Pytania Prawo Europejskie:

1. Konsekwencje JAE (Jednolity Akt Europejski):

- tworzy podstawy Rady Europejskiej, przewiduje jej skład oraz częstotliwość spotkań

-wprowadza procedurę współpracy Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej

-zwiększono liczbę przypadków, w których podjęcie decyzji przez Radę UE wymaga konsultacji z Parlamentem Europ.

-zwiększono zakres spraw w odniesieniu do których Rada UE może podejmować akty kwalifikowaną większością głosów

-zawiera też postanowienia przewidujące utworzenie SPI (Sad Pierwszej Instancji) przy ETS i określa normy jego funkcjonowania

2. Konsekwencje TA (Traktat z Amsterdamu):

-zwiekszone rolę PE (Parlament Europejski) w powoływaniu członków KE (Komisja Europejska), określono max liczbę członków PE na700 deputowanych

-uproszczono procedury decyzyjne z działem PE, szczególnie procedurę współdecydowania

-ograniczono stosowanie procedury współpracy tylko do spraw UGiP (Unia Gospodarcza i Pieniężna)
-wzrosła rola PE w zakresie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych

- nastąpiło uwspólnotowienie niektórych spraw należących do tej pory do III filaru

- nowym instrumentem stosowanym w II filarze ustanowiono wspólne strategie

- ustanowiono również Wysokiego Przedstawiciela do spraw WPZiB (Wspólna Polityka Zewnętrzna i Bezpieczeństwa)

- postanowienia dotyczące ściślejszej współpracy - można ją ustanawiać gdy w inny sposób nie da się osiągnąć celów traktatów , powinno się w nią włączyć większość państw członkowskich

3. Konsekwencje TN (Traktat z Nicei):

- określono zasady dotyczące ustalania składu KE, ostatecznie decyzję w tym zakresie podejmuje działająca jednomyślnie Rada UE

- uzgodniono nowy system ważenia głosów w Radzie UE

- rozszerzono zakres głosowania większością kwalifikowaną

- dokonano alokacji miejsc w PE, KR, TO, KES

- rozgraniczono jurysdykcję miedzy ETS i SPI

• ustanowienie nowych organów: Komitet Polityki i Bezpieczeństwa, Europejski Wydział Współpracy Sądowej (Eurojust), Europejską sieć Sądową, Komitet Ochrony Socjalnej

4. Dwie wspólnoty w I filarze w związku z wygaśnięciem TEWWiS w 2002r. w I filarze pozostały dwie wspólnoty: EWG, EWEA. Traktat Maastricht zmienił EWG na WE, traktat ten poszerzył również obszar działania EWG;

Do głównych zadań EWEA należą: rozwój przemysłu jądrowego, rozwijanie działalności badawczej, ułatwienie inwestycji, ustalenie jednolitych norm bezpieczeństwa;

Do głównych zadań EWG należą: harmonijny rozwój gospodarczy, ustanowienie wspólnego rynku, zniesienie ceł i ograniczeń ilościowych, swobodny przepływ osób usług i towarów, ochrona zdrowia, ochrona konsumenta, rozwój edukacji szkolenie zawodowe

5. Procedury tworzenia prawa - w zależności od roli jaka przypada Parlamentowi Europejskiemu w procesie prawotwórczym można wyróżnić kilka procedur:

- tworzenie prawa przez sama rade UE, bez udziału parlamentu europ.

- procedura konsultacji(opiniowanie projektu aktu przez PE)

- Procedura współpracy Rady UE i PE

- Procedura współdecydowania Rady UE i PE

• Procedura wyrażania zgody przez PE na dany akt Rady UE

6. Źródła prawa - pojecie ACQUIS COMMONAUTAIRE - to dorobek wspólnotowy. Na dorobek ten składa się cale dotychczasowe prawo UE, wraz z ukształtowanymi sposobami jego rozumienia i stosowania, orzecznictwo sadowe, zwyczaje, a także wartości tkwiące u podstaw funkcjonowania UE

Źródła pierwotnego - zaliczmy do nich:

- traktaty (założycielskie, akcesyjne, rewizyjne)

- Acquis Commonautaire - dorobek wspólnotowy

- umowy państw członkowskich

- źródła prawa międzynarodowego

Źródła pochodnego (wtórnego) w I filarze SA to: rozporządzenia, dyrektywy, decyzje, zalecenia i opinie(softlaw), akty nienazwane, umowy wspólnoty i państw członkowskich;

W II filarze SA to: instrumenty działania WPZiB - zasady i ogólne wytyczne WPZiB, wspólne strategie, wspólne działania, wspólne stanowiska, systematyczna współpraca państw członkowskich

W III filarze SA to:

Decyzje, decyzje ramowe, wspólne stanowiska, plany działań, umowy międzynarodowe

7. Czy można zmienić prawo pierwotne- tak zmieniając traktat, nowelizując traktat ( np.. traktat rewizyjny )

8. Różnice miedzy rozporządzeniem a dyrektywa -

Rozporządzenie - ma na celu ujednolicenie prawa, jest bezpośrednio skuteczne w stosunkach wertykalnych i horyzontalnych, rozporządzenie nie wymaga implementacji

Dyrektywa - ma na celu harmonizacje prawa, jest bezpośrednio skuteczna w stosunkach wertykalnych, wymaga ona implementacji. Wiąże państwa członkowskie w odniesieniu do celu. Który ma być osiągnięty, pozostawia ona organom państw czlonk. Swobodę wyboru środków i formy implementacji.

9. Dyskryminacja

nie jednakowe traktowanie jednakowych sytuacji bez obiektywnego uzasadnienia. Zakaz dyskryminacji art.90 TWE - zakazuje się wszelkiej dyskryminacji ze względu na przynależność państwową. Zakaz dyskryminacji jest bezpośrednio skuteczny.

Wyjątek od zasady: wyjątkiem od zasady niedyskryminacji są sytuacje gdy zagrożone jest szeroko rozumiane bezpieczeństwo publiczne, zdrowie publiczne, porządek publiczny, czyli tzw. wymogi imperatywne.

10. Zasada lojalności art. 10 TWE ( solidarności) - jest bezpośrednio skuteczna, ale tylko w połączeniu z innymi przepisami traktatów założycielskich. Zasada lojalności ma dwa aspekty:

• pozytywny- państwa członkowskie zobowiązane są do podjęcia wszelkich działań w celu zapewnienia skuteczności prawa wspólnotowego w ich wewnętrznej przestrzeni prawnej

• negatywny- państwa członkowskie maja powstrzymywać się od jakichkolwiek działań mogących podważyć skuteczność prawa wspólnotowego prawie krajowym.

Zapewnienie skuteczności prawa wspólnotowego zakaz działań uniemożliwiających te skuteczność

Zasada subsydiarności ( pomocniczości) - polega na przenoszeniu ciężaru podejmowania decyzji na jak najniższy szczebel administracji. W sprawach nie należących do jej wyłącznej kompetencji wspólnota może podejmować działania tylko wtedy, jeśli planowany skutek nie może być osiągnięty bardziej efektywnie przez działania na niższym szczeblu. Działanie wspólnoty może nakładać możliwie niewielkie ciężary na państwa członkowskie, jeśli to możliwe, działanie wspólnoty powinno ograniczać się do inicjowania, wspierania i koordynowania działań państw.

Zasada proporcjonalności - instytucje wspólnotowe w ramach swych kompetencji mogą podejmować tylko takie działania, które są konieczne i niezbędne dla osiągnięcia zamierzonych celów. Zasada proporcjonalności jest bezpośrednio skuteczna.

Zasada kompetencji powierzonych - wspólnota może działać tylko w zakresie kompetencji jakie zostały jej przekazane przez państwa członkowskie lub gdy dana kwestia ma charakter trans graniczny

Zasada równowagi instytucjonalnej - instytucje wspólnotowe mogą działać tylko i wyłącznie w ramach przyznanych im kompetencji

• żadna instytucja nie może zastępować innej w działaniu

• należy bezwzględnie przestrzegać procedur określonych przez TWE

• wszystkie instytucje maja również obowiązek współdziałania w celu realizacji zadań wyznaczonych przez prawo wspólnotowe.

11. Swobodny przepływ towarów - charakterystyczne cechy:

* zakaz wprowadzania cel i środków o skutku podobnym do cel

*zakaz nakładania ograniczeń ilościowych środków o skutku podobnym do ograniczeń ilościowych

*zakaz dyskryminującego traktowania towarów z innych państw członkowskich

Swobodny przepływ osób - dotyczy przede wszystkim pracowników, studentów, emerytów, rencistów. Przysługuje im prawo pobytu, dostęp do wszelkiego rodzaju ułatwień środków socjalnych na tych samych zasadach co obywatel tego państwa.

Pracownik - osoba wykonująca pewne uzasadnione gospodarczo i mające wymierna wartość ekonomiczna czynności na rzecz i pod kierownictwem innej osoby, otrzymująca za to wynagrodzenie.

Swobodny przepływ usług - to swoboda wykonywania rożnego rodzaju zleceń, produkcji lub czynności.

Usługa - jest to prawna czynność wykonywana jednorazowo na rzecz innej osoby o charakterze .trans granicznym. Są cztery możliwości swobodnego przepływu usług:

* usługodawca i usługobiorca pozostają w tym samym kraju

* tylko usługodawca przekracza granice

* tylko usługobiorca przekracza granice

* granice przekracza sama usługa.

Swobodny przepływ kapitału - czyli miedzy innymi środków finansowych. Zakazuje się jakichkolwiek ograniczeń swobody przepływu kapitału pomiędzy państwami członkowskimi. Bezproblemowy transfer środków finansowych nie związanych z przepływem towarów lub usług.

Swobodny przepływ przedsiębiorczości - swobodny przepływ osób obejmuje również osoby pracujące na własny rachunek to znaczy korzystające ze wspólnotowej swobody przedsiębiorczości.

Wyjątek od zasady swobodnego przepływu - jest to sytuacja, gdy na podstawie wymogów imperatywnych państwo upoważnione jest do wprowadzania pewnych ograniczeń do swobody przepływu.

12.Pracownik - osoba wykonująca pewne uzasadnione gospodarczo i mające wymierną wartość czynności na rzecz i pod kierownictwem innej osoby, otrzymująca za to wynagrodzenie.

13. Usługa - jest to pewna czynność wykonywana jednorazowo na rzecz innej osoby o charakterze trans granicznym. Usługa to nie tylko świadczenie ale i odbiór świadczenia ( orzeczenie Cowen)

14. Formuła Dassonville - środkiem o skutku podobnym do ograniczeń ilościowych jest środek państw członkowskich, który w sposób bezpośredni, pośredni, rzeczywisty lub choćby potencjalny wpływa na handel wewnątrz wspólnoty.

15. Formuła Keck - środkiem o skutku podobnym do ograniczeń ilościowych jest tylko taki środek państwa członkowskiego, który w sposób dyskryminujący wpływa na towary pochodzące z innych państw członkowskich. Środkiem o skutku podobnym do ograniczeń ilościowych jest taki środek państw członkowskich, który dyskryminująca wpływa na handel wewnątrz wspólnotowy.

16.Wymogi imperatywne - upoważniają państwo do wprowadzenia pewnych ograniczeń swobody…, odwołując się do naruszenia szeroko pojętego zdrowia publicznego, bezpieczeństwa publicznego, porządku publicznego, ochrony konsumenta, itp.

17. Bezpośrednia stosowalność normy prawa wspólnotowego- bezpośrednio obowiązują i powinny być bezpośrednio stosowane w państwach członkowskich wszystkie wiążące normy prawa wspólnotowego zawarte we wszystkich źródłach prawa wspólnotowego.

18. Odpowiedzialność odszkodowawcza państwa - przesłanki:

* rażące naruszenie norm prawa wspólnotowego

*powstanie szkody po stronie jednostki

* związek przyczynowo-skutkowy miedzy norma a powstałym skutkiem

Praw dochodzić można przed sadem krajowym

19. Zasada prymatu (pierwszeństwa) prawa wspólnotowego - wspólnotowego przypadku konfliktu miedzy normami prawa krajowego a normami prawa wspólnotowego pierwszeństwo w stosowaniu maja przepisy prawa wspólnotowego. Według ETS żadne przepisy prawa krajowego nie mogą przeważać nad prawem wywodzącym się z traktatu, będącym niezależnym źródłem prawa.

20. Bezpośrednie obowiązywanie prawa wspólnotowego - normy prawa wspólnotowego od dnia wejścia w życie staja się automatycznie częścią porządku prawnego w państwach członkowskich. Występują obok norm prawa krajowego, ale są nim w sposób funkcjonalny powiązane, w razie konfliktu tych norm pierwszeństwo maja normy prawa wspólnotowego.

Bezpośrednie stosowanie prawa wspólnotowego - jest konsekwencja bezpośredniego obowiązywania, normy prawa wspólnotowego stanowią podstawę prawna dla działań organów państw członkowskich. Bezpośrednio obowiązują i powinny być bezpośrednio stosowane w państwach członkowskich wszystkie wiążące normy prawa wspólnotowego zawarte we wszystkich źródłach prawa wspólnotowego.

Bezpośredni skutek prawa wspólnotowego - oznacza ze normy prawa wspólnotowego mogą być samodzielnym źródłem praw lub obowiązków jednostek. Jednostki mogą powoływać się na bezpośredni skutek norm prawa wspólnotowego postępowaniu przed sadami krajowymi i z norm tych mogą wywodzić swoje prawa.

Zasada bezpośredniego skutku prawa wspólnotowego - wykształciła się z orzecznictwa ETS ( orz Van Gend, Costa ). ETS oznaczył w ten sposób charakterystyczna cechę prawa wspólnotowego, wspólnotowego mianowicie to, ze skutki norm prawa wspólnotowego nie zatrzymują się na poziomie państw członkowskich, ale sięgają bezpośrednio wewnątrz tych państw i określają sytuacje prawna jednostek- nakładają na nie obowiązki i przyznają im prawa. Aby przyznać danym normom bezpośrednią skuteczność wymagane jest aby przepisy, w których te normy są zawarte, były wystarczająco precyzyjne i bezwarunkowe.

Bezpośredni skutek norm prawa wspólnotowego może zachodzić w układzie wertykalnym (stosunek jednostki względem państwa) lub w układzie horyzontalnym (stosunek jednostki względem innych jednostek)

21. ETS w I filarze - ma on pełny zakres jurysdykcji, tzn. sporna i niesporna ( opiniodawcza)

*jurysdykcja sporna rozpatruje skargi z art. 226, 227, 235, 232, 230

*jurysdykcja niesporna - pytania prejudycjalne ( art.234), o zgodności norm międzynarodowych międzynarodowych traktatami (art.300 TWE), odwołania od orzeczeń

ETS w II filarze - nie posiada jurysdykcji

ETS w III filarze - dokonuje wykładni prawa wspólnotowego, kontroluje ważność wydawanych aktów, interpretuje umowy międzynarodowe, interpretuje przepisy dotyczące tzw ściślejszej współpracy. Ponadto ETS w III filarze obejmuje procedury pytań prawnych i orzeczeń wstępnych ( jednak za zgoda państw członkowskich - państwo członkowskie nie musi wyrazić zgody na jurysdykcję ETS w ramach III filaru)

Początkowo ETS w III filarze orzeka o ważności wykładni decyzji ramowych i decyzji, następnie o wykładni konwencji w III filarze UE, oraz o ważności wykładni środków wykonawczych do tych konwencji

22. Procedury przed Trybunałem, skargi z art. 226, 227, 230, 232, 234, 235,300

Art. 226 TWE skarga nie wywiązania się państwa ze zobowiązań wspólnotowych ( wnosi ja Komisja Europejska) - ETS przyjmuje ze naruszenie zobowiązania może polegać na działaniu lub zaniechaniu, zobowiązanie może wynikać z prawa pierwotnego, wtórnego lub zasady ogólnej prawa wspólnotowego. Procedura ma trzy etapy:

1* procedura wstępna - polega na nieformalnym szukaniu rozwiązania problemu z państwem członkowskim. W tej fazie państwo ma szanse wyjaśnienia Komisji swojego stanowiska i osiągnięcia z nia ugody.

2* działania formalne - KE przekazuje państwu pismo ostrzegawcze, informując ze zdaniem KE naruszono prawo wspólnotowe. Następnie KE może sformułować uzasadniona opinie, która wyjaśnia szczegółowo na czym polega naruszenie prawa wspólnotowego przez państwo członkowskie.

3* jeśli państwo nie zastosuje się do opinii KE może złoży skargę do ETS

Art. 227 TWE skarga na nie wywiązanie się państwa ze zobowiązań wspólnotowych ( wnosi ja państwo członkowskie) państwo nie musi kontaktować się z państwem przeciwko któremu kieruje zarzut. Musi natomiast swoja skargę najpierw skierować do KE. Obydwa państwa musza zostać wysłuchane przez KE, zanim ta wyda uzasadniona opinie ( ma na to 3 miesiące). Jeśli nie zmieści się w tym terminie pastwo członkowskie może skierować sprawę do ETS. Jeśli KE nie stwierdzi naruszenia prawa państwo członkowskie może mimo to skierować swoja skargę do ETS.

Art. 235 TWE skarga odszkodowawcza (wnoszona przez państwa członkowskie, instytucji WE lub EBC) jest ona uzupełnieniem wspólnotowego systemu ochrony prawnej. Służy ochronie podmiotów prywatnych. Skarga odszkodowawcza może dotyczyć rekompensaty szkód wynikłych z tytułu kontraktów lub deliktów WE

Art. 230 TWE skarga o stwierdzenie nieważności aktu prawa wspólnotowego (wnoszona przez państwa członkowskie, instytucje WE lub EBC) ETS może uznać zaskarżony akt za nieważny. Oznacza to ze środek taki traci moc wiążąca i jest traktowany jakby nigdy nie został podjęty. Skarga może zostać wniesiona przeciwko:

*rozporządzeniom

*dyrektywom

*decyzjom

*innym aktom prawnym

Przesłanki nieważności aktu prawa wspólnotowego- brak kompetencji, naruszenie istotnego wymogu proceduralnego, naruszenie TWE

Art.. 232 TWE skarga na bezczynność instytucji (wnoszona przez państwo członkowskie, instytucje WE lub EBC, osoby fizyczne i prawne) umożliwia stwierdzenie bezprawnego zaniechania instytucji WE, polegającego na nie wydaniu aktu prawnego i w konsekwencji wymuszenia na instytucji działania. Skarga może być skierowana tylko przeciwko: PE, RUE, KE, a także w zakresie jego kompetencji przeciwko EBC. Skarżący musi w swoim wniosku dokładnie wskazać jakiego typu środka zaniechała instytucja. Do wystąpienia ze skarga uprawnione są trzy rodzaje podmiotów:

1* podmioty uprzywilejowane- państwa członkowskie, PE, RUE, KE

2* podmioty półuprzywilejowane- EBC, TO

3* podmioty nieuprzywilejowane- osoby fizyczne i prawne

Art.. 234 TWE pytania prawne- prejudycjalne (kierowane przez sady krajowe) formalnie ETS dokonuje wykładni przepisu prawa wspólnotowego ale w istocie wypowiada się na temat zgodności prawa krajowego z prawem wspólnotowym. Obowiązany do skierowania pytania jest sad krajowy ostatniej instancji.

Art.300 TWE procedura kontroli zgodności umów międzynarodowych WE z TWE polega na tym, ze PE, RUE, KE lub państwo członkowskie mogą zasięgać opinii ETS co do zgodności przewidywanej umowy z TWE albo co do rozgraniczenia kompetencji WE i państw członkowskich do zawarcia dalszej umowy. Opinia ETS jest prawnym rodzajem orzeczenia, które wywiera skutki prawne.

23. Jurysdykcja sporna - to skargi art. 226, 227, 230, 232, 235

Jurysdykcja niesporna (opiniodawcza) - pytania prejudycjalne z art. 234 TWE, zgodność umów międzynarodowych międzynarodowych traktatem TWE z art. 300 TWE, odwołania od orzeczeń SPI

24. Kiedy sad krajowy nie musi zwracać się z pytaniem prejudycjalnym?

Sad krajowy nie musi występować z pytaniem prejudycjalnym jeśli dane zagadnienie prawa wspólnotowego zostało już wyjaśnione we wcześniejszym orzecznictwie Trybunału - doktryna acte claire. Może tu chodzić zarówno o wcześniejsze orzeczenia wstępne jak i o orzeczenia wydane w postępowaniu innego rodzaju.

Ponadto sad krajowy jest zwolniony od występowania z pytaniem prawnym, jeśli znaczenie przepisu prawa wspólnotowego jest oczywiste (jasne) i nie budzi żadnych wątpliwości - doktryna acte claire

• obowiązany do skierowania pytania jest sad krajowy ostatniej instancji

25. Konstruktywne wstrzymanie się od głosu { constructive abstention} ( w II filarze)

istota konstruktywnego wstrzymania się od głosu jest to, ze nie stoi ono na przeszkodzie jednomyślnego podjęcia decyzji. Państwo wstrzymujące się od głosu wydaje „ oficjalne oświadczenie „ w którym stwierdza, ze postanowienia danego aktu go nie dotyczą, ale zaznacza równocześnie, ze postanowienia tego aktu sa wiążące dla WE i innych państw członkowskich. Konstruktywne wstrzymanie się od głosu jest nieważne w przypadku gdy państwo wstrzymujące się od głosu posiada więcej niż 2\3 głosów.

26. Finansowanie UE ( dochody WE i UE )

na podstawie decyzji z kwietnia 1970 r WE zostały wyposażone we własne źródła dochodów. Głównymi źródłami dochodów WE stały się cła, opodatkowania produktów rolnych, oraz część podatku od wartości dodanej VAT pobieranego z państw członkowskich członkowskich wysokości 1%. Obecnie główne dochody własne WE stanowią cła i podobne opłaty ustanowione wobec produktów importowanych importowanych państw trzecich ( cła, podatki i opłaty pobierane od produktów rolnych). Decyzja Rady z 2004 r do budżetu wspólnotowego trafiają:

• cła na podstawie rozporządzeń

• opłaty na import towarów rolnych

• % od PKB wynosi on 1.27%

27. Locus standi podmiotów uprzywilejowanych ( prawo wnoszenia skarg) do podmiotów uprzywilejowanych zaliczamy:

* państwa członkowskie

* parlament europejski ( od traktatu nicejskiego )

* rade UE

* komisje europejska

Maja one nieograniczone prawo do wnoszenia skarg bez potrzeby przedstawiania własnego interesu w tym działaniu

Lotus stadni podmiotów półuprzywilejowanych do podmiotów półuprzywilejowanych zaliczamy TO i EBC. Mogą wnosić skargę tylko w celu ochrony własnych uprawnień

Lotus stadni podmiotów nieuprzywilejowanych zaliczamy do nich osoby fizyczne i prawne. Mogą wnosić skargę jedynie w odniesieniu do decyzji lub rozporządzeń będących faktycznie decyzjami, które dotyczą ich w sposób bezpośredni i indywidualny. ETS wyrównał pozycje podmiotów prywatnych ramach skargi o stwierdzenie nieważności aktu prawa wspólnotowego (art. 230 TWE) i skargi na bezczynność (art. 232 TWE)

28. III filar- instrumenty prawne. Traktat z Mastricht wprowadził w III filarze następujące instrumenty prawne:

* współdziałanie i wspólne stanowiska- określają stosunek UE do danej kwestii, państwa członkowskie są zobowiązane do ich obrony w ramach organizacji międzynarodowych i podczas konferencji międzynarodowych

* konwencje międzynarodowe - ich stronami sa państwa członkowskie, wchodzą w życie o przyjęciu przez co najmniej polowe państw członkowskich, chyba ze konwencja przewiduje inaczej, Rada UE większością 2\3 głosów przyjmuje środki implementujące konwencje

* decyzje ramowe - służą one zbliżaniu ustaw i rozporządzeń w państwach członkowskich, wiążą państwa członkowskie co do rezultatu, władze krajowe wybierają formy i środki ich wdrożenia, nie wywołują skutku bezpośredniego.

* decyzje - stosowane w każdym innym celu przewidzianym w ramach współpracy policyjnej i sadowej w sprawach karnych z wyłączeniem jakiegokolwiek zbliżania ustaw i przepisów w państwach członkowskich, są wiążące, nie wywołują skutku bezpośredniego. Rada unii europejskiej większością kwalifikowana podejmuje środki konieczne dla wdrożenia decyzji na poziomie UE.

29. Test Plaumana - ETS uznał, ze osoby inne niż te, do których decyzja jest skierowana, mogą twierdzić, ze dotyczy ich indywidualnie tylko wtedy gdy dotyczy ich ze względu na pewne cechy, które są dla nich charakterystyczne, lub ze względu na okoliczności, w których te osoby są odróżniane od wszystkich innych osób. Z powodu tych czynników wyróżnia ich indywidualnie, tak jak osoby do których decyzja została skierowana.

Warunki jakie musi spełniać osoba fizyczna, żeby decyzja skierowana do innych osób, dotyczyła jej bezpośrednio i indywidualnie:

*Musi dotyczyć jej indywidualnie, tzn czynniki które ja wyróżniają indywidualnie to pewne cechy dawniej charakterystyczne lub okoliczności w których osoba ta jest odróżniana od wszystkich innych osób.

*Musi dotyczyć jej bezpośrednio, tzn ze akt prawny wywiera wpływ na sytuacje prawna i interes jednostki bez pośrednictwa innego aktu wykonawczego

30. Art. 24 TWE - Prawo zawierania umów międzynarodowych międzynarodowych ramach WPZiB - Wspólnota europ. Może zawierać umowy międzynarodowe dotyczące spraw objętych zakresem II filaru, tj. WPZiB. Jeśli dla realizacji WPZiB jest pożądane zawarcie umowy z jednym lub wieloma państwami względnie organizacjami międzynarodowymi Rada może upoważnić prezydencje, wspierana w razie potrzeby przez KE, do podjęcia w tym celu negocjacji. Umowę taka zawiera Rada na podst. Zalecenia prezydencji.

31. Odpowiedzialność kontraktowa - Zgodnie z ART. 288 TWE odpowiedzialność kontraktowa wspólnoty reguluje Prawo właściwe dla danej umowy. Do dochodzenia odpowiedzialności są sady krajowe. Możliwe jest tez poddanie takich umów jurysdykcji ETS.

32. Ściślejsza współpraca - III filar UE - Ściślejsza współpraca pomiędzy państwami członkowskimi podejmowana jest na podst. Umów dwu lub wielostronnych. Otwiera ona drogę dla takich form współpracy jak np. Porozumienia z Schengen. TA przewiduje możliwość podjęcia ściślejszej współpracy w zakresie wymiaru sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych. Cele ściślejszej współpracy to przyspieszenie budowy obszaru wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwość. Ściślejsza współpraca to instrument pozwalający na dokonanie postępu we współpracy w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych. PE powinien zostać poinformowany o zamiarze podjęcia ściślejszej współpracy. Rada podejmuje decyzje o jej ustanowieniu kwalifikowana większością głosów.

33. Klauzula nienaruszalności - dotyczy dwóch kwestii:

*Zastrzega ze decyzje mające wpływ na kwestie polityczno obronne są podejmowane bez uszczerbku dla polityki zobowiązań państw członkowskich należących do NATO. Wspólna obrona wykonywana w ramach NATO jest zgodna ze wspólna polityka bezpieczeństwa i obrona UE

*Możliwe jest rozwijanie ściślejszej współpracy miedzy państwami członkowskimi na poziomie dwustronnym oraz w ramach UZE i NATO

Klauzula Pomostowa - umożliwia przeniesienie pewnych materii prawnych z II i III filaru do filaru I, przez Rade UE jednomyślnie po konsultacji z PE

Klauzula Gwarancyjna - Zgodnie z nią współpraca w zakresie III filaru, nie wyłącza i nie może zastępować zobowiązań poszczególnych państw za utrzymanie porządku publicznego publicznego utrzymania bezpieczeństwa wewnętrznego.

34. Zasada kompetencji dodatkowych - niektóre kompetencje instytucji wspólnotowych mogą wynikać z ich statusu lub praktyki ich działania. Możliwość poszerzenia kompetencji TWE

Zasada kompetencji wyłącznych - sa to kompetencje które sprawuje tylko WE, państwa członkowskie nie maja żadnych właściwości działania chyba że zostaną do tego upoważnione. Wyłączne kompetencje wspólnoty - należą do nich: Wspólna polityka handlowa i rybołustwa. Kompetencje wyłączne obejmują wszystkie kwestie dotyczące tworzenia rynku wewnętrznego.

Zasada kompetencji konkurencyjnych - dzielą się one na alternatywne i kumulatywne

*Alternatywne - państwa czlonk. Są uprawnione do działania tylko do momentu podjęcia działań przez WE. Jeśli dane zagadnienie zostało uregulowane na szczeblu wspólnotowym to państwa czlonk. Tworzą wszelkie kompetencje w tym zakresie

*Kumulatywne - pozostawiają państwom czlonk. Aktywność nawet jeśli WE podjęła już działania. W razie konfliktu regulacji należy go rozstrzygnąć zgodnie z zasada pierwszeństwa Prawa Wspólnotowego

Zasada kompetencji domniemanych - kompetencje mogą być domniemywane z funkcji lub celów organizacji.

35. Zasada ochrony uprawnionego oczekiwania - oznacza ze środki podejmowane przez WE nie mogą naruszać uprawnionego oczekiwania danego podmiotu czy grupy podmiotów, jeśli nie jest to naruszenie uzasadnione względami nadrzędnego interesu publicznego. Zgodnie z warunkiem ustalonym w orzecznictwie ETS z ochrony uprawnionego oczekiwania korzysta podmiot którego oczekiwania opierają się na szczególnego rodzaju zapewnieniu ze strony instytucji lub organów wspólnotowych. (Pierwszy Aspekt Zasady Pewności Prawa)

Zasada nieretroakcji (druga zasada pewności prawa) Prawo nie działa wstecz. Oznacza to ze nowo wprowadzone przepisy nie maja zastosowania do sytuacji czy zdarzeń, które zakończyły się zanim te przepisy zaczęły obowiązywać

36. Procedura konsultacji - Opiniowanie projektu aktu przez PE. Polega na obowiązku zasięgnięcia przez Rade UE opinii PE. Opinia PE nie wiąże prawnie rady ale ma duże znaczenia polityczne. Jeżeli po wyrażeniu opinii przez PE, akt uległ istotnym zmianom, wymagane jest ponowne zasięgniecie prawnej opinii PE.

Procedura współpracy Rady UE i PE - została wprowadzona przez JAE. Jej znaczenia polega na tym ze rola PE w tworzeniu prawa ma polegać na czymś więcej niż tylko na nie wiążących konsultacjach. Po TA jej znaczenie zmalało na rzecz procedury współdecydowania, która jeszcze bardziej wzmacnia role PE. Procedura współpracy znajduje obecnie zastosowanie dla wydawania aktów w dziedzinie polityki gospodarczej i pieniężnej. Przebieg tej procedury wyznacza Art. 252 TWE. Składa się na nią 6 etapów. Mimo braku zgody ze strony PE na przyjęcie aktu, Rada UE może go przyjąć przez jednomyślność.

Procedura współdecydowania Rady UE i PE - została wprowadzona do TWE w Traktacie Traktacie Mastricht. Znajduje ona zastosowanie niemal we wszystkich obszarach prawa wspólnotowego. Jej przebieg został unormowany w Art. 251 TWE. Składa się na nią 8 etapów. Wymaga ona dyscypliny ze strony uczestniczących uczestniczących niej instytucji. Rada UE, PE i KE zobowiązały się do dążenia, aby akty były uchwalane już w pierwszym czytaniu. Brak zgody PE na przyjęcie aktu powoduje, ze akt nie zostaje przyjęty, wymagana jest zgoda co do treści aktu zarówno PE jak i Rady UE. PE ma prawo do przedstawienia własnego projektu. Możliwe jest powołanie komisji pojednawczej której zadaniem jest doprowadzenie do porozumienia miedzy Rada UE a PE (w ciągu 6 tygodni).

Procedura wyrażania zgody przez PE na dany akt Rady UE - Rada UE przedstawia PE wydany przez siebie projekt aktu, przed jego ostatecznym uchwaleniem, a PE ten projekt akceptuje lub odrzuca. Rada UE podejmuje uchwale jednomyślnie. Zgoda PE jest wymagana przy zawieraniu Traktatów akcesyjnych i innych umów międzynarodowych

37. Zasada lojalności i szerszej współpracy - Art. 10 TWE. Państwa czlonk. Podejmują wszelkie możliwe środki ogólne lub szczególne w celu zapewnienia wykonania zobowiązań wynikających z niniejszego traktatu lub działań instytucji wspólnoty. Ułatwiają one wspólnocie wypełnienie ich zadań .Powstrzymują się one od podejmowania wszelkich środków, które mogły by zagrozić urzeczywistnieniu celów niniejszego traktatu. Zasada lojalności i szerszej współpracy jest bezpośrednio skuteczna w połączeniu z innymi przepisami traktatów założycielskich, ma ona dwa aspekty:

*Pozytywny - państwa czlonk zobowiązane są do podjęcia wszelkich działań w celu zapewnienia skuteczności prawa wspólnotowego w ich wewnętrznej przestrzeni prawnej.

*Negatywny - państwa czlonk maja powstrzymywać się od jakichkolwiek działań mogących podwarzyć skuteczność prawa wspólnotowego wspólnotowego prawie krajowym.

38. Rada Europejska - działalność zapoczątkowana w grudniu '74, została zinstytucjonalizowana przez JAE. Skład to: szefowie państw, szefowie rządów, przewodniczący KE, ministrowie spr zagr., jeden z członków KE, w obradach uczestniczą: sekretarz generalny Rady Europejskiej, sekretarz generalny KE, kilku uczestników sekretariatu Rady odpowiedzialnych za sprawozdanie z obrad. Rada europejska spotyka się dwa razy w roku na sesjach zwyczajnych pod koniec każdej prezydencji, w czerwcu i grudniu. Posiedzenie trwa dwa dni, brak regulaminu obrad, miejsce obrad wyznacza państwo sprawujące prezydencje. Zadania Rady europejskiej:

* powołanie przewodniczącego KE

*nieformalne konsultacje

* wymiana poglądów

* osmaganie konsensusu bez formalnego podejmowania decyzji

*wydawanie ogólnych zaleceń politycznych

* gwarantowanie spójności działań UE we wszystkich dziedzinach

Rezolucje to wszystkie postanowienia rady europejskiej nie posiadające charakteru wiążącego

Parlament Europejski - liczba mandatów przypadających na poszczególne państwa jest określana każdorazowo w traktacie akcesyjnym i podlega weryfikacji; kadencja 5 lat; deputowani maja immunitet na terytorium państw ojczystych przez cala kadencje; mandat jest niepołączalny z funkcjami rządowymi oraz z członkostwem w instytucjach europejskich. Każdy deputowany reprezentuje całość społeczeństwa unijnego, deputowany może być parlamentarzysta w kraju.

Struktura wewnętrzna PE - PE wybiera ze swego grona przewodniczącego przewodniczącego prezydium ( 14 wiceprzewodniczących, 5 kwestorów z głosem doradczym) - kadencja trwa 2.5 roku; funkcje przewodniczącego:

Reprezentacyjne, kieruje pracami PE, zgłasza decyzje PE;

Konferencja przewodniczących to organ właściwy dla tworzenia i funkcjonowania wewnętrznych organów PE;

Prezydium decyduje o sprawach finansowych organizacyjnych.

Komisje ( Bruksela), jest ich 17, przygotowują decyzje PE, zajmują się rożnymi dziedzinami traktatów

Sekretariat ( Luksemburg) wspiera działania logistyczne i … , na czele stoi sekretarz generalny; 3.5 tys. stałych urzędników.

Siedziba ( Strasburg ) sesje plenarne- PE obraduje w systemie sesyjnym od marca, raz w miesiącu od poniedziałku do piątku, w sumie 60 dni roboczych; podejmowanie decyzji bezwzględna większością głosów przy quorum ( 1/3 deputowanych) glosowanie tajne, jawne, lub imienne.

Funkcje PE:

• prawodawcze - procedury współdecydowania i współpracy; prawo veta; konsultacje aktów rady wnioskowanych przez KE, wydając opinie; procedura uchwalania budżetu; inicjowanie inicjatywy ustawodawczej

• opiniodawcze i doradcze - sprawa polityki zagranicznej, sprawy budżetowe, badania naukowe, edukacja, ochrona zdrowia, wydawanie opinii i zaleceń

• kontrolne- sprawowanie kontroli politycznej nad KE, uprawnienia kontrolne wobec rady, powoływanie specjalnych komisji śledczych, mianowanie RPO

• związane z organami UE - PE zatwierdza skład KE i jej przewodniczącego, PE ma prawo odwołania KE przez votum nieufności, PE uczestniczy w procedurze powoływania członków dyrektorium EBC i TO

• inne funkcje - deleguje przedstawicieli do wspólnych organów o charakterze przedstawicielskim

Rada Unii Europejskiej ( Luksemburg ) składa się z:

*Rady do spraw ogólnych - ministrowie spraw zagr. państw czlonk

*Rady wyspecjalizowanej - odpowiedni ministrowie resortowi

*Przedstawiciele KE odpowiadający resortowo profilami danej rady

*Komitet stałych przedstawicieli - COREPER - zastępcy odpowiedzialni za sprawy techniczne i legislacyjne - COREPER II - ambasadorowie past czlonk właściwi dla spraw politycznych, odpowiedzialni za przygotowania obrad Rady ogólnej

Posiedzenie Rady: ustalony schemat, agenda - porządek dnia- obejmuje sprawy:

1. przygotowane przez COREPER

2. wymagające podjęcia decyzji politycznych

Funkcje Rady:

1. koordynacja polityki gospodarczej past czlonk

2. sprawowanie ogólnego kierownictwa politycznego

3. wyłączna kompetencja prawodawcza

4. posiada kompetencje decyzyjne w II i III filarze

5. istotna rola w procedurze budżetowej

6. akty rady są wiążące i podlegają kontroli legalności

7. KE jest zobowiązane do konsultowania poszczególnych działań delegowanych na KE przez Rade UE z komitetami powoływanymi przez rade UE

Komisja Europejska (Luxemburg, Bruksela) - jest najważniejszą instytucja wspólnoty pełniącą funkcje wykonawcza. Skład od 2004r. to 25 komisarzy wybieranych na 5 lat, którzy musza być obywatelami państw czlonk. Komisarza Komisja Europ przysługują przywileje i immunitet.

Powoływanie KE - procedurę rozpoczyna powołanie przez Rade Europ przewodniczącego co następuje na 6 m-cy przed powołaniem pozostałych członków. Pozostali członkowie proponowani są przez Rządy państw członkowskich członkowskich porozumieniu z przewodniczącym KE. PE zatwierdza skład a następnie Rada powołuje członków Komisji.

Struktura Komisja Europejskiej: komisarze; sluzba prawa; biuro przewodniczącego; służba tłumaczy; urząd statystyczny; dyrektoriatu generalne; agencja do spraw zaopatrzenia euroatom, biuro bezpieczeństwa, urząd do spraw publikacji WE

Funkcje Komisji Europejskiej:

1. strażnik traktatów założycielskich założycielskich i prawa wtórnego - Art. 211 TWE

2. ma uprawnienia prawodawcze, ustawodawcze, może wydawać dyrektywy i decyzje

3. wyłączne prawo inicjatywy ustawodawczej

4. stosowanie prawa wspólnotowego w odniesieniu do jednostek

5. zarządzanie funduszami wspólnotowymi

6. kontrolowanie zgodności z prawem wspólnotowym umów zawieranych przez państwa członkowskie

7. reprezentowanie WE w postępowaniu przed ETS

Europejski Trybunał Sprawiedliwości - państwa czlonk zobowiązały się do poddawania wszystkich sporów wynikłych na tle wykładni i stosowania prawa wspólnotowego pod rozstrzygniecie ETS. Siedziba Luxemburg. Skład - 25 sędziów rzecznik generalny (za zgoda państw czlonk). Kadencja 6 lat, co 3 lata wymiana ½ składu. Sędziowie są nienaruszalni. Z grona sędziów wybierany jest prezes ETS na 3 lata, który kieruje i organizuje prace trybunały, wydaje zarządzenia, reprezentuje ETS na zewnątrz, przewodniczy sesjom plenarnym.

Sekretariat, sekretarz Trybunały wybierany na 6 lat

Orzeczenia wydawane są w pełnym składzie plenarnym, skład plenarny właściwy jest dla rozpatrywania spraw wnoszonych przez państwa członkowskie lub instytucje wspólnoty oraz dla wydawania orzeczeń prejudycjalnych. Język roboczy to francuski, ale postępowanie może się toczyć w każdym języku.

Kompetencje ETS: jurysdykcja dzieli się na:

• sporna - rozpatruje skargi wnoszone przez państwa członkowskie, instytucje WE lub EBC. Skargi na:

1. nieważność ( art.230 TWE )

2. bezczynność ( art. 232 TWE )

3. odszkodowawcze ( art. 235 TWE )

4. przeciwko państwom członkowskim na nie wywiązanie się ze zobowiązań wspólnotowych ( art. 226 TWE- wnosi KE, art.. 227 TWE- wnosi państwo członkowskie)

• niesporna ( opiniodawcza ) - ETS orzeka:

1. o zgodności umów międzynarodowych, które zamierza zawrzeć WE z traktatem ( art. 300 TWE )

2. w sprawie pytań prejudycjalnych kierowanych przez sady krajowe ( art. 234 TWE )

3. jest sadem odwoławczym od orzeczeń SPI

Sad Pierwszej Instancji - skład 25 sędziów wybieranych na 6 lat, zmiana 1\2 składu co 3 lata. Siedziba Luksemburg, sędziowie powoływani na mocy JAE. Postępowanie cechują 3 czynniki:

• kontradyktoryjność

• uprzywilejowanie formy pisemnej

• inkwizycyjność

Funkcje SPI:

• organ pomocniczy ETS

• sad właściwy we wszystkich sprawach dotyczących jednostek

• jest sadem odwoławczym od orzeczeń izb sadowych

• jest właściwy do rozpatrywania pytań prejudycjalnych wnoszonych na mocy art. 234

• rozpatruje w pierwszej instancji skargi o stwierdzenie nieważności aktów instytucji i EBC luba na zaniechania przez nie działania, z wyjątkiem skarg przeciwko radzie, PE lub obu tym instytucjom łącznie

• skargi na bezczynność instytucji art. 232 TWE

• skargi odszkodowawcze przeciwko instytucjom WE art. 235 TWE

• SPI jest właściwy do rozpatrywania skarg, które objęte sa jurysdykcja ETS gdy zostały wniesione przez osoby fizyczne lub prawne

Trybunał Obrachunkowy - został usystematyzowany wśród głównych instytucji WE w traktacie z Mastricht. TO sporządza raporty i opinie na wniosek instytucji UE. Siedziba w Luksemburgu. Skład 25 członków wybieranych na 6 lat, przewodniczący wybierany na 3 lata. Członkowie TO powoływani są przez Rade na podstawę opinii PE.

Kompetencje:

• współdziałanie z Rada i KE w sprawach finansowych

• kontrola gospodarki pieniężnej WE, bieżących wydatków, dochodów oraz wykonywania budżetu

• sporządzanie sprawozdań na koniec roku budżetowego

To składa się z wysoko wykwalifikowanych księgowych

Funkcjonariusze WE - osoby zatrudnione w instytucjach WE, ok. 30 tys. osób

39. Pytania prawne w III filarze - na mocy TA wprowadzono możliwość wykorzystywania procedur pytań prawnych i orzeczeń wstępnych w zakresie III filaru. Każde państwo członkowskie może złożyć przy podpisywaniu TA, albo w późniejszym czasie, oświadczenie uznające właściwość ETS do wydawania orzeczeń wstępnych. Państwa członkowskie musza wyrazić zgodę na jurysdykcje ETS w ramach III filaru. Zakres jurysdykcji ETS w III filarze obejmuje orzeczenia o ważności i wykładni decyzji ramowych i decyzji, następnie o wykładni konwencji w III filarze UE oraz o ważności i wykładni środków wykonawczych do tych konwencji

40. Kompetencje wyłączne - tylko unia może stanowić prawo oraz przyjmować akty prawnie wiążące, natomiast państwa członkowskie mogą to czynić jedynie z upoważnienia Unii lub w celu wykonywania aktów przyjętych prze UE. Wyłączne kompetencje Wspólnoty - należą do nich: wspólna polityka handlowa i rybołustwo. Wyłączne kompetencje obejmują wszystkie kwestie dotyczące tworzenia rynku wewnętrznego

Kompetencje dzielone - Unia i państwa członkowskie maja kompetencje legislacyjne i mogą przyjmować akty prawnie wiążące w tej dziedzinie.

Kompetencje w zakresie prowadzenia działań wspierających, koordynujących lub uzupełniających działań państw członkowskich, nie zastępujących jednak ich kompetencji w tym zakresie.

41. Odpowiedzialność deliktowa - skarga odszkodowawcza art. 288 TWE została wprowadzona jako skarga samodzielna. Jej celem jest kompensacja szkody spowodowanej przez instytucje. Forma szkody musi być zatem wskazana przez powoda. Dochodzenie odszkodowania nie jest koniecznie związane z uprzednim uznaniem środka za bezprawny. Wspólnota pokrywa wszelkie szkody spowodowane przez instytucje lub funkcjonariuszy podczas wykonywania ich obowiązków.

42. Wzmocniona współpraca - może ona się odnosić jedynie do szczebla wykonawczego, tzn. może dotyczyć wprowadzania w życie wspólnych działań lub wspólnych strategii. Nie może dotyczyć ona spraw mających wpływ na kwestie wojskowe lub polityki obronnej. O ustanowieniu wzmocnionej współpracy decyduje Rada Unii europejskiej kwalifikowana większością głosów na wniosek zainteresowanych państw członkowskich. Wzmocniona współpraca musi szanować zasady, cele, ogólne wytyczne i spójność WPZiB oraz podjęte w tej dziedzinie decyzje. Musi ona szanować kompetencje WE i spójność wszystkich polityk UE z jej działaniami zewnętrznymi.

43. Cele Unii Europejskiej - określa art. 2 TWE:

* zapewnienie harmonijnego i zrównoważonego wzrostu gospodarczego gospodarczego całej Wspólnocie

* zapewnienie wysokiego poziomu zatrudnienia

* równość wobec prawa kobiet i mężczyzn

* podnoszenie i wyrównanie poziomu życia miedzy poszczególnymi regionami wspólnoty

* osiągniecie spójności gospodarczej i społecznej oraz rozwój solidarności miedzy państwami członkowskimi

Cele WE obejmują całość szeroko rozumianej polityki gospodarczej i społecznej. Ich realizacja następuje przy użyciu określonych instrumentów prawnych, przede wszystkim utworzenie jednolitego systemu wewnętrznego oraz UGiP. Urzeczywistnieniu tych celów maja służyć cztery swobody: swobodny przepływ towarów, usług, osób, kapitału oraz wspólna polityka i ogólne zasady tj. zasada niedyskryminacji, zasada subsydiarności, zasada proporcjonalności, zasada lojalności, zasada równowagi instytucjonalnej.

44. Organy WPZiB :

Komitet Polityczny i Bezpieczeństwa - skład: dyrektorzy polityczni ministerstw spraw zagranicznych, czuwają nad realizacja uzgodnionych polityk, dostarczają Radzie ocen, obserwują sytuacje międzynarodowa w obszarach WPZiB

Jednostka planowania strategicznego strategicznego wczesnego ostrzegania - utworzona na podstawie TA, w jej skład wchodzą przedstawiciele Sekretariatu Generalnego Rady, zadania to czuwanie i analiza sytuacji w dziedzinach objętych WPZiB

Korespondenci Europejscy - powołani w ministerstwach spraw zagranicznych państw członkowskich, odpowiedzialni są za bieżącą wymianę informacji

Specjalni przedstawiciele - powoływani przez Rade dla poszczególnych spraw politycznych

45. Instrumenty działania WPZiB -

* zasady i ogólne wytyczne-ustala RE dla RUE, nie maja mocy wiążącej

* wspólne strategie-ustala RE, rekomenduje RUE, dotyczą ważnych, wspólnych interesów, ustalając jednocześnie określa ich cel oraz środki dla ich realizacji

* wspólne działania i stanowiska - za ich realizacje odpowiada Rada, maja charakter wiążący

* umocnienie współpracy państw członkowskich - państwa w WPZiB działają spójnie i solidarnie

46. II Filar Unii Europejskiej - Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa

Samodzielna role w UE w tym również w II filarze odgrywa Rada Europejska.

Rada Europejska - TA umocował Rade Europejska również jako organ II filaru. Do jej kompetencji należy określenie głównych kierunków działań WPZiB poprzez: ustalenie zasad i ogólnych wytycznych WPZiB, podejmowanie decyzji w sprawach stopniowego uzupełniania WPZiB wspólna polityka obronna, która mogłaby doprowadzić do wspólnej obrony.

Organy WPZiB działające na zasadzie zapożyczenia:

Rada UE - działająca w składzie ministrów spraw zagranicznych ( Rada do spraw Ogólnych i Stosunków Zewnętrznych ). RUE jest głównym organem decyzyjnym i wykonawczym WPZiB. Zapewnia jednolitość, spójność i skuteczność działania UE w WPZiB. Rekomenduje RE wspólne strategie. Podejmuje wspólne działania i wspólne stanowiska. Podejmuje decyzje w sprawach ustanowienia wzmocnionej współpracy. Pełni funkcje koordynacyjne.

Parlament Europejski - może kierować do Rady pytania i formułować zalecenia. Konsultuje się z Prezydencja. Prezydencja i KE regularnie informują PE o rozwoju WPZiB. Raz w roku jest przeprowadzana debata w PE na temat postępów w realizacji WPZiB. PE jest informowany o wniosku w sprawie ustanowienia wzmocnionej współpracy.

Komisja Europejska - w pełnym zakresie uczestniczy w pracach WPZiB. Uczestniczy w reprezentowaniu UE przez Prezydencje w sprawach objętych WPZiB oraz w realizacji przez Prezydencje decyzji podjętych w ramach WPZiB. Wchodzi w skład nowej struktury tzw. Trojki ( KE, Prezydencja, Wysoki Przedstawiciel do spraw WPZiB ). Może zwracać się do Rady z pytaniami w sprawie WPZiB oraz może wnioskować zwołanie nadzwyczajnego posiedzenia Rady. Wydaje opinie w sprawie wniosku o ustanowienie wzmocnionej współpracy.

Prezydencja - reprezentanci UE sprawach objętych WPZiB, jest odpowiedzialna za realizacje decyzji podejmowanych w ramach WPZiB. Reprezentuje stanowisko UE w organizacjach międzynarodowych i podczas międzynarodowych konferencji.

Wysoki Przedstawiciel ds. WPZiB - formalnie urząd Wysokiego Przedstawiciela ds. WPZiB został połączony z urzędem Sekretarza Generalnego Rady. Funkcje:\

• wspiera Prezydencje w sprawach WPZiB

• wspomaga Rade w sprawach WPZiB

• prowadzi dialog polityczny ze stronami trzecimi ( działa w imieniu Rady i na zlecenie Prezydencji )

• TN ustanowił jego kompetencje w ramach wzmocnionej współpracy, które polegają na zapewnieniu, aby PE i państwo członkowskie byli w pełni poinformowani o realizacji wzmocnionej współpracy

Komitet Stałych Przedstawicieli - komitet ten COREPET jest organem pomocniczym Rady. W jego skład wchodzą stali przedstawiciele ( Ambasadorowie ) państw członkowskich. Ma on zapewniać kontynuacje prac Rady pod ich nieobecność, przygotowywać prace Rady.

III filar Unii Europejskiej - Współpraca Sadowa i Policji w Sprawach Karnych

Rola instytucji w funkcjonowaniu III filaru. TUE wprowadził dla wszystkich dziedzin, które obejmuje interpretacja państw członkowskich jednolite ramy instytucjonalne:

Rada Europejska - ( szefowie państw i rządów oraz przewodniczący KE ), powinna nadawać impulsy i określać podstawowe kierunki działań i wytyczne w tej mierze.

Rada Unii Europejskiej - jest najważniejszym organem kierującym pracami UE w III filarze. Określana jest jako Rada ds. Sprawiedliwości i spraw Wewnętrznych. Bieżącymi pracami Rady w sferze III Filaru zajmuje się Komitet Koordynacyjny. W związku z uwspólnotowieniem znaczącej części dawnego III Filaru tj. przeniesieniem wielu kwestii do tzw. środków towarzyszących swobodnemu przepływowi osób do I filaru, wzrosło znaczenie COREPERu kosztem Komitetu.

Parlament Europejski - powinien być jedynie informowany i konsultowany w ramach współpracy sadowej i spraw wewnętrznych.

Komisja Europejska - jej uprawnienia zostały ograniczone do wskazania nowych kierunków współpracy i pomocy w ich realizacji. TA rozszerzył uprawnienia KE która uzyskała na równi z państwami czlonk. Prawo inicjatywy ustawodawczej. W ramach KE została powołana w 99r. nowa Dyrekcja Generalna do spraw Wymiaru Sprawiedliwości

i Spraw Wewnętrznych.

Europejski Trybunał Sprawiedliwości - w trybie art. 234 TWE Trybunał może dokonywać wykładni oraz badać ważność decyzji i decyzji ramowych oraz interpretować konwencje międzynarodowe.

47. Kwalifikowana większość głosów - glosowanie kwalifikowana większością odbywa się w systemie głosów ważonych, co oznacza ze każdemu państwu członkowskiemu przysługuje określona liczba głosów. Jest ona określona ze względu na liczbę mieszkańców państwa, z modyfikacjami na rzecz państw najmniejszych. Jeżeli decyzja podejmowana jest na wniosek KE za musza opowiedzieć się 62 osoby, a w innych przypadkach 62 glosy ale maja one pochodzić od co najmniej 10 państw.

48. Skutki orzeczenia wstępnego - wiąże ono sąd krajowy w danej sprawie, a także inne sady rozpatrujące ta sprawę w wyniku wniesienia środków odwoławczych. Gdy ETS dokona wykładni przepisów prawa wspólnotowego sąd krajowy jest obowiązany do uwzględnienia tej interpretacji przy wydawaniu orzeczenia w postępowaniu głównym. Niekiedy stanowisko wyrażone w orzeczeniu ETS jest tak szczegółowe ze wyznacza w istocie treść orzeczenia krajowego. W innym przypadku ETS podaje jedynie jakie okoliczności powinien sad krajowy wziąć pod uwagę i ocenić przy wydawaniu orzeczenia głównego. Jeżeli z orzeczenia ETS będzie wynikać, że pewne normy prawa krajowego są nie do pogodzenia z normami prawa wspólnotowego sąd krajowy będzie obowiązany wydąć orzeczenie o odmowie zastosowania owych norma prawa krajowego zgodnie z zasada pierwszeństwa prawa wspólnotowego. Jeżeli natomiast ETS stwierdzi nieważność aktu lub przepisu wspólnotowego prawa pochodnego, sąd krajowy będzie obowiązany przy orzekaniu pominąć tekst aktu czy przepisu.

49. Przesłanki proceduralne odpowiedzialności odszkodowawczej państwa ( zasada autonomii proceduralnej ):

* przepisy nie mogą nadmiernie wpływać na ograniczenie procedury

* przepisy proceduralne nie mogą być mniej korzystne aniżeli przepisy dotyczące analogicznych roszczeń opartych na prawie krajowym.

50. Przesłanki materialne:

* naruszenie normy prawa wspólnotowego, która jest skierowana na przyznanie jednostkom praw

* naruszenie prawa wspólnotowego jest wystarczająco poważne

* występuje bezpośredni związek przyczynowy miedzy naruszeniem prawa wspólnotowego a szkoda wyrządzona jednostce.

51. Sprawy uprzednio wyjaśnione - sąd krajowy nie musi występować z pytaniem prawnym, jeśli dane zagadnienie prawa wspólnotowego zostało już wyjaśnione we wcześniejszym orzeczeniu Trybunału. Jest to doktryna ACTE CLAIR. Może tu chodzić zarówno o wcześniejsze orzeczenia wstępne jak i orzeczenia wydane w postępowaniu innego rodzaju.

52. Sprawy nie budzące wątpliwości - sąd krajowy nie musi występować z pytaniem prawnym jeżeli znaczenie przepisu prawa wspólnotowego jest oczywiste i nie budzi żadnych wątpliwości. Jest to doktryna ACTE CLAIR.

53. Porozumienie Luksemburskie - z 1966 roku. Było ono zażegnaniem przez państwa członkowskie kryzysu politycznego związanego z rezygnacja z wymogu jednomyślności w glosowaniu w sprawach dotyczących wspólnej polityki rolnej.

Porozumienie stanowi, ze w sprawach, w których wchodzą w grę ważne interesy jednego lub więcej państw, należy dążyć do osiągnięcia w odpowiednim czasie rozwiązania zadowalającego wszystkich członków. Oznaczało to faktycznie przywrócenie jednomyślności w miejsce kwalifikowanej większości.

54. Kompromis z Joaniny - jest przykładem łagodzenia rygorów procedury glosowania kwalifikowana większością w Radzie. Miał on miejsce w 1994 roku. Polegał na przyjęciu następującego rozwiązania: w przypadku gdy któreś państwo powoła się na swój bardzo ważny interes może domagać się aby do uniemożliwienia podjęcia uchwały przez Rade wystarczyła dawna mniejszość blokująca.

55. Porozumienia z Schengen - były to dwie umowy międzynarodowe zawarte przez państwa Beneluksu, RFN i Francje. Postanowienia te miały na celu podjecie działań zmierzających do ograniczenia i zwalczania terroryzmu i przestępczości zorganizowanej. Pierwsza umowa z 1985 roku miała charakter programowy i wytyczała główne kierunki współpracy miedzy stronami.

Druga umowa z 1990 roku stanowiła realizacje umowy wcześniejszej i przewidywała konkretne działania stron w zakresie imigracji, azylu współpracy sadowej i współpracy policji. TA włączył porozumienia z Schengen i cale acquis wydane na ich podstawie do prawa UE ( decyzja Rady z 20 maja 1999 ).

56. Plan Schumana - projekt utworzenia ponadnarodowego ugrupowania gospodarczego, kontrolującego produkcja węgla i stali w państwach członkowskich. Traktat ustanawiający EWWiS podpisało w Paryżu 6 państw 18 kwietnia 1951 roku. Traktat wszedł w Zycie 25 lipca 1952 roku ( na 50 lat, do 23 lipca 2002 ). TWWiS powoływał następujące instytucje: Wysoką Władzę, Wspólne Zgromadzenie, Specjalna Rade Ministrów, Trybunał Sprawiedliwości. EWWiS nadano osobowość prawna i zdolność do czynności prawnych.

57. Konsekwencje TUE ( Traktat z Maastricht ): został podpisany w Maastricht na czas nieokreślony, wszedł w Zycie w listopadzie 1993. Traktat z Maastricht - TUE zawierał następujące postanowienia:

* poszerzono obszar działania EWG i zmieniono jej nazwę na Wspólnotę Europejską;

* ustanowiono Unię Europejską i określono jej podstawowe cele;

* ustanowiono konstrukcje oparta na trzech filarach - I Filar tworzą Wspólnoty Europejskie II Filar to WPZiB, III Filar to Współpraca Sądowa i Policji w Sprawach Karnych;

* wzmocniono pozycje PE, który uzyskał większe uprawnienia w procedurze stanowienia prawa;

* wprowadzona została procedura współdecydowania;

PE uzyskał uprawnienia do zatwierdzania członków KE i jej przewodniczącego;

* zmieniono tryb powoływania KE oraz przedłużono kadencje z 4 na 5 lat;

* w Radzie UE zwiększono liczbę spraw podejmowanych większością kwalifikowana;

* stworzono prawne podstawy funkcjonowania SPI oraz ustalono jego kompetencje;

* przewidziano możliwość przenoszenia pewnych materii objętych II i III filarem do I filaru - czyli ich uwspólnotowienie;

58. Formuła Nicejska - określono warunki glosowania kwalifikowana większością, są nimi odpowiednia liczba głosów ważonych, odpowiednia ilość państw biorących udział w glosowaniu i będących za, każdy ma prawo sprawdzić czy podjęto decyzje zgodnie z zasadami glosowania kwalifikowana większością.

59. Kompromis z Nicei - określił z jednej strony zakres regulacji Traktatu z Nicei, z drugiej zaś sprecyzował wole państw członkowskich do kontynuowania reformy ustrojowej UE. Istota tego kompromisu z grudnia 2000 roku, polega na tym, ze zgodzono się zasadniczo na ograniczenie postanowień przygotowywanego traktatu do zmian instytucjonalnych niezbędnych do przeprowadzenia procesu rozszerzenia, zapowiadając jednocześnie zwołanie w 2004 kolejnej Konferencji Międzynarodowej i określając zasadnicze problemy agendy tej konferencji.

Kompromis z Nicei należy ocenić pozytywnie, ponieważ państwa kandydujące już jako państwa członkowskie będą współdecydować o kierunkach zasadniczych zmian.

60. Postanowienia Konwentu - projekt traktatu ustanawiającego konstytucje dla europy:

* wprowadzenie istotnych zmian instytucjonalnych;

* zanik struktury filarowej;

* wprowadzenie wyraźnie określonego podziału kompetencji;

* wprowadzenie nowej systematyki aktów prawnych;

* ustanowienie procedury współdecydowania za procedurę podstawowa;

* rozszerzenie dostępu do dokumentów UE;

* wprowadzenie klauzuli umożliwiającej przystąpienie UE do EKPC;

* wprowadzenie możliwości wystąpienia państwa członkowskiego ze struktur Unii Europejskiej;

* postanowienia konwentu przewidują osobowość prawna UE i prymat prawa Unii Europejskiej;

61. Procedura budżetowa - TWE określa ja w Art. 272. Do KE należy przygotowanie wstępnego projektu budżetu na nadchodzący rok finansowy. Następnie rada przyjmuje projekt budżetu, stanowiąc kwalifikowana większością głosów. Po przyjęciu budżetu przez Rade jest on przedstawiany PE. Następnie pierwsze czytanie jeśli na sesji plenarnej przyjmą projekt - budżet jest uchwalony. PE może wprowadzić poprawki zwykła większością głosów. Rada może przyjąć poprawki i uchwalić budżet lub kwalifikowana większością głosów odrzucić poprawki i zgłosić własne. Tak poprawiony budżet trafia do PE na drugie czytanie i PE może go przyjąć - następuje wtedy „ostateczne przyjęcie budżetu UE na dany rok budżetowy”. PE ma jednak możliwość odrzucenia projektu w całości i rządania przedstawienia następnego projektu.

62. Akty Prawa Pochodnego w I filarze - Art. 249 TWE zawiera katalog aktów prawa pochodnego. Są to akty wiążące: roporządzenia, dyrektywy, decyzje. Oraz niewiążące: zalecenia, opinie i inne.

Rozporządzenia- maja zasięg ogólny. Wiążą w całości i są bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach czlonk. Ich adresatami są wszystkie państwa czlonk. I jednostki (osoby fizyczne i prawne). Maja charakter generalny i abstrakcyjny, mogą znaleźć zastosowanie w nieokreślonej licznie przypadków. Obowiązują i są stosowane bez potrzeby inkorporowania czy transponowania do krajowych porządków prawnych. Są instrumentem unifikacji prawa na całym terytorium wspólnoty. Są przejawem najgłębszej ingerencji prawodawcy wspólnotowego w porządek prawny państw czlonk.

Dyrektywy - wiążą każde państwo czlonk. , do którego są kierowane, w odniesieniu do rezultatu, który ma być osiągnięty, pozostawiają jednak organom krajowym swobodę wyboru formy i środków potrzebnych do osiągnięcia rezultatu. Maja charakter indywidualny i konkretny. Są adresowane wyłącznie do państw czlonk. Normy zawarte w dyrektywach musza być terminowo i w pełni transponowane do prawa krajowego państwa czlonk. Są instrumentem harmonizacji prawa państw czlonk.(w wyniku wydania dyrektyw i wprowadzania ich norm do prawa krajowego dochodzi do zbliżenia porządków prawnych państw czlon. Ale nie do ich identyczności).

Decyzje - Wiążą w całości adresatów do których są kierowane. Ich adresaci są bezpośrednio określeni w decyzji lub ustala się ich w sposób bezpośredni - mogą być nimi państwa czlon., Przedsiębiorstwa, i inne podmioty prawa. Maja najczęściej charakter indywidualny.

Zalecenia i Opinie - akty nie mające mocy wiążącej dla adresatów. Adresatami mogą być inne instytucje wspólnotowe, państwa czlonk, lub inne podmioty prawa. Wyrażają one stanowisko danej instytucji wspólnotowej w pewnej dziedzinie lub konkretnej sprawie. ETS stwierdził ze zalecenia powinny być uwzględniane przez organy państw czlon przy wykładni prawa krajowego. Zaliczane są do tzw. miękkiego prawa wspólnotowego. Przykład opinii: opinia PE dotycząca umów miedzynarodowych WE.

Akty Nienazwane (Sui Generis) - noszą one rożne nazwy: Uchwały, Rezolucje, Deklaracje, Wyjaśnienia, Komunikaty, Sprawozdania, Zawiadomienia, Programy, Plany. Niektóre z nich wywołują skutki prawne. Niektóre z nich maja charakter wiążący, jednak zdecydowana większość ma charakter niewiążący.

Umowy Wspólnoty i Państw Członkowskich - porozumienia wspólnot i ich instytucji oraz umowy zawierane pomiędzy państwami czlonk. Maja charakter wiążący. Są zaliczane do źródeł prawa wspólnotowego. Rodzaje umów: Umowy Międzynarodowe Wspólnoty; Umowy Międzynarodowe Mieszane (WE i Państwa Członkowskie); Porozumienia Miedzy instytucjonalne; Umowy Międzynarodowe państw Członkowskich.

Wszystkie one są źródłem prawa wspólnotowego. Powinny być one zgodne z TWE. Mogą być interpretowane przez ETS.

63. Biała Księga - prezentuje deklarowana politykę i zamierzenia legislacyjne KE w pewnej dziedzinie.

Zielona Księga - dokument który przedstawia możliwości rozwiązywania pewnych aktualnych problemów wspólnoty. Jest ogłaszana przez KE.

Zarówno Zielone jaki i Białe księgi maja na celu przeprowadzenie szerokich konsultacji w rożnych zainteresowanych środowiskach politycznych, gospodarczych i społecznych.

64. Traktaty Budżetowe - od 1970r nowym źródłem dochodów stal się wspólnotowy podatek VAT. Budżet badań i inwestycji EWEA został zintegrowany z finansami pozostałych wspólnot, stając się wspólnym funduszem do spraw badań i inwestycji. PE zaczyna uczestniczyć w tworzeniu budżetu.

1975r - wprowadzono TO, składa się z wysokiej klasy księgowych (audytorów), wprowadzono kontrole wydatków i przychodów wspólnoty. Rozszerzono uprawnienia budżetowe PE.

Decyzja Rady z 2002r do budżetu wspólnotowego trafiają: Cła na podstawie rozporządzeń; opłaty na import towarów rolnych; procent od PKB, wynosi on 1,27%.

65. Doktryna Zajętego Pola - dotyczy podziału kompetencji miedzy WE, a państwami członkowskimi, gdy zachodzi konflikt miedzy prawem krajowym i wspólnotowym. Następuje wtedy przejecie przez zajęcie pola. Jeśli prawo wspólnotowe wyczerpująco reguluje daną dziedzinę, pole jest zajęte, regulacja krajowa jest niedopuszczalna. Pozostawienie panstwom członkowskim swobody działania prowadziłoby do niepewności prawnej.

66. Obywatelstwo Unii Europejskiej - każda osoba posiadająca obywatelstwo państwa członkowskiego staje się obywatelem Unii. Obywatelstwo Unii nie zastępuje obywatelstwa państwa, ale je uzupełnia. Ustanowienie obywatelstwa Unii jest jedna z form realizacji celow UE. Dzięki obywatelstwu UE jednostki mogą powoływać się na prawa wynikające ze statusu obywatela UE przed sadami krajowymi oraz przed ETS. Utrata statusu obywatela Unii związana jest tylko i wyłącznie z utrata obywatelstwa państwa.

67. Bezpośredni Skutek Rozporządzeń - normom rozporządzeń przypisuje się automatycznie bezpośredni skutek, zarówno w układzie wertykalnym jak i horyzontalnym. Aby rozporządzenie było bezpośrednio skuteczne musi odpowiadać wymaganiom bezpośredniej skuteczności, a wiec przepisy rozporządzeń musza być precyzyjne i bezwarunkowe.

Bezpośredni Skutek Decyzji - decyzje są aktami indywidualnymi przy czym krąg ich adresatów może być zróżnicowany, obejmować jedno, kilka, lub nawet wszystkie państwa członkowskie. ETS dopuścił możliwość, iż z decyzji mogą wypływać prawa dla jednostek nie będących formalnie jej adresatami.

Bezpośredni Skutek Dyrektyw - państwo członkowskie ma obowiązek pełnego i terminowego transponowania treści wydanej dyrektywy do krajowego porządku prawnego. Można dopuścić bezpośredni skutek dyrektywy, gdy spełnione są określone warunki:

*Przepisy danej dyrektywy są precyzyjne i bezwarunkowe w stosunku wertykalnym (wówczas z jej norm wynikają prawa jednostek wobec państwa).

*Ponadto gdy upłynął już termin implementacji dyrektywy przez dane państwo a jej normy nie zostały implementowane, albo implementacja jest nieprawidłowa.

ETS odrzuca możliwość przyznania dyrektywom bezpośredniego skutku w stosunkach horyzontalnych.

Przez bezpośredni skutek norm prawa wspólnotowego rozumie się te ich właściwość ze mogą one być samodzielnym źródłem praw albo obowiązków jednostek (osób fizycznych lub prawnych).

68. Formuła CILFIT - odesłanie sprawy przed sad krajowy do rozstrzygnięcia wstępnego przez ETS nie wchodzi w grę gdy:

*wykładnia prawa wspólnotowego jest oczywista

*prawidłowa wykładnia prawa wspólnotowego jest na tyle jasna ze nie ma miejsca na wątpliwości w stosunku do odpowiedzi na przedstawione pytania

*pytanie zostało już rozstrzygnięte

*pytanie nie ma znaczenia dla podjęcia decyzji

69. Konwencja o niektórych wspólnych instytucjach WE z 1958r - weszła w życie 1.Stycznia 1958r. Równocześnie z TEWG i TEWEA została przyjęta konwencja o niektórych wspólnych instytucjach WE. Jej celem było ograniczenie liczby instytucji odpowiedzialnych za wypełnianie w WE podobnych zadań. Postanowiono ze Zgromadzenie Parlamentarne będzie stanowiło wspólną instytucje w EWG i EWEA, a także zastąpi wspólne zgromadzenie w EWWiS. Wspólną instytucją trzech wspólnot stal się Trybunał, a także Komitet Ekonomiczno - Społeczny. Ujednolicono również zasady finansowania wspólnot. Odrębnymi instytucjami pozostały:

*rada w EWG i EWEA

*Specjalna Rada Ministrów w EWWiS

*Komisje w EWG i EWEA

*Wysoka Władza w EWWiS

W 1967r na mocy traktatu ustanawiającego wspólną rade i komisje trzy wspólnoty europejskie czyli: EWWiS, EWG i EWEA otrzymują jedna Rade i jedna Komisje.

70. Zasada Degresywnej Proporcjonalności - stosuje się do sposobu dystrybucji mandatów i głosów w niektórych instytucjach WE. Mandaty są rozdzielane miedzy państwa członkowskie, ich ilość określana jest proporcjonalnie do liczby mieszkańców w tych państwach, ale z pewnymi korzyściami dla państw najmniejszych.

71. Zasada Wzajemnego Uznawania Standardów - największy wpływ na jej treść ma orzeczenie ETS w sprawie Cassise De Dijon (Rule of Reason). Zasada ta jest ściśle związana ze swoboda przepływu towarów, ma ja chronić. Zasada wzajemnego uznania standardów stanowi, ze każdy towar który znajduje się legalnie na rynku państwa członkowskiego musi mięć dostęp do wszystkich państw członkowskich. Wszystkie państwa członkowskie musza uznawać standardy, normy i wymogi dla towarów określone w poszczególnych państwach członkowskich.

Można odstąpić od zasady wzajemnego uznania standardów, tylko gdy ograniczenia są niedyskryminujące, a wprowadzone z powodu ważnych interesów publicznych.

1

---