ETANOL

OZNACZANIE ALKOHOLU ETYLOWEGO WE KRWI METODĄ WIDMARKA

Zasada metody:

Alkohol znajdujący się w naważce krwi, wyparowując w podwyższonej temperaturze w zamkniętym naczyniu (kolbka Widmarka), reaguje z dwuchromianem potasowym, przy czym etanol utlenia się do kwasu octowego, a chrom sześciowartościowy redukuje się do chromu trójwartościowego. Nadmiar dwuchromianu wziętego do reakcji miareczkuje się metodą jodometryczną.

Przebieg reakcji w naczyniu Widmarka podczas inkubacji w 60°C:

2K2Cr2O7 + 3CH3CH2OH + 8H2SO4→ 2K2SO4 + 2Cr2(SO4)3+ 11H2O + 3CH3COOH

Przebieg reakcji podczas miareczkowania:

K2Cr2O7 + 6KI+ 7H2SO4→ Cr2(SO4)3 + 7H2O + 4K2SO4 + 6I2

I2 + 2Na2S2O3 → 2NaJ + Na2S4O6

Zastosowanie:

-rozpuszczalniki-przemysł farmaceutyczny,perfumeryjny,browarnictwo, synteza kauczuku,eteru, kwasu octowego

-środek dezynfekcyjny (70%)

-konserwant

-mieszanki do silników spalinowych

KALORYCZNOĆ: 7 kcal/g

T1/2= 72 h ( w ciąży↓)

Podajemy go w zatruciach metanolem, gdyż etanol wypiera metanol z ADH

OTRZYMYWANIE: -fermentacja (słabsze alkohole, do 16%)

-destylacja (mocne alkohole)

DENATURAT-spirytus (do 92%) skażony metanolem/chloroformem/acetonem/toluenem

WCHŁANIANIE I ELIMINACJA:

a)łatwo się wchłania z p.pokarmowego

b)nie kumuluje się wybiórczo, ale:

-wysokie stężenia w ślinie/moczu/płynie m-r/krwi/żółci

-mniejsze stężenia w jądrach/nerkach/mięśniach/sledzionie/mózgu

-małe stężenia w wątrobie

c)szybciej przenikają bardziej stężone r-y i na pusty żołądek= deficyt alkoholowy(wypicie określonej dawki wina w czasie posiłku daje blisko 50% niższe stężenie max. alkoholu niż wypicie tej samej dawki na pusty żołądek;jeżeli spozycie wina miało miejsce zaraz po posiłku,to obniżenie alkoholowego max. było jeszcze większe)-przy podaniu napojów bardziej st. deficyt nie jest tak duży.

d) nie wchłania się przez skórę, ale drażni błony śluzowe

e)łatwo przenika przez łożysko( tylko o 20% mniej jest go w pępowinie niż u matki, ale we krwi i płynie m-r dziecka jest go więcej)

f)więcej surowicy niż w krwinkach- wsp. podziału = 1,2

g)współczynnik „r”(ospowiednik objętości dystrybucji)=WIDMARKA, pozwala na obliczenie zawartości zresorbowanego alkoholu w całym org. na podstawie analizy krwi. Wyraża średni stosunek stężeń alkoholu w tkankach całego organizmu do jej stężenia we krwi.Dla mężczyzn r=0,7 ; dla kobiet r=0,6

h)krzywa alkoholowa-pokazuje zmiany stężenia alk. we krwi w funkcji czasu

A-resorpcja/B-ustalanie równowagi/C-eliminacja

Typy krzywych alkoholowych:

1-napoje w niewielkiej ilości i niezbyt stężone, żołądek nieznacznie wypełniony pokarmem

2-szybkie spożycie, wysoko stężone alkohole, pusty żołądek

3-kosumpcja rozciągnięta w czasie, wypełniony żołądek

i)Tolerancja etanolu na początku↑, a potem ↓(niewielkie dawki powodują upojenie).Powoduje uzależnienie psychiczne i fizyczne.

j)na proces eliminacji składają się-biotransfomacja/wydalanie w postaci niezmienionej z moczem i powietrzem (zależy od stężenia we krwi)

k)współczynnik eliminacji B-spadek stężenia alkoholu w czasie jednej minuty lub B60-spadek stężenia etanolu w czasie jednej godziny, odpowiada on stałej kierunkowej na wykresie(tg α)

Metabolizm:

• Wątroba metabolizuje 80-90% etanolu, a 10% usuwane jest w post. niezm. powietrzem i moczem

• Istnieją 3 układy utleniania:

1. Dehydrogenaza alkoholowa (ADH)-enzym w wątrobie>>>nerkach,żołądku,jelitach,trzustce,tk.tłuszczowej,mięśnich,płucach,mózgu

Ważny jest stosunek NAD/NADH, bo niedobór NAD może:

-zahamować glukoneogenezę z aa na etapie pirogronianów→hipoglikemia

-doprowadzić do stłuszczenia wątroby (nasilenie syntezy α-glicerofosforanu i k.tluszczowych-jako trój glicerydy w hepatocytach)

-hiperlipidemia(↑syntezy k.tłuszczowych)

-↑ciał ketonowych (upośledzenie utleniania)

B) mikrosomalny układ utleniania etanolu (MEOS)

-katalaza-niewielkie znaczenie

Porównanie ADH i MEOS

ADH	MEOS
hamowana przez etanol	indukowana przez etanol
utlenia przy niskich stężeniach-max. dla 100 mg%= 1%˳	utlenia przy dużych stężeniach-max. dla 500mg%= 5%˳
cytozol	Gładka siateczka endoplazmatyczna hepatocytów
optimum pH 10-11	optimum pH 6,8-7,4

INHIBITORY ADH:

• -pirazol i jego pochodne(p/zapalne i p/bólowe)

• -kwas etakrynowy

• -feniprazyna

• -lewamfetamina

• -disulfiram

-łączy się z Mb flawoproteiny ADH i hamuje enzym-nagromadzenie aldehydu octowego

-niespecyficzny inhibitor wątrobowych enzymów mikrosomalnych

-objawy jak po disulfiramie też po-lekach hipoglikemicznych, hydrazydzie k.izonikotynowego, fenylobutazonie, fenacetynie, luminalu, metronidazolu, furazolidonie

FAS- alkoholowy zespół płodowy. Zespół umysłowych i fizycznych zaburzeń, które mogą wyrażać się jako opóźnienie umysłowe, dysfunkcja mózgu, anomalie rozwojowe, zaburzenia w uczeniu się i zaburzenia psychologiczne. Efekty mogą być groźne lub średnio nasilone i wyrażają się obniżeniem IQ, zaburzeniami uwagi i zdolności uczenia się, aż do wad serca, dysfunkcji mózgu i śmierci włącznie.

ZMIANY TOWARZYSZĄCE ALKOHOLIZMOWI- marskość wątroby, rak żołądka, zmiany w oun-padaczka-depresja-omamy-paranoje; miażdżyca, miopatie

TOXYCZNIE NA OUN

- pobudzenie psychiczne i ruchowe,

- wzmożenie czynności wegetatywnych,

- utrata panowania nad odruchami psychicznymi,

- mniejsza spostrzegawczość,

- dłuższy czas reakcji,

- zaburzenia koordynacji,

- niezdolność precyzyjnych ruchów,

- zahamowanie oun,

- bezwład myślowy i ruchowy,

- zaburzenia mowy i równowagi,

- zaburzenia ośrodka oddychania i krążenia w rdzeniu przedłużonym,

- śmierć narkotyk wziewny

obrzęk mózgu i wybroczyny krwawe mózgu i rdzenia

szybkość śmierci zależy od szybkości picia w jednostce czasu.

- pobudzenie ośrodka oddechowego - hiperwentylacja, przejściowa alkaloza/porażenie-kwasica

UKŁAD KRĄŻENIA:

• Przyspieszenie tętna,

• Zaburzenia rytmu,

• Napadowe migotanie przedsionków,

• Wzrost ASPT i ALAT, CPK,

• Rozszerza naczynia mózgowe,

• Porażenie układu naczyniowego, spadek ciśnienia,

• Zakrzepy

INNE: (alkaloza, kwasica)

• Zwiększona diureza,

• Zmniejszenie stęż. Wazopresyny,

• Blokowanie transportu jonów,

• Hamowanie wydzielania oksytocyny,

• Wzrost wydzielania Ca2+, Mg2+, GKS

MAŁE DAWKI:

• Zwiększone wydzielanie: śliny i soku żołądkowego, HCl, pepsyny, enzymów trzustkowych

• Korzystny wpływ na wychłodzony organizm

WIĘKSZE DAWKI:

• Stany zapalne bł.śluzowych

• Drobne krwawienia

• Szybka utrata ciepła po rozszerzeniu naczyń

WŁAŚCIWOŚCI TOKSYKODYNAMICZNE: (Dłuższy okres spożywania/duże dawki)

• Zaburzenia odżywiania (zaspokaja zapotrzebowanie energetyczne, nie jakościowe)

• Upośledza przyswajanie aa i cukrów

• Drażni jelita - dysfunkcja

• Metabolizujemy od 2-3g/kg dziennie

• Kardiomiopatie

• Czynnik miażdżycorodny

• Zmiany morfologiczne szpiku

• Spadek liczby płytek

• Wakuolizacja erytrocytów

• Spadek liczby retikulocytów

• Marskość wątroby

OKREŚLENIA

STAN WSKAZUJĄCY >0,2‰

STAN NIETRZEŹWOŚCI (UPOJENIA) >0,5‰

STAN ZATRUCIA - gdy wymaga interwencji terapeutycznej >3,5‰

LECZENIE ZATRUCIA:

• usunięcie alkoholu z żołądka

• przyspieszenie eliminacji z krwi

• leczenie wspomagające:

- GKS,

- żelazo dożylnie,

- NaCl 0,9%,

- lewuloza (wlew dożylny),

- DL-propanol,

- solkoseryl,

- nalokson,

- fizostygmina;

- dializa otrzewnowa,

- leki pobudzające ośrodek oddechowy,

- tlen,

- dwuwęglany,

- glukoza;

- glikozydy, leki odwadniające (niewydolność krążenia); (kwasica); (obrzęk mózgu),

- mocna słodka kawa,

- szklanka osolonej wody z 10-20kroplami NH3

INTERAKCJE

Polipragmatyzja - stosowanie wielu leków jednocześnie

1. NEUROLEPTYKI :

- Fenotiazyny chloropromazyna (Fenactil),

promazyna

flufenazyna

tiorydazyna

• ciężkie, śmiertelne upośledzenia ośrodków zwł.oddechowego

• uszkodzenie wątroby

• napady padaczkowe

• znaczne obniżenie dawki śmiertelnej dla tej gr.leków

2. ATARAKTYKI (trankwilizery małe):

- Meprobamat

- Benzodiazepiny (relanium, elenium, oxazepam)

• Upośledzają sprawność psychomotoryczną

• Obniżenie koncentracji

• Zaburzenia równowagi i kontroli ruchowej

• Wzmagają hamowanie oun

• Ujemny wpływ na układ krążenia

3. PREPARATY P/BAKTERYJNE, P/GRZYBICZE:

- chloramfenikol

- furazolidon

- gryzeofulwina

- izoniazyd

- mepakryna

- metronidazol

• Objawy disulfiraminopodobne

• Zahamowanie metabolizmu alkoholu

4. PREPARATY P/BÓLOWE NIENARKOTYCZNE:

- salicylany

• silniejsze działanie drażniące żołądek,

• mikrourazy śluzówki,

• utrata krwi z kałem, co grozi krwotokiem,

• hamowanie agregacji płytek

• uszkodzenie erytrocytów, granulocytów i trombocytów

5. PREPARATY P/BÓLOWE NARKOTYCZNE:

• alkohol wzmaga dział.depresyjne na oun:

- morfiny,

- dolantyny,

- palfium,

- propoksyfenu

• podanie alkoholu po morfinie powoduje wzrost wrażliwości organizmu na morfinę i odwrotnie

• alkohol obniża dawkę śmiertelną

• zwiększa częstość zgonów

6. PREPARATY P/CUKRZYCOWE:

- tolbutamid

• Nieprzewidziane zmiany poziomu glukozy we krwi

• Może dojść do ostrej hipoglikemii

- poch.sulfonylomocznika

• Objawy jak po disulfiramie

7. LEKI P/DEPRESYJNE: interakcje typu synergistycznego lub antagonistycznego

- desipramina - prep.o dział.pobudzającym, wykazuje antagonizm w stosunku do objawów depresyjnych po alkoholu

- amitryptylina - nasila dział. uspokajające alkoholu

- TLPD - zwiększają podatność na wystąpienie drgawek (ostrożność podawania osobom, które zaprzestały picia alkoholu)

- inh. MAO - opóźniają metabolizm alkoholu, powodując upojenie w stopniu wyższym niż wynika z ilości wypitego alkoholu; obecność tyraminy w winie lub piwie szereg objawów wywołanych przełomem nadciśnieniowym

8. LEKI P/HISTAMINOWE:

• Znaczne upośledzenie sprawności psychomotorycznej

• Wystąpienie spotęgowanej senności

9. PREPARATY P/ZAKRZEPOWE:

• Obniżenie metabolizmu l.p/zakrz i nasilenie ich dział.

• W konsekwencji krwotok

• Długotrwałe nadużywanie alkoholu zwiększenie metabolizmu leków; terapeutyczne dawki nieefektywne

10. POCH. KW. BARBITUROWEGO:

• B. niebezpieczne dla życia interakcje typu synergistycznego

• Alkohol obniża dawkę śmiertelną barbituranów o 50%

11. LEKI STOS. W DUSZNICY BOLESNEJ I NADCIŚNIENIU:

• Alkohol nasila dział.obniżające ciśnienie krwi przez leki:

- rezerpina,

- metyldopa,

- hydralazyna

- guanetydyna,

- nitrogliceryna,

- prep.blokujące zwoje

- rozszerzające naczynia obwodowe

12. PREP. STOS. DO ZNIECZULENIA OGÓLNEGO:

• Alkohol zwiększa tolerancję ustroju na te prep.

• Do osiągnięcia pożądanego stadium narkozy podawać trzeba:

- eter,

- chloroform,

- prep.fluorowane,

w dawkach znacznie większych niż u niepijących

13. LEKI P/PADACZKOWE:

• Przyspieszenie metabolizmu tych leków fenytoiny

• Nagromadzenie się fenytoiny (w początkowym okresie przed rozwinięciem się tolerancji krzyżowej)

• Opóźnione wydalanie prep. z org.

14. PREP. STOS. W LECZ. ALKOHOLIZMU:

• Po spożyciu alkoholu w trakcie kuracji disulfiramem może dojść nawet do zejścia śmiertelnego (spowodowane nagromadzeniem aldehydu octowego w org.)

METANOL

• Dobry rozpuszczalnik subst.org.

• Do produkcji aldehydu i kw.mrówkowego

• B.zbliżony do etanolu właśc..fizykochem. (zwł. Organoleptycznymi)

• Zatrucia b.często zatrucia przypadkowe w przemyśle lub jako rozmyślne, omyłkowe wypicie metanolu lub subst.zawierającej metanol (np. do mycia szyb)

Dobrze wchłania się przez:

- drogi odd.

- skórę (gł.przyczyna zatruć w przemyśle)

- przewód pokarm.

- bł.śluz.

• B. silna trucizna

• Nieporównywalnie silniejsza od etanolu

• Kumuluje się w org. Osiągając w tk. Znacznie wyższe stęż.

• Eliminacja z krwi 4x wolniej niż etanolu

• Szybkość całk.spalania do CO2 i H2O przez org. Szczura=25mg/kg/h (dla etanolu=175mg/kg/h)

• Śr. 30-60% dawki jednorazowej wydala się w ciągu kilku dni z powietrzem wydychanym i z moczem.

• Reszta ulega metabolizmowi

• W 1.etapie: przemiana do aldehydu mrówkowego pod wpływem dehydrogenazy alkoholowej

• Następnie: przechodzi w kw.mrówkowy

• Dalej: zostaje utleniony do CO2 i H2O (może brać udział kataliza)

• Aldehyd i kw.mrówkowy uszkodzenie nerwu wzrokowego, prowadzące do ślepoty

• Dehydrogenaza alkoholowa ma >>powinowactwo do etanolu niż do metanolu (metanol w obecności niewielkich ilości etanolu nie jest zupełnie utl. Do aldehydu i wydala się w stanie niezmienionym

---