MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ

SZTAB GENERALNY WOJSKA POLSKIEGO

Szkol.808 /2006

DOKTRYNA SZKOLENIA

SIŁ ZBROJNYCH RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

DD/7

W A R S Z A W A

2 0 0 6

SZTAB GENERALNY WP

ROZKAZ NR 42/Szkol./P3

SZEFA SZTABU GENERALNEGO WP

z dnia 10 stycznia 2006 r.

w sprawie wprowadzenia do użytku „Doktryny Szkolenia Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej” DD/7

Na podstawie § 7 pkt. 2 Regulaminu Organizacyjnego Ministerstwa Obrony Narodowej stanowiącego załącznik do Zarządzenia Nr 5/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 20 lutego 2002 r. w sprawie regulaminu organizacyjnego Ministerstwa Obrony Narodowej (Dz. Urz. MON Nr 3, poz.20), wprowadzam do użytku w Siłach Zbrojnych RP z dniem 2 maja 2006 r. „Doktrynę Szkolenia Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej ” DD/7.

Jednocześnie traci moc: „Doktryna Szkoleniowa Sił Zbrojnych RP-2010”, sygn. Sztab Gen. 1454/95.

SZEF

SZTABU GENERALNEGO WP

/--/ generał Czesław PIĄTAS

S P I S T R E Ś C I str.

WSTĘP…………………………………………………………………..	5
ISTOTA I CEL SZKOLENIA SIŁ ZBROJNYCH RP………………	7
1.1. Istota szkolenia………………………………………………………	7
1.2. Cel szkolenia………………………………………………………...	7
SYSTEM SZKOLENIA SIŁ ZBROJNYCH RP……………………...	11
System szkolenia-założenia ogólne…………………………………	11
Kierowanie szkoleniem Sił Zbrojnych RP- podział kompetencji na poszczególnych szczeblach dowodzenia……………………………	12
2.2.1. Kierowanie szkoleniem sił zbrojnych…………………………	12
2.2.2. Podział kompetencji na poszczególnych szczeblach dowodzenia sił zbrojnych……………………………………………….	15
Przygotowanie kadry…………………………………………………	17
Szkolenie dowództw i sztabów………………………………………	20
Szkolenie wojsk………………………………………………………	22
Istota i cel szkolenia wojsk…………………………………...	22
Zadania szkolenia wojsk……………………………………...	23
Szkolenie programowe w jednostkach wojskowych…………	24
Szkolenie pododdziałów zawodowych oraz pododdziałów z żołnierzami zasadniczej służby wojskowej………………...	26
Organizacja i prowadzenie ćwiczeń z wojskami……………..	28
Zgrywanie systemu walki…………………………………….	29
Szkolenie rezerw osobowych………………………………………..	30
Szkolenie rezerw osobowych w okresie pokoju……………... 2.6.2. Szkolenie po mobilizacyjnym rozwinięciu-zgrywanie bojowe	30
		30
DZIAŁALNOŚĆ WYCHOWAWCZA………………………………..	33
Rola działalności wychowawczej w szkoleniu Sił Zbrojnych RP…..	33
Cele i zadania działalności wychowawczej…………………………	33
ZABEZPIECZENIE PROCESU SZKOLENIA……………………...	37
ZAKOŃCZENIE……………………………………………………….	41
ZAŁĄCZNIKI: ………………………………………………………...	43
A. Kompetencyjny zakres odpowiedzialności szkoleniowej dowódców na szczeblach strategicznym i operacyjnym………………………… B. Słownik……………………………………………………………….	43 45

W S T Ę P

Zmiany w środowisku bezpieczeństwa narodowego spowodowane powstaniem nowego typu zagrożeń, wyznaczyły nowe misje (zadania) dla Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (SZ RP). Zostały one określone w „Strategii Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej” oraz uszczegółowione w „Strategii Wojskowej Rzeczypospolitej Polskiej”. W celu zapewnienia skutecznej ich realizacji, siły zbrojne rozwijają wymagane zdolności operacyjne.

Warunkiem osiągnięcia i utrzymania wymaganych zdolności operacyjnych do realizacji misji (zadań), w tym przygotowania ich do działania zgodnie z przeznaczeniem i procedurami obowiązującymi w North Atlantic Treaty Organization (NATO), jest osiągnięcie właściwego poziomu wyszkolenia, który określają wymagania, kryteria i standardy przygotowania sił zbrojnych do realizacji zadań w układzie narodowym, sojuszniczym i koalicyjnym.

Przygotowanie SZ RP do realizacji nowych misji (zadań) zapoczątkowało wprowadzenie szerokich zmian strukturalno-organizacyjnych, dostosowujących wielkość, organizację i wyposażenie sił zbrojnych do rzeczywistych potrzeb i możliwości państwa. Wymusiło to wprowadzenie szeregu nowych rozwiązań również w systemie szkolenia sił zbrojnych.

Wprowadzana do działalności służbowej „Doktryna Szkolenia Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej” DD/7 w swojej treści wskazuje, jak winien być zorganizowany i funkcjonować system szkolenia, aby zapewnić właściwy poziom wyszkolenia Sił Zbrojnych RP, do realizacji misji (zadań). Doktryna normuje system szkolenia i zasadnicze obszary procesu szkolenia. Ustala sposób prowadzenia szkolenia oraz precyzuje zadania szkoleniowe na poszczególnych poziomach dowodzenia. Określa uprawnienia i odpowiedzialność poszczególnych szczebli dowodzenia za przygotowanie dowództw, sztabów i wojsk, do działania zgodnie z przeznaczeniem.

Doktryna wskazuje, że poziom wyszkolenia do prowadzenia operacji połączonych w układzie narodowym, sojuszniczym i koalicyjnym jest zasadniczym kryterium charakteryzującym wymagane zdolności operacyjne sił zbrojnych.

Realizację zadań szkoleniowych ujmuje jako proces prowadzony według własnej, narodowej koncepcji uwzględniając postanowienia sojuszniczych dokumentów doktrynalnych.

Doktryna przeznaczona jest dla szerokiego grona odbiorców na poszczególnych poziomach dowodzenia i kierowania siłami zbrojnymi. Głównymi jej adresatami są dowódcy i sztaby poziomów operacyjnego i taktycznego oraz placówki szkolnictwa wojskowego.

„Doktryna Szkolenia…” DD/7, w przyjętej w SZ RP hierarchii dokumentów doktrynalnych jest dokumentem kluczowym. Stanowi podstawę do opracowywania innych dokumentów z obszaru szkolenia sił zbrojnych.

1. ISTOTA I CEL SZKOLENIA SIŁ ZBROJNYCH RP

1.1. Istota szkolenia

1000. Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej jako podstawowy element systemu obronności państwa, poprzez szkolenie przygotowują się do skutecznego przeciwdziałania zagrożeniom militarnym bezpieczeństwa państwa, wsparcia Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA) w działaniach antyterrorystycznych, a także uczestniczenia w operacjach reagowania kryzysowego i militarnych prowadzonych poza granicami państwa.

1001. Szkolenie sił zbrojnych stanowi całokształt planowej działalności dydaktyczno-wychowawczej w wojsku, prowadzonej w celu kształtowania wysokich walorów bojowych stanów osobowych przygotowujących ich do działań w strukturach pokojowych i wojennych sił zbrojnych.

1002. Istotą szkolenia sił zbrojnych jest ustawiczne zdobywanie i poszerzanie wiedzy oraz doskonalenie umiejętności przez dowództwa, sztaby i wojska oraz rezerwy osobowe, w celu osiągnięcia i utrzymywania zdolności do podjęcia działań na wszelkiego rodzaju zagrożenia militarne
      i niemilitarne. Szkolenie stanowi określony proces.

1003. Proces szkolenia jest to zespół kolejno następujących po sobie czynności, obejmujących organizację szkolenia, szkolenie, kontrolę i ocenę postępów w szkoleniu. Ma on charakter ciągły, jest organizowany i realizowany na wszystkich poziomach dowodzenia.

1004. Proces szkolenia podlega ciągłej modyfikacji, w zależności od zmieniających się uwarunkowań operacyjnych i organizacyjnych oraz uzyskiwanych doświadczeń. Formy, metody i treści szkolenia dostosowywane są do zadań, potrzeb i nowych wyzwań przyszłości.

1.2. Cel szkolenia

1005. Zasadniczym celem szkolenia sił zbrojnych jest przygotowanie dowództw, sztabów i wojsk oraz rezerw osobowych do osiągnięcia
      i utrzymania wymaganych zdolności operacyjnych niezbędnych podczas realizacji zadań w ramach misji sił zbrojnych, zgodnie z ich operacyjnym przeznaczeniem.

1006. Cele szkolenia spełniają nadrzędną rolę w procesie szkolenia sił zbrojnych. Decydują o doborze treści oraz wywierają znaczący wpływ na dobór form i metod szkolenia. Cele szkolenia wyznaczają także kierunki działania w procesie szkolenia pododdziałów, oddziałów i związków taktycznych (ZT).

1007. Precyzyjne określenie celów szkolenia dla rodzajów sił zbrojnych (RSZ), ZT, oddziałów i pododdziałów stanowi podstawowy warunek skutecznej realizacji zadań stojących przed siłami zbrojnymi.

1008. Na podstawie celu strategicznego i głównych kierunków szkoleniowych określonych przez nadrzędne organa dowodzenia (kierowania) dowódcy poszczególnych szczebli dowodzenia (kierowania) przygotowując się do realizacji zadań związanych ze szkoleniem, w stosownych dokumentach normatywnych określają cele cząstkowe (szczegółowe) nadając im praktyczny i wymierny charakter.

1009. Szkolenie ukierunkowane jest na przygotowanie stanów osobowych do osiągnięcia zdolności operacyjnej związków taktycznych, oddziałów
      i pododdziałów do prowadzenia działań. Do priorytetów w szkoleniu należą:

1. w wojskach operacyjnych - przygotowanie do wykonywania zadań w kraju i poza jego granicami, w strukturach Sojuszu oraz w składzie sił międzynarodowych;

2. w wojskach wsparcia krajowego - przygotowanie do wykonywania zadań wspierających i zabezpieczających działania wojsk operacyjnych oraz realizacji innych zadań obronnych we współdziałaniu
   z pozamilitarnymi elementami systemu obronnego państwa.

1010. Realizację zadań szkoleniowych umożliwia przyjęta organizacja sił zbrojnych, wynikająca z charakteru i specyfiki przypisanych im misji oraz konieczności osiągnięcia przez siły zbrojne wymaganych zdolności operacyjnych.

1011. Zasadniczym kryterium charakteryzującym wymagane zdolności operacyjne sił zbrojnych jest osiągnięcie i utrzymanie określonego poziomu wyszkolenia do prowadzenia operacji połączonych w układzie narodowym, sojuszniczym (koalicyjnym) i wielonarodowym podczas pokoju, kryzysu i wojny, w tym operacji militarnych (zaczepnych
      i obronnych) i niemilitarnych (stabilizujących i wspierających).

1012. Wymagania, kryteria i zadania poszczególnych rodzajów sił zbrojnych, (w tym ZT, oddziałów i pododdziałów), wyodrębnionych i wyspecjalizowanych służb oraz jednostek i instytucji zabezpieczających i wspierających (w tym Sił Specjalnych i Żandarmerii Wojskowej), określają standardy ustanowione w narodowych i sojuszniczych dokumentach doktrynalnych i standaryzacyjnych.

1013. Standardy poddawane są okresowo przeglądowi w oparciu o doświadczenia uzyskane w toku realnych działań oraz prowadzonych ćwiczeń
      i dostosowywane do zmieniających się warunków.

1014. Cele i zadania szkolenia sił zbrojnych określane są w planach oraz programach rozwoju i funkcjonowania Sił Zbrojnych RP, opracowywanych w ramach planowania średniookresowego. Podlegają one weryfikacji w kolejnych okresach planistycznych. Szczegółowe zadania
      w obszarze szkolenia formułowane są w „Dyrektywie Szefa Sztabu Generalnego WP do działalności Sił Zbrojnych RP na...rok”. Na tej podstawie dowódcy RSZ w swoich rozkazach i wytycznych, stosownie do posiadanych kompetencji, określają szczegółowe zadania szkoleniowe dla podległych wojsk.

2. SYSTEM SZKOLENIA SIŁ ZBROJNYCH RP

1. System szkolenia - założenia ogólne

2000. Szkolenie sił zbrojonych jest wypadkową potrzeb i możliwości w obszarze przygotowania Sił Zbrojnych RP do wypełniania misji (zadań) wynikających z konieczności przeciwstawienia się aktualnym i perspektywicznym zagrożeniom bezpieczeństwa RP i Sojuszu. System szkolenia odnosi się do zakresu działalności sił zbrojnych, w którym generowana jest teoria i praktyka szkoleniowa, wynikająca z potrzeby właściwego przygotowania sił zbrojnych do realizacji zadań obronności państwa i Sojuszu.

2001. System szkolenia sił zbrojnych stanowi celowo i dynamicznie działający układ elementów obejmujących podmioty, cele, treści, formy i metody szkolenia oraz bazę szkoleniową, ściśle ze sobą powiązanych
      i wzajemnie na siebie oddziaływujących, zapewniający przygotowanie dowództw, sztabów i wojsk oraz rezerw osobowych do realizacji zadań stojących przed siłami zbrojnymi.

2002. System szkolenia SZ RP obejmuje podsystem kierowania oraz następujące podsystemy wykonawcze:

1. przygotowania kadry;

2. szkolenia dowództw i sztabów;

3. szkolenia wojsk;

4. szkolenia rezerw osobowych.

2003. Podmiotami w szkoleniu są żołnierze zawodowi, kandydaci na żołnierzy zawodowych, żołnierze zasadniczej służby wojskowej oraz żołnierze rezerwy, a w ujęciu instytucjonalnym dowództwa i sztaby oraz ZT, oddziały i pododdziały (równorzędne).

2004. W systemie szkolenia dowództwa i wojska (jednostki, komponenty) przygotowywane są do wykonywania zadań zgodnie z przeznaczeniem oraz osiągnięcia i utrzymania przez nie wymaganych zdolności operacyjnych do misji realizowanych w czasie pokoju, kryzysu i wojny na obszarze i poza obszarem kraju.

2005. System szkolenia podlega ciągłemu doskonaleniu stosownie do zmieniających się uwarunkowań wynikających z:

1. wymaganych zdolności operacyjnych;

2. przyjętych kierunków szkolenia strategiczno-operacyjnego oraz wypracowania koncepcji operacyjnych, z uwzględnieniem zachodzących procesów transformacyjnych;

3. możliwości materiałowego i finansowego zabezpieczenia;

4. ukompletowania stanami osobowymi i stopnia uzawodowienia jednostek wojskowych oraz czasu trwania zasadniczej służby wojskowej w odniesieniu do żołnierzy z poboru;

5. zmian w wyposażeniu jednostek wojskowych w uzbrojenie i sprzęt wojskowy (wprowadzanie nowego sprzętu, wycofanie z użycia lub jego modernizacja);

6. rozwoju i modernizacji bazy szkoleniowej;

7. wymogów obowiązujących norm prawnych wpływających na realizację procesu szkolenia.

2006. Efektywność systemu szkolenia zależy od prawidłowego funkcjonowania wszystkich podsystemów oraz wzajemnych relacji między jego elementami. Kluczowe znaczenie dla efektywnego funkcjonowania systemu szkolenia ma przygotowanie kadry instruktorskiej i dowódczej realizującej proces szkolenia, w tym właściwe prowadzenie działalności szkoleniowo-metodycznej, której nadaje się priorytetowe znaczenie.

2007. Istotą działalności szkoleniowo-metodycznej jest przygotowanie bezpośrednio podległych dowódców (instruktorów) do efektywnego przekazywania wiedzy i umiejętności w zakresie organizowania i prowadzenia szkolenia dowództw, sztabów i wojsk, a także ciągłe wskazywanie, poszukiwanie i wdrażanie najskuteczniejszych form i metod realizacji przedsięwzięć szkoleniowych.

2008. Zakres realizowanych przedsięwzięć metodycznych uzależniony jest od szczebla dowodzenia. Odpowiednio, na szczeblu batalionu (równorzędnego), oddziału i wyżej, działalność szkoleniowo-metodyczna skupia się głównie w obszarze planowania i organizacji procesu szkolenia, a także w ramach przygotowania i prowadzenia ćwiczeń. Natomiast na niższych szczeblach dowodzenia do kompanii (równorzędnej) włącznie, działalność szkoleniowo-metodyczna ukierunkowana jest głównie na właściwe przygotowanie dowódców plutonów, drużyn, załóg, obsług (równorzędnych) do organizowania i praktycznego prowadzenia szkolenia w roli kierownika zajęć i instruktora.

1. Kierowanie szkoleniem Sił Zbrojnych RP - podział kompetencji na poszczególnych szczeblach dowodzenia

2. Kierowanie szkoleniem sił zbrojnych

2009. Kierowanie szkoleniem na wszystkich szczeblach dowodzenia realizowane jest poprzez podsystem kierowania, w ramach funkcjonującego w SZ RP systemu dowodzenia.

2010. W ramach istniejącej struktury dowodzenia osoby funkcyjne (dowódcy, szefowie, komendanci) realizują zadania dotyczące szkolenia, zgodnie z określonym dla danego stanowiska służbowego - kompetencyjnym zakresem odpowiedzialności (KZO). Zadania i obowiązki oraz uprawnienia na stanowiskach służbowych tworzą kompetencje w obszarze szkolenia.

2011. Poszczególne osoby funkcyjne, zgodnie z posiadanymi kompetencjami, podejmują stosowne decyzje w sprawie zapewnienia efektywnego przebiegu procesu szkolenia. Podstawą ich decyzji są prowadzone systematycznie oceny wyników szkolenia dokonywane w poszczególnych jego okresach. W tym celu na każdym szczeblu dowodzenia, w dowództwach i sztabach zbierane są niezbędne dane oraz informacje
      o praktycznej realizacji procesu szkolenia.

2012. Dowódcy poszczególnych szczebli dowodzenia, uwzględniając stopień wykonania zadań, poziom wyszkolenia wojsk oraz możliwości zabezpieczenia procesu szkolenia, określają zamiar do jego realizacji, będący podstawą do planowania, organizowania i zabezpieczenia materiałowo-technicznego procesu szkolenia. W zamiarze tym wskazują na kierunki, formy i metody podejmowanych zamierzeń szkoleniowych, których realizacja zapewnić ma osiągnięcie zakładanych celów szkolenia.

2013. Kierowanie szkoleniem sił zbrojnych obejmuje: planowanie, organizowanie i motywowanie (stymulowanie działań) w zakresie realizacji zadań szkoleniowych oraz ocenę stopnia wyszkolenia. Obowiązek ten spoczywa na dowódcach (szefach, komendantach) w ramach posiadanych kompetencji. Do najważniejszych zadań w tym zakresie należy:

1. planowanie zamierzeń szkoleniowych i innych zasadniczych przedsięwzięć organizacyjnych oraz dobór właściwych form i metod (sposobów) ich realizacji. Przydział obiektów bazy szkoleniowej oraz zaplanowanie środków materiałowo - technicznych zapewniających zorganizowaną i skoordynowaną w czasie działalność na określonym szczeblu dowodzenia;

2. organizowanie szkolenia, czyli wybór wykonawców i postawienie zadań oraz wydanie wytycznych zmierzających do osiągnięcia założonych celów;

3. motywowanie, czyli inspirowanie, doradzanie oraz wspieranie podwładnych podczas realizacji procesu szkolenia;

4. ocena stopnia wyszkolenia, polegająca na ustaleniu stanu faktycznego i jego porównaniu ze stanem wymaganym, w celu uzyskania pełnej i wiarygodnej informacji o stopniu osiągnięcia wymaganych standardów w zakresie wyszkolenia - określenia stopnia przygotowania jednostek wojskowych do realizacji zadań zgodnie z przeznaczeniem. Ocena stopnia wyszkolenia na wszystkich poziomach dowodzenia spełnia następujące funkcje:

1. sygnalizacyjno-informacyjną (sygnalizowanie problemu i dostarczanie informacji niezbędnych do usunięcia uchybień),

2. profilaktyczną (eliminowanie w przyszłości podobnych uchybień),

3. instruktażowo-doradczą (inicjowanie kierunków i środków zaradczych) „podpowiadającą” - jak eliminować przyczyny i niekorzystne zjawiska,

4. pobudzającą (inspirowanie kontrolowanych do poszukiwania właściwych rozwiązań),

5. sprawdzającą (ocenianie efektywności szkolenia i stopnia osiągnięcia gotowości do prowadzenia działań zgodnie z przeznaczeniem).

2014. Każda jednostka (pododdział, komponent) podlega okresowemu sprawdzeniu jej pokojowego funkcjonowania oraz przygotowania do działania zgodnie z wojennym przeznaczenie i jest oceniana według przyjętego w SZ RP systemu oceny.

2015. Proces szkolenia sił zbrojnych jest ściśle powiązany z funkcją dowodzenia i kierowania. Zgodnie z zasadą „DOWODZISZ - SZKOLISZ - ODPOWIADASZ”, każdy przełożony ponosi pełną odpowiedzialność za poziom wyszkolenia podległej mu bezpośrednio struktury organizacyjnej. Szkolenie podwładnych jest kluczowym obowiązkiem wszystkich dowódców (komendantów, szefów komórek organizacyjnych).

2016. Dowódcy (szefowie, komendanci) na poszczególnych szczeblach dowodzenia w procesie kierowania szkoleniem sił zbrojnych spełniają najważniejszą rolę w tym zakresie. Od ich umiejętności zależy właściwe określanie celów szkoleniowych, sprawny przebieg szkolenia w poszczególnych jego etapach, a także efektywność wyszkolenia podległych żołnierzy (wojsk).

2017. Każdy żołnierz zawodowy odpowiada indywidualnie za doskonalenie wiedzy i umiejętności przydatnych w wykonywaniu obowiązków na zajmowanych stanowiskach służbowych oraz prezentowany poziom wyszkolenia. Żołnierze wykonując zadania w składzie struktur organizacyjnych sił zbrojnych, podlegają ocenie indywidualnie i w składzie danej struktury.

2018. Oceny powyższe stanowią podstawę do określania drogi rozwoju służbowego żołnierzy zawodowych. Są zasadniczym kryterium do proponowania (wyznaczania) na kolejne stanowiska służbowe.

2. Podział kompetencji na poszczególnych szczeblach dowodzenia sił zbrojnych

2019. Zakres kompetencji dowódców i osób funkcyjnych w odniesieniu do sfery kierowania procesem szkolenia powinien zapewnić sprawne przygotowanie i jego realizację. Skuteczne kierowanie szkoleniem
      i obiektywna ocena stopnia realizacji zadań ukierunkowana na osiągnięcie zakładanych celów szkolenia jest uzależniona od stopnia przygotowania dowódców do pełnienia określonej roli.

2020. Podczas realizacji szkolenia każdy szczebel dowodzenia posiada sprecyzowane zadania do wykonania. Wyposażony jest w określone uprawnienia i ponosi pełną odpowiedzialność za wyniki szkolenia. Powyższy układ tworzący kompetencje w obszarze szkolenia odnosi się do wszystkich stanowisk służbowych w hierarchii sił zbrojnych gdzie zachodzi podległość w relacji przełożony-podwładny. Kompetencyjny zakres odpowiedzialności szkoleniowej (KZOSz) dowódców na szczeblach strategicznym i operacyjnym przedstawia załącznik A.

2021. W zakresie działalności szkoleniowej organa dowodzenia (dowództwa) szczebla strategicznego i operacyjnego oraz dowódcy szczebla operacyjnego i taktycznego realizują następujące zadania:

1. Sztab Generalny WP:

1. określa strategiczne cele, zadania i kierunki szkolenia SZ RP,

2. planuje i koordynuje przedsięwzięcia szkolenia strategiczno-operacyjnego w SZ RP, opracowuje i prowadzi treningi sztabowe i ćwiczenia z centralnymi organami pokojowego i wojennego systemu dowodzenia oraz treningi i ćwiczenia specjalistyczne stosownie do kompetencji szkoleniowych komórek organizacyjnych tworzących Sztab Generalny Wojska Polskiego (SG WP),

3. programuje i planuje udział wybranych komponentów SZ RP
   w ćwiczeniach sojuszniczych,

4. koordynuje proces implementacji do wojsk dokumentów standaryzacyjnych NATO,

5. określa zasadnicze założenia i wydaje wytyczne do opracowania dokumentów normujących działalność szkoleniową sił zbrojnych,

6. opracowuje dokumenty normujące proces szkolenia (doktryny, regulaminy, instrukcje itp.) obejmujące swoim zasięgiem przedmiotowym wszystkie rodzaje sił zbrojnych,

7. gromadzi i upowszechnia doświadczenia i wnioski z prowadzonych ćwiczeń,

8. koordynuje i uczestniczy w działalności opiniotwórczej dokumentów normujących problematykę szkoleniową sił zbrojnych.

2. dowództwa RSZ:

1. transponują na grunt podległego rodzaju sił zbrojnych dokumenty nadrzędnego szczebla dowodzenia (decyzje, dyrektywy, rozkazy), uczestniczą w opracowaniu i wdrażaniu do wojsk ratyfikowanych dokumentów standaryzacyjnych NATO,

2. nadzorują i organizują przedsięwzięcia szkolenia dowództw
   i sztabów, szkolenia wojsk (bojowego, logistycznego i ogólnego) oraz działalność wychowawczą,

3. organizują szkolenie w zakresie wykorzystywania bojowego
   i eksploatacji nowowprowadzanego (modernizowanego) uzbrojenia i sprzętu wojskowego (UiSW) oraz środków bojowych
   i materiałowych,

4. zapewniają właściwe oprzyrządowanie procesu szkolenia podległych wojsk, opracowują i wdrażają programy szkolenia, programy strzelań, instrukcje, metodyki, podręczniki, poradniki itp.,

5. dokonują cyklicznej oceny stanu wyszkolenia podległych ZT, oddziałów i osób funkcyjnych oraz podejmują decyzje usprawniające proces szkolenia,

6. przygotowują, szkolą i prowadzą we współdziałaniu z Dowództwem Operacyjnym sprawdzenie (certyfikację) sił wydzielonych do składu komponentów RSZ oraz organizują materiałowo-techniczne zabezpieczenie ich szkolenia,

7. analizują, gromadzą oraz upowszechniają doświadczenia i wnioski z zakresu działalności szkoleniowej, a także konfliktów zbrojnych,

8. wypracowują kierunki rozwoju i finansowania w zakresie funkcjonowania bazy szkoleniowej,

9. zapewniają niezbędne zabezpieczenie materiałowo-techniczne
   i finansowe procesu szkolenia;

3. Dowództwo Operacyjne:

1. planuje, organizuje i prowadzi ćwiczenia z udziałem sił i środków wydzielonych przez co najmniej dwa dowództwa RSZ,

2. prowadzi certyfikację sił wydzielonych do składu kontyngentów (komponentów) SZ RP,

3. uczestniczy w narodowych i sojuszniczych ćwiczeniach prowadzonych na szczeblu strategicznym i operacyjnym,

4. współpracuje w zakresie szkolenia i wymiany doświadczeń
   z wybranymi narodowymi dowództwami operacyjnymi państw NATO i Unii Europejskiej (UE),

5. opiniuje dokumenty doktrynalne z zakresu operacji (działań) połączonych,

6. gromadzi, analizuje i upowszechnia w SZ RP doświadczenia
   z prowadzonych misji i operacji, a także udziału wydzielonych sił i środków w przeciwdziałaniu (likwidacji) skutków katastrof
   i klęsk żywiołowych,

7. określa standardy i wymagania szkoleniowe dla komponentów RSZ przewidzianych do użycia w ramach misji (operacji).

2022. Dowódcy rodzajów sił zbrojnych - kierują szkoleniem w danym rodzaju sił zbrojnych i ponoszą całkowitą odpowiedzialność za sprawne funkcjonowanie systemu szkolenia. Odpowiadają za przygotowanie dowództw ZT i podległych jednostek organizacyjnych do organizacji
      i prowadzenia działań zgodnie z przeznaczeniem, a także za metodyczne przygotowanie dowódców do organizowania i prowadzenia działalności szkoleniowej zgodnie z KZO. Prowadzą ocenę stanu wyszkolenia dowództw i sztabów, ZT, oddziałów i pododdziałów oraz żołnierzy rezerwy. Odpowiadają za oprzyrządowanie procesu szkolenia.

2023. Dowódcy na szczeblu taktycznym - realizują zadania w zakresie kierowania procesem szkolenia podległych im struktur organizacyjnych, zgodnie z kompetencyjnym zakresem odpowiedzialności. Ponoszą odpowiedzialność za:

1. przygotowanie bezpośrednio podległych dowódców do dowodzenia
   w czasie prowadzenia działań bojowych,

2. wyszkolenie bojowe dowodzonego związku taktycznego, oddziału, pododdziału,

3. wyszkolenie i zgranie podległego dowództwa (sztabu),

4. zgranie systemu walki dowodzonego ZT, oddziału, pododdziału,

5. przygotowanie bezpośrednio podległych dowódców do kierowania działalnością szkoleniowo-metodyczną,

6. ocena stanu wyszkolenia podległych ZT, oddziałów, pododdziałów oraz osób funkcyjnych.

1. Przygotowanie kadry

2024. Przygotowanie kadry to celowa działalność szkoleniowa przygotowująca żołnierzy zawodowych do indywidualnego i zespołowego wykonywania zadań w narodowych i sojuszniczych komórkach funkcjonalnych organów dowodzenia, a także do kierowania procesem szkolenia, zgodnie z kompetencyjnym zakresem odpowiedzialności szkoleniowej.

2025. Przygotowanie kadr do wykonywania zadań realizowane jest w trzech podstawowych formach: w ramach procesu kształcenia kandydatów na żołnierzy zawodowych w systemie szkół i uczelni wojskowych, doskonalenia zawodowego realizowanego w ramach kursów i przeszkoleń oraz tzw. szkolenia uzupełniającego, które prowadzi się w każdej jednostce i instytucji wojskowej w zależności od potrzeb.

2026. Kształcenie kadry w ramach szkolnictwa wojskowego realizowane jest w kraju i zagranicą. Celem kształcenia jest poznanie otaczającej rzeczywistości, a także zdobywanie umiejętności w zakresie identyfikacji problemów i sposobów ich rozwiązywania. W procesie tym kandydaci na żołnierzy zawodowych zdobywają wiedzę ogólną oraz rozwijają umiejętności niezbędne do objęcia stanowisk służbowych w instytucjach wojskowych, dowództwach i sztabach oraz jednostkach wojskowych.

2027. Doskonalenie zawodowe kadry jest formą uzupełnienia wiedzy niezbędnej do objęcia kolejnego stanowiska służbowego w karierze zawodowej żołnierza. Realizowane jest przez wyspecjalizowane placówki
      i ośrodki szkolenia z uwzględnieniem bieżących i perspektywicznych potrzeb sił zbrojnych. Ma charakter systemowy i jest wypadkową przyjętych (obowiązujących) zasad pragmatyki kadrowej.

2028. Integralną funkcją procesu przygotowania kadry jest wychowanie. Stanowi ono zamierzone oddziaływanie przełożonych i wykładowców nakierowane na ukształtowanie pożądanych postaw i zachowań stanów osobowych w odniesieniu do wojska i otaczającej rzeczywistości.

2029. Kadra podlega obowiązkowi ustawicznego uzupełniania wiedzy i doskonalenia swoich kwalifikacji zawodowych przed objęciem kolejnego stanowiska służbowego, jako warunek dalszego rozwoju zawodowego.

2030. W procesie kształcenia i doskonalenia zawodowego kadry zasadniczą rolę spełnia system szkolnictwa wojskowego. Stanowią go: akademie wojskowe, wyższe szkoły oficerskie, szkoły podoficerskie, centra
      i ośrodki szkolenia. W ramach kursów w ww. placówkach szkolnictwa wojskowego kadra przygotowuje się do obejmowania kolejnych stanowisk służbowych.

2031. Placówki szkolnictwa wojskowego prowadzą proces dydaktyczno-wychowawczy oraz badania naukowe, których przedmiotem jest teoria i praktyka użycia SZ RP, poszczególnych rodzajów sił zbrojnych i rodzajów wojsk. Proces dydaktyczno-wychowawczy powinien zapewnić profesjonalne przygotowanie kadry do wykonywania zadań na stanowiskach służbowych w strukturach dowództw i sztabów oraz jednostkach wojskowych. Treści procesu dydaktyczno-wychowawczego realizowanego w szkolnictwie wojskowym powinny uwzględniać wprowadzanie do uzbrojenia nowego sprzętu, zdobyte doświadczenia w misjach, a sam proces powinien być należycie zabezpieczony.

2032. W ramach doskonalenia kadry, w celu pogłębiania wiedzy ogólnej, psychologicznej, pedagogicznej i prawnej oraz doskonalenia umiejętności specjalistycznych (w tym sprawności fizycznej i kondycji strzeleckiej) na zajmowanych stanowiskach służbowych organizowane jest szkolenie uzupełniające kadry i pracowników wojska. Szkolenie uzupełniające służy również pogłębianiu wiedzy fachowej i specjalistycznej, wynikającej z nowowprowadzanych dokumentów normatywnych (instrukcji, regulaminów, itp.).

2033. Szkoleniem uzupełniającym objęta jest kadra komórek (jednostek) organizacyjnych i wewnętrznych od szczebla batalionu (równorzędnego) włącznie.

2034. Kadra zawodowa wchodząca w skład pododdziałów do kompanii (równorzędnej) włącznie, szkoli się w ramach zajęć programowych pododdziałów i nie podlega szkoleniu uzupełniającemu.

2035. Szkolenie uzupełniające umożliwia popularyzację doświadczeń z prowadzonych konfliktów, wojen i ćwiczeń oraz rozwoju myśli wojskowej, współczesnej sztuki operacyjnej i taktyki. Główny wysiłek szkolenia uzupełniającego skupia się na pogłębianiu znajomości procedur przygotowania i prowadzenia operacji połączonych, działań bojowych oraz udziału SZ RP w operacjach pokojowych.

2036. Szkolenie uzupełniające kadry zawodowej realizowane jest przez cały rok z wyłączeniem dwóch miesięcy letnich w ramach czasu przeznaczonego na szkolenie programowe.

2037. Zajęcia organizuje się według planu szkolenia uzupełniającego na dany rok, w grupach szkoleniowych z podziałem na poszczególne korpusy osobowe, specjalności, pracowników wojska lub dla całego stanu osobowego, jeżeli istnieją takie uwarunkowania.

2038. Szczegółowy plan, formy i metody szkolenia uzupełniającego kadry zawodowej oraz liczbę godzin na poszczególne działy (przedmioty), określają dyrektorzy (dowódcy, szefowie, komendanci) komórek organizacyjnych uwzględniając potrzeby, koszty, specyfikę i możliwości wykonawcze.

1. Szkolenie dowództw i sztabów

2039. Szkolenie dowództw i sztabów jest zasadniczą dziedziną działalności szkoleniowej, ukierunkowaną na przygotowanie obsad etatowych dowództw i sztabów wszystkich szczebli dowodzenia do wypełnienia przez nie misji i zadań oraz utrzymywanie ich w stałej gotowości do płynnego przejścia na struktury Wojennego Systemu Dowodzenia siłami zbrojnymi.

2040. Celem szkolenia dowództw i sztabów, niezależnie od poziomu dowodzenia, jest ich wszechstronne przygotowanie, w tym zgranie obsad etatowych organów dowodzenia do realizacji zadań zgodnie z przeznaczeniem.

2041. Istotę szkolenia dowództw i sztabów stanowi celowa, planowa i systematyczna realizacja przedsięwzięć szkoleniowych ukierunkowanych na przygotowanie, utrzymanie i doskonalenie indywidualnych oraz zespołowych umiejętności kadry wchodzącej w skład dowództw i sztabów,
      a także doskonalenie form i metod wykorzystywanych w procesie szkolenia organów dowodzenia.

2042. Problematyka szkolenia dowództw i sztabów, ze względu na poziom dowodzenia, rozpatrywana jest jako szkolenie strategiczne, operacyjne i taktyczne.

2043. Szkolenie strategiczne stanowią zorganizowane w czasie pokoju przedsięwzięcia szkoleniowe dla centralnych organów dowodzenia siłami zbrojnymi z udziałem (lub bez) elementów centralnych organów administracji rządowej w celu ich przygotowania do rozwiązywania zasadniczych problemów strategicznego zarządzania obroną państwa.

2044. Szkolenie operacyjne stanowią realizowane w okresie pokoju przedsięwzięcia szkoleniowe: Dowództwa Operacyjnego (DO), dowództw rodzajów sił zbrojnych, z udziałem (lub bez) organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego, ukierunkowane na przygotowanie ich do wykonywania zadań operacyjnych w ramach narodowej, międzynarodowej lub sojuszniczej operacji połączonej.

2045. Szkolenie taktyczne stanowią realizowane w czasie pokoju przedsięwzięcia szkoleniowe okręgów wojskowych, związków taktycznych, oddziałów i pododdziałów wszystkich rodzajów sił zbrojnych (rodzajów wojsk) z udziałem (lub bez) organów samorządów terytorialnych
      i ogniw pozamilitarnych, w celu przygotowania ich do prowadzenia działań taktycznych (walki) w składzie sił sojuszniczych (koalicyjnych), międzynarodowych lub narodowej operacji połączonej.

2046. Treścią szkolenia dowództw i sztabów jest rozwiązywanie problemów z zakresu przygotowania i prowadzenia połączonych działań taktycznych (operacyjnych) oraz reagowania kryzysowego na terytorium kraju i poza nim, stosownie do szczebla dowodzenia, jego przeznaczenia
      i przypisanego zakresu zadań. W szkoleniu dowództw i sztabów rozpatrywana jest problematyka i zagadnienia zapewniające ich uczestnikom właściwe przygotowanie się do realizacji przedsięwzięć i zadań, wynikających ze specyfiki danego rodzaju sił zbrojnych (rodzaju wojsk).

2047. Dowódcy poszczególnych szczebli dowodzenia, stosownie do zadań wynikających z kompetencyjnego zakresu odpowiedzialności szkoleniowej, odpowiedzialni są za dobór treści i zagadnień szkoleniowych oraz takie zorganizowanie procesu szkolenia dowództw i sztabów, aby stojące przed danym organem dowodzenia zadania były praktycznie przećwiczone.

2048. Udział organów dowodzenia w ćwiczeniach stanowi zasadniczy sposób osiągnięcia i utrzymania wymaganego stopnia zdolności do wykonywania zadań zgodnie z przeznaczeniem, zgrania poszczególnych podsystemów lub elementów sytemu walki oraz ich sprawdzenia (certyfikacji).

2049. Organizatorami ćwiczeń na poszczególnych poziomach dowodzenia są:

1) na poziomie strategicznym - Sztab Generalny WP, departament zajmujący się polityką obronną w Ministerstwie Obrony Narodowej (MON);

2. na poziomie operacyjnym - Dowództwo Operacyjne i dowództwa RSZ, realizując zaplanowane zamierzenia szkoleniowe w ścisłym współdziałaniu;

3. na poziomie taktycznym - Centrum Operacji Powietrznych (COP), Centrum Operacji Morskich (COM), Dowództwo Garnizonu Warszawa (DGW), Komenda Główna Żandarmerii Wojskowej (KG ŻW), Szefostwo Działań Specjalnych (SDS), okręgi wojskowe (OW)), korpusy, dywizje, flotylle, brygady, pułki i bataliony (równorzędne).

2050. Proces przygotowania i realizacji ćwiczeń to planowe i skoordynowane wykonywanie następujących po sobie przedsięwzięć, ukierunkowanych na zapewnienie osiągnięcia założonych celów szkoleniowych. W ramach tego procesu wyróżniamy następujące etapy: przygotowanie (programowanie, planowanie, organizowanie), prowadzenie oraz sprawozdawczość i omówienie.

2051. Prowadzenie ćwiczeń poprzedza wykonanie szeregu zamierzeń organizacyjnych i przygotowawczych realizowanych przez osoby funkcyjne, komórki organizacyjne (kompetencyjnie odpowiedzialne za szkolenie dowództw i sztabów) oraz zespół autorski.

2052. Programowanie ćwiczeń jest zgodne z ogólnie przyjętymi w SZ RP procedurami planowania obronnego. Ukierunkowane jest na stworzenie najkorzystniejszych (realistycznych) warunków zapewniających utrzymanie ciągłości i dynamiki szkolenia organów dowodzenia, uwzględniających narodowe i sojusznicze potrzeby szkoleniowe oraz zaplanowanie udziału pozamilitarnych struktur systemu obronnego państwa.

2053. Przygotowanie i prowadzenie ćwiczeń odbywa się w okresach i cyklach szkolenia z zachowaniem odpowiednich typów, form i rodzajów ich realizacji na poszczególnych szczeblach dowodzenia sił zbrojnych.

2054. Etap prowadzenia ćwiczenia obejmuje: rozpoczęcie ćwiczenia z przemieszczeniem do rejonu ćwiczenia, część główną, zakończenie ćwiczenia, przemieszczenie do miejsc stałej dyslokacji. Czas prowadzenia ćwiczenia uzależniony jest od szczebla dowodzenia, przyjętej formy
      i rodzaju ćwiczenia oraz jego rozmachu.

2055. W celu uzyskania rzetelnych ocen ćwiczących dowództw i sztabów
      z przeprowadzonych ćwiczeń, organizuje się odpowiedni system analityczno-sprawozdawczy. Uzyskane wnioski i doświadczenia stanowią podstawę do określania założeń programowania ćwiczeń oraz kierunków dalszego ich doskonalenia.

1. Szkolenie wojsk

2. Istota i cel szkolenia wojsk

2056. Szkolenie wojsk - obok szkolenia dowództw i sztabów - jest podstawowym zadaniem SZ RP realizowanym w czasie pokoju.

2057. Szkolenie wojsk to celowa, planowa i systematyczna działalność dowódców (dowództw) wszystkich szczebli dowodzenia, ukierunkowana na kształtowanie wysokich walorów bojowych i moralnych żołnierzy, uzyskanie niezbędnego zakresu wiedzy, nawyków i umiejętności działania w czasie pokoju oraz w warunkach zagrożenia bezpieczeństwa państwa lub wojny.

2058. Zasadniczym celem szkolenia wojsk jest przygotowanie ZT, oddziałów i pododdziałów do prowadzenia działań taktycznych (operacyjnych) samodzielnie lub w ugrupowaniu przełożonego, na terenie kraju i poza jego granicami.

2059. Szczegółowymi celami szkolenia wojsk jest indywidualne wyszkolenie żołnierza specjalisty, wynikające z pełnionej funkcji, a także zgranie pododdziałów, oddziałów i ZT do wykonywania różnorodnych zadań militarnych i niemilitarnych zgodnie z ich przeznaczeniem.

2060. Istota szkolenia wojsk wyraża się w celowej, planowej i systematycznej realizacji przedsięwzięć szkoleniowych oraz metodycznych, ukierunkowanych na zdobywanie i doskonalenie indywidualnych i zespołowych umiejętności żołnierzy, a także ciągłym poszukiwaniu i wdrażaniu najskuteczniejszych form i metod szkolenia.

2061. Istota i cel szkolenia wojsk winny zakładać, że treści szkolenia wojsk stanowią zadania wynikające z przeznaczenia jednostek oraz osiągnięcia i utrzymania zdolności operacyjnych przez jednostki (komponenty) do misji realizowanych w czasie pokoju, kryzysu i wojny na obszarze
      i poza obszarem kraju. Treści szkolenia poszczególnych jednostek (komponentów) winno determinować kryterium dostępności (typ i kategoria przeznaczenia) oraz kategoria gotowości jednostki.

1. Zadania szkolenia wojsk

2062. Głównym zadaniem w zakresie szkolenia wojsk jest osiągnięcie zdolności do prowadzenia działań połączonych, samodzielnie lub w składzie grup zadaniowych i komponentów RSZ, na terytorium kraju i poza nim, stosownie do zadań wynikających z przeznaczenia jednostek wojskowych.

2063. Zadania wynikające z przeznaczenia wojsk są treścią ich szkolenia. Precyzuje się je w corocznie wydawanych dyrektywach i rozkazach dowódców do działalności na kolejny rok.

2064. Wojska Lądowe szkolą się do prowadzenia działań połączonych
      z komponentami Sił Powietrznych i Marynarki Wojennej w układzie narodowym oraz wspólnie z siłami sojuszu do kolektywnej obrony oraz udziału w operacjach reagowania kryzysowego i operacjach pokojowych na (i poza) terytorium kraju, a także do przyjęcia sił wzmocnienia i realizacji zadań wynikających z funkcji państwa-gospodarza.

2065. Siły Powietrzne szkolą się do prowadzenia działań połączonych
      z komponentami Wojsk Lądowych i Marynarki Wojennej w układzie narodowym oraz do wykonywania zadań w ramach Zintegrowanego Systemu Obrony Powietrznej NATO i działania w wielonarodowym zgrupowaniu powietrznym na i poza obszarem kraju, a także do przyjęcia sił wzmocnienia i realizacji zadań wynikających z funkcji państwa-gospodarza.

2066. Marynarka Wojenna szkoli się do prowadzenia działań połączonych
      z komponentami Wojsk Lądowych i Sił Powietrznych w układzie narodowym, wspólnych z siłami sojuszu operacji morskich oraz do działania w składzie wielonarodowych zespołów okrętów, a także do przyjęcia morskich sił sojuszniczych w bazach MW i realizacji zadań wynikających z funkcji państwa-gospodarza.

2067. Wyodrębnione i wyspecjalizowane służby oraz jednostki i instytucje zabezpieczające i wspierające (w tym Żandarmeria Wojskowa (ŻW), Wojska Specjalne (WS), szkolą się do prowadzenia działań wynikających z ich przeznaczenia oraz do wspierania działań wojsk operacyjnych i wojsk wsparcia krajowego.

2068. Koniecznością jest dostosowanie zadań szkolenia wojsk do potrzeb związanych z przygotowaniem i wyszkoleniem autonomicznych grup zadaniowych - modułów bojowych, stanowiących połączone komponenty rodzajów sił zbrojnych i rodzajów wojsk.

2069. Podstawą tworzenia modułów bojowych są w:

1. Wojskach Lądowych - bataliony ogólnowojskowe (aeromobilne);

2. Siłach Powietrznych - eskadry lotnictwa taktycznego oraz dywizjony rakietowe;

3. Marynarce Wojennej - okręty lub grupy taktyczne (grupy zadaniowe okrętów);

4. Siłach Specjalnych - zespoły bojowe.

2. Szkolenie programowe w jednostkach wojskowych

2070. Szkolenie w jednostkach wojskowych realizuje się według programów szkolenia. Ich ogólne założenia określa Sztab Generalny WP, a szczegółową strukturę przedmiotową i tematyczną, stosownie do potrzeb
      i zgodnie z kompetencjami określają dowódcy RSZ, Dowódca Garnizonu Warszawa, Komendant Główny Żandarmerii Wojskowej, a także szefowie generalnych zarządów SG WP oraz Szef Zarządu Wojskowej Służby Zdrowia, Szef Szefostwa Działań Specjalnych - w stosunku do jednostek wojskowych (instytucji i komórek organizacyjnych) bezpośrednio podległych.

2071. Dowódcom brygad, pułków, batalionów (równorzędnych) pozostawia się swobodę doboru szczegółowych treści szkoleniowych, form i metod osiągania celów szkoleniowych.

2072. Szkolenie programowe prowadzi się w garnizonach i w ośrodkach szkolenia poligonowego według następujących ustaleń:

1. szkolenie w garnizonach ukierunkowane jest na szkolenie i doskonalenie indywidualnych umiejętności specjalistycznych oraz szkolenie i zgrywanie do działań załóg, obsług, zespołów, pododdziałów oraz dowództw i sztabów. Szkolenie w garnizonach zapewnia jedność działania dowództw, sztabów i wojsk w zakresie przygotowania
   i prowadzenia walki (działań), funkcjonowania systemu walki. Zakres szkolenia uzależniony jest od możliwości bazy szkoleniowej garnizonu;

2. szkolenie poligonowe ukierunkowane jest na podwyższanie sprawności bojowej pododdziału w rzeczywistych warunkach terenowych. W ramach szkolenia poligonowego realizuje się ćwiczenia taktyczne, strzelania, zajęcia z użyciem substancji niebezpiecznych oraz inne zajęcia, które nie są możliwe do przeprowadzenia w warunkach garnizonowych. Szkolenie poligonowe prowadzi się etapowo poprzez sprawdzenie indywidualnych (zespołowych) umiejętności zwalczania sił i środków przeciwnika w ramach struktur organizacyjnych, szkolenie w ramach zgrupowań specjalistycznych oraz realizację ćwiczeń taktycznych w składzie pododdziałów lub grup zadaniowych (bojowych) oraz ćwiczeń z wojskami ze zgrywaniem systemu walki (włącznie).

2073. Szkolenie może być realizowane także poza granicami kraju, w ramach udziału części jednostek wojskowych w ćwiczeniach sojuszniczych lub wielonarodowych, a także podczas realizacji zadań przez Polskie Kontyngenty Wojskowe (PKW) lub jednostki wchodzące w skład PKW
      w ramach misji pokojowych.

2074. Proces szkolenia oddziałów i pododdziałów realizuje się pod kątem przygotowania do wypełniania zadań zgodnie z ich operacyjnym przeznaczeniem, z uwzględnieniem miejsca w ugrupowaniu bojowym, składu oraz przeznaczenia ich poszczególnych elementów.

2075. Wychowanie fizyczne stanowi ważny element przygotowania bojowego żołnierzy. Zasadnicze jego treści realizowane są w czasie szkolenia programowego. System oceny sprawności fizycznej, jest ściśle powiązany z osobistą odpowiedzialnością za prezentowany poziom umiejętności. Zawody w sporcie powszechnym stanowią uzupełnienie zajęć obligatoryjnych. Sport wyczynowy rozwijany jest w oparciu o zespoły i grupy sportowe RSZ.

2076. Istotnym czynnikiem planowania szkolenia oddziałów, pododdziałów jest racjonalizacja jego kosztów. Stąd też w planowaniu przedsięwzięć szkoleniowych uwzględnia się zasadę rachunku ekonomicznego
      w aspekcie „Koszt - Efekt”. W tym zakresie podejmowane są działania umożliwiające:

1. ograniczenie zajęć z wykorzystaniem sprzętu bojowego, wprowadzając w szerszym zakresie do procesu szkolenia urządzenia szkolno-treningowe i symulatory;

2. wyposażenie jednostek wojskowych w sprzęt wspomagający proces szkolenia;

3. powszechne korzystanie przez dowództwa i sztaby z ośrodków symulacji i komputerowych gier wojennych;

4. łączenie ćwiczeń różnych szczebli dowodzenia we wszystkich rodzajach sił zbrojnych;

5. organizowanie i prowadzenie szkolenia bojowego w sposób zintegrowany, na poligonach i placach ćwiczeń.

2077. Działania podejmowane w zakresie racjonalizacji szkolenia nie mogą obniżać efektywności szkolenia. W każdym przypadku muszą zapewnić osiągnięcie zakładanych celów szkoleniowych.

2. Szkolenie pododdziałów zawodowych oraz pododdziałów
   z żołnierzami zasadniczej służby wojskowej

2078. Szkolenie pododdziałów zawodowych w siłach zbrojnych realizowane jest w cyklu 18-tu miesięcy, w ramach którego są one przygotowywane do wykonania zadań zgodnie z przeznaczeniem, do prowadzenia działań w ramach operacji połączonych, w różnych środowiskach pola walki i warunkach klimatycznych.

2079. Osiemnastomiesięczny cykl szkolenia pododdziałów zawodowych jest zasadniczym i obejmuje trzy okresy po sześć miesięcy. Pierwszy okres - szkolenia specjalisty i drużyny (równorzędnej), drugi okres - szkolenia Grupy Zadaniowej (GZ), trzeci okres - stanowi fazę gotowości do działania. Dopuszcza się przyjęcie skróconego (12-to miesięcznego) cyklu szkolenia.

2080. Przyjęcie 18-to lub 12-to miesięcznego cyklu szkolenia uwarunkowane jest szeregiem czynników organizacyjnych i szkoleniowych, tj.: wymianą (rotacją) stanu osobowego pododdziału, charakterem zadań lub zmianą przeznaczenia operacyjnego jednostki, wprowadzeniem do użytku nowego uzbrojenia lub sprzętu wojskowego, zmianą taktyki
      i sposobów działania wprowadzonych w wyniku wniosków i doświadczeń ze współczesnych konfliktów.

2081. Szkolenie pododdziałów z żołnierzami zasadniczej służby wojskowej realizuje się w wymiarze 9-ciu miesięcy. Szkolenie to obejmuje szkolenie specjalisty do trzech miesięcy (w tym 1 miesiąc szkolenia podstawowego, jednolitego w całych SZ RP), które realizowane jest
      w centrach lub ośrodkach szkolenia oraz w wybranych jednostkach wojskowych oraz 6-cio miesięczne szkolenie w jednostkach wojskowych w ramach zgrywania pododdziałów.

2082. Szkolenie jednostek (komponentów) wydzielanych do Sił Odpowiedzi NATO - (SON) z RSZ, stosownie do przyjętego w sojuszu modelu ich funkcjonowania obejmuje trzy etapy. Pierwszy etap realizowany jest
      w systemie narodowym, drugi na szczeblu komponentu SON, trzeci na szczeblu połączonych SON.

2083. W wypadku wydzielania przez Polskę sił do udziału w misji/operacji poza granicami kraju, za organizację, prowadzenie szkolenia i certyfikację komponentów wydzielanych z RSZ (ŻW) odpowiedzialni są ich dowódcy (komendant główny). Dowództwo Operacyjne (DO) jest koordynatorem szkolenia oraz prowadzi certyfikację narodową komponentów Sił Zbrojnych RP (jeżeli nie wskazano innego organu certyfikującego). Końcowym etapem przygotowania PKW/Polskiej Jednostki Wojskowej (PJW) jest jego certyfikacja międzynarodowa i sojusznicza, którą może prowadzić organizacja międzynarodowa (Organizacja Narodów Zjednoczonych - ONZ, NATO, UE) lub państwo organizujące misję/operację.

2084. W przypadku, gdy Polska jest państwem organizującym misję/operację (Lead Nation), szkolenie i jego koordynację prowadzi się na zasadach określonych w punkcie poprzednim. Polska odpowiada w tym wypadku również za organizację i przeprowadzenie certyfikacji (ćwiczenia sprawdzającego) dowództw i sztabów do udziału w misji/operacji.
      W procesie szkolenia oraz sprawdzenia gotowości do podjęcia działań uczestniczyć mogą przedstawiciele państw wydzielających swoje siły do udziału w misji/operacji.

2085. W procesie szkolenia uczestniczyć mogą przedstawiciele SG WP, DK MON lub innych instytucji/komórek organizacyjnych resortu obrony narodowej, stosownie do potrzeb i specyfiki danej misji/operacji.

2086. Za organizację i prowadzenie szkolenia w rejonie misji/operacji odpowiada dowódca PKW/PJW. Szkolenie to obejmuje etap wstępny i zasadniczy. W ramach etapu wstępnego pododdziały osiągają gotowość do działania w rejonie odpowiedzialności. Etap ten kończy się przekazaniem/przyjęciem dowodzenia przez dowódcę misji/operacji (Transfer of Authority). W etapie zasadniczym prowadzone jest szkolenie doskonalące z zakresu realizacji zadań mandatowych, zgodnie z decyzją dowódcy PKW/PJW lub dowódcy misji/operacji.

2087. W Wojskach Lądowych i Siłach Powietrznych szkolenie realizuje się według programów szkolenia pododdziałów. W Marynarce Wojennej według programów szkolenia załóg okrętów i pomocniczych jednostek pływających.

2088. Priorytetem w szkoleniu objęte są jednostki wchodzące w skład Sił Wysokiej Gotowości, a w tym przeznaczone do udziału w rozwiązywaniu sytuacji kryzysowych na obszarze kraju i poza jego granicami, siły osłony strategicznej oraz pododdziały wydzielone do Sił Odpowiedzi NATO oraz Grup Bojowych UE.

2089. Szkolenie Sił Wysokiej Gotowości - obejmuje problematykę przygotowania ich do wykonywania zadań w operacjach NATO (w obszarze Sojuszu i poza tym obszarem) i UE, do udziału w operacjach połączonych:

1. wsparcia pokoju;

2. humanitarnych;

3. poszukiwawczo-ratowniczych;

4. wspierających zwalczanie terroryzmu;

5. ewakuacyjnych;

6. pomocy w likwidacji skutków klęsk żywiołowych;

7. pomocy wojskowej udzielanej władzom cywilnym;

8. wdrażania sankcji.

2. Organizacja i prowadzenie ćwiczeń z wojskami

2090. Ćwiczenia z wojskami są najwyższą formą praktycznego szkolenia dowództw, sztabów i wojsk, w których ćwiczący dążąc do wykonania określonego zadania, uczą się (doskonalą) praktycznego rozwiązywania problemów z zakresu przygotowania i prowadzenia walki lub wykonywania innych zadań (misji, likwidacji skutków klęsk żywiołowych, zwalczania terroryzmu itp.). Ćwiczenia z wojskami zapewniają właściwe zgranie i przygotowanie do działań grup bojowych (zadaniowych) oraz zsynchronizowanie działań dowództw i komponentów RSZ (RW) do prowadzenia działań połączonych w układzie narodowym, sojuszniczym lub wielonarodowym.

2091. Celem ćwiczeń z wojskami jest doskonalenie dowódców, zgrywanie działania dowództw i sztabów z działaniem wojsk oraz doskonalenie umiejętności i nawyków niezbędnych w walce, a także wyrabianie odporności psychicznej i fizycznej żołnierzy. Ponadto, mogą one być prowadzone w celu sprawdzenia gotowości oddziałów i pododdziałów do podjęcia działań przed rozpoczęciem określonych zadań (misji) lub w ramach inspekcji oraz jako instruktażowo-metodyczne, pokazowe, badawcze.

2092. Treścią ćwiczeń z wojskami jest praktyczna realizacja zadań wynikających z przeznaczenia oddziałów i pododdziałów, z uwzględnieniem prowadzenia działań w wymiarze powietrzno-lądowym, w warunkach skażeń oraz w różnych warunkach atmosferycznych, pory roku i doby, terenowych, a także klimatycznych - zbliżonych do rzeczywistych warunków realizacji przewidywanych dla nich zadań, w tym zadań wydzielonych komponentów do działania poza granicami kraju.

2093. Tematyka ćwiczeń z wojskami wynika z operacyjnego przeznaczenia danej jednostki (oddziału, pododdziału) oraz rozkazów i zarządzeń przełożonych, wydawanych cyklicznie. Czas trwania ćwiczenia powinien zapewnić pełną realizację zagadnień szkoleniowych i osiągnięcie zakładanych celów. Zakres zagadnień szkoleniowych, czas i miejsce ćwiczeń określa kierownik ćwiczenia (dowódca prowadzący ćwiczenie).

2094. Ćwiczenia z wojskami obejmują: ćwiczenia taktyczne i taktyczno-specjalne (rozpoznawcze, artyleryjskie, łączności, logistyczne itp.).

2095. W ramach ćwiczeń z wojskami mogą być realizowane zadania ogniowe z użyciem środków bojowych lub z wykorzystaniem laserowych symulatorów strzelań. Strzelanie w ćwiczeniu z wojskami stanowi odrębny element organizacyjny ćwiczenia i nie może zakłócać dynamiki przebiegu działań taktycznych.

2. Zgrywanie systemu walki

2096. W celu skoordynowania działań różnorodnych sił i środków (komponentów rodzajów sił zbrojnych) ukierunkowanych na osiągnięcie celu walki (działań), w sposób zgodny z decyzją dowódcy, na poziomie operacyjnym i taktycznym, organizuje się i prowadzi zgrywanie systemu walki.

2097. Zgrywanie systemu walki obejmuje realizację szeregu przedsięwzięć planistycznych i organizacyjnych mających na celu uzyskanie skoordynowanego i sprawnego działania sił i środków zaangażowanych
      w działaniach bojowych (walce). Realizują go te szczeble dowodzenia, które z uwagi na swoją rolę, miejsce i bojowe przeznaczenie w skali operacyjnej i taktycznej, mają bezpośredni wpływ na wynik walki zbrojnej.

2098. Poszczególne podsystemy systemu walki, jakimi są: ugrupowanie bojowe, dowodzenie, rozpoznanie, rażenie, wsparcie bojowe, zabezpieczenie logistyczne, uzupełnianie zgrywa się według etapów planowania i praktycznej realizacji procesu szkolenia. Zgrywanie systemu walki dokonuje się permanentnie dążąc do utrzymania go w odpowiedniej gotowości do użycia.

2099. Podstawę zgrywania systemu walki stanowią wytyczne dowódców RSZ do zgrywania systemu oraz opracowywane na ich podstawie ramowe plany zgrywania systemu walki.

2100. Zgrywanie systemu walki jest zatem procesem ciągłym realizowanym etapowo. Może ono przyjąć formę planistyczną i praktyczną. Zgrywanie podsystemów lub ich elementów prowadzi się w ramach ćwiczeń
      z dowództwami i sztabami oraz ćwiczeń i zajęć z wojskami.

2. Szkolenie rezerw osobowych

2. Szkolenie rezerw osobowych w okresie pokoju

2101. Szkolenie rezerw osobowych jest integralną częścią działalności szkoleniowej sił zbrojnych, organizowanej w celu podtrzymania i systematycznego doskonalenia umiejętności (kwalifikacji) żołnierzy rezerwy
      i ich przygotowania do realizacji zadań wynikających z przydziałów mobilizacyjnych oraz na potrzeby gromadzenia rezerw osobowych,
      w tym na potrzeby wojennego uzupełnienia jednostek wojskowych.

2102. Zakres i intensywność szkolenia żołnierzy rezerwy są zróżnicowane stosownie do czasu gotowości do podjęcia działań i operacyjnego przeznaczenia jednostki wojskowej.

2103. Główny wysiłek w szkoleniu rezerw osobowych skupia się na przygotowaniu dowódców pododdziałów oraz kadry rezerwy będącej na przydziałach mobilizacyjnych w dowództwach szczebla operacyjnego
      i taktycznego - do sztabów batalionów (równorzędnego) włącznie. Planowanie i organizację procesu szkolenia prowadzi się w cyklu sześcioletnim.

2104. Szkolenie prowadzi się w ramach najważniejszych przedsięwzięć szkoleniowych danego szczebla (ćwiczeń z wojskami, z dowództwami
      i sztabami, przygotowawczych), w szczególności podczas szkolenia poligonowego oraz podczas kursów doskonalących prowadzonych
      w placówkach szkolnictwa wojskowego.

2105. W szkoleniu rezerw osobowych wojsk wsparcia krajowego w pierwszej kolejności szkoleniem obejmuje się żołnierzy rezerwy pododdziałów przeznaczonych do działań ratowniczych.

2106. W przypadku braku w terytorialnych zasobach wyszkolonych rezerw określonych specjalności wojskowych, organizuje się kursy przekwalifikowania, które prowadzi się w Centrach i Ośrodkach Szkolenia RSZ oraz służb, a także w wytypowanych jednostkach wojskowych. Przekwalifikowaniu podlegają oficerowie, podoficerowie i szeregowi rezerwy.

2. Szkolenie po mobilizacyjnym rozwinięciu-zgrywanie bojowe

2107. Zgrywanie bojowe stanowi najwyższy etap szkolenia w osiąganiu gotowości danej struktury organizacyjnej do działania. Realizowane jest po mobilizacyjnym rozwinięciu (uzupełnieniu) jednostek wojskowych.

2108. Zasadniczym celem przedsięwzięć realizowanych w ramach zgrywania bojowego jest przygotowanie i osiągnięcie gotowości jednostek wojskowych do wykonania zadań, zgodnie z ich przeznaczeniem.

2109. Obejmuje ono dowództwa i jednostki wojskowe oraz pododdziały,
      bez względu na czas gotowości do podjęcia działań (kategorię gotowości), a także żołnierzy rezerwy oraz żołnierzy pozostających w strukturach organizacyjnych etatu czasu pokojowego. Zapewnia to zgranie
      w pełni ukompletowanych dowództw, sztabów i wojsk (ZT, oddziałów i pododdziałów).

2110. Czas zgrywania bojowego uzależniony jest od ustalonego w zestawieniu zadań mobilizacyjnych czasu osiągania gotowości jednostki wojskowej do podjęcia działań. Prowadzi się je po mobilizacyjnym rozwinięciu jednostki wojskowej, według opracowanej w czasie pokoju dokumentacji.

2111. W szkoleniu dowództw i sztabów realizowanym po mobilizacyjnym rozwinięciu wyróżnia się następujące etapy:

1. szkolenie osób funkcyjnych zgodnie z ich przydziałem mobilizacyjnym;

2. zgrywanie komórek dowództwa i sztabu;

3. przygotowanie i zgranie obsad stanowisk dowodzenia do kierowania podległymi ZT, oddziałami i pododdziałami oraz wykonania zadań wynikających z ich przeznaczenia;

4. przeprowadzenie ćwiczenia z dowództwami i sztabami oraz ćwiczenia z wojskami.

2112. W szkoleniu pododdziałów, oddziałów i ZT po mobilizacyjnym rozwinięciu wyróżnia się następujące etapy:

1. indywidualne szkolenie żołnierzy rezerwy - specjalistów wojskowych;

2. zgrywanie pododdziałów do kompanii (równorzędnej) włącznie,
   (w tym odbycie obowiązujących strzelań i ćwiczeń taktycznych
   w ramach szkolenia poligonowego, jeżeli istnieją takie możliwości);

3. zgrywanie batalionów (batalionowych grup bojowych) - równorzędnych;

4. zgrywanie oddziałów, ZT.

2113. Zgrywanie bojowe realizowane jest w miejscu prowadzenia mobilizacji, w oparciu o koszarową i garnizonową bazę szkoleniową. Prowadzi się je również na poligonie (w rejonach alarmowych lub innych wyznaczonych miejscach).

2114. W jednostkach wojskowych szkolenie planuje się i organizuje stosownie do czasu osiągania gotowości do podjęcia działań. Na szczeblu oddziału i pododdziału opracowuje się plany, diagramy szkolenia oraz dokumentację ćwiczeń taktycznych, a także dokumentację działalności metodyczno-szkoleniowej.

2115. Dowództwa RSZ opracowują plany ustalające tryb i terminy wykorzystania ośrodków szkolenia poligonowego przez zmobilizowane ZT
      i oddziały. Zawczasu gromadzi się również środki bojowe i materiałowe w celu zabezpieczenia zgrywania bojowego, stosownie do zakresu
      i czasu trwania szkolenia.

3. DZIAŁALNOŚĆ WYCHOWAWCZA

3.1. Rola działalności wychowawczej w szkoleniu Sił Zbrojnych RP

3000. Działalność wychowawcza to całokształt działań obejmujących programowanie, realizację oraz współdziałanie pomiędzy dowódcami, oficerami wychowawczymi i wszystkimi osobami funkcyjnymi w obszarach ich odpowiedzialności, a także współpracę z instytucjami i organizacjami publicznymi i społecznymi na rzecz tworzenia i formowania świadomości służby żołnierza, aktywnego i odpowiedzialnego obywatela demokratycznego państwa polskiego, przygotowanego do jego obrony oraz udziału w misjach pokojowych, humanitarnych, stabilizacyjnych i działaniach wojskowych realizowanych poza jego granicami.

3001. Działalność wychowawcza jest integralną częścią dowodzenia, kierowania i szkolenia wojsk oraz kształtowania właściwego dla demokratycznego państwa wizerunku Sił Zbrojnych RP. Sprzyja także tworzeniu odpowiednich warunków dla sprawnego funkcjonowania sił zbrojnych oraz wypełniania przez nie zadań bojowych i szkoleniowych.

3002. Podmiotem działalności wychowawczej, zróżnicowanym co do celów, treści, form i metod są żołnierze zawodowi, kandydaci na żołnierzy zawodowych, żołnierze służby okresowej i zasadniczej, żołnierze rezerwy odbywający ćwiczenia wojskowe oraz studenci i absolwenci szkół wyższych, odbywający przeszkolenie wojskowe. Zasadnicze zadania tej działalności realizowane są w jednostkach wojskowych.

3.2. Cele i zadania działalności wychowawczej

3003. Cele i zadania działalności wychowawczej uwzględniają:

1. konstytucyjne zasady polityki obronnej, w tym zasadę neutralności w sprawach politycznych oraz cywilnej, demokratycznej kontroli nad wojskiem, państwowe programy polityki społecznej, edukacyjnej i kulturalnej oraz programy rozwoju Sił Zbrojnych RP;

2. prawa obywatelskie i obowiązki żołnierskie, zasady pluralizmu społecznego i tolerancji, powszechnie obowiązujące prawo oraz przepisy wojskowe;

3. spójność działalności wychowawczej ze wszystkimi formami i dziedzinami życia wojskowego.

3004. Celem działalności wychowawczej jest:

1. kształtowanie świadomości służby żołnierza-obywatela - obrońcy Ojczyzny, żołnierza-uczestnika misji pokojowych, humanitarnych, stabilizacyjnych oraz innych akcji wojskowych poza granicami
   kraju;

2. kształtowanie wysokiego morale i dyscypliny, zapewniających zdolność do wykonywania zadań w warunkach bojowych oraz służby pokojowej, motywowanie do aktywnego i odpowiedzialnego uczestnictwa w procesie dowodzenia i kierowania oraz dbanie o wszechstronny rozwój osoby żołnierza-obywatela, dorosłego człowieka
   w środowisku wojskowym;

3. tworzenie przyjaznej atmosfery służby wojskowej oraz dbałości
   o warunki jej pełnienia.

3005. Zadaniem działalności wychowawczej jest:

1. kształtowanie postaw obywatelskich, rozumienia miejsca i roli sił zbrojnych w demokratycznym państwie prawa;

2. wykorzystywanie narodowych tradycji orężnych i sojuszniczych doświadczeń w motywowaniu do wzorowej służby oraz kreowaniu pozytywnego wizerunku Sił Zbrojnych RP w kraju i za granicą;

3. troska o adaptację do służby wojskowej, prowadzenie działalności na rzecz higieny psychicznej w środowisku wojskowym;

4. prowadzenie działalności w zakresie profilaktyki wychowawczej
   i psychoprofilaktyki, rozwiązywanie problemów patologii społecznych w życiu wojskowym;

5. prowadzenie różnorodnych form edukacyjnych służących pogłębianiu wiedzy ogólnej, rozwijaniu umiejętności zawodowych i społecznych kompetencji dowódców i innych osób funkcyjnych;

6. inspirowanie żołnierzy do uczestnictwa w kulturze i kreowaniu z ich udziałem życia kulturalnego w środowisku wojskowym;

7. upowszechnianie znajomości prawa (w tym prawa karnego oraz wojskowych przepisów dyscyplinarnych), międzynarodowego prawa konfliktów zbrojnych (w tym ochrony dóbr kultury) oraz zasad etyki zawodowej;

8. pozyskiwanie społecznej akceptacji dla polityki obronnej państwa poprzez przedstawianie celów, potrzeb i niezbędnych środków oraz uzyskanych efektów, współdziałanie z instytucjami pozarządowymi, obywatelskim zapleczem obronności, realizującym zadania na rzecz kształtowania świadomości obronnej społeczeństwa.

3006. Działalność wychowawcza obejmuje:

1. monitorowanie, analizowanie, przetwarzanie danych o nastrojach społecznych w poszczególnych grupach osobowych wojska, kształtowanie postaw obywatelskich i patriotycznych;

2. profilaktykę wychowawczą i psychoprofilaktykę;

3. kształtowanie dyscypliny wojskowej, w tym dokonywanie okresowych analiz oraz ocen jej stanu, a także określanie na ich podstawie kierunków i zadań w jej obszarze do przyszłej działalności;

4. edukację obywatelską, działalność instruktorsko-metodyczną, upowszechnianie tradycji i ceremoniału wojskowego;

5. współpracę ze społeczeństwem oraz promocję obronności w zakresie kreowanie właściwego wizerunku sił zbrojnych w społeczeństwie, szczególnie w środowisku lokalnym garnizonu wojskowego;

6. współdziałanie duszpasterstwa wojskowego z dowódcami i ogniwami wychowawczymi na wszystkich szczeblach dowodzenia;

7. działalność kulturalno-oświatową, artystyczną, sportową i turystyczno-rekreacyjną;

8. działalność informacyjną i wydawniczą w zakresie oddziaływań wychowawczych.

3007. Za programowanie, koordynację i realizację zadań działalności wychowawczej w rodzajach sił zbrojnych, oddziałach i pododdziałach odpowiadają dowódcy poszczególnych szczebli dowodzenia poprzez podległe im bezpośrednio osoby funkcyjne oraz odpowiednie struktury organizacyjne: oddział wychowawczy, wydział wychowawczy, sekcja wychowawcza, oficer wychowawczy.

4. ZABEZPIECZENIE PROCESU SZKOLENIA

4000. Jednym z najważniejszych czynników decydującym o właściwym przygotowaniu dowództw, sztabów i wojsk do wykonywania zadań, jest zabezpieczenie procesu szkolenia.

4001. W skład zabezpieczenia procesu szkolenia wchodzą następujące elementy: odpowiednio przygotowana i wyposażona baza szkoleniowa, oprzyrządowanie dokumentami normatywnymi oraz zabezpieczenie środków finansowych i materiałowo-technicznych na jego realizację.

4002. Podstawowym elementem zabezpieczenia działalności szkoleniowej jest baza szkoleniowa. Stanowią ją zasoby obiektów oraz urządzeń, służące do zabezpieczenia realizacji szkolenia dowództw, sztabów
      i wojsk. W skład bazy szkoleniowej wchodzą: obiekty terenowej infrastruktury szkoleniowej, baza gabinetowa, urządzenia szkolno-treningowe, ośrodki i systemy symulacyjne.

4003. Najistotniejszym elementem terenowej infrastruktury szkoleniowej są lądowe, lotnicze i morskie poligony. Tereny i obiekty poligonów umożliwiają szkolenie i przygotowywanie wojsk zgodnie z przeznaczeniem do wykonywania zadań w układzie narodowym, sojuszniczym i koalicyjnym. Ze względu na przynależność i podporządkowanie w Siłach Zbrojnych RP poligony funkcjonują jako centralne poligony, ośrodki szkolenia poligonowego rodzajów sił zbrojnych oraz rodzajów wojsk.

4004. Zasadniczym przeznaczeniem poligonów lądowych jest zabezpieczenie prowadzenia ćwiczeń z wojskami oraz ćwiczeń przygotowawczych, których nie można realizować w garnizonach - w tym głównie ćwiczeń w kierowaniu ogniem, taktycznych ze strzelaniem, a także wykonywania zadań taktyczno-bojowych i strzelań bojowych z użyciem uzbrojenia i sprzętu wojskowego poszczególnych rodzajów sił zbrojnych i rodzajów wojsk.

4005. Specjalistyczne poligony lotnicze zabezpieczają wykonywanie zadań przez lotnictwo z wykorzystaniem wszystkich manewrów w lotach na szturmowanie celi naziemnych z zastosowaniem broni pokładowej uzbrojenia artyleryjskiego, rakietowego (odpalanie niekierowanych pocisków rakietowych małego kalibru) w przedziale wysokości od lotu koszącego do średnich wysokości oraz bombardowanie z lotu wznoszącego i strzelanie przeciwpancernymi pociskami kierowanymi na zasadniczym kierunku.

4006. Poligony morskie (wydzielone akweny) zabezpieczają wykonywanie zadań ogniowych przez okręty MW, lotnictwo morskie, jednostki brzegowe MW oraz pododdziały współdziałających RSZ, a w szczególności strzelań artyleryjskich i rakietowych do celów morskich i powietrznych, a także prowadzenia ćwiczeń taktycznych typowych dla poszczególnych rodzajów sił MW.

4007. Szkolenie i ćwiczenia z wojskami na poligonach prowadzi się na zasadzie krótkoterminowych zgrupowań oddziałów i pododdziałów w ciągu całego roku, z uwzględnieniem niezbędnych (koniecznych) przerw na prowadzenie gospodarki leśnej, zabezpieczenia pożarowego, oczyszczania terenów z niewybuchów, niewypałów i innych materiałów niebezpiecznych oraz na konserwację, naprawy bieżące obiektów szkoleniowych i ich wyposażenia technicznego.

4008. Zasadniczym przeznaczeniem obiektów szkoleniowych zlokalizowanych w obrębie garnizonowych i przykoszarowych placów ćwiczeń jest zabezpieczenie procesu indywidualnego szkolenia podstawowego
      i specjalistycznego realizowanego w miejscach stałej dyslokacji jednostek, a także przygotowanie wojsk do zgrywania bojowego załóg, obsług i pododdziałów prowadzonego w ramach szkolenia poligonowego.

4009. Poligonowe i garnizonowe obiekty terenowej infrastruktury szkoleniowej są wykorzystywane zgodnie z planami poszczególnych szczebli dowodzenia.

4010. Siły Zbrojne RP wykorzystują poligony dla potrzeb szkolenia wojsk własnych, prowadzenia ćwiczeń sojuszniczych oraz udostępniają
      je (w miarę możliwości i po zabezpieczeniu potrzeb własnych) jednostkom organizacyjnym innych resortów oraz siłom zbrojnym innych państw (wojskom obcym - odpłatnie) po uprzednim zaplanowaniu
      i uzgodnieniu ich wykorzystania z podaniem terminu, miejsca, celu
      i zakresu ćwiczenia zgodnie z postanowieniami określonymi w odrębnych przepisach.

4011. Wykorzystanie poligonów przez wojska obce realizowane jest zgodnie z „Planem szkolenia wojsk obcych na poligonach i obiektach wojskowych wykorzystywanych przez Siły Zbrojne (ćwiczenia odpłatne) na następny rok kalendarzowy”, a udostępnianie jednostkom organizacyjnym innych resortów ujmuje się w „Planach wykorzystania poligonów poszczególnych RSZ na kolejny rok kalendarzowy”.

4012. Zabezpieczenie szkolenia jednostek wojskowych Sił Zbrojnych RP biorących udział w ćwiczeniach poza granicami państwa realizowane jest po określeniu i uzgodnieniu potrzeb w tym zakresie przez upoważnionych przedstawicieli w ramach każdorazowo zawieranej umowy (dwu lub wielostronnego porozumienia międzynarodowego) zgodnie z postanowieniami i procedurami określonymi w odrębnych przepisach.

4013. Przedsięwzięcia realizowane przez jednostki wojskowe poza granicami państwa ujmowane są w „Planie udziału resortu obrony narodowej
      w realizacji przedsięwzięć integracyjnych z NATO i UE, współpracy zagranicznej oraz implementacji międzynarodowych porozumień rozbrojeniowych na dany rok kalendarzowy”.

4014. Oprzyrządowanie procesu szkolenia obejmuje zbiór dokumentów normujących i opisujących realizację procesu szkolenia w zakresie planowania, organizowania, realizacji procesu szkolenia, a także monitorowania i rozliczania z prowadzonej działalności szkoleniowej. Stanowi podstawowe źródło wiedzy oraz podstawę prawidłowej i efektywnej realizacji procesu szkolenia. Treści zawarte w tych dokumentach podlegają ciągłej ocenie i aktualizacji, stosownie do celów i zadań SZ RP.

4015. Wprowadzanie na wyposażenie wojsk nowego uzbrojenia i sprzętu wojskowego poprzedza się kompleksowym zabezpieczeniem procesu szkolenia w symulatory i urządzenia szkolno-treningowe, programy strzelań oraz instrukcje budowy, eksploatacji i remontu. Obowiązek ten spoczywa na gestorach uzbrojenia i sprzętu wojskowego oraz środków bojowych i materiałowych.

4016. Przełożeni, zgodnie z kompetencyjnym zakresem odpowiedzialności szkoleniowej, zobowiązani są do zabezpieczenia podwładnym możliwości osiągnięcia założonych celów szkoleniowych i zagwarantowania wykonania postawionych zadań, poprzez przydzielanie środków finansowych, materiałowych i technicznych.

4017. Potrzeby w zakresie środków do zabezpieczenia realizacji procesu szkolenia określa się stosownie do zaplanowanych przedsięwzięć szkoleniowych, które wynikają bezpośrednio z programów szkolenia oraz planów zasadniczych przedsięwzięć RSZ, ZT, oddziałów.

4018. Dowódcy RSZ, uwzględniając potrzeby gestorów, odpowiedzialni są za określanie potrzeb w zakresie rozwoju infrastruktury szkoleniowej.

4019. Za utrzymanie obiektów infrastruktury szkoleniowej w sprawności techniczno-eksploatacyjnej odpowiada pion infrastruktury resortu obrony narodowej, a za prawidłowe ich użytkowanie zgodnie z przeznaczeniem i efektywne wykorzystanie w szkoleniu - dowódcy poszczególnych szczebli dowodzenia.

4020. Zmieniające się potrzeby i warunki prowadzenia szkolenia powodują konieczność ciągłego doskonalenia procesu zabezpieczenia szkolenia wojsk.

Z A K O Ń C Z E N I E

Osiągnięcie należytego poziomu wyszkolenia będącego jednym
z głównych kryteriów charakteryzujących wymagane zdolności operacyjne do realizacji misji i zadań sił zbrojnych możliwe jest do urzeczywistnienia poprzez pełne wdrożenie do procesu szkolenia ustaleń zawartych w „Doktrynie Szkolenia Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej” DD/7.

Osoby funkcyjne wszystkich szczebli dowodzenia odpowiedzialne za wyszkolenie podległych organów dowodzenia oraz wojsk, po uszczegółowieniu i dostosowaniu treści zadań do charakteru i przeznaczenia podległych im jednostek organizacyjnych, zobligowane są realizować proces szkolenia zgodnie z ustaleniami zawartymi w treści dokumentu, stosownie do posiadanych kompetencji.

Proces szkolenia sił zbrojnych winien być ciągle doskonalony poprzez wprowadzanie nowych rozwiązań wynikających ze zdobywanych doświadczeń w tym obszarze.

Przedstawiona „Doktryna Szkolenia Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej” DD/7, wskazuje jedynie kierunki przygotowania sił zbrojnych (RSZ, rodzajów wojsk) do realizacji zadań zgodnie z przeznaczeniem i wymogami współczesnego pola walki, nie wyręcza ani nie zastępuje w żaden sposób inicjatywy wszystkich animatorów procesu szkolenia.

„Doktryna Szkolenia…” DD/7 podlega systematycznemu przeglądowi
i według potrzeb będzie aktualizowana.

A-1

KOMPETENCYJNY ZAKRES ODPOWIEDZIALNOŚCI SZKOLENIOWEJ
DOWÓDCÓW (SZEFÓW) NA SZCZEBLACH STRATEGICZNYM I OPERACYJNYM

Lp.	ZADANIE		DOWÓDCA, SZEF
						Szef SG WP	Dowódca DO	Dowódca RSZ^**
			1.	Określanie głównych kierunków, celów i zadań szkoleniowych		RSZ^**
						DO
	2.	Przygotowanie do prowadzenia działań	Przygotowanie dowódców do dowodzenia w czasie prowadzenia działań	Dowódcę DO		Dowódców OW/K, ZT, JW^***
				Wyszkolenie dowodzonego RSZ, ZT, oddziału			RSZ**
				Wyszkolenie i zgranie podległego dowództwa (sztabu)	SG WP^*	DO	Dowództwa RSZ**
				Przygotowanie komponentów do prowadzenia operacji połączonych i ich certyfikacja		Komponenty (kontyngenty) SZ RP	Wydzielone komponenty RSZ^**, COM, COP
				Zgrywanie systemu walki		Komponenty (kontyngenty) SZ RP	Podsystemy i ich wybrane elementy
	3.		Przygotowanie do prowadzenia działalności szkoleniowo-metodycznej	Przygotowanie dowódców do kierowania działalnością szkoleniowo-metodyczną			Dowódców OW/K, ZT, JW^***
				Przygotowanie organów dowodzenia do prowadzenia ćwiczeń	SG WP	DO	Dowództwa RSZ^**
4.	Ocena stanu wyszkolenia podległych ZT, oddziałów oraz osób funkcyjnych		DO		OW/K ZT, JW^***
5.	Oprzyrządowanie procesu szkolenia		SZ RP	DO	OW/K ZT, JW^***

* - w tym przygotowanie organu dowodzenia i stanowiska dowodzenia ND SZ;

** - odpowiednio dotyczy DGW, ŻW;

*** - JW- jednostki wojskowe bezpośrednio podporządkowane;

B-1

S Ł O W N I K

Treści niniejszego dokumentu uzupełniają następujące definicje, terminy
i skróty

1. Baza szkoleniowa - stanowią ją zasoby obiektów budowlanych oraz urządzeń służących do zabezpieczenia należytego funkcjonowania procesu szkolenia dowództw, sztabów i wojsk z wykorzystaniem uzbrojenia
   i sprzętu wojskowego oraz środków materiałowo-technicznego zabezpieczenia. W skład bazy szkoleniowej wchodzą obiekty infrastruktury szkoleniowej (ośrodki (systemy) symulacyjne, garnizonowe i poligonowe obiekty szkoleniowe oraz terenowe obiekty inżynierskie), baza gabinetowa, urządzenia i pomoce szkolno-treningowe.

2. Cele sił zbrojnych RP - uzgodnione z sojusznikami szczegółowe zobowiązania państwa, których osiągnięcie pozwoli uzyskać siłom zbrojnym zdolność do realizacji strategii obronnej oraz działań w wymiarze narodowym i sojuszniczym.

3. Centrum Operacji Morskich (COM) - organ dowodzenia dowódcy Marynarki Wojennej, realizujący zadania dla potrzeb kierowania i dowodzenia okrętami (zespołami okrętów) w operacjach narodowych, operacjach połączonych prowadzonych przez Dowództwo Operacyjne oraz wydzielanych do Sojuszu w ramach operacji sił połączonych prowadzonych przez Dowództwo NATO.

4. Centrum Operacji Powietrznych (COP) - organ dowodzenia realizujący zadania dla potrzeb narodowego i sojuszniczego systemu obrony powietrznej. Na szczeblu narodowym posiada kompetencje do dowodzenia, stawiania zadań i kierowania aktywnymi środkami walki na szczeblu taktycznym, po ich przekazaniu w operacyjne podporządkowanie dowódcy COP.

5. Centrum Symulacji i Komputerowych Gier Wojennych (CSiKGW) - organ przeznaczony do przygotowania organów dowodzenia (kierowania) do planowania działań na trzech szczeblach organizacyjnych SZ RP (strategicznym, operacyjnym i taktycznym), a także słuchaczy AON do pracy dowódczo-sztabowej w jednostkach wojskowych i dowództwach wszystkich szczebli.

B-2

6. Doktryna - to podstawowe zasady, według których siły zbrojne prowadzą swoją działalność realizując określone cele. Spełniają nadrzędną rolę, ale wymagają oceny odnośnie ich stosowania.

7. Dokument doktrynalny - dokument zawierający podstawowe zasady, jakimi powinny kierować się siły zbrojne, aby osiągnąć założone cele i wykonać postawione zadania.

8. Doktryna Szkolenia SZ RP - jest zbiorem zasad i poglądów zalecanych (narzucanych) do przyjęcia systemowych rozwiązań w ramach prowadzonej działalności szkoleniowej, zarówno w czasie pokoju jak i wojny, zapewniających przygotowanie sił zbrojnych do obrony kraju zgodnie z ich konstytucyjnym i operacyjnym przeznaczeniem.

9. Dowodzenie - jest to proces, poprzez który dowódca narzuca swoją wolę
   i zamiary podwładnym oraz w ramach którego wspomagany przez swój sztab planuje, organizuje, koordynuje i ukierunkowuje działania podległych mu wojsk przez użycie standardowych procedur działania i wszelkich dostępnych środków przekazywania informacji.

10. Dowództwo - zespół osób funkcyjnych i komórek organizacyjnych, przy pomocy którego dowódca dowodzi podległymi wojskami (jednostkami).

11. Dowództwo Operacyjne - organ dowodzenia operacyjnego siłami wydzielonymi z RSZ na okres prowadzenia misji i operacji połączonych.

12. Doskonalenie kadry - jest kontynuacją (uzupełnieniem) procesu kształcenia i szkolenia, uwzględniającym bieżące i perspektywiczne wymagania. Doskonalenie kadry ma charakter systemowy i jest wypadkową przyjętych (obowiązujących) zasad pragmatyki kadrowej.

13. Działalność szkoleniowo-metodyczna - stanowi zespół przedsięwzięć organizacyjnych, szkoleniowych i wychowawczych, odpowiednio zaplanowanych i systematycznie realizowanych, umożliwiających nabycie wiedzy i praktycznych umiejętności metodycznych dowódców.

14. Działania operacyjne - to wszelkie działania zgrupowań zadaniowych podejmowane w operacji, które doprowadzą do osiągnięcia jej celu.

15. Działania taktyczne - to wszelkie działania pododdziałów, oddziałów
    i ZT wojsk operacyjnych i wojsk wsparcia krajowego.

16. Efektywność szkolenia - miara sprawności i skuteczności szkolenia,
    w jakim stopniu są osiągane odpowiednie cele szkolenia.

17. Gotowość bojowa - to zdolność wojsk (jednostek wojskowych) do wykonywania zadań w określonym czasie, także stan ilościowy i jakościowy sił zbrojnych (jednostek wojskowych) oraz ich organizacyjne przygotowanie do realizacji zadań w określonym czasie i zgodnie z przeznaczeniem.

18. Grupa zadaniowa - jednostka kalkulacyjna tworzona na bazie batalionów, eskadr lotnictwa taktycznego i dywizjonów rakietowych, grup zadaniowych okrętów (modułów bojowych) - z odpowiednimi elementami wsparcia i zabezpieczenia działań w celu realizacji określonego zadania.

19. Kadra - żołnierze zawodowi stanowią kadrę zawodową SZ RP. Kadra zawodowa sił zbrojnych dzieli się na korpus oficerów zawodowych, podoficerów zawodowych i szeregowych zawodowych.

20. Kierowanie szkoleniem - to proces planowania, organizowania, motywowania (stymulowania działań) i oceny działalności szkoleniowej przez komórki organizacyjne (organa dowodzenia, osoby funkcyjne) w ramach posiadanych kompetencji.

21. Kompetencje służbowe (łac. competentia = odpowiedzialność) - całokształt uprawnień i odpowiedzialności wynikających z obowiązków osób zajmujących stanowiska służbowe w hierarchii wojskowej. Na każdym szczeblu organizacyjnym największe kompetencje przysługują dowódcom. Określają je regulaminy, instrukcje i inne dokumenty normatywno-prawne oraz ustalone przez wyższych przełożonych zakresy obowiązków, uprawnień i odpowiedzialności.

22. Kompetencyjny Zakres Odpowiedzialności Szkoleniowej (KZOSz) - jest to zespół zadań, uprawnień i odpowiedzialności na danym stanowisku funkcyjnym (szczeblu dowodzenia) w zakresie organizacji i realizacji procesu szkolenia.

23. Koncepcja - przedstawienie pomysłu, wyrażającego sposób wykonania lub przeprowadzenia czegoś, mogące prowadzić do przyjęcia pewnej procedury.

B-3

24. Normowanie szkolenia - to ustalanie i zatwierdzanie projektów dotyczących zasad i trybu opracowania planów, programów, budżetów, a także ustalanie norm regulujących i porządkujących przydział środków materiałowych, technicznych, finansowych niezbędnych do realizacji procesu szkolenia.

25. Operacja połączona - to działanie, w którym biorą udział komponenty,
    co najmniej dwóch rodzajów sił zbrojnych, zgodnie z zasadą pełnej integracji sił biorących w niej udział. Jest to działanie planowe, realizowane
    i kierowane przez jednego dowódcę z tego rodzaju sił zbrojnych, który spełnia w niej wiodącą rolę. Planowana jest przez kierownictwo strategiczne i realizowana przez Dowództwo Operacyjne.

26. Operacja sił połączonych - operacja prowadzona przez siły zbrojne dwóch lub więcej krajów członkowskich działających razem w celu wykonania określonego zadania.

27. Planowanie szkolenia - projektowanie, zestawianie w ustalonym porządku ściśle określonych - co do treści, formy, wykonawcy, miejsca, terminów i kosztów - przedsięwzięć, a także czynności organizacyjnych zapewniających pełną, sprawną oraz harmonijną realizację programów, decyzji
    i rozkazów.

28. Skuteczność szkolenia - umiejętność wyznaczania (wyboru) właściwych celów i prowadzenie szkolenia w sposób zapewniający ich osiągnięcie.

29. Sprawność szkolenia - umiejętność minimalizowania zużycia środków materiałowych i finansowych przy osiąganiu założonych celów szkolenia, właściwe organizowanie i prowadzenie szkolenia (zdolność związana
    z nakładami i wynikami).

30. Standard - dokładna wartość, fizycznie istniejąca rzecz lub abstrakcyjne pojęcie, ustalone i zdefiniowane przez władze, obowiązujące obyczaje lub wspólne uzgodnienia, służące jako wzorzec, model lub zasada przy pomiarach ilościowych i jakościowych oraz do ustalenia zasad i procedur lub do oceny wyników.

B-4

31. Standaryzacja - opracowywanie i wdrażanie koncepcji, doktryn procedur i rozwiązań w celu osiągnięcia i utrzymania pożądanego poziomu kompatybilności, zamienności lub jednolitości w obszarze operacyjnym, materiałowo-technicznym i administracyjnym dla osiągnięcia interoperacyjności.

32. System doskonalenia zawodowego - to struktura studiów i kursów w kraju i za granicą, przygotowujących żołnierzy zawodowych do służby na kolejnych stanowiskach służbowych. System doskonalenia zawodowego obejmuje doskonalenie zawodowe korpusu oficerów i podoficerów.

33. System dowodzenia, kierowania i obiegu informacji - to zintegrowany zbiór zasad i procedur działania, struktur organizacyjnych, personelu, sprzętu, obiektów oraz linii łączności, zapewniający terminowe dostarczenie władzom wszystkich szczebli odpowiednich danych niezbędnych do planowania, kierowania i kontroli ich działania.

34. System dydaktyczny (dydaktyczno-wychowawczy) - to wyodrębniony
    z systemu szkolenia, uporządkowany zbiór kadry dydaktyczno-dowódczej (instruktorskiej), żołnierzy, treści kształcenia oraz dydaktycznego środowiska materialnego, połączony relacjami zapewniającymi osiągnięcie założonych celów kształcenia.

35. System militarny - to wyodrębniony z systemu obronny państwa uporządkowany zbiór elementów organizacyjnych i obszarów funkcjonalnych SZ RP, których przeznaczenie, a także wzajemne powiązania i relacje zapewniają sprawne funkcjonowanie SZ RP w czasie pokoju, kryzysu i wojny.

36. System obronny państwa - to zbiór uporządkowanych wewnętrznie i wzajemnie powiązanych elementów - ludzi, organizacji i urządzeń - działających na rzecz zachowania bezpieczeństwa państwa. Obejmuje podsystemy: kierowania, militarny (SZ RP)i niemilitarny.

37. System rażenia - to spójny układ różnorodnych środków rażenia przygotowany do działania zgodnie z decyzją dowódcy. Celem rażenia jest destrukcyjne oddziaływanie na system walki zbrojnej strony przeciwnej, ukierunkowane na jego zniszczenie i uniemożliwienie efektywnego działania. Składa się on z podsystemów ognia broni strzeleckiej i pokładowej, ognia artylerii, ognia lotnictwa, ognia przeciwlotniczego, rażenia elektronicznego, rażenia środków inżynieryjnych oraz oddziaływania psychologicznego.

B-5

38. System walki - to skoordynowany wewnętrznie zbiór wzajemnie powiązanych sił, środków i różnorodnych działań, ukierunkowanych na osiągnięcie celu walki (operacji) w sposób zgodny z zamiarem dowódcy i przy jak najmniejszych stratach własnych.

39. Szkolenie bojowe - to zasadniczy dział szkolenia wojsk. Stanowi planową działalność szkoleniową w zakresie wybranych przedmiotów, prowadzoną w oddziałach, pododdziałach i szkolnictwie wojskowym w celu przygotowania żołnierzy do wykonywania indywidualnych i zespołowych zadań taktycznych na polu walki lub w misji. Zakres przedmiotowy szkolenia bojowego jednostek określają programy szkolenia.

40. Szkolenie dowództw - to planowa i cykliczna działalność szkoleniowa-metodyczna zmierzająca do ich wszechstronnego przygotowania i doskonalenia w wykonywaniu zadań w czasie pokoju, kryzysu lub wojny na poszczególnych szczeblach dowodzenia.

41. Szkolenie programowe - to cyklicznie powtarzające się przedsięwzięcia szkoleniowe, realizowane zgodnie z programami szkolenia, mające na celu wyszkolenie (doskonalenie) żołnierzy w określonych specjalnościach wojskowych oraz opanowanie umiejętności działania zespołowego, w tym zgranie w składzie obsługi, załogi, pododdziału (równorzędnego), okrętu itp.

42. Zdolność do działania - zdolność sił zbrojnych do zachowywania niezbędnego poziomu siły bojowej w czasie potrzebnym do osiągnięcia zamierzonych celów.

43. Zdolność operacyjna (bojowa) - to właściwość, określająca stan możliwości danej jednostki do podjęcia określonych działań, na obszarze kraju lub poza jego granicami, samodzielnie lub we współdziałaniu z innymi wojskami w określonym czasie i przestrzeni w określonych warunkach, zgodnie z operacyjnym przeznaczeniem. O stanie zdolności operacyjnej jednostki decyduje m.in. skład organizacyjny, posiadany potencjał sił i środków, stopień wyszkolenia i ukompletowania w sprzęt wojskowy oraz odpowiedni stan zapasów materiałowych.

Wyznacznikami zdolności operacyjnej jednostki są:

1. sprawnie funkcjonujący system dowodzenia;

2. zorganizowany system rozpoznania;

3. skuteczny i żywotny system rażenia i zabezpieczenia działań;

4. możliwości do prowadzenia działań manewrowych w tym zdolność do przegrupowania na duże odległości;

5. odpowiedni poziom wyszkolenia i zgrania poszczególnych elementów struktury organizacyjnej;

6. sprawnie funkcjonujący system zasilania logistycznego;

7. zdolność do działania w różnorodnym środowisku operacji,

8. zdolność działania w układzie wielonarodowym (interoperacyjność).

44. Żołnierz zawodowy - żołnierz powołany do zawodowej służby wojskowej i pełniący tę służbę na podstawie kontraktu na pełnienie służby stałej lub kontraktu na pełnienie służby terminowej, z wyjątkiem żołnierzy zawodowych aplikantów, asesorów i sędziów sądów wojskowych którzy na podstawie ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. -Prawo o ustroju sądów wojskowych - pełnią służbę stałą.

Słownik terminów i definicji NATO AAP-6 (2003) PL.

Zasady opracowania dokumentów doktrynalnych w SZ RP - Szkol. 801/2002, str. 39.

Ustawa z dnia 11 września 2003 roku o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych.

Leksykon wiedzy wojskowej, Warszawa 1979, str. 173.

Słownik terminów i definicji NATO AAP-6 (2003) PL.

Doktryna prowadzenia operacji połączonych DD/3 - szkol. 804/2004, str. 9.

Słownik terminów i definicji NATO AAP - 6 (2003) PL.

Tamże.

Tamże

Tamże

Ustawa z dnia 11 września 2003 roku o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych.

I

III

2

37

---