Ewa Kania 185784
Agnieszka Caputa 185757
Alicja Mostyńska 185771
Patrycja Grzybowska 185817
Grupa XI śr: 15:15-16:45
data wykonania ćwiczenia: 12.10
LABORATORIUM MECHANIKA I WYTRZYMAŁOŚĆ MATERIAŁÓW
Ćwiczenie nr 2
„Doświadczalne wyznaczanie masowego momentu bezwładności”
Schemat układu pomiarowego
Schemat układu 1
Dane:
m1=0,232kg
m2=0,849kg
l=0,283m
d=0,076 => r=0,038m
h=0,062m
gdzie:
m1-masa pręta
m2-masa pręta z odważnikiem traktowanym jako walec
l - długość pręta
d - średnica walca
h-wysokości walca
l
h
Schemat układu 2
Dane:
m=0,593kg
d1=0,293m=> r1=0,1465
d2=0,334m=>r2=0,167
s=0,008m
gdzie:
m - masa półpierścienia
d1 - średnica wewnętrzna pierścienia
d2 - średnica zewnętrzna pierścienia
s - grubość półpierścienia
Obliczanie masowego momentu bezwładności
Metoda analityczna
Układ 1
Moment bezwładności pręta
Moment bezwładności pręta wzdłuż osi przechodzącej przez środek ciężkości pręta:
Moment bezwładności walca
Moment bezwładności względem środka ciężkości walca wyznaczany jest wzdłuż osi przedstawionej na rys.3
środek ciężkości układu
Moment bezwładności całego układu
Moment bezwładności całego układu wyznaczono z tw. Steinera
gdzie:
a - odległość środka ciężkości układu od osi obrotu
m - masa całego układu
Układ 2
Moment bezwładności półpierścienia względem środka ciężkości:
Moment bezwładności dla pierścienia:
M - masa pierścienia
M=2m, więc dla pierścienia
a dla półpierścienia
środek ciężkości półpierścienia
Pomijamy grubość półpierścienia i przyjmujemy, że jest on figurą płaską
y
x
Dla półkola środek ciężkości wynosi:
w naszym przypadku:
ze wzoru:
wyznaczamy yc:
Moment bezwładności układu:
Moment bezwładności układu wyznaczono z tw. Steinera
Liczymy odległość a środka ciężkości od osi obrotu z tw. Pitagorasa:
Metoda doświadczalna
gdzie:
m-masa bryły
g - przyspieszenie ziemskie
d - odległość osi obrotu od środka masy
T- okres drgań
gdzie
n-ilość wszystkich pomiarów
xi=Ti
=
Układ 1
Lp. |
n |
t [s] |
T [s] |
Tśr [s] |
σśr[s] |
1 |
10 |
11,0 |
1,10 |
1,06 |
0,05 |
2 |
|
11,0 |
1,10 |
|
|
3 |
|
11,0 |
1,10 |
|
|
4 |
|
11,0 |
1,10 |
|
|
5 |
|
11,0 |
1,10 |
|
|
6 |
|
11,0 |
1,10 |
|
|
7 |
|
10,0 |
1,00 |
|
|
8 |
|
10,0 |
1,00 |
|
|
9 |
|
10,0 |
1,00 |
|
|
10 |
|
10,0 |
1,00 |
|
|
Tab. 1
Układ 2
Lp. |
n |
t [s] |
T [s] |
Tśr [s] |
σśr[s] |
1 |
10 |
9,92 |
0,992 |
10,05 |
0,02 |
2 |
|
9,92 |
0,992 |
|
|
3 |
|
10,07 |
1,007 |
|
|
4 |
|
10,17 |
1,017 |
|
|
5 |
|
9,96 |
0,996 |
|
|
6 |
|
10,45 |
1,045 |
|
|
7 |
|
9,86 |
0,986 |
|
|
8 |
|
10,15 |
1,015 |
|
|
9 |
|
9,92 |
0,992 |
|
|
10 |
|
10,02 |
1,002 |
|
|
Tab. 2
Analiza wyników, wnioski:
moment bezwładności [kgxm2] |
pręta z odważnikiem |
półpierścienia |
metoda analityczna |
0,063 |
0,037 |
metoda doświadczalna |
0,065 |
0,025 |
Tab. 3 Tabela wyników
Zestawiając ze sobą otrzymane wyniki, możemy zauważyć, że wyliczone wartości masowego momentu bezwładności brył analitycznie oraz doświadczalnie nieznacznie różnią się od siebie. Różnica dla układu 1 wynosi 0,002kgxm2 natomiast dla półpierścienia nieco więcej, bo 0,012. Metoda doświadczalna potwierdza więc prawdziwość twierdzenia Steinera. Te niewielkie różnice mogły wynikać z niedokładności pomiarów czasów za pomocą stopera, np. przez zbyt słaby refleks mierzącego czas. Reasumując obie metody mają podobne skuteczności, a zgodność uzyskanych wyników może świadczyć o poprawności wyniku, przy czym metodę dynamiczną możemy stosować, nie znając dokładnych wymiarów bryły , co może znajdować większe zastosowanie w praktyce.
1
dw
Rys. 1 Schemat układu 1
r1
r2
Rys. 2 Schemat układu 2
oś obrotu
Rys. 3
x
y2
y1
y
Rys. 4
r1
r2
d
Rys. 5