bol brzucha, medycyna, ratownictwo medyczne


by Ejka ;)

18. Charakter bólu opłucnowego.

[Dubiel & Szczeklik]

0x08 graphic

19. Ból brzucha somatyczny a ból trzewny.

Ból brzucha somatyczny

Jest skutkiem pobudzenia receptorów bólowych otrzewnej ściennej i ściany brzucha. Receptory związane z tego rodzaju bólem są wrażliwe na bodźce wywołane pociąganiem, cięciem, uciskiem, zmianą temperatury.

Charakterystyka:

Ból brzucha trzewny

Jest skutkiem pobudzenia receptorów bólowych narządów wewnętrznych i otrzewnej trzewnej. Receptory pobudzają bodźce takie jak: rozciąganie, skurcz, nacisk, pociąganie, wzrost temperatury; ból ten nie jest jednak związany bezpośrednio z działaniem bodźca bólowego.

Charakterystyka:

Ból brzucha odniesiony (trzeci rodzaj bólu brzucha) jest odczuwalny w miejscu odległym od uszkodzonych narządów wewnętrznych, powierzchownie, w obrębie skóry lub mięśni; jest dobrze zlokalizowany i odczuwamy w okolicy odpowiadającej dermatomom unerwianym przez ten sam segment rdzenia kręgowego, do którego dochodzą włókna dośrodkowe trzewne z chorego narządu. Teoria tłumacząca genezę bólu odniesionego: konwergencja włókien trzewnych z obwodowymi włóknami somatycznymi na poziomie rdzenia kręgowego.

[Szczeklik]

20. Przyczyny bóli brzucha (ogólnie).

0x08 graphic

Przyczyny bólu ostrego:

Perforacja wrzodu trawiennego

Niedrożność jelit

Ostre stany zapalne żołądka lub jelit

Ostre zapalenie trzustki

Kolka żółciowa

Zapalenie pęcherzyka żółciowego, wątroby

Kamica moczowa

Zapalenie pęcherza moczowego

Ciąża pozamaciczna

Porfiria

Mocznica

Ketonowa kwasica cukrzycowa

Nadwrażliwość pokarmowa

Obrzęk naczynioruchowy

Ołów

Rtęć

Muchomor sromotnikowy

Zator tętnicy krezkowej

Zakrzepica żył trzewnych

Rozwarstwienie aorty brzusznej

Choroba wieńcowa

Zapalenie płuc i opłucnej

Zapalenie mięśnia sercowego i osierdzia

Plamica Schonleina i Henocha

Rak rdzeniasty tarczycy

Niedoczynność przytarczyc

Nadczynność tarczycy (przełom tyreotoksyczny)

0x08 graphic

21. Przyczyny dysfagii.

Dysfagia (zaburzenia połykania) = trudności w formowaniu kęsa pokarmowego oraz w jego przechodzeniu z gardła do żołądka.

1. Dysfagia przedprzełykowa = zaburzenia połykania dotyczą fazy ustnej i gardłowej.

Przyczyny:

Zapalenia (jamy ustnej, gardła, migdałków, ropnie)

Nowotwory (jamy ustnej, gardła, języka, z tkanek otaczających)

Ucisk z zewnątrz (wole, powiększone węzły chłonne)

Ciężkie zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa

Zabiegi chirurgiczne krtani, twarzoczaszki, szyi

Ciało obce

Choroby CSN (guzy mózgu, wiąd rdzenia, zespół opuszkowy)

Zespoły pozapiramidowe (ch. Parkinsona, pląsawica Huntingtona)

Neuropatie obwodowe (cukrzyca, sarkoidoza, skrobiawica)

Miastenie i zespoły miasteniczne

Miopatie

Zaburzenia rozkurczu

Uchyłek Zenkera

Nerwica (gałka histeryczna)

2. Dysfagia przełykowa = zaburzenia połykania dotyczą fazy przełykowej.

Przyczyny:

Rak przełyku i wpustu

Uchyłki

Powikłania ch. refluksowej

Rozlany kurcz przełyku

Cukrzyca

Układowe choroby tk. łącznej

Wole zamostkowe

Guzy śródpiersia, oskrzeli

Przepukliny okołoprzełykowe

[Szczeklik]

0x08 graphic

22. Przyczyny wymiotów i nudności.

1. Wymioty = gwałtowne wyrzucenie treści żołądka przez usta, w wyniku silnych skurczów mięśni brzucha i klatki piersiowej.

2. Nudności = nieprzyjemne, niebolesne, subiektywne uczucie potrzeby zwymiotowania. Często towarzyszą mu objawy wegetatywne związane z pobudzeniem układu przywspółczulnego (bladość powłok i zwiększona potliwość, ślinotok, obniżenie ciśnienia tętniczego, bradykardia).

Przyczyny nudności i wymiotów:

Cytostatyki

NLPZ

Diuretyki

Antybiotyki

Toksyny (alkohol, grzyby)

Migrena

Nowotwory i guzy CSN

Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych

Choroby psychiczne (depresja, bulimia, jadłowstręt psychiczny)

Choroby błędnika (ch. lokomocyjna)

Nieżyt żołądkowo-jelitowy o ostrym przebiegu

Niedrożność jelita cienkiego

Zatrucie pokarmowe

Ostre zapalenie trzustki

Zapalenie otrzewnej

Cukrzycowa kwasica ketonowa

Przełom nadnerczowy, tarczycowy

Nadczynność, niedoczynność przytarczyc

Mocznica

Kolka nerkowa

Odmiedniczkowe zapalenie nerek

Zawał serca

Nadużywanie alkoholu

Przewlekłe głodzenie

[Szczeklik]

0x08 graphic

23. Krwawienie z przewodu pokarmowego - przyczyny i objawy.

Krwawienia z przewodu pokarmowego dzielimy na:

Najważniejsze czynniki ryzyka krwawienia z wrzodu trawiennego i wystąpienia gastropatii krwotocznej:

Przyczyny krwawienia

GOPP

DOPP

NAJCZĘŚCIEJ:

  • Wrzód żołądka lub dwunastnicy (najczęściej, >50%)

  • Gastropatia krwotoczna (10-20%)

  • Żylaki przełyku, wpustu

  • Owrzodzenia przełyku wikłające ch. refluksową

  • Zespół Mallory'ego-Weissa (pęknięcie błony śluzowej w okolicy wpustu - alkoholicy, gwałtowne wymioty)

  • Żylaki odbytu (najczęściej)

  • NLPZ, doustne preparaty potasu

  • Infekcyjne zapalenia jelit

  • Polipy odbytnicy, okrężnicy

  • U osób w wieku 40-50 lat: infekcyjne i nieswoiste zapalenia jelit, choroby odbytu i odbytnicy

  • U osób > 50 roku życia: uchyłki okrężnicy, niedokrwienie i nowotwory jelita grubego

RZADZIEJ:

  • Rak przełyku, żołądka

  • GAVE (rozszerzenie naczyń w cz. odźwiernikowej żołądka u chorych z marskością wątroby)

  • Wrodzona gastropatia

  • Urazy przełyku

  • Tętniaki, koagulopatie, małopłytkowość

  • Teleangiektazje

  • Żylaki odbytu z nadciśnienia wrotnego

  • Uchyłek Meckela

  • Endometrioza

  • Przetoka aortalno-jelitowa

  • Stany po radioterapii prostaty i dr. rodnych (kobiety)

  • Małopłytkowość, koagulopatie

  • Zapalenia naczyń

Objawy

GOPP

DOPP

Wymioty fusowate

Wymioty krwiste

Smolisty stolec

Stolec zmieszany z krwią

Stolec z domieszką krwi (im wyżej położone jest źródło krwawienia tym większy stopień zmieszania krwi ze stolcem; jasnoczerwona krew sugeruje lokalizacje źródła krwawienia w odbytnicy lub kanale odbytu).

[Szczeklik]

24. Cechy bólu we wrzodzie żołądka i dwunastnicy.

Wrzód żołądka

Wrzód dwunastnicy

Cechy wspólne

W nadbrzuszu

Promieniuje na lewo

Ból okresowy

Charakter palenia, gryzienia, gniecenia, ściskania

Objawy zaostrzają się na wiosnę i na jesieni

(szczególnie we wrzodzie dwunastnicy)

Pojawia się do 30 min po jedzeniu (= bóle wczesne)

Łagodzą:

  • Usunięcie treści z żołądka (wymioty, sonda)

  • Pozycja kuczna lub leżąca na prawym boku

  • Leki alkalizujące

Pojawia się w 1,5 h - 4 godz. po jedzeniu (= bóle późne), często w nocy

Łagodzą:

  • Bóle głodowe = ustępują po zjedzeniu posiłku

  • Pozycja leżąca na lewym boku

  • Leki alkalizujące

[Dubiel]

0x08 graphic

25. Ból w ostrym zapaleniu trzustki i ostrym zapaleniu wyrostka robaczkowego.

Ból w ostrym zapaleniu trzustki:

Ból w ostrym zapaleniu wyrostka robaczkowego:

[Szczeklik & Dubiel]

26. Kolka wątrobowa a kolka nerkowa.

Kolka wątrobowa:

Kolka nerkowa:

[Dubiel]

0x08 graphic

27. Stolce smołowate i stolce krwiste - przyczyny.

Stolce smołowate są objawem krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego tj. przełyku, żołądka, dwunastnicy.

Stolce krwiste są objawem krwawienia z dolnego odcinka przewodu pokarmowego.

O przyczynach krwawienia z przewodu pokarmowego - odpowiedź w pytaniu 23.

0x08 graphic

28. Przyczyny zaparć.

1. Zaparcie idiopatyczne

czynnościowe

ze zwolnionym pasażem

dyssynergia dna miednicy

2. Zespół jelita drażliwego - postać z dominującym zaparciem

3. Leki

znieczulające

przeciwbólowe

przeciwcholinergiczne

przeciwdepresyjne

przeciwdrgawkowe i inne

4. Choroby okrężnicy

uchyłkowatość

rak

zwężenia (ch. Leśniowskiego - Crohna, gruźlica)

5. Choroby odbytu i odbytnicy

zwężenie odbytu

rak, guzki krwawnicze

wypadanie, uchyłki odbytnicy

6. Choroby miednicy małej

guzy jajnika i macicy

endometrioza

7. Choroby obwodowego układu nerwowego

ch. Hirschsprunga

ch. Chagasa

neuropatia cukrzycowa

8. Choroby OUN

ch. Parkinsona

stwardnienie rozsiane

guzy rdzenia kręgowego

9. Choroby gruczołów wewnątrzwydzielniczych i metaboliczne

cukrzyca

niedoczynność tarczycy

niedoczynność przysadki

10. Ciąża

11. Choroby psychiczne

depresja

jadłowstręt psychiczny

12. Choroby tkanki łącznej

twardzina układowa

zapalenie skórno-mięśniowe

[Szczeklik]

0x08 graphic
29. Biegunki ostre i przewlekłe - etiopatogeneza.

Patomechanizm

Biegunka powstaje w wyniku:

1. upośledzonego wchłaniania w jelicie cienkim lub grubym spowodowanego:

2. wzrostem wydzielania elektrolitów i wody w j. cienkim i grubym (biegunka sekrecyjna) poprzez aktywacje mechanizmów transportu w nabłonku lub włókien jelitowego układu nerwowego przez:

Etiologia

Biegunki ostre:

1. zakażenie przewodu pokarmowego lub spożycie toksyn bakteryjnych (90%)

2. niepożądane działanie leków (najczęstsza przyczyna ostrej biegunki nieinfekcyjnej)

antybiotyków

leków antyarytmicznych

leków hipotensyjnych

NLPZ i innych

3. toksyny

grzybów (alfa-amanityna z muchomora sromotnikowego)

środki owadobójcze

alkohol etylowy

4. nadwrażliwość pokarmowa

5. niedokrwienne zapalenie okrężnicy

6. ostre zapalenie schyłków okrężnicy

Biegunki przewlekłe:

1. Leki (najczęściej)

2. Toksyny - głównie alkohol etylowy i arszenik

3. Kwasy żółciowe np. w zaburzeniu wchłaniania w jelicie krętym

4. Krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe

5. Nowotwory czynne hormonalnie - rakowiaki, rak rdzeniasty tarczycy

1. Leki

2. Niektóre dietetyczne produkty spożywcze

3. Niedobór laktazy i disacharydaz

4. Zespół krótkiego jelita, przetoki jelitowe

1. Zaburzenia trawienia - niewydolność trzustki, choroby wątroby

2. Zaburzenia wchłaniania - ch. Whipple'a, celiakia

1. Nieswoiste zapalenia jelit - ch. Leśniowskiego - Crohna

2.Mikroskopowe, niedokrwienne, popromienne zapalenie jelita grubego

3. Nadwrażliwość pokarmowa

4. Pierwotne i wtórne niedobory odporności

5. Nowotwory jelit

6. Leki

7. Pierwotniaki jelitowe, robaki jelitowe

1. Zespół jelita drażliwego

2. Nadczynność tarczycy

3. Leki prokinetyczne

Ogólnie: biegunka ostra jest najczęściej spowodowana zakażeniami bakteryjnymi, podczas gdy przyczyną ponad 90% biegunek przewlekłych jest nieswoiste zapalenie jelit, rak okrężnicy lub zespół jelita drażliwego.

[Szczeklik]

0x08 graphic

30. Ostry brzuch.

Ostry brzuch = zespół dolegliwości i objawów chorobowych towarzyszących zapaleniu otrzewnej. Jest to stan zagrażający życiu pacjenta!

Głównymi objawami są:

Etiologia:

Choroby, których objawy mogą imitować „ostry brzuch”:

[Dubiel & artykuł Łódzkiej Akademii Medycznej]

0x08 graphic
31. Podział jamy brzusznej na kwadranty i lokalizacja w nich poszczególnych bólów.

Podział bólów w zależności od umiejscowienia:

1. Prawy górny kwadrant

z dróg żółciowych, wątroby

trzustka - zapalenie

choroby GOPP - zapalenie przełyku, wrzody żołądka

jelita - wyrostek robaczkowy zakątniczy, niedrożność jelit

ukł. moczowy - kolka nerkowa, odmiedniczkowe zapalenie nerek

2. Lewy górny kwadrant

śledziona - pęknięcie, zawał

trzustka - zapalenie, torbiele rzekome

okrężnica - nieswoiste zapalenie, niedrożność, niedokrwienie zgięcia

ukł. moczowy - jak w prawym górnym kwadrancie

3. Prawy dolny kwadrant

jelito cienkie i grube - zapalenie wyrostka, niedrożność jelit, przepukliny

ukł. moczowo-płciowy - jak w górnym kwadrancie, zapalenie przydatków, skręt jajnika, ciąża pozamaciczna

4. Lewy dolny kwadrant

jelito cienkie i grube - ostre zapalenie uchyłków, infekcje, nieswoiste zapalenia, zesp. jelita drażliwego

układ moczowo-płciowy - jak w prawym dolnym kwadrancie

5. Nadbrzusze

dyspepsja czynnościowa

organiczne choroby przewodu pokarmowego - np. ch. refluksowa, ch. wrzodowa, nieżyt żołądkowo- jelitowy, ostre zapalenie wątroby, trzustki, nowotwory złośliwe, niedokrwienie jelita

leki zażywane przewlekle - NLPZ, antybiotyki doustne, azotany, antagoniści wapnia itd.

zaburzenia metaboliczne - cukrzyca, choroby tarczycy, nadczynność przytarczyc

inne - alkohol, toczeń układowy trzewny, tętniaki aorty, zawał

6. Śródbrzusze prawe i lewe

choroby nerek - kolka, odmiedniczkowe zapalenie nerek, zawał nerki

jelito cienkie i grube - przepuklina

7. Okolica pępkowa

jelito cienkie i grube - zapalenie wyrostka, niedrożność jelit, nieswoiste zapalenia, nieżyt żołądkowo- jelitowy, przepuklina

trzustka - ostre zapalenie

inne - tętniak aorty

8. Podbrzusze

jelito cienkie i grube - zapalenie wyrostka i schyłków, niedrożność jelit, nieswoiste zapalenia

układ moczowo-płciowy - zapalenie przydatków, kolka nerkowa, zapalna choroba narządów miednicy

9. Rozlane bóle

przewód pokarmowy - zapalenie żołądka i jelit, niedrożność jelit, zapalenie otrzewnej

układ moczowy - zakażenia

inne - choroby metaboliczne, zatrucie toksynami

[Szczeklik]

32. Żółtaczka - podział, przyczyny.

Żółtaczka = żółte zabarwienie twardówek, błon śluzowych i skóry spowodowane odkładaniem się w tkankach bilirubiny.

1. Żółtaczka przedwątrobowa - z hiperbilirubinemią niesprzężoną (wolną)

- nadprodukcja bilirubiny przekraczająca możliwość jej wychwytu i metabolizmu w wątrobie

- przyczyny:

hemoliza

nieskuteczna erytropoeza (rzadziej)

upośledzony wychwyt bilirubiny przez hepatocyty

jej upośledzone sprzęganie z kwasem glukuronowym

np. żółtaczka noworodków, zesp. Gilberta, zesp. Criglera-Najjara

2. Żółtaczka wewnątrzwątrobowa - z hiperbilirubinemią mieszaną

- powodowana przez czynniki uszkadzające wątrobę

- przyczyny:

marskość wątroby

toksyczne uszkodzenie wątroby

nowotwory wątroby

czynniki zakaźne - WZW, zapalenia bakteryjne, sepsa

zaburzenia naczyniowe np. zesp. Budda-Chiariego

żółtaczka ciężarnych - w III semestrze, u kobiet predysponowanych, na skutek zmian hormonalnych

3. Żółtaczka pozawątrobowa (mechaniczna) - z przewagą bilirubiny sprzężonej (związanej)

- wywoływana przez czynniki uniemożliwiające fizjologiczny przepływ żółci

- przyczyny:

kamica przewodowa

zapalenie dróg żółciowych

0x08 graphic
[Szczeklik]

33. Przyczyny bólów stawowych.

[Dubiel]

0x08 graphic

34. Etiologia bólów kostnych.


[Internet]0x01 graphic
0x01 graphic

1

Przyczyny bólu przewlekłego:

Kamica pęcherzyka żółciowego

Choroby infekcyjne i pasożytnicze jelit

Przewlekłe zapalenie trzustki, wątroby

Celiakia

Choroby kręgosłupa

Choroba wrzodowa

Zespół jelita drażliwego

Dyspepsja czynnościowa

Przewlekły czynnościowy ból brzucha

[Szczeklik]



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Postępowanie w przypadku uszkodzenia śledziony po tępym urazie brzucha., MEDYCYNA, RATOWNICTWO MEDYC
Bóle brzucha u dorosłych, MEDYCYNA, RATOWNICTWO MEDYCZNE, BTLS+chirurgia
Bóle brzucha u dorosłych, MEDYCYNA, RATOWNICTWO MEDYCZNE, BTLS+chirurgia
Urazy u kobiet w ciąży, MEDYCYNA, RATOWNICTWO MEDYCZNE, BTLS+chirurgia
Sporty siłowe a nagłe zgony zawodników, MEDYCYNA, RATOWNICTWO MEDYCZNE, BLS, RKO
Inteligentny opatrunek, MEDYCYNA, RATOWNICTWO MEDYCZNE, BTLS+chirurgia
Uraz śledziony, MEDYCYNA, RATOWNICTWO MEDYCZNE, BTLS+chirurgia
Hipoglikemia pogarsza rokowanie pacjentów w stanie krytycznym, MEDYCYNA, RATOWNICTWO MEDYCZNE, BLS,
FDA zarejestrowała nowatorski żel do krótkotrwałego tamowania krwawienia, MEDYCYNA, RATOWNICTWO MEDY
Centra Urazowe nie zastąpią SORu, MEDYCYNA, RATOWNICTWO MEDYCZNE, BTLS+chirurgia
Kardiolodzy apelują o standardy dla ratowników medycznych, MEDYCYNA, RATOWNICTWO MEDYCZNE, BLS, RKO
Czy wykonywanie skazanej z góry na niepowodzenie RKO jest zawsze niewłaściwe, MEDYCYNA, RATOWNICTWO
RatownictwoWykł.1, Medycyna, Ratownictwo medyczne
Toczenie krwi u pacjenta krwawiącego - czy szybciej znaczy lepiej, MEDYCYNA, RATOWNICTWO MEDYCZNE, B
(Nie)bezpieczne auto, MEDYCYNA, RATOWNICTWO MEDYCZNE, BLS, RKO
Kompresja klatki piersiowej skuteczniejsza niż standardowa RKO, MEDYCYNA, RATOWNICTWO MEDYCZNE, BLS,
sposoby wentylacji, medycyna, ratownictwo medyczne
Choroba tętnic kończyn dolnych – rozpoznawanie i leczenie, MEDYCYNA, RATOWNICTWO MEDYCZNE, BTLS+chir
Ostre niedokrwienie krezki w TK, MEDYCYNA, RATOWNICTWO MEDYCZNE, BTLS+chirurgia

więcej podobnych podstron