POJĘCIE ADM. PUBL. Adm. jest działalnością trwałą, celową i planową. Pojęcie adm. publ. jest szersze od pojęcia adm. pań. i obejmuje ono nie tylko pań. podmioty adm., ale również pozostałe podmioty spełniające funkcje tejże adm. W teorii wyróżnia się adm. publ. w ujęciu: 1) organizacyjnym (podmiotowym) stanowi wtedy ogół podmiotów adm. a więc org. adm. i inne podmioty wykonujące określone funkcje z zakresu adm. publ. 2) materialnym (przedmiotowym) jest to działalność pań. której przedmiotem są sprawy adm. albo inaczej zadania i kompetencje w zakresie władzy wykonawczej, 3) formalnym jest to działalność wykonywana przez podmioty adm. bez względu na to, czy ma ona charakter adm. czy też nie ma tego charakteru.

TYPOWE CECHY ADM. PUBL. a) adm. jest zjawiskiem społecznym. Przedmiotem adm. jest współżycie społeczne. Adm. musi zajmować się sprawami wspólnoty i członkami tej wspólnoty, b) adm. cechuje aktywność, inicjatywa, działalność ukierunkowana na przyszłość - ta cecha występuje wyraźnie, gdy adm. wykonuje ustawy. Jest to zasadnicza cecha adm. która odróżnia ją od wymiaru sprawiedliwości, c) adm. podejmuje konkretne środki do uregulowania spraw jednostkowych i urzeczywistnienia określonych przedsięwzięć - ta cecha odróżnia adm. od ustawodawstwa.

RÓŻNE POSTACIE ADM. PUBL. Wyróżnia się adm.: 1) władczą zwierzchnią charakteryzuje ją pr. wydawania jednostronnych aktów pr. 2) nie władczą - zawiadowczą działa przy pomocy śr. pr. cyw. bądź działań faktycznych, lub podział na adm. 3) władczą - adm. wkracza, przy użyciu śr. władczych integruje w sferę pr. obywatela, ogranicza jego wolność bądź własność, gdy nakłada na niego obowiązek, w jakiś sposób go obciąża, 4) świadczącą - zapewnia ona obywatelowi określone lub inne korzyści.

ROZGRANICZENIE MIĘDZY PR. ADM. A INNYMI GAŁĘZIAMI PR. 1) a pr. konst. - pr. adm. jest skonkretyzowanym pr. konst. NP konst. stanowią punkt wyjścia dla NP adm. dotyczy to zwłaszcza regulacji pr. dotyczącej ustroju adm. 2) a pr. cyw. ujmowane jest jako rozgraniczenie pr. publ. a pr. prywatnego.

Podział praw wg teorii: a) t. interesu - pr. publ. służy interesowi publ. a pr. prywatne urzeczywistnia interesy prywatne, b) t. podporządkowania - jako kryterium przyjmuje charakter stos. praw. Gdy występuje stos. prawnej nadrzędności pań. i podporządkowania obywatela, to wtedy mamy do czynienia z pr. publ. a gdy zaś pozycja strony stosunku pr. jest równa to wtedy chodzi o pr. prywatne, c) t. podmiotu - inaczej teoria spraw specjalnych, do pr. publ. należą te NP które uprawniają lub zobowiązują podmioty dysponujące władztwem pań. zaś NP które mogą uprawniać lub zobowiązywać każdego należą do pr. pryw.

STOSUNEK ADM. - PR. Stos. między pań. i działającymi w jego imieniu podmiotami adm. publ. a obywatelami i innymi podmiotami oparte są na NP adm. i dlatego te stosunki nazywa się stos. adm. - pr. Stos. adm. pr. różni się od stos. cyw. pr. tym, że adm. działa władczo.

ELEMENTY STOSUNKU ADM. - PR. 1) przedmiot - leży zawsze w sferze prawem określonych zadań adm. publ. 2) podmiotami - są zawsze org. adm. upoważniony do żądania określonego zachowania się albo świadczenia; i podmiot (os. fiz. lub pr. jednostka adm.),do którego skierowany jest nakaz lub zakaz albo który żąda określonego zachowania się od org. adm. 3) treść (obowiązki i uprawnienia) mogą polegać na działaniu, znoszeniu lub zaniechaniu. Obowiązki i uprawnienia mają w zasadzie charakter osobisty i nie mogą być przenoszone na inne os., wygasają z chwilą śmierci os. obowiązanej lub uprawnionej.

Obowiązki i uprawnienia, będące treścią stos. adm. pr., mogą polegać na działaniu, znoszeniu lub zaniechaniu. O tym jakie obowiązki mogą być nałożone i jakie uprawnienia mogą być przyznane, przesądzaj ą przepisy pr. mat. nie może być dowolności.

RODZAJE STOSUNKÓW ADM. - PR. 1) stosunki adm. pr. wywołujące skutki na podstawie NP mat. 2) stosunek adm. pr. proceduralny ma charakter stosunku czasowego, przejściowego. Podstawą pr. tego stosunku są normy proceduralne. Stosunek ten nawiązany zostaje z chwilą wszczęcia postęp. adm. a wygasa z momentem wydania ostatecznej decyzji adm. 3) proceduralny stosunek sporno adm. podstawą pr. tego stosunku są przepisy pr. dopuszczające zaskarżenie aktów adm. do sądu. Stosunek ten trwa od chwili zaskarżenia aktu adm. do czasu wydania orzeczenia, 4) stosunki adm. - pr. odnoszą się do konkretnego, jednorazowego działania, 5) stosunki adm. pr. trwałe mogą one być związane z pr. osobistymi (np. z obowiązkiem szkolnym), pr. majątkowym (np. z obowiązkiem podatkowym), 6) stosunek nadzoru - w związku ze sprawowaniem nadzoru występują, między org. nadzoru a podmiotami nadzorowanymi, 7) stosunki egzekucyjne;

WŁADZTWO ADM. Org. adm. publ. mogą same, bez ingerencji sądów, stosować przymus dla przeprowadzenia swoich zarządzeń. Władztwo adm. stanowi część władztwa pań. zapewnia skuteczność i efektywność działań poprzez przymus adm. tj. możliwość stosowania śr. egzekucyjnych, przymusu w sposób bezpośredni w celu wymuszenia wykonania obowiązku, jednostronne wydawanie nakazów i zakazów ze skutkiem wiążącym nie za pośrednictwem sądu.

POJĘCIE PR. ADM. Pr. adm. stanowi gałąź pr. która reguluje działalność org. pań. podejmowaną w celu wykonania ustalonych pr. zadań organizatorskich wypełnianych w swoistych formach działania. Normy pr. adm. mogą być dzielone na określone grupy w zależności od przyjętego kryterium podziału: 1) z punktu widzenia regulowanej tematyki: a) normy bezpośrednio dotyczące organizacji aparatu adm. normy te tworzą ustrojowe pr. adm. b) normy bezpośrednio dotyczące toku działania org. adm. normy te tworzą procedurę adm. c) normy dotyczące konkretnych działów adm. publ. normy te tworzą tzw. szczegółową część pr. adm. 2) kryterium charakteru stosunku łączącego org. stosujący normę z adresatem działania: a) normy regulujące stosunki między org. adm. i innymi podmiotami adm. z jednej strony a obywatelami i os. pr. z drugiej strony; normy te dotyczą tzw. sfery zew. kontaktów między adm. publ. a obywatelami, b) normy regulujące stosunki jakie zachodzą między org. i instytucjami pań. wzajemnie: normy te regulują stosunki wewnątrz systemu organizacji adm. publ.

POJĘCIE ŹRÓDEŁ PRAWA. Źródłem pr. jest to z czego można dowiedzieć się, jaka jest treść NP. Są to źródła poznania. Takimi źródłami są org. publikacyjne, w których ogłaszane są AN. Podział źródeł pr. adm. 1) wg kryterium pozycji org. stanowiącego pr. źródła pr. stanowione przez: a) centralne org. pań. Sejm, Senat, Prezydent RP, RM, ministrowie i inne org. adm. centralnej, b) org. terenowe: org. rządowej adm. ogólnej i specjalnej nie zespolonej oraz org. jednostek sam. teryt. 2) z innego punktu widzenia: a) powszechnie obowiązującego: należy zaliczyć akty zawierające generalne i abstrakcyjne normy, które tworzą, zmieniają lub uchylają pr. i obowiązki obywateli os. pr. b) wewnętrznie obowiązującego: tworzą odrębny układ NP regulujących tylko stosunki wewnątrz samego aparatu adm. publ.

TERENOWE ŹRÓDŁA PR. AKTY PR. MIEJSCOWEGO. Akty pr. miejscowego = przepisy pr. powszechnie obowiązujące na oznaczonej części terytorium państwa. Wyróżnić można podziały: a) na przepisy wydawane przez org. sam. teryt b) na przepisy wydawane przez org. adm. rządowej oraz c) na przepisy mające charakter samoistnych norm w ramach upoważnień ustawowych, d) przepisy wykonawcze. Rodzaje aktów pr. miejscowego: e) akty zawierające statuty, f) akty zawierające przepisy wykonawcze, przepisy porządkowe. Muszą być ogłoszone np. w wojewódzkim dzienniku urzędowym.

SWOISTE (SZCZEGÓLNE) ŹRÓDŁA PRAWA. 1) Akty wewnętrzne mogą nosić nazwy np. regulamin, instrukcja, pismo ogólne itp. Regulują różne materie. Cechą charakterystyczną aktów wew. jest ich szczególny krąg adresatów. Nie muszą być publikowane w org. publikacyjnych. Wystarczy, że dotrą do wiadomości ich adresatów. 2) Akty planowania akty budżetowe oraz ustanawiające normy techniczne. Szczególną rolę w procesie adm. i podejmowania ważnych decyzji spełnia plan zagospodarowania przestrzennego, który odznacza się cechą generalności i konkretności. Plan ten stanowi, podstawę obok ustaw zawierających normy pr. mat., do wydawania decyzji adm.

ŹRÓDŁA PR. STANOIONE PRZEZ ORG. CENTRALNE. 1) Konst. 2) Ustawa - adm. publ. może tylko wówczas działać legalnie, o ile jej działanie znajdzie podstawy i uzasadnienie w obowiązujących ustawach. Wynikają z tego 2 zasady: a) zasada nadrzędności ustawy w systemie pr. wszystkie inne źródła pr. muszą formalnie być z nią zgodne, a mat. służyć jej wykonaniu, nawet wówczas gdy konkretyzują przepisy ustawowe. b) zasada wyłączności ustawy (wyłącznej materii ustawowej) najważniejsze sprawy dla życia obywateli i funkcjonowania org. powinny być rozstrzygane w drodze ustawy. Źródłami pr. adm. są te ustawy, które zawierają w swej treści regulacje dotyczące funkcjonowania adm. zawierają NP adm. 3) AN z mocy ustawy - wg Konstytucji z 1997r. mogą być wydawane tylko w stanie nadzwyczajnym - czasie stanu wojennego. Dekret - rozporządzenie z mocą ustawy - przysługujące Prezydentowi w szczególnych wypadkach (klęski żywiołowe, stan wyjątkowy na terenie kraju - wymagają późniejszej ratyfikacji przez Sejm. (od 52 - 89 dekrety mogła wydawać Rada Państwa). Uchwały - (o wyborze marszałka, wicemarszałków, członków komisji, prezesa NIK, Rzecznika Praw Obywatelskich, w sprawie regulaminu, trybu postępowania przed Trybunałem 4) Umowy międzynarodowe.

5) Rozporządzenia - są równocześnie formą działania adm. jest właściwą formą stanowienia pr. powszechnie obow. Rozporządzenia mogą być wydawane na podstawie szczegółowych upoważnień ustawowych musi ono pozostać w jego granicach. Warunkiem wejścia w życie rozporządzenia jest jego ogłoszenie w sposób prawem przewidziany. 6) Pozostałe AN stanowione przez org. centralne - zarządzenia, uchwały wydawane przez Prezydenta RP, Prezesa RM, ministrów i przewodniczących komitetów.

ORGANY PUBLIKACYJNE. 1) Dz. ustaw RP i Dz. Urzędowy RP „Monitor”. 2) Monitor Sądowy i Gospodarczy. 3) Dz. urzędowe org. centralnych. 4) Wojewódzkie dzienniki urzędowe.

PODZIAŁ FORM DZIAŁANIA ADM. PUBL. Podział na czynności pr. (celem jest wywołanie określonego skutku pr.) i inne działania adm., nie polegające na wydawaniu aktów pr. nie będące czynnościami pr.. Do innych działań adm. publ. należą: działania społeczno organizatorskie, działania faktyczne in. czynności materialno techniczne, „zwykłe poświadczenie”. Czynności pr. polegają na objawieniu woli przez org. adm. publ. w celu wywołania określonych skutków pr., a więc w celu powstania, zmiany lub zniesienia stosunków pr.. Rozróżniamy 2 grupy: a) gdy adm. działa władczo, to wtedy mamy do czynienia z czynnościami adm. pr., regulowanymi przez pr. adm. b) gdy adm. nie działa władczo, lecz posługuje się czynnościami pr. cyw. regulowanymi przez pr. cyw.

CZYNNOŚCI ADM - PR. Czynności adm. - prawne można podzielić na: 1) Akty zew., które mogą być skierowane do wszystkich obywateli i podmiotów nie podporządkowanych organizacyjnie ani nie pozostających w szczególnych stosunkach zależności 2) Akty wew. które skierowane są do podmiotów pozostających w stosunku podporządkowania albo do osób pozostających w szczególnym stosunku zależności i poddanych z tego tytułu szczególnym stosunkom pr. 3) Akty procesowe - dla realizacji materialnego pr. adm. podstawowe znaczenie mają akty procesowe - takie jak kpa oraz ustawa o postęp. egz. w adm. ALBO 1) Aktami generalnymi w układzie zew. są rozporządzenia, zaś w układzie wew. - instrukcje zarządzania wew., a w układzie zakładowym - regulaminy, 2) Aktami indywidualnymi w układzie zew. są decyzje adm. w ukł. wew. polecenia służbowe, w ukł. zakł. - polecenia zakładowe dla użytkowników. Stosując jako kryterium podziału stopień konkretności oznaczenia adresata aktu można wyróżnić: 1) Akty generalne - rozporządzenia: określają one metody postępowania 2) Akty planowania - tutaj NP nakłada obowiązek wykonania planu 3) Akty tworzące sytuacje pr. dla obywateli regulują pr. konkretne, indywidualne sytuacje, ale nie skierowane do określonego adresata 4) Akty tworzące uprawnienie lub obowiązek dla oznaczonego adresata - tworzą one bądź trwały status określonej osoby, bądź regulują jedną konkretną sprawę 5) Akty egzekucyjne, które zalicza się do aktów adm. o ile są czynnościami prawnymi

AKT ADM. jest władcze działanie pr. org. adm. skierowane na wywołanie konkretnych, indywidualnie oznaczonych skutków pra.. Podstawą aktu adm. jest przepis pr.

PODZIAŁ AKTÓW ADM. 1) Wg kryterium zdeterminowania aktu adm. przez podstawę pr. można wyróżnić: a) akt deklaratoryjny - stwierdza, że pewien stosunek pr. zaistniał. Akt ten działa a więc od chwili, gdy zostały spełnione przesłanki, z którymi przepis pr. wiąże określone pr. lub obowiązki b) akt konstytutywny ma charakter twórczy, tworzy, zmienia lub znosi stos. pr. przy czym skutek pr. aktu następuje tutaj nie z mocy ustawy, ale z mocy aktu adm. 2) Akty formalne i nieformalne. Minimum formy jest zawsze konieczne dla nie budzącego wątpliwości podania treści aktu jego adresatowi. 3) Jeżeli jako kryterium podziału przyjmiemy stosunek wydającego aktu to podział na: a) akty wew. - skierowane są do podmiotów nie podporządkowanych organizacyjnie org. wydającemu akt, a więc do obywateli osób pr., nie pozostających w stosunku zależności organizacyjnej od org., który wydaje akt b) akty wew. - skierowane są do podporządkowanych org. i innych jednostek organizacyjnych oraz do podległych pracowników 4) akty pozytywne - które w całości uwzględniają żądania adresata. Akty negatywne - nie uwzględniające choćby w części żądania strony i nakładające na stronę obowiązek pr. bądź ustalające taki obowiązek. 5. Akty jednostronne - wydawane niezależnie od woli adresata aktu Akty dwustronne - wydawane za zgodą adresata 6. Akty: a) nakazujące - zawierają nakazy i zakazy b) kształtujące - ustanawiają, zmieniają lub znoszą konkretny stos. pr. c) ustalające - ustalają pr. lub prawie istotną właściwość osoby 7) Wg zasięgu ich mocy obowiązującej. 8) Wg pozycji org. wydającego akt.

PRAWIDŁOWOŚĆ AKTU. Akt adm. jest prawidłowy jeżeli odpowiada wszelkim przesłankom stawianym mu przez porządek pr. Akt adm. który odpowiada wszelkim pr. wymogom jest aktem prawidłowym, jeżeli zastał wydany przez właściwy organ; gdy akt został wydany zgodnie z przepisami pr. formalnego; gdy akt jest treściowo zgodny z obowiązującym pr. mat.

WADLIWOŚĆ AKTU. Akt adm. jest wadliwy, sprzeczny z pr. jeżeli narusza jakikolwiek przepis obow. pr. Wadliwość aktu adm. może być istotna, nieistotna lub kwalifikowana. Wadliwość istotna może powodować uchylenie lub zmianę aktu.

UZNANIE ADM. (TZW. „SWOBODNE UZNANIE”). Uznanie adm. istnieje wówczas, gdy org. adm. dla urzeczywistnienia stanu pr. może wybierać między różnymi rozwiązaniami. Uznanie występuje wtedy, gdy norma pr. nie determinuje w sposób jednoznaczny skutku pr., lecz pozostawia w sposób wyraźny dokonanie takiego wyboru org. adm. Przy wykonywaniu ustaw ważne są dwie instytucje: l) uznanie adm. 2) pojęcie nieokreślone Stosowanie pr. następuje w czterech fazach: l) wyjaśnienie i ustalenie stanu faktycznego 2) wykładnia i ustalenie stanu ustawowego 3) subsumpcja 4) ustalenie skutku pr. udowodnionego faktu. Z uwagi na to że NP nie może przewidzieć wszystkich wypadków pozostawia pewien luz który musi wypełnić organ stosujący normę. Instytucję zwolnienia org. z mocy pr. od związania ustawowego nazwano "swobodnym uznaniem", a obecnie mówi się o uznaniu adm. W związku z instytucją uznania adm. można wyodrębnić: - akty wydawane w zakresie ścisłego związania ustawowego - akty oparte na uznaniu adm. decyzje oparte na nim podlegają kontroli NSA.

INNE FORMY DZIAŁANIA ADM. 1. Umowa cyw.-pr. regulowane pr. cyw. działanie przynajmniej dwóch samodzielnych stron; akt który dochodzi do skutku w wyniku żądnego oświad. woli stron 2) Umowa adm. organ adm. zawiera z osobą bądź osobami, w stosunku do której (ych) w innym przypadku być wydany akt adm. Może powodować nawiązanie, zmianę bądź znoszenie stos. adm. 3) Ugoda adm. - ma charakter ugody pomiędzy stronami postęp. adm., zawieranej przez org. przed którym toczy się postęp. adm. Może być zawarta tylko w indywidualnej sprawie, wyłącznie w czasie trwania postęp. adm. i tylko w takiej sprawie, w której biorą udział co najmniej dwie strony o spornych interesach. Zastępuje decyzje w sprawie. 4) Porozumienie adm. jest instrumentem organizowania działalności podmiotów w sferze przydzielonych im zadań, w szczególności obejmować może sferę stosunków adm. pr. 5) Przyrzeczenie - jest szczególnym rodzajem oświadczenia org. adm., przez które zobowiązuje się on do podjęcia określonego działania albo do dopuszczenia do pewnego działania.

POJĘCIE I ZASADY USTROJOWEGO PR. ADM. APARAT ADM. Jest to określenie zbiorcze dla oznaczenia różnych jednostek org. wykonujących funkcje adm. publ. takich jak org. adm. publ. zakłady publ., zakłady użyteczności publ. org. społ., korporacje, a nawet upoważnione osoby pr. Jednostki wchodzące w skład aparatu adm. nazywane są podmiotami adm. Przyczyny podziału aparatu adm. a) funkcjonalne - różne dziedziny adm. wymagają zróżnicowanych, specjalnych kwalifikacji b) terytorialne - ze względu na podział terytorialny i wagę spraw c) organizacyjne - inne są powiązania między org. samorządowymi, a inne między samorządem a adm. rządową czy między org. adm. rządowej wzajemnie.

PODMIOTY ADM. Klasyfikacja org. adm. publ. a) org. naczelne i inne org. adm. b) org. centralne i terenowe. Org. centralne jest org., którego zasięg działania rozciąga się na obszar całego pań., a org. terenowym - org. który realizuje swoje kompetencje tylko na określonej części terytorium pań. c) org. decydujące (mogą rozstrzygać sprawy w drodze czynności pr. i pomocnicze (mogą tylko występować z inicjatywą czy też opiniować przedstawione im sprawy przez org. decydujące bądź też jedynie czynności kontrolne d) org. jednoosobowe (monokratyczne - jedna osoba) i kolegialne (wiele osób): kryterium podziału stanowi struktura org. e) org. zawodowe (składa się lub jest obsadzany przez osoby, które z tego tytułu otrzymują wynagrodzenie, będące źródłem utrzymania) i społeczne (w jego skład wchodzą osoby traktujące swoją pracę w org. honorowo)

RODZAJE WŁAŚCIWOŚCI. a) właściwość rzeczowa dotyczy przydzielonych danemu org. kategorii spraw. Rozstrzyga ona o tym, jaki org. załatwia sprawy z zakresu budownictwa, przemysłu, oświaty, zdrowia itp. b) właściwość miejscowa (terytorialna) dotyczy przestrzeni i terytorium) działania organu c) właściwość instancyjna (utożsamiana niekiedy z funkcjonalną) zakłada wielostopniową organizację adm. i rozstrzyga, którego stopnia org. jest właściwy do załatwienia sprawy d) właściwość funkcjonalną traktować można nie tylko jako właściwość instancyjną, ale również inaczej. Odnosi się ona do określenia, który z wewnętrznych org. danego podmiotu właściwy jest do załatwienia danej sprawy. Pojęcie „władztwa organizacyjnego” należy rozumieć jako uprawnienia do tworzenia, zmiany i znoszenia podmiotów adm.

SAMORZĄD. Adm. sam. można określić jako adm. samodzielną, poddaną jedynie nadzorowi, a ponadto realizowaną przez odrębne od państwa podmioty adm. Do istotnych cech samorządu zaliczamy: a) korporacyjny czy zrzeszony charakter samorządu b) członkiem samorządu staje się z mocy ustawy c) wykonuje on zadania należące do adm. publ. d) owo zarządzenie odbywa się na zasadach samodzielności (decentralizacji)

CENTRALNE ORG. ADM. Funkcje centralnych org. adm. spełniają: a) Prezydent RP b) RM w tym org. wew. RM: stałe komitety RM (Komitet Ekonomiczny Regionalnej i Zrównoważonego Rozwoju), Komitety powoływane do rozpatrywania określonej sprawy, rady i zespoły jako org. pomocnicze lub opiniodawcze a) Prezes RM b) ministrowie c) Komitet Badań Naukowych d) Komitet Integracji Europejskiej e) Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji f) Inne org. adm. centralnej, nie będące org. naczelnymi

PODZIAŁ TERYTORIALNY. Każde pań. dzieli swoje terytorium na mniejsze jednostki w celu sprawnego wykonywania swych funkcji przy zastosowaniu org. pań. z których część stanowi org. centralne, a pozostałe są org. terenowymi. „Podziałem terytorialnym nazywać będziemy względnie trwałe rozczłonkowanie przestrzeni pań. dokonywane dla pewnej grupy lub określonych tylko jedn. org. pań. lub jedn. niepań. wszakże wykonujących zadania pań.

TRZY RODZAJE PODZIAŁU TERYTORIALNEGO. 1) podział zasadniczy: tworzony jest dla org. terenowych o kompetencjach ogólnych, posiadających podstawowe znaczenie dla terenowych org. rządowej adm. ogólnej i jednostek sam. teryt. 2) podział pomocniczy: dokonywany jest dla org. o charakterze pomocniczym w stosunku do org. o podstawowym znaczeniu np. podział gminy na sołectwa. Są to podziały dokonywane dla wykonywania takich zadań pań. których wykonywanie w ramach podziału zasadniczego jest z różnych względów celowe; są to podziały specjalne np. adm. górnicza. 3) specjalny - dokonywany dla wykonania takich zadań pań. których wykonywanie w ramach

OBOWIĄZUJĄCA REGULACJA PRAWNA. Konstytucja z 1997r. nie wymienia jednostek zasadniczego podziału teryt. Z Konst. wynika, że przedstawicielem RM w województwie jest wojewoda oraz, że podstawową jednostką samo. teryt. jest gmina, a inne jednostki samorządu regionalnego albo lokalnego i regionalnego określa ustawa.

PODZIAŁ ZASADNICZY. Jednostkami zasad. podz. teryt. są: gminy, powiaty, województwa. Ustawa z 24 lipca 1998r. utworzyła 16 województw. Wg ustawy z 05.06.1998r. o samo. powiatowym, powiat jako jednostka zadań podziału teryt. obejmuje całe obszary graniczących ze sobą gmin albo cały obszar miasta na pr. powiatu. Wg art. 164 ust. 1 Konst. podstawową jedn. samo. teryt. jest gmina. Zagadnienia związane z podziałem teryt. na gminy reguluje ustawa z 08.03.1990r. o samo. gminy. Gmina powinna obejmować obszar jednorodny ze względu na układ osadniczy i przestrzenny oraz więzi społ. i gosp. zapewniające zdolność wykonywania zadań publ.

TERENOWE ORGANY ADM. RZĄDOWEJ. Adm. rządową na terenie województwa wykonują: a) wojewoda b) kierownicy zespolonych służb inspekcji i straży , działający pod zwierzchnictwem wojewody c) org. adm. nie zespolonej d) organy samo. teryt. jeżeli wykonywanie zadania adm. rządowej wynika z ustawy lub z zawartego porozumienia e) kierownicy powiatowych służb inspekcji i straży działający pod zwierzchnictwem starosty f) org. innych samorządów, jeżeli wykonywanie zadań adm. rządowej następuje na podstawie ustawy lub porozumienia

SPRAWY ZALICZANE DO ZAKRESU ADM. RZĄDOWEJ. 1) Sprawy wykraczające poza zakres interesów lokalnej lub regionalnej społeczności np. obronność kraju 2) Sprawy, których jedn. samo. teryt. nie byłby w stanie wykonać ze względów technicznych np. energetyka Sprawy reglamentacji adm. nie związane bezpośrednio z zaspokajaniem potrzeb lokalnej I regionalnej wspólnoty

SAMORZĄD TERYTORIALNY. Do najważniejszych źródeł pr. należą ustawy: a) z 05.06.1998r. o samo. powiatowym b) z 05.06.1998r. o samor. województwa c) z 16.07.1998r. ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw d) z 26.11.1998r. o dochodach jednostek sam. teryt. w latach 1999 - 2000

POJĘCIE SAM. TERYT. Stanowi on wyodrębniony w strukturze pań., powstały z mocy pr. związek lokalnego społeczeństwa, powołany do samodzielnego wykonywania adm. publ. wyposażony w materialne środki umożliwiające realizację nałożonych nań zadań.

POJĘCIE, ZAKRES DZIAŁANIA I ZADANIA GMINY, POWIATU I WOJEWÓDZTWA.

GMINA. POJĘCIE - stanowi wspólnotę samorządową oraz odpowiednie terytorium, mieszkańcy gminy tworzą wspólnotę samorz. z mocy pr.. Gmina posiada osobowość pr. Wykonuje zadania publ. w imieniu własnym i na własną odp. Samodzielność gminy podlega ochronie sądowej. ZAKRES DZIAŁANIA - do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publ. o znaczeniu lokalnym, nie zastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do spraw publ. należy stanowienie przepisów gminnych, wybór i odwoływanie org. gminy oraz sprawy inne rozstrzygane w sposób władczy, w tym zwłaszcza w drodze decyzji adm. zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej należy do zadań własnych gminy.

ZADANIA - zadania własne gminy finansują w zasadzie ze swoich dochodów uzupełnianych dotacjami i subwencjami z budżetu pań. Ustawy mogą nakładać na gminę obowiązek wykonywania zadań zleconych z zakresu adm. rządowej oraz z zakresu organizacji przygotować i przeprowadzania wyborów powszechnych oraz referendów. Zadania z zakresu adm. rządowej gmina może wykonywać na podstawie porozumienia z org. adm. rządowej. Gmina otrzymuje środki fin. w wysokości koniecznej do wykonywania zadań zleconych. Między zadaniami własnymi a zadaniami zleconymi istnieją zasadnicze różnice z punktu widzenia pr. co do zadań własnych klauzula generalna właściwości co; do zadań zleconych - każdorazowe upoważnienie, za wykonanie zadań własnych odp. ponosi gmina, za zadania zlecone - adm. rządowa, wykonywanie zadań własnych następuje w oparciu o środki gminy a zadań zleconych - po zapewnieniu środków przez adm. rządową - nadzór nad działalnością w zakresie zadań własnych sprawowany jest na podstawie kryterium legalności, a w sprawach zleconych nadzór sprawowany jest nadto na podstawie kryteriów celowości, rzetelności i gospodarności. Ochrona prawno sądowa zagwarantowana jest co do zadań własnych, a nie można dochodzić przed sądem zlecenia gminie określonych zadań z zakresu adm. rządowej.

POWIAT. POJĘCIE - to lokalna wspólnota samorz.. Powiat ma osobowość pr. Wykonuje określone ustawami zadania publ. w imieniu własnym i na własną odp. Powiatowi przysługuje pr. własności i inne pr. majątkowe. ZAKRES DZIAŁANIA I ZADANIA - wykonuje on określone ustawami zadania publ. o charakterze ponad gminnym m.in. edukacja publ., pomoc społ. Do zakresu działania powiatu należy również wykonywanie zadań powiatowych służb inspekcji i straży. Zadania powiatu nie mogą naruszać zakresu działania gmin.

WOJEWÓDZTWO. POJĘCIE - jest regionalną wspólnotą samorz. oraz największą jedn. zasadniczego podziału teryt. kraju w celu wykonania adm. publ. Do zakresu działania wojew. należy wykonywanie zadań publ. o charakterze wojewódzkim nie zastrzeżonym ustawami na rzecz org. adm. rządowej. Województwo ma osobowość pr. ZAKRES DZIAŁANIA I ZADANIA - do zakresu działania samo. województwa należy wykonywanie zadań publ. o charakterze wojewódzkim, nie zastrzeżonych ustawami na rzecz organów adm. rządowej. W celu wykonywania zadań województwo może tworzyć samorządowe jednostki org. oraz zawierać z innymi województwami oraz jedn. lokalnego samorządu z obszaru województwa porozumienia w sprawie powierzenia prowadzenia zadań publ. W sferze użyteczności publ. województwo może tworzyć spółki akcyjne, a także przystępować do takich spółek.

REFERENDA. Referendum gminne; mieszkańcy gminy podejmują rozstrzygnięcia w głosowaniu powszechnym (poprzez wybory i referenda) lub za pośrednictwem org. gminy. W drodze referendum rozstrzyga się w dwóch kwestiach: w sprawach samo-opodatkowania mieszkańców na cele publ. oraz odwołania rady gminy przed upływem kadencji. Referendum można przeprowadzić w każdej innej sprawie ważnej dla gminy.

ORG. JEDNOSTEK SAM. TERYT. Org. gminne a) rada gminy - w jej skład wchodzą radni. Kadencja rady trwa 4 lata licząc od dnia wyboru b) wójt, burmistrz lub prezydent Organy powiatu a) rada powiatu - przewodniczący rady b) zarząd powiatu - starosta Organy województwa a) sejmik województwa b) zarząd województwa - marszałek województwa

APARAT ADM. - ogół podmiotów. Jest to określenie zbiorcze dla oznaczenia różnych jedn. organizacyjnych, wykonujących funkcje adm. publ. tj. org. adm. publ. zakłady publ., przedsię. użyteczności publ., organizacje społ., korporacje. Przyczyny podziału aparatu adm. na różne jedn. organizacyjne: l) przyczyny funkcjonalne - różne dziedziny adm. wymagają zróżnicowania, specjalnych kwalifikacji, innych w adm. sł. zdrowia, innych w adm. obrony kraju. 2) przyczyny terytorialne ze względu na podział teryt. i wagę spraw wew. 3) przyczyny organizacyjne - inne powiązania między org. samorządowymi a inne między samorządem a adm. rządową czy org. adm. rządowej wzajemnie.

KONCENTRACJA - punkt ciężkości administrowania spoczywa w rękach org. naczelnych, centralnych, które decyduje we wszystkich ważnych sprawach. Org. niższe są silnie skrępowane, niesamodzielne.

DEKONCENTRACJI - punkt ciężkości administrowania leży w org. terenowych, które wykonują przeważnie większość zadań adm. Następuje przekazanie właściwości do załatwienia spraw adm., w dół, a więc org. niższym przy zachowaniu przez org. centralne prawa udzielania wytycznych, poleceń, rozkazów.

DECENTRALIZACJA - przesunięcie ciężaru administrowania na org. niższych szczebli połączone z wyposażeniem tych org. w samodzielność i względną niezależność.

CENTRALIZACJA - w określonej sferze właściwości system org. adm. jest zorganizowany w sposób, że podejmowanie decyzji należy wyłącznie do org. wyższych. Hierarchiczne podporządkowanie - oznacza pełne podporządkowanie jednostek organizacyjnych niższych szczebli jednostkom wyższym i to podporządkowanie w układzie pionowym. Przejawia się ono w: 1) zależności służbowej - nie ma pewnego ograniczenia sfery wydawania poleceń służbowych przez organ wyższy org. niższym; 2) zależności osobowej - org. wyższego stopnia ma prawo obsadzania stanowisk w organach bezpośrednio lub pośrednio niższych szczebli, zwolnień, awansów, nagradzania, pociąga do odpowiedzialności, wymierzania kar.

Autonomia-jest to przyznanie org. zarządzającym, określonej części terytorium pań., kompetencji do stanowienia przepisów pr. rangi ustawowej do stanowienia ustaw

NADZÓR - oznacza kontrolę oraz możliwość podjęcia pr. przewidzianych środków wiążących nadzwyczajnego lub możność bezpośredniego wzruszenia jego aktów.

KONTROLA - pr. org. kontrolującego wyłącznie do sprawdzania działalności innych org. czy jednostek organizacyjnych i oceniania prawidłowości ich działalności, przyrównywanie do jakichś wzorców.

ŚRODKI NADZORU- można podzielić na: a) represyjne - mogą być zastosowane w przypadku naruszenia pr., w jego następstwie np. żądanie informacji przez org. nadzoru o wszystkich sprawach poddanych nadzorowi, ustanowienie org. komisarycznego b) prewencyjne np. ustalenie budżetu jednostki nadzorowanej przez org. Nadzoru c) merytoryczne d) personalne np. zawieszenie w czynnościach org.

KONTROLA polega na: a) ustaleniu istniejącego stanu rzeczy b) ustaleniu jak być powinno c) zestawieniu tego co istnieje z tym, co być powinno, co przewidują odpowiednie wzorce czy normy postęp. i sformułowania na tej podstawie różnicy między tym co istnieje, a tym jak być powinno Kontrola jest więc działaniem polegającym na badaniu istniejącego stanu rzeczy, zestawieniu faktów z tym, co być powinno. Kontrola określana bywa też za pomocą innych terminów: d) INSPEKCJA jest kontrolą wykonywaną poprzez bezpośrednią obserwację zachowania się badanej jedn. i porównywaniu tego zachowania z wzorcami zachowania poprawnego e) LUSTRACJA jest kontrolą skierowaną nie na zachowanie się podmiotu, lecz na określony przedmiot, na jego rzeczywisty stan, jego cechy f) REWIZJA łączy się z reguły z kontrolą w dziedzinie finansów, polega na bezpośredniej konfrontacji stanu faktycznego środków fin. i innych składników majątkowych jednostek g) WIZYTACJA to kontrola mająca na celu bezpośredni wygląd w działalność jednostki kontrolowanej w jej całokształcie h) NADZÓR o nadzorze mówi się wówczas, gdy w grę wchodzi pr. wydawania poleceń, wiążących dyrektyw co do zmiany kierunków działania Zadania kontroli. Rolę w adm. można określić jako wtórną. Pierwotną jest bowiem sama bezpośrednia działalność adm. publ. Zadaniem kontroli jest zapobieganie błędom w działaniu adm. Kontrola jest przede wszystkim kontrolą jakości działania, przy czym chodzi tu o wszystkie właściwości, które rzutują na wyniki działalności adm., jak legalność działania, celowość, szybkość, gospodarność i rzetelność. Kontrola adm. jest niezbędna.

Rodzaje kontroli. a) Kontrola zupełna - obejmuje całość działania kontrolowanej jedn. Obejmuje kontrolę całości działania oznacza objęcie tą kontrolą zarówno całego zakresu kompetencji kontrolowanego org. jak również objęcie kontrolą działania ze wszystkich możliwych stron b) Kontrola wstępna - polega na możliwości badania samych zmierzeń podjęcia określonego działania przez org. kontrolowany. Org. kontrolowany ma obowiązek przedstawienia org. kontrolującemu do wglądu dokumentacji działania jeszcze przed jego rozpoczęciem c) Kontrola faktyczna - jest wykonywana w czasie trwania działania, jest kontrolą towarzyszącą procesowi działania. Wykonują ją liczne org., nie spełniające funkcji nadzoru wobec podmiotu kontrolowanego d) Kontrola następna - jest najbardziej typową, najczęściej spotykaną i najbardziej efektywną formą kontroli. Koncentruje się na etapach działania, które zostały już zakończone. Wnioski dotyczą zakończonych działań. e) Kontrola wew. - jest to kontrola, kiedy zarówno kontrolujący i kontrolowany wchodzą w skład tej samej jedn. organiz. najniższego rzędu. W szerszym znaczeniu kontrola wew. może być wykonywana przez jakikolwiek org. adm. Względem innej jedn. organiz. adm. f) Kontrola zew. - każda kontrola wykonywana przez org. strukturalnie nie włączony do systemu adm., a skierowana na jej działalności. Do takich kontroli zaliczyć należy kontrolę NIK, kontrolę sądową, parlamentarną.

Cechy kontroli. a) kontrola powinna być bezstronna. Bezstronność kontroli jest wtedy zapewniona, gdy org. kontrolujący nie jest powiązany z jedn. kontrolowaną stosunkiem nadzoru, gdy nie ponosi za jej działalność odp. b) kontrola powinna być fachowa. Fachowość należy rozumieć lako zdolność danej działalności jedn. kontrolowanej z określonego punktu widzenia. Fachowość kontroli oznacza także umiejętność wyboru takiej metody jej prowadzenia, aby przy możliwie najmniejszym nakładzie pracy uzyskać najlepsze wyniki c) kontrola powinna być efektowna. Zadaniem kontroli jest ocena prawidłowości działania adm., ujawnienia w tym działaniu błędów i wad, wskazywanie źródeł ich powstania. Efektywność kontroli zależy od istnienia i funkcjonowania takich prawnych urządzeń, które prowadziły by do skutecznego korygowania wadliwej działalności adm. Na problem efektywności kontroli można spojrzeć jeszcze z innego punktu widzenia. Mówimy o: możliwie najniższe nakłady przeznaczone na kontrolę (oszczędności); możliwie najlepsze wyniki kontroli (skuteczność); możliwie najlepszy stosunek między nakładami a wynikami;

System kontroli. W naszym państwie przemiany doprowadziły do ukształtowania się nowego systemu kontroli adm. publicznej. Kontrola adm. publ. sprawowana przez: org. pań. niezawisłe od adm. pub., instytucje kontrolne usytuowane w systemie adm., inne instytucje i społeczeństwo (kontrola społeczna).

Prawo adm. i jego wewnętrzny podział.

Prawo adm. -jest to zespól norm regulujących strukturę i kompetencje org. adm. pań stosunki pr. powstające w toku wykonawcze - zarządzającej działalność tych org. inaczej mówiąc pr. adm. jest zespołem norm które regulują adm. działalność państwa. Wewnętrzny podział. a) pr. ustrojowe - dotyczy ustroju politycznego i gosp. adm. NP adm. określają ustrój pań. b) pr. materialne - są to normy dotyczące konkretnych działów adm. publ. które tworzą szczegółową część pr. adm. Określa ono wzajemne uprawnienia i obowiązki między org. adm. a podmiotem adm. c) procedura adm. (postęp. adm.) - normy bezpośrednio dotyczące toku działania org. adm.

Działania wewnętrzne i zewnętrzne adm. a) działania wew. - są to normy regulujące stosunki jakie zachodzą między org. i instytucjami pań. wzajemnie. Normy te regulują stosunki wew. systemu organizacji adm. publ. b) działania zew. - są to normy zachodzące między org. adm. i innymi podmiotami adm. z jednej strony, a obywatelem i os. pr. z drugiej strony. Normy te dotyczą sfery zew. kontaktów między adm. publ. a obywatelem.

System terenowych organów adm. publ. System ten tworzą wojewodowie i kierownicy rejonowych org. adm. rządowej. Wojewodę powołuje i odwołuje Prezes RM. na wniosek właściwego ministra ds. adm. Aparatem pomocniczym wojewody jest urząd wojewódzki, w którym tworzy się wydziały oraz inne równorzędne komórki organizacyjne. Pracę urzędu organizuje dyrektor urzędu. Przy wojewodzie działa kolegium jako organ opiniodawczo - doradczy. Szczegółową organizację urzędu wojewódzkiego oraz tryb pracy urzędu określa statut ustalony przez wojewodę w drodze zarządzenia i zatwierdzony przez właściwego ministra. Przedłużeniem

wojewódzkiej adm. publ. są kierownicy urzędów rejonowych których powołuje i odwołuje wojewoda, aparatem pomocniczym kierownika urzędu jest urząd rejonowy. Organizacje urzędu rejonowego określa statut który nadaje wojewoda.

Wojewoda. jest przedstawicielem RM w województwie, zwierzchnikiem zespolonej adm. rządowej, org. nadzoru nad jedn. sam. teryt. org. wyższego stopnia w rozumieniu przepisów o postęp. adm., reprezentantem Skarbu Państwa w zakresie i na zasadach określonych w ustawach. Wojewoda jako przedstawiciel RM odpowiada za wykonywanie polityki rządu na obszarze województwa. Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela RM. polecenia obowiązujące wszystkie org. adm. rządowej, a w sytuacjach nadzwyczajnych obowiązujące również org. sam. tert. Wojewoda jest org. zespolonej adm. w województwie. Sprawuje nadzór nad org. jedn. sam. tert. (gminy, powiatu i województwa) na zasadach określonych w ustawach o sam. gminnym. o sam. powiatowym i o sam. województwa.

Akty normatywne- definicja., hierarchia, podział.

AN - jest formą działalności prawotwórczej. Polega na tworzeniu i stosowaniu pr. pochodzi od władzy wykonawczej. Można również zdefiniować AN jako stanowiący wyodrębnioną całość, tekst prawny zawierający przepisy pr. będący rezultatem działalności prawo twórczej. Hierarchia AN uzależniona jest od kompetencji prawotwórczej org. który dany akt wydał. AN można podzielić na dwie podstawowe grupy: • AN zawierające przepisy powszechnie obowiązujące (kierowane do ogółu podmiotów pr. bądź do pewnych klas), • AN tzw. kierownictwa wewnętrznego zawierające normy kierowane przez przełożonego do podlegających mu org. instytucji lub osób. Nadrzędne miejsce w hierarcha AN zajmują: - ustawa zasadnicza (konstytucja) zawierająca fundamentalne zasady oraz normy ustroju polityczno - pr. i społeczno - gosp. - ustawy konstytucyjne -jako ustawy uchwalone przez parlament i wprowadzające częściowe zmiany w ustawie zasadniczej,

ustawy zwykłe, rozporządzenia, uchwały, zarządzenia - są to z reguły akty kierownictwa wewnętrznego, ale mogą zawierać przepisy powszechnie obowiązujące.

Decentralizacja. - oznacza taki system , w którym podmioty adm. mają prawie zagwarantowaną samodzielność. Przez decentralizacje rozumie się taki system organizacji adm., w którym org. niższe nie są hierarchicznie podporządkowane org. wyższego stopnia. Zalety decentralizacji: 1. zbliżenie podmiotu decydującego do załatwionej sprawy 9 dotyczy to decentralizacji terytorialnej), 2. lepsza możliwość kierowania procesem decyzyjnym (mniej skomplikowana organizacja), 3. większa przejrzystość, która prowadzi do szybszego i lepszego poznania wad i ich źródeł. 4. mniejsze obciążenie pionowego przepływu informacji, 5. zwiększenie poczucia odpowiedzialności,

6. zwiększenie potencjału wprowadzenia nowości.

Adm. publ. w terenie. Sam. teryt. stanowi wyodrębniony w strukturze państwa powstały z mocy pr. związek lokalnego społeczeństwa, powołany do samodzielnego wykonywania adm. publ. wyposażony w materialne środki umożliwiające realizacje nałożonych zadań. Zadania rządowej adm. w terenie są: 1. wojewodowie i podporządkowane im org. adm. ogólnej, 2. terenowe org. adm. podporządkowane bezpośrednio ministrom jako org. adm. specjalnej, 3. org. gminy działające w ramach zadań zleconych z zakresu adm. rządowej rada gminy, wójt 4. Nadzór-funkcje i środki. Organami nadzoru są Prezes RM i wojewoda, a w zakresie spraw budżetowych - Regionalna Izba Obrachunkowa. Przedmiotem nadzoru jest działalność komunalna polegająca na realizacji zadań własnych samorządu jak i zadań zleconych. W sprawach własnych samorządu nadzór ma się ograniczyć tylko do kryterium legalności. zgodności działań z prawem. W sprawach zadań zleconych nadzór poszerzono o kryteria: - celowości gospodarności. rzetelności.

Funkcje nadzoru: Funkcje tą nad sam. gminnym sprawują głównie org. adm. pań. Jedynie w przypadku Regionalnych Izb Obrachunkowych uwzględnia się czynnik społeczny na zasadzie priorytetu. Gdy chodzi o członków kolegium izby co ma wpływ na ocenę charakteru pr. tego org. Nadzorowi poddawane są Rada Gminy i wójt Środki nadzoru: przewidują ustawy a) środki kontroli. które dostarczają org. nadzoru info. o działalność; nadzorowanych org. b) środki korygujące działalność nielegalną i niezgodną z prawem). Jedną z form nadzoru mogą być: zatwierdzenia, uzgodnienia lub zaopiniowania przez org. gminy, niekoniecznie org. nadzorowane.

Uznanie adm. - istnieje wówczas, gdy adm. dla urzeczywistnienia stanu pr. może wybierać miedzy różnymi rozwiązaniami. Uznanie występuje wtedy, gdy NP nie determinuje w sposób jednoznaczny skutku pr., lecz pozostawia w sposób wyraźny dokonanie takiego wyboru org. adm.. Uznanie może polegać na tym, że adm. musi się zdecydować, czy dany środek można w ogóle zastosować albo też jaki ze środków wybrać. Uznanie stwarza adm. możliwość działania na własną odp. jakkolwiek na podstawie upoważnienia udzielonego przez ustawę.

Uprawnienia wojewody. Wojewoda jest przedstawicielem RM odpowiada za wykonanie polityki rządu na obszarze województwa, a w szczególności: 1. koordynuje działalność org. adm. rządowej działających na obszarze województwa w zakresie zgodności z polityka rządu, 2. organizuje kontrolę wykonania na obszarze województwa zadań adm. rządowej wynikających z ustaw, rozporządzeń, uchwał i zarządzeń naczelnych i centralnych org. adm. pań. 3. zapewnia współdziałanie jednostek organizacyjnych działających na obszarze województwa w zakresie utrzymania porządku publ, zapobiega klęskom żywiołowym oraz usuwanie ich skutków,

4. może przedstawić pod obrady rządu projekty dokumentów rządowych w sprawach dotyczących województwa,

5. reprezentuje rząd na uroczystościach pań. i w trakcie przyjmowania wizyt oficjalnych składanych w województwie przez przedstawicieli państw obcych.

Uprawnienia wojewody Może żądać informacji i wyjaśnień od działających na obszarze województwa org. adm. specjalnej, w szczególnie uzasadnionych przypadkach może wejrzeć w tok spraw załatwianych przez dany organ, może wstrzymać na czas określony czynności każdego organu prowadzącego egzekucję adm. opiniuje powoływanie i odwoływanie podległych ministrom org. adm. specjalnej, których zasięg terytorialny obejmuje obszar województwa lub jego części.

Centralistyczny model aparatu adm. Jest to model w którym decydująca rolę odgrywają, org. centralne (naczelne). Org. niższe są hierarchicznie podporządkowane, są wykonawcami poleceń, ustaleń przez org. wyższego stopnia. Nie maja one prawnie zagwarantowanej sfery samodzielności. Wyróżniamy 2 rodzaje podległości: l. Służbowa - wykonywanie poleceń, zadań, 2.osobowa osadzanie stanowisk, karanie pracowników.

Centralizacja - oznacza zatem ścisłą hierarchie i działalność wg ściśle określonych dyrektyw przez org. wyższego stopnia, które w żaden sposób nie są ograniczone.

Status prawny Urzędu Wojewódzkiego. Aparatem pomocniczym wojewody jest UW, w którym tworzy się wydziały oraz komórki organizacyjne, w uzasadnionych, przypadkach można tworzyć oddziały, referaty lub samodzielne stanowiska pracy. Pracę w UW organizuje dyrektor urzędu, który powinien zapewnić sprawne funkcjonowanie tego urzędu. Szczegółową organizację UW oraz tryb jego pracy określa statut ustalony przez wojewodę w drodze zarządzenia. Statut ten podlega zatwierdzeniu przez właściwego ministra ds. adm.

---