Scenariusz lekcji z przyrody w klasie IV

Temat : Witaminki dla chłopczyka i dziewczynki.

Hasło programowe: Zdrowy styl życia.

Zakres treści: Składniki pokarmowe. Rodzaje witamin i ich rola. Choroby spowodowane brakiem witamin - awitaminozy. Produkty żywnościowe będące źródłem witamin.

Cele nauczania dotyczące:

Wiadomości:

Uczeń (wie, umie, potrafi):

- wymienić główne składniki pokarmowe i omówić ich rolę,

- podzielić witaminy na rozpuszczalne w wodzie i rozpuszczalne w tłuszczach,

- podać źródła witamin.

Umiejętności:

Uczeń (umie, potrafi)

- omówić rolę witamin w organizmie człowieka,

- uzasadnić, że spożywanie warzyw i owoców sprzyja zachowaniu zdrowia,

- wymienić choroby spowodowane brakiem witamin - awitaminozy.

Postawy:

Wdrażanie do prawidłowego, zdrowego stylu życia.

Typ lekcji:

Służąca opracowaniu nowego materiału.

Metody:

Słowna, gry i zabawy dydaktyczne.

Formy organizacyjne:

Zbiorowa, grupowa, indywidualna.

Środki dydaktyczne:

Wykreślanki, krzyżówka, ilustracje warzyw i owoców, plansza dydaktyczna o witaminach materiały źródłowe.

Przebieg lekcji

I. Faza wprowadzająca

1. Rozwiązanie ślimaka - przeskakiwanki

- Przeskakując zawsze tę samą ilość kratek rozwiąż hasło, które będzie tematem naszej lekcji.

„Witaminki dla chłopczyka i dziewczynki”

II Faza realizacyjna

2. Grupowanie - łączenie nazw składników pokarmowych z ich rolą.

Białka - budują nasz organizm

Tłuszcze - służą do wytwarzania energii, można je magazynować

Cukry - wytwarzają energię niezbędna do życia

Witaminy- regulują czynności życiowe w organizmie, uodparniają

Sole mineralne- budują kości i zęby, regulują czynności życiowe

Woda - bierze udział we wszystkich czynnościach

3. Witaminy - rodzaje

Witaminy - są to substancje - związki chemiczne zapewniające prawidłowe funkcjonowanie organizmu, są niezbędne do życia.

Vita - z łac. Znaczy życie

- Określa się je literami alfabetu ze względu na bardzo skomplikowane nazwy.

Po raz pierwszy nazwy witaminy użył polski uczony biochemik - Kazimierz Funk w 1912 r.

- Witaminy są rozpuszczalne w wodzie C,B

W tłuszczach - A, D, E, K

4. Źródła występowania witamin

- rozwiązanie krzyżówki

- owoce, warzywa - pokaz ilustracji

- spożywamy na surowo - podczas gotowania, pieczenia, smażenia witaminy ulegają rozkładowi.

5. Rola witamin - praca w grupach tekstem źródłowym

- rola w organizmie

- objawy niedoboru (awitaminoza)

- źródła występowania

6. Uzupełnienie tekstu z lukami.

* Niedobór witaminy ……. Powoduje kłopoty z widzeniem (tzw. kurzą ślepotę).

* Brak witamin z grupy ……… powoduje choroby skóry i choroby układu nerwowego.

* Niedobór witaminy ………… powoduje szkorbut, kruchość naczyń krwionośnych, brak

odporności na zakażenia.

* Brak witaminy ……… naraża nas na krzywicę i złamania kości.

III Faza końcowa - podsumowująca

- W jakich owocach i warzywach jest najwięcej witaminy C - oglądanie ilustracji z zawartością w mg.

- Zadanie pracy domowej - wykreślanka, napisać przepis na sałatkę owocową lub warzywną.

Scenariusz lekcji z przyrody w klasie IV

Temat : Rozmnażanie się człowieka.

Hasło programowe: Czynności życiowe organizmów żywych

Zakres treści: Rozmnażanie bezpłciowe i płciowe. Jajorodność i żyworodność. Budowa i rola układu rozrodczego kobiety i mężczyzny. Komórki rozrodcze człowieka. Zapłodnienie.

Cele nauczania dotyczące:

Wiadomości:

Uczeń (wie, umie, potrafi):

- wymienić elementy budowy układu rozrodczego człowieka,

- nazwać komórki rozrodcze - męską i żeńską,

- wyjaśnić pojęcie rozmnażanie, zapłodnienie,

- podać przykłady zwierząt jajorodnych i żyworodnych.

Umiejętności:

Uczeń (umie, potrafi)

- omówić rolę układu rozrodczego człowieka,

- zaznaczyć na rysunku poszczególne elementy układu rozrodczego kobiety i mężczyzny,

- wyjaśnić na czym polega jajorodność i żyworodność, a na czym rozmnażanie bezpłciowe i płciowe.

Postawy:

Wdrażanie do prawidłowej pracy na lekcji.

Typ lekcji:

Służąca opracowaniu nowego materiału.

Metody:

Słowna, praca z tekstem - tekst źródłowy , karty pracy

Formy organizacyjne:

Zbiorowa, indywidualna.

Środki dydaktyczne:

wiersz, ilustracje zwierząt jajorodnych i żyworodnych, ilustracje rozmnażania bezpłciowego i płciowego, plansze dydaktyczne o budowie układu rozrodczego człowieka, karty pracy.

Przebieg lekcji

I. Faza wprowadzająca

1. Wysłuchanie wiersza Jana Świąć „Skąd się biorą dzieci”

- Jakie informacje zawarte w wierszu są nieprawdziwe?

- Jakie informacje z wiersza są prawdziwe?

II Faza realizacyjna

2. Zapisanie tematu lekcji w ćwiczeniu/zeszycie - Rozmnażanie się człowieka.

3. Burza mózgów - Wypisywanie na tablicy skojarzeń z wyrazem rozmnażanie

- Zapisanie i wytłumaczenie pojęcia rozmnażanie - jest to wydawanie na świat potomstwa, zapewnia ono trwanie organizmów na Ziemi.

- Wyjaśnij dlaczego rozmnażanie jest bardzo ważne w przyrodzie?

4. Rodzaje rozmnażania

Wszystkie organizmy żywe żyjące na Ziemi rozmnażają się. Są różne sposoby rozmnażania wśród roślin, zwierząt czy niewidzialnych bakterii.

- Bezpłciowe - do rozmnażania potrzebny jest tylko jeden osobnik - rośliny, bakterie

- Płciowe - potrzebne są dwa osobniki różnej płci - męskiej i żeńskiej - zwierzęta, człowiek i rośliny.

5. Jajorodność i żyworodność

- Z rozmnażaniem płciowym wiąże się jajorodność - rozwój organizmu w jaju (wykluwa się z jaja)

i żyworodność - rozwój organizmu w ciele matki (rodzi się żywe bezpośrednio z ciała matki),

- Na podstawie obejrzanych ilustracji podajcie przykłady zwierząt jajorodnych i żyworodnych - zapiszcie w ćwiczeniu.

6. Rozmnażanie się człowieka.

- Aby rozmawiać o rozmnażaniu człowieka trzeba znać podstawowe pojęcia związanie z budową układu rozrodczego.

- Na podstawie ilustracji w podręczniku zapoznaj się z budową układu rozrodczego człowieka (męskiego i żeńskiego).

- Wskaż na planszy dydaktycznej poszczególne elementy - nazwij je.

- Nauczyciel objaśnia rolę każdego elementu.

7.Uzupełnianie kart pracy

- Na rysunku podpisz poszczególne narządy układu rozrodczego.

8. Komórki rozrodcze człowieka.

- Żeby doszło do rozmnażania się człowieka, czyli do wydania na świat potomstwa muszą połączyć się ze sobą komórki rozrodcze żeńska - komórka jajowa z męską - plemnikiem.

Takie połączenie nazywa się zapłodnieniem i daje ono początek nowemu życiu.

- Zobacz na planszy jak takie komórki wyglądają, kto mi przypomni gdzie są wytwarzane (produkowane)

- Komórka jajowa - w jajnikach

- Plemniki - w jądrach.

III Faza podsumowująca

- Spróbujemy podsumować dzisiejszą lekcję o rozmnażaniu się człowieka.

- Przeczytam wam tekst w którym jest prawda i fałsz. Proszę uważnie słuchać i w grupach po 2 osoby odpowiedzieć na podane pytania w karcie pracy.

Praca domowa

Uzupełnij kartę pracy dotyczącą rozmnażania

Scenariusz lekcji z przyrody w klasie IV

Temat : Rodzaje skali na mapie - zabawy ze skalą.

Hasło programowe: Orientacja w terenie, skala, szkic, plan, mapa.

Zakres treści: Skala, plan, mapa. Rodzaje skal na mapie. Skala duża , skala mała. Zamiana skal. Obliczanie odległości rzeczywistej na podstawie skali mapy.

Cele nauczania dotyczące:

Wiadomości:

Uczeń (wie, umie, potrafi, rozumie):

- wyjaśnić pojęcia - skala, plan, mapa,

- wymienić rodzaje skal na mapie,

- wyjaśnić terminy skala duża, skala mała

Umiejętności:

Uczeń (umie, potrafi)

- prawidłowo odczytać i zapisać rodzaj skali,

- rozpoznać i wskazać skalę dużą i skalę małą,

- zamienić skalę liczbową na mianowaną i podziałkę liniową,

- obliczyć odległość rzeczywistą na podstawie skali mapy w atlasach szkolnych.

Postawy:

Wdrażanie do prawidłowej pracy na lekcji. Dostrzeganie znaczenia skali w życiu codziennym.

Typ lekcji:

Służąca opracowaniu nowego materiału.

Metody:

Słowna, praca z mapą ścienną i atlasem

Formy organizacyjne:

Zbiorowa, indywidualna, grupowa

Środki dydaktyczne:

Rebus, plan przedmiotu -domu, plan miasta, mapy różnego rodzaju, mapa ścienna Polski, atlasy, karty pracy.

Przebieg lekcji

I.Faza wprowadzająca

1.Rozwiązanie rebusu

Hasło - Rodzaje skali

- Zapis tematu w zeszycie przedmiotowym - „Rodzaje skali na mapie”.

II Faza realizacyjna

2. Wyjaśnienie co to jest skala i do czego służy

- Kto przypomni z wcześniejszej lekcji - Co to jest skala? Do czego służy skala?

(skala jest to liczba, która mówi ile razy wymiary danego obiektu, przedmiotu na planie zostały powiększone lub pomniejszone).

- Zapisz na tablicy przykład skali pomniejszającej

1:3 - wyjaśnij co to znaczy? (wymiary tego przedmiotu na planie zostały pomniejszone 3 razy).

- Zapisz na tablicy przykład skali powiększającej

4:1 - wyjaśnij co to znaczy? (wymiary tego przedmiotu na planie zostały powiększone 4 razy).

- Co oznacza skala 1:1? (wymiary na planie są takie same jak w rzeczywistości)

- Zastanówcie się gdzie najczęściej człowiek wykorzystuje skalę? Gdzie ta skala ma zastosowanie?

(do rysowania planów przedmiotów, planów miejscowości, różnego rodzaju map) - pokaz przykładów

3. Wyjaśnienie pojęcia plan i mapa

- Przyjrzyjcie się uważnie przykładom planów i map i przypomnijcie sobie

- Co to jest plan? (plan jest to zarys obiektu lub niewielkiego terenu - obszaru Ziemi widzianego z góry w pomniejszeniu).

- Co to jest mapa? (mapa jest to obraz dużego obszaru Ziemi narysowanego na płaszczyźnie w odpowiedniej skali).

4. Skala duża, skala mała

- Zarówno tworząc plan, jak i mapę korzystamy ze skali.

- Mapy, które przedstawiają duże obszary, gdzie jest mało szczegółów, mówimy, że są wykonane w skalach małych. (pokaz mapy fizycznej Polski)

- Mapy , które przedstawiają mniejszy obszar, gdzie jest więcej widocznych szczegółów, mówimy że są wykonane w skalach dużych. ( pokaz mapy fizycznej Mazowsza, mapy topograficznej, planu miasta)

5. Grupowanie podanych skal na skale duże i małe

Wpisz w odpowiednią rubrykę tabelki następujące skale:

1:1000; 1: 300 000; 1: 1 000 000; 1: 25 000; 1: 10 000; 1:4 500; 1: 20 000 000;

1: 5 000 000; 1: 200; 1: 100 000 000

Skala duża	Skala mała

6. Rodzaje skali na mapie

- Na mapach ściennych i mapach w atlasach stosuje się trzy rodzaje skal

skala liczbowa skala mianowana podziałka (skala) liniowa

1:1 000 000 1cm - 1 km

- Czasami jest tak, że te wszystkie rodzaje skal są na jednej mapie, czasami jest tylko jeden rodzaj skali.

7. Wyszukiwanie przykładów różnych skal z atlasu- zapisywanie na schemacie

Skala

8. Zamiana skal

- Zastanowimy się nad pytaniem do czego potrzebna jest skala mapy, dlaczego jest przydatna zwłaszcza turystom i kierowcom?

(dzięki skali mapy możemy obliczyć rzeczywistą odległość między dwoma miejscowościami)

- W terenie najbardziej przydatną skalą jest skala mianowana i podziałka liniowa. Dzięki niej możemy szybko obliczyć prawdziwe odległości.

- Zamienimy skalę liczbową na mianowaną i podziałkę liniową.

skala liczbowa 1: 2 000 skala liczbowa 1: 300 000

skala mianowana 1cm - 2 000 cm skala mianowana 1cm - 300 000 cm

1cm - 20m 1cm - 3000 m

1cm - 3 km

podziałka liniowa

podziałka liniowa

9. W grupach zamieńcie skalę liczbową na mianowaną i liniową

1:1000 1: 200 000 1: 5 000 000 1: 30 000 000

10. Obliczanie na podstawie skali mapy odległości rzeczywistej miedzy miejscowościami.

- Mówiliśmy, że skala przydatna jest turystom, żeby obliczyć trasę wycieczki, czy marszu z jednej miejscowości do drugiej.

- Obliczamy w następujący sposób

Puławy - Warszawa

Przeliczamy skalę na mianowaną

Mierzymy linijką odległość na mapie - np. 12cm

Wykonujemy działanie- mnożymy skalę mapy przez liczbę cm na mapie.

- W grupach na podstawie mapy fizycznej Polski z atlasu ze str.26 oblicz rzeczywistą odległość miedzy następującymi miastami, które wylosujecie

Wrocław - Poznań

Warszawa- Łódź

Kraków - Lublin

Szczecin - Poznań

Gdańsk - Warszawa

Bydgoszcz - Olsztyn

- Z mapy hipsometrycznej Wyżyny Lubelskiej ze str.34 obliczcie rzeczywistą odległość pomiędzy Puławami, a Nałęczowem.

III Faza podsumowująca

- Spróbujemy podsumować dzisiejszą lekcję o skali mapy.

- Jakie mamy rodzaje skali na mapie?

- Co to za rodzaj skali przedstawiony na obrazku?

- Kto wyjaśni, co to znaczy skala duża, skala mała?

- Która skala na rysunku jest skala małą, a która dużą.

Praca domowa

Uzupełnij kartę pracy dotyczącą skali mapy

---