-Budowa atomu.
Atom składa się z jądra i otaczających jądro elektronów. W jądrze znajdują się: nukleony: protony i neutrony. Neutrony są cząsteczkami obojętnymi elektrycznie, protony noszą ładunek elektryczny dodatni, zaś elektrony - ujemny.
-Wiązania chemiczne.
Wiązania chemiczne to każde trwałe połączenie dwóch atomów. Wiązania chemiczne powstają na skutek uwspólnienia dwóch lub więcej elektronów pochodzących bądź z jednego, bądź z obu łączących się atomów lub przeskoku jednego lub więcej elektronów z jednego atomu na atom i utworzenia w wyniku tego tzw. pary jonowej.
Wiązania dzielą się na:
a) Wiązanie kowalencyjne niespolaryzowane - powstaje na skutek nakładania się orbitali atomowych obsadzonych pojedynczymi elektronami o przeciwnej orientacji spinu. Wiązanie to powstaje, gdy różnica elektroujemności wynosi od 0 do 0,4
b) Wiązanie kowalencyjne spolaryzowane - powstaje między dwoma atomami niemetali, których wzajemna różnica elektroujemności jest mniejsza od 1,7 w skali Paulinga. Elektrony uwspólnione tworzące wiązanie są przesunięte w stronę atomu pierwiastka o większej elektroujemności, co sprawia, że przy tym atomie tworzy się cząstkowy ładunek elektryczny ujemny, natomiast przy atomie o mniejszej elektroujemności tworzy się dodatni.
c) Wiązanie jonowe - powstaje najczęściej między metalem a niemetalem. Różnica elektroujemności w skali Paulinga jest większa lub równa 1,7. Elektrony zamiast się uwspólnić "przeskakują" na stałe do jednego z atomów. W wyniku tego jeden z atomów ma nadmiar ładunku ujemnego i staje się ujemnie naładowanym jonem (anionem) a drugi ma nadmiar ładunku dodatniego i staje się kationem.
d) Wiązanie wodorowe - rodzaj stosunkowo słabego wiązania chemicznego polegającego głównie na przyciąganiu elektrostatycznym między atomem wodoru i atomem elektroujemnym zawierającym wolne pary elektronowe.
-Klasyfikacja związków chemicznych.
*Związki nieorganiczne dzielimy na:
-tlenki
-wodorki
-wodorotlenki
-kwasy
-sole
*Związki organiczne dzielimy na:
-węglowodory
-alkohole i fenole
-aldehydy
-estry
-kwasy karboksylowe
-węglowodany
-białka
-kwasy nukleinowe
-aminokwasy
-Rozpuszczalność i iloczyn rozpuszczalności.
Rozpuszczalność - jest to ilość związku chemicznego, która tworzy roztwór nasycony w 100g rozpuszczalnika w określonej temperaturze i ciśnieniu.
*Ze wzrostem temperatury, rozpuszczalność najczęściej rośnie dla cieczy i ciał stałych, zaś dla gazów maleje.
Rozpuszczalność zależy od:
- rodzaju substancji rozpuszczanej
- rodzaju rozpuszczalnika
- temperatury
- ciśnienia
- siły jonowej (np. efekt solny)
Iloczyn rozpuszczalności - jest stałą równowagi charakteryzującą roztwory nasycone, praktycznie całkowicie zdysocjowanych, trudno rozpuszczalnych związków. Umożliwia ona opis termodynamiczny procesu wytrącania osadów. Ma charakter stałej równowagi dynamicznej i zależy od temperatury.
Iloczyn rozpuszczalności służy do ilościowego przewidywania wpływu składu roztworu na rozpuszczalność.
-Koloidy.
Układ koloidalny - niejednorodna mieszanina, zwykle dwufazowa, tworząca układ dwóch substancji, w którym jedna z substancji jest rozproszona w drugiej. Rozdrobnienie substancji rozproszonej jest tak duże, że fizycznie mieszanina sprawia wrażenie substancji jednorodnej.
-Tlenki, wodorki, wodorotlenki.
**Tlenki - dwuskładnikowe połączenie pierwiastka z tlenem.
Podział tlenków:
a) metali;
- zasadowe - reagują z kwasami, a nie reagują z zasadami. Z wodą mogą tworzyć zasady,
- amfoteryczne - reagują z mocnymi kwasami i zasadami. Nie reagują z wodą.
b) niemetali;
- kwasowe - reagują z zasadami, a nie reagują z kwasami. Niektóre z wodą,
- obojętne - nie reagują z kwasami i zasadami.
**Wodorki - związki pierwiastków z wodorem
Podział wodorków:
a) metali - wiązanie jonowe ( jest to rodzaj wiązania chemicznego. Istotą tego wiązania jest elektrostatyczne oddziaływanie między jonami różnoimiennych ładunkach)
b) niemetali - wiązanie kowalencyjne ( istotą wiązania jest istnienie pary elektronów, które są współdzielone w porównywalnym stopniu przez oba atomy tworzące to wiązanie) i wiązanie kowalencyjne spolaryzowane ( polega na uwspólnianiu jednego lub kilku par elektronowych np. HCL, HBr.
c) zasadowe - reagują z wodą tworząc zasadę
d) obojętne - nie reagują z wodą
e) kwasowe - rozpuszczone w wodzie są kwasami.
**Wodorotlenki - związki chemiczne, nieorganiczne składające się z metalu i grupy wodorotlenowej OH.
Podział wodorotlenków:
a) rozpuszczalne w wodzie - gr. Ia i IIa
b) nierozpuszczalne w wodzie - Me blok p, blok d
c) jednoklasowe - 1 gr. wodorotlenkowa OH
d) wieloklasowe - 2 i więcej OH
e) słabe
f) mocne
g) amfoteryczne- reagują z kwasami i zasadami
h) zasadowe- reagują z kwasami, a nie reagują z zasadami.
-Budowa związków kompleksowych i ich nomenklatura.
Związki kompleksowe - to związki chemiczne, w których można wyróżnić jeden lub więcej atomów centralnych, otoczonych przez inne atomy lub ich grupy zwane ligandami, przy czym przynajmniej jedno wiązanie atomu centralnego z ligandem ma charakter wiązania koordynacyjnego.
* Ze względu na całkowity ładunek elektryczny związków kompleksowych rozróżnia się:
- kompleksy obojętne
- kompleksy jonowe
Olbrzymia większość związków kompleksowych zawiera w centrum atom lub jon metalu. Związki te nazywa się wspólnie kompleksami metalicznymi, lub kompleksami metali. Istnieją jednak także związki kompleksowe, które nie zawierają metalu. Nazywa się je kompleksami niemetalicznymi. Są to np.
- kation hydroniowy H3O+
- jon amonowy NH4+
- anion I3-
* Ze względu na liczbę atomów (lub jonów) centralnych rozróżnia się:
- kompleksy jednocentrowe - z jednym atomem centralnym
- kompleksy wielocentrowe - z dwoma lub więcej atomami centralnymi
- klastery - w których występuje trzy lub więcej atomów metali, które są z sobą bezpośrednio związane, tworząc centralną klatkę, do której są przyłączone ligandy w sposób podobny do zwykłych kompleksów.
Nomenklatura związków kompleksowych [edytuj]
Wg zaleceń IUPAC nazwy ligandów o ładunku ujemnym powinny kończyć się na "o", natomiast nazwy ligandów obojętnych nie mają zmienianych końcówek. Przykłady:
cząsteczka H2O - akwa (dawn. akwo)
cząsteczka NH3 - amina (dawn. ammino)
grupa CN- - cyjano
grupa NO2- - nitrito-N (dawn. nitro)
grupa ONO- - nitrito-O
grupa NO3 - azotano
grupa NO - nitrozyl (dawn. nitrozylo)
grupa NS - tionitrozyl (dawn. tionitrozylo)
grupa CO - karbonyl (dawn. karbonylo)
grupa CS - tiokarbonyl (dawn. tiokarbonylo)
grupa OH- - hydrokso
grupa F- - fluoro
grupa Cl- - chloro
grupa SO42- - siarczano
grupa S2O32- - tiosiarczano
*W nazwach soli określany jest najpierw anion, np.
Na[Al(OH)4] - czterohydroksyglinian sodu (IUPAC: tetrahydroksyglinian sodu)
Mg[Al(OH)4]2 - bis(czterohydroksyglinian) magnezu (IUPAC: bis(tetrahydroksyglinian) magnezu)
[CoCl2(NH3)4]Cl - chlorek dwuchloroczteroaminakobaltu(III)
K3[Fe(CN)6] - sześciocyjanożelazian(III) potasu
K[Co(CN)(CO)2NO] - cyjanodwukarbonylonitrozylokobaltan(II) potasu (IUPAC: cyjanodikarbonylnitrozylkobaltan(II) potasu)
[Pt(NH3)6]Cl4 - chlorek sześcioaminaplatyny(IV)
-Ogólna charakterystyka stanów skupienia.
a) Ciało stałe - rodzaj fazy skondensowanej, każda substancja, która nie jest płynna, czyli nie może samoistnie zmieniać swoich kształtów i rozmiaru po np. wlaniu jej do naczynia. Ciało stałe jest pojęciem mało precyzyjnym i mogą w nim występować w rzeczywistości różne stany skupienia materii zwane bardziej precyzyjnie fazami fizycznymi.
W ciałach stałych mogą występować 4 różne fazy:
- faza krystaliczna
- kryształy plastyczne
- kryształy condis
- faza amorficzna
b) Ciecz - stan skupienia materii - pośredni między ciałem stałym a gazem, w którym ciało fizyczne trudno zmienia objętość, a łatwo zmienia kształt. Wskutek tego ciecz przyjmuje kształt naczynia, w którym się znajduje, ale w przeciwieństwie do gazu nie rozszerza się, aby wypełnić je całe. Powierzchnia styku cieczy z gazem lub próżnią nazywa się powierzchnią swobodną cieczy.
c) Gaz - stan skupienia materii, w którym ciało fizyczne łatwo zmienia kształt i zajmuje całą dostępną mu przestrzeń. Właściwości te wynikają z własności cząsteczek, które w fazie gazowej mają pełną swobodę ruchu. Wszystkie one cały czas przemieszczają się w przestrzeni zajmowanej przez gaz i nigdy nie zatrzymują się w jednym miejscu. Między cząsteczkami nie występują żadne oddziaływania dalekozasięgowe, a jeśli, to bardzo słabe. Jedyny sposób, w jaki cząsteczki na siebie oddziałują, to zderzenia. Oprócz tego, jeśli gaz jest zamknięty w naczyniu, to jego cząsteczki stale zderzają się ze ściankami tego naczynia, wywierając na nie określone i stałe ciśnienie.
d) Plazma - materia o stanie skupienia przypominającym gaz, złożona zarówno z cząstek obojętnych, jak i naładowanych elektrycznie, jednak jako całość - elektrycznie obojętna.
-Elementy termodynamiki i kinetyki chemicznej.
**Termodynamika - nauka o energii, dział fizyki zajmujący się badaniem energetycznych efektów wszelkich przemian fizycznych i chemicznych, które wpływają na zmiany energii wewnętrznej analizowanych układów. Wbrew rozpowszechnionym sądom termodynamika nie zajmuje się wyłącznie przemianami cieplnymi, lecz także efektami energetycznymi reakcji chemicznych, przemian z udziałem jonów, przemianami fazowymi, a nawet przemianami jądrowym i energią elektryczną.
** Kinetyka chemiczna - dział chemii fizycznej zajmujący się badaniem przebiegu reakcji chemicznej w czasie.
Kinetyka zajmuje się przewidywaniem zmian stężeń substratów i produktów reakcji chemicznych w czasie, badaniem szybkości reakcji, wpływu rozmaitych czynników na tę szybkość i ogólnie przebiegiem całej reakcji. Zbadanie danej reakcji od strony kinetycznej polega zazwyczaj na ustaleniu zależności tempa powstawania produktów (i ubytku substratów) od temperatury, ciśnienia, rodzaju rozpuszczalnika, rodzaju i stężenia katalizatora oraz wyjściowych proporcji substratów. Uzyskane dane mogą pozwolić na wyznaczenie stałych szybkości reakcji i sformułowanie matematycznego równania kinetycznego reakcji oraz na ustalenie mechanizmu reakcji.
-Pobieranie prób środowiskowych do analizy chemicznej.
-Analiza kationów i anionów
-Analiza anionów
Podział anionów na grupy analityczne, przy którym to podziale stosuje się różne kryteria. Najprostszy sposób podziału (Wprowadzony przez Bunsena) polega na różnicy rozpuszczalności soli, srebra i baru w wodzie oraz HNO3 i obejmuje 7 grup analitycznych:
I.grupę analityczną reprezentuje jon chlorkowy (Cl¯). Aniony tej grupy tworzą w z jonami Ag+ osady rozpuszczalne w wodzie i HNO3, natomiast w reakcji z jonami Ba2+ powstają produkty dobrze rozpuszczalne w wodzie.
II grupę analityczną tworzą jony octanowe CH3COO¯ i azotanowy (III) (NO2). Jony Ag+ wytrącają ze stężonych roztworów zawierających aniony tej grupy białe osady łatwo rozpuszczalne w HNO3. Jony Ba2+ z anionami tej grupy tworzą sole bardzo dobrze rozpuszczalne w wodzie.
III. grupa analityczna reprezentuje anion węglanowy ( CO32-). Zarówno z jonami Ag+ jak i Ba2+ tworzą trudno rozpuszczalne w wodzie osady o barwie białej, które rozpadają się do HNO3.
IV. W skład tej grupy analitycznej wchodzi anion fosforanowy ( PO43-)
V. Aniony z tej grupy to aniony azotanowe (V) NO3-
VI. grupa aniony siarczanowe (IV) SO32-
VII. grupa aniony siarczanowe (VI) SO42-
-Analiza kationów
Obejmuje 5 grup analitycznych i jest oparta na różnicach rozpuszczalności chlorków, siarczków. Do roztworu dodaje się odpowiedni odczynnik grupowy. Jeśli nastąpiło strącenie osadu, oznacza to że jakieś kationy z danej grupy są obecne w roztworze.
Grupa analityczna |
Odczynnik grupowy |
Kationy |
I |
2 molowy HCl |
Ag+, Pb2+, Hg22+ |
II |
H2SO4 lub (NH4)2CO3 |
Pb2+, Sn2+, Co2+ |
III |
H2S w środowisku 0,3 mol HCL |
Hg2+,Bi3+, Cu2+, Cd2+, Sn2+, Sn4+, As3+, As6+ |
IV |
(NH4)2CO3 |
Ba2+ , Sr2+ , Ca2+ |
V |
Brak(ponieważ większość soli tych kationów są dobrze rozpuszczalne w wodzie, co stwarza problemy z ich identyfikacją z powodu małej ilości reakcji charakterystycznych.) |
Na+ , K+ , NH4+ , Mg2+ |
-Pierwsiatek Chemiczny
Zbiór atomów o tej samej liczbie atomowej.
-Związek chemiczny
To jednorodna substancja zawierająca dwa lub więcej pierwiastków, których atomy lub jony są połączone.
-Substancja chemiczna
To rodzaj materii, charakteryzujący się określonymi właściwościami i stałym składem chemicznym:
-Substancje proste (pierwiastki) - nie można rozłożyć na prostsze. Zbudowane są z takich samych atomów (np. węgiel)
-Substancje złożone (zw. Chemiczne) - można rozłożyć. Cząstki zbudowane z różnych atomów (np. sól kuchenna)
-Liczba Avogadra
Liczba drobin (atomów, cząsteczek lub innych cząstek materii ) w molu materii.
NA=6,022 * 1023 mol -1
-Masa molowa
Masa molowa jest równa liczbowo masie atomowej lub cząsteczkowej. To masa jednego mola. Jednostka kg/mol.
dla wodoru H2 masa molowa = 2 g/mol = 0,002 kg/mol,
-Masa cząsteczkowa
To masa jednej cząsteczki związku (np. H2O). Masa cząsteczkowa wyrażana jest w atomowych jednostkach masy (tzw. unit); jednostka ta równa jest jednej dwunastej masy atomu izotopu węgla 12C.
-Dysocjacja jonowa
To rozpad elektrolitów na jony (kationy i aniony) pod wpływem wody lub innych rozpuszczalników.
-Ładunek protonu, neutronu i elektronu
ładunek elektronu określa się jako ujemny (-1), a protonu dodatni (+1). Neutronu ( 0 )
-Chemia w procesach geologicznych
Powstawanie skaleni w wyniku bardzo wolnej równowagowej krystalizacji magmy:
(Mg,Fe)2[SiO4] + SiO2 (Mg,Fe)2[SiO2]
Oliwin + SiO2 pirokseny
CaAl2Si2O8 +4 SiO2 + Na2O 2NaAlSi3O8 + CaO
Anortyt + Kwarc + Na2O albit + CaO
Oprócz krystalizacji, są to: hydratacja, utlenienie, hydroliza, karbonatyzacja, metamorfoza, diageneza.
- Wybrane metody analizy chemicznej związków nieorganicznych i organicznych.
Analiza chemiczna dzieli się na jakościową i ilościową.
Jakościowa-ustala, z jakich pierwiastków lub zw. chemicznych składa się badana substancja (wykrywanie analitu)
Ilościowa-określa zawartość analitu lub poszczególnych analitów (oznaczanie analitu).
Metody instrumentalne:
Elektrotechniczne-oparte na pomiarze wielkości elektr. zależnej od stężenia oznaczanej substancji. Pomiar wykonuje się za pomocą elektrod połączonych z układem pomiarowym, wyróżniamy metody: potencjometryczne, woltamperometryczne,
Spektroskopowe-oparte na wykorzystaniu promieniowania elektromagnetycznego absorbowanego lub emitowanego przez badaną próbkę, wyróżniamy metody: spektrofotometrie w świetle widzialnym VIS, spektrofotometrie w podczerwieni IR, magnetyczny rezonans jądrowy NMR, itd
Chromatograficzne-rozdział związków występujących w próbie i następnie oznaczenie ich za pomoca detektora. Stosuje się dwie mieszające się fazy: nieruchoma i ruchomą. Mieszanina związkow przepływając w fazie ruchomej nad fazą nieruchoma ulega podziałowi między dwie fazy. Fazy mogą być stale, ciekle i gazowe. Wyróżniamy metody: gazowa, cieczowa, jonowa, molekularna, żelowa, bibułowa, cienkowarstwowa.
Radiometryczne-pomiar promieniowania jądrowego jądrowego wyniku rozpadu atomów, następuje emisja cząsteczek i promieniowania elektromagnetycznego. Pomiar emisji pozwala na oznaczenie rożnych pierwiastków nieradioaktywnych. Stosuje się metody: wskaźnikowe, rozcieńczania izotopowego, aktywacyjne, fluorescencji i rentgenacji.
- Teoria strukturalna związków organicznych.
Teoria strukturalna to wzór postulatów opisujących budowę zw. organicznych
Podstawowe zasady budowy cząsteczek związków organicznych opisują postulaty teorii strukturalnych
I. Każdy zw. chemiczny charakteryzuje się właściwą sobie budową, określoną przez rodzaj, liczbą i sposób powiązania atomów tworzących jego cząsteczkę
II. Atomy węgla w zw. organicznych są 4 wartościowe.
III. Atomy węgla mogą łączyć się ze sobą, tworząc łańcuchy o dowolnej długości, proste lub rozgałęzione, pierścienie o dowolnej wielkości oraz dowolne kombinacje pierścieni i łańcuchów.
IV. Atomy węgla mogą łączyć się ze sobą lub z atomami innych pierwiastków wiązaniami pojedynczymi, podwójnymi lub potrójnymi.
V. Elektrony nie uczestniczące w wiązaniach pomiędzy atomami węgla są wykorzystywane do tworzenia wiązań z atomami innych pierwiastków ( zgodnie z ich wartościowością).
- Ustalenie nazwy związków organicznych. Nazewnictwo węglowodorów, związków jednofunkcyjnych, heterocyklicznych oraz wielofunkcyjnych.
Ogólne zasady:
a. Łańcuch węglowy numerować tak, aby był możliwie jak najdłuższy.
b. Łańcuch węglowy numerować tak, aby lokanty (podstawniki) stały przy węglu o jak najmniejszej wartości.
c. W nazwie podać, przy którym węglu znajduje się podstawnik, a ilość podstawników określić przedrostkiem di-2; tri-3; tetra-4.
d. W przypadku, gdy w łańcuchu jest wiązanie podwójne lub potrójne, łańcuch numerować tak, aby wiązanie wielokrotne stało przy węglu o jak najmniejszej wartości.
e. Grupa metylowa (CH3) nie może stać przy węglu skrajnym, a grupa etylowa (C2H5) przy pierwszym i drugim węglu od dowolnej strony.
f . Przy podawaniu podstawników o kolejności decyduje alfabet.
- Typy reakcji w chemii organicznej.
a) reakcje substytucji(podstawiania) polega na zastąpieniu atomu lub grupy funkcyjnej przez inny atom lub grupę funkcyjną. Reakcja może zachodzić rodnikowo lub jonowo, zależnie od rodzaju czynnika atakującego cząsteczkę substratu reakcji. Przykładem substytucji rodnikowej jest chlorcowanie alkanów pod wpływem światła.
b) reakcje addycji (przyłączania) polegają na przyłączaniu cząsteczek do atomów węgla połączonych ze sobą wiązaniami wielokrotnymi. W wyniku addycji następuje zmieszanie się krotności wiązania. Przykładem reakcji addycji zachodzącej wg mechanizmu jonowego jest addycja chlorowodoru do etylenu.
c) reakcje eliminacji polegają na oderwaniu od cząsteczki związku dwóch atomów lub grup funkcyjnych bez zastąpienia ich innymi podstawnikami. Efektem tego typu reakcji jest zwiększenie krotności wiązania.
- Bloki energetyczne.
Bloki energetyczne to grupy układu okresowego zestawione w taki sposób, aby pierwiastki należące do danego bloku miały ten sam typ powłoki walencyjnej.
Blok s: powłoką walencyjną bloku s jest tylko orbita ns:
Li: 1s22s1
Na: 1s22s22p63s1
Ca: 1s22s22p63s23p64s2
Blok p: powłoką walencyjną bloku p są orbitalne ns i np:
Al:1s22s22p63s23p1
C: 1s22s22p2
Cl: 1s22s22p63s23p5
Blok d: powłoka walencyjną bloku d są orbitalne ns i (n-1)d:
Sc: 1s22s22p63s23p64s23d1
-Konfiguracja elektronowa (przypomnienie)
Konfigurację elektronu można opisać za pomocą
-zapisu powłokowego powłokowego K, L, M, O, P, Q
-zapisu orbitalnego 1s 2s 2p…,
-diagramu klatkowego.
Kolejność wypełniania orbitali wraz z maksymalną liczba elektronów:
1s22s22p63s23p64s23d104p65s24d105p66s24f145d106p67s2
Powłoki składają się z różnej liczby podpowłok elektronowych, odpowiadających określonym rodzajom orbitali atomowych:
K - jeden orbital s - może pomieścić maksymalnie 2 elektrony
L - jeden s i 3 orbitale p - może pomieścić maksymalnie 8 elektronów
M - jeden s, 3 p i 5 d - może pomieścić maksymalne 18 elektronów
N - jeden s, 3 p, 5 d i 7 f - może pomieścić maksymalne 32 elektrony
itd.
- Związki kompleksowe.
Związki kompleksowe to związki chemiczne, w których można wyróżnić jeden lub więcej atomów centralnych, otoczonych przez inne atomy lub ich grupy zwane ligandami, przy czym przynajmniej jedno wiązanie atomu centralnego z ligandem ma charakter wiązania koordynacyjnego.
Kompleksy powstają ze związków prostych, w wyniku przyłączenia jonów lub cząsteczek obecnych w środowisku reakcji, do atomów (metali) w innym związku. Połączenie następuje na zasadzie tworzenia wiązań koordynacyjnych (tj. donorowo-akceptorowych), dzięki obecności wolnych par elektronowych w wiążącym atomie liganda - ten atom liganda jest donorem, a atom centralny (metal), w pierwotnym związku prostym jest akceptorem pary elektronowej tworzącej nowe wiązanie.
We wzorach kompleksów umieszcza się:
jako pierwszy symbol pierwiastka atomu centralnego,
w drugiej kolejności wymienia się (symbolami lub wzorami) jonowe ligandy,
następnie ligandy neutralne.
Wzór całego kompleksu zamyka się w nawiasy kwadratowe.
Jeżeli w skład kompleksu wchodzi większa ilość ligandów i to w różnych klasach (kationowe, anionowe, obojętne), to kolejność w każdej klasie ligandów powinna być alfabetyczna wg. symboli pierwiastków, których atomy związane są bezpośrednio z atomem centralnym.
Przykłady wzorów kompleksów:
[CoCl(NH3)5]2+ atom centralny: Co (dokładnie: Co3+);
ligand jonowy: Cl− ;
ligand obojętny: NH3
- Atomowa jednostka masy.
u - jednostka masy używana przez chemików, która w przybliżeniu jest równa masie atomu wodoru, ale ze względów praktycznych została zdefiniowana jako 1/12 masy izotopu węgla 12C, jest równa 1,6605402 ·10-27kg Jednostkę tę przyjęło się także nazywać daltonem (Da) na cześć twórcy współczesnej teorii atomowej Johna Daltona.
- Atom.
Jest to najmniejsza część pierwiastka chemicznego zachowująca jego własności. Atom składa się z jądra o dodatnim ładunku elektrycznym, w którym skupiona jest prawie cała masa atomu i otaczających jądro elektronów o ładunkach ujemnych (w obojętnym elektrycznie atomie dodatni ładunek jądra jest równy sumarycznemu ujemnemu ładunkowi elektronów). Pomiędzy elektronami a jądrem w atomie działają siły przyciągania elektrostatycznego. Jądro atomu zbudowane jest z nukleonów: protonów i neutronów, między którymi działają tzw. siły jądrowe.
- Opisać ładunki protonu, elektronu, neutronu.
Proton to cząstka występująca w jądrach atomowych. Przyjmuje się, że proton posiada elementarny, dodatni ładunek elektryczny i masę atomową równą 1, zapisywany jako +p1
Elektron to trwała cząstka elementarna, będąca jednym z elementów atomu. Elektron ma ładunek elektryczny równy e = -1,602 176 487(40)•10-19 C.
Neutron to cząstka występująca w jądrze atomowym. Jest obojętny elektrycznie. Posiada spin ½.
- Meta, orto, para.
Są to podstawniki w pierścieniu aromatycznym. Stosuje się je w nazewnictwie zw. organicznych. orto (o-), meta (m-), para (p-).
Określają one wzajemne położenie dwóch podstawników względem siebie:
orto- to położenie obok siebie, przy dwóch kolejnych atomach węgla, a zatem w pozycji 1,2
meta- to położenie w pozycji 1,3 - a zatem między dwoma podstawnikami występuje jeden nie podstawiony nimi atom węgla.
para- - to położenie "naprzeciwko", w przypadku pochodnych benzenu odpowiada to pozycji 1,4.
Dwa związki aromatyczne, które różnią się tylko położeniem podstawników są izomerami konstytucyjnymi typu orto, meta, para.
Przykłady izomerów ksylenu:
o-ksylen m-ksylen p-ksylen
(1,2-dimetylobenzen) (1,3-dimetylobenzen) (1,4-dimetylobenzen)
- Wzór E i trzeba było napisać, co to jest a, z, i E.
A-liczba masowa to wartość opisująca liczbę nukleonów (czyli protonów i neutronów) w jądrze
Z-liczba atomowa (liczba porządkowa) określa, ile protonów znajduje się w jądrze danego atomu. Jest także równa liczbie elektronów niezjonizowanego atomu.
Atomy, które posiadają taką samą liczbę protonów, są z definicji atomami jednego pierwiastka. Nie oznacza to jednak, że wszystkie atomy jednego pierwiastka posiadają taką samą masę, gdyż mogą one posiadać różną liczbę neutronów w jądrach. Atomy posiadające tę samą liczbę atomową, ale różną liczbę neutronów nazywa się izotopami. Liczba atomowa jest podstawą kolejności występowania pierwiastków w układzie okresowym i z tego powodu nazywana jest także liczbą porządkową.
E-pierwiastek
-Co oznaczaja litery A,Z ?
A-liczba atomowa (u gory pierwiastka)
Z- masa atomowa (na dole pierwiastka)
- Reguła Hunda.
a)liczba niesparowanych elektronów w danej podpowloce powinna być możliwie największa
b)niesparowane elektrony mają jednakowy spin
c) pary elektornów tworzy sie po zapełnieniu wszystkich poziomów orbitalnych danej podpowłoki
- Opisac i narysowac orbitale s p d f
Orbital atomowy -> funkcja falowa opisująca stan elektoronu w a tomie.Jest to przestrzeń ,w której prawdopodobieństwo znalezienia elektoronu jest największe.
Orbital typu s ->powłoka o głównej licznie kantowej n=1 składa się z jednego typu orbitalu 1s tworzącego kulistą powłokę K.
Orbital typu p -> elektrony w powłoce n=2 mogą miec wartośc l.pobocznej 1=0 i 1 tzn oprócz orbitali typu s pojawiają sie orbitale typu p.
Orbital typu d i f ->poziom n=3 bejmuje podpoziomy s, p ,d
-Analiza jakościowa i ilościowa.
Analiza ilościowa ->Chemiczna analiza ilościowa, to zespół technik umożliwiających poznanie liczbowej wartości (w odpowiednich jednostkach miary, np. w gramach, molach lub innych i ich (pod)wielokrotnościach) składu chemicznego badanych mieszanin związków chemicznych. Jest wiele specyficznych metod analizy ilościowej wykorzystywanych w zależności od chemicznych lub fizycznych właściwości badanych substancji.
Analiza jakościowa-> w celu wykonania analizy jakościowej badaną substancję rozpuszcza się w odpowiednim rozpuszczalniku( w wodzie lub w rozcieńczonych kwasach lub zasadach) ,mieszaninach rozpuszczalników lub w kilku rozpuszczalnikach stosowanych kolejno.Skład substancji występuje wówczas w rozt. w postaci jonów kationów i anionów.Kationy i aniony zostały podzielone na grupy analityczne, w celu ułatwienia przeprowadzenia analizy.
Analiza anionów : przy podziale anionów na grupę analityczna stosuje się różne kryteria.Najprostrzy sposób podziału wproawdzony przez Bunsena polega na różnicy rozpuszczalności : soli srebra, baru w wodzie i HNO3. Obejmuje 7 grup analitycznych .
(przeczytajcie troche o tych grupach,glupie to :P)
Analiza kationów : Obejmuje 5 grup analitycznych i jest oparta na różnicach w rozpuszczalności chlorków,siarczków i węglanów.
-Chromatografia. Bibułowa, kolumnowa( niby wodna) Gazowa.
Chromatografia -> metoda wykorzystuje różnice w szybkości migracji składników mieszaniny w roztworach ciekłych lub gazowych podczas przepuszczania ich przez odpowiednie kolumny lub warstwy specjalnych adsorbentów (chromatografia kolumnowa,bibułowa i cienkowarstwowa,gazowa).
CHromatografia bibułowa i cienkowarstwowa.
Rozdział mieszanin następuje podczas wędrówki rozpuszczalnika przez cienką warstwe adsorbenta naniesioną na powierzchnie bibuły lub płytki szklanej. Wprocesie wykorzystane są różnice w zdolności adsorbowania składników rozdzielanej mieszaniny.
Kolumnowa.
Badana mieszanina wprowadzana jest na wierzchołek kolumny,po czym przepuszcza się przez nią odpowiedni rozpuszczalnik.Skladniki mieszaniny wędrują w doł kolumny z szybkością zależna od siły oddziaływań ich cząsteczek z adsorbentem.
Gazowa.
Rozdzielanie mieszaniny następuje podczas przepuszczania jej par,w strumieniu gazu obojętnego przez kolumnę chromatograficzną.
Podczas przepuszczania par substancji następują wielokrotne powtarzajace sie procesy rozpuszczania składników mieszaniny w fazie stacjonarnej i ponownego jej odparowania.Istotą metody jest wykorzystanie różnic w rozpuszczalności rozdzielanych składników.
-Oznaczanie barwy i mętności. (skrypt 4! )
A. Oznaczanie barwy wody metodą wizualną
Oznaczenie barwy wody metodą wizualną polega na porównaniu barwy próbki wody ze
skalą wzorców.
Sporządzanie skali wzorców
Do 12 cylindrów Nesslera o objętości 100ml odmierzyć kolejno: 0, 1, 2, 3, 4, 6, 8, 10 ml
roztworu wzorcowego platynowo-kobaltowego, dopełnić wodą destylowaną do kreski i
wymieszać. Barwa tak przygotowanych roztworów odpowiada odpowiednio: 0, 5, 10, 15, 20, 30,
40, 50 mgPt/l. Skala wzorców przechowywana w ciemnym miejscu zachowuje trwałość przez
około 3 miesiące.
Wykonanie oznaczenia
- Z otrzymanej do zbadania próbki wody odmierzyć 100 ml do cylindra Nesslera (należy
zwrócić uwagę, że w celu oznaczenia barwy rzeczywistej wody, musi być ona klarowna -
jeśli więc próbka tego wymaga, przesączyć odpowiednią ilość)
- Przez porównanie dobrać ze skali wzorzec odpowiadający barwie badanej wody. Porównania
barw dokonuje się patrząc z góry przez słup cieczy, nad białym tłem.
- W przypadku, gdy barwa wody jest wyższa od wykonanej skali, odpowiednią ilość badanej
wody należy rozcieńczyć wodą destylowaną. Rozcieńczenie dobrać tak, aby barwa mieściła
się w zakresie skali wzorców.
- Podać wynik oznaczenia barwy metoda wizualną w badanej próbce wody, uwzględniajac
ewentualne rozcieńczenie
B. Oznaczanie mętności wody metodą wizualna i spektrofotometryczną
Metoda wizualna
Oznaczanie mętności polega na wizualnym porównaniu własności optycznych
(intensywności przepuszczonego światła) próbki wody z odpowiednio przygotowanymi
wzorcami.
Sporządzanie skali wzorców
Do dziesięciu butelek, każda o pojemności 250ml odmierzyć kolejno: 0, 2, 6, 12, 20, 30,
40, 60, 80 i 100ml zawiesiny wzorcowej roboczej, dopełnić wodą destylowaną do 200 ml
(kreski), zamknąć korkiem i wymieszać. Tak przygotowane wzorce odpowiadają mętności: 0, 1,
3, 6, 10, 15, 20, 30, 40, 50 mg/l. Wzorce te są trwałe przez kilka godzin.
Wykonanie oznaczenia
- Otrzymaną do zbadania próbkę wody dobrze wymieszać i odmierzyć 200 ml do butelki.
- Następnie dobrze wymieszać badaną próbkę oraz wzorce i porównać mętność badanej wody
ze wzorcami, dobierając taki wzorzec, którego mętność odpowiada mętności wody badanej.
Porównanie przeprowadzić na tle światła rozproszonego, trzymając butelkę na wysokości
oka.
- W przypadku, gdy mętność badanej wody jest wyższa od najwyższego wzorca, odpowiednią
ilość próbki należy rozcieńczyć wodą destylowaną. Rozcieńczenie dobrać tak, aby mętność
mieściła się w zakresie skali wzorców.
Obliczanie wyników
Wynik oznaczenia mętności w mg/l podać w liczbach zaokrąglonych według zastawienia
podanego w poniższej tabeli:
Zakres mętności [mg/l] Stopień dokładności [mg/l]
1 - 10 1
11 - 100 5
101 - 400 10
Metoda spektrofotometryczna
Oznaczanie mętności polega na spektrofotometrycznym pomiarze absorbancji pozornej
badanej próbki i odczytaniu mętności z krzywej wzorcowej. Pomiaru dokonuje się przy długości
fali λ = 420nm. Metodę stosuje się do mętności powyżej 0,5 mg/l, przy czym w oznaczeniu
przeszkadza barwa wody.
Sporządzanie skali wzorców i krzywej wzorcowej
- Wykorzystać roztwory wzorcowe przygotowane do oznaczenia metodą wizualną, lub
przygotować j.w.
- Wykonać pomiary absorbancji pozornej (według instrukcji prowadzącego) przygotowanych
wzorców, przy długości fali λ = 420nm, stosując jako odnośnik pierwszy, najniższy wzorzec i
kuwety: 5cm dla wzorców o mętności od 0,5 do 30 mg/l i 2cm dla wzorców o mętności od 10
do 50mg/l.
- Dla poszczególnych zakresów mętności wykreślić krzywe wzorcowe odkładając na osiach
odciętych wartości mętności w mg/l, a na osiach rzędnych zmierzone wartości absorbancji
pozornej.
Wykonanie oznaczenia
- Otrzymaną do zbadania próbkę wody dobrze wymieszać i wlać do odpowiedniej kuwety.
- Wykonać pomiar absorbancji pozornej, przy długości fali λ = 420nm, stosując jako odnośnik
badaną próbkę po uprzednim usunięciu substancji powodujących mętność (sączenie,
odwirowanie). W przypadku gdy barwa badanej próbki jest mniejsza niż 20 mgPt/l, a
spodziewana mętność większa niż 10 mg/l, jako odnośnik można zastosować wodę
destylowaną.
- W przypadku, gdy badana próbka ma mętność powyżej 50mg/l (najwyższy wzorzec), należy
ją przed pomiarem absorbancji pozornej odpowiednio rozcieńczyć wodą destylowaną.
Rozcieńczenie dobrać tak, aby mętność mieściła się w zakresie skali wzorców.
Obliczanie wyników
Obliczyć średnią arytmetyczną dla trzech pomiarów badanej próbki i odczytać mętność z
odpowiedniej krzywej wzorcowej. W przypadku badania próbki rozcieńczonej, odczytaną z
krzywej wzorcowej wartość mętności należy pomnożyć przez krotność rozcieńczenia.
-Katalizator->definicja.
Katalizator to substancja chemiczna, która dodana do układu przyspiesza reakcję chemiczną nie zużywając się samemu.
Katalizator dodatni - zwiększa szybkośc reakcji (obniza energię aktywacji)
Katalizator ujemny - (inhibitor) zmniejsza szybkośc reakcji (podwyzsza energię aktywacji)
Miarą aktywności katalizatora jest zmiana szybkosci reakcji. Selektywnośćkatalizatora przejawia się w zmianie kierunku biegu określonej reakcji.
-Opis wielkiego pieca.
Wielki piec: piec szybowy do wytapiania surówki ze wsadu składającego się z rudy żelaza z dodatkiem koksu i topników. Wielki piec ma gruszkowaty kształt dwu stożków ściętych złączonych podstawami. Cała konstrukcja ma około 40 metrów wysokości. Wsad zasypuje się od góry, przez zamykany otwór zwany gardzielą. Część pieca tworzona przez górny stożek nazywa się szybem i jest zasobnikiem surowca. Koks pełni rolę paliwa oraz reduktora tlenków żelaza. Proces palenia podtrzymywany jest powietrzem wtłaczanym szeregiem dysz usytuowanych na poziomie złączenia podstaw stożków. Topniki ułatwiają oddzielenie od metalu zawartych w rudzie zanieczyszczeń i skały płonnej. Stopiony metal zwany surówką zbiera się w części tworzonej przez stożek dolny zwanej garem. Niepożądane składniki wsadu w wyniku reakcji z topnikami i tlenem z atmosfery pieca tworzą żużel, który również spływa do gara i, jako lżejszy, unosi się na powierzchni surówki. Co pewien czas surówka i żużel odprowadzane są z pieca przez oddzielne otwory spustowe. Wydajność wielkiego pieca to 2 do ponad 10 tysięcy ton surówki na dobę. Oprócz żużla produktem ubocznym jest gaz wielkopiecowy, będący mieszaniną tlenku węgla, azotu i dwutlenku węgla.
Gaz ten, spalany w nagrzewnicach, służy do ogrzewania wdmuchiwanego powietrza, co znacznie podnosi efektywność procesu.
Wielki piec pracuje w procesie ciągłym, od rozpalenia do wygaszenia pieca upływa kilka lat, a przerwanie pracy jest zwykle wymuszone uszkodzeniem wyłożenia ogniotrwałego.
Zasada pracy i konstrukcja wielkiego pieca wywodzi się z dymarki. Przyjmuje się, że pierwsza konstrukcja, którą można by nazwać wielkim piecem, powstała około 1400 roku. Drogą eksperymentów zmieniano kształt i wymiary, węgiel drzewny który był początkowo stosowany jako paliwo zastąpiono koksem (1735). Istotnym usprawnieniem było też zastosowanie nadmuchu gorącym powietrzem (1828).
(ta definicja jest z internetu jezeli posiadacie ksiazke z chemii to, to jest na str.186,jednak piec nie jest opisany sa tylko produkty wielkiego pieca)
-Wielopierścieniowe węglowodowry aromatyczne (WWA)
Istnieją węglowodory aromatyczne składające się z kilku pierścieni. Mogą one występować w postaci pierścieni połączonych wiązaniem np. bifenyl lub w postaci pierścieni skondensowanych, w których sąsiadujące pierścienie mają conajmniej 2 atomy węgla wspolne np. naftalen lub fenantren.Przykłady : naftalen,antracen,benzeno(a)piren,fenantren,chryzen,naftacen,pentacen i piren.
-Wzory minerałów ( wybralam pare, nie wiem dokladnie o jakie minerały chodzi)
Gips CaSO4 • 2H2O
Kalcyt CaCO3
Epidot Ca2(Fe3+,Al)Al2[O/OH/SiO4/Si2O7]
Kwarc SiO2
Piryt FeS2
kaolinit Al4[Si4O10](OH)8
halit NaCl.
-teorie wg arseniusa :kwasow, zasad i soli
Według ARRHENIDU Kwasami nazywamy elektrolity które ulegają całkowicie lub częściowo dysocjacji na kationy Wodoru i aniony reszty kwasowej .Zasadami nazywamy wodorotlenki które dysocjują na kationy metali i aniony wodorówSole są to elektrolity które dysojują na kationy metali i reszty kwasowe
Według BROSTEDA i LOWRY'EGO
KWAS -to substancja zdolna do oddawania protonów -donor
ZASADA- to substancja zdlna do pobierania protonów akceptor
Według LEWISA
KWAS-atom,czastka lub jon ,które mogą przyjąć parę elektronów utworzyć wiązanie kordynacyjne
ZASADA -atom, cząsteczka lub jon dyspoznuje wolną parąelektronów
-hydroliza
jest to proces rozkładu substancji pod wpływem wody(popatrzcie
sobie na przykładowe reakcje )
- zakaz Pauliego;
Dwa elektrony mogą zajmować ten sam orbital tylko wówczas gdy ich spiny sa przeciwne (zorientowane w przeciwnych kierunkach)
W atomie nie moga istnieć dwa elektrony,których stan kwantowy nie róniłby się przynajmniej jedną liczbą kwantową.
- Masa atomowa
jest to masa atomu wyrażona w atomowych jednostkach masy (u)
-wartosciowosc formalna, ogólna
Formalna to liczba wiązań chemicznych utworzonych przez atom danego pierwiastka w cząsteczce związku chemicznego
-Opisać wapń, żelazo (magnez)
ale tylko z wykładów (zobaczcie jeszcze w skryptach bo tam też o tym było i jakies nawiazanie może być )
Żelazo powszechnie występuje w wileu minerałach skałotwórczych pierwonym żródłem zelaza w wodach podziemnych są liczne minerały skał magmowych(oliwiny pirokseny amfibole biotyt magnetyt piryt) żelazo powszechne również w minerałach skał osadowych
Prosesy powodujące ługowanie związków fe ze skał
Hydroliza oddiałowywanie
Powstawanie kopmleksów
Sorbcja powierzchniowa
Oddzailowywaniem mikrobiologicznym
Wapń występuję w postaci związków
Wapienii
Magnezytów
Dolomitu
Siarczanów wapiennego
Fosforanów wapiennego
Chlorku wapiennego
Głównym żródłem są procesy wietrzenia chemicznego (od minerałów i kalcyt aragonit dolomit gips anhydryt)W jaskiniach obserwujemy zjawisko tworzenia się stalktytów stalagmitów i stalagnatów
Magnez podobny do wapnia.miejsza współczynnik pochłoniania biologicznego magnez w wodach podziemnych jest głównie pochodzenia naturalnego .Może się tam dostawać w wyniku wietrzenia minerałów skał krystalicznych np oliwinów pirokesenów i amfibolii
-elektrolity
to substancje ,które po rozpuszczeniu w wodzie lub innych rozpuszczalnikach polarnych oraz w stopniowym przewodzą prąd elektryczny. Elektrolitami sa zwiazki o budowie jonowej lub polarnej(sole i wodorotlenki)
-mieszanina
układ dwóch lub wiecej pierwiastków luz związków chemicznych zmieszanych ze w dowolnym stosunku i wykazujące swoje indywidualne właściwości
-stopien utlenienia
- w chemii jest definiowany jako liczba elektronów, które dany atom przekazał lub przyjął od innego atomu w ramach tworzenia z nim wiązania chemicznego. Termin przekazanie lub przyjęcie może tu oznaczać zarówno pełne przekazanie elektronu innemu atomowi (lub ich grupie), co prowadzi do powstawania wiązania jonowego lub tylko częściowe przekazanie elektronów w formie wiązania kowalencyjnego.(tu chyba bardziej chodzi że my mamy wiedzieć pirwiastki na jakim są stopnie )
-mol
to ilość materii zawierająca liczbę cząsteczek równą liczbię atomów izotopu wegla 12C
zawartych w masie 0,012 kg nuklidu węgla 12C .MOL to jednostka w układzie Si .
-Formy azotu w przyrodzie:
NH3, N2, N2O, NO, N2O3, NO2, N2O5.
Chyba chodziło o: Oznaczenie zawartości wody w próbce gruntu
Oznaczenie polega na określeniu ubytku masy próbki po wysuszeniu w temperaturze
pokojowej (próbka powietrznie sucha) lub w 1050C, w zależności od zalecanych procedur
analitycznych dla oznaczanych składników.
Aparatura
- Suszarka laboratoryjna.
- Waga analityczna.
11
Wykonanie oznaczenia
- Suszenie w temperaturze pokojowej:
÷ Zważyć suchą szalkę lub szkiełko zegarkowe.
÷ Odważyć ok. 20g próbki gruntu
÷ Pozostawić w temperaturze pokojowej do wysuszenia.
÷ Zważyć ponownie naczynie z próbką.
- Suszenie w temperaturze 1050C:
÷ Zważyć suchą szalkę lub szkiełko zegarkowe.
÷ Odważyć ok. 20g próbki gruntu
÷ Naczynie wraz z próbką umieścić na ok. 3h w suszarce
÷ Po tym czasie wstawić całość o eksykatora ze środkiem suszącym
÷ Zważyć po ostygnięciu, przy czym suszenie powtarzać do uzyskania suchej masy.
Prezentacja wyniku
Wiedząc, iż na grunt mokry składa się grunt suchy oraz woda
Procentową zawartość składników w próbce można obliczyć stosując proporcję:
mm-------- 100%
czyli X% =
ms · 100%
ms-------- X% mm
gdzie, mm - to masa gruntu mokrego, po odjęciu masy naczynka
ms - to masa gruntu suchego, po odjęciu masy naczynka
X% - to procent zawartości gruntu suchego
ponieważ 100% stanowił grunt mokry (gleba +woda), to
100% - X% = % H2O
-Układ okresowy a właściwości pierwiastków:
Istnieje związek między budową układu okresowego a rozkładem elektronów w atomach, szczególnie zewnętrznych powłok elektronowych. I tak pierwiastki zaliczone do grupy 1 na ostatniej powłoce walencyjnej mają jeden elektron, grupy 2 - dwa elektrony, grupy 13 - trzy elektrony, grupy 17 - siedem elektronów i gazy szlachetne (grupa 18) - osiem elektronów. Podobnie poziome szeregi układu okresowego - okresy - zawierają pierwiastki, których atomy mają taką samą liczbę powłok elektronowych. Przykłady: pierwiastki pierwszego okresu posiadają tylko jedną powłokę, pierwiastki drugiego okresu dwie powłoki, pierwiastki trzeciego okresu trzy powłoki, pierwiastki czwartego okresu cztery powłoki, itd. Zabudowa powłok elektronowych każdego okresu kończy się ośmioma elektronami ( z wyjątkiem pierwszego). Jest to jedna z najważniejszych prawidłowości układu okresowego, zwana regułą oktetu.
-BUFOR roztwory złożone ze słabego kwasu i jego soli z mocna zasada lub słabej zasady i jej soli z mocnym kwasem np. bufor octanowy.
-EDTA - kwas etylenodiaminotetraoctowy. organiczny związek chemiczny z grupy amin. Jest szeroko stosowanym czynnikiem kompleksującym wiele kationów metali, takich jak Ca2+, Mg2+ czy Fe3+.
-HYDROLIZA SOLI to reakcja jonów powstałych w wyniku dysocjacji soli z woda.
- hydroliza kationowa (odczyn roztworu kwasny)
np. Ag+ + H20 - AgOH + H+
reakcji tej ulegaja sole słabych zasad i mocnych kwasow
- hydroliza anionowa (odczyn roztworu zasadowy)
NO2- + H20 HNO2 + OH-
Reakcji tej ulegaja sole mocnych zasad i słabych kwasow
- hydroliza kationowo-amoniowa
- odczyn zalezy od stalych dysocjacji
np. Al. +3 + 3CLO- + 3H2O Al.(OH)3 + 3HCL
sole slabych kwasow I zasad
-Sklad % tlenu w ortoklazie
Wzor ortoklazu KAlSi3O8,(chyba)
Cała masa atomowa ortoklazu wynosi 278
Masa atomowa samego tlenu 128
128 * 100 / 278 = 46
Zawartoś % tlenu wynosi 46%.
-Zasadowość
Zasadowość jest to zdolność wody do zobojętniania silnego kwasu. Zasadowość wody
jest spowodowana występowaniem w niej wodorotlenków, węglanów i wodorowęglanów metali,
głównie wapnia, magnezu i żelaza, rzadziej sodu i potasu, a także w niewielkim stopniu solami
słabych kwasów nieorganicznych (np. krzemianów, boranów i fosforanów) oraz soli kwasów
organicznych tych metali. W wodach naturalnych przeważnie występują wodorowęglany i
węglany wapnia, magnezu, żelaza czy manganu, rzadziej zaś wodorowęglany i węglany sodu i
potasu.
W zależności od związku, który nadaje wodzie charakter zasadowy, wyróżnia się
następujące zasadowości:
- zasadowość ogólną, oznaczaną wobec oranżu metylowego Zm, która jest sumą jonów
- zasadowość mineralną (złożoną) oznaczaną wobec fenoloftaleiny Zf jest ona powodowana
przez wodorotlenki i węglany zawarte w wodzie
Znając zasadowość ogólną i mineralną można określić inne zasadowości:
- zasadowość węglanową występuje, jeżeli zasadowość mineralna, oznaczana wobec
fenoloftaleiny jest większa od zera a mniejsza od zasadowości ogólnej
0 < Zf < Zm,
- zasadowość wodorotlenkową lub alkaliczna występuje, jeżeli zasadowość złożona jest
większa niż połowa zasadowości ogólnej
Zf > ½Zm,
- zasadowość wodorowęglanową występuje, jeżeli zasadowość złożona jest mniejsza od
połowy zasadowości ogólnej
Zf < ½Zm.
A TO SĄ TE CO SIĘ NIE DAŁO OPRACOWAĆ I KAŻDY SAM MUSI:
7. Zadania na stężenie
8. Reakcje z dysocjacją, analizą i syntezą- dokończyć lub uzupełnić
10. przeliczanie jednostek
-wzory sumaryczne i strukturalne organicznych
-przeliczanie jednostek ppm ppa
-redoxy
-ph-zadania i teoria
.-obliczanie stezen%, molowych
-wymienic wszystkie pierwiastki bloku d
wartosciowosci pierwiastkow
redoksy
nazwy i wzory kwasów
pH, Cm
Podstawowe właściwości wybranych pierwiastków i ich związków.
Reakcje utleniania i redukcji.
Bloki pierwiastków np. s i d
Nazwac tlenki (wiem ze był tlenek antymonu )
Napisac stopnie utlenienia w podanych związkach
Przeliczanie jednostek (ale uwaga to zadanie nie było we wszystkich grupach!!!)
Były przykłady dysocjacji i trzeba było je uzupełnić
Współczynniki
Były podane wzory kwasow i trzeba było je nazwac a w jednej grupie było na odwrot były podane nazwy i trzeba było napisac wzor: przykładowe kwasy - arsenowy, chlorowy 3, jodowy 7, telurowy, bromowodorowy, siarkowodorowy, azotowy, cyjanowodorowy
W każdej grupie po dwa redoksy (twierdza ze niektóre się powtarzaly z tych zadan liczeniowych)
Były do napisania reakcje analizy, wymiany i tej trzeciej tamϑ
Reakcje hydrolizy trzeba było uzupełnić