SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ

• spółką prawa handlowego, kapitałową

• za zaciągnięte zobowiązania odpowiada w sposób nieograniczony majątkiem spółki

• wspólnicy nie odpowiadają osobiście za zobowiązania spółki. (art. 151 § 4 k.h.)

Nazwa

• dowolna, powinna zawierać: „spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, „spółka z o.o.” lub „sp. z o.o.”. art. 160 § 1 k.h.

Rodzaj i źródło regulacji

• kapitałowa, kodeks handlowy art. 151 - 300

Cel i zakres działania

• utworzona przez jedną lub więcej osób w każdym celu prawnie dopuszczalnym, chyba że ustawa stanowi inaczej (art. 151 § 1 k.h.)

Zawiązanie spółki

Do powstanie spółki wymaga się (art. 163):

• zawarcia umowy spółki (art.157) -pod rygorem nieważności - w formie aktu notarialnego

Akt założycielski powinien określać:

• firmę i siedzibę spółki,

• przedmiot działalności spółki,

• wysokość kapitału zakładowego,

• czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział,

• liczbę i wartość nominalną udziałów objętych przez poszczególnych wspólników,

• czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony.

• wniesienia przez wspólników wkładów na pokrycie całego kapitału zakładowego,

• zgodnie z art. 154 k.h., kapitał zakładowy powinien wynosić co najmniej 50000zł.

• dzieli się on na udziały o równej albo nierównej wartości nominalnej (art. 154).

• wartość nominalna udziału nie może być niższa niż 500 zł. (art. 154 k.h.).

• kapitał zakładowy (jak i cały majątek spółki) stanowi podstawę odpowiedzialności spółki wobec wierzycieli.

• powołania zarządu,

• ustanowienia rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej, jeżeli wymaga tego ustawa lub umowa spółki,

• wpisu do rejestru - charakter konstytutywny

• obowiązek zarządu - zgłoszenie sądowi zawiązania się spółki

• wniosku o wpis spółki do rejestru podpisanego przez członków zarządu

Zgłoszenie spółki do sądu rejonowego powinno zawierać (art. 166 § 1 k.h.):

• firmę, siedzibę i adres spółki,

• przedmiot działalności spółki,

• wysokość kapitału zakładowego,

• określenie, czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział,

• nazwiska, imiona i adresy członków zarządu oraz sposób reprezentowania spółki,

• nazwiska, imiona i adresy członków rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej, jeżeli ustawa lub umowa spółki wymaga ustanowienia rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej,

• jeżeli wspólnicy wnoszą do spółki wkłady niepieniężne, zaznaczenie tej okoliczności,

• czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony,

• jeżeli umowa wskazuje pismo przeznaczone do ogłoszeń spółki, oznaczenie tego pisma.

Do zgłoszenia należy dołączyć (art. 166 § 2-3 k.h.):

• podpisaną przez wszystkich członków zarządu listę wspólników z podaniem nazwiska i imienia lub firmy (nazwy) oraz liczby i wartości nominalnej udziałów każdego z nich,

• złożone wobec sądu albo poświadczone notarialnie wzory podpisów członków zarządu.

Wyłączenie wspólnika

• indywidualne usunięcie niepożądanego wspólnika (art. 266 - 269 k.h.)

• wymaga orzeczenia sądowego - na wniosek pozostałych wspólników, których udziały wynoszą więcej niż połowę kapitału zakładowego

• warunek skuteczności orzeczenia sądowego - przejęcie udziałów wyłączonego wspólnika

• niezłożenie zapłaty w terminie (ustalony przez sąd) pozbawia orzeczenie skuteczności i zobowiązuje do naprawienia szkody (art. 267 § 2 k.h.)

• usunięcie wspólnika ze spółki z mocą wsteczną

Udziały

• udział - ogół praw i obowiązków wspólnika

• księga udziałów - (art. 188 § k.h.), każdy z wspólników może przeglądać księgę udziałów

• Posiadanie udziału (art. 157 k.h.) - akt założycielski

• Zbywanie udziału

• w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi (art. 180 k.h.),

• uzależnione od zgody spółki albo w inny sposób ograniczone (art.182§ 1k.h.)

• nabywca odpowiada solidarnie wraz ze zbywcą za nie spełnione świadczenia należne spółce ze zbytego udziału lub zbytej części udziału (art. 186 § 1 k.h.)

• Przejście udziału

• przedstawienie spółce przez zainteresowanych dowodu przejścia bądź ustanowienia zastawu lub użytkowania

• Udziały uprzywilejowane

• uprawnienia określone w umowie - udziały uprzywilejowane (art. 174 § 2 - 6 k.h.). np.: prawa głosu (tylko udziałów o równej wartości nominalnej,3 głosy na jeden udział), prawa do dywidend, sposobu uczestniczenia w podziale majątku w przypadku likwidacji spółki.

• Prawo do udziału w zysku - dywidendy (art. 191 - 198 k.h.)

• prawo do udziału w zysku wynikającym z rocznego sprawozdania finansowego

• zysk przypadający wspólnikom dzieli się w stosunku do udziałów (jeśli umowa nie stanowi inaczej)

• kwoty przeznaczone do podziału między wspólników nie mogą przekraczać zysku za ostatni rok obrotowy

• uprawnieni do dywidend na dany rok obrotowy są wspólnicy, którym udziały przysługiwały w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku

• umowa spółki może upoważniać zarząd do wypłaty wspólnikom zaliczki na poczet przewidywanej dywidendy za rok obrotowy, jeżeli spółka posiada wystarczające środki na wypłatę

• Wspólnik, który wbrew przepisom prawa lub postanowieniom umowy spółki otrzymał wypłatę, obowiązany jest do jej zwrotu

• Umorzenie udziału (art. 199 k.h.)

• jedynie po wpisie spółki do rejestru i tylko wówczas, gdy umowa spółki tak stanowi,

• umorzenie dobrowolne, umorzenie przymusowe, umorzenie bez wynagrodzenia

• wymaga zgody uchwały zgromadzenia wspólników; uchwała powinna określać:

• podstawę prawną umorzenia,

• wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział,

• wynagrodzenie nie może być niższe od wartości księgowej udziału,

• umorzenie przymusowe - uzasadnienie,

• umowa może stanowić, że udział ulega umorzeniu w razie ziszczenia się określonego zdarzenia

Prawa i obowiązki wspólników

Regulują przepisy kodeksu handlowego i akt założycielski spółki.

• Prawa wspólników:

• Prawa korporacyjne: prawo uczestniczenia i głosu na zgromadzeniu wspólników, prawo zaskarżenia uchwał, prawo kontroli

• Prawa majątkowe - prawo udziału w zysku bilansowym (art.. 191 k.h.), prawo uczestniczenia w podziale zlikwidowanego majątku spółki (art.286 k.h.), prawo do wynagrodzenia za dostarczone spółce świadczenia niepieniężne (art. 158 k.h.), prawo zwrotu wpłat na udział w razie redukcji kapitału zakładowego, umorzenie udziałów z czystego zysku, nabycia przez spółkę własnych udziałów

• Prawa indywidualne - wykonywane są samoistnie przez każdego wspólnika

• Prawa mniejszości - wykonywane są przez wspólników posiadających co najmniej 1/10, 1/5 itp. część kapitału zakładowego; np.: żądanie zwołania nadzwyczajnego zgromadzenia i umieszczenia pewnych spraw na porządku obrad, prawo zwołania zgromadzenia wspólników z upoważnieniem sądu

• Obowiązki wspólników

• pokrycie udziału w gotówce lub aportami

• dokonanie dopłat (wkładów), których podstawowym celem jest pomnożenie kapitału obrotowego spółki lub uzupełnienie strat w kapitale zakładowym (art. 177 - 179 k.h.)

• wyrównanie ubytku w kapitale zakładowym, spowodowanym bezprawną wypłatą na rzecz członków spółki (art. 198 § 1 - 2 k.h.)

• dokonywanie powtarzających się świadczeń niepieniężnych, jeśli to wynika z aktu założycielskiego spółki, wynagrodzenie za takie świadczenie powinno być nawet wtedy, gdy spółka nie osiąga czystego zysku, jakkolwiek nie może ono przewyższać zwykłej ceny przyjętej w obrocie (art. 176 § 1 - 2 k.h.)

• inne zobowiązania, np.: sprawowanie zarządu, nadzoru, udział w zgromadzeniach

WŁADZE SPÓŁKI

• Zgromadzenie wspólników

• najwyższy organ spółki

• główna funkcja - podejmowanie uchwał w sprawach przewidzianych przepisami kodeksu handlowego i umową spółki w drodze: głosowania na odbytym zgromadzeniu, głosowania pisemnego bez odbycia zgromadzenia

• zgromadzenie wspólników zwołuje zarząd (zwołać je może również rada nadzorcza lub komisja rewizyjna - art. 235 § 2 k.s.h. oraz wspólnicy reprezentujący co najmniej 1/10 kapitału zakładowego- art. 236)

• 2 rodzaje zgromadzenia wspólników: zwyczajne (powinno się odbyć w terminie 6 m-cy po upływie roku obrotowego), nadzwyczajne

• przedmiotem obrad zgromadzenia zwyczajnego powinno być(art. 231 § 2-5):

• rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania z działalności spółki, sprawozdania finansowego przez zarząd spółki

• podjecie uchwały o podziale zysku lub pokryciu straty

• udzielenie absolutorium władzom spółki z wykonania przez nich obowiązków

• przedmiotem obrad zgromadzenia zwyczajnego może być również (art. 228):

• zbycie i wydzierżawienie przedsiębiorstwa lub jego części

• zwrot dopłat

• nabycie i zbycie nieruchomości, chyba że umowa spółki stanowi inaczej

• zwołuje się listem poleconym lub pocztą kurierską, wysłanym co najmniej 2 tygodnie przed terminem zgromadzenia wspólników

• zgromadzenie wspólników jest ważne bez względu na liczbę reprezentowanych na nim udziałów, chyba że umowa spółki stanowi inaczej

• na każdy udział o równej wartości nominalnej przypada jeden głos, chyba że umowa spółki stanowi inaczej

• wspólnicy mogą uczestniczyć w zgromadzenia wspólników i głosować przez pełnomocników (jeżeli ustawa lub umowa spółki nie zawierają ograniczeń)

• pełnomocnikiem nie może być członek zarządu i pracownik spółki

• uchwały zapadają bezwzględną większością głosów, jeśli umowa spółki nie stanowi inaczej (art.246)

• m.in.: uchwały dotyczące zmiany umowy spółki, rozwiązania spółki lub zbycia przedsiębiorstwa albo jego zorganizowanej części zapadają większością 2/3 głosów

• uchwały dotyczące istotnej zmiany przedmiotu działalności spółki wymaga większości ¾ głosów

• w przypadku, gdy bilans sporządzony przez zarząd wykaże stratę większą od sumy k. zapasowego i rezerwowego oraz ½ k. zakładowego, do powzięcia uchwały o rozwiązaniu spółki wystarczy bezwzględna większość głosów

• głosowanie na zgromadzeniu jest jawne

• tajne głosowanie - przy wyborach i nad wnioskami o odwołanie członków władz spółki lub likwidatorów, o pociągnięcie ich do odpowiedzialności oraz w sprawach osobowych i na żądanie uczestnika zgromadzenia

• uchwały zgromadzenia powinno się wpisać do księgi protokołów i powinny być podpisane przez obecnych lub co najmniej przez przewodniczącego i osobę sporządzająca protokół

• w protokole należy stwierdzić prawidłowość zwołania zgromadzenia wspólników i jego zdolność do powzięcia uchwał, wymienić powzięte uchwały, liczbę głosów oddanych za każda uchwałą i zgłoszone sprzeciwy. Należy dołączyć listę obecności z podpisami uczestników zgromadzenia.

• 
  
  uchwała wspólników może być zaskarżona przez wytoczenie powództwa przeciwko spółce o uchylenie uchwały jak również stwierdzenie nieważności uchwały sprzecznej z ustawą

(gdy jest sprzeczna z umową spółki bądź dobrymi obyczajami i godzi w interesy spółki lub ma na celu pokrzywdzenie wspólnika)

Pozew o uchylenie uchwały należy wnieść w terminie miesiąca od dnia otrzymania wiadomości o uchwale, nie później jednak niż w terminie 6 m-cy od dnia powzięcia uchwały.

• w razie sporu sądowego spółkę reprezentować może zarząd, pełnomocnik ustanowiony uchwałą wspólników lub wyznaczony przez sąd kurator

• Zarząd

• organ wykonawczy - prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę

• skład: 1 lub więcej członków powoływanych i odwoływanych uchwałą wspólników (chyba że umowa stanowi inaczej) spośród wspólników lub spoza ich grona

• kadencja zarządu - 1 rok, chyba że umowa spółki stanowi inaczej (wówczas okres kadencji liczy się od dnia wyboru do zatwierdzenia przez zgromadzenie wspólników sprawozdania finansowego za ostatni pełny rok urzędowania)

• członek zarządu może być w każdej chwili odwołany

• kompetencje zarządu:

• prowadzenie spraw spółki i jej reprezentowanie obejmujące wszystkie czynności sądowe i pozasądowe spółki (art. 204 § 1)

• przy zarządzie wieloosobowym sposób reprezentacji reguluje umowa spółki; jeśli umowa nie zawiera żadnych postanowień w tej sprawie, wówczas obowiązuje zasada reprezentacji łącznej, tj. do składania oświadczeń w imieniu spółki wymagane jest współdziałanie dwóch członków zarządu lub 1 członka z prokurentem

• Każdy członek zarządu ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki (art. 208 § 1-4)

• Bez uprzedniej uchwały zarządu każdy członek zarządu może prowadzić sprawy nie przekraczające zakresu zwykłych czynności spółki.

• W umowach i sporach między spółką a członkami zarządu spółkę reprezentuje rada nadzorcza lub pełnomocnicy powołani uchwałą wspólników.

• uchwały zarządu zapadają bezwzględną większością głosów

• Nadzór

• prawo do kontroli działalności spółki ma każdy wspólnik - indywidualne prawo kontroli - każdy wspólnik spółki ma prawo przeglądać księgi i dokumenty spółki, sporządzać na własny użytek bilans lub żądać od zarządu wyjaśnień

• organy nadzorcze: rada nadzorcza i komisja rewizyjna (fakultatywne) (przynajmniej jeden z nich powinien być ustanowiony w spółkach, których kapitał zakładowy jest wyższy od 500.000 zł a wspólników jest więcej niż 25)

• Członkiem rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej nie może być: członek zarządu, prokurent, likwidator, kierownik oddziału lub zakładu, zatrudniony w spółce główny księgowy, radca prawny lub adwokat lub inne osoby, które

podlegają bezpośrednio członkowi zarządu albo likwidatorowi.

• skład - min. 3 członkowie powoływani i odwoływani uchwałą wspólników

• kadencja - 1 rok, chyba że umowa spółki stanowi inaczej

• członkowie rady nadzorczej mogą być odwołani w każdym czasie

• zadania rady nadzorczej

• stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności

• ocena sprawozdań zarządu z działalności spółki i sprawozdań finansowych pod względem rachunkowym i faktycznym (w tym porównywanie ich z księgami i dokumentami)

• ocena wniosków zarządu dotyczących podziału zysku lub pokrycia straty

• składanie zgromadzeniu wspólników corocznego pisemnego sprawozdania z wyników tej oceny

• radzie nadzorczej oprócz ścisłego nadzoru przysługują również inne funkcje: zwoływanie zgromadzeń w razie opieszałości zarządu, zaskarżenie uchwał wspólników, reprezentacja spółki w sporach i umowach z członkami zarządu

• umowa spółki może rozszerzać uprawnienia rady nadzorczej

• każdy członek r. nadzorczej może osobno wykonywać prawo nadzoru

• zadania komisji rewizyjnej - jak dla rady nadzorczej z tym, że zadaniem komisji jest badanie przede wszystkim sfery finansowej w działalności spółki

• w spółce nie mającej rady nadzorczej umowa spółki może rozszerzyć obowiązki komisji rewizyjnej (art. 221§ 2)

• na żądanie wspólnika lub wspólników posiadających co najmniej 1/10 kapitału zakładowego sad rejestrowy może powołać biegłego rewidenta (uprawniony on jest do badania sprawozdań finansowych w celu zbadania rachunkowości i działalności spółki)

ZMIANA UMOWY SPÓŁKI

• wymaga uchwały wspólników i wpisu do rejestru (wpis ma charakter konstytutywny)

• zmianę umowy spółki zarząd zgłasza do sądu rejestrowego

• uchwała wspólników zapada większością 2/3 głosów, a jeśli ma zwiększać świadczenia wspólników lub uszczuplać ich uprawnienia, przyznane poszczególnym wspólnikom - wymaga zgody wszystkich zainteresowanych

• pod rygorem nieważności uchwała tego rodzaju powinna mieć formę aktu notarialnego

• podwyższenie kapitału zakładowego przez: wpłaty na nowe udział, przeznaczenie środków z kapitału zapasowego lub kapitałów rezerwowych utworzonych z zysku spółki, pierwszeństwo do objęcia nowych udziałów przysługuje dotychczasowym wspólnikom w stosunku do ich udziałów

• obniżenie kapitału zakładowego (prowadzi do umorzenia udziałów lub do zmniejszenia ich wysokości)

• uchwała o obniżeniu kapitału zakładowego powinna określać kwotę oraz sposób obniżenia kapitału

• w razie niezgody wierzycieli na obniżenie kapitału, mogą oni wnieść sprzeciw w ciągu 3 m-cy od ogłoszenia uchwały. Wówczas muszą zostać zaspokojeni lub zabezpieczeni, a ci, którzy sprzeciwu nie zgłosili, traktowani są jako

zgadzający się na obniżenie kapitału.

• obniżenie kapitału zakładowego zarząd zgłasza do sądu rejestrowego

ROZWIĄZANIE I LIKWIDACJA SPÓŁKI

• rozwiązanie spółki następuje po przeprowadzeniu likwidacji, z chwilą wykreślenia spółki z rejestru:

• z przyczyn przewidzianych w umowie spółki

• wskutek uchwały wspólników o rozwiązaniu spółki lub o przeniesieniu siedziby spółki za granicę

• przez ogłoszenia upadłości spółki

• inne przyczyny przewidziane prawem

• w razie rozwiązania spółki powinna być przeprowadzona likwidacja (obligatoryjnie)

• w czasie prowadzenia likwidacji spółka zachowuje osobowość prawną

• podział likwidatorów ze względu na sposób ich stanowienia:

• likwidatorzy ustawowi (zarządy spółek)

• likwidatorzy powołani uchwałą wspólników

• likwidatorzy powołani przez sąd

• zakończenie postępowania likwidacyjnego następuje z chwilą całkowitego spieniężenia i podziału majątku między wspólników

• podział majątku między wspólników po zaspokojeniu i zabezpieczeniu wierzycieli, następuje w proporcji do ich udziałów

• likwidatorzy powinni zakończyć interesy bieżące spółki, ściągnąć wierzytelności, wypełnić zobowiązania i upłynnić majątek spółki

• likwidatorzy posiadają uprawnienia i obowiązki członków zarządu

• po zakończeniu likwidacji i po zatwierdzeniu przez zgromadzenie wspólników sprawozdania finansowego, likwidatorzy powinni zgłosić je sądowi rejestrowemu i z jednoczesnym wnioskiem o wykreślenie spółki z rejestru

• w przypadku upadłości spółki jej rozwiązanie następuje po zakończeniu postępowania upadłościowego, z chwilą wykreślenia z rejestru. Wniosek o wykreślenie składa syndyk.

ODPOWIEDZIALNOŚĆ CYWILNOPRAWNA

• Jeśli członkowie zarządu umyślnie lub przez niedbalstwo podali fałszywe dane w oświadczeniach, że wkłady na pokrycie kapitału zakładowego lub jego podwyższenie zostały przez wszystkich członków wniesione w całości, odpowiadają wobec wierzycieli spółki solidarnie ze spółką przez 3 ostatnie lata od dnia zarejestrowania spółki lub zarejestrowania podwyższenia kapitału zakładowego.

• Każdy, kto wbrew przepisom prawa wyrządził spółce szkodę, biorąc udział w tworzeniu spółki, jest zobowiązany do jej naprawienia.

• Członkowie władz spółki i likwidator odpowiadają wobec spółki za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami umowy spółki

• Jeżeli szkodę omówiona w ostatnich dwóch punktach wyrządziło kilka osób wspólnie, odpowiadają za szkodę solidarnie.

1

9

---