Mgr Monika Brzózka

Mikroekonomia - ćwiczenia (studia niestacjonarne 2007/2008)

Ćwiczenia 1

Temat 1: Wprowadzenie w zagadnienia mikroekonomii - istota wyboru ekonomicznego.

Zadanie 1 (Adamkiewicz- Drwiłło, Jędrzejewska)

Wskaż które z zagadnień dotyczą mikro- a które makroekonomii.

2. Zwyczaje konsumpcyjne pojedynczego człowieka.

3. Wielkość produkcji przedsiębiorstwa.

4. Wielkość produkcji kraju.

5. Dochód wszystkich rolników indywidualnych.

6. Wydatki rządowe i polityka podatkowa rządu.

7. Zyski przemysłu stalowego.

8. Podaż pieniądza w gospodarce.

9. Siły określające strukturę konsumpcji dóbr i usług.

Zadanie 2 (j.w.)

W każdym z punktów podaj, czy dotyczy ono ekonomii pozytywnej czy normatywnej.

1. Stopa bezrobocia wynosi 8%.

2. Stopa bezrobocia jest zbyt wysoka.

3. To, czego gospodarka potrzebuje, jest zmniejszenie liczebności związków zawodowych.

4. Związki zawodowe w tej gałęzi przyczyniły się do spadku bezrobocia.

5. Trzeba sprawiedliwiej redystrybuować dochód naszego kraju.

6. Rząd prowadzi politykę, mającą spowodować obniżenie bezrobocia.

7. Palenie papierosów jako postawa antyspołeczna powinno być bezwzględnie zwalczane.

8. Podniesienie opodatkowania wyrobów tytoniowych nie zniechęca do palenia.

Zadanie 3 (j.w. oraz Skrzeszewska)

Wśród wymienionych punktów, wskaż te, które opisują zasoby.

2. Opatentowany pomysł racjonalizatorski.

3. Pieniądze.

4. Profesor ekonomii.

5. Cegły i zaprawa murarska.

6. Procedura łączenia składników do produkcji aspiryny

7. Mieszkanie.

8. Oszczędności.

9. Samochód użytkowany przez rodzinę.

10. Dobra konsumpcyjne i produkcyjne.

11. Środki niezbędne do produkcji dóbr i usług.

12. Między innymi surowce mineralne, maszyny i urządzenia, gotówka.

Zadanie 4 ( Barczyk i inni oraz Skrzeszewska)

Wskaż stwierdzenia opisujące rzadkość:

1. Rzadkość to brak określonego towaru na rynku.

2. Jest to niedostatek towaru przy narzuconej sprzedawcom cenie urzędowej.

3. Niedostatek towaru z powodu ograniczeń importowych i wysokich barier celnych.

4. Przewaga potencjalnego zapotrzebowania społeczeństwa na dobra i usługi nad możliwościami ich wytworzenia z dostępnych zasobów.

5. Jest to sporadyczne występowanie problemów gospodarczych.

6. Zjawisko, które występuje wówczas, gdy popyt na dane dobro, przy cenie wynoszącej zero, jest większy niż dostępna podaż tego dobra.

Zadanie 5 (Adamkiewicz - Drwiłło, Jędrzejewska)

Mikroekonomiści zajmują się:

1. Badaniem zjawisk i procesów gospodarczych zachodzących w całej gospodarce.

2. Badaniem zjawisk i procesów obserwowanych i wyjaśnianych z punktu widzenia działalności poszczególnych podmiotów gospodarczych, na przykład gospodarstwa domowego.

3. Teorią popytu, teorią podaży i związkami między rynkami cząstkowymi.

4. Badaniem wpływy podejmowanych indywidualnych decyzji przez konsumentów i przedsiębiorców na rynek.

Zadanie 6 (Kątowski, Ignaciuk)

Mówiąc o koszcie alternatywnym danego przedsięwzięcia, myślimy o:

1. Wartości nakładów finansowych ponoszonych na to przedsięwzięcie;

2. Wartości utraconych korzyści z wszystkich niewykorzystanych zastosowań posiadanych zasobów;

3. Najlepszej niewykorzystanej możliwości innego zastosowania posiadanych zasobów;

4. Żadne z powyższych

Zadanie 7 (Skrzeszewska)

Który z poniższych wariantów można uznać za opisujący koszt alternatywny przygotowania się do ćwiczeń z mikroekonomii?

1. koszt związany z zakupem podręczników,

2. bardzo dobra ocena uzyskana na ćwiczeniach,

3. rezygnacja z pójścia do kina,

4. w tym wypadku koszt alternatywny nie występuje

Zadanie 8 (Kamińska i inne)

Jaki jest koszt alternatywny artysty cyrkowego, który jako akrobata zarabia 20 tyś. zł miesięcznie, ale jako bankier mógłby zarobić 7 tyś. zł, jako główny księgowy w spółce z o.o. - 12 tyś zł, a jako nauczyciel wf - 3 tyś zł?

Zadanie 9 (Smith, Begg)

Rysunek 1 przedstawia krzywą możliwości produkcyjnych pewnej gospodarki. Każdemu z zaznaczonych punktów (A,B,C,D) przyporządkuj odpowiednie twierdzenie:

1. produkcja nieosiągalna w danej gospodarce przy dostępnych zasobach i posiadanej technologii

2. produkcja osiągana przy pełnym wykorzystaniu zasobów i przeznaczeniu ich głównie do wytwarzania dóbr inwestycyjnych

3. produkcja typowa dla gospodarki w fazie recesji

4. produkcja osiągana przy pełnym wykorzystaniu czynników wytwórczych i przeznaczeniu ich głównie do wytwarzania dóbr konsumpcyjnych

Rysunek 1 - Krzywa możliwości produkcyjnych	Rysunek 2 - Wybór między usługami publicznymi a dobrami prywatnymi
X D C A B Y	X A B C Y
X - dobra produkcyjne Y - dobra konsumpcyjne	X - usługi publiczne Y - dobra prywatne

Zadanie 10 (j.w.)

Rysunek 2 obrazuje możliwości wyboru między usługami publicznymi a dobrami prywatnymi. Trzy punkty (A,B,C) przedstawiają różne stopnie zaangażowania państwa w procesy gospodarcze. Dopasuj poszczególne punkty do stwierdzeń opisujących możliwy charakter gospodarki:

1. gospodarka, w której interwencja państwa jest ograniczona do minimum, a sektor publiczny świadczy jedynie minimalną ilość niezbędnych usług

2. gospodarka, w której państwo bierze na siebie duży zakres odpowiedzialności za sprawy gospodarcze, realizuje politykę wysokiego opodatkowania oraz świadczenia dużego zakresu usług publicznych

3. gospodarka, w której państwo świadczy usługi publiczne w zakresie większym niż niezbędne minimum, ale pozostawia swobodę sektorowi prywatnemu

Zadanie 11 (Smith, Begg)

Na rysunku 3 przedstawiono krzywą możliwości produkcyjnych pewnego społeczeństwa w dziedzinie aparatów fotograficznych i zegarków.




1. Określ każdą z poniższych kombinacji jako efektywną, nieefektywną lub nieosiągalną.

1. 60 aparatów i 200 zegarków

2. 60 zegarków i 80 aparatów

3. 300 zegarków i 35 aparatów

4. 300 zegarków i 40 aparatów

5. 60 aparatów i 250 zegarków.

2. Załóżmy, że dane społeczeństwo produkuje 300 zegarków i 40 aparatów, ale chce wytworzyć dodatkowo 20 aparatów. Z jakiej liczby zegarków musi zrezygnować?

3. Z jakiej liczby zegarków trzeba by zrezygnować, aby możliwe było zwiększenie produkcji aparatów o następne 20 sztuk, tj. do 80 sztuk?

4. Jakie zmiany oznaczałoby ewentualne przesunięcie krzywej w prawo lub w lewo?

Zadanie 12 (Skrzeszewska)

Uzupełnij poniższą tabelę i narysuj krzywą możliwości produkcyjnych

Dostępne zasoby	Liczba jednostek dobra X wyprodukowanych z dostępnych zasobów	Liczba wykorzystanych zasobów do produkcji dobra X	Wielkość zasobów możliwych do wykorzystania przy produkcji Y	Zasoby konieczne do wyprodukowania jednostki dobra Y	Liczba jednostek dobra Y wyprodukowanych z dostępnych zasobów	Koszt alternatywny kolejnej jednostki dobra Y
1000	8,75	1000		200
	8,0				1
	7,0		400
	5,5		600
	3,0	200
	0

Zadanie 13 (Kątowski, Ignaciuk)

Możliwości produkcyjne kraju A w zakresie produkcji dóbr X i Y przedstawia tabela:

X	0	1	2	3	4	5	6
Y	60	55	48	40	30	18	0

Oblicz:

1. koszt alternatywny wyprodukowania:

• drugiej jednostki dobra X,

• piątej jednostki dobra X,

• szóstej jednostki dobra X

2. łączny koszt alternatywny wyprodukowania :

• dwóch jednostek dobra X,

• sześciu jednostek dobra X,

• czterdziestu ośmiu jednostek dobra Y

koszt alternatywny zwiększenia produkcji dobra X z 1 do 4 jednostek

koszt alternatywny zwiększenia produkcji dobra X w sytuacji przejścia z punktu opisanego współrzędnymi 1X i 46Y do punktu o współrzędnych 2X i 48Y

Zadanie 14 (j.w.)

Krzywa możliwości produkcyjnych dana jest równaniem: Y = 40 - 0,5X.

1. Jaki jest koszt alternatywny wykorzystania wszystkich zasobów do produkcji dobra X?

2. Jaki jest koszt alternatywny wykorzystania wszystkich zasobów do produkcji dobra Y?

3. Jaki jest koszt alternatywny zwiększenia produkcji dobra X z 20 do 40 jednostek?

Zadanie 15 (Kamińska i inne)

Na rysunku 1.2 przedstawiono krzywą możliwości produkcyjnych (KMP) dwóch dóbr K i Z

1) jeżeli rośnie produkcja dobra Z, to jej koszty wyrażone utratą dobra K:

a) rosną,

b) spadają,

c) pozostają na tym samym poziomie;

d) informacje są niewystarczające by odpowiedzieć co się dzieje z kosztami

2) Koszt alternatywny produkcji 40 jednostek dobra Z wynosi.............................. jednostek K

3) koszt alternatywny zwiększenia produkcji dobra K z 5 do 8 jednostek wynosi................. jednostek Z

4) jeżeli nastąpi wzrost zasobów dostępnych w kraju i przydatnych w jednakowym stopniu do produkcji obu dóbr, to KMP przesunie się ...........................................

Temat 2: Podstawowe kategorie rynkowe

Zadanie 1 (Smith, Begg)

Tablica zawiera dane o rozmiarach podaży fasolki i popytu na nią przy różnych poziomach ceny.

Cena (zł)	Popyt (mln puszek/rok)	Podaż (mln puszek/rok)	Sporządź wykresy popytu i podaży. Jaka byłaby nadwyżka popytu lub podaży przy cenie równej 8 zł? Jaka byłaby nadwyżka popytu lub podaży, gdyby cena wyniosła 32zł? Wskaż cenę i liczbę puszek w przypadku stanu równowagi popytu i podaży.
8 16 24 32 40	70 60 50 40 30	10 30 50 70 90

5. Załóżmy, że w wyniku wzrostu dochodu konsumentów popyt na fasolkę wzrósł o 15 mln puszek rocznie przy każdej cenie. Podaj nową cenę i liczbę puszek odpowiadającą równowadze.

Zadanie 2 (Adamkiewicz - Drwiłło; Jędrzejewska)

Na podstawie danych o wielkości popytu (Q_D) i wielkości podaży (Q_S) na produkt dla poszczególnych wielkości ceny (P), które zostały podane w tablicy, uzupełnić zdania znajdujące się poniżej.

QD	P (zł)	QS	cena równowagi dla danego produktu wynosi ………….zł, natomiast ilość równowagi jest równa ................jednostek jeżeli rząd obniży cenę produktu do 5 zł za jednostkę, pojawi się nadwyżka/niedobór tego produktu w wysokości ..............jednostek jeżeli rząd podwyższy cenę do 8 zł na dany produkt, pojawi się nadwyżka/niedobór wielkości .....................jednostek przedstaw interpretacje graficzną do zadania
1200	10	1800
1300	9	1700
1400	8	1600
1500	7	1500
1600	6	1400
1700	5	1300
1800	4	1200

Zadanie 3 (Kątowski, Ignaciuk)

Przedstaw graficznie:

1. sytuację na rynku samochodów małolitrażowych po znacznym wzroście cen paliwa

2. sytuację na rynku mandarynek po znacznym spadku cen pomarańczy

3. sytuację na rynku tekstyliów po likwidacji barier importowych

Zadanie 4 (j.w.)

Zilustruj graficznie skutki, jakie na krajowym rynku kawy mogą wywołać następujące zdarzenia:

1. wprowadzenie ceł zaporowych na importowaną kawę,

2. nieurodzaj na plantacjach herbaty w Indiach. Zakładamy, że kawa i herbata są dobrami substytucyjnymi.

Zadanie 5 (j.w.)

Zilustruj graficznie skutki, jakie na rynku dobra X mogą wywołać następujące zdarzenia:

1. wprowadzenie ceny minimalnej dobra X,

2. wprowadzenie ceny maksymalnej dobra X,

3. urodzaj na rynku zboża przy obowiązywaniu minimalnej ceny skupu.

Zadanie 6 (Skrzeszewska)

Na wykresach przedstawić zmiany na rynku krajowych samochodów osobowych wywołane następującymi czynnikami:

1. wprowadzono atrakcyjny system ratalnej sprzedaży,

2. obniżono cła na importowane samochody,

3. pojawiły się kłopoty z nabyciem części zamiennych do samochodów produkowanych poza granicami kraju,

4. znacznie wzrosły ceny paliwa przy jego jednoczesnym niedoborze,

5. znacznie podniesiono wysokość obowiązkowych składek ubezpieczeniowych,

6. pojawiły się znaczne kłopoty z parkowaniem,

7. narastają problemy związane z coraz gorszym stanem dróg i ich zatłoczeniem,

8. zastosowano nowoczesną technologię umożliwiającą efektywniejszą produkcję,

9. wprowadzono systemy motywacyjne zwiększające wydajność zatrudnionych w produkcji,

10. pojawił się na rynku nowy producent samochodów,

11. zmniejszono stawkę podatku dochodowego od osób prawnych,

12. w wyniku pogłębiającego się kryzysu gospodarczego, zwiększyła się liczba bezrobotnych,

13. rząd wprowadził zakaz importu samochodów osobowych.

Zadanie 7 (Skrzeszewska)

Dana jest funkcja popytu na dobro X: Q_D = -3P + 0,005 I + 2P_r +8 oraz funkcja podaży Q_S = 7 + 2P gdzie: I - dochody konsumenta, P_r - cena dobra relatywnego. Cena dobra relatywnego wynosi 10 zł, dochody konsumenta kształtują się na poziomie 800 zł.

1. Jaka cena zostanie zaakceptowana przez producentów i konsumentów?

2. Jak zmiana ceny dobra relatywnego wpłynie na równowagę rynkową?

3. Jakim dobrem w stosunku do dobra X jest dobro relatywne (Y)?

4. Na wykresie przedstawić rynek dobra X przed zmianą ceny dobra Y oraz po jej zmianie.

Zadanie 8 (j.w.)

Rynki dwóch dóbr opisane są funkcjami:

Rynek dóbr X: Q_D = 82 - 3P_X + P_Y; Q_S = - 5 +15P_X

Rynek dóbr Y: Q_D = 92 + 2P_X - 4P_Y; Q_S = - 6 +32P_Y

1. Znajdź warunki, w których oba rynki znajdują się w równowadze.

2. Określ charakter dóbr X i Y względem siebie.

Zadanie 9 (j.w.)

Funkcja popytu na dane dobro ma postać: Q_D = 130- 2P. Ilość danego dobra oferowanego na rynku przez krajowych producentów, w zależności od ceny, kształtuje się następująco: Q_Sk = - 10 + 2P, Istnieje możliwość importowania danego dobra zgodnie z równaniem: Q_Sz = - 20 +4P.

1. wyznacz warunki równowagi rynkowej, w sytuacji, gdy gospodarka jest zamknięta

2. wyznacz ilość dóbr w zależności od ceny, w sytuacji gdy gospodarka jest otwarta. Jaka będzie cena i ilość równowagi?

3. na wykresach przedstawić:

1. rynek gospodarki zamkniętej,

2. podaż gospodarki otwartej,

3. rynek gospodarki otwartej.

Zadanie 10 (Smith, Begg)

Zaznacz krzyżykiem, w jakich przypadkach zmiany czynnika, przyjmowanego za stały przy wykreślaniu krzywej popytu i podaży, mają miejsce przesunięcia krzywej, a kiedy występuje tylko ruch po krzywej.

Zmiana czynnika „stałego”	Przesunięcie krzywej popytu	Ruch po krzywej popytu	Przesunięcie krzywej podaży	Ruch po krzywej podaży
Zmiana cen dóbr substytucyjnych
Zastosowanie nowej techniki produkcji
Moda na dany towar
Zmiana dochodów
Zmiana kosztów produkcji

Zadanie 11 (j.w.)

Narysuj sytuację, kiedy na rynku piór przesunięciu w prawo uległa krzywa popytu. Zaznacz, które z czynników mogło spowodować to przesunięcie:

1. spadek cen substytutów piór

2. spadek cen dóbr komplementarnych

3. spadek cen surowców stosowanych do wyrobu piór

4. spadek dochodów konsumentów, kiedy pióra traktowane są jako dobra niższego rzędu

5. obniżka podatku od wartości dodanej (VAT)

6. spadek dochodów konsumentów, uznając, że pióra stanowią dobra normalne

7. reklama piór

Zadanie 12 (j.w.)

Narysuj sytuację, kiedy na rynku namiotów przesunięciu w prawo uległa krzywa podaży. Zaznacz, które z czynników mogło spowodować to przesunięcie:

1. wdrożenie nowej metody produkcji namiotów

2. spadek cen uzupełniającego wyposażenia turystyczno - kempingowego

3. wzrost stawek płac pracowników zatrudnionych przy produkcji namiotów

4. wzrost dochodów konsumentów, zakładając, że namiot jest zaliczany do dóbr normalnych

5. spadek cen materiałów stosowanych do produkcji namiotów

Zadanie 13 (j.w.)

6. Jakie byłyby rozmiary popytu przy tej cenie?

7. Jaką liczbę jaj musiałby zakupić rząd?

Zadanie 14 (Skrzeszewska)

Zaznacz prawidłowe odpowiedzi w teście:

1. Obniżenie podatku spowoduje:
a) wzrost popytu konsumpcyjnego	b) wzrost wielkości popytu na dobra konsumpcyjne	c) trudno określić wpływ zmiany wysokości podatku na popyt konsumpcyjny	d) nie wywoła to żadnych zmian
2. Ruch wzdłuż krzywej popytu oznacza zmianę:
a) popytu	b) wielkości popytu	c)podaży	d) wielkości podaży
3. Niskie zbiory zbóż spowodują spadek:
a) wielkości popytu na pieczywo	b) popytu na pieczywo	c) podaży pieczywa	d) wielkości podaży pieczywa
4. Który z czynników wpływa na zmianę wielkości podaży?
a) spadek stopy bezrobocia	b) wprowadzenie nowej technologii produkcji	c) zmiana ceny równowagi	d) zmiana dochodów konsumentów
5. Wzrost cen kefirów spowoduje:
a) wzrost cen jogurtów	b) spadek popytu na kefiry	c) wzrost popytu na jogurty	d) wzrost wielkości popytu na jogurty
6. Wprowadzenie cen minimalnych spowoduje nadwyżkę:
a) popytu nad podażą	b) podaży nad popytem	c) wielkości popytu nad wielkością podaży	d) wielkości podaży nad wielkością popytu
7. Ustanowienie cen minimalnych może spowodować:
a) marnotrawienie zasobów	b) większą konkurencję między producentami	c) braki na rynku	d) wszystkie wymienione skutki
8. Cena maksymalna:
a) wywołuje zjawisko nadwyżki podaży nad popytem	b) jest ceną ustalaną przez producentów	c) jest wyższa od ceny równowagi	d) ma z założenia chronić konsumentów
9. Jeżeli rośnie popyt na dane dobro i jednocześnie zmniejszeniu ulegają zasoby wykorzystywane do jego produkcji, to z pewnością:
a) wzrośnie cena równowagi	b) wzrośnie ilość równowagi	c) spadnie ilość równowagi	d) bez dokładnych danych nie można jednoznacznie stwierdzić wpływu tego faktu na równowagę
10. Jednoczesny wzrost popytu i podaży z pewnością przyczyni się do:
a) wzrostu ceny równowagi	b) wzrostu ilości równowagi	c) jednoczesnego wzrostu ceny oraz ilości równowagi	d) równowaga rynkowa nie ulegnie zmianie

8

Q1 Q2 Q3 Q4 Q5 Q

D

P

S

P1

P2

P3

Rysunek obok charakteryzuje rynek jaj. Rząd postanawia chronić producentów, ustanawiając gwarantowane ceny minimalne. Nie sprzedane nadwyżki towaru są interwencyjnie skupowane przez państwo po ustalonej cenie.

1. Jak ukształtowałaby się cena i liczba jaj oferowanych i nabywanych w stanie równowagi rynku, gdyby nie było interwencji państwa?

2. Jaki poziom osiągnęłaby cena rynkowa, gdyby rząd gwarantował cenę P1?

3. Jakie byłyby rozmiary popytu przy tej cenie?

4. Jaką liczbę jaj musiałby zakupić rząd przy tej cenie?

5. Ile wynosiłaby cena rynkowa, gdyby rząd gwarantował cenę P3?

---