Część I

PODATKI JAKO PODSTAWOWE ŹRÓDŁO DOCHODÓW PUBLICZNYCH

POJĘCIE I FUNCJE PODATKÓW

Podatek jest nieodpłatnym, przymusowym, bezzwrotnym świadczeniem o charakterze ogólnym, które jest nakładane jednostronnie przez związek publiczno-prawny. Na ogół związkiem tym jest państwo.

Nieodpłatność podatku polega na tym, że podmiotowi który go uiścił, nie przysługuje z tego tytułu roszczenie wzajemnego świadczenia ze strony państwa. Wpływy z podatków powiększają ogólną sumę dochodów budżetowych. Z kolei z budżetu finansowane są zadania ogólnospołeczne, takie jak oświata, czy ochrona zdrowia, z których korzystają podatnicy i członkowie ich rodzin. W tej sytuacji możemy mówić co najwyżej o odpłatności ogólnej.

Przymusowość odróżnia podatek od świadczeń dobrowolnych. Stosunek między podmiotem zobowiązanym do płacenia podatku i podmiotem uprawnionym do jego nakładania jest stosunkiem podporządkowania. Obowiązek świadczenia podatku może być wyegzekwowany przez organ administracji finansowej państwa. W tym celu przewidziany jest nawet tryb egzekucyjny.

Bezzwrotność sprowadza się do tego, ze uiszczony podatek nie podlega zwrotowi. Wyjątki od tej generalnej zasady dotyczą sytuacji, gdy podatek został nieprawidłowo naliczony i zawyżony lub jeśli nałożono go niezgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi.

Pieniężny charakter różni podatek od innych świadczeń osobistych i materialnych na rzecz państwa. W różnych okresach historii bywał on jednak ściągany w postaci płodów rolnych czy zwierząt. Jednakże pobór podatków w postaci naturalnej należy już do przeszłości.

Podatek jest nakładany i ustalany jednostronnie. Decyzje w tej sprawie podejmują centralne lub terenowe organy stanowiące. Sam podatnik nie ma żadnego wpływu na wysokość obciążenia z tego tytułu. Podatnicy mogą jedynie w sposób pośredni przez lobbistów lub grupy nacisku, wywierać presję na parlament czy lokalne organy stanowiące.

Podatki pełnią funkcje, które z jednej strony, mają charakter obiektywny, z drugiej zaś zmieniają się wraz z przeobrażeniami ustrojowymi i społeczno-gospodarczymi. Można wyodrębnić 3 podstawowe funkcje podatków: fiskalną, redystrybucyjną, stymulacyjną.

Funkcja fiskalna podatków sprowadza się do tego, ze pełnią one ważną rolę jako podstawowy rodzaj dochodów budżetowych. Ich rozmiary przewyższają wpływy z innych tytułów, takich jak opłaty, cła i pożyczki.

Nie ma uniwersalnego poziomu obciążeń fiskalnych, ale można sformułować zasady, których naruszenie zagraża stabilności systemu finansowego i gospodarczego a mianowicie:

• nie należy naruszać źródła podatków;

• nie należy naruszać podstawowych zasad opodatkowania a szczególnie zasady sprawiedliwości;

• nie należy naruszać celów gospodarczych podatku a więc: stabilizacji poziomu cen, zaniżenia poziomu zatrudnienia, zachowania równowagi handlu zagranicznego.

Funkcja redystrybucyjna podatku akceptowana jest w każdych warunkach społecznych i politycznych. Dzięki podatkom następuje redystrybucja dochodu i majątku narodowego między podatnikami a związkami publicznoprawnymi jakimi są: państwo i organy samorządu terytorialnego.

Zakres redystrybucji podatkowej zależy od struktury gospodarki. Jest on szerszy w tych krajach, w których występuje wiele sektorów gospodarczych: państwowy, spółdzielczy i prywatny. Dochód wytworzony w sektorach pozapaństwowych nie może być pozostawiony w całości wyłącznie do ich dyspozycji. Jego część przejmowana jest do budżetu. Rozmiary tej części określają naczelne organy państwa.

Funkcja stymulacyjna podatków ma charakter uniwersalny i występuje w państwach o różnych założeniach ustrojowych. Stymulacja może polegać na wprowadzeniu określonego podatku, na różnicowaniu stawek podatkowych, stosowaniu zwyżek, ulg i zwolnień podatkowych. Można wyodrębnić stymulację gospodarczą i pozagospodarczą.

Stymulacja gospodarcza obejmuje oddziaływane na strukturę gospodarki narodowej, wpływa na kierunki i lokalizację działalności gospodarczej, dążność do zwiększenia efektywności ekonomicznej oraz kształtowania akumulacji i konsumpcji. Pozagospodarcza stymulacja podatkowa obejmuje stosowanie sankcji lub ochrony wobec określonych warstw ludności, preferencje wobec działalności rzemieślniczej czy artystycznej. Wyrazem tego typu preferencji są też rozwiązania podatkowe w dziedzinie polityki populacyjnej.

Zasady podatkowe

Zasady podatkowe są postulatami nauki określającymi warunki jakim powinien odpowiadać poprawnie zbudowany system podatkowy i poszczególne podatki. Zasady podatkowe nie tworzą zamkniętego katalogu, a poszczególne ich zestawy budowane są według cech, które w opinii zajmujących się nimi autorów wydają się być najważniejsze.

ZASADY PODATKOWE A. SMITHA

• Zasada równości podatków oznacza, ze obywatele każdego państwa powinni partycypować w utrzymaniu rządu, proporcjonalnie do ich możliwości, czyli do ich dochodu. To o nazywa się równością lub nierównością opodatkowania, polega na tym, czy się tej zasady przestrzega czy się ją lekceważy. Trzeba stwierdzić, ze każdy podatek, który obciąża jeden dochód a inny pomija, jest rozłożony nierównomiernie.

• Zasada pewności podatków wymaga aby podatek jaki obowiązana jest płacić każda jednostka, był ściśle określony, a nie dowolny. Termin płatności, sposób zapłaty, suma jaką należy zapłacić - wszystko to powinno być wyraźnie określone.

• Zasada dogodności podatków przewiduje że każdy podatek powinien być ściągany w takim czasie i w taki sposób, aby podatnikowi było jak najdogodniej go zapłacić;

• Zasada taniości podatków postuluje uzyskiwanie wpływów podatkowych przy minimalnych kosztach wymiaru i poboru podatków.

Zasady podatkowe A. Wagnera

• Zasady fiskalne

• Zasady ekonomiczne

• Zasady sprawiedliwości

• Zasady techniczne

Zasady podatkowe A. Wagnera

Zasady fiskalne obejmują zasadę wydajności, elastyczności i stałości.

Zgodnie z zasadą wydajności podatki powinny być wydajnym źródłem dochodów władz publicznych tzn państwo powinno sięgać do takiego przedmiotu opodatkowania (rzecz, zdarzenie) który dostarczy dochodów niezbędnych do realizacji funkcji i zadań państwa oraz władz samorządowych. Nie ma zatem sensu wprowadzania takich podatków które przynoszą niewiele dochodów a których realizacja może pociągać znaczne koszty i ryzyko polityczne.

Zasada elastyczności oznacza, iż podatek powinien reagować na zmieniające się procesy i zdarzenia gospodarcze oraz społeczne. Podatki (skale podatkowe) powinny być tak skonstruowane, żeby uwzględniały różną w różnym czasie sytuację podatników, jak i całej gospodarki. Zasadę tę która pierwotnie wskazywała na zachowanie prostej zależności między np. rozmiarami działalności gospodarczej a wysokością podatków twórczo rozwinięto w ramach koncepcji automatycznych stabilizatorów koniunktury. Koncepcja ta zakłada reagowanie skal podatkowych na przebieg cyklu koniunkturalnego.

Zasady podatkowe A. Wagnera

Zasada stałości zwraca uwagę państwa na konieczność ograniczonych zmian w systemie podatkowym. Chodzi zarówno o unikanie wprowadzania nowych podatków jak też o unikanie zmian w podatkach już istniejących. Nazbyt częste zmiany w systemie podatkowym wywołują negatywne skutki w gospodarce, są też niebezpieczne ze względów społecznych i politycznych, gdyż destabilizują panujący układ stosunków.

Zasady podatkowe A. Wagnera

Podstawowa zasada ekonomiczna podatków polega na tym, że w wyniku ciężarów podatkowych nie może być naruszony majątek podatnika. Innymi słowy, podatek powinien być pokrywany z bieżących dochodów. Nie wyklucza to oczywiście przyjmowania majątku jako przedmiotu i podstawy opodatkowania. Wysokość podatku nie może jednak zmniejszać majątku podatnika, gdyż groziłoby to jego ruiną.

Zasady podatkowe A. Wagnera

Wśród zasad sprawiedliwego opodatkowania najmniej wątpliwości budzi zasada powszechności, według której ciężary podatkowe powinny mieć charakter powszechny, czyli każdy obywatel, przedsiębiorca itp. Powinien być objęty podatkiem jeżeli spełnione są warunki powstania stosunku podatkowego (np. wszyscy rolnicy, wszyscy posiadacze nieruchomości, samochodów, itd.)

Zasada równości głosi, że ciężary podatkowe powinny być rozłożone równomiernie na wszystkich podatników.

Zasada zdolności podatkowej nawiązuje do zasady równości ofiar której twórcą jest J.S. Mill według którego podatnik osiągający taki sam dochód, powinien poświęcić na rzecz wspólnoty (państwa) identyczną korzyść czyli ponieść taką samą ofiarę.

W ramach zasad sprawiedliwości opodatkowania wyróżnia się zasadę „sprawiedliwości poziomej” i „sprawiedliwości pionowej”. Istota sprawiedliwości poziomej sprowadza się do tezy: „równi powinni być traktowani równo”. Zasada tam ma więc wyraźnie normatywny charakter.

Zasady podatkowe A. Wagnera

Zasady techniczne w umownym znaczeniu tego słowa. Obejmują one zasadę pewności, dogodności oraz taniości.

Zasada pewności głosi, że podatki powinny być takie same, aby były niezawodnym źródłem dochodów państwa. Z drugiej strony, również podatnik powinien z góry wiedzieć, jaki podatek będzie płacił w związku z prowadzoną działalnością lub/i osiąganymi dochodami.

Zasada dogodności oznacza że pobór podatku powinien uwzględniać warunki finansowe podatnika, cykl i charakter jego działalności itp.

Z powyższą zasadą wiąże się trzecia zasada techniczna - zasada taniości poboru podatku. Chodzi o to aby koszty realizowania podatków nie uszczuplały nadmiernie dochodów państwa. W przeciwnym razie obciążenie społeczeństwa podatkami musiałoby wzrosnąć.

Konstrukcja prawna podatków

W nauce prawa podatkowego przyjmuje się powszechnie, że podatek składa się z podmiotu, przedmiotu, podstawy opodatkowania, stawek, skali podatkowej. Obok tych elementów uznanych za podstawowe, wymienia się również takie jak ulgi i zwolnienia podatkowe oraz zwyżki podatkowe.

Podmiotem opodatkowania jest każda osoba na której ciąży obowiązek podatkowy. Rozróżnić trzeba podmiot czynny i bierny.

Podmiotem czynnym jest przede wszystkim państwo które wykorzystuje swoje atrybuty i posługuje się przymusem administracyjnym przy ściągani podatków. Podmiotem czynnym mogą być także władze samorządowe.

Podmiotem biernym są osoby prawne i fizyczne zobowiązane do zapłacenia podatku.

Konstrukcja prawna podatków

Przedmiotem podatku jest rzecz lub zdarzenie, które wywołuje obowiązek podatkowy.

Podstawą opodatkowania jest z reguły przedmiot opodatkowania określony wartościowo. Czasem jednak podstawę opodatkowania wyraża się w jednostkach fizycznych. Przykładem tej ostatniej sytuacji jest podatek od psów albo stosowane dawniej pogłówne.

Stawka podatkowa to relacja kwoty podatku do podstawy opodatkowania. Stawki podatkowe występują w dwóch następujących formach:

• Stawka kwotowa - określa bezpośrednio wielkość podatku należnego władzom publicznym,

• Stawka procentowa- określa jaka część podstawy opodatkowania stanowi zobowiązanie podatkowe.

Konstrukcja prawna podatków

Stawki procentowe występują w 2 odmianach:

• Stawki stałe - wysokość podatku rośnie w takim samym tempie, co podstawa opodatkowania, dlatego też stawki te określa się jako proporcjonalne.

• Stawki zmienne - charakteryzują się tym, ze wysokość podatku zmienia się wraz ze zmianą podstawy opodatkowania. W ramach stawek zmiennych można wyróżnić:

• Stawki progresywne - podatek obliczany według stawek progresywnych rośnie szybciej niż podstawa opodatkowania;

• Stawki regresywne - stawka podatku maleje wraz ze wzrostem podstawy opodatkowania;

• Stawki degresywne - to kombinacja stawki progresywnej i stawki proporcjonalnej. Przy stawce degresywnej należność podatkowa rośnie szybciej niż podstawa opodatkowania (czyli progresywnie) ale tylko do pewnego pułapu, po osiągnięciu którego stawka przechodzi w stawkę proporcjonalną.

Skala podatkowa informuje o tym, jaka stawkę należy zastosować do podstawy opodatkowania. Jak łatwo zauważyć stawka podatkowa może być jedna dla całej podstawy opodatkowania oraz może też występować kilka stawek w zależności od tego, czy stawka rośnie szybciej czy wolniej niż podstawa opodatkowania.

Jeśli w podatku występuje stawka progresywna, wówczas skala podatkowa może być zbudowana na zasadzie progresji całościowej (globalnej) albo progresji odcinkowej (ciągłej, składanej)

W przypadku progresji całościowej podatek oblicza się w ten sposób, iż odpowiednią stawkę stosuje się do całej podstawy opodatkowania.

Istotą progresji odcinkowej jest stosowanie odpowiednich stawek do poszczególnych odcinków podstawy opodatkowania a kwotę podatku stanowi suma tak obliczonych składników.

Zwolnienia podatkowe polegają na tym, że państwo w ramach prowadzonej polityki fiskalnej wyłącza pewną grupę podatników lub pewną część przedmiotu opodatkowania z obowiązku zapłacenia podatku. W pierwszym przypadku mamy do czynienia ze zwolnieniami podmiotowymi, w drugim zaś ze zwolnieniami przedmiotowymi.

Ulgi podatkowe to tylko częściowe ograniczenie ciężaru podatkowego. We współczesnych systemach podatkowych na ogół występują dwa rodzaje ulg:

• Ulgi systemowe - są wbudowane w dany podatek jako obowiązujące wszystkie podmioty, które spełniają określone ustawą warunki. Ulgi systemowe są więc ważnym instrumentem polityki fiskalnej państwa, gdyż przez formułowanie warunków uzyskania ulgi państwo wywołuje określone reakcje podatników. Podatnicy znają z góry warunki, po spełnieniu których pojawia się możliwość zmniejszenia ciężarów podatkowych.

• Ulgi zindywidualizowane - o ich przyznaniu decyduje organ administracji skarbowej. Fakt stosowania ulg zindywidualizowanych nie jest czymś zdecydowanie nagannym, przeciwnie może być wyrazem racjonalnego fiskalizmu gdyż w zapisie warunków ulg systemowych zawartym w danej ustawie nie sposób przewidzieć wszystkich sankcji, jakie wystąpią w praktyce.

Zwyżki podatkowe - występują wówczas gdy dany podmiot płaci wyższy podatek niż wynika to z powszechnie obowiązujących zasad. Zwyżki stosuje się rzadko; mają one charakter wybitnie represyjny. Przy ocenie tego elementu techniki podatkowej istotne jest rozpoznanie przyczyn, dla których zostają one wprowadzone w życie.

Klasyfikacje podatków

Ze względu na kryterium przedmiotowe podatki dzielą się na:

• Podatki majątkowe i podatki od praw majątkowych;

• Podatki od przychodów

• Podatki od dochodów

• Podatki od wydatków.

Źródłem podatków majątkowych jest, co wynika z samej nazwy posiadany przez podatnika majątek. Z zasad opodatkowania wynika, że fiskalna ingerencja państwa nie powinna naruszać ekonomicznej podstawy podatku, co oznacza, że w wyniku nakładania podatków wartość majątku podatnika nie powinna się zmniejszać. Jeżeli na skutek nałożenia podatku następuje uszczuplenie majątku to wówczas taki podatek określa się mianem podatku realnego, jeśli źródłem podatku jest dochód z majątku, to taki podatek nazywa się podatkiem nominalnym.

Podatki od przychodów płaci się w związku z działalnością gospodarczą i osiąganymi z tego tytułu przychodami. Dla podatków od przychodów charakterystyczne są następujące cechy:

• Podatki te są pobierane przez państwo niezależnie od wyników działalności gospodarczej; jako takie mogą być niekorzystne dla podatników gdyż przy pobieraniu ich milcząco zakłada się że rezultaty działalności będącej przedmiotem sprzedaży (towary, usługi) zostaną zaakceptowane przez nabywcę;

• Z powyższego wynika, ze podatki od przychodów są bardzo korzystnym instrumentem fiskalnym państwa gdyż pomagają zaspokoić popyt państwa na dochód (pieniądz) uniezależniając wpływy z tego podatku od sytuacji dochodowej podatnika;

• Podatki od przychodów przez ich konstrukcję, stawki i sposób pobierania są podatkami silnie cenotwórczymi lub inaczej mówiąc są wkalkulowane w cenę towarów i usług wobec tego dochody z tego tytułu są powiązane z procesami inflacyjnymi;

- Podatki od przychodów mogą być sprzymierzeńcem państwa w równoważeniu budżetu. Sytuacja taka występuje wówczas, gdy państwo realizuje większe niż planowane dochody budżetowe jako skutek większej niż zakładano przy budowaniu budżetu państwa inflacji. Dzieje się tak dlatego, że podatki od przychodów są automatycznie - przy danych stawkach - indeksowane stosownie do wzrostu cen, podczas gdy zwiększenie wydatków budżetu państwa nie musi odbywać się tak automatycznie. W takich sytuacjach państwo realizuje premie inflacyjną.

• Nazwa „podatki od przychodów” jest myląca z punktu widzenia treści ekonomicznej gdyż sugeruje, że źródłem tych podatków jest przychód, co oznaczałoby, ze ciężary podatkowe są mniej odczuwane przez podatników. Przekonanie takie jest iluzoryczne gdyż podatki od przychodów (jeśli wykluczyć sytuację że towar nie zostanie sprzedany) są pokrywane z dochodów podatników, w ostateczności dochodów gospodarstw domowych.

Niewątpliwie podatki od przychodów również dlatego są korzystne dla państwa, że ułatwiają ukrywanie rzeczywistych ciężarów publicznych. Z zagadnieniem tym wiąże się kwestia innego podziału podatków: na podatki bezpośrednie i pośrednie.

Podatki od dochodów, podobnie jak podatki majątkowe, są najbardziej klarownym przykładem zawłaszczenia przez władze publiczne dochodów prywatnych. Przedmiotem opodatkowania jest dochód, najczęściej dochód z pracy i dochód z prowadzenie działalności gospodarczej. Również podatki od dochodu mają specyficzne cechy, które muszą być wzięte pod uwagę przy posługiwaniu się tym instrumentem fiskalnym. Chodzi w szczególności o to, że:

• Podatki od dochodów nawiązują wprost do nadwyżki ekonomicznej wypracowanej przez podmioty. W wyniku interwencji fiskalnej państwa za pomocą podatków dochodowych następuje więc „dzielenie się” dochodem podatnika z państwem, co oznacza bezpośrednią redystrybucję dochodów w gospodarce i społeczeństwie;

• Abstrahując od skal podatkowych, można zauważyć, że podatki od dochodów są narzędziem realizacji zasady powszechności opodatkowania, a ponadto sięgają do jednoznacznej, co do treści ekonomicznej, kategorii dochodu. Podatki od dochodów mogą więc być także narzędziem realizacji zasady sprawiedliwego rozłożenia ciężarów publicznych;

• Podatki od dochodów są bardziej korzystne dla podatnika niż dla władz publicznych. Ta cecha podatków od dochodów ma szczególne znaczenie przy planowaniu dochodów publicznych, gdyż niektóre podatki od dochodów oparte są na rentowności, którą z kolei trudno z góry określić. Dochodzi jeszcze do tego wcale nie teoretyczna możliwość manipulowania podstawą opodatkowania poprzez zawyżanie kosztów.

Podatki od wydatków są typowymi podatkami od konsumpcji, jednak zakres ich stosowania jest ograniczony, w porównaniu np. z podatkami od przychodów, które także przecież obciążają wydatki związane z konsumpcją.

Przedmiotem opodatkowania są wydatki ponoszone na zakup dóbr luksusowych (np. futra, jachty, samochody) i dóbr które tradycyjnie uważa się za domenę skarbu państwa (sól, alkohol, zapałki czy paliwa płynne). Podatek od takich wydatków to akcyza - terminem tym w średniowieczu określano podatek w ogóle.

Z punktu widzenia związku między ciężarem podatkowym a ponoszącym go podatnikiem rozróżnia się :

• podatki bezpośrednie

• podatki pośrednie.

Podatki bezpośrednie to takie podatki w przypadku których istnieje precyzyjnie określona zależność między płaconym podatkiem tzn rodzajem podatku, jego wysokością, trybem płacenia a podatnikiem. Typowymi przykładami podatków bezpośrednich są podatki od dochodów i podatki majątkowe.

Podatki pośrednie - co wynika z ich nazwy obciążają podatnika w sposób nie pozostający w ścisłym związku z jego sytuacją dochodową i majątkową. Jako takie są podatkami ukrytymi, a ciężary ponoszone przez podatników są bardziej anonimowe. Klasycznymi podatkami pośrednimi są wszystkie podatki od sprzedaży (podatki od przychodów, akcyza)

Kolejny podział podatków jest związany z władztwem podatkowym. Według tego kryterium podatki dzielą się na:

• Podatki nakładane przez państwo;

• Podatki nakładane prze władze samorządowe

Z podziałem podatków na podatki państwowe i podarki samorządowe wiąże się podział na:

• Podatki centralne

• Podatki regionalne

• Podatki lokalne

W klasyfikacji podatków ważny jest także ich podział według podmiotowych źródeł pochodzenia. Podział ten jest istotny w różnego rodzaju analizach, potrzebnych np. do ustalania rzeczywistego obciążenia podatkami.

Część II

POLSKI SYSTEM PODATKOWY

Zasadniczy system podatków jest następujący:

1. Bezpośrednie

• Podatek dochodowy od osób fizycznych

• Podatek dochodowy od osób prawnych

• Podatek od spadków i darowizn

• Podatek od czynności cywilnoprawnych

• Podatek rolny

• Podatek leśny

• Podatek od nieruchomości

• Podatek od środków transportowych

• Opłata od posiadania psów

2. Pośrednie

• Podatek od towarów i usług

• Podatek akcyzowy

• Podatek od gier

PODATEK DOCHODOWY OD OSÓB FIZYCZNYCH

Poza zakresem ustawy z dnia 26 lipca 1991 r o podatku dochodowym od osób fizycznych pozostają przychody:

• Z działalności rolniczej, z wyjątkiem przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej

• Z gospodarki leśnej w rozumieniu ustawy o lasach oraz ustawy o przeznaczeniu gruntów rolnych do zalesienia

• Podlegające przepisom podatku od spadków i darowizn

• Wynikające z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy,

• Z tytułu podziału majątku wspólnego małżeńskiej wspólności majątkowej oraz przychodów z tytułu wyrównania dorobków po ustaniu rozdzielności majątkowej małżonków lub śmierci jednego z nich

PODMIOT OPODATKOWANIA

Podatek dochodowy jest podatkiem osobistym, co oznacza, że podatnikiem jest każda osoba fizyczna osiągająca dochód.

PRZEDMIOT OPODATKOWANIA

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy oraz z wyjątkiem dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekroczą sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Źródła przychodów

Źródłami przychodów są:

• Stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkowstwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta,

• Działalność wykonywana osobiście,

• Pozarolnicza działalność gospodarcza,

• Działy specjalne produkcji rolnej

• Nieruchomości lub ich części

• Najem, podnajem , dzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze,

• Kapitały pieniężne i prawa majątkowe

• Odpłatne zbycie ( z zastrzeżeniem sytuacji określonych w art. 10 ust 2 ustawy)

• Nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

• Spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej

• Prawa wieczystego użytkowania gruntów

- Inne źródła

Przychody

Przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Od tej generalnej zasady ustawa przewiduje kilka wyjątków. Dotyczą one pojęcia przychodów z następujących źródeł przychodów:

• Z pozarolniczej działalności gospodarczej;

• Z działów specjalnych produkcji rolnej;

• Z nieruchomości udostępnionych bezpłatnie do używania innym osobom;

• Z kapitałów pieniężnych o których mowa w art. 17 ust 1 pkt 6 i 9 ustawy;

• Z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych;

• Nieznajdujących pokrycia w ujawnionych lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych;

Sposoby ustalania podatku

Ustawa przewiduje następujące sposoby ustalania podatku:

1. Według obowiązującej w 2008 r skali podatkowej: podstawa obliczenia podatku w złotych

Podatek wynosi:

• Do 44490 - 19% minus kwota zmniejszająca podatek 586,85zł

• Od 44490 do 85528 - 7.866,25 zł do 30% nadwyżki ponad 44490 zł

• Ponad 85528 - 20.117,65 zł do 40% nadwyżki ponad 85.528 zł

Podstawa obliczenia podatku w złotych według obowiązującej w 2007 r skali podatkowej:

Podatek wynosi:

• Do 43405 - 19% minus kwota zmniejszająca podatek 572,54zł

• Od 43405 do 85528 - 7.674,41 zł do 30% nadwyżki ponad 43405 zł

• Ponad 85528 - 20.311,31 zł do 40% nadwyżki ponad 85.528 zł

2. 19% podatek od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej

(wybór tego sposobu ustalania podatku następuje pisemne oświadczenie złożone przez podatnika; dochodów opodatkowanych w ten sposób nie łączy się z dochodami z innych źródeł) - art. 30c ustawy

3. ryczałty; przy czym należy zauważyć, że przychodów (dochodów) od których zgodnie z przepisami art. 28, 29, 30 i 30a ustawy pobiera się podatek w formie ryczałtu nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł.

4. 19% podatek od dochodów z kapitałów pieniężnych np. z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych (dochodów opodatkowanych w ten sposób nie łączy się z dochodami z innych źródeł) art. 30b ustawy;

5. 19% podatek od dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust 1 pkt 8 lit a-c nabytych po dniu 31 grudnia 2006 r ( jeżeli nabycie nastąpiło przed dniem 1 stycznia 2007 r opodatkowanie następuje według „ starych” zasad - 10% przychodu, zgodnie z art. 7 ust 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.

Ryczałt

Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, zwana dalej „ustawą” reguluje opodatkowanie niektórych przychodów (dochodów) osiąganych przez osoby fizyczne:

• Prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą;

• Osiągające przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej;

• Będące osobami duchownymi;

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej, w tym również, gdy działalność ta jest prowadzona w formie spółki cywilnej osób fizycznych oraz w formie spółki jawnej osób fizycznych.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych w 2007 r mogli opłacać podatnicy, którzy w 2006 r uzyskali przychody z działalności gospodarczej w wysokości nieprzekraczającej 250.000 euro ( 995.875 zł)

Stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych wynoszą:

• 20% przychodów osiąganych w zakresie wolnych zawodów a także przychodów w tytułu najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze od nadwyżki ponad kwotę stanowiącą równowartość 4.000 euro (15.934 zł w 2007 roku)

• 17% przychodów ze świadczenia niektórych usług niematerialnych np. wynajmu samochodów osobowych, hoteli, pośrednictwa w handlu hurtowym

• 8,5% od przychodów m.in. z działalności usługowej, w tym od przychodów z działalności gastronomicznej w zakresie sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5% od przychodów z tytułu najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze do kwoty stanowiącej równowartość 4.000 euro(15.934 zł w 2007 r)

• 5,5% od przychodów z działalności wytwórczej i budowlanej;

• 3% przychodów m.in. z działalności usługowej w zakresie handlu oraz z działalności gastronomicznej ( z wyjątkiem przychodów ze sprzedaży napojów o zawartości powyżej 1,5% alkoholu)

Podstawę opodatkowania stanowi przychód bez pomniejszenia o koszty jego uzyskania. Podatnicy korzystający z tej formy opodatkowania obowiązani są do prowadzenia ewidencji przychodów odrębnie za każdy rok podatkowy, do prowadzenia ewidencji wyposażenia, a także wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych nie stosuje się do podatników osiągających w całości lub w części przychody z tytułu działalności w zakresie handlu częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych.

Karta podatkowa

Opodatkowanie w formie karty podatkowej następuje na wniosek podatnika złożony w deklaracji według ustalonego wzoru.

Podatnicy opodatkowani w formie karty podatkowej są zwolnieni z prowadzenia ksiąg, składania zeznań podatkowych, deklaracji o wysokości uzyskanego dochodu oraz wpłacania zaliczek na podatek dochodowy.

Stawki karty podatkowej określone są kwotowo i podlegają corocznie podwyższeniu w stopniu odpowiadającym wskaźnikowi wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie pierwszych trzech kwartałów roku poprzedzającego rok podatkowy w stosunku do tego samego okresu roku ubiegłego.

Ich wysokość uzależniona jest od:

• Rodzaju i zakresu prowadzonej działalności,

• Liczby zatrudnionych pracowników

• Liczby mieszkańców miejscowości w której prowadzona jest działalność gospodarcza.

Wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej ustalana jest w drodze decyzji naczelnika urzędu skarbowego odrębnie na każdy rok podatkowy.

Podatek dochodowy od osób prawnych

Opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób prawnych jest regulowane ustawą z dnia 15 lutego 1992 r o podatku dochodowym od osób prawnych.

Przepisów tej ustawy nie stosuje się do:

• Przychodów z działalności rolniczej, z wyjątkiem dochodów z działów specjalnych produkcji rolnej, chyba, że ustalenie przychodów jest wymagane dla celów określenia dochodów wolnych od podatku dochodowego;

• Przychodów z gospodarki leśnej w rozumieniu ustawy o lasach;

• Przychodów wynikających z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy.

Podmioty podatku

Zgodnie z przepisami tej ustawy podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych są;

• Osoby prawne;

• Jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej z wyjątkiem spółek nie mających osobowości prawnej, z tym że podatnikami są spółki kapitałowe w organizacji;

• Podatkowe grupy kapitałowe (grupy składające się z co najmniej dwóch spółek prawa handlowego mających osobowość prawną, które funkcjonują w związkach kapitałowych i spełniają określone w ustawie warunki);

• Spółki nie mające osobowości prawnej, mające siedzibę lub zarząd w innym państwie, jeżeli zgodnie z przepisami prawa podatkowego tego państwa są traktowane jak osoby prawne i podlegają w tym państwie podatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsc ich osiągania.

Przedmiot podatku

Według zasad ogólnych przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty.

Dochodem jest nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.

Przychodami podatkowymi są nie tylko otrzymane pieniądze ale również inne wartości np. różnice kursowe, wartość nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie otrzymanych rzeczy, praw lub innych świadczeń (art. 12 ustawy). Za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust 1 ustawy. Z definicji tej wynika, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, a więc koszty bezpośrednio i pośrednio związane z uzyskaniem przychodów, w tym koszty ogólne funkcjonowania podatnika.

Zwolnienia

W zakresie zwolnień (art. 17 ustawy), w ustawie funkcjonują zwolnienia przedmiotowe, w tym dla takich podatników jak: zrzeszenia, stowarzyszenia, fundacje realizujące ustawowo określone, społecznie użyteczne cele. W przypadku tych podatników zwalnia się od podatku te dochody, które są przeznaczone na realizację celów statutowych.

Podstawa opodatkowania

W celu obliczenia podatku dochodowego konieczne jest ustalenie podstawy opodatkowania, która stanowi dochód po odliczeniu ewentualnych darowizn na określone cele, przy zachowaniu 10% limitu, w stosunku do tego dochodu.

Odliczeniom od podstawy opodatkowania podlegają: wydatki poniesione na nabycie nowych technologii.

Podatek wynosi 19% podstawy opodatkowania.

Podatnicy mają obowiązek złożenia zeznania o wysokości dochodu (straty) osiągniętego w roku podatkowym do końca trzeciego miesiąca roku następnego i w tym terminie wpłacić podatek należny albo różnicę między podatkiem należnym od dochodu wykazanego w zeznaniu, a sumą należnych zaliczek za okres od początku roku (art. 27 ustawy)

Podatek od spadków i darowizn

Przedmiot opodatkowania.

Nabycie własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych tytułem:

• dziedziczenia, zapisu, polecenia testamentowego

• Darowizny, polecenia darczyńcy.

• Zasiedzenia

• Nieodpłatnego zniesienia współwłasności

• Zachowku , jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia

• Nieodpłatnej: renty użytkowania oraz służebności

• Nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji władcy na wypadek jego śmierci.

Podatnicy i płatnicy

Podatnikami podatku od spadków i darowizn są osoby fizyczne, które nabyły własność rzeczy i prawa majątkowe w sposób wyżej wskazany.

Płatnikami podatku od spadków i darowizn są notariusze - od darowizny dokonanej w formie aktu notarialnego albo zawartej w tej formie umowy nieodpłatnego zniesienia współwłasności lub ugody w tym przedmiocie.

Powstanie obowiązku podatkowego

• Przy nabyciu w drodze dziedziczenia - z chwilą przyjęcia spadku

• Przy nabyciu w drodze zapisu lub dalszego zapisu - z chwilą wykonania zapisu

• Przy nabyciu w drodze polecenia testamentowego - z chwilą wykonania tego polecenia

• Przy nabyciu tytułem zachowku - z chwilą zaspokojenia roszczenia

• Przy nabyciu praw do wkładów oszczędnościowych- z chwilą śmierci wkładcy.

• Przy nabyciu w drodze zasiedzenia - z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu stwierdzającego zasiedzenie.

Podatnicy obowiązani są do złożenia zeznania podatkowego z wyłączeniem przypadków, gdy podatek pobierany jest przez płatnika (dokonana w formie aktu notarialnego umowa darowizny, umowa nieodpłatnego zniesienia współwłasności lub ugoda w tym przedmiocie)

Podatek od czynności cywilnoprawnych

Przedmiot opodatkowania:

• Czynności cywilnoprawne (umowy) wymienione w art. 1 ust 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych;

• Zmiany tych umów;

• Orzeczenia sądów i ugody jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak podlegające opodatkowaniu czynności cywilnoprawne.

Podatnikami podatku od czynności cywilnoprawnych są osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej będące stronami czynności cywilnoprawnych, z tym iż podatnikiem jest przy:

• Umowie sprzedaży- kupujący;

• Umowie darowizny - obdarowany;

• Umowie dożywocia - nabywca własności nieruchomości;

• Umowie o dział spadku lub o zniesienie współwłasności - podmiot nabywający rzeczy lub prawa majątkowe ponad udział w spadku lub we współwłasności;

• Umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego - biorący pożyczkę lub przechowawca.

Płatnikami podatku od czynności cywilnoprawnych są:

• notariusze - od czynności cywilnoprawnych dokonywanych w formie aktu notarialnego.

Powstanie obowiązku podatkowego:

• Z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej. Jeżeli zawarcie umowy przenoszącej własność następuje w wykonaniu zobowiązania wynikającego z uprzednio zawartej umowy zobowiązującej do przeniesienia własności, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zawarcia umowy przenoszącej własność;

• Z chwilą podjęcia uchwały o podwyższeniu kapitału spółki mającej osobowość prawną.

Podatnicy obowiązani są do złożenia deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych w terminie 14 dni od daty dokonania czynności.

Podstawa opodatkowania i stawki podatku określane są odrębnie dla każdej czynności.

Maksymalna procentowa stawka wynosi 2%, a kwotowa 19 zł (art. 6 i 7 ustawy).

Zapłaty podatku dokonuje się bądź bezpośrednio w kasie urzędu skarbowego bądź na rachunek bankowy urzędu w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego.

Podatek rolny

Przedmiotem opodatkowania podatkiem rolnym są grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza.

Podmiotami zobowiązanymi do zapłaty podatku rolnego są:

• Właściciel;

• Posiadacz samoistny;

• Użytkownik wieczysty;

• W niektórych przypadkach posiadacz zależny gruntów (gdy grunty stanowią własność skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego.

Obowiązek podatkowy powstaje z pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał tytuł prawny do gruntów lub objecie gruntów w posiadanie.

Obowiązek podatkowy w podatku rolnym wygasa ostatniego dnia miesiąca, w którym przestały istnieć okoliczności uzasadniające ten obowiązek.

Stawki podatku rolnego:

• Dla gruntów gospodarstwa rolnego: równowartość pieniężna 2,5 q żyta od 1 ha przeliczeniowego;

• Dla pozostałych gruntów rolnych podlegających podatkowi rolnemu: równowartość 5 q żyta od 1 ha przeliczeniowego

Rada gminy może w drodze uchwały obniżyć cenę skupu żyta przyjmowaną jako podstawa obliczenia podatku rolnego na obszarze gminy.

Wszyscy podatnicy płacą podatek rolny w 4 ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego - do 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada roku podatkowego, przelewem na konto - w przypadku osób fizycznych również gotówką (jeżeli pobór podatku dokonywany jest w formie inkasa).

Podatek leśny

Przedmiotem opodatkowania podatkiem leśnym są grunty leśne sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako lasy, z wyjątkiem lasów zajętych na wykonywanie innej działalności niż działalność leśna.

Podmiotami zobowiązanymi do zapłaty podatku leśnego są:

• Właściciel;

• Posiadacz samoistny;

• Użytkownik wieczysty;

• W niektórych przypadkach posiadacz zależny lasu (gdy las stanowi własność Skarbu Państwa).

Stawki podatku leśnego

• Od 1 ha - równowartość 0,220 m3 drewna obliczona według średniej ceny sprzedaży drewna uzyskanej przez nadleśnictwa za trzy pierwsze kwartały roku poprzedzającego rok podatkowy;

• Dla lasów ochronnych oraz lasów wchodzących w skład rezerwatów przyrody i parków narodowych - 50% stawki określonej wyżej;

Rada gminy może w drodze uchwały obniżyć kwotę stanowiącą średnią cenę sprzedaży drewna przyjmowaną jako podstawa obliczenia podatku leśnego na obszarze gminy.

Podatek od nieruchomości

Przedmiotem opodatkowania w podatku od nieruchomości są:

• Grunty - z wyłączeniem gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne,

• Budynki lub ich części

• Budowle oraz ich części związane z prowadzoną działalnością gospodarczą;

Do kręgu podmiotów na których ciąży obowiązek zapłaty podatku od nieruchomości ustawa zalicza osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej które są:

• Właścicielami lub samoistnymi posiadaczami nieruchomości lub obiektów budowlanych

• Użytkownikami wieczystymi gruntów,

• Posiadaczami nieruchomości albo obiektów budowlanych lub ich części stanowiących własność Skarbu Państwa.

Podstawę opodatkowania w podatku od nieruchomości stanowi:

• Dla budynków lub ich części - powierzchnia mierzona w metrach kwadratowych

• Dla budowli - ich wartość ustalona na dzień 1 stycznia roku podatkowego, stanowiąca podstawę obliczania amortyzacji w danym roku podatkowym

• Dla gruntów - powierzchnia tych gruntów;

Stawki podatku są zróżnicowane w stosunku do budynków i gruntów oraz w zależności od tego w jakim celu dana nieruchomość jest użytkowana. W przypadku wykorzystania gruntów i budynków w działalności gospodarczej stawki podatku są wyższe niż zajętych na inne cele. Stawka podatku od budowli jest stała i wynosi 2% wartości będącej podstawą amortyzacji.

Wysokość stawek uchwala Rada Gminy przy czym stawki te nie mogą przekroczyć określanych co roku górnych stawek podatkowych. Rada Gminy wysokość stawek może różnicować ze względu na:

• lokalizacje, rodzaj zabudowy, rodzaj prowadzonej działalności, przeznaczenie i sposób wykorzystania gruntu - w przypadku gruntów

• Rodzaj obiektu i rodzaj prowadzonej działalności.

Podatek od środków transportowych

Podatek ten regulowany jest ustawą z dnia 12 stycznia 1991r o podatkach i opłatach lokalnych. W istotnym stopniu został zmieniony 1 stycznia 1998 r kiedy to zniesiono opodatkowanie m.in. samochodów osobowych, samochodów ciężarowych do 2 ton, motocykli.

Podatnikami są osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej będące właścicielami lub na których środek transportu jest zarejestrowany.

Przedmiotem opodatkowania są:

• Samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony i poniżej 12 ton

• Samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej równej lub wyższej niż 12 ton

• Ciągniki siodłowe przystosowane do używanie łącznie z naczepą (do 3,5 tony i poniżej 12 ton)

• Ciągniki siodłowe przystosowane do używania łącznie z naczepą (ponad 12 ton)

• Autobusy

Wysokość stawek podatku uchwala rada gminy przy czym stawka ta nie może przekroczyć maksymalnej stawki ustalanej przez Ministra Finansów w formie rozporządzenia.

Podatek od posiadania psów

Podatnikami podatku od posiadania psów są osoby fizyczne posiadające psy. Stawki podatku określa rada gminy i nie mogą one być przekraczać stawek maksymalnych.

Od podatku zwolnieni są członkowie personelu dyplomatycznego, osoby niepełnosprawne, osoby powyżej 65 roku życia i prowadzące gospodarstwo rolne. Rada gminy uprawniona jest wyłącznie do wprowadzania zwolnień o charakterze przedmiotowym.

Podatek od towarów i usług

W dniu 11 marca 2004 r Sejm uchwalił ustawę o podatku od towarów i usług. Ustawa ta zastępuje ustawę z dnia 8 stycznia 1993 roku o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym.

Do najważniejszych zmian wprowadzonych przepisami nowej ustawy należy zaliczyć:

• zmiany w zakresie przedmiotu opodatkowania - m.in. objęcie opodatkowania wszelkich praw a także nieruchomości( gruntów)

• Wprowadzenie szczegółowych przepisów dotyczących miejsca świadczenia przy dostawie towarów

• Wprowadzenie regulacji w zakresie opodatkowania w handlu wewnątrzwspólnotowego

• Dostosowanie stawek do przepisów unijnych

• Wprowadzenie szczegółowych procedur dla: usług turystyki, dostawy towarów używanych, dzieł sztuki

• Zmiany w zakresie dokonywania korekt podatku od zakupów związanych ze sprzedażą zwolnioną i opodatkowaną

• Nowe zasady zwrotu podatku

Opodatkowaniu co do zasady będzie podlegała:

• Odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług

• Eksport i import towarów

• Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem

• Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów

Podstawą opodatkowania z wyjątkami określonymi w ustawie jest obrót tj kwota należna z tytułu sprzedaży pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy.

Podstawa opodatkowania obejmuje:

• podatki, cła i inne należności płacone w związku z nabyciem towarów

• Wydatki dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu oraz ubezpieczenia pobieranę przez dostawcę od podmiotu dokonującego wewnątrzwspólnotowego nabycia.

Podstawa opodatkowania nie obejmuje:

• Rabatów za zapłatę z góry;

• Opustów i zwrotów kwot z tytułu dokonanego nabycia udzielonych podmiotowi dokonującemu wewnątrzwspólnotowego nabycia.

Podstawą opodatkowania w imporcie towarów jest wartość celna powiększona o należne cło a jeżeli przedmiotem importu są towary opodatkowane podatkiem akcyzowym podstawą opodatkowania jest wartość celna powiększona o należne cło i podatek akcyzowy.

Stawki podatku

Podstawową stawką podatku jest stawka w wysokości 22%. Ustawa wprowadza dwie obniżone stawki podatku wysokości 7% i 3%. Obniżoną do wysokości 7% stawkę podatku stosuje się do towarów i usług wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy.

Podatek akcyzowy

W zależności od tego w jaki sposób wyrażone są stawki akcyzy, podstawą opodatkowania jest:

• W przypadku wyrażenia stawki akcyzy w procencie podstawy opodatkowania:

• Kwota należna z tytułu sprzedaży na terytorium kraju wyrobów akcyzowych pomniejszona o kwotę podatku od towarów i usług oraz o kwotę akcyzy należne od tych wyrobów

• Kwota jaką nabywca jest zobowiązany zapłacić za wyroby akcyzowe w przypadku nabycia wewnątrzwspólnotowego

• Wartość celna wyrobów akcyzowych powiększona o należna cło, w przypadku importu;

• W przypadku wyrażenia stawki akcyzy w kwocie na jednostkę wyrobu - ilość wyrobów akcyzowych

• W przypadku wyrażenia stawki akcyzy w procencie maksymalnej ceny detalicznej - cena detaliczna wyznaczona i wydrukowana na opakowaniu jednostkowym.

14

---