Krwotok

Jest to przerwanie ciągłości naczynia krwionośnego i utrata krwi do tkanek, jam ciała (krwotok wewnętrzny) lub na zewnątrz organizmu (krwotok zewnętrzny). Utrata krwi od 1,5-2 litrów stanowi bezpośrednie zagrożenie dla życia.
Krwotok może być następstwem urazu lub pęknięcia zmienionego chorobowo naczynia, którego ściana nie wytrzymała ciśnienia krwi.

Ogólne objawy krwotoku:

• bladość powłok ciała,

• przyspieszone tętno.

• spadek ciśnienia,

• osłabienie,

• szum w uszach, mroczki przed oczami,

• zimny pot,

• niepokój.

W zależności od rodzaju uszkodzonego naczynia krwionośnego wyróżnia się krwotoki:

• tętnicze,

• żylne

• i z naczyń włosowatych.

Rodzaj krwawienia rozpoznaje się po ilości i sposobie wypływania krwi z rany.

Jeśli krew wypływa na zewnątrz, to mamy do czynienia z krwotokiem zewnętrznym.

Jeżeli krew gromadzi się wewnątrz ciała lub tkanek, jest to krwotok wewnętrzny.

Krwotok tętniczy

Charakteryzuje się pulsującym w rytm skurczów serca wypływaniem krwi jasnoczerwonej.

Panujące w tętnicach ciśnienie i uderzenia fal krwi utrudniają tworzenie się skrzepu zamykającego naczynie.

Uszkodzenie nawet małej tętnicy może być niebezpieczne dla życia.

Krwotok żylny

Z powierzchni rany krew wypływa ciągłą strużką, ma zabarwienie ciemnoczerwone.

Krwawienie może ustać:

• samoistnie,

• po opatrzeniu rany,

• wskutek zaczopowania jej powstałym skrzepem.

Krwotok miąższowy

Powstaje w wyniku uszkodzenia większej liczby naczyń włosowatych:

• zdarcia i oddzielenia się od skóry,

• przerwania mięśni,

• uszkodzenia narządów miąższowych (wątroby, śledziony, nerek), co może być groźne dla życia.

W krwawieniach miąższowych krew spływa z całej uszkodzonej powierzchni.

Najczęściej występują krwawienia typu mieszanego - tętniczo - żylne.

Krwotoki dzielimy na :

• Zewnętrzne

• Wewnętrzne

• Zewnętrzne pośrednie

Krwawienie zewnętrzne

W przypadku urazu najczęściej dochodzi do uszkodzenia różnych naczyń krwionośnych i rozpoznanie rodzaju krwotoku jest utrudnione.

Dlatego używa się określenia natężenie krwawienia i ocenia je jako:

• duże (silne krwawienie)

• małe (słabe krwawienie).
  
  Pierwsza pomoc w przypadku krwawienia zewnętrznego.

Objawy:

• - pojawienie się krwi po przerwaniu ciągłości skóry,

• - blade śluzówki, bladość skóry

• - osłabienie, a nawet utrata przytomności,

• - przyspieszone, nitkowate i słabo napięte tętno, (hadykardia tętno powyżej 120/min)

• - przyspieszony oddech

Normalne tętno u zdrowego, młodego człowieka wynosi 60-80 uderzeń na minutę. Tętno można zbadać najlepiej w okolicach nadgarstka lub na szyi. Ratowanemu należy zbadać też ciśnienie. Normalne ciśnienie skurczowe ok.120 mm Hg a rozkurczowe wynosi ok.70 mm Hg. 120/70

Postępowanie:

- należy wezwać pogotowie Ratunkowe,
- założyć jałowy opatrunek
- ucisnąć ranę przy pomocy bandaża uciskowego,
- unieść kończynę powyżej poziomu serca,
- po opanowaniu krwotoku nałożyć dodatkowy opatrunek uciskający zranienie.

Punkty uciskowe do tamowania krwotoków tętniczych:

• - skroń przed uchem,

• - twarz pod oczami, po bokach szczęki,

• - ramię nad obojczykiem,

• - przedramię w zgięciu łokcia,

• - dłoń przed nadgarstkiem,

• - udo w połowie pachwiny oraz górna część uda,

• - podudzie, górna część kolana,

• - stopa, przednia część stawu skokowego.

Jeżeli po 15 min. tamowania krwotoku żylnego będzie on dalej

tak obfity, należy oprócz wcześniejszych zabiegów, uciskać

tętnicę doprowadzającą krew do tej kończyny.

Nie wolno:

- zdejmować opatrunku, w celu sprawdzenia czy krwawienie ustało,
- usuwać z ran ciał obcych, gdyż może to spowodować bardziej obfite krwawienie,
- nie uciskać krwawiącej gałki ocznej, rany, w której znajduje się jakieś ciało obce lub głowy, gdy na-

stąpiło złamanie kości czaszki,
- czyścić ran o dużych powierzchniach,
- zakładać zbyt mocnego opatrunku,
- stosować do ucisku sznurków, tasiemek i innych wąskich rzeczy.

Krwawienie wewnętrzne

Najczęstszymi przyczynami krwotoków wewnętrznych są:

• wypadki komunikacyjne,

• tępy uraz,

• upadek z wysokości

• samoistne pęknięcie naczynia krwionośnego.

W zależności od miejsca uszkodzenia i gromadzenia się krwi rozróżniamy krwotoki:

• do jamy czaszki,

• do żołądka,

• do jamy otrzewnej,

• z płuc do oskrzeli

• oraz krwotoki śródtkankowe.

Krwotoków wewnętrznych nie można zatamować. Można jedynie zmniejszyć ich skutki przez zastosowanie odpowiedniego ułożenia, a potem trzeba kontrolować czynności życiowe (tętno i oddech) i jak najszybciej wezwać pogotowie.

Przyczyny krwotoków wewnętrznych

• Krwawienie wrzodów żołądka (smoliste)

• Krwawienie żylaków przełyku ( sonda Sengstakena)

• 
  Uszkodzenie śledziony

• Uszkodzenie wątroby

• Pęknięcie tętniaka aorty (rozszerzenie tętnicy)

• Złamania kostne zamknięte

Utrata krwi do tkanek przy różnych typach

złamań kostnych

Objawy:

• ból przy lekkim ucisku ,

• bladość śluzówek i skóry,

• szybsze tętno,

• osłabienie lub utrata przytomności,

• pojawienie się krwi w moczu lub wymiocinach,

• zaburzenia świadomości.

Postępowanie:

• wezwać Pogotowie Ratunkowe,

• ułożyć pacjenta w pozycji leżącej z lekko uniesionymi nogami.

• jeżeli pacjent jest nieprzytomny, ale oddycha i ma wyczuwalne tętno, należy go ułożyć w pozycji bezpiecznej.
  
  Nie wolno:

• przenosić poszkodowanego, jeśli nie ma takiej potrzeby,

• podawać pokarmów ani napojów,

• zostawiać poszkodowanego samego.

Krwotok zewnętrzny pośredni

Krwotok zewnętrzny pośredni jest to krwotok, który ma miejsce wewnątrz organizmu, a krew wypływa na zewnątrz poprzez naturalne otwory ciała.

Przykłady:

• krwawienie z nosa, ust lub uszu jako efekt złamania podstawy czaszki,

• krwawienie przez jamę ustną w wyniku krwotoku z płuc,

• wymioty z krwią na skutek krwotoku do przełyku lub do żołądka.

---