OPRACOWANE ZAGADNIENIA Z KOMUNIKOWANIA INTERPERSONALNEGO
1. Modele KI
1.Model Laswella 1948 - akt perswazyjny. -jasno określony nadawca i odbiorca, -tradycja socjopsychologiczna.
2.Model shannona i weavera 1948 - przekaz sygnałów, -tradycja cybernetyczna
3.Antonii Furdal - schemat porozumienia
4. Jacobson - 1962 - model lingwistyczny, każdy komunikat posiada 6 pods. Funkcji:
Nadawca(emotywna) stosunek nadawcy do komunikatu,
Kontekst(odniesienia) relacja między przekazem językowym, a obiektem zainteresowania komunikatu
Przekaz(poetycka) stosunek komunikatu do samego siebie, analiza aspektu estetycznego
Kontakt(fatyczna) pobudzenie i utrzymanie uwagi, przedłużenie, przerwanie kontaktu między nad a od.
Kod(metajęzykowa) pozwala określić na ile przekaz jest zrozumiały dla odbiorcy)
Odbiorca(ko natywna) st. Odbiorcy z przekazem.
2. Rodzaje KI - charakterystyka
Rodzaje komunikacji:
- Jednokierunkowa (bez informacji zwrotnej)
- Dwukierunkowa (zawiera informację zwrotną)
- Werbalna (słowna)
- Niewerbalna (poza słowna)
nieformalne - styczności luźne, niezobowiązujące, uczestniczą w nim osoby o tej samej pozycji. Ich kom. Ma charakter symetryczny i dot. np. partnerów, członków rodziny itp.
- formalne - występują w strukturach formalnych i instytucjonalnych, uczestnikom kom. Przypisane są określone role. Kom. Jest asymetryczne, styczności osób komunikujących się oficjalne.
- medialne - występują w mediach, uczestnicy pozbawieni są możliwości bezpośredniego kontaktu fizycznego. Powstało od wynalezienia telefonu, dziś jest to komunikowanie również on line.
3. Kompetencja kulturowa
Kompetencja kulturowa - całokształt zdolności określający czynności kulturowe człowieka - to materiał, surowiec w którym realizuje się generatywna zdolność umysłu, który wytwarza reguły na zasadzie ich kombinacji
[generatywność to możliwość wytwarzania nowych reguł w różnych sytuacjach]
(czynność kulturowa - racjonalne działanie nastawione na interpretację, dla której istnieje system reguł )
4. Scharakteryzuj funkcje i relacje wypowiedzi
FUNKCJE :
1) Funkcja informacyjna (informatywna) - polega na powiadomieniu o różnych stanach rzeczy dotyczących świata zewnętrznego lub strefy psychicznej.
2) Funkcja ekspresywna - polega na wyrażaniu poprzez wypowiedź emocji i stanów wewnętrznych osoby mówiącej.
3) Funkcja impresywna - polega na wpływaniu na odbiorcę, wywołaniu u niego określonych reakcji w postaci zachowań, postaw, przekonań.
4) Funkcja fatyczna - polega na przyciąganiu uwagi komunikacji, podtrzymaniu rozmowy, a także na zerwaniu z nim kontaktu. Tym celom służą przede wszystkim różnego typu formuły inicjalne i końcowe, zwroty do adresata, powitania, pożegnania itp.
5) Funkcja metajęzykowa - polega na koncentrowaniu uwagi odbiorcy na samym kodzie językowym, na komentowaniu kompozycji, właściwości stylistycznych, form gatunkowych tekstu itp.
6) Funkcja poetycka - polega na wywołaniu w odbiorcy przeżycia artystycznego, na koncentrowaniu jego uwagi na samym komunikacie, jego walorach estetycznych. Wypowiedzi mogą służyć nie tylko komunikowaniu w pełnym tego słowa znaczeniu.
Pozakomunikacyjne funkcje wypowiedzi są określane jako: funkcja sprawcza, funkcja magiczna i funkcja ludyczna.
Inne funkcje:
1. funkcja ogolu działań językowych - socjalizujaca i kulturotworcza
a.) f. socjalizujaca - jednoczy ludzi mówiących tym samym jezykiem
b.) f. kulturotworcza - kumuluje wartości kulturowe utrwalone w tekstach
Dla komunikacji istotne są funkcje poszczególnych wypowiedzi:
Niezamierzone:
Informacyjne: opisowa - (konstatacje i hipotezy) i informacyjno-oceniająca
Pozainformacyjne: sprawcza, nakłaniająca,ekspresywna,kreatywna
Wypowiedz jednoczesnie informuje i opisuje,także interpretuje. Trudno ocalnic roznice midzy opisem a interpretacja.
Performatywy - wypowiedzi spełniające, wykonawcze, dokonawcze - ich wygłoszenie jest spełnieniem określonego dzialania
5. Dziedziny zachowań niewerbalnych - omów wybrana
1. kinezyka - nauka zajmująca się komunikacją niewerbalneą pomiędzy ludźmi. Nauka bada w jaki sposób człowiek za pomocą gestów, mimiki itd. przekazuje informacje. Szacuje się, że ludzie za pomocą mowy ciała przekazują 60%-70% informacji.
2. proksemika - jest to nauka zajmująca się badaniem wzajemnego wpływu relacji przestrzennych między osobami, oraz między osobami a otoczeniem materialnym
3. paralingwistyka
4. okulistyka
5. autoprezentacja
6. haptyka
7. chronemika - uzycie i waloryzacja czasu przez czlowieka
8. elementy otoczenia - to co tworzy przestrzenny kontekst interakcji
6. Rodzaje komunikatów werbalnych i ich rola w KI
Komunikaty werbalne:
krytyczne - przekazanie drugiej osobie ze nie jest wporzadku
strukturalne - pouczają jak druga osoba powinna się zachowywac, co robic, jak postepowac
opiekuńcze - wlaczanie się do rozwiązania problemu, udzielenie problemu
wspierające - traktowanie partnera jako umiejącego rozwiązać problem, najbardziej pozadany rodzaj komunikatu
Trzy elementy komunikatow wspierających:
odzwierciedlenie uczuc drugiej osoby
wyrażenie przekonania o akceptacji podjętej decyzji
zadeklarowanie gotowości do udzielenia pomocy
7. Style komunikowania
Instrumentalny - kom skoncentrowana jest na terasci jakie sa przekazywane. pojawia sie tutaj obustronna wymiana argumentacji. Uwazne sluchanie osob bioracych udzial w kom. dzazenie do uzgodnienia stanowisk, chec zdobycia informacji.
Egocentryczna - kom skupiona jest na nadawcy. nadawca nie slucha swoch odbiorcow, nie dopuszcza ich do glosu, nadawca nie uzwglednia niczyjego punktu widzenia poza swoim. nadawca formuluje nakazy, zakazy, polecenia. nadawca kieruje przebiegiem calej kom ustala mometn roczpoczecia i zakonczenia.
Allocentryczna - obiektem zainteresowania jest odbiorca. nadawca stosuje kom do jego potrzeb, prosi o rady i chetnie ich slucha. nadawca latwo poodaje sie perswazji i sugestii odbiorcy. dostrzega kompetencje drufiewj strony w porownaniua z wlasnymi mozliwosciamki poradzenia sobie w konkretnej sytuacji.
8. Poziomy komunikacji interpersonalnej:
poziom fatyczny - na tym poziomie jednostki rozmawiają na tematy neutralne, które nie wywołują zbyt dużego zaangażowania uczuciowo - emocjonalnego
poziom instrumentalny - na tym poziomie jednostki operują "instrukcjami", nadawca komunikatu oczekuje od jego odbiorcy konkretnych zachowań i działań
poziom afektywny - na tym poziomie jednostki angażują się w komunikację emocjonalnie i uczuciowo, często wyrażają swoje poglądy, postawy i wartośc
9. Kompetencja komunikacyjna - jednostkowa umiejętność używania języka odpowiednio do odbiorcy oraz do okoliczności towarzyszących procesowi komunikacji. Kompetencja ta oznacza więc umiejętność stosowania reguł gramatycznych, konstruowania wypowiedzi poprawnych i adekwatnych do danej sytuacji. Podstawową jednostką kompetencji komunikacyjnej jest wypowiedź.
10. Przestrzenie KI - przybliż wybrana
Przestrzenie KI:
*Strefa intymna (prywatna) rozciąga się od 15 centymetrów od powierzchni ciała do odległości 40-45 centymetrów. Dużą rolę odgrywają w niej bodźce zapachowe i dotyk. Mają do niej wstęp tylko ludzie, z którymi łączy nas szczególny związek emocjonalny. Naruszenie strefy intymnej
odbierane jest jako swoisty akt „inwazji” przestrzennej i rodzi poczucie szczególnego dyskomfortu.
*Strefa osobista dzieli nas od ludzi podczas typowych kontaktów zawodowych z klientami, ale również tutaj realizowane są kontakty ze znajomymi i przyjaciółmi. Rozciąga się w przybliżeniu pomiędzy 45 a 120 centymetrami od naszego ciała. Daje poczucie „normalności” kontaktów, przy czym usytuowanie wokół niej ludzi jest uzależnione od ich „parametrów” społecznych: wiek, płeć, status, podobieństwa fizycznego i, stopnia znajomości.
*Strefa społeczna występuje w odległości od 120 do 350 centymetrów, w których podejmuje się akty komunikacyjne z osobami nieznajomymi.
*Strefa publiczna, rozciąga się powyżej 3,5 metra przeznaczona jest do zwracania się do audytorium złożonego z większej liczby osób.
11. Milczenie, przerywanie, dopowiadanie w KI
Milczenie - świadectwo wiedzy lub słabości, wzmocnienie podporządkowanej pozycji, ktoś na przegranej pozycji może poczuć się pewniej,
przerywanie - sposób potwierdzania dominacji, np. mężczyzna wtrącający się w czyjąś wypowiedź
dopowiadanie - domena kobiet, chęć utrzymania równowagi w rozmowie
12. Funkcje zachowan niewerbalnych
funkcja zastepowania - emblematy
funkcja uzupełniania - ilustratory - wspieranie przekazow slownych
funkcja ekspozycji - N-POZY, ekspresja emocji - wyrazanie postaw i emocji
funkcja regulacyjna - regulatory - definiowanie relacji
funkcja moderujaca - adaptatory
13. Komunikowanie niespojne i jego konsekwencje
Emitowanie komunikatów niespójnych: niejasna intencja N, brak zgodności między faktycznym stanem emocjonalnym a wrażeniem jakie chce się wywrzeć, konieczność przekazania informacji złej lub nieprzyjemnej, niespójność przekazów niewerbalnego i werbalnego, uruchomienie procesu oceny stopnia wiarygodności, oznaki nastawienia pozytywnego/negatywnego.
14. Komunikowanie postaw i emocji
Kody niewerbalne służą przede wszystkim odzwierciedlaniu stosunku człowieka do jego otoczenia, w tym zwłaszcza społecznego. Wzajemne ustosunkowanie się ludzi przejawiane jest takimi znakami jak wyrazy twarzy, ton głosu, spojrzenia czy choćby przyjmowane odległości. To tylko niektóre z gamy środków, poprzez które wysyłamy i odbieramy informacje takie jak sympatia - antypatia, zainteresowanie - brak zainteresowania, partnerstwo - dominacja - uległość. Można powiedzieć, że na poziomie niewerbalnym mamy do czynienia przede wszystkim z komunikacją emocjonalną. Komunikowanie werbalne jest natomiast głównym sposobem przekazywania informacji innego rodzaju.
15. Wielokodowosc komunikacji
Kodowanie ma miejsce wówczas, gdy nadawca przekształca informację w szereg znaków umownych. Nadawca przyjmuje określony kod i formułuje za pomocą jego znaków jakiś komunikat, nadając mu pożądane znaczenie.
Fizyczną formą zakodowanej informacji jest komunikat (wiadomość, przekaz). Komunikaty najczęściej są tworzone ze znaków pisanych, czyli tzw. grafemów (litery alfabetu, alfabet Morse'a, zapis nutowy itp. mówionych, czyli fonemów (mowa, śpiew itp.) oraz ze znaków obrazowych, czyli tzw. ikonemów (piktogram, fotografia, schemat, rysunek itp.).
16. Funkcje KI
-tworzenie satysfakcjonujących wiezi społecznych
- funcja regulacyjna - możliwość wywierania wpływu
- samodoskonalenie się człowieka
- informacyjna - w procesie tym pozyskiwane są informacje niezbędne do podejmowania decyzji regulujących interakcje społeczne, osiąganie celów i temu podobne
- motywacyjna - elementem komunikowania jest przekazywanie zachęt do osiągania różnego rodzaju celów
- kontrolna - treści komunikowania społecznego zawierają informacje o sferze powinności obowiązkach ludzi, grup, organizacji i społeczeństw względem siebie. Określają zarazem podmiot, normy i zakres kontroli społecznej.
- emocyjna(emotywna) - możliwość wyrażania emocji i uczuć a tym samym zaspokajanie istotnych psychospołecznych potrzeb ludzkich.
Wymiana doświadczeń, ustalanie poglądów, wyrażanie stosunku do odbiorcy, zaspokajają potrzebę więzi społecznej, kształtują nasz własny obraz
17. Typy i rola pytan w KI
Typy pytan:
- pytania ustalające orientacje
- pyt. ustalające procedury
- pyt ustalające relacje
- pytania o informacje
- pyt o opinie
- pyt o polityke dzialania
18. Wpływ płci i kultury na komunikacje werbalna
- Różnice płci i kultury mogą stwarzać poważne bariery w komunikacji werbalnej, a ich podstawową przyczyną jest zazwyczaj brak wspólnego kodu.
- Komunikacja podzielona może zostać na dwa rodzaje: informowanie i porozumiewanie się.
- Informowanie ma charakter publiczny i nastawione jest na dowiedzenie własnej niezależności i statusu, poprzez wykazanie się wiedzą i umiejętnościami.
- Porozumiewanie się ma wymiar bardziej osobisty i intymny.
- Stwierdziwszy na postawie stereotypów - kobiety preferują styl interakcyjny, a mężczyźni sprawozdawczy.
- Celem komunikacji kobiet jest aktywność werbalna nastawiona na budowanie relacji społecznych, natomiast u mężczyzn na planowanie działań i rozwiązywanie problemów.
- W czasie rozmowy kobieta oczekuje, że zostanie wysłuchana i uzyska wsparcie, natomiast mężczyzna z reguły podejmuje dyskusję nad problemem, gdy zostanie poproszony o znalezienie rozwiązania. Mężczyzna zazwyczaj też nie lubi otrzymywać rad, o które nikogo nie prosił. Adekwatnie jest z kobietami.
- Kobiety przejawiają większą wrażliwość na zmiany stylu konwersacji u rozmówcy oraz jego zaangażowania.
W niektórych kulturach, niezależnie od płci, pośredni charakter wypowiedzi stanowi powszechnie uznawaną normę w zachowaniach werbalnych.
- Nawet w przypadku przeniesienia do innego kraju, normy wyniesione z poprzedniego obszaru kulturowego zaznaczają się w kilku kolejnych pokoleniach.
- Płeć i kultura tworzą razem złożone uwarunkowania zachowań werbalnych.
- W wielu kulturach kłótnia jest świadectwem bliskich emocjonalnych więzi łączących ludzi, zgodnie z powiedzeniem "ten się lubi, kto się czubi".
- Różnice zachowań werbalnych z reguły podyktowane są odmiennością norm kulturowych, zwłaszcza dotyczących pojęcia grzeczności.
- Kobiety mają skłonność rozpoczynania swojej wypowiedzi w momencie, gdy druga osoba kończy jeszcze ostatnie zdanie, ponieważ chcą w ten sposób wyrazić swoje wsparcie i zrozumienie.
- Powodem przerywania wypowiedzi mogą być różnice kulturowe determinujące szybkość mówienia oraz długość przerw między poszczególnymi kwestiami.
- Socjalnie - jeśli kobieta jest świadoma swej wartości i daje temu wyraz, często bywa posądzana o zarozumiałość i niezdrowe ambicje, ponieważ w myśl przekonania kolektywnego, płeć piękna zachować powinna skromność. Zupełnie odwrotnie jest w przypadku mężczyzn.
19. Informowanie i/a porozumiewanie się w IK
Komunikujemy się na dwa sposoby: poprzez werbalną wymianę informacji, obserwując zachowania innych.Przekazywanie komunikatów odbywa się za pomocą umownych znaków, takich jak: słowa, gesty, dźwięki litery, liczby, symbole. Systemy takich znaków nazywamy kodami.
Porozumiewanie się polega na słownym bądź bezsłownym przesyłaniu informacji i kształtuje relacje między ludźmi.
Umiejętność porozumiewania się jest podstawą dobrych kontaktów koleżeńskich, małżeńskich, rodzinnych i innych.
20. Bariery w IK
Mianem barier komunikacyjnych określa się wszystkie czynniki, które utrudniają zrozumienie przekazu zawartego w wypowiedzi. Można wyodrębnić bariery o charakterze fizycznym i psychologicznym :
Różnice kulturowe - nasza przeszłość i wpisane w nią doświadczenia w decydujący sposób wpływają na nasz system poznawczy. Różnice w interpretacji tej samej wypowiedzi przez kilka osób wynikają z faktu, iż każdy posiada własny kontekst poznawczy (bagaż doświadczeń), który w sposób nieświadomy wpływa na sposób myślenia.
Brak umiejętności decentracji - pełne zrozumienie rozmówcy możliwe jest dzięki przyjęciu jego perspektywy. Ktoś kto cała swoja świadomość skupia na własnej osobie- nie jest zdolny przyjąć innego niż własny punktu widzenia nie może być dobrym słuchaczem a tym samym dobrym rozmówca.
Utrudnienia percepcyjne- trudno o efektywna komunikację jeżeli nie rozumiemy rozmówcy ponieważ ten mówi zbyt szybko, niewyraźnie artykułuje wyrazy, jaka się, etc.
Stereotypy- Chętniej słuchamy osób o wysokim statusie społecznym niż tych, których status jest niski. Jeżeli rozmówca posiada określone atrybuty wskazujące na wysoki status społeczny wówczas poświecimy mu więcej uwagi, okażemy więcej uprzejmości i chętniej zgodzimy się z jego poglądami. W sposób diametralnie inny będziemy traktować osobę, której status społeczny jest niski.
Wybiórczość uwagi - poważnym utrudnieniem jest koncentrowanie się jedynie na określonych faktach zamiast na całokształcie wypowiedzi. Jeżeli słuchacz cała swoja uwagę skupia na tym by zrekonstruować przebieg zdarzenia, które jest przedmiotem opowieści, może nie dostrzec innych ważnych aspektów.
Samopoczucie- sposób patrzenia na życie w dużej mierze zależy od uwarunkowań psychologicznych. Wartości, poglądy, cele wyznaczają ogólne i relatywnie stałe ramy natomiast stan psychofizyczny doraźnie zmienia sposób postrzegania zdarzeń.
- brak przygotowania
- brak jasności komunikatu
- niedokładny odbiór, wybiórczość
- okoliczności
- subiektywizm
- brak zaufania czy szacunku
21. Interpretacja zachowan niewerbalnych
Komunikacja niewerbalna to zazwyczaj podświadome wykorzystywanie ciała do przekazywania znaczenia. Ponieważ zachowanie niewerbalne, czyli mowa ciała, jest tak naturalną częścią naszego zestawu narzędzi komunikowania się, jego interpretacja pozwala lepiej zrozumieć człowieka i pomaga w budowaniu relacji międzyludzkich. Jednak sztukę interpretacji mowy ciała trzeba traktować z pewną ostrożnością. Błędna interpretacja, zwłaszcza kiedy mamy do czynienia z ludźmi różnych narodowości, może mieć fatalne następstwa.
22. Typy ekspresji niewerbalnych i ich wartość informacyjna w stosunkach interpersonalnych
Ekspresja niewerbalna - porozumiewanie się, które nie opiera się wyłącznie na słowach lub symbolach słów. Ten rodzaj ekspresji może być stosowany łącznie z wypowiedziami słownymi (np. gdy ktoś mówiąc, uśmiecha się, to jednak posługiwanie się tym rodzajem ekspresji nie wymaga użycia słów).
Niewerbalne komunikaty przekazują podstawowe wymiary uczuć i postaw (np. niechęć, domi-nację, zadowolenie).
Główne typy ekspresji niewerbalnej :
• mimika twarzy
emocje najwyraźniej ujawniają się na twarzy, np. radość, smutek, strach, gniew, pogarda, zdziwienie;
• kinezjetyka
zajmuje się pozycjami ciała, postawą, gestami ciała;
• proksemika
interesuje się przestrzenną odległością między ludźmi, którzy wchodzą w interakcje, jak i ich sto-sunkiem do siebie; wyznaczniki to kontakt wzrokowy i dotykowy;
• parajęzyk
obejmuje głosowe, ale niewerbalne aspekty porozumiewania się - cechy głosu: natężenie, tempo mówienia, błędy i zakłócenia płynności mowy oraz dźwięki niejęzykowe, np. śmiech, ziewanie.
23. Komunikacja niewerbalna w relacjach interpersonalnych
Komunikowanie niewerbalne - sposób komunikowania za pomocą przekazów niewerbalnych, czyli sygnałów niemających formy mówionego słowa ani pisanego wyrazu, a wywierających wpływa na uczestników procesu komunikowania. Obejmuje sygnały pozbawione słów lub zastępujące słowa.
Funkcje komunikowania niewerbalnego:
1. Informacyjna:
2. Definiowania i wspierania przekazów werbalnych: powtarzania, zaprzeczania, uzupełniania, zastępowania, akcentowania
3. Wyrażania postaw i emocji
4. Definiowania relacji np. przytulanie się lub oddalanie
5. Kształtowania i kierowania wrażeniami: odpowiednie uczesanie, makijaż, ubranie
Przekazy niewerbalne stanowią 2/3 znaczeń w bezpośredniej interakcji.
24. Zakłocenia w komunikacji niewerbalnej i ich źródła
Zakłócenia komunikacji
Przyczyny zaburzeń w komunikowaniu niewerbalnym:
brak przygotowania do rozmowy
brak jasności komunikatu
okoliczności
niedokładny odbiór/wybiórczość
subiektywizm
brak zaufania/szacunku
Konwencje towarzyskie
Odmienność komunikacji niewerbalnej w innych kulturach
Fałszowanie emocji
Nadmierna kontrola gestów.
Wysyłanie niespójnych komunikatów przez rozmówcę może wywołać dezorientację, utrudniać osiągniecie porozumienia (duże prawdopodobieństwo kłamstwa, indywidualność mowy, bardzo poważne zdenerwowanie). Warto zaznaczyć, że "decyzja" - czy istotniejsza jest część niewerbalna, czy werbalna - wcale nie musi przebiegać w naszej świadomości.
Niespójność między komunikatami przekazywanymi przez dwa różne kanały niewerbalne. Niespójność taką dostrzegamy wtedy, gdy ktoś mówi podniesionym, gniewnym tonem i jednocześnie uśmiecha się. To, co słyszymy, brzmi agresywnie, widzimy natomiast przyjazny wyraz twarzy.
Niespójność polegająca na wysyłaniu specyficznych przekazów niewerbalnych. Szczególną wagę przywiązuje do sygnałów traktowanych jako wyraz wątpliwości, zastrzeżeń, sprzecznych tendencji, których człowiek zwykle nie jest świadomy. Ujawniają się one przede wszystkim przez niesymetryczne ułożenie ciała, np. podniesiona jedna ręka, a opuszczona druga. Osoba przeżywająca pewne obiekcje, niepewna tego, co mówi, może przestępować z nogi na nogę, ciągle zmieniać pozycję ciała. Człowiek, który mówi coś z głębokim przekonaniem, nie boi się, jak zostanie odebrany przez innych, ufa sobie, wykazuje pełną symetrię ciała. Stoi mocno, pewnie na własnych nogach. Jeśli wykonuje jakieś gesty, to jednocześnie dla przykładu podnosi obie ręce. Istnieje kilka podstawowych prawidłowości, dobrze sprawdzonych w badaniach psychologicznych, dotyczących różnic w komunikacji niewerbalnej mężczyzn i kobiet
25. Autoprezentacja w komunikatach niewerbalnych.
W autoprezentacji bardzo ważna jest mowa naszego ciała.
Sygnaly niewerbalne sa zmiezmiernie istotne, ponieważ stanowią one podstawowe źródło informacji, na podstawie których przypisuje się ludziom określone cechy osobowości oraz właściwości osobiste. Oceniając np. pewność siebie, wieksza uwage poświęcamy sygnalom niewerbalnym, niż werbalnym
wyraz twarzy - odzwierciedla wszelkie zmiany zachodzące podczas rozmowy, pozwala rozpoznać czy słowa są zrozumiałe, czy słuchacz się z nimi zgadza, jakiego rodzaju reakcje emocjonalne w nim zachodzą. Starajmy się zwrócić do rozmówcy całą twarzą. Jeśli twój rozmówca zmieni położenie, podążaj za nim.
spojrzenie - odzwierciedla emocje, bliskość, chęć nawiązania kontaktu. Odgrywa szczególną rolę w okazaniu rozmówcy, że go słuchamy. Starajmy się utrzymywać cały czas kontakt wzrokowy. Nie unikajmy wzroku rozmówcy, ale też nie wpatrujmy się uporczywie w oczy drugiej osoby, gdyż może to ją krępować.
uśmiechajmy się życzliwie
nasza sylwetka powinna być wyprostowana - nogi powinny być zestawione razem.
postarajmy się unikać nadmiernej gestykulacji
ubior - jest to istotny rodzaj komunikacji za pomoca przedmiotu, ubrania często maja silny wpływ na wrazenie, które wywieramy na innych. Dowiedzono, ze ubrania sa, które nosimy sa mocnym determinantem 4 wymiarow wizerunku, którymi sa:
wiarygodność, wzbudzanie sympatii, atrakcyjność interpersonalna, dominacja
26. Komunikowanie parawebalne
zaliczana do komunikacji niewerbalnej, odnosi się do tych jej elementów, którym towarzyszy wydawanie dźwięków, głośno wypowiadane słowa.
-głośność i ton wypowiedzi
-znaczenie milczenia
-dynamika prowadzenia rozmowy „konwersacje wkładki” (wchodzenie w słowo)
27. Usprawnianie komunikacji
Słyszenie i słuchanie
Słuchanie łagodzi nieporozumienia. Pomaga przy podejmowaniu decyzji. Podbudowuje pewność siebie.
Słuchanie jest aktywnym procesem odbierania sygnałów dźwiękowych.
Słyszenie jest procesem fizjologicznym.
4 poziomy/sposobyy niesłuchania:
Niesłuchanie,
Słyszenie,
Sluchanie selektywne
Sluchanie przez pryzmat - przekladanie wlasnej miary do wszystkiego co mowi druga osoba
28. Bariery komunikacyjne w rozmowie
1. Błędy nadawcy
- sprzeczne lub niespojne sygnaly
- niewiarygodność wiadomości
- dzialania wywołujące opor odbiorcy:
osądzanie
decydowanie za innych
ucieczka od problemow partnera
2. Błedy odbiorcy
- brak nawyku słuchania
- słuchanie bierne
- nastawienie do danej wiadomości
Wszystkie czynniki, które utrudniają zrozumienie przekazu. O charakterze fizycznym i psychologicznym :
Różnice kulturowe - każdy posiada własny kontekst poznawczy (bagaż doświadczeń), który w sposób nieświadomy wpływa na sposób myślenia.
Brak umiejętności decentracji - pełne zrozumienie rozmówcy możliwe jest dzięki przyjęciu jego perspektywy.
Utrudnienia percepcyjne- tgdy ktoś mówi zbyt szybko, niewyraźnie artykułuje wyrazy, jaka się, etc.
Stereotypy- Chętniej słuchamy osób o wysokim statusie społecznym niż tych, których status jest niski.
Wybiórczość uwagi - poważnym utrudnieniem jest koncentrowanie się jedynie na określonych faktach zamiast na całokształcie wypowiedzi.
Samopoczucie- sposób patrzenia na życie w dużej mierze zależy od uwarunkowań psychologicznych. Stan psychofizyczny doraźnie zmienia sposób postrzegania zdarzeń.
29. Asertywność w kontakcie interpersonalnym
Otwarte wyrażanie siebie, uwzględniające potrzeby i uczucia innych, rozgraniczenie między prawami swoimi a prawami innych. Umiejętność wyrażania komunikatów z pozycji "ja".
Teoria zachowań asertywnych opiera się na dwóch założeniach:
1. Człowiek posiada pewne niezbywalne prawa, które inni ludzie powinni respektować,
2. Umiejętność bycia asertywnym nie jest dyspozycją wrodzoną, ale może być kształtowana, opanowana w toku życia osobniczego,
Zachowanie asertywne zasadniczo różni się od zachowania agresywnego, manipulacyjnego itp.
Wyróżnić można cechy zachowania asertywnego:
- pewność siebie i wysoka samoocena,
- szacunek dla siebie i innych,
- odpowiedzialność za działania,
- umiejętność zadawania pytań partnerowi i słuchania jego wypowiedzi
30. Zasady efektywnej komunikacji
1) Słuchaj uważnie tego, co mówi do Ciebie druga osoba.
2) Nie wykorzystuj czasu wypowiedzi partnera do przygotowania wypowiedzi własnej.
3) Podczas wypowiedzi partnera, postaraj się wczuć, w to co on mówi - podobnie jak on.
4) Unikaj zadawania pytań do czasu, kiedy naprawdę potrzebujesz informacji albo chcesz coś wiedzieć.
5) Nie wyręczaj rozmówcy - wyręczanie jest robieniem za kogoś czegoś, co on sam może zrobić dla siebie.
6) Podczas wypowiedzi rozmówcy, nie wtrącaj swoich przemyśleń - możesz to zrobić, gdy ten skończy mówić.
7) Nie interpretuj zbyt pochopnie wypowiedzi partnera.
8) Podczas rozmowy, w miarę możliwości, patrz swojemu partnerowi w oczy.
9) Podczas swojej wypowiedzi staraj się używać zrozumiałych zwrotów, dopasuj sposób mówienia do rozmówcy.