B. Metoda dynamiczna
B4:
a) Wartość średnia 10 okresów drgań wahadła oraz odchylenie standardowe dla nieobciążonego wibratora:
czas trwania 10 okresów [s] |
Średnia [s] |
S(x) [s] |
3,40 |
3,382 |
0,014 |
3,42 |
||
3,37 |
||
3,34 |
||
3,38 |
Odchylenie standardowe ze wzoru:
Obliczenie okresu T drgań nieobciążonego wahadła:
t = 3,38 [s] - wartość uśredniona;
T = 3,38:10 = 0,34 [s];
Przyjmujemy niepewność pomiaru czasu: ∆t =0,01 [s]:
∆T = 0,01:10 = 0,001 [s].
b) Wartość średnia i odchylenie standardowe dla promieni walców oraz odległości
w - odległość od miejsca zamocowania walców do osi obrotu wahadła:
para nr 1
Średnica zewnętrzna |
Średnica wewnętrzna |
Odległość w |
[m] |
[m] |
[m] |
0,0622 |
0,0082 |
0,0528 |
0,0623 |
0,0082 |
0,0526 |
0,0624 |
0,0081 |
0,0530 |
0,0622 |
0,0082 |
0,0529 |
0,0622 |
0,0082 |
0,0528 |
średnia |
średnia |
średnia |
0,0623 |
0,0082 |
0,0528 |
S(x) |
S(x) |
S(x) |
0,000089 |
0,000045 |
0,000148 |
Średnica zewnętrzna |
Średnica wewnętrzna |
Odległość w |
[m] |
[m] |
[m] |
0,062 |
0,0083 |
0,0528 |
0,0622 |
0,0082 |
0,0526 |
0,0622 |
0,0082 |
0,0530 |
0,0623 |
0,0081 |
0,0529 |
0,0622 |
0,0082 |
0,0528 |
|
średnia |
średnia |
0,0622 |
0,0082 |
0,0528 |
S(x) |
S(x) |
S(x) |
0,000110 |
0,000071 |
0,000148 |
Średnica zewnętrzna |
Średnica wewnętrzna |
Odległość w |
[m] |
[m] |
[m] |
0,0624 |
0,0081 |
0,0528 |
0,0623 |
0,0082 |
0,0526 |
0,0623 |
0,0081 |
0,0530 |
0,0621 |
0,0081 |
0,0529 |
0,0622 |
0,0083 |
0,0528 |
średnia |
średnia |
średnia |
0,0623 |
0,0082 |
0,0528 |
S(x) |
S(x) |
S(x) |
0,000114 |
0,000089 |
0,000148 |
Obliczono ze wzoru :
Niepewność pomiaru wynikająca z zastosowanego przyrządu pomiarowego:
Rz, Rw, w = 0,1 ×10- 3 [m].
Średnica zewnętrzna: 2Rz=(62,3 ± 0,1) ×10- 3 [m].
Promień zewnętrzny: Rz=(31,15 ± 0,05) ×10- 3 [m].
Średnica wewnętrzna: 2Rw=(8,2 ± 0,1) ×10- 3 [m].
Promień wewnętrzny: Rw=(4,1 ± 0,05) ×10- 3 [m].
Odległość `w' zamocowania walców od osi wibratora:
Średnica pręta mocującego walce: d=5,2·10- 3 [m],
W=53 ·10- 3 [m].
Zatem:
W=(52,8 ± 0,2) ×10- 3 [m].
c) Średnie oraz odchylenia standardowe dla czasów trwania 10 okresów drgania wahadła z obciążeniem. Wyznaczanie okresów tych drgań:
Ilość walców |
Czas trwania 10 okresów [s] |
Średnia [s] |
S(x) [s] |
||||
2 |
4,54 |
4,62 |
4,58 |
4,64 |
4,66 |
4,608 |
0,048 |
4 |
5,68 |
5,91 |
5,53 |
5,8 |
5,88 |
5,760 |
0,156 |
6 |
6,66 |
6,57 |
6,43 |
6,48 |
6,54 |
6,536 |
0,088 |
Okres drgań wyliczam ze wzoru:
Przyjmujemy niepewność pomiaru czasu: ∆t =0,01 [s]:
∆T = 0,01:10 = 0,001 [s].
Okres drgań wahadła dla 2 walców:
T2 = 3,82:10 = (0,461±0,001) [s];
Okres drgań wahadła dla 4 walców:
T4 = 4,32:10 = (0,5760±0,001) [s];
Okres drgań wahadła dla 6 walców:
T6=4,64:10 = (0,654±0,001) [s].
B5: Obliczenia momentu bezwładności wibratora obciążonego dodatkowymi walcami:
gdzie:
N - liczba dodatkowych walców;
m = 0,5 [kg] - masa jednego walca;
Rz = (31,15 ± 0,05) ×10- 3 [m] - promień zewnętrzny walców;
Rw = (4,01± 0,05) ×10- 3 [m] - promień wewnętrzny walców;
w = (52,8 ± 0,2) ×10- 3 [m] - odległość zamocowania walców od osi wibratora;
Niepewność obliczeń momentu bezwładności - różniczka zupełna:
Moment bezwładności zmienać się będzie w zależnościod masy wibratora, czyli ilości nałożonych walców. Moment bezwładności bez obciążenia wibratora nie oblicza się.
Uwzględniając niepewności wyznaczenia momentów bezwładności oraz przyjmując niepewność wyznaczenia masy dodatkowych walców ∆m=0,001 [kg] momenty te wynoszą:
Ilość walców |
Moment bezwładności Il ·10- 3 [kg·m2] |
Niepewność ∆Il ·10- 3 [m2kg] |
2. |
6,85 |
0,46 |
4. |
27,40 |
1,81 |
6. |
61,65 |
4,07 |
B6: Obliczenie modułu sztywności G oraz niepewności jego wyliczenia:
Moduł sztywności oblicza się według wzoru:
;
gdzie:
Ii - moment bezwładności wibratora przy dodatkowych walcach;
l = (1,4 ± 0,001) [m] - długość pręta;
R = (2,62 ± 0,01) ×10- 3 [m] - promień pręta;
T - okres drgań wibratora nieobciążonego, T=(0,380 ±0,001) [s]
Ti - okres drgań wibratora obciążonego dodatkowymi masami (jak w obliczeniach).
Niepewność wyliczenia modułu sztywności:
Wyniki obliczeń przedstawia tabela:
Moduł sztywności Gi ·109 [Pa] |
Niepewność ∆Gl ·109 [Pa] |
|
G1 |
55,51 |
3,29 |
G2 |
91,31 |
5,41 |
G3 |
131,79 |
7,81 |
Obliczenie wartości średniej i odchylenia standardowego modułu sztywności G.
Wartość średnia modułu sprężystości postaciowej wyliczonego metodą dynamiczną wynosi:
G = (92,6 ± 5,51) ×109 [N/m2].
B7: Porównanie uzyskanego modułu sprężystości z danymi tablicowymi:
Gt = 43 ×109 [N/m2] - wartość tablicowa dla mosiądzu,
G = (92,6 ± 5,51) ×109 [N/m2] - wartość uzyskana w wyniku obliczeń.
Obliczenie błędu procentowego:
Porównanie powyższych wartości dało procentowy błąd wynoszący ∆ = 120%.
WNIOSKI
1 Niedokładności obliczeń w metodzie statycznej wynikają także:
- z błędów pomiaru długości oraz niedokładności odczytu kąta skręcenia tarczy.
- z możliwości przekroczenia zakresu stosowalności prawa Hooke'a.
2. Moduł sztywności wyznaczony metodą dynamiczną różni się od wartości tablicowej
3. Niepewność wyniku w metodzie dynamicznej wynika z małej dokładności pomiaru czasu wynikającej z niedokładności stopera oraz refleksu osoby przeprowadzającej pomiary.