w 2 znaczeniach *na oznaczenie działania lub zespołu działań skierowanych na wykonanie określonego zadania stojącego przed szkołą *na oznaczenie ogółu rzeczywistych skutków zarówno przewidzianych i pożądanych jak i nieprzewidzianych i niepożądanych działania szkoły związanego z wykonywaniem określonego zadania lub zespołu zadań 1 używa się gdy chodzi o funkcje kształcące wychowawcze opiekuńcze 2 gdy mówimy o przygotowaniu uczniów do podjęcia studiów przygotowanie do pracy i życia w rodzinie.
Zadania szkoły: *sfera indywidualnego rozwoju jednostek ich działania oraz realizacji potrzeb *relacji zachodzących pomiędzy elementami społecznego systemu szkoły jej powiązań ze środowiskiem z systemem społecznym oświaty *kategorii związków z systemem społecznym przedewszystkim zaś powinności społecznej szkoły czy też misji szkoły
Niemiec dzieli funkcje na *podstawowe kształcącą wychowawczą opiekuńczą kreatywną *wspomagające pedagogiczna profilaktyczna terapeutyczna kompensacyjna *uzupełniające rekreacyjna zdrowotno-korekcyjna kulturowo-oświatowa poradnictwa wychowawczo-zawodowego
FUNKCJE SZKOŁY *dydaktyczna, przekazywanie wiedzy, *wychowawcza, kształcenie postaw społeczno-moralne, *opiekuńcza, zaspokajanie potrzeb niezbędnych do rozwoju fiz. I psych.
Przez funkcje szkoły rozumie się określony sposób działania związany z rozwijaniem i zaspakajaniem potrzeb oraz aspiracji społeczeństwa, zwłaszcza w zakresie edukacji i wychowania.
Wpływ szkoły na życie społeczne i kształtowanie osobowości ludzi łączy się z układem mechanizmów zewnętrznych i wewnętrznych regulujących zachowanie człowieka i przebieg jego kariery szkolnej.
Szkoła jest syntezą ról społecznych związanych z określoną zbiorowością społeczną, zlokalizowaną w czasie i przestrzeni, wpływającą na zachowanie i postępowanie ludzi, umożliwiającą im działanie w różnych dziedzinach.
Błędy wychowawcze i postawy sprzyjające rozwojowi dzieci *postawa nadmiernej ochrony dziecka, nadopiekuńczość *p. przesadnej koncentracji umysłowej na dziecku *p. nadmiernego dystansu lub niechęci a nawet wrogości
Obserwacja Polega na postrzeganiu pewnych faktów zdarzeń i zjawisk bez określonego wyższego celu. W warunkach życia szkolnego obserwacja obejmuje góry najpierw postrzeganie danych, z kolei ich utrwalanie a na końcu próbę właściwego zinterpretowana, obserwacja powinna być planowa, selektywna i celowa, oraz wymagająca aktywnej postawy umysłu. Obserwacja jako metoda naukowa wyróżnia się wieloma zaletami. Umożliwia bezpośrednie poznanie zachowania się dzieci i młodzieży w naturalnych warunkach i okolicznościach przy dobrym postrzeganiu i rejestrowaniu faktów zdarzeń i zjawisk gwarantuje zgromadzenie niewiarygodnego materiału zwłaszcza, gdy osobiste postrzeganie obserwatora zostały udokumentowane za pomocą technicznych środków przekazu jako np..magnetofon Cechy obserwacji obiektywna wierna wyczerpująca Warunki poprawnej obserwacji celowość planowość selektywność dokładność obiektywność Przedmiotem obserwacji są : *warunki w których aktualnie przebiegają obserwowane osoby i z którymi pozostają najczęściej w kontakcie *sytuacje w których uczestniczą w charakterze czynnym lub biernym ich członków *reakcje obserwowanych osób na owe warunki i sytuacje Interpretacja danych *wprowadzenie wniosku dotyczących właściwości psychicznych obserwowanego dziecka jak uwaga , pamięć , wyobrażenie, sprawność myślenia , zdolności specjalne , zainteresowania , postawy przekonania , cechy temperamentu i charakteru.*wyjaśnienie poszczególnych reakcji lub działania ucznia na podstawę jego przeżyć psychicznych
-wyjaśnienie różnych form zachowań, działań*wyjaśnienie aktualnego wpływu doświadczeń życiowych wychowanka*wyjaśnianie faktów związanych z zachowaniem dziecka opartych na procesach fizjologicznych Sposoby gromadzenia informacji: ankieta, studium przypadków, zapis zbiorczy, dokumenty badań ped. Eksperyment pedagogiczny (eksperymentu pedagogicznego - stanowi metodę zjawisk pedagogicznych wywołanych specjalnie przez badającą, kontrolowanych przez nią warunkach, celem ich poznania * Dokument - jest każda rzecz mogąca stanowić źródło informacji na podstawie, której można wydawać uzasadnione sądy o przedmiotach, ludziach i procesach * ZAPIS ZBIORCZY Powinien zawierać wszystkie istotne dane o dziecku niezależnie od tego czy do ich uzyskania przyczynił się wychowawca czy inni nauczyciele, psychologowie czy ktoś inny. Na podstawie ich informacji będzie można wyrobić sobie pogląd na całokształt zachowania ucznia i motywy jego zachowania, tego rodzaju zestaw informacji daje wychowawcą głębszy wgląd w sprawy rozwoju człowieka. * STUDIUM PRZYPADKÓW To zbieranie wszystkich dostępnych danych psychicznych fizycznych i emocjonalnych i społecznych postępowaniach ucznia *ANKIETA Stanowi z reguły zbiór pytań otwartych i nie obejmuje więcej niż kilka lub kilkanaście takich pytań Sposoby poznawania uczniów: Obserwacja, ankiety, wywiad, badania wytworów, badania dokumentów struktura grupy określa układ miejsc, jakie zajmują poszczególni jej członkowie względem siebie. Samo miejsce w tej strukturze nazywamy pozycją jednostki. Znaczenie, które ze względu na realizację wspólnych celów zespół przywiązuje do tego miejsca w układzie, jest określone mianem statusu pozycji. W klasie mamy wiele interesujących nauczyciela struktur, jak np.: osiągnięć w nauce, przewodzenia i podległości
SPOŁECZNE FUNKCJE PEDAGOGIKI:
I) DIAGNOSTYCZNA (rozpoznawanie) - polega na gromadzeniu wiedzy o tym, co było lub co jest w obiektywnej rzeczywistości, polega na stwierdzeniu jej obiektywnego stanu.
II) PROGNOSTYCZNA - polega na określeniu na podstawie poznanych zjawisk przyszłego kierunku ich rozwoju.
III) INSTRUMENTALNO-TECHNICZNA - polega na dostarczaniu wiedzy o tym jak realizować zamierzone cele.
IV) HUMANISTYCZNA - umożliwia zaspokojenie potrzeb człowieka w dziedzinie jego dążeń do poznania obiektywnej rzeczywistości.
OMÓWIĆ SUBDYSCYPLINY PEDAGOGIKI
1. PEDAGOGIKA OGÓLNA - zajmuje się charakterystyką pedagogiki jako nauki, analizuje podstawowe pojęcia pedagog., historyczne uwarunkowania rozwoju tej dyscypliny, bada czynniki wychowania (role i znaczenie środowiska w wychowaniu, znaczenie dziedziczności w tym procesie, odnosi się także do celów i zadań stawianych przed wychowaniem) zajmuje się również problematyką edukacji permanentnej inaczej kształceniem ustawicznym.
2. DYDAKTYKA - teoria kształcenia, zajmuje się istotą i przebiegiem procesów nauczania, analizuje także cele, treści, formy organizacyjne, zasady i metody nauczania; dzieli się na dydaktykę ogólną i dydaktyki szczegółowe, inaczej szczegółowe teorie nauczania - odnoszą się one tak do przedmiotów ogólnokształcących jak i zawodowych na poszczególnych etapach kształcenia.
3. TEORIA WYCHOWANIA - wyjaśnia zadania, treści, formy organizacyjne, zasady i metody wychowania moralnego. Wiele miejsca poświęca tą teorią wychowaniu w rodzinie w obszarze zajęć pozalekcyjnych i pozaszkolnych oraz pracy wychowawczej w dziecięcych i młodzieżowych organizacjach, np. metodyka w ZHP (analizuje pracę i metody ZHP - organizacji pozaszkolnej)
4. HISTORIA WYCHOWANIA - to nauka o metodach i formach, organizacji procesu wychowania, o ustrojach i systemach oświatowych w kontekście historycznym. Jest nauką o systemach oświatowych, o genezie i historii myśli pedagogicznej.
KSZTAŁCENIE to ogół czynności i procesów umożliwiających uzyskanie orientacji w otaczającej rzeczywistości przyrodniczej, społecznej, kulturowej; dzięki nim człowiek nabywa określony zasób wiedzy i umiejętności, nawyków, nawyków rezultatem kształcenia jest wykształcenie
UCZENIE SIĘ to zamierzone zdobywanie i utrwalanie w pamięci wiadomości, sprawności i nawyków. Kierowanie tym procesem, planowa praca nauczyciela i ucznia nazywa się nauczaniem. Nieodzownym warunkiem procesu nauczania jest swiadome i aktywne współdziałanie nauczyciela i ucznia.
Bios- siła wewnętrzna, naturalna zawiązana z biologicznym rozwojem człowieka
Etos- dziedzictwo społeczne, system norm, zachowań społecznych, ról społecznych
Agos- siła która wynika ze świadomych oddziaływań pedagogicznych na młodego człowieka Ten proces można kontrolować
Los- to człowiek, przypadek (szczęście, pech)
Cechy wychowania: długotrwałość, złożoność, intencjonalność, interakcyjność, reaktywność, ZŁOŻONOŚĆ- zachowanie człowieka jest zależne zarówno od uwarunkowań zewnętrznych w tym oddziaływań wychowawczych, jak i uwarunkowań wewnętrznych czyli osobistych przeżyć i doświadczeń czł. A więc jego potrzeby, aspiracje, motywów.
Struktura Rodziny. -liczba i rodzaj pokrewieństwa czł. -ukł. Ich pozycji i ról społecznych, przestrzeganie ich usytuowania -siła więzi instytucjonalnych i psychologicznych łączących poszczególnych członków rodziny, świadcząca o większej lub mniejszej spójności rodziny. Intencjonalność- tzn że wychowawca jest świadomy celów jakie pragnie realizować w wyniku planowej organizowanej działalności wychowawczej Chodzi tu o specjalnie przygotowanych wychowawców pełniących zarówno funkcję znających cele wychowania Najważniejszym celem wychowania jest nie szkodzić tym których się wychowuje. Reaktywność wiąże się z trudnościami jakich nas dręczą przewidywanie skutków oddziaływań wychowawczych Na ogół przewidywanie takie charakter raczej hipotetyczny Nigdy nie jest tak że wychowawca jest sam z wychowankiem Zawsze ma wspólników jawnych bardziej lub mniej Wpływ środowiska rówieśniczego lokalnego środowiska masowego, wpływa na psychikę i zachowanie się dzieci i młodzieży. To zjawisko socjalizacjiDługotrwałość sugerowanie iż każdy człowiek podlega przemianą własnej osobowości przez całe niemal swoje życie Dlatego o wychowaniu można mówić nie tylko w odniesieniu do dzieci i młodzieży lecz też wobec osób starszych Nawet ludzie w podeszłym wieku mogą się czegoś nauczyć i przeobrazić wewnętrznie
INSTYTUCJA- rozumie się zbiór norm: obyczajów, praw, wartości, zwyczajów i przepisów odnoszących się do prokreacji, socjalizacji i do funkcji miłości w danym społeczeństwie. Jako instytucja rodzina ma charakter trwały i uniwersalny tak w przestrzeni jak i w czasie.
SRODOWISKO WYCH. W znaczeniu szeroko rozumianego życia dziecka w którym mają miejsce oddziaływania wych. Zamierzone jak i samorzutne o charakterze dodatnim i ujemnym Oddziaływania wych. Zamierzone, planowane jak też okazjonalne samorzutne o różnym charakterze, natężeniu i sile wpływu na dziecko tworzą środowisko wychowawcze rodziny Stwierdzić można ze dla dziecka rodzina jest środowiskiem w którym odbywa się proces wychowania naturalnego
WSPÓLNOTA- naturalne zespolenie ludzi ze względu na wspólne odczuwalny cel, podobne wzajemne uczucie i naturalne wspólne dążenie, zakłada zbierznoś uczuć i pragnień
GRUPA SPO.- rodzina jest grupą złożoną z osób połączona jedną z dwóch typów stosunków społecznych- s. małżeństwa i s. rodzice-dzieci. |Rodzina jest więc grupą określoną przez trwały i zalegalizowane stosunki seksualne dwojga osob dającym życie swoim dzieciom i uzależniających je od siebie w początkowej fazie życia a jednocześnie przyjmujących na siebie zadanie wprowadzenia i w życie.
KSZTAŁCENIE- ogół czynności i procesów umożliwiających ludziom uzyskiwanie orientacji w otaczającej rzeczywistości w otaczającej rzeczywistości przyrodn. I społ. Oraz udział w jej przekształceniu, a także osiągnięcie możliwie wszechstronnego rozwoju sprawności fiz. I umysłowej, zdolności i zainteresowań.
NAUCZANIE- planowana praca nauczyciela z uczniami, umożliwiająca im zdobywanie wiadomości, umiejętności i nawyków oraz rozwijanie zdolności i zainteresowań, kierowanie procesem uczenia się
UCZENIE SIĘ- wszelkie zmiany zachowania się powstające pod wpływem doświadczenia w węższym znaczeniu: zamierzone i świadome przyswajanie określonych wiadomości, zdobywanie określonych umiejętności, nabywanie wprawy w wykonywaniu określonych czynności
EDUKACJA- ogół procesów oświat. wychowawczych obejmujących kształcenie i wychowanie oraz szeroko pojmowaną działalność oświatową.
Pedagogika- paidogos i grec oznacza niewolnika, który prowadził syna swego pana do szkoły. Jest nauka o wychowaniu człowieka o edukacji ze względu na przedmiot badań wyróżniamy nauki społeczne i przyrodnicze Należy do: psychologii, filozofii, socjologii Nauki społeczne badają układy otwarte
Struktura pedagogiki historia wychowania, dydaktyka, metodyki(ogólna), teoria wychowania, pedagogika ogólna, peda. Porównawcza
Dziedziny pedag. (dyscypliny) to obszary w których uprawiana jest pedagogika: wczesnoszkolna, szkolna, specjalna, oligofrenopedagogika, rewalidacyjna, resocjalizacyjna, andragogika (dla dorosłych, pedentologia (kształcenie i dobór wychowawców), ocena swoich dokonań
Związek pedagogiki z innymi dyscyplinami *psychologia rozwojowa wychowawcza; daje info o osobowe człowieka w poszczególnych fazach życia czł. *psychologia kliniczna *socjologia, oralogiczna do niej jest socjalizacja *onewpologia; bada to co jest specyficznie ludzkie, to co wyróżnia go w świecie żywym *inkulturacja *filozofia; matka wszystkich nauk *prakseologia; nauka o sprawnym działaniu *aksoligia, nauka o wartościach *teologia, n o celach wychowania *historia wychowania
Działy pegagofiki wg. S. Kunowskiego *pedag. Praktyczna- bada doświadczenia wychowawcze, dydaktyczne rodziców i wychowawców Praktyka wychowania *eksperymentalna (opisowa) uogólnia doświadczenia, badania eksperymentalne, prawa które rządzą zjawiskami w wychowaniu *normatywna stara się wyjaśnić uogólnić dokonania pedagogiki eksperymentalnej korzystając z innych nauk np. filozofi aksologi psychologi Rozważa kwestie światopoglądową a w ich świecie, wartości, cele, ideay, normy, które powinny być uwzględnione w wychowaniu *ogólna (czystoteoretyczna) która w oparciu o zebrany materiał empiryczny, eksperymentalny i normatywny dostarczony przez poprzednie działy zmierza do tworzenia ogólnej teorii wychowania produkując jej podstawy i wartości
Etapy rozwoju pedagogiki: *etap przednaukowy #Starożytna Grecja Wyrażali poglądy na wychowanie zgodnie ze swoimi położeniami filozoficznymi (Platon, Arystoteles, Epikur) Każdy z nich miał swoich uczniów którzy kontynuowali daną naukę tworząc szkołę filozoficzną Epikur-uważał że świat składa się z atomów Człowiek skałda się z atomów ciała i duszy Kiedy umiera dane atomy się rozpadają człowieka unieszczęśliwiają lęki #cierpienie i lęk przed śmiercią Myśl główna: celem życia ceł edukacji szczęśliwe życie w całości Wartości hedonistyczne (przyjemnościami) dobra praca, wolny czas. Epikur mówił że nienależny bać się śmierci bo póki my żyjemy śmierci nie ma a jak przyjdzie śmierć to nas już nie będzie #chrześcijaństwo uniosło nowe pojęcia i wartości rozumiejące sposoby wychowania wywodzące się z wiary #protestantyzm XVI w zapoczątkował nową falę myśli ped. W postaci traktatów humanistów którzy występowali za lub przeciw wychowaniu katolickiemu #Oświecienie XVIII J.J. Rousson Ppt emili (o wychowaniu) w powieści tej przedstawił koncepcję wychowania na łonie natury bez narzucania dziecku programu nauczania została uznana za utopijną ( nie możliwa do realizowania, sprzeczna) uważał ze dziecko samo w sobie jest dobre i nie nie należało ingerować na jego wychowanie Musiało to być na wsi bo miasto jest szkodliwe dla dziecka Niezmuszano go do uczenia się tego czego nie lubi. *Etap naukowy XIX w. Naukowy charakter nadała nam początek XIX w uczony J.F. Herbert był filozofem i psychologiem pierwszym prof. Pedagogiki na uniwersytecie w Getyndze Jest uważany za ojca pedagogiki naukowej, odebrał ją od filozofii- opar ją na 2 naukach pomocniczych 1-etyka filozoficzna 2-psychologia która dawała środki do realizacji tych celów 1. pedagogika ogólna wprowadzała z celów wychowania 2. Wkłady pedagogiczne w zarysie Rozwój pedagogiki naukowej a) 1 etap herbartyzmem zwanym pedagogiką praktyczną traktowaną ją jako technologie są 2 kierunki: *indywidualizm pedagogiczny- zainteresowanie się rozwojem umysłowym jednostki *socjologizm pedagogicznym zainteresowaniem uspołecznieniem wychowanka b) 2 etap pedagogika eksperymentalna do badań społecznych zastosowano metody badań przyrodniczych 1 laboratorium psychologii eksperymentalnej w Lipsku- 1879 W. Wundt ten okres był okresem testów i tekstologii Metoda przyrodoznawcza dawała nie niewystarczalną ponieważ zajmowała się zjawiska c) pedagogika czysta w sposób szczególny zajmowała się badaniem praw czł. Husserl twórca fenomenologii zył 1859-1938 jest metodą poznawania mierzącą do opisu tego co i tak jest dane można powiedzieć że bada istote rzeczy i zjawisk Obsługuje się obserwacją i zaleca postawę kontemplacyjną S Szuman- bada fazy rozwoju pedagogiki naukowej stały się podstawą do modelu działu pedagogiki S. Kunowskiego Dydaktyka Herbertowska podstawą szkoły tradycyjnej Herbart 1809-1833 na uniwersytecie w Królewcu był też założycielem grona pedagogicznego System Herbertowski oparty był na etyce która wyznaczała cele, a celem wychowania było silny normalny charakter 1)Kierowanie stałe zatrudnienie uczniów, organizowanie zajęć, 2) karność która stanowi konieczny warunek wyrobienia silnych charakterów Karność to ograniczenia, zakazy, nakazy, a także kary cielesne Druga dziedzina psychologia- herbatowska psych zakładała że nie istnieją jakiekolwiek dziedziczne dyspozycje psychiczne. Całe życie składa się z wyobrażeń, wyobrażenia to siły które są zgodne lub przeciwstawne jeśli są zgodne to rodzi się siła przyjemności a jeśli są przeciwstawne- nieprzyjemności kształcenie charakterów służy w rozwijaniu wielostronnych zainteresowań te zainteresowania mogą być bezpośrednie wtedy cenimy rzecz dla niej samej lub pośrednie mają wielką wartość wychow. Cenimy wartości Autoteliczne i instrumentalne Źródłem wiedzy w szkole były podręczniki na pamięć bez zrozumienia Nauczyciel jest aktywny a uczeń bierny, przyswajał gotową wiedzę Miejscem uczenia się była tylko szkoła, a w domu jest tylko odrabianie lekcji i prace domowe każda lekcja poświęcona jest jednemu przedmiotowi Krytykowano ją za to ze była rygorystyczna, autokratyczna i zintelektualizowania Szkoła progresywna- zakłada potrzebe skoncentrowania się na dziecku na jego zdolnościach, potrzebach i możliwościach twórczych. Wskazywał na potrzebę respektowania praw dziecka umożliwienia mu działań poznawczych rozwijających umysł i osobowość Celem tego nurtu był eksperymentalizm Powstawały szkoły eksperymentalne które były przeciwieństwem szkoły tradycyjnej Pajdocentryzm- dziecko w centrum Teoretyczne podstawy progresywizmu 1) podstawowym sposobem poznawania świata jest działanie czyli cechą szkoły progresywnej jest uczenie się przez działanie aktywność wychowanka w procesie zmieniania i przekształcania świata Dzieci uczyły się przez rozwiązywanie problemów 2) człowiek uczy się poznawania otoczenia które cechuje ciągła zmienność i rozwój. Kształcenie jest formą badania świata i rozwiązywania problemów szkoła powinna dawać wiedze globalną a nie podzielony na przedmioty Pamięciowe opanowanie treści powinno być zastąpione działaniem i rozwijanie umiejętności potrzebne w życiu codziennym. 3) system wartości cechuje zmienność i należy uwzględnić ten fakt w przygotowaniu do życia J Denga amerykański filozof Założył szkołę eksperymentalną przy Uniwersytecie w Chicago Cechą tej szkoły było że nie trwała długo Kwestionował poglądy że dziecko rodzi się w postaci czystych kartek twierdził że dzieci posiadają wrodzone 4 impulsy: badania, komunikowania, wdrażania, konstruowania od wdrażania tych impulsów zależy aktywny rozwój dziecka Różnice Pomiędzy szkołą progresywną a tradycyjna centrum programu dydakt. szkoły było zajęcie sposób zajęcie dziecka które otwarza lub wykonuje jakieś prace Uczniowie byli podzieleni na 11 grup według wieku każda grupa wyko wykonywała różne projekty, skoncentrowane wokół zajęć współczesnych i historycznych np. dzieci 5-letnie wykonywały prace które wykonywało się w domu np. gotowanie 6-latki budowały z klocków farmy, uprawiały bawełnę przetwarzały i sprzedawały Jakies działania które dawały jakiś sens 7latki studiowały życie prehistoryczne w jaskiniach które same wybudowani 9latki uczyli się lokalnej historii i geografi a 10latki poznawali historie kolonizacji otwarzały pokój mieszkalnych wg. Dawnych domów amerykańskich
PROCESY SKŁADAJĄCE SIĘ NA EDUKACJE- dziesięciościan edukacji
Edukacja- ogół działań zmierzających do formowania działalności życiowych człowieka.
Wg. Okona
Ogół procesów, których celem jest zmienianie ludzi przede wszystkim ludzi: młodzieży, stosownie do panujących w dawnym społeczeństwie ideałów i celów wychowawczych
Ogół procesów oświatowo wychowawczym obejmujących kształcenie, wychowanie, nudną pojętą oświatę
Siedem kryteriów klasyfikacji działalności edukacyjnej:
1. Kryterium celu działalności edukacyjnej kształtowanie umiejętności logicznego myślenia.
2. Kryterium metodologiczne dotyczy metod badań pedagogiki naukowej, opisuje praktykę edukacji, jest formą naukowej autorelaksji.
3. Kryterium wznowione edukacja przedszkolna, wczesnoszkolna
4. dewacji i defelitów edukacji przedszkolna wczesnoszkolna rewalidacyjna edukacje rozwojowych czł. Sendopedagika resocjalizacyjna niedostosowani społecznie
5. Instytucjonalne- odnosi się do konkretnej działalności, która przebiega w przedszkolnej
6. Problemowe- ze względu na typ problematyki edukacyjnej pedentologia (nauczyciel)
7. Dziedzin działalności ludzkiej- nawiązuje do różnych rodzajów działalności człowieka, pedagogika pracy opiekuńczej
- globalizacja
- etatyzacja
- racjonalizacja
- kolektywizacja socjalizacja wtórna, pierwotna
Całokształt procesów wzajemnych jednostki i jej środowiska społeczno- kulturowego trwających przez całe jej życie i obejmujących zarówno przystosowywanie się do nich jak i przekształcanie go w rezultacie własnych działań
- polityzacja- kształcenie zawodu
- biurokratyzacja, profesjonalizacja=> żyjemy w świecie zinstytucjonalizowanym, kształcenie przekonań ideologicznych
-socjalizacja pierwotna (społeczny) odnosi się do wczesnych faz rozwoju jednostki dzieciństwo i wczesnej młodości kiedy dziecko jest wprowadzone do udziału w życiu społecznym, sposoby zachowania staje się istotą społeczno inkulturacja - personalizacja osobowości kulturowa społeczna człowiek jako rezultat wrastania w kulturę i autonomicznym wylotów wartości
FUNKCJE SZKOŁY
Przez funkcje szkoły rozumie się określony sposób działania związany z rozwijaniem i zaspakajaniem potrzeb oraz aspiracji społeczeństwa, zwłaszcza w zakresie edukacji i wychowania.
Wpływ szkoły na życie społeczne i kształtowanie osobowości ludzi łączy się z układem mechanizmów zewnętrznych i wewnętrznych regulujących zachowanie człowieka i przebieg jego kariery szkolnej.
Szkoła jest syntezą ról społecznych związanych z określoną zbiorowością społeczną, zlokalizowaną w czasie i przestrzeni, wpływającą na zachowanie i postępowanie ludzi, umożliwiającą im działanie w różnych dziedzinach.
Obserwacja Polega na postrzeganiu pewnych faktów zdarzeń i zjawisk bez określonego wyższego celu. W warunkach życia szkolnego obserwacja obejmuje góry najpierw postrzeganie danych, z kolei ich utrwalanie a na końcu próbę właściwego zinterpretowana, obserwacja powinna być planowa, selektywna i celowa, oraz wymagająca aktywnej postawy umysłu. Obserwacja jako metoda naukowa wyróżnia się wieloma zaletami. Umożliwia bezpośrednie poznanie zachowania się dzieci i młodzieży w naturalnych warunkach i okolicznościach przy dobrym postrzeganiu i rejestrowaniu faktów zdarzeń i zjawisk gwarantuje zgromadzenie niewiarygodnego materiału zwłaszcza, gdy osobiste postrzeganie obserwatora zostały udokumentowane za pomocą technicznych środków przekazu jako np..magnetofon Cechy obserwacji obiektywna wierna wyczerpująca Warunki poprawnej obserwacji celowość planowość selektywność dokładność obiektywność Przedmiotem obserwacji są : *warunki w których aktualnie przebiegają obserwowane osoby i z którymi pozostają najczęściej w kontakcie *sytuacje w których uczestniczą w charakterze czynnym lub biernym ich członków *reakcje obserwowanych osób na owe warunki i sytuacje Interpretacja danych *wprowadzenie wniosku dotyczących właściwości psychicznych obserwowanego dziecka jak uwaga , pamięć , wyobrażenie, sprawność myślenia , zdolności specjalne , zainteresowania , postawy przekonania , cechy temperamentu i charakteru.*wyjaśnienie poszczególnych reakcji lub działania ucznia na podstawę jego przeżyć psychicznych
-wyjaśnienie różnych form zachowań, działań*wyjaśnienie aktualnego wpływu doświadczeń życiowych wychowanka*wyjaśnianie faktów związanych z zachowaniem dziecka opartych na procesach fizjologicznych Sposoby gromadzenia informacji: ankieta, studium przypadków, zapis zbiorczy, dokumenty badań ped. Eksperyment pedagogiczny (eksperymentu pedagogicznego - stanowi metodę zjawisk pedagogicznych wywołanych specjalnie przez badającą, kontrolowanych przez nią warunkach, celem ich poznania * Dokument - jest każda rzecz mogąca stanowić źródło informacji na podstawie, której można wydawać uzasadnione sądy o przedmiotach, ludziach i procesach * ZAPIS ZBIORCZY Powinien zawierać wszystkie istotne dane o dziecku niezależnie od tego czy do ich uzyskania przyczynił się wychowawca czy inni nauczyciele, psychologowie czy ktoś inny. Na podstawie ich informacji będzie można wyrobić sobie pogląd na całokształt zachowania ucznia i motywy jego zachowania, tego rodzaju zestaw informacji daje wychowawcą głębszy wgląd w sprawy rozwoju człowieka. * STUDIUM PRZYPADKÓW To zbieranie wszystkich dostępnych danych psychicznych fizycznych i emocjonalnych i społecznych postępowaniach ucznia *ANKIETA Stanowi z reguły zbiór pytań otwartych i nie obejmuje więcej niż kilka lub kilkanaście takich pytań Sposoby poznawania uczniów: Obserwacja, ankiety, wywiad, badania wytworów, badania dokumentów struktura grupy określa układ miejsc, jakie zajmują poszczególni jej członkowie względem siebie. Samo miejsce w tej strukturze nazywamy pozycją jednostki. Znaczenie, które ze względu na realizację wspólnych celów zespół przywiązuje do tego miejsca w układzie, jest określone mianem statusu pozycji. W klasie mamy wiele interesujących nauczyciela struktur, jak np.: osiągnięć w nauce, przewodzenia i podległości
Klasa Szkolna- jest zespołem składającym się z uczniów wzajemnie na siebie oddziaływujących, którzy różnią się zajmowanymi w nim pozycjami i rolami oraz mają wspólny system wartości i norm regulujących ich zachowania się w istotnych dla klasy sprawach.
Klasa Szkolna jako Formalna Gr. Społ.- funkcjonowanie klasy szkolnej określają przepisy i zarządzenia szkolne. Zgodnie z tymi przepisami każdy uczeń skazany jest niejako na przebywanie w klasie, do której został przyłączony przez władze szkolne. Uczęszczanie do szkoły reguluje plan lekcyjnych i pozalekcyjnych W planie tym uczeń nie może niczego zmienić Zachowanie ucznia w szkole wyznacza określony zbiór przepisów zabraniających lub nakazujących określony sposób postępowania: mówi raczej o obowiązkach uczniów niż o uprawnieniach uczniów. Tak więc istnieją w klasie formalna struktura grupowa odzwierciedla obowiązujące w niej przepisy prawne, regulaminowe i zwyczajowe szkoły. Zewnętrznym jej przejawem są m.in. wyznaczane uczniom funkcje gospodarcze klasy (zastępca, dyżurny)
Klasa Szkolna jako Formalna Gr. Społ- powstaje żywiołowo, niezależnie od formalnych przepisów i norm życia szkolnego. Jest rezultatem spontanicznych wzajemnych oddziaływań uczniów a zwłaszcza niekontrolowanego ich porozumiewania się ze sobą jak również wspólnych upodobań, potrzeb, zainteresowań i uzdolnień.
Atmosfera klasy szkolnej jest bardziej czymś, co się wyczuwa niż zdefiniować i zanalizować Atmosfera ta jest wypadkową istniejących w niej stosunków społecznych. Chodzi tu w szczególności o stosunki zachodzące między uczniami z jednej strony i między uczniami, a nauczycielem z drugiej strony. W dużej mierze zależy również od psychicznego nastawienia uczniów i nauczyciela Tak, więc atmosfera jest wynikiem współdziałania czynnika społecznego i psychologicznego.
Atmo. Autokrytyczna wprowadza ją nauczyciel, który nie jest dostatecznie przygotowany ani pedagogicznie ani psychologicznie Jest ona najczęściej wynikiem postawy nauczyciela nie znoszącego żadnego sprzeciwu uczniów i kroczącego na ogół po lini najmniejszego oporu Postawa taka jest nierzadko wyrazem pośpiechu nauczyciela, który zna wszelką cenę pragnie osiągnąć cele, jakie sobie postawił i to niezależnie od realnych możliwości uczniów. Sposób org. zajęć. *Wych. Odgórnie wyznacza poszczególnych członków zespołu obowiązki oraz określa sposób ich wypełniania *niedopuszcza do żadnych dyskusji lub zmian w przeprowadzanej organizacji zajęć zespołu *pełni funkcje kierownika Sposób Oceniania *tylko sam wych. przeprowadza ocenę pracy zespołu i jego osiągnięć *wymaga bezwzględnego przyjęcia oceny przez zespół, stosuje nacisk w tym kierunku.
Atmo. Demokratyczna cechuje nauczyciela, który troszczy się o dobro poszczególnych uczniów i całej klasy ze szczególnym uwzględnieniem ich własnych możliwości. Postawa taka jest wyrazem rozwoju nauczyciela jego Widzy i doświadczenia pedagog. Sposób org. zajęć. *wych podsuwa zespołowi swoje propozycje w spr. Podziału czynności wyznaczenia funkcji oraz ustaleniu sposobów działania *dąży do tego, aby zespół sam przeprowadził podział czynności i funkcji oraz ustalić sposoby działania *uczestniczy w tym podziale jako jego członek. Sposób Oceniania *wychowawca staje się włączyć zespół do oceny własnej pracy i osiągnięć *nienarzuca własnej oceny dotyczącej zespołu nie stosuje nacisku na zespół.
Normy grupowe to powstające przepisy regulujące zachowania uczniów niezależnie od stawianych im wymagań Normy grupowe wywierają z reguły dużo większy wpływ na uczniów niż przepisy określające prawa i obowiązki uczniów zawarte w regulaminie szkolnym Inaczej mówiąc normy grupowe są przepisami określającymi, w jaki sposób powinien postępować członek należący do określonej grupy. Cechy norm: *siła ich oddziaływania na zachowanie się uczniów *zróżnicowany charakter ich przestrzegania przez uczniów * nie wymagają one akceptacji przez cała klase.
Struktura grupowa stanowi układ powiązanych ze sobą pozycji Ma ona z reguły charakter hierarchiczny tzn. w obrębie określonej struktury grupowej można mówić o wysokich i niskich pozycjach zajmowanych przez poszczególnych członków grupy Przykładem wysokiej pozycji w klasie jest funkcja przewodniczącego klasy.
Spoistość jako właściwość grupy społecznej jest pojęcie rozumianych często wieloznacznie Dla jednych oznacza ona silne poczucie przynależności do grupy dla innych spoistość grupy przejawia się we wzajemnej życzliwości i serdeczności wszystkich jej członków. Może oznaczać również wspólne dążenie jej członków do osiągnięcia tego samego celu i ponoszenie współodpowiedzialności za to co dzieje się w grupie.
SZKOŁA ujmuje się w 2 aspektach: *jako instytucje społeczną (jest pod względem programu i organizacji pewną formą przekazu kulturowego realizowanego za pośrednictwem wyspecjalizowanych czynności nauczania wychowania i uczenia się *jako system organizacyjny (szkoła jako organizacja to pewien odrębny całościowy system działania o wyraźnie sprecyzowanym celu podziale pracy pomiędzy uczestników działania łączności między elementami określony w stopniu formalizacji w hierarchii władz.
Funkcje szkoły używa się świadomie bądź nieświadomie co najmniej w 2 znaczeniach *na oznaczenie działania lub zespołu działań skierowanych na wykonanie określonego zadania stojącego przed szkołą *na oznaczenie ogółu rzeczywistych skutków zarówno przewidzianych i pożądanych jak i nieprzewidzianych i niepożądanych działania szkoły związanego z wykonywaniem określonego zadania lub zespołu zadań 1 używa się gdy chodzi o funkcje kształcące wychowawcze opiekuńcze 2 gdy mówimy o przygotowaniu uczniów do podjęcia studiów przygotowanie do pracy i życia w rodzinie.
Zadania szkoły: *sfera indywidualnego rozwoju jednostek ich działania oraz realizacji potrzeb *relacji zachodzących pomiędzy elementami społecznego systemu szkoły jej powiązań ze środowiskiem z systemem społecznym oświaty *kategorii związków z systemem społecznym przedewszystkim zaś powinności społecznej szkoły czy też misji szkoły
Niemiec dzieli funkcje na *podstawowe kształcącą wychowawczą opiekuńczą kreatywną *wspomagające pedagogiczna profilaktyczna terapeutyczna kompensacyjna *uzupełniające rekreacyjna zdrowotno-korekcyjna kulturowo-oświatowa poradnictwa wychowawczo-zawodowego
SOCJALIZACJA-człowiek nie mógł powstać i istnieć poza społeczeństwem i odwrotnie nie może być społeczeństwa bez jednostek je tworzących Człowiek jest więc istotą społeczną a czym świadczą aspekty: *istota ludzka staje się człowiekiem pod wpływem więzi z innymi ludźmi *człowiek jest zależny od społeczeństwa staje się takim bądź innym pod wpływem swojego środowiska społecznego Socjalizacja-inaczej uspołecznienie nazywamy proces ludzkich interakcji w wyniku których jednostki uzyskują osobowość i uczą się sposobu życia w ich środowisku społecznym Socjalizację można porównać do linki łączącej jednostkę ze społeczeństwem To dzięki jej istnieniu i rezultatom jednostka zaczyna być człowiekiem Ma możność przyswajania sobie norm i wartości język umiejętności, wierzeń sposobów zachowań w określonych sytuacjach życiowych itd. Efektem socjalizacji jest przekazywanie, przyswajanie i ujednolicanie postaw Socjalizacja zawsze odbywa się w obrębie określonej zbiorowości (np. rodzina, grupa rówieśnicza) Socjalizacja jest procesem któremu podlega jednostka w ciągu całego swojego życia aczkolwiek z różnych jego nasileniem w poszczególnych etapach. Pięć form socjalizacji: *Pierwotna(#początkowa(podstawowa)we wczesnym dzieciństwie) #skierowana na przyszłość jednostki #odznaczająca się tym że jednostka konfrontuje swoją dotychczasową wiedzę) *Wtórna(#odchodzenie od treści np. wzorów norm przekazanych przez dotychczasowe środowisko i przyjmowanie treści proponowanych przez nowe środowisko #zerwanie z przeszłością na rzecz nowej teraźniejszości) Rodzaje socjalizacji- *pierwotna-człowiek przechodzi ją w dzieciństwie i dzięki niej staje się człowiekiem społeczeństwa *wtórna-dotyczy jednostki która ma już za sobą s.pierwotną i zna w wersji wyniesionej z domu abecadło życia społecznego s.wtórna uczy jak się nim posługiwać np szkoła *resocjalizacja-jest to wymazanie rezultatów wcześniejszej socjalizacji „oduczenia” dotychczas przyswojonych wartości norm i wzorów zachowań oraz nauczenia nowych. Różne teorie człowieka Można je podzielić na orientacje przyjmujące bądź to religijny bądź świecki punkt widzenia Pierwsze zakładały że pojawienie się się człowieka jego właściwości przebieg i cel życia są wyznaczone przez siły nadprzyrodzone Drugie zaś przyczyny powyższego szukały w zjawiskach Osobowość -jest to swoisty dla danej jednostki ludzkiej zespoł cech wewnętrznego życia osobliwości jej wnętrza która sprawia że w identycznych okolicznościach zewnętrznych jej działania materialne i duchowe różnią się od działań innych jednostek osobowością nazywamy więc zespoł względnie trwały a nie doraźnie pojawiających się własności Owe cechy stanowią o dyspozycji jednostki do określonych zachowań W osobowości można logicznie wyodrębnić 3 typy cech: *cechy biologiczne są to właściwości anatomicznei fizjologiczne danej jednostki *cechy psychogeniczne(psychiczne)-zalicza się tu inteligencje pamięć wyobraźnię, temperament itd. *cechy socjogeniczne-obejmują te cechy które decydują o sposobie powiązania jednostek w większe całości i sposobie reagowania tych że jednostek na wpływy owych całości Zaliczamy do nich system wartości, role społeczne jaźń subiektywną, Kulturowy ideał osobowości jest to postulowany zespół cech, którymi ma się charakteryzować doskonały człowiek. Model ten nazywa się ideałem wychowawczym, wskazuje bowiem na tzw. docelowe cechy, które wychowanek winien posiąść w procesie socjalizacji Wartością nazywamy abstrakcyjne wyobrażenie tego, co cenimy, co chcielibyśmy osiągnąć. Jest to wyobrażone przeżycie pozytywne, związane z oczekiwanymi zaistnieniem w rzeczywistości określonego stanu rzeczy. „rzecz posiada wartość lub jest wartością,
jeżeli ludzie zachowuj ą się wobec niej tak, aby zatrzymać lub powiększyć jej
posiadanie S. Ossowski wyróżnia wartości: Wartości uznane —jak sama nazwa wskazuje — to te, które traktujemy za obiektywne, uświęcone dotychczasową trądycją (mówimy: cenili to nasi dziadowie itd) bądź przez wielkie autorytety, bądź mają oparcie w szanowanych instytucjach (np. Kościół). Wartościami uznawanymi jednostka skłonna jest afiszować się, „obnosić", podkreślać, że właśnie ona jest nosicielką tych wielkich wartości. Liczy na to, że skoro te wartości są uznane, to i na nią spłynie splendor z racji ich uznawania Wartości odczuwalne to te, które dana jednostka chciałaby naprawdę zrealizować bez względu na stopień ich akceptacji przez innych. Rolą społeczną nazywamywzględnie stały i wewnętrznie spójny system zachowań (działań), będących reakcjami na zachowania się innych osób, przebiegających według mniej lub więcej wyraźnie wskazanego wzoru, których grupa oczekuje od swoich członków
) SPOŁECZNE FUNKCJE PEDAGOGIKI:
I) DIAGNOSTYCZNA (rozpoznawanie) - polega na gromadzeniu wiedzy o tym, co było lub co jest w obiektywnej rzeczywistości, polega na stwierdzeniu jej obiektywnego stanu.
II) PROGNOSTYCZNA - polega na określeniu na podstawie poznanych zjawisk przyszłego kierunku ich rozwoju.
III) INSTRUMENTALNO-TECHNICZNA - polega na dostarczaniu wiedzy o tym jak realizować zamierzone cele.
IV) HUMANISTYCZNA - umożliwia zaspokojenie potrzeb człowieka w dziedzinie jego dążeń do poznania obiektywnej rzeczywistości.
OMÓWIĆ SUBDYSCYPLINY PEDAGOGIKI
1. PEDAGOGIKA OGÓLNA - zajmuje się charakterystyką pedagogiki jako nauki, analizuje podstawowe pojęcia pedagog., historyczne uwarunkowania rozwoju tej dyscypliny, bada czynniki wychowania (role i znaczenie środowiska w wychowaniu, znaczenie dziedziczności w tym procesie, odnosi się także do celów i zadań stawianych przed wychowaniem) zajmuje się również problematyką edukacji permanentnej inaczej kształceniem ustawicznym.
2. DYDAKTYKA - teoria kształcenia, zajmuje się istotą i przebiegiem procesów nauczania, analizuje także cele, treści, formy organizacyjne, zasady i metody nauczania; dzieli się na dydaktykę ogólną i dydaktyki szczegółowe, inaczej szczegółowe teorie nauczania - odnoszą się one tak do przedmiotów ogólnokształcących jak i zawodowych na poszczególnych etapach kształcenia.
3. TEORIA WYCHOWANIA - wyjaśnia zadania, treści, formy organizacyjne, zasady i metody wychowania moralnego. Wiele miejsca poświęca tą teorią wychowaniu w rodzinie w obszarze zajęć pozalekcyjnych i pozaszkolnych oraz pracy wychowawczej w dziecięcych i młodzieżowych organizacjach, np. metodyka w ZHP (analizuje pracę i metody ZHP - organizacji pozaszkolnej)
4. HISTORIA WYCHOWANIA - to nauka o metodach i formach, organizacji procesu wychowania, o ustrojach i systemach oświatowych w kontekście historycznym. Jest nauką o systemach oświatowych, o genezie i historii myśli pedagogicznej.
KSZTAŁCENIE to ogół czynności i procesów umożliwiających uzyskanie orientacji w otaczającej rzeczywistości przyrodniczej, społecznej, kulturowej; dzięki nim człowiek nabywa określony zasób wiedzy i umiejętności, nawyków, nawyków rezultatem kształcenia jest wykształcenie
UCZENIE SIĘ to zamierzone zdobywanie i utrwalanie w pamięci wiadomości, sprawności i nawyków. Kierowanie tym procesem, planowa praca nauczyciela i ucznia nazywa się nauczaniem. Nieodzownym warunkiem procesu nauczania jest swiadome i aktywne współdziałanie nauczyciela i ucznia.
1