biegunki - ZUP, MEDYCYNA - ŚUM Katowice, III ROK, MIKROBIOLOGIA, Materiały na ćwiczenia


3.4 Ostre biegunki

Ostre biegunki o etiologii infekcyjnej są jedną z głównych przyczyn zgonów dzieci po­niżej 4 r. ż. i odpowiedzialne są za występowanie niedożywienia w krajach rozwijających się.

W krajach uprzemysłowionych są one drugą pozachirurgiczną, po chorobach układu oddechowego, przyczyną hospitalizacji dzieci. Definicja biegunki została ustalona w 1958r. przez WHO i nadal obowiązuje:

Biegunką nazywamy stan, w którym dziecko oddaje trzy lub wię­cej wolnych stolców w ciągu 24 godzin lub też w tym czasie oddało jeden stolec z domieszką śluzu, krwi lub ropy.

Jedynie u noworodków i niemowląt karmionych piersią oddanie więcej niż 3 stolców wolnych w ciągu 24 godzin uważa się za stan fizjologiczny. Ostra biegunka jest procesem samoograniczającym się i trwa nie dłużej niż 7-14 dni.

Etiopatogeneza

Przyczyny ostrej biegunki są różnorodne i zostały przedstawione w tab.3.4.1. Najczęściej wywołana jest przez czynnik infekcyjny - bakterie, wirusy, grzyby lub pierwotniaki. W krajach rozwijających się 70-80% wszystkich przypadków ostrej zakaźnej biegunki u dzieci do lat 2, spowodowane jest przez wirusy enteropato-genne, do których zalicza, się rotawirusy i parwowirusy, oraz potencjalnie entero-patogenne astrowirusy, coronawirusy, polio, Coxsackie i adenowirusy.

Najczęstsze występowanie biegunek rotawirusowych w Europie obserwuje się w styczniu i lutym. Zakażenie rozprzestrzenia się bardzo szybko, szczególnie w wa­runkach szpitalnych.

Do zakażenia dochodzi poprzez kontakt z chorym lub jego wydalinami. Okres in­kubacji wynosi 48-72 godzin. Inwazja wirusa do błony śluzowej jelita cienkiego po­woduje uszkodzenie komórek nabłonka kosmków jelitowych, które zastępowane są przez komórki krypt o zmniejszonej funkcji w zakresie transportu sodu, glukozy i mają obniżoną aktywność dwusacharydaz, przede wszystkim laktazy.

U większości dzieci zakażonych rotawirusami do pierwszych objawów należą wymioty wyprzedzające na kilka godzin wystąpienie wodnistych, strzelających stolców w liczbie większej niż 10 dziennie. Często biegunce towarzyszy podwyższona ciepłota ciała i ob­jawy kataralne dróg oddechowych oraz objawy odwodnienia nieznacznego stop­nia. U części dzieci stwierdza się przejściową nietolerancję laktozy.

Z innych objawów, które mogą utrzymywać się przez kilka dni należy wymienić nietolerancję białka mleka krowiego. W niewielkiej ilości przypadków u nie­mowląt obserwuje się wgłobienie jelit.

Właściwości enteropatogenne posiadają również parwowirusy, które wywołują biegunki krótkotrwale o łagodnym przebiegu, nierzadko epidemiczne. Wymioty, tak charakterystyczne dla zakażeń rotawirusami, mogą tu w ogóle nie występować. W ob­razie klinicznym dominują bóle brzucha i mięśni.

Etiologię bakteryjną udaje się ustalić w 20-30 % przypadków u dzieci z biegun­ką zakaźną. Do bakterii bezwzględnie chorobotwórczych należą: pałeczki czerwonki, duru brzusznego, durów rzekomych, szczepy od/wierzęce Salmonelli, patogen-ne szczepy E. coli, przecinkowiec cholery i Campylobacter. Do grupy względnie chorobotwórczej zalicza się: pałeczki ropy błękitnej, dwoinki zapalenia płuc i inne. Zarazki te mogą wywołać biegunkę przy masywnym zakażeniu lub obniżonej odporności pacjenta.

Uwzględniając patomechanizm działania bakterii dzieli się je na:

  1. enterotoksyczne - zdolne do produkcji toksyn, które poprzez pobudzenie cy-
    klazy adenylowej i wzrost c-AMP zwiększają wydzielanie sodu i wody do świa­
    tła jelita, (przecinkowiec cholery, enteropatogenne szczepy E. coli)

  2. zdolne do adhezji - po przywarciu do enterocyta wydzielają toksyny i enzymy
    proteolityczne, które niszczą błonę śluzową jelita

  3. zdolne do penetracji - czyli forsowania bariery jelitowej z przedostawaniem się
    do krwi i chłonki i przeniesieniem do innych narządów (mechanizm bakterie-
    mii i posocznicy)

Bakterie posiadające zdolność do adhezji i penetracji zalicza się do inwazyjnych, zaś posiadające własności enterotoksyczne do nieinwazyjnych.




Tab. 3.4.1: Przyczyny ostrej biegunki u dzieci

przyczyna

przykłady

zakażenia jelitowe:

• wirusy

• bakterie

• pasożyty

• grzyby

Judzki Rotawirus, wirusy typu Norwalk (parwowirusy) inne wirusy (adenowirusy, mini-reowirusy, astrowirusy) Salmonella, Shigella, Escherichia coli; EPEC - enteropatogenna ETEC - enterotoksygenna EIEC - enteroinwazyjna EHEC - enterokrwotoczna EAEC - enteroadherentna Yersinia enterolytica, Campylobacter jejuni, Yibrio cholerae, Clostridium difficile Giardia lamblia, Entamoeba histolytica, Trichuris trichiura, Cryptosporidium, Candida albicans

zatrucie

pokarmowe

Clostridium perfringens, Staphylococcus

inne zakażenia

zapalenie wyrostka robaczkowego, zakażenie dróg mo­czowych, zapalenie ucha, zakażenie dróg oddecho­wych, posocznica, zapalenie opon rnózgowo-rdzeniowych i mózgu

nieswoiste stany zapalne

nietolerancja białek pokarmowych: mleko, inne, idiopatyczne wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Crohna, gastroenterocolitis eosinophylica, purpura anaphylactoides (ch. Schonleina Henocha), ze­spół hemoliryczno-mocznicowy (również może być spowodowany swoistym zakażeniem E. coli - EHEC), biegunka po leczeniu antybiotykami (np. rzekomobło-niaste zapalenie jelit), choroba Hirschprunga, entero-colitis, enterocolitis necroticans

czynniki jatrogenne

dieta: płyny hiperosmolarne leki: laksancja, antymetabolity

błędy w żywieniu

ilościowe: przekarmienie, niedożywienie jakościowe: nadmiar tłuszczu, przedwczesne włączenie glutenu do diety



Badania laboratoryjne

które należy wykonać w przebiegu ostrej biegunki wymagającej leczenia szpitalnego: morfologię z rozmazem, jonogram krwi, gazometrię, oznaczyć poziom mocznika i kreatyniny oraz poziom cu­kru we krwi, badanie bakteriologiczne, wirusologiczne, mykologiczne, parazytolo­giczne i badanie ogólne kału.

Na podstawie zachowania się poziomu mocznika w surowicy można wnioskować o stopniu odwodnienia. Jego podwyższenie bez stwierdzonej choroby nerek, świad­czy o przednerkowej azotemii.

Przebieg kliniczny:

Przebieg kliniczny ostrej biegunki niezależnie od czynnika etiologicznego może być różny. Wyróżnia się:

  1. biegunkę łagodną (dyspepsio) z kilkoma wolnymi stolcami w ciągu doby, bez wpływu na stan ogólny i masę ciała,

  2. biegunkę o średnio-cieżkim przebiegu z wieloma stolcami dziennie, często z do­mieszką śluzu, z podwyższoną ciepłotą ciała, z pogorszeniem stanu ogólnego ale bez klinicznych objawów odwodnienia,

  3. biegunkę o ciężkim przebiegu, z narastającą liczbą stolców, wymiotami, pogor­szeniem stanu ogólnego, z niepokojem, adynamią i odwodnieniem,

  4. biegunkę toksyczną (diarrhoea toxica), kiedy oprócz zaburzeń wodno-elektrolitowych i metabolicznych dominują objawy ze strony ważnych dla życia narządów a przede wszystkim ze strony OUN, objawiające się niepokojem, za­burzeniami świadomości, drgawkami lub nawet śpiączką.

Do zaburzeń w zespole toksycznym należą:

  1. odwodnienie,

  2. zaburzenia w składzie elektrolitów,

  3. kwasica metaboliczna,

  4. zatrucie toksynami bakteryjnymi.

  1. ostra niewydolność narządów niezbędnych dla życia (mózg, nerki, wątroba,
    układ sercowo-naczyniowy).

Odwodnienie

w przebiegu biegunki jest następstwem bardzo licznych wodnistych stolców, uporczywych wymiotów a także utraty łaknienia. Do objawów odwodnienia należą: gwałtowny spadek masy ciała, utrata elastyczności skóry, suchość śluzówek jamy ustnej, krtani, języka, warg, u niemowląt zapadnięcie ciemiączka, gałek ocznych, zaostrze­nie rysów twarzy i skąpomocz ze wzrostem ciężaru właściwego moczu lub bezmocz. Utrata ciężaru ciała powyżej 10% wywołuje objawy neurotoksyczne. Objawy kliniczne występu­jące w zależności od stopnia odwodnienia przedstawiono w tab. 3.4.2.

Tab. 3.4.2: Objawy kliniczne a stopień odwodnienia

objawy kliniczne

odwodnienie

lekkie

średnie

ciężkie

ubytek masy ciała

<5%

5-10%

>10%

orientacyjny niedobór płynów (ml/kg)

<50

50-100

>100

stan świadomości dziecka

spokojne, przytom­ne

niespokojne, pobudzone

podsypiające tub nieprzytomne

elastyczność skóry

nieznacznie obni­żona

obniżona

znacznie obniżona

zabarwienie skóry

blada

blado-szara

marmurkowana

śluzówki

lekko podsychające

suche

bardzo suche

gałki oczne

prawidłowo napięte

zapadnięte

bardzo zapadnięte i podsychające

tętno

prawidłowe

lub nieznacznie przyspieszone

przyspieszone

znacznie przyspieszone

mocz

objętość zmniej­szona

skąpomocz

skąpomocz lub bezmocz, azotemia

Kwasica metaboliczna

Patogeneza kwasicy metabolicznej w ostrej biegunce jest złożona. Główną przy-czynąjest nadmierna utrata wodorowęglanów i sodu w stolcach biegunkowych. Poza tym w niedokrwionej nerce dochodzi do spadku regeneracji anhydrazy węglanowej i upo­śledzenia produkcji dwuwęglanów. Przyczyną kwasicy są również zaburzenia prze­miany węglowodanowej. Do objawów kwasicy niewyrównanej należą: senność, na-rastający stan śpiączkowy, pogłębiony oddech Kussmaula sugerujący niewydolność

oddechową.

Zaburzenia elektrolitowe

Hipernatremia:

stężenie sodu w osoczu przekracza 150 mmol/1. Może doprowadzić do pobudze­nia dziecka i do drgawek. Powikłaniem przebytej hipernatremii jest powstanie wod­niaka podtwardówkowego, który może ujawnić się w kilka dni lub tygodni od prze­bytych zaburzeń. Hiponatremia:

stężenie sodu wynosi poniżej 130 mmol/1. Średnia hiponatremia może przebiegać bezobjawowo, natomiast ciężka związana jest z wystąpieniem senności, zmęczenia a na­wet drgawek. Hipokaliemia:

zmniejszenie stężenia jonów potasu poniżej 4 mmol/I. Występuje osłabienie ogólne, hipotonia mięśniowa, osłabienie odruchów okostnowo-ścięgnistych, nie­drożność porażenna. W EKG stwierdza się spłaszczenie lub odwrócenie załamka T, przedłużenie odcinka QT, czasem jest zaznaczony załamek U. Hipokalcemia:

występuje przy obniżeniu stężenia wapnia w osoczu poniżej 8 mEq/l i objawia się jako tężyczkajawna lub utajona. Zaburzenia czynności i uszkodzenie narządów wewnętrznych:

Często w biegunce toksycznej dochodzi do zaburzeń czynności mózgu, wątroby i nerek. Objawami zaburzeń mózgowych są zaburzenia świadomości. Objawem niewydolności wą­troby jest obniżenie czynności detoksykacyjnych i zaburzenia przemiany azotowej. Nato­miast objawem zaburzeń czynności nerek jest skąpomocz lub bezmocz.

Leczenie

Postępowanie lecznicze w ostrych biegunkach uzależnione jest od ciężkości przebiegu schorzenia. Wg zaleceń WHO prawidłowe postępowanie w ostrej biegunce powinno uwzględniać:

  1. szybkie leczenie płynami wieloelektrolitowymi drogą doustną.

  2. utrzymanie żywienia drogą doustną w czasie trwania biegunki,

  3. leczenie szpitalne i nawadnianie drogą dożylną w przypadku biegunki o ciężkim przebiegu z dużą utratą płynów,

  4. ograniczenie stosowania antybiotyków do ściśle określonych przypadków.


Jeszcze do niedawna w leczeniu ostrych biegunek stosowano dietę wodną trwa­
jącą do 24 godzin i stopniowe wprowadzanie rozcieńczonej mieszanki mlecznej lub
mieszanki eliminacyjnej, najczęściej bezlaktozowej. Ostatnio pogląd na leczenie
ostrych biegunek uległ radykalnej zmianie. Zalecenia dotyczące żywienia w ostrych
biegunkach opracowane przez ESPGAN (Europejskie Towarzystwo do spraw Ga-
stroenterologii i Żywienia w Pediatrii) sugerują, że leczenie ostrych biegunek z
lekkim lub średnim stopniem odwodnienia powinno polegać na wyłącznym 4-
godzinnym nawadnianiu doustnymi płynami wieloelektrolitowymi w ilości 50-100 ml/kg oraz szybkiej realimentacji dietą stosowaną przed zachorowaniem.

Teorię nawadniania doustnego opartą na odkryciu wspólnego transportu cząsteczki glukozy i jonu sodu przez błonę komórkową enterocyta uważa się za ważne osią­gnięcie obecnego stulecia. Realimentację należy rozpocząć po 4 godzinach nawad­niania drogą doustną i nadal utrzymać nawadnianie doustne aż do ustąpienia biegun­ki. W ciągu doby dziecko powinno otrzymać 150-170 ml płynu/kg m. c. W pierw­szym okresie leczenia wskazany jest płyn zawierający sód w stężeniu 90 mmol/l, zaś w następnym - płyn o stężeniu sodu 50-60 mmol/l. Płyn do nawadniania doustnego za­lecany przez WHO zawiera 90 mmol/l sodu. W oparciu o wyniki badań, optymalnym płynem dla dzieci europejskich jest roztwór zalecany przez ESPGAN, zawierający w swym składzie mniej sodu - 60 mmol/l, co zabezpiecza przed wystąpieniem hipernatremii. W Polsce produkowane są 2 gotowe płyny do nawadniania drogą doustną: Saltoral ze stężeniem sodu 90 mmol/l i Gastrolit ze stężeniem sodu 60 mmol/l (Tab. 3.4.4).


Tab. 3.4.4: Płyny do nawadnia­nia doust­nego (Orał Rehydration Solutions)

Płyn

skład (mmol/l)

Na+

K+

HCO3~

Glukoza

ESPGAN ORS

60

20

10

74-111

WHO ORS

90

20

30

111

Saltoral

90

20

30

110

Gastrolit

60

20

30

80


Dawkowanie Gastrolitu

Niemowlęta: Przez pierwsze 4-6 godzin 50-100 ml/kg m. c. dziecka, w zależności od stopnia odwodnienia, a następnie około 10 ml/kg m. c. po każdym płynnym stolcu.

Dzieci 2-3 rok życia: Przez pierwsze 4 godziny 50 ml/kg m. c., a następnie około 10 ml/kg m. c. po każdym płynnym stolcu.

Dzieci starsze: Przez pierwsze 4 godziny 500 ml (do zaspokojenia pragnienia) a na­stępnie 100-200 ml po każdym płynnym stolcu.

Nawadnianie doustne może być prowadzone w domu w biegunce o lekkim stop­niu odwodnienia. Wymioty nie są przeciwwskazaniem do nawadniania doustnego. Należy wtedy podawać ptyny zimne, często i w małych porcjach. Oprócz płynów wieloelektrolitowych można podawać herbatę, marchwiankę, mus jabłkowy, jogurty. Mar-chwianka, mus jabłkowy, klej ryżowy tylko w nieznacznym stopniu wpływają na konsy­stencję stolca i nie skracają czasu trwania biegunki. Stosowanie ich tylko uzupełnia doustne płyny nawadniające i kalorie. Niewskazane jest podawanie soków owocowych.

Nawadnianie drogą doustną posiada zalety w porównaniu z dożylnym uzupełnia­niem płynów. Płyn do nawadniania doustnego jest łatwo dostępny, tańszy, może być stosowany w warunkach domowych nie wymagających kwalifikowanego personelu, co zmniejsza stres zarówno u dziecka jak i rodziców, zmniejsza również niebezpie­czeństwo przewodnienia dziecka. Ważnym elementem w leczeniu biegunek jest prawidłowe żywienie. Aktualnie zaleca się, już po 4 godzinach nawadniania płynami wyłącznie drogą doustną, powrót do diety stosowanej przed biegunką. Ten sposób postępowania ma zapobiegać niedoborom energetycznym, podtrzymując ak­tywność dwusacliarydaz i regenerację nabłonka jelitowego. Jednak zbyt wczesna re-alimentacja może wywołać niekorzystne skutki, powodując ciężką biegunkę osmo-tyczną u dzieci z niedoborem dwusacharydaz lub reakcję alergiczną wywołaną białkami mleka krowiego. Niemowlęta karmione piersią powinny być nadal karmio­ne pokarmem matki, zaś karmione sztucznie powinny otrzymywać mleko modyfi­kowane. Wg. grupy roboczej ESPGAN do spraw biegunek, stosowanie mieszanek bezlaktozowych jest w większości przypadków nieusprawiedliwione. Mieszanki niskolak-tozowe lub bezlaktozowe powinny być stosowane tylko u dzieci, u których stwierdzono ce­chy nietolerancji laktozy (pH kału<5,5, ciała redukujące>0,5%). Nie powinno być ograni­czeń co do ilości podawanego pokarmu.

W przypadku biegunki z ciężkim odwodnieniem należy dziecko leczyć szpitalnie i na­wadniać drogą dożylną. W biegunkach o przebiegu ciężkim, przebiegających z ciężkiego stopnia odwodnieniem, leczenie należy rozpocząć od nawadniania drogą dożylną w wa­runkach szpitalnych, ze względu na zagrożenie życia dziecka. Najważniejszym elementem postępowania jest szybkie przywrócenie prawidłowej objętości płynu zewnątrzkomórkowe-go, walka z hipowolemią, zaburzeniami elektrolitowymi i kwasicą. Należy zapewnić stały dostęp do żyły obwodowej i rozpocząć szybkie uzupełnianie objętości krwi krążącej.



Tab. 3.4.5: Przyczyny nie­powodzeń na­wadniania do­ustnego


Tab. 3.4.6: Wskazania do nawadniania dożylnego

Obecnie uważa się, że niezależnie od rodzaju odwodnienia sposób nawadniania w pierwszym okresie leczenia jest jednakowy, ponieważ zarówno w odwodnieniu hipo- jak i hiper- osmotycznym najważniejsze jest szybkie wyrównanie objętości przestrzeni pozakomórkowej. W początkowym okresie nawadniania (4-6 godzin) stoso­wane są płyny zawierające wysokie stężenie sodu (80-130 mmol/1), zbliżone do stę­żenia w przestrzeni pozakomórkowej. W celu uzupełniania bieżących strat i utrzy­mania prawidłowego nawodnienia, w późniejszym okresie wystarczająca jest podaż płynów o znacznie mniejszym stężeniu sodu (30 mmol/1).


Postępowanie w odwodnieniu ze wstrząsem

szybki dostęp żylny

5% albuminy lub roztwór Ringera 20 ml/kg m. c. /30-60 min. dalej jak w odwodnieniu ciężkim


Postępowanie w ciężkim odwodnieniu (pierwsze 12 godzin)

dostęp żylny

1 ml/kg m. c. NaHCO3 (1:4 z aqua pro inj.)

Roztwór Ringera: 40-60 ml/kg m.c. /4 godziny

70 ml/kg m. c. /8 godz 5% glukoza

+ 1,5 ml/kg m. c. 10% NaCl

+ 1-2 ml/kg m. c. 8,4% NaHCO3

+ 0,5 ml/kg m. c. 15% KC1 (0,75 ml/kg m. c. w hipokaliemii



Postępowanie w ciężkim od­wodnieniu (druga połowa pierwszej do­by)

nawadniane dożylne

70 ml/kg m. c/12 godzin, 5% glukoza

+ l,25 ml/kg m. c. 10% NaCl

+ 0,75-1,0 ml/kg m. c. 15% KC1

w razie ciężkiego stanu ogólnego, wysokiej leukocytozy, gorączki:

W przypadku odwodnienia hipernatremicznego dożylne nawadnianie polega na stop­niowej redukcji podaży sodu i jak najszybszym rozpoczęciu nawadniania drogą doustną.

W tabelach 3.4.7-3.4.9 przedstawiono aktualne wytyczne, opracowane przez Przewodniczącego Krajowego Zespołu Konsultanta Medycznego w Dziedzinie Pe­diatrii oraz w Dziedzinie Medycyny Szkolnej prof. P. Januszewicza, dotyczące na­wadniania dzieci z ostrymi biegunkami.

Przedstawione schematy dotyczą ujednoliconego leczenia płynami dożylnymi, w cią­gu pierwszych 24 godzin, niezależnie od rodzaju odwodnienia. Często już po 6-12 godzinach nawadniania dożylnego możliwe jest włączenie nawadniania drogą doustną i ograniczenie lub rezygnacja z podaży płynów drogą dożylną.

Wyrównywanie niedoborów potasu (K*) prowadzi się poprzez podawanie KC1 drogą dożylną po pojawieniu się prawidłowej diurezy. Wg aktualnych doniesień za­lecana jest podaż potasu już w pierwszych godzinach leczenia, bez oczekiwania na diurezę, ponieważ w stanach ciężkiego odwodnienia dochodzi do utraty tego jonu, mimo prawidłowego poziomu w surowicy. Nie podając potasu przy równoczesnym podawaniu wody można doprowadzić do ciężkiej hipokaliemii. Nie należy podawać potasu dożylnie w okresie nie wyrównania krążenia i czynności nerek.

Do stosowania dożylnego używa się następujących roztworów KC1;

1ml 7,5%KCl= 1,0 mmol K+

1ml 15%KCl = 2,0 mmol K+

Stężenie potasu w płynie kroplówkowyrn nie powinno być wyższe niż 20-40 mmol/l i nie należy przekraczać dawki 3 mmol/kg /dobę.

W kwasicy metabolicznej podaje się 8,4% roztwór NaHCOs, którego ilość w ml oblicza się wg wzoru:

V = masa ciała x 0,3 x BE (niedobór zasad)

l ml 8,4% NaHCOs - i mmol NaHCO.^ i l mmol Na+

Uzyskaną ilość podaje się powoli w 2 lub 3 porcjach rozcieńczając wodą desty­lowaną w stosunku 1:4.

Płyny powinno się podawać pompą infuzyjną z zaprogramowaną prędkością.

Leczenie farmakologiczne

Większość biegunek niezależnie od etiologii nie wymaga stosowania antybio­tyków ani chemioterapeutyków, ponieważ mają one przebieg samoograniczający się.

Początkowo należy stosować leczenie empiryczne do momentu otrzymania wyni­ków posiewu i anty biogram u, po czym zastosować leczenie celowane. Wykaz an­tybiotyków stosowanych w leczeniu ostrych biegunek przedstawiono w tabeli 3.4.11


Tab. 3.4.10: Wskazania do leczenia antybioty­kami i che-miotera-pe u ty karni


Antybiotyki stosowane u noworodków i niemowląt drogą doustną mogą zabu­rzać florę fizjologiczną przewodu pokarmowego i uszkadzać błonę śluzową jelita prowadząc do biegunki przedłużającej się (diarrhoea protracta).

W leczeniu ostrych biegunek znajdują zastosowanie preparaty absorbujące toksyny bakteryjne, wirusy, sole żółciowe i niestrawione cukry. Do tej grupy leków należy Smecta szeroko stosowana od kilku lat również w Polsce. Smectę zaleca się 2-3 x 'A torebki/dobęu niemowląt. U dzieci powyżej l roku i dzieci starszych 2-3x1 torebkę. Probiotyki (Lakcid, Lakcid Forte, Laktobif) są lekami wspomagającymi w przebiegu leczenia antybiotykami. Służą do przywrócenia i utrzymania prawidłowej flory przewodu pokarmowego. Ampułki leku należy rozpuścić w wodzie lub mleku i po 30-60 min. podać doustnie.


Tab. 3.4.11:

Antybiotyki

i chemio-

terapeutyki

stosowane

w leczeniu

ostrych

biegunek

czynnik

etiologiczny

leczenie

dawkowanie (mg/kg/dobę)

droga poda­wania

Salmonella

Amoksycylina

100

po

Ampicylina

200

iv

Kotrymoksazol

(TMP/SFX)

10(TMP)

po

Cefotaxime

140-200

iv

Ceftriaksone

100

iv

Chloramfenikol

75

iv

Shigella

Kotrymoksazol

5-10 (TMP)

po

Ampicylina

100

iv

Ceftriaksone

50

iv

E. coli

Kotrymoksazol

5-10 (TMP)

po/iv

Campylobacter jejuni

Erytromycyna

50

PO

Yersinia

enterocolitica

Kotrymoksazol

1045 (TMP)

po

Clostridium difficile

Yankomycyna

20-40

po

Metronidazol

30

po/w


Leki przeciwbiegunkowe zwalniające motorykę przewodu pokarmowego, do których należy Loperamid (Imodium), są niewskazane w leczeniu ostrych biegunek u dzieci z po­wodu często występujących objawów ubocznych.

W przypadku braku poprawy po zastosowanym leczeniu i utrzymywania się zaburzeń wodno-elektrolitowych i kwasowo-zasadowych należy zastosować krótkotrwale żywienie pozajelitowe.


Tab. 3.4.12: Wskazania do żywienia pozajelitowe­go w ostrych biegunkach



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Aseptyka i antyseptyka, MEDYCYNA - ŚUM Katowice, III ROK, MIKROBIOLOGIA, Materiały na ćwiczenia
Patofizjo I termin 2013, MEDYCYNA - ŚUM Katowice, III ROK, PATOFIZJOLOGIA, EGZAMIN
prelekcja4, MEDYCYNA - ŚUM Katowice, III ROK, GENETYKA, genetyka prelekcje
01 zoladek, MEDYCYNA - ŚUM Katowice, III ROK, PMK
ETIOLOGIA OGÓLNA, MEDYCYNA - ŚUM Katowice, III ROK, PATOFIZJOLOGIA, WYKŁADY
Ptofizjo 2013 II termin, MEDYCYNA - ŚUM Katowice, III ROK, PATOFIZJOLOGIA, EGZAMIN
pytania z seminariow, MEDYCYNA - ŚUM Katowice, III ROK, PMK
2011 t.2, MEDYCYNA - ŚUM Katowice, III ROK, PATOFIZJOLOGIA, EGZAMIN
Bioetyka, MEDYCYNA - ŚUM Katowice, IV ROK, BIOETYKA
Obwodowy i wegetatywny układ nerwowy - 2007, MEDYCYNA - ŚUM Katowice, II ROK, Fizjologia
tkanka newrowa wykład, MEDYCYNA - ŚUM Katowice, II ROK, Fizjologia
Wykłady bioetyka 2011, MEDYCYNA - ŚUM Katowice, IV ROK, BIOETYKA
Farmakologia 2010 cd, MEDYCYNA - ŚUM Katowice, IV ROK, FARMAKOLOGIA, Egzaminy
Bioetyka - opracowanie pytań, MEDYCYNA - ŚUM Katowice, IV ROK, BIOETYKA

więcej podobnych podstron