ŻRÓDŁA PRAWA ADMINISTRACYJNEGO
pojęcie źródeł prawa administracyjnego. Źródłami poznania prawa są organy publikacyjne w których ogłaszane są akty normatywne, u nas są to dzienniki urzędowe, o których wydawaniu stanowi ustawa z 20 lipca 2000r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych aktów prawnych. Źródła prawa w znaczeniu materialnym to wszystko co pośrednio lub bezpośrednio wpływa na treść prawa (stosunki społeczne, gospodarcze, panująca ideologia, zwyczaje). W znaczeniu formalnym - akt kompetentnego organu państwowego wydany w odpowiedniej formie i trybie. W każdym państwie istnieje więcej niż jeden rodzaj źródeł prawa. Dlatego wyłania się problem hierarchii źródeł prawa i ich systematyzacji. Przez system źródeł prawa danego państwa rozumie się całokształt jego źródeł we wzajemnym powiązaniu. Źródłami powszechnie obowiązującego prawa RP są Konstytucja, ustawy, rozporządzenia z mocą ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia. Źródłami powszechnie obowiązującego prawa RP są na obszarze działania organów, które je ustanowiły akty prawa miejscowego.
podział źródeł prawa administracyjnego. Źródła prawa administracyjnego możemy podzielić wg różnych kryteriów. Przyjmując jako kryterium podziału pozycję organu stanowiącego prawo wyróżniamy: a) źródła prawa stanowione przez centralne organy państwa- to organy władzy ustawodawczej (Sejm i Senat) oraz wykonawcze- Prezydent RP, RM, ministrowie; b) źródła prawa stanowione przez organy terenowe- to rządowe organy administracji ogólnej oraz organy samorządu terytorialnego. Z innego punktu widzenia źródła prawa można podzielić na: źródła prawa powszechnie obowiązującego (Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe, rozporządzenia). Do źródeł prawa powszechnie obowiązującego zaliczyć trzeba akty zawierające generalne i abstrakcyjne normy, które tworzą zmieniają lub uchylają prawa i obowiązki obywateli i osób prawnych; b) źródła prawa wewnętrznego (uchwały RM oraz zarządzenia Prezesa RM i ministrów), źródła prawa wewnętrznego regulują stosunki wewnątrz aparatu adm. publicznej.
Cechy charakterystyczne źródeł prawa administracyjnego.
wielość i różnorodność - dotyka szerokiej sfery funkcjonowania obywateli
brak kodyfikacji - nieskodyfikowana gałąź prawa
źródła prawa adm. pochodzą od samej administracji - dotyczy to wszystkich tych źródeł które nie są Konstytucją, prawem międzynarodowym,
istnieją poważne trudności w wyodrębnieniu prawa adm. w ujęciu materialnym jako gałąź jednolitą,
występuje zjawisko prawa miejscowego
muszą mieścić się w normach konstytucyjnych.
Konstytucja jako źródło prawa administracyjnego. Według art.8 Konstytucji Konstytucja jest najwyższym prawem RP, a jej przepisy stosuje się bezpośrednio, chyba że Konstytucja stanowi inaczej. Konstytucja jako źródło prawa powszechnie obowiązującego wiąże wszystkie organy władzy publicznej i wszystkich obywateli, a więc również organy administracji publicznej oraz inne podmioty administracji. Normy Konstytucji mają nadrzędne znaczenie zarówno dla kształtowania ustroju adm. publicznej jak i działalności adm., podstaw prawnych jej funkcjonowania oraz kontroli jej działań. Konstytucja określa, że ustrój RP opiera się na podziale i równowadze władzy ustawodawczej, sądowniczej i wykonawczej. Istotne znaczenie dla prawa adm. mają przepisy Konstytucji RP zawarte w rozdziałach: -Ustrój państwa, -Wolność, prawa i obowiązki człowieka i obywatela, -Źródła prawa, -Rada Ministrów i administracja rządowa, -Samorząd terytorialny oraz -Organy ochrony państwowej i ochrony prawa. Konstytucja stanowi, że RP jest demokratycznym państwem prawnym urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej, organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Konstytucja określa kompetencje Prezydenta RP, RM, Prezesa RM oraz ustala pozycję ministrów i innych członków rządu, wojewodów i samorządu terytorialnego; przesądza o istnieniu samorządu terytorialnego. Konstytucja stanowi iż podstawową jednostką samorządu terytorialnego jest gmina ,a inne jednostki samorządu regionalnego albo lokalnego i regionalnego określa ustawa. W drodze ustawy mogą być tworzone samorządy zawodowe.
Ustawy- rola w procesie administrowania rola ustawy w procesie administrowania. Ustawa zajmuje szczególne miejsce w procesie administrowania. Art.7 Konstytucji mówi, że „organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa”. Adm. publiczna może legalnie działać, gdy działanie jej znajduje podstawy i w obowiązujących ustawach. Dla adm. wynikają dwie ważne zasady: 1) zasada nadrzędności ustaw w systemie prawa, zgodnie z którą wszystkie inne źródła prawa muszą być zgodne z ustawami oraz materialnie powinny służyć ich wykonywaniu; 2) zasada wyłączności ustaw (wyłącznej materii ustawowej), zgodnie z którą najważniejsze dla funkcjonowania państwa i jego organów oraz dla życia obywateli sprawy powinny być rozstrzygane w drodze ustawowej. Realizacji tych podstawowych zasad służy teoria stopniowej budowy prawa. Cała budowa prawa jest budową stopniową. Na czele znajduje się Konstytucja, która normuje prawne warunki tworzenia ustaw i innych aktów prawnych. Konstytucję należy traktować jako akt nadrzędny. Ustawy wykonywane są przez rozporządzenia, decyzje, wyroki i umowy. Rozporządzenia i statuty mają charakter dwoisty- są zarówno aktami wykonawczymi jak i normotwórczymi. Hierarchiczna budowa porządku prawnego zakłada że akt niższej rangi nie może być sprzeczny z aktem wyższej rangi. Badaniem konstytucyjności ustaw oraz zgodności aktów niższej rangi z aktami wyższej oraz z ustawą zajmują się sądy konstytucyjne (u nas TK).
Akty normatywne z mocą ustawy. Obecnie Konstytucja z 1997r. przewiduje wydawanie rozporządzeń z mocą ustawy tylko w stanie nadzwyczajnym, tj. w czasie stanu wojennego. Jeżeli Sejm nie może zebrać się na posiedzenie Prezydent RP na wniosek RM wydaje rozporządzenie z mocą ustawy. Mogą one dotyczyć zasad działania organów władzy publicznej, ograniczenia wolności, praw człowieka i obywatela oraz podstaw, zakresu i trybu wyrównywania strat majątkowych wynikających z tych ograniczeń. Ograniczenia te muszą odpowiadać stopniowi zagrożenia. Rozporządzenia z mocą ustawy wydawane przez Prezydenta RP podlegają zatwierdzeniu przez Sejm na najbliższym posiedzeniu. Rozporządzenia te mają charakter powszechnie obowiązującego prawa.
Umowy międzynarodowe jako źródła prawa administracyjnego. Konstytucja od 1997r. reguluje zagadnienie norm prawa międzynarodowego w polskim prawie wewnętrznym i administracyjnym. Ratyfikowane umowy międzynarodowe zaliczane są do źródeł prawa powszechnie obowiązującego, a po ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw RP stanowi część krajowego (wewnętrznego) porządku prawnego i jest bezpośrednio stosowana, chyba że jej stosowanie jest uzależniona od wydania ustawy. Tylko umowy ratyfikowane są źródłami prawa powszechnie obowiązującego i częścią krajowego porządku prawnego. Ratyfikacja umów należy do Prezydenta RP. Niektóre umowy wymagają zgody wyrażonej w ustawie, np. umowy międzynarodowe dotyczące pokoju, sojuszy układów politycznych i wojskowych, wolności, prawa lub obowiązków obywatelskich określonych w Konstytucji, członkostwa RP w organizacji międzynarodowej, znacznego obciążenia finansowego państwa. Umowa ratyfikowana za zgodą wyrażoną w ustawie ma pierwszeństwo przed ustawą, jeżeli ustawy tej nie da się pogodzić z umową. Istnieją umowy zatwierdzane przez RM i umowy resortowe, które nie wymagają ratyfikacji. Konstytucja dopuszcza przekazanie organizacji międzynarodowej lub organowi międzynarodowemu kompetencji organów władzy państwowej w niektórych sprawach. Nastąpić to może na podstawie umowy międzynarodowej, której ratyfikacja wymaga szczególnego trybu. Umowy ratyfikowane przed wejściem Konstytucji z 1997r. uznaje się za umowy ratyfikowane za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie.
pojęcie, charakter prawny i funkcje rozporządzenia. Rozporządzenia są aktami normatywnymi wydawanymi na podstawie upoważnień ustawowych przez organy władzy wykonawczej. Rozporządzenie jest źródłem prawa oraz formą działania adm. W hierarchii źródeł prawa zajmują pozycje niższą niż ustawa, chociaż też zawierają normy prawne powszechnie obowiązujące. Upoważnienie dla władzy wykonawczej ma na celu, odciążenie ustawodawcy parlamentarnego. Rozporządzenie nie może zastępować ustawy, lecz ją odciążać od szczegółów technicznych, uregulowań zmiennych w czasie. Rozsądne zastosowanie instytucji rozporządzeń nie prowadzi do utraty władzy przez parlament lecz przez jego odciążenie pozwala mu poświęcić więcej uwagi na rozstrzygnięcia o większej wadze politycznej. Na jedną ustawę przypada średnio ponad 7 rozporządzeń.
podmioty uprawnione do wydawania rozporządzeń. Rozporządzenia są wydawane przez organy wskazane w Konstytucji na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie, są to: Prezydent, RM, Prezes RM, ministrowie kierujący działami administracji rządowej, KRRiT, przewodniczący Komitetów: Badań Naukowych i Integracji Europejskiej, wojewodowie.
podstawa prawna wydawania rozporządzeń. Rozporządzenia są wydawane na podstawie upoważnienia szczegółowego zawartego w ustawie i w celu jej wykonania. Upoważnienie powinno określać organ właściwy do wydania rozporządzenia i zakres spraw przekazanych do uregulowania oraz wytyczne dotyczące treści aktu. Organ upoważniony do wydawania rozporządzeń nie może przekazać swoich kompetencji innemu organowi. Wyróżniamy upoważnienia obligatoryjne i fakultatywne do wydawania rozporządzeń. Upoważnienia obligatoryjne stosuje się gdy organ upoważniony ma być zobowiązany do wydania- bez rozporządzenia nie byłoby możliwe wykonanie ustawy. Upoważnienie fakultatywne można zastosować gdy podmiotowi upoważnionemu zapewnia się swobodę korzystania z upoważnienia do wydawania rozporządzeń. można udzielić upoważnienia do wydawania rozporządzeń przez dwa lub więcej organów. Ustawa upoważniająca może przewidywać przy wydawaniu rozporządzeń współdziałanie innych podmiotów, polegające na udzieleniu zgody bądź zajęciu negatywnego stanowiska.
materia normowana w rozporządzeniach. Rozporządzenie jest źródłem prawa będącym jednocześnie formą działania adm. Im niższa jest pozycja organu stanowiącego ten akt w systemie organów adm., tym bardziej bezpośrednio służy on wykonywaniu zadań adm. Rozporządzenie jest przydatne wówczas, gdy adm. w celu wykonania ustawy musi lub może regulować nie tylko indywidualne sprawy, ale znaczną liczbę równorzędnych przypadków. Rozporządzenia jest właściwa formą stanowienia prawa powszechnie obowiązującego. Obecnie instytucja rozporządzenia z mocą ustawy może pojawić się tylko w stanie nadzwyczajnym, tj. w czasie stanu wojennego. Rozporządzenia te mogą dotyczyć zasad działania organów władzy publicznej, ograniczenia wolności i praw człowieka i obywatela oraz podstaw, zakresu i trybu wyrównywania strat majątkowych wynikających z tych ograniczeń.
Rozporządzenia (przygotowanie i publikacja). Rozporządzenia przygotowują te organy, które są upoważnione do ich wydawania. Warunkiem wejścia w życie rozporządzenia jest jego ogłoszenie w Dzienniku Ustaw. W tekście ogłaszanego aktu należy podać podstawę prawną jego wydania, tj. należy powołać się na upoważnienie ustawowe. Jest to niezbędny element rozporządzenia, bez którego ogłoszenie i wejście w życie rozporządzenia nie jest możliwe. Rozporządzenie wchodzi w życie 14 dni po jego ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw o ile samo nie określa innej daty wejścia w życie.
utrata mocy obowiązującej rozporządzeń. Utrata mocy obowiązującej rozporządzenia nie nasuwa żadnych wątpliwości jeżeli rozporządzenia zostało wydane na czas określony lub w wyraźny sposób zostanie uchylone. Rozporządzenie traci moc obowiązującą, gdy przestaje obowiązywać ustawa zawierająca upoważnienie do jego wydania. Nowa ustawa może przewidywać, że „stare” dotychczasowe przepisy wykonawcze pozostają nadal w mocy tak długo dopóki nie zostaną wydane rozporządzenia do nowej ustawy albo do określonej daty, bądź przez pewien czas, np. przez okres 6 miesięcy od daty wejścia w życie nowej ustawy.
kontrola legalności rozporządzeń. Rozporządzenia poddawane są kontroli wewnątrzadministracyjnej i sądowej. Kontrole wewnątrzadministracyjną sprawuje RM, która na wniosek Prezesa RM może uchylić rozporządzenie ministra. Chodzi o kontrole legalności i celowości rozporządzeń. Kontrola wewnątrzadministracyjna dotyczy rozporządzeń stanowionych przez niektóre organy. Natomiast wszystkie rozporządzenia mogą być poddane kontroli abstrakcyjnej TK, który orzeka m.in. w sprawach zgodności przepisów prawa wydawanych przez centralne organy państwowe, a więc rozporządzeń z Konstytucją, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi i ustawami. Orzeczenia TK mają moc powszechnie obowiązującą i są ostateczne. Orzeczenia Trybunału w sprawach rozporządzeń ogłaszane są w Dzienniku Ustaw RP. Uruchomienie kontroli TK w stosunku do rozporządzeń może nastąpić przez wniesienie skargi konstytucyjnej. Każdy, czyje konstytucyjne wolności lub prawa zostały naruszone, ma prawo na zasadach określonych w ustawie, wnieść skargę do TK w sprawie zgodności z Konstytucją ustawy lub innego aktu normatywnego, na którego podstawie są lub inny organ adm. publicznej orzekł ostatecznie o jego wolnościach lub prawach, albo o jego obowiązkach określonych w Konstytucji.
Charakter prawny uchwał organów centralnych Należą do aktów normatywnych mających charakter wewnętrzny i obowiązujący tylko jednostki organizacyjne podlegające organowi wydającemu dany akt prawny. Ze względu na ich wewnętrzny charakter nie mogą one stanowić podstawy decyzji wobec obywateli, osób prawnych i innych podmiotów. Wydawane są one przez organy kolegialne gdyż uchwałę mogą podjąć organy kolegialne a nie monokratyczne. Uchwałami organów centralnych są uchwały RM i są one ogłaszane w Dzienniku Urzędowym RP „Monitor Polski”. Kwestia wydawania uchwał przez RM jest uregulowana w przepisach konstytucyjnych i mogą mieć one charakter uchwał, wewnętrznych aktów normatywnych jak również aktów indywidualnych, rozstrzygających kwestie określonej sprawy i określonego adresata. Rada Polityki Pieniężnej i Zarząd NBP podejmują uchwały.
Uchwały organów centralnych. Należą do aktów normatywnych mających charakter wewnętrzny i obowiązujący tylko jednostki organizacyjne podlegające organowi wydającemu dany akt prawny. Ze względu na ich wewnętrzny charakter nie mogą one stanowić podstawy decyzji wobec obywateli, osób prawnych i innych podmiotów. Wydawane są one przez organy kolegialne gdyż uchwałę mogą podjąć organy kolegialne a nie monokratyczne. Uchwałami organów centralnych są uchwały RM i są one ogłaszane w Dzienniku Urzędowym RP „Monitor Polski”. Kwestia wydawania uchwał przez RM jest uregulowana w przepisach konstytucyjnych i mogą mieć one charakter uchwał, wewnętrznych aktów normatywnych jak również aktów indywidualnych, rozstrzygających kwestie określonej sprawy i określonego adresata. Uchwała jest formą wydanego aktu prawnego a nie jego budowy. Rada Polityki Pieniężnej i Zarząd NBP podejmują uchwały.
Zarządzenia organów centralnych. Akty normatywne są wydawane zarówno przez centralne konstytucyjne organy państwa, jak i inne organy państwowe nie wymienione w Konstytucji. Akty normatywne mogą regulować tylko stosunki między organami a podległymi im jednostkami oraz stosunki między przełożonymi a podwładnymi, pod warunkiem, że nie naruszają przepisów prawa powszechnie obowiązującego. Uchwały podejmują rady kolegialne zaś zarządzenia wydają organy monokratyczne. Do organów wydających zarządzenia należy:1) Prezydent RP- wydaje te akty na zasadach określonych w art.93 Konstytucji. Zarządzenia Prezydenta mają charakter wewnętrzny, mogą być wydawane tylko na podstawie ustawy i podlegają kontroli co do ich zgodności z powszechnie obowiązującym prawem. Według art. 144 ust.3 pkt.29 zarządzenia Prezydenta wydawane na zasadach określonych w art.93 Konstytucji nie wymagają kontrasygnaty Prezesa Rady Ministrów. W zakresie realizacji pozostałych swoich kompetencji Prezydent wydaje postanowienia. 2) Prezes Rady Ministrów- poza rozporządzeniami wydaje również zarządzenia, które mogą mieć charakter aktów normatywnych bądź aktów indywidualnych. Do zarządzeń normatywnych Prezesa Rady Ministrów odnosi się art.93 Konstytucji. Akty indywidualne Prezesa Rady Ministrów dotyczą konkretnej sprawy i mają indywidualnie oznaczonego adresata. 3) Ministrowie kierujący działem administracji rządowej i przewodniczący komitetów- ich sytuacja jest podobna do sytuacji Prezesa Rady Ministrów. Różnica polega na tym, że Prezes Rady Ministrów ma prawo zgłosić wniosek do rady Ministrów o uchylenie zarządzenia ministra bądź odpowiednio przewodniczącego komitetu. 4) Prezes NBP wydaje zarządzenia. Zarządzenie nie może pozostawać w sprzeczności z aktem wyższego stopnia, na podstawie którego zostało wydane, ale również z innymi aktami wyższego stopnia. Zarządzenie nie może przekroczyć upoważnienia ustawowego, jeśli jest wydane na podstawie szczegółowego upoważnienia ustawowego, ani też przepisów kompetencyjnych, jeśli one stanowią podstawę wydania zarządzenia.
Przyczyny wyposażenia organów terenowych w kompetencje prawotwórcze 1)skoro do zakresu działania gminy należą sprawy lokalne i publiczne to rozstrzyganie w tych sprawach musi następować również przez stanowienie norm prawnych. 2)w działalności prawotwórczej istnieje konieczność uwzględniania także swoistych warunków terenowych, co jest bardzo trudne wręcz niemożliwe przez organy centralne. 3)nie jest celowe nawet nie jest możliwym by wszelkie zagadnienia były regulowane przez organy centralne, które powinny regulować tylko te o dużej wadze. 4) w razie zdarzeń nadzwyczajnych podjęcie pewnych regulacji potrzebne jest natychmiast co wyklucza długie czekanie na regulacje przez organy centralne.
Uchwały zarządzenia i rozporządzenia (porównanie cech). Rozporządzenie- akt normatywny wydany przez naczelne organy państwa na podstawie upoważnienia zawartego w ustawie, wydawane przez Prezydenta RP, Prezesa RM, RM i ministrów. Uchwała- akt woli ciała kolegialnego organu państwowego, samorządowego, organizacji społecznej i zawodowej. Zarządzenie- akt normatywny wydawany przez organ adm. na podstawie ustawy i w celu jej wykonania, regulują sprawy nie wymagające wydania rozporządzenia, wydają je: Prezydent, Prezes RM, ministrowie oraz kierownicy urzędów centralnych. Wszystkie te akty są hierarchicznie usytuowane i nie mogą być sprzeczne z aktami wyższego rzędu. Porównanie: 1.uchwały i zarządzenia mogą być aktami normatywnymi jak i aktami indywidualnymi- rozporządzenia są zawsze aktami normatywnymi, 2.uchwały i zarządzenia mogą być wydawane w zakresie konstytucyjnych i ustawowych kompetencji organów które je wydają- rozporządzenia wydaje się na podstawie ustawowego upoważnienia, 3.w uchwale i zarządzeniu powołanie podstawy prawnej do ich wydania nie jest obligatoryjne- rozporządzenie nie może być wydane bez takiego powołania, 4.ogłoszenie uchwały bądź zarządzenia w DZ.U odbywa się gdy przepis szczególny tak stanowi lub organ wydający tak zadecyduje- rozporządzenie jego wejście w życie uzależnione jest od ogłoszenia w DZ.U i jest to obowiązek obligatoryjny.
pojecie terenowych źródeł prawa. Przepisy prawne obowiązujące na oznaczonej części terytorium państwa a nie na całym jego obszarze i tylko wówczas gdy wydawane są przez organy samorządu terytorialnego lub terenowe organy adm. rządowej nazywamy aktami prawa miejscowego. Do aktów takiego typu nie zaliczamy przepisów wydawanych przez organy samorządu specjalnego skierowane do określonych członków takich samorządów (np. samorząd lekarski do lekarzy) gdyż nie mają one mocy powszechnie obowiązujących przepisów prawa. Do aktów prawa miejscowego nie można również zaliczyć aktów wydawanych przez organy centralne a dotyczące określonego terytorium. Akty prawa miejscowego są aktami powszechnie obowiązującymi (czyli dotyczą wszystkich mieszkańców oraz podmioty znajdujące się pod działaniem tych organów stanowiących takie normy prawne), istnieje możliwość normowania postępowania (sposobu zachowania się), do wydawania takich aktów niezbędne jest upoważnienie ustawowe, sposób ich ogłaszania jest ściśle określony. Najważniejszą cechą odróżniającą przepisy prawa miejscowego od przepisów powszechnie obowiązujących jest lokalny charakter miejsca obowiązywania tych norm, gdyż nie obowiązują one poza obszarem na jakim zostały określone, w zależności od zasięgu mogą obejmować województwo, powiat lub gminę.
klasyfikacja terenowych źródeł prawa. Wszystkie terenowe przepisy prawne są przepisami, które są hierarchicznie usytuowane niżej niż normy prawne ogólne i od tych norm są takie przepisy zależne. Ich hierarchiczność polega na tym, że tworzenie norm niższego rzędu jest ograniczona normami wyższego rzędu i one (normy wyższego rzędu) określają przedmiot, zakres i sposób uregulowania norm niższego rzędu. Przepis nadrzędny może swą treścią nadać kompetencje do wydania przez organ stanowiący przepis niższego rzędu do uregulowania samego wykonania danej kwestii regulowanej tym przepisem jak również może on upoważnić organ niższy do samodzielnego regulowania stosunków w ramach tego upoważnienia. Sposób upoważnienia do wydania norm terenowych źródeł prawa może być szczegółowy lub generalny (tzw. ogólna norma kompetencyjna). Według takiego podziału przepisy tworzone przez organy terenowe mogą być: 1.przepisami wydanymi przez organy samorządu terytorialnego, 2.przepisami wydanymi przez terenowe organy adm. rządowej, 3.przepisami mającymi charakter samoistnych norm w ramach upoważnień ustawowych, 4.przepisami wykonawczymi.
podstawy prawne stanowienia terenowych źródeł prawa. Obecnie obowiązująca Konstytucja zawiera przepisy dotyczące terenowych źródeł prawa, które Konstytucja nazywa aktami prawa miejscowego. Art.87 ust.2 Konstytucji zalicza akty prawa miejscowego do źródeł prawa powszechnie obowiązującego na obszarze działania organów, które je ustanowiły. Według art.94 Konstytucji organy samorządu terytorialnego oraz terenowe organy administracji rządowej, na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawie, ustanawiają akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze działania tych organów, zaś zasady i tryb wydawania aktów prawa miejscowego określa ustawa. według art.88 ust.1 Konstytucji warunkiem wejścia w życie aktów prawa miejscowego jest ich ogłoszenie. Obecnie nie ma jednej ustawy zwykłej, która regulowałaby zasady i tryb wydawania aktów prawa miejscowego. Wydawanie takich aktów regulują przepisy zawarte w kilku ustawach.
podmioty uprawnione do stanowienia aktów prawa miejscowego. Sejmik województwa, rada powiatu, rada gminy, wojewoda, dyrektorzy urzędów morskich, okręgowi inspektorzy rybołówstwa morskiego.
Akty wykonawcze. W przypadku przepisów wykonawczych musi istnieć upoważnienie ustawowe do wydania przepisów prawa o takim charakterze. Normy ustawowe określają przesłanki tworzenia norm niższego rzędu, ich przedmiot, zakres i sposób regulacji prawnej. Przykładem przepisów wykonawczych mogą być przepisy dotyczące podatków i opłat lokalnych, które są uchwalane odpowiednio przez sejmik województwa, radę powiatu i radę gminy. Upoważnienie ustawowe do wydania wykonawczego aktu prawa miejscowego powinno określać organ właściwy do wydania aktu oraz zakres spraw przekazanych.
Statuty jednostek samorządu terytorialnego. Statuty województwa, powiatu i gminy należą do aktów prawa miejscowego stanowionego przez organy tych jednostek. W drodze regulacji statutowej mogą regulować wszystkie zagadnienia ustrojowe danej jednostki nie uregulowane w odrębnej ustawie. Stanowienie statutów przez j.s.t. jest przeniesieniem uprawnień państwowych do stanowienia prawa na wspólnotę samorządową i jest to nadanie tzw. autonomii statutowej. Statut: województwa- określają ustrój województwa jako jednostki samorządu terytorialnego i wymaga uzgodnienia z Prezesem RM, publikowany jest w wojewódzkim dzienniku urzędowym oraz w Dz.U. „Monitor Polski”. Statut powinien regulować sprawy zasadnicze dla ustroju województwa; powiatu- określa ustrój powiatu, jego uchwalenie należy do uprawnień rady powiatu, jest najważniejszym aktem prawa miejscowego stanowionego przez rade powiatu, oraz zagadnienia takie jak organizacja wewnętrzna, tryb pracy rad i komisji powołanych przez radę oraz zarząd powiatu i zasady tworzenia klubów radnych; gminy- określa ustrój gminy, organizację i tryb pracy rady i jej organów jak również zasady tworzenia jednostek pomocniczych gminy. Uchwalanie statutu gminy należy do wyłącznej kompetencji rady gminy.
Przepisy porządkowe. Przepisy porządkowe są wydawane podobnie jak przepisy o charakterze strukturalno - organizacyjnym, na podstawie ustawowych upoważnień generalnych. Celem tych przepisów jest zapewnienie porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego oraz względy ochrony życia lub zdrowia obywateli. W stosunku do innych rodzajów aktów prawa miejscowego przepisy porządkowe wyróżniają się tym, iż mogą przewidywać za ich naruszenie karę grzywny wymierzaną w trybie i na zasadach określonych w przepisach kodeksu wykroczeń.
Wydaje się je tylko w zakresie nie uregulowanym w odrębnych ustawach lub w innych przepisach powszechnie obowiązujących.
Wojewoda wydaje przepisy porządkowe w formie rozporządzeń porządkowych.
Rada powiatu wydaje przepisy porządkowe w formie uchwały. W przypadkach cierpiących zwłoki powiatowe przepisy porządkowe może wydawać zarząd powiatu, muszą być zatwierdzone na najbliższej sesji rady powiatu. Przepisy porządkowe starosta przesyła do wiadomości organom wykonawczym gmin położonych na obszarze powiatu oraz starostom sąsiednich powiatów następnego dnia po ich ustanowieniu. Powiatowe przepisy porządkowe mogą być wydawane tylko wówczas, gdy przyczyny ich wydawania występują na obszarze więcej niż jednej gminy.
Rada gminy wydaje przepisy porządkowe w formie uchwały. W przypadku niecierpiącym zwłoki od 1990 do 2002 mógł je wydawać zarząd gminy. Wójt(burmistrz, prezydent miasta) wybrany bezpośrednio po 2002 r. może wydawać w przypadku niecierpiącym zwłoki przepisy porządkowe w formie zarządzenia. Muszą być zatwierdzone na najbliższej sesji rady gminy. Przepisy porządkowe wójt lub burmistrz przesyła do wiadomości wójtom sąsiednich gmin oraz staroście powiatu, w którym leży gmina, następnego dnia po ich ustanowieniu.
Przepisy porządkowe mogą być wydawane także przez dyrektorów urzędów morskich oraz okręgowych inspektorów rybołówstwa morskiego.
nadzór i kontrola nad stanowieniem aktów prawa miejscowego. Istota nadzoru nad działalnością podmiotów nadzorowanych polega na wykonywaniu przez organy nadzoru czynności kontrolnych oraz podejmowaniu czynności prawnych umożliwiających korygowanie (zmianę bądź eliminację) działań nieprawidłowych i wadliwych. Według Konstytucji samodzielność jednostek samorządu terytorialnego podlega ochronie sądowej, zaś działalność samorządu terytorialnego podlega nadzorowi z punktu widzenia legalności. Nadzór nad aktami prawa miejscowego, stanowionymi przez wojewodę oraz organy rządowej administracji niezespolonej sprawuje Prezes RM. Prezes RM uchyla, w trybie nadzoru, akty prawa miejscowego jeżeli są one niezgodne z ustawami lub aktami wydanymi w celu ich wykonania (z rozporządzeniami). Prezes RM ma uprawnienia do uchylenia aktu prawa miejscowego z powodu niezgodności takiego aktu z polityką rządu lub naruszeniem zasad rzetelności i gospodarności. Akt Prezesa RM podlega ogłoszeniu w wojewódzkim dzienniku urzędowym. Ustawa o administracji rządowej w województwie stanowi, iż Prezes RM ustala, w drodze rozporządzenia, tryb kontroli aktów prawa miejscowego ustanowionych przez wojewodę i organy administracji Każdy czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone przepisem aktu prawa miejscowego ( wydanym w sprawie z zakresu administracji publicznej), może po bezskutecznym wezwaniu organu, który wydał przepis lub organu uprawnionego do uchylenia przepisu w trybie nadzoru, do usunięcia naruszenia zaskarżyć przepis do sądu administracyjnego.
Akty wewnętrzne. Obok norm prawa powszechnie obowiązującego istnieje dziedzina norm prawa wewnętrznie obowiązującego i są to akty wewnętrzne adm., które mogą zawierać normy prawne i bardzo często je zawierają. Kryterium jakie odróżnia akty wewnętrzne od aktów zaliczanych do źródeł prawa powszechnie obowiązującego jest adresat normy prawnej. Adresatami aktów wewnętrznych są jednostki organizacyjne oraz pracownicy tych jednostek podporządkowani organom wydającym te akty; w przypadku zakładów publicznych użytkownicy tych zakładów, np. uczniowie pacjenci. Chodzi więc o podmioty podporządkowane organowi wydającemu akt organizacyjny lub służbowy. Źródłami prawa wewnętrznego mogą być uchwały organów kolegialnych i zarządzenia organów monokratycznych. Akty wewnętrzne mogą nosić różne nazwy, jak, np. regulamin, instrukcja, pismo ogólne, itp. Akty wewnętrzne regulują różne kwestie jak np. nałożenie na podporządkowane jednostki lub ich organy określonych obowiązków, mogą mieć cechy interpretacyjne przez nałożenie obowiązku stosowania określonej wykładni prawa. Cecha charakterystyczną aktów wewnętrznych jest określony krąg adresatów ich obowiązywania; kierowane są one jedynie do podmiotów podporządkowanych organowi wydającemu ten akt organizacyjny lub służbowy. Akty takie nie mogą regulować praw i obowiązków obywateli, osób prawnych i ich organizacji (jeżeli nie znajdują się one w zależności organizacyjnej lub służbowej) i kwestia ta została uregulowana w przepisach konstytucyjnych. Akty wew. wydawane są na podstawie szczegółowych upoważnień ustawowych i maja charakter poleceń służbowych regulowanych na podstawie przepisów regulujących zależności służbową. Akty wew. poddawane są kontroli organu nadzorującego daną jednostkę wydającą dany akt, może być również wymagane zatwierdzenie takiego aktu przez organ nadzoru.
Akty planowania. Akty planowania z różnych przyczyn nie zawsze możemy zakwalifikować do aktów normatywnych. Są nimi plany, programy, akty budżetowe oraz akty ustalające normy techniczne. Wg doktryny prawa niemieckiego normy planu mają charakter: -informacyjny, zawierają pewne dane bądź programy służące organom adm. publicznej i obywatelom do podejmowania istotnych działań; -imperatywny, wiążą prawnie adresatów tych norm; -to takie, które swą treścią mogą przyczynić się do pożądanego przez twórcę tej normy zachowania się adresatów takiej normy. Plany mogą przybierać różne formy, nie wyłączając charakteru ustawy, o czym może świadczyć istnienie Ustawy Budżetowej na dany rok kalendarzowy. Kolejną cechą aktów planowania jest szczebel ich tworzenia i tak mogą być akty centralne i lokalne, różnica pomiędzy nimi dotyczy treści tych aktów. Szczególną rolę w procesie administrowania oraz podejmowania ważnych decyzji przez organy adm. są plany zagospodarowania przestrzennego, które odznaczają się zarówno cechą generalności, jak i konkretności, stanowią one podstawę do wydawania decyzji adm., a nie zastosowanie się do zawartych w nich ustaleń powoduje nieważność decyzji wydanej sprzecznie z jej brzmieniem.
Normy techniczne. Rozwój faktyczny gospodarki i techniki we współczesnym świecie zmusza państwo do wkraczania w coraz szersze dziedziny życia codziennego za pomocą tworzenia norm technicznych (jako norm prawnych). Normy techniczne mają za zadanie stworzenie warunków pozwalających na kooperację oraz dążenie do podniesienia jakości produkowanych wyrobów. Nadanie normom technicznym charakteru norm prawnych chroni przed dowolnością i możliwością występowania niekorzystnych zjawisk w dziedzinie jaką normy techniczne regulują. Z normami technicznymi mamy do czynienia w aspekcie krajowym i zagranicznym, pozwalają one na ujednolicenie takich dziedzin jak przewozy krajowe, morskie i lotnicze. Ich wprowadzenie odbywa się w interesie producentów i konsumentów. Zastosowanie norm technicznych odgrywa istotna role w ochronie środowiska i człowieka przed takimi uciążliwościami jak hałas, promieniowanie, zanieczyszczenia oraz wiele innych aspektów życia człowieka. W Polsce ustawa dotycząca polskich norm „PN” określa takie zagadnienia jak bezpieczeństwo pracy, podstawowe cechy jakościowe dla określonych grup wyrobów, zasady projektowania budynków, sporządzania dokumentacji technicznej itp. Polskie normy ustanawia Polski Komitet Normalizacyjny, który podlega Prezesowi RM. Obowiązek stanowienia PN może wprowadzać minister właściwy w sprawach należących do zakresu działań tego ministra. PN są podstawą do oceny wyrobów zarówno krajowych jak i zagranicznych oraz usług mogących stwarzać zagrożenie lub które służą ratowaniu życia, zdrowia i środowiska.
zwyczaj i prawo zwyczajowe. Prawo zwyczajowe powstaje przez długotrwałe i jednolite stosowanie (consuetudo) i przekonanie zainteresowanych, że to stosowanie jest prawnie nakazane (opinio iuris). Prawa zwyczajowego nie można zaliczyć do źródeł prawa administracyjnego. Inną role należy przypisać zwyczajom, gdy przepis prawa do nich odsyła, np. art.14 ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych stanowi, że przepisy porządkowe „ogłasza się w drodze obwieszczeń, a także w sposób zwyczajowo przyjęty na danym terenie lub w środkach masowego przekazu”. W tym przypadku mają one znaczenie prawne, stają się z mocy przepisu prawa faktami o doniosłości prawnej.
Rola Orzecznictwa w procesie administrowania. Znaczenie orzecznictwa dla administracji można rozpatrywać w dwojakim aspekcie: 1)Należy ocenić znaczenie orzecznictwa organów administracji publicznej w indywidualnych sprawach dla rozstrzygnięcia spraw podobnych, 2) Znaczenie orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego i Sądu Najwyższego dla praktyki orzeczniczej administracji publicznej. Zarówno orzeczenia organów administracji, jak i orzeczenia sądowe nie są źródłami prawa administracyjnego, nie tworzą one prawa. Orzecznictwo administracyjne i sądowe ma jednak znaczenie dla wykładni przepisów prawa administracyjnego i stosowania tych przepisów w praktyce administracyjnej. Orzeczenia NSA dotyczą konkretnych spraw. Ocena prawna wyrażona w orzeczeniu sądu administracyjnego wiąże ten sąd oraz organ administracyjny w danej sprawie. Nie jest ona wiążąca przy rozpatrywaniu spraw podobnych. Jednakże pozycja NSA powoduje, że organy administracyjne stosują wykładnie przepisów prawa przyjętą przez sąd administracyjny. W przypadku zastosowania innej wykładni organ administracyjny musi się liczyć z tym, że jego decyzja w przypadku jej zaskarżenia do NSA zostanie przez ten sąd uchylona. Uchwały Sądu Najwyższego wiążą tylko NSA, ale wpływają również na orzecznictwo organów administracyjnych, których rozstrzygnięcia mogą być poddane kontroli sądu administracyjnego.
zasady ogłaszania aktów normatywnych. Akty stanowione przez sejmik województwa, wojewodę i org. adm. niezespolonej a także przez rade powiatu i gminy podlegają ogłoszeniu w wojewódzkim dzienniku urzędowym, który jest wydawany przez wojewodę. Dzień wydania Dz.U. jest dniem ogłoszenia aktu prawa miejscowego. Akty prawa miejscowego wchodzą w życie po upływie 14 dni od ich ogłoszenia, jeżeli nie stanowią inaczej. Rozporządzenia porządkowe wojewody i powiatowe przepisy porządkowe ogłasza się również w środkach masowego przekazu oraz w drodze obwieszczeń jak również w sposób zwyczajowo przyjęty na danym terenie. Gminne przepisy porządkowe ogłasza się przez tzw. rozplakatowanie w miejscach publicznych i ogłoszenie w prasie lokalnej. Wchodzą one w życie z chwilą takiego ogłoszenia. Wydawane przepisy przechowywane są w zbiorach, do których wgląd jest powszechnie możliwy.
Wejście w życie aktów normatywnych.
Akty normatywne, zawierające przepisy powszechnie obowiązujące wchodzą w życie po upływie 14 dni od dnia ich ogłoszenia, chyba że dany akt określi termin dłuższy, a więc dłuższe vacatio legis. Zasada ta nie dotyczy przepisów porządkowych. Odstępstwa:1)mogą wchodzić w życie w terminie krótszym niż 14 dni 2)z uwagi na ważny interes państwa - dniem wejścia w życie może być dzień ogłoszenia aktu w dzienniku urzędowym 3)nadanie aktowi wstecznej mocy obowiązującej. Przepisy porządkowe wchodzą w życie po upływie 3 dni od dnia ich ogłoszenia, chyba że zwłoka wejścia w życie mogłaby spowodować nieodwracalne szkody, poważne zagrożenie życia, zdrowia lub mienia - można zarządzić wejście w życie takich przepisów z dniem ich ogłoszenia.
Pojęcie i rodzaj organów publikacyjnych. Organy publikacyjne są to organy przeznaczone do publikowania aktów prawnych. Organy te nazywamy też dziennikami urzędowymi. Wydawane są one przez właściwe organy przeznaczone do ogłaszania aktów normatywnych, aktów prawnych, ogłoszeń urzędowych, itd. Możemy wyróżnić dwie kategorie dzienników urzędowych są nimi dzienniki promulgacyjne i informacyjne. Różnica między nimi polega przede wszystkim na treści i adresacie. Dziennik promulgacyjny ma za zadanie ogłoszenie określonych aktów prawnych w określony sposób, publikacja w takim dzienniku nadaje tym aktom moc obowiązującą. Gdyby taki akt nie został ogłoszony w takim dzienniku spowodowałoby to jego nieważność. Dzienniki informacyjne służą głownie do ogłaszania aktów dotyczących stosunków wewnętrznych adm. Możemy również wyróżnić dzienniki o charakterze promulgacyjno-informacyjnym, gdzie oprócz promulgacji aktów prawnych znajdują się materiały informacyjne.
Rodzaj Wydawane przez Prezesa RM przy pomocy Kancelarii Prezesa RM i Rządowego Centrum Legislacji: 1) Dziennik Ustaw RP; 2) Dziennik Urzędowy RP „Monitor Polski”; 3) Dziennik Urzędowy RP „Monitor Polski B”; Wydawane przez ministrów kierujących działami administracji rządowej oraz kierowników urzędów centralnych: 4)dzienniki urzędowe ministrów kierujących działami administracji rządowej; 5) dzienniki urzędowe urzędów centralnych; Wydawane przez wojewodę: 6) wojewódzki dziennik urzędowy.
Organy publikacyjne (redagowanie). Dzienniki urzędowe wychodzą numerami, Numer stanowi dziennik urzędowy wydany w danym dniu. Numeracja dziennika urzędowego biegnie kolejno przez cały rok kalendarzowy. Termin wydawania poszczególnych numerów dziennika urzędowego nie jest oznaczony; jest zależny od nagromadzenia się materiału do publikacji oraz pilności ogłoszenia aktów prawnych. Każdy ogłaszany akt prawny ma swoją pozycję w dzienniku urzędowym. Według art.20 ust.1 ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych dziennik wydaje się z zachowaniem w roku kalendarzowym kolejności numerów, pozycji i stron. Na każdym numerze dziennika oznacza się dzień jego wydania. Jako dzień wydania określa się datę nie wcześniejszą od dnia udostępnienia dziennika do sprzedaży w siedzibie organu wydającego dziennik. Dzień wydania jest dniem ogłoszenia aktów zamieszczonych w danym numerze.
Dziennik Ustaw RP. Wydawane przez Prezesa RM przy pomocy Kancelarii Prezesa RM i Rządowego Centrum Legislacji. Należy do dzienników promulgacyjnych. Dziennik Ustaw możemy jednocześnie zaliczyć do oficjalnych, powszechnie dostępnych źródeł poznania prawa, gdyż znajdują się w nim ustanowione przez odpowiednie, kompetentne do tego celu organy państwowe. W Dzienniku Ustaw RP ogłasza się: 1)Konstytucję, 2)ustawy, 3)rozporządzenia z mocą ustawy wydawane przez Prezydenta RP, 4)rozporządzenia wydawane przez Prezydenta RP, Radę Ministrów, Prezesa RM, ministrów kierujących działami administracji rządowej, przewodniczących określonych w ustawach komitetów, będących członkami RM, oraz Krajową Radę Radiofonii i Telewizji, 4)orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego dotyczące aktów normatywnych ogłoszonych w Dzienniku Ustaw, 5)uchwały RM uchylające rozporządzenia ministra. W Dzienniku Ustaw ogłasza się nadto akty prawne dotyczące wyborów do Sejmu, senatu oraz Prezydenta RP, referendum zatwierdzającego zmianę Konstytucji i referendum ogólnokrajowego, skrócenia kadencji Sejmu, powszechnej lub częściowej mobilizacji i użycia Sił Zbrojnych do obrony Rzeczypospolitej Polskiej, stanu wojny i zawarcia pokoju oraz stanów: wojennego, wyjątkowego i klęski żywiołowej. W Dzienniku Ustaw zamieszcza się również inne akty prawne, jeżeli odrębne ustawy tak stanowią.
Dziennik Urzędowy RP „Monitor Polski”. Wydawane przez Prezesa RM przy pomocy Kancelarii Prezesa RM i Rządowego Centrum Legislacji. W Dzienniku Urzędowym RP „Monitor Polski” ogłasza się: 1) zarządzenia Prezydenta RP wydane na podstawie ustawy, 2) uchwały RM i zarządzenia Prezesa RM wydane na podstawie ustawy, 3)orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego dotyczącego aktów normatywnych ogłoszonych w Monitorze Polski lub aktów normatywnych, które nie były ogłoszone. W Monitorze Polskim ogłasza się również uchwały Zgromadzenia Narodowego, Sejmu, Senatu i akty urzędowe Prezydenta RP dotyczące spraw enumeratywnie wymienionych w art.10 ust.2 ustawy, a nadto postanowienia Trybunału Konstytucyjnego: -o stwierdzeniu przeszkody w sprawowaniu urzędu Prezydenta RP oraz powierzaniu Marszałkowi Sejmu tymczasowego wykonywania obowiązków Prezydenta RP, -w sprawie sporów kompetencyjnych pomiędzy centralnymi konstytucyjnymi organami państwa. W Monitorze Polskim ogłasza się uchwały Zgromadzenia Narodowego, Sejmu, Senatu, wyroki Trybunału Stanu i postanowienia Marszałka Sejmu, jeżeli ogłoszenie ich w tym dzienniku jest przewidziane w tych uchwałach lub postanowieniach albo jeżeli odrębne ustawy tak stanowią. Inne akty prawne, ogłoszenia, obwieszczenia i komunikaty organów, instytucji i osób są ogłaszane w Monitorze Polskim, jeżeli odrębne ustawy tak stanowią. Prezes RM może zarządzić ogłoszenie w Monitorze Polskim także innych aktów prawnych, ogłoszę i obwieszczeń.
Dziennik urzędowy wojewódzki wojewódzkie dzienniki urzędowe. Zasady i tryb wydawania wojewódzkiego dziennika urzędowego określa w drodze rozporządzenia Prezes RM. Wojewoda prowadzi zbiór wydanych przez siebie wojew. dz. urzędowych, udostępnia go jednostkom samorządu terytorialnego oraz umożliwia wgląd do tego zbioru. W dzienniku tym ogłaszane są: -akty prawa miejscowego stanowione przez wojewodę i organy administracji niezespolonej, jak i przez sejmiki województwa, organ powiatu oraz organ gminy, w tym statuty województwa, powiatu, gminy, -statuty związków międzygminnych oraz statuty związków powiatów, -akty Prezesa RM uchylające akty prawa miejscowego stanowionego przez wojewodę i organy administracji niezespolonej, -wyroki sądu administracyjnego uwzględniające skargi na akty prawa miejscowego, -porozumienia w sprawie wykonywania zadań publicznych zawarte miedzy jednostkami samorządu terytorialnego, jak i między jednostkami samorządu terytorialnego i organami administracji rządowej, -uchwały budżetowe województwa oraz sprawozdania z wykonania budżetu województwa, -obwieszczenia o rozwiązaniu sejmiku województwa, rady powiatu lub rady gminy, -statut urzędu wojewódzkiego, -inne akty prawne, informacje, komunikaty, obwieszczenia i ogłoszenia, jeżeli tak stanowią przepisy szczególne.
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej Wydawany jest przez Urząd Oficjalnych Publikacji Komisji Europejskiej w określonych seriach. Serii L(legislacja) ogłasza się: rozporządzenia, dyrektywy, decyzje, zalecenia, opinie. Seria C przeznaczona jest do publikacji komunikatów, informacji i zawiadomień. W serii S(suplement) publikuje się m.in. umowy publiczne dotyczące pracy, dostaw i usług z państw UE, umów użyteczności publicznej. Terenowe organy administracji rządowej zapewniają udostępnianie do nieodpłatnego, powszechnego wglądu zbiorów Dziennika UE.
Monitor Sądowy i Gospodarczy jest on ogólnokrajowym dziennikiem urzędowym przeznaczonym do zamieszczania obwieszczeń lub ogłoszeń. W tym monitorze ogłasza się: 1)wszystkie wpisy do rejestru handlowego, chyba że ustawa stanowi inaczej; 2)ogłaszanie wymagane przez Kodek spółek Handlowych i Kodek postępowania cywilnego; 3)inne obwieszczenia, jeżeli ich ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym jest wymagane przez inne ustawy. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 15.04.1996r. określa organizację, sposób wydawania i rozpowszechniania oraz podstawy ustalania ceny numerów i wysokość opłat za zamieszczanie w nim ogłoszenia lub obwieszczenia. Sądy rejonowe są zobowiązane udostępnić nieodpłatnie przeglądanie Monitora Sądowego i Gospodarczego.
Sprostowania błędów w tekstach aktów prawnych Dokonuje się ich w formie obwieszczenia . Sprostowanie nie może prowadzić do merytorycznej zmiany tekstu prawnego. Błędy w dzienniku ustaw, monitorze polskim i monitorze polskim b prostuje z własnej inicjatywy lub na wniosek właściwego organu premier. Błędy w innych dziennikach prostuje organ który wydał ten dziennik. Sprostowanie błędów ogłasza się w tym samym dzienniku w którym ogłoszono prostowany błąd.
Teksty jednolite aktów normatywnych Akty normatywne są często zmieniane przez akty późniejsze(nowele) czyli nowelizowane. Gdy nowelizacja jest obszerna lub jest ich wiele to Marszałek Sejmu ogłasza tekst jednolity ustawy. Tekst jednolity ogłasza się jako obwieszczenie w dzienniku urzędowym w którym dany akt ogłoszono. Teksty jednolite aktów innych niż ustawa ogłasza organ właściwy do jego wydania.
No właśnie, to jest właśnie to o czym wcześniej pisałam, jestem manipulowana do cholery! To dopiero paraliż co? Jak już sobie to uświadamiasz to wszystko Ci się z tym kojarzy i myślisz tylko jak się nie poddać temu planowi, który ktoś sobie ułożył w główce. Taka próba zatrzymania kogoś w związku prowadzi tylko do tego, że ciągnie się wszystko na siłę i w rezultacie obrzydza całe to "zamieszanie". Faceci mają podobno bardzo ograniczone umysły, ale mi się wydaje, że jednak oni bardziej nie chcą rozumieć, niż nie mogą.