Zarys budownictwa

1. Definicje z prawa budowlanego

Ustawy nie stosuje się do wyrobisk górniczych.

 Przepisy ustawy nie naruszają przepisów odrębnych, a w szczególności:

  1)   prawa geologicznego i górniczego - w odniesieniu do obiektów budowlanych zakładów górniczych;

  2)   prawa wodnego - w odniesieniu do urządzeń wodnych;

  3)   o zabytkach - w odniesieniu do obiektów wpisanych do rejestru zabytków oraz obiektów objętych ochroną konserwatorską na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego

1)   obiekcie budowlanym - należy przez to rozumieć:

a)   budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi,

b)   budowlę stanowiącą całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami,

c)   obiekt małej architektury;

2)   budynku - należy przez to rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach;

  2a)  budynku mieszkalnym jednorodzinnym - należy przez to rozumieć budynek wolno stojący albo budynek w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub grupowej, służący zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, stanowiący konstrukcyjnie samodzielną całość, w którym dopuszcza się wydzielenie nie więcej niż dwóch lokali mieszkalnych albo jednego lokalu mieszkalnego i lokalu użytkowego o powierzchni całkowitej nieprzekraczającej 30 % powierzchni całkowitej budynku;

  3)   budowli - należy przez to rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: lotniska, drogi, linie kolejowe, mosty, estakady, tunele, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową;

  4)   obiekcie małej architektury - należy przez to rozumieć niewielkie obiekty, a w szczególności:

a)  kultu religijnego, jak: kapliczki, krzyże przydrożne, figury,

b)  posągi, wodotryski i inne obiekty architektury ogrodowej,

c)  użytkowe służące rekreacji codziennej i utrzymaniu porządku, jak: piaskownice, huśtawki, drabinki, śmietniki;

  5)   tymczasowym obiekcie budowlanym - należy przez to rozumieć obiekt budowlany przeznaczony do czasowego użytkowania w okresie krótszym od jego trwałości technicznej, przewidziany do przeniesienia w inne miejsce lub rozbiórki, a także obiekt budowlany niepołączony trwale z gruntem, jak: strzelnice, kioski uliczne, pawilony sprzedaży ulicznej i wystawowe, przekrycia namiotowe i powłoki pneumatyczne, urządzenia rozrywkowe, barakowozy, obiekty kontenerowe;

  6)   budowie - należy przez to rozumieć wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę obiektu budowlanego;

terenie budowy - należy przez to rozumieć przestrzeń, w której prowadzone są roboty budowlane wraz z przestrzenią zajmowaną przez urządzenia zaplecza budowy;

2. Usytuowanie na działce

Z zeszytu

3. Technologie

Tradycyjna

Drewno - najczęściej stosowane, używane w postaci naturalnej, lekkość konstrukcji sprawia że koszt jest minimalny, domy charakteryzują się dobrą izolacyjnością cieplną.

Beton - często stosowany jako materiał konstrukcyjny w domach jednorodzinnych, do transportu i montażu potrzebny jest sprzęt ciężki.

Dom murowany Ma największą popularność w Polsce. Wybierając technologię murowaną następuje etapowanie robót, pozwalające rozłożyć je na kilka lat. Rozpoczęcie i kontynuowanie budowy trzeba dostosować do pory roku i temperatury, a zieleń na działce zawsze w jakimś stopniu zostaje zniszczona.

Zalety technologii

trwała konstrukcja

ogniotrwałość

duża akumulacyjność cieplna

łatwość dostępu do podstawowych materiałów budowlanych

możliwość rozciągnięcia budowy w czasie

Wady technologii

stosunkowo długi czas budowy

duży ciężar domu

grube ściany zewnętrzne

konieczność osuszenia domu z wilgoci technologicznej

pracochłonność robót

sezonowość prac

trudność przebudowy i modernizacji

Dom drewniany

Na konstrukcję budynku składają się:

ściany, stropy, dachy płyty drewnopochodne i włóknowo-gipsowe łączniki w postaci gwoździ, śrub, zszywek

Głównie stosowanym materiałem do budowy jest drewno sosnowe.

Zalety technologii krótki czas budowy tańszy od domów murowanych mały ciężar domu możliwość budowania nawet w zimie łatwa przebudowa mała grubość ścian zewnętrznych

Wady technologii

mała bezwładność cieplna technologia mało rozpowszechniona mało odporne na silne wiatry trudności z uzyskaniem odpowiedniego drewna słabe zabezpieczenie przed niszczeniem konstrukcja cały czas pracuje

Dom z balii

Domy z bali buduje się z dwóch materiałów: drewna zielonego, drewna suchego

Wśród wielu konstrukcji ścian w polskiej architekturze znane są trzy podstawowe: typ wiejski - konstrukcja wieńcowa typ polski - konstrukcja sumikowo - łątkowa typ polski z ostatkami - konstrukcja sumikowa na węgły z ostatkami

Zalety technologii

mikroklimat wnętrza budynku krótki czas budowy mały ciężar domu łatwość przebudowy i modernizacji mała grubość ścian zewnętrznych dobra ochrona cieplna domu ściany dobrze chronią przed hałasem

Wady technologii

ograniczone rozpiętości stropów technologia mało rozpowszechniona wysoki koszt ubezpieczenia konieczność impregnacji co kilka lat mała bezwładność termiczna drewna

Drewniane domy szkieletowe

Zaleta
Krótki czas budowy - około trzech miesięcy (chociaż można i szybciej). Teoretycznie drewniane domy szkieletowe powinny być tańsze od murowanych, jednak nie zawsze tak jest.

Wyjątkowo dobra izolacja cieplna domu, analogiczną ciężko osiągnąć za pomocą jakiejkolwiek innej technologii (ściana całą swoją grubością jest izolatorem ciepła, tak samo jak dach).

Niewielka waga domu - dlatego tańsze są fundamenty domu, mniej również kosztuje dowóz materiałów i podnoszenie ich podczas budowy.

Sucha technologia. Budowanie konstrukcji domu - to nie co innego, jak montaż elementów, które są łączone za pomocą gwoździ i metalowych złączy, prace te nie wymagają żadnych przerw technologicznych, co oczywiście, skraca czas budowli.

Możliwość budowania domu również zimą. Z wyjątkiem fundamentów, drewniany dom nie wymaga żadnych mokrych prac - betonowania, murowania, które należy wykonywać tylko w temperaturze powyżej 0.

Łatwość w przebudowie i modernizacji. Technologia ta szczególnie pasuje w przypadku, gdy na początku planujemy budowę niewielkiego domu, a dopiero później go rozbudowę. Również bez żadnych większych problemów instalację domu szkieletowego można zamienić na bardziej zmodernizowaną.

Niewielka szerokość ścian wewnętrznych, z powodu tego drewniane domy o tych samych wymiarach zewnętrznych co murowane mają większą powierzchnię użytkową. Na przykład, jednopiętrowy drewniany dom o powierzchni całkowitej 100 m kw ma o 10-12 m większą powierzchnię wewnętrzną niż dom murowany o tej samej powierzchni.

WADY

Ograniczona szerokość stropów (do 4,5 m) - to w pewnym sensie (bez użycia podnośników) ogranicza wielkość pomieszczeń.

Mała inercja ciepła - po włączeniu ogrzewania, dom szybko się nagrzewa, lecz tym samym - po wyłączeniu - równie szybko się ochładza, co jest bardzo ważne w naszej strefie klimatycznej.

Mało rozpowszechniona technologia. To znacząca wada, ponieważ taki sposób budowy wymaga bardzo dobrej znajomości podstaw technologii, dlatego jeszcze niewiele firm potrafi jakościowo pracować z tym systemem.

„Cienka" technologia, wymagająca wyjątkowej uwagi i kultury technicznej nie tylko od budowlańców, lecz również od użytkowników domu. Technologia ta nie jest odporna na „głupotę", ponieważ, np. kolumnę czy strop domu można przeciąć za pomocą zwykłej piły.

Problemy z nabyciem odpowiedniego drewna. Elementy, z których montuje się konstrukcję domu, muszą być - tak jak w Ameryce - wysuszone sposobem przemysłowym, poza tym, mieć równe powierzchnie i zaokrąglone krawędzie. Takie drewno w Europie Środkowej można znaleźć, jednak w związku z jego wysoką ceną, większość firm budowlanych używa tańszego i o wiele mniej jakościowego.

Drewniane konstrukcje są słabo zabezpieczone. W Kanadzie i USA w takich konstrukcjach wykorzystywane jest tylko drewno wysuszone sposobem przemysłowym, dlatego nie wymaga ono dodatkowej impregnacji (pleśń i owady niszczy się podczas suszenia). Wyjątek stanowią stropy przykrywające piwnice, które impregnowane są metodą ucisku, ponieważ położone na stropie, są najbardziej narażone na kontakt z wilgocią. Niestety, w Europie Środkowej, chociaż wymagają tego regulaminy, konstrukcje drewniane zwykle nie są zabezpieczone chemicznie od biodegradacji albo są impregnowane tylko pokrywając powierzchnię postawionej konstrukcji specjalnymi roztworami.

Brak koordynacji wielkości. Na przykład w Polsce, uwzględniając rozmiar fabryczny wełny mineralnej, najlepiej byłoby, gdyby między kolumnami były 50 centymetrowy odstępy, jednak uwzględniając wielkość płyt kartonowo-gipsowych, zmniejsza się on do 40 albo zaledwie 30 cm. Taki brak koordynacji zwiększa nakład pracy na odpowiednie połączenie elementów konstrukcyjnych, zwiększa również zakres odpadów. W Kanadzie i USA, gdzie szkieletowa technologia jest rozwijana i ulepszana przez dziesięciolecia, taka koordynacja jest oczywista - tam wszystko do wszystkiego pasuje.

Prefabrykaty

Zakres prefabrykacji dzieli się na:

otwartą - najmniej skomplikowana zamkniętą - bardziej zaawansowana modułową - najbardziej zaawansowana bezpieczeństwa przeciwpożarowego szczelności ochrony przed hałasem oszczędności energii i ochrony ciepła

Zalety technologii

Wzrost jakości domów gotowych Dokładność wykonania elementów Krótki czas budowy Niezależność od warunków meteorologicznych Termoizolacyjność ścian Niezmienna, stała cena domu

Technologie prefabrykowane

Prefabrykat - półprodukt, typowy element budowlany służący do montażu na placu budowy np. płyta stropowa. Prefabrykacja opiera się na wykorzystaniu elementów wykonywanych poza placem budowy, czyli na fabrycznym wytworzeniu elementów konstrukcyjno-budowlanych, i późniejszym łączeniu ich w konstrukcyjną całość w trakcie montażu obiektu już na placu budowy.

Prefabrykowane domy stawia się na gotowym fundamencie - najczęściej na płycie fundamentowej.

Do zalet prefabrykacji należą:

•   łatwiejsza kontrola procesu produkcyjnego umiejscowionego 'pod dachem',

• lepsza jakość dzięki powtarzalności czynności wykonywanych taśmowo,

• mniejsza groźba zawilgocenia drewna czy elementów izolacyjnych,

• niższe koszty robocizny dzięki mechanizacji,

• duża wydajność,

• przedłużenie sezonu budowlanego dzięki przeniesieniu części procesu budowy do wytwórni,

• szybkość realizacji 'skorupy' domu.

• domy prefabrykowane są dostosowane do montowania każdego rodzaju stolarki okiennej i drzwiowej;

• szeroki dobór materiałów - elementy prefabrykowane mogą być wykonane z drewna, stali, betonu.

• Wady, jakie wiążą się z zastosowaniem technologii prefabrykacji są następujące:

• - wyższy koszt budowy - mimo zwiększania się liczby firm oferujących wznoszenie budynków w tej technologii, nadal jest ich stosunkowo mało w porównaniu z ofertą spotykaną na rynkach zachodnich (mała konkurencja). Koszty budowy wzrastają także ze względu na konieczność zatrudnienia specjalistów, którzy poprawnie wzniosą konstrukcję;

• - konieczność szczegółowego zaplanowania wszystkich punktów elektrycznych, wodnych już na etapie tworzenia projektu - każdy element prefabrykowany musi być dokładnie zaprojektowany dla indywidualnego projektu. Najpierw, zgodnie z projektem, opracowywane są szczegółowe rysunki poszczególnych elementów domu tj. paneli ściennych, stropowych i więźby dachowej. Następnie w zakładzie, przy użyciu precyzyjnych maszyn, przygotowuje się prefabrykaty;

• - zastosowanie wielkowymiarowych elementów prefabrykowanych wiąże się z koniecznością użycia ciężkiego sprzętu na placu budowy, co pociąga za sobą spore koszty;

• - w przypadku planowania innych instalacji, np.: alarmowej czy teleinformatycznej, trzeba się odpowiednio wcześniej skonsultować ze specjalistami;

• - wraz z rosnącą wielkością elementów ogranicza się różnorodność form elementów prefabrykowanych;

MONOLIT

Beton to związana i stwardniała mieszanka złożona z cementu, żwiru, piasku, wody oraz ewentualnych dodatków i domieszek, poprawiających jej właściwości.

Żelbet to beton zbrojony stalą.

Żelbet

Zalety

• Wytrzymałość

• Ognioodporność

• Odporność na zawilgocenie

• Doskonale tłumi dźwięki

• Szerokie zastosowanie

• Mrozoodporność

Wady

• Koszty

• Niska izolacja termiczna

• Wymaga pielęgnacji w czasie wiązania

Monolityczne ławy fundamentowe (wylewane z betonu lub żelbetowe) - to najczęściej wybierany rodzaj fundamentów

Zalety monolitycznego fundamentu

• Beton najlepiej sprawdza się tam, gdzie ściany fundamentowe muszą mieć szczególnie dużą odporność na zawilgocenie.

• Możliwe są różnorodne warianty zbrojenia takich ścian, w przeciwieństwie do ścian z bloczków, w których da się wykonać jedynie proste zbrojenie poziome.

• Betonowe fundamenty są szczególnie polecane w przypadku gruntów niejednorodnych pod budynkiem i tam, gdzie jest wysoki poziom wody gruntowej.

Wady monolitycznego fundamentu

• Ich budowa jest pracochłonna i zabiera sporo czasu. Szczególnie uciążliwa jest konieczność wykonywania deskowania i jego rozbiórki. Fundamentowe ściany z betonu są też dosyć drogie.

• Kłopotem przy budowie ścian betonowych jest drewno z deskowania, które nie zawsze można później rozsądnie spożytkować.

Cechy monolitycznego fundamentu

• Ma dobrą izolacyjność akustyczną - płyta grubości 14 cm całkowicie tłumi drgania.

• Dobry przewodnik cieplny.

• Nadaje się do każdego domu - niezależnie od kształtu i rozpiętości stropu.

• Jest najcięższym stropem żelbetowym.

• Wymaga pełnego deskowania.

• Prace powinno się prowadzić bez przestojów.

• Grubość w granicach 10-16 cm.

• Bardzo wytrzymały na obciążenia.

Konstrukcje Monolityczne są to wykonywane w technologii amerykańskiej budowle w kształcie kopuły kulistej o cienkościennej powłoce żelbetowej, monolitycznej ocieplanej pianką poliuretanową o wysokich walorach termicznych.

Zalety konstrukcji monolitycznej

• odporność na szkody górnicze, huraganowe wiatry, trzęsienia ziemi

• szybkość budowy

• 50-70% oszczędności energii przy ogrzewaniu lub chłodzeniu wnętrza obiektu

• pełna izolacja termiczna od zewnętrznych warunków atmosferycznych

• brak potrzeby wykonania pokrycia dachowego oraz elewacji zewnętrznych

• nieobecność podpór czy filarów w całej kubaturze obiektu

• wielkość i średnica - według potrzeb zamawiającego.

Zastosowanie

• magazyny

• przechowalnie owoców i warzyw

• zamrażalnie z kontrolowaną atmosferą

• hale fabryczne, sportowe, targowe

• muszle koncertowe

• budownictwo jednorodzinne

• domki letniskowe

• hangary

• a także pokrycie różnych przestrzeni.

Stal

• Garaże

• Handel

• Hobby

• Lotnictwo

• Produkcja

• Przemysł

• Rolnictwo

• Składy materiałowe

• Obiekty sportowe

• Terminale towarowe

• Wojsko

• Dachy stalowe

Zalety

1. Szybkość i powtarzalność prac - mogą być one wykonywane w hali bez względu na warunki atmosferyczne czy też porę roku, co wiąże się z utrzymaniem większej rytmiki produkcji. 2. Możliwość zapewnienia wysokiej jakości wytwarzania. 3. Mniejsza ilość odpadów, a co za tym idzie mniejsza szkodliwość dla środowiska. 4. Wysoka podatność na recykling (64% materiałów )-możliwość oszczędności zarówno materiałów jak i energii potrzebnej do wytwarzania produktu z materiałów pierwotnych. 5. Niskie koszty oraz krótszy czas budowy stalowego szkieletu .

Wady

1. Znaczna podatność cienkich profili stalowych na korozję. 2. Niewielka ilość firm specjalizujących się w budowie domów mieszkalnych ze stali. 3. Konieczność starannego rozwiązywania detali. 4. Zdecydowanie większy problem zachowywania energii niż w konstrukcjach tradycyjnych. (ogrzewnictwo i wentylacja) 5. Mentalność społeczeństwa - niechęć do rewolucyjnych zmian (budowle mieszkalne).

Ceramika

Cegła - materiał budowlany w kształcie prostopadłościanu, klina lub kształtki, uformowany z gliny, wapna, piasku, cementu lub innych surowców mineralnych, który wytrzymałość mechaniczną i odporność na wpływy atmosferyczne uzyskuje poprzez proces suszenia, wypalania lub naparzania parą wodną.

Zalety i wady

1.Wysoka wartość budynku Wysokiej jakości ściany z ceramiki podwyższają atrakcyjność rynkową budynku przy jego ewentualnej sprzedaży. Dom z cegieł zachowuje wysoką, stałą wartość rynkową pomimo upływu lat, ponieważ ściany ceramiczne w miarę upływu czasu nie zmieniają swych właściwości użytkowych - ceramika była, jest i bedzie zawsze w cenie.

2. Wielopokoleniowa trwałość Cegły ceramiczne, wśród wszystkich materiałów budowlanych, wykazują jedną z najmniejszych podatności na zmienności kształtu np. pod wpływem obciążeń statycznych, ciepła lub niskich temperatur. Konstrukcje z cegły są szczególnie trwałe i odporne na działanie czynników atmosferycznych. Budynki z ceramiki wymagają niewielkich nakładów finansowych przy ewentualnych naprawach bądź renowacjach. 3. Izolacyjność termiczna Tradycyjnie wypalana ceramika nigdy nie posiadała parametrów termoizolacyjnych, zapewniających wystarczającą ochronę cieplną. Dopiero dzięki procesowi poryzacji możliwe stało się wytwarzanie tzw. ciepłej ceramiki. Takie Cegły charakteryzują się bardzo wysoką izolacyjnością cieplną. Z ceramiki poryzowanej można wykonywać obecnie jednowarstwowe ściany bez dodatkowego ocieplenia. 4. Izolacyjność akustyczna Dzięki temu ściany z cegieł wykazują doskonałą izolacyjność akustyczną i w połączeniu z ceramicznymi stropami zapewniają spokojne, komfortowe mieszkanie oraz pewne zabezpieczenie przed uciążliwymi dźwiękami pochodzącymi zarówno spoza, jak i z wewnątrz budynku. 5. Ognioodporność Cegła ceramiczna jest materiałem niepalnym. Odporność ogniowa ścian z cegieł sięga 4 godzin, spełniając najwyższe wymagania polskich przepisów z zakresu ochrony przeciwpożarowej. Ceramika jest materiałem nietoksycznym, czyli podczas pożaru nie wydziela żadnych szkodliwych bądź trujących substancji.

Gotowe wyroby można podzielić ze względu na stopień wypalenia (niedopałkę, wiśniówkę, zendrówkę, kopciałkę)

Produkowane w Polsce cegły, w zależności od sposobu wykonania ewentualnych drążeń podzielone są na następujące typy, które oznacza się literami: B - bez otworów P - pełne, dopuszczalne są drążenia w podstawie, ale o łącznej powierzchni nie przekraczającej 10% powierzchni podstawy i maksymalnej powierzchni otworu 2,0 cm² D - drążone, z otworami o łącznej powierzchni powyżej 10% i nie więcej niż 40% powierzchni podstawy; powierzchnia pojedynczego otworu nie większa niż 6,0 cm² S - szczelinowe, z otworami o łącznej powierzchni jak dla cegieł typu D, szczeliny o szerokości do 15 mm

W zależności od sposobu wykończenia powierzchni bocznych cegły podzielone są na dwie grupy wyrobów, które są oznaczone literami: Z - zwykłe L - licowe

Wszystkie cegły i pustaki ceramiczne produkowane są w podziale na klasy, które określają wytrzymałość mechaniczną wyrobu. W Polsce produkowane są wyroby w klasach (liczba odpowiada wytrzymałości na ściskanie wyrażonej w MPa: dla grupy Z - 3,5; 5; 7,5; 10; 15; 20 i 25

Rodzaje cegieł:

cegła zwykła pełna - typu B lub P, obecnie produkowane w Polsce cegły mają najczęściej wymiar (h x b x l) =6,5 x 12,0 x 25,0 cm.

cegła dziurawka - o wymiarach jak cegła pełna lecz z otworami przelotowymi (prostokątnymi, owalnymi, okrągłymi) biegnącymi wzdłuż główki (G - główkowe) lub wozówki (W - wozówkowe).

cegła sitówka - o dużej liczbie (60 do ponad 100) małych, najczęściej kwadratowych otworów, prostopadłych do podstawy cegły).

cegła kratówka - cegłą typu D o rombowych otworach prostopadłych do podstawy,

cegły poryzowana cechują się mniejszą gęstością i przewodnością cieplną osiągniętą przez dodatek do gliny środków powodujących zwiększenie porowatości wyrobu. Maksymalna gęstość wyrobów wynosi 1,2 kg/dm³.

cegła klinkierowa - produkowana jako pełna lub z otworami o różnej kolorystyce i różnym wykończeniu powierzchni bocznych. Cegły klinkierowe stosowane są w budownictwie do murowania ścian i ich licowania.

cegła kanalizacyjna - stosowana do wykonywania murowanych przewodów kanalizacyjnych, produkowana jako prosta (P)

Cegła wapienno-piaskowa (wapienno-krzemianowa, silikatowa) - materiał budowlany otrzymywany z mieszaniny zmielonego piasku kwarcowego (ok. 90-92% masy) i wapna palonego (ok. 5 - 8% masy) z małą ilością wody.

Otrzymany materiał cechuje się jasną barwą. Barwę można zmieniać przez dodanie pigmentów.

Zaletą wyrobów wapienno-piaskowych jest ich znaczna wytrzymałość mechaniczna, mrozoodporność i niska cena (tańsza w produkcji od cegły ceramicznej).

Używana jest do murowania ścian konstrukcyjnych wewnętrznych i zewnętrznych (tynkowanych i nietynkowanych), ścianek działowych, ogrodzeń, licowania elewacji itp. Nie sprawdza się natomiast w przypadku murów podziemnych (fundamentów) - nie jest odporna na zawilgocenie.

Styropian

STYROPIAN- to tworzywo piankowe otrzymywane z polistyrenu. Powstaje poprzez ciśnieniowe i termiczne oddziaływania na granulki polistyrenu do spieniania. Pod wpływem temperatury granulki pęcznieją i sklejają się ze sobą tworząc strukturę komórkową.

Styropian samogasnący twardy:

• wykorzystywany do produkcji kształtek styropianowych

• praktycznie nienasiąkliwy

• odporny na działanie wilgoci

• słabo przepuszczający parę wodną

• odporny zarówno na niskie jak i wysokie temperatury, działanie czynników biologicznych i część substancji chemicznych

Zastosowanie kształtek styropianowych:

1. budownictwo mieszkaniowe

2. obiekty gospodarcze

3. obiekty przemysłowe

4. obiekty użyteczności publicznej

5. nadbudowy

6. garaże

7. baseny

Budowa domu ze styropianu jest prawie tak prosta jak zabawa klockami. Najpierw zestawiamy ze sobą kształtki styropianowe. Wkładamy w nie zbrojenie, a następnie kształtki wypełniamy betonem. Styropian zastępuje deskowanie, a jednocześnie jest izolacją termiczną ściany.

Kermazyt

• Kermazyt jest lekkim tworzywem, odpornym na wilgoć, działanie pleśni, grzybów i owadów

• Bloczki z keramzytobetonu są wytrzymały, i odporne na niską temperaturę

• Keramzytobeton to dobry materiał izolacji cieplnej;

• Szybkość budowania;

• Mały ciężar elementów;

• Ekologiczność;

• Dobre parametry akustyczne;

Właściwości

• niski współczynnik przewodności cieplnej

• doskonały kumulator ciepła

• paroprzepuszczalność

• odporny na czynniki chemiczne, atmosferyczne, grzyby, owady i gryzonie

• bezwonny, mrozoodporny,posiada małą nasiąkliwość

• lżejszy od kruszyw naturalnych

• niepalny

• doskonałe właściwości dźwiękochłonne

zastosowanie : budownictwo, drogownictwo, rolnictwo, ogrodnictwo, kwiaciarstwo, hydroponika, geotechnika, radiestezja, drenaż

Granulaty keramzytu są składnikami lekkich betonów oraz wytwarzanych z nich produktów. Należą do nich:

murowe elementy konstrukcyjne ścian : cegły, bloczki, pustaki, prefabrykowane ściany zachowują w sobie wszystkie właściwości keramzytu odporność na czynniki atmosferyczne znakomite przenoszenie obciążeń konstrukcyjnych elementy stropowe gęstożebrowe stropowe pustaki keramzytobetonowe elementy wieńcowe i nadproża monolityczne belki prefabrykowane i kształtki U, pustaki wieńcowe systemy kominowo-wentylacyjne odpowiednio ukształtowane pustaki: jedno- bądź wielokanałowe

W formie zasypowej granulat keramzytu wykorzystywany jest do:

rozwiązań izolacji i drenażu podłoża na gruntach spoistych ułatwia odprowadzanie wód opadowych z dużej powierzchni na gruntach o zmiennym poziomie wód gruntowych do wykonywania drenażu odciążenia gruntów słabonośnych na gruntach niejednorodnych i o małej nośności nadaje podłożu wymaganą stateczność stabilizacji gruntów pod zabudowę na terenach pochyłych wypełniania nierówności i ubytków tynki i zaprawy budowlane mają one głównie własności ciepłochronne ich atutem jest duża odporność na warunki atmosferyczne izolacji sieci instalacji podziemnych doprowadzanych do budynku zabezpieczenie instalacji, rurociągów podziemnych i przyłączy oraz urządzeń przydomowych izolacja jest szybka i łatwa do przeprowadzenia ociepleń posadzek na gruncie ociepleń ścian szczelinowych i piwnicznych ocieplania stropów systemów termoizolacji dachów stropodachy niewentylowane stropodachy wentylowane dachy odwrócone systemów hydroizolacyjnych dachów zielonych jako element drenujący

Zalety

• znakomite parametry cieplne, akustyczne, przeciwpożarowe, higroskopijne i wytrzymałościowe.

• jest materiałem bezwonnym, niepalnym, mrozoodpornym o małej nasiąkliwości

• zapewnia utrzymanie zdrowego mikroklimatu w pomieszczeniach.

• surowiec łatwy w transporcie, nie nastręczający kłopotów przy składowaniu, prosty, a zarazem wszechstronny w użyciu, przy produkcji nie powstają odpady

Wady

• kruchość

• cena

Beton komórkowy

2.Beton komórkowy - jest wyrobem budowlanym uzyskiwanym z mieszaniny surowców wiążących (cementu, wapna, gipsu) oraz mikrokruszyw (piasku, popiołów lotnych lub ich mieszaniny) odpowiednio spulchnionych gazem (powietrzem, wodorem, tlenem)

Pianobeton- beton, w którym składniki podstawowe dodatkowo zostają wymieszane ze specjalnie preparowaną pianą.

Gazobeton- do podstawowych składników dodaje się środek chemiczny, który po pewnym czasie od wymieszania powoduje wydzielanie pęcherzyków gazu. Najczęściej używa się domieszki proszku aluminiowego, jako środka porotwórczego, który wchodząc w reakcję z wodorotlenkiem wapniowym (z hydratacji wapna lub hydrolizy cementu) powoduje wydzielanie wodoru.

autoklawizacji -czyli działaniu wysokoprężnie nasyconej pary wodnej i podwyższonej temperatury celem utwardzenia betonu.

Wyroby z betonu komórkowego : bloczki (tradycyjne, uzupełniające, wyrównawcze, pomocnicze, wentylacyjne) półbloczki płyty (dachowe, stropowe) elementy nadprożowe elementy szalunkowe dyle Kształtki U Multielementy

Zastosowanie: -wznoszenie wszelkiego rodzaju budynków i ścian np. piwniczne, zewnętrzne i wewnętrzne nośne, wewnętrzne działowe, ogniowe i kompleksowe przegrody ścienne -beton komórkowy w postaci zmodyfikowanej jest stosowany do wytwarzania ekranów akustycznych w formie płyt charakteryzujących się pochłanianiem i odbijaniem dźwięków.

Zalety:

• dobra izolacyjność termiczna

• łatwość obróbki

• niewielka masa

• przystępna cena

• dobre właściwości ciepłochronne

• duża wytrzymałość na ściskanie

• odporne na działanie ognia i mrozu

wady :

• znaczna nasiąkliwość i łatwość wchłaniania wilgoci

• kruchość

• wymaga „wysokiej kultury technicznej” podczas przechowywania oraz transportu

Silikaty (bloczki wapienno-piaskowe)

• Mury z Silki są wytrzymałe;

• Tworzą przyjazny mikroklimat;

• Wznoszenie ścian odbywa się bez stosowania spoin;

• System wykonania ścian jest zbliżony do tradycyjnego;

• Nie używa się wieńców bo stosuje się specjalne zbrojenie ścian;

• Różna technika wykończenia ścian.

Stal- lekka konstrukcja stalowa

• Szkielet stalowy, podobny do drewnianego, ustępuje mu popularnością.

• Podstawą jego konstrukcji są metalowe słupy i belki, wzmocnione prętami stężającymi i usztywniającymi.

• Konstrukcja dachu to metalowe krokwie i dźwigary.

Zalety lekkiego szkieletu stalowego:

• szybkość i dokładność montażu

• energooszczędność

• lekkość konstrukcji

• materiałooszczędność

• mała wrażliwość na warunki atmosferyczne

• odporność na korozję

Kosztorysowanie

Kosztorys budowlany jest dokumentem finansowym realizacji inwestycji budowlanej. Kosztorysy budowlane w różnej formie, zakresie i stopniu szczegółowości sporządza się niemal na każdym etapie realizacji inwestycji budowlanej.

Kosztorys sporządzany jest przez kosztorysanta. W przypadku budownictwa kosztorysantem może być: architekt, inżynier budownictwa, inna osoba, gdyż zawód ten obecnie nie wymaga specjalnych uprawnień

Rodzaje kosztorysów budowlanych:

- kosztorys inwestorski - sporządzany jest na bazie przedmiaru robót i służy do ustalania kosztu całej planowanej inwestycji poprzez ustalenie cen materiałów budowlanych oraz wynagrodzenia za pracę sprzętu i ludzi. Kosztorys ten pozwala określić koszty wykonania poszczególnych etapów robót, a także koszt wykonania różnych elementów budynku. - kosztorys ofertowy - złożony przez wykonawcę, na podstawie dokumentacji i przedmiaru robót, proponuje cenę za którą wykonawca jest gotowy wykonać roboty ujęte w przedmiarze. Jeżeli udostępnimy dokumentację i przedmiar kilku firmom, to przy wyborze wykonawcy będziemy mieli możliwość uwzględnić najkorzystniejszą propozycję. - kosztorys dodatkowy - może być niezbędny do wyceny robót dodatkowych lub zamiennych. Zgodnie z wymogami formalno-prawnymi inwestor powinien odrębną umową lub aneksem ( ewentualnie protokołem konieczności), określić roboty dodatkowe. Wykonawca nie powinien przystępować do realizacji robót dodatkowych bez pisemnej zgody inwestora. - kosztorys powykonawczy - jest sporządzany do obliczenia wynagrodzenia w przypadku wystąpienia zamian w stosunku do umowy, przedmiaru i kosztorysu ofertowego. W praktyce( poza ustalonym wynagrodzeniem ryczałtowym) prawie zawsze zachodzi konieczność sporządzenia tego kosztorysu, szczególnie przy pracach remontowych. - kosztorys nakładczy - kosztorys obiektów

PODZIAŁ WG KRYTERIUN ZAKRESU RZECZOWEGO

- kosztorysy inwestycji

- kosztorysy obiektów

- kosztorysy robót

METODY KALKULACJI

Metoda kalkulacji uproszczonej

W kosztorysowaniu uproszczonym cena kosztorysowania jest iloczynem ilości scalonych jednorodnych robót (np.1
wykonanej nawierzchni betonowej, 1m ułożenia przewodu wodociągowego itp.), oraz cen jednostkowych, a także ewentualnie podatku od towarów i usług VAT.

Metoda kalkulacji szczegółowej

Przy ustaleniu cen kosztorysowych robót należy posługiwać się następującą formułą kalkulacyjną:

C_K= R + M + K_Z + S + K_P + Z + P_Z

C_K - cena kosztorysowa określonego zakresu rzeczowego robót (obiektu, wydzielonego elementu, obiektu branżowego rodzaju robót lub wyodrębnionej w kosztorysie pozycji kalkulacyjnej)

R - koszty robocizny bezpośredniej

M - koszty materiałów bezpośrednich

K_Z- koszty zakupu materiałów obejmujące również koszty ich transportu zewnętrznego

S - koszty pracy sprzętu oraz środków transportu technologicznego

K_P- koszty pośrednie

Z - zysk kalkulacyjny

ETAPY KOSZTORYSOWANIA Proces kosztorysowania składa się z następujących ogólnie określonych etapów

• ustalenie celu sporządzenia kosztorysu i na tej podstawie rodzaju kosztorysu i jego zakresu,

• ustalenie danych wyjściowych do kosztorysowania,

• wykonanie przedmiaru lub obmiaru z ustaleniem podstaw wycen poszczególnych pozycji

• dokonanie wyceny

• sporządzenie kompletnego dokumentu w wymaganym zakresie i formie z odpowiednimi zestawieniami

BAZA TECHNICZNA I NORMATYWNA KOSZTORYSOWANIA

W procesie kosztorysowania, kosztorysant opiera się na: bazie technicznej, bazie normatywnej (normowej).

Baza techniczna to ogół informacji niezbędnych do sporządzenia kosztorysu dotyczących konkretnej inwestycji. Baza normatywna to istniejące opracowania katalogów, cenników, instrukcji, wskaźników i zasad obowiązujących lub zalecanych do stosowania w procesie kosztorysowania.

BAZA TECHNICZNA

Baza techniczna to część materiałów niezbędnych w procesie kosztorysowania, która odnosi się do danej, indywidualnej inwestycji. Są to:

• dokumentacja techniczna z przedmiarem lub obmiarem, protokołem typowania itp.,

• założenia i dane wyjściowe do kosztorysowania,

• projekt technologii robót,

• inne opracowania, dokumenty i ustalenia, odnoszące się do zakresu i technologii robót.

BAZA NORMATYWNA

Bazę tę stanowią opracowania ogólne, dotyczące robót budowlanych w tym:

• zestawienia nakładów rzeczowych; robocizny, materiałów i sprzętu lub nakładów scalonych

• cenniki i zestawienia stawek,

• informacje o poziomie wskaźników i narzutów.

PROGRAMY DO KOSZTORYSOWANIA

W okresie przed rozpowszechnieniem się techniki komputerowej kosztorysowanie prowadzone było w formie dokumentu papierowego opracowywanego na podstawie książkowych i broszurowanych wydań katalogów i cenników robót.

Obecnie dokument papierowy jest sporządzony w ostatnim etapie kosztorysowania, a większość czynności procesu kosztorysowania wykonywana jest przy pomocy techniki komputerowej.

Stosując odpowiednie oprogramowanie kosztorysowe ciężar obliczeń rachunkowych i innych czynności automatycznych przerzucony zostaje na system (program kosztorysowy), dzięki czemu kosztorysant może skoncentrować się na meritum sprawy

Dostępne programy do kosztorysowania wykonują:

• obliczenia rachunkowe na wprowadzonych danych, przy czym część danych oprogramowanie może pobrać samodzielnie (np. przedmiar z innych programów lub pozycji, nakłady z katalogów, ceny z cenników), a rolą kosztorysanta jest tylko ich kontrola i ewentualna korekta w uzasadnionych przypadkach,

• obliczenie narzutów wg zadanych parametrów,

• obliczenie robót i kosztów dodatkowych, np. rusztowań, czasu pracy, kosztów transportu itp.,

• tworzenie niezbędnych zestawień i podsumowań, np. zestawienia materiałów, elementów scalonych, robocizny, sprzętu itp.

• wydruk kosztorysu wg ustalonych schematów

CELE SPORZĄDZANIA KOSZTORYSÓW

Kosztorys sporządza się m. in. w celu:

• określenia kosztów (lub ceny) wykonania określonego zadania:

• przez inwestora : w celu określenia możliwości i opłacalności realizacji zadania, kontroli złożonych ofert, uzyskania kredytu, prowadzenia i kontroli rozliczeń finansowych,

• przez wykonawcę : w celu złożenia oferty inwestorowi, prowadzenia rozliczeń w takcie realizacji i inne,

• prowadzenie rozliczeń finansowych między zleceniodawcą (inwestorem), a zleceniobiorcą (wykonawcą), a także pomiędzy wykonawcą a podwykonawcami,

• rozstrzygania sporów,

• w celach dowodowych,

• wyceny nieruchomości, jako element jednej z metod określania wartości nieruchomości.

WYKORZYSTYWANIE KOSZTORYSÓW

Kosztorysy wykonywane są w wielu dziedzinach, w różnych zakresach, stopniu szczegółowości, formy i podstawy prawnej, a także w ramach danej dziedziny przy kolejnych etapach realizacji zadania. Dziedziny w których najczęściej stosuje się kosztorysy:

• budownictwo

• górnictwo

• energetyka

• renowacja zabytków

• architektura krajobrazu

• szacowanie nieruchomości

• realizacja przedsięwzięć w zakresie kultury, np. kosztorys filmu, widowiska, spektaklu itp.

• budowa okrętów.

Szczególnie rozwinięte i unormowane prawnie jest kosztorysowanie w budownictwie, w której to dziedzinie opracowano i rozwijano szereg metod sporządzania kosztorysów budowlanych, stosowanych również do szacowania nieruchomości.

ZASTOSOWANIE W WYCENIE NIERUCHOMOŚCI

W wycenie nieruchomości stosuje się różne podejścia, metody i techniki szacowania nieruchomości. W podejściu kosztowym przy zastosowaniu metod odtworzenia i zastąpienia można stosować techniki: szczegółową, scalonych elementów i wskaźnikową, a w metodzie kosztów likwidacji technikę szczegółową. Jednym z elementów operatu opartego na tych technikach oraz czasem przy podejściu mieszanym, jest kosztorys jako sposób określenia ceny kosztorysowej. W wycenie nieruchomości korzysta się najczęściej z gotowych cenników o różnym stopniu scalenia elementów i zakresie. W pewnych sytuacjach oczywiście wykonuje się kalkulacje oparte o katalogi KNNR, KSNR, KNR i inne.

PODSTAWY PRAWNE

-Ustawa z dnia 7 kwietnia 2006 r. o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych(Dz. U. z 2006 r. Nr 79, poz. 551)

-Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 marca 2006 r. w sprawie średniego kursu złotego w stosunku do euro stanowiącego podstawę przeliczania wartości zamówień publicznych (Dz. U. z 2006 r. Nr 46, poz. 331z dnia 21 marca 2006 r.)

-Ustawa o cenach z dnia 5 lipca 2001 r. Dz. U. z 2001 r. Nr 97, poz. 1050 wprowadzająca 12 grudnia 2001 r. zmiany w obowiązujących przepisach w sprawie kosztorysowania budowlanego.

-Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 18 maja 2004 r. w sprawie określenia metod i podstaw sporządzania kosztorysu inwestorskiego, obliczania planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie funkcjonalno-użytkowym (Dz. U. z 2004 r. Nr 130, poz. 1389 )

-Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 2 września 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego (Dz. U. z 2004 r. Nr 202, poz. 2072, z dnia 16 września 2004)

-Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 2151/2003 z dnia 16 grudnia 2003 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 2195/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Wspólnego Słownika Zamówień (CPV)

-Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie szczegółowych zasad finansowania inwestycji z budżetu państwa(Dz. U. z 2001 r. Nr 133, poz. 1480)

Przedmiar robót

Zawiera opis wszystkich robót budowlanych czy instalacyjnych w kolejności ich wykonywania oraz podstawy do ustalenia cen jednostkowych robót lub jednostkowych nakładów rzeczowych.

Obmiar robót

Jest to zestawienie robót według opisu w przedmiarze robót, lecz sporządzone dopiero po wykonaniu robot.

Zasady przedmiarowania i obmiarowania

• fundamenty- z cegły w m³

• ściany- z wyjątkiem ścian kamiennych w m²

• slupy lub filarki międzyokienne o szerokości do 2,5 cegły obmierza się w m ich wysokości z podaniem ich przekroju poprzecznego

• pilastry obmierza się w m ich wysokości

• gzymsy, w m wzdłuż najdłuższej krawędzi

• otwory- w sztukach, łącząc je w grupy zależne od przeznaczenia

• powierzchnie otworów- oblicza się w świetle murów bez uwzględnienia węgarków.

Katalog nakładów rzeczowych

Katalogi nakładów rzeczowych - katalogi opracowane i wydane przez właściwych ministrów ( na podstawie odrębnych przepisów ), obejmujące m.in.: katalogi norm kosztorysowych oraz zestawienia cen jednostkowych w zakresie szeroko rozumianego budownictwa ze szczególnym uwzględnieniem analizy robót budowlanych.

Katalogi Nakładów Rzeczowych zawierają nakłady robocizny, materiałów i sprzętu, niezbędne do poniesienia przy wykonaniu jednostki produkcji w przeciętnych warunkach

Każdy katalog ma swoją nazwę i numer: np. KNR 2-02 - Konstrukcje budowlane KNR 13-01 - Roboty budowlane budowli górniczych węgla kamiennego

Na rynku znajduje się sto kilkadziesiąt Katalogów Nakładów Rzeczowych.

KNR-y o numerach początkowych 2, 4, 5 i 7, to katalogi powszechnie stosowane. Pozostałe katalogi (o numerach początkowych 11, 13, 15, 19, 21 i 23), to katalogi branżowe, obejmujące roboty specjalistyczne (np w kopalniach węgla kamiennego czy elektrociepłowniach).

Każdy KNR rozpoczyna się od części ogólnej oraz założeń ogólnych, dotyczących wszystkich robót ujętych w KNR. Roboty w poszczególnych KNR-ach pogrupowane są w rozdziały.

Każdy rozdział zawiera:

I założenia szczegółowe: • zakres stosowania (rodzaj robót i elementów budowlanych ujętych w rozdziale) • założenia kalkulacyjne (tj ustalenia, dotyczące sposobu opracowania norm i zasad ich różnicowania) • warunki techniczne (tj. podstawowe wymagania technologiczne i jakościowe oraz warunki wykonania, z powołaniem się na odpowiednie normy jakościowe) • zasady przedmiarowania (określające sposób pomiaru i obliczenia ilości robót oraz sposób korygowania norm dla robót, wykonywanych w odmiennych, niż to przyjęto, warunkach)

II stablicowany zestaw norm nakładów dla każdej roboty w rozdziale

Roboty, dla których opracowane zostały stablicowane zestawy norm kosztorysowych są zwykle prostymi, bądź złożonymi procesami roboczymi, składającymi się z szeregu operacji prostych czynności. Zestaw składowych operacji i czynności podaje wyszczególnienie robót umieszczone nad tablicą. Normy zawarte w tablicy są normami dla czynności złożonych, a więc tzw. normami scalonymi, gdyż powstały ze scalenia norm operacji i czynności składowych.

Normy kosztorysowe (zwane również normami jednostkowymi) określają ilości nakładów rzeczowych niezbędne do wykonania jednostki roboty. Jednostka roboty jest zapisana w lewym górnym rogu tablicy. Jest zgodna z przyjętymi zasadami przedmiarowania, nie zawsze jest oczywista (np. dla ścianek działowych m2, a nie m3). Ponadto normy zawarte w tablicy odnoszą się czasem do jednej jednostki, a czasem do jej dziesiętnej krotności.

W prawym górnym rogu tablicy podany jest numer tablicy. Jest on zawsze czterocyfrowy. Dwie pierwsze cyfry, to numer rozdziału, w którym się zawiera.

Każda tablica, zawierająca normy nakładów, dzieli się na trzy poziome obszary. Górny zawiera informacje dotyczące robocizny, środkowy - materiałów, dolny — sprzętu.

Tablica ma kilka kolumn.

Pierwsze kolumny, literowe (a - e) zawierają informacje, dotyczące nakładów.

Dla nakładów robocizny liczby porządkowe mieszczą się w przedziale (1-19),

dla materiałów (20-69), dla sprzętu (70-99).

Kolumna a podaje liczbę porządkową nakładu.

Kolumna b podaje symbole elektronicznej techniki obliczeniowej.

Kolumna c podaje przypisaną danemu symbolowi nazwę nakładu.

Kolumna d, to 3-cyfrowy symbol identyfikacyjny jednostki nakładu.

Zaś kolumna e, to odpowiadająca mu jednostka nakładu.

Kalkulację kosztorysową prowadzi się dla robót precyzyjnie zdefiniowanych. Nagłówki kolumn podają opis poszczególnych robót, pozwalając na znalezienie szukanej roboty. Każda kalkulowana robota jest identyfikowana miejscem zestawu norm dla tej roboty, tj. numerem katalogu, numerem tabeli i numerem kolumny.

Przykład:

izolacja przeciwwilgociowa z papy, pionowa, na lepiku na gorąco, pierwsza warstwa, to KNR 2-02, tab. 0604, kol. 08

Do czego potrzebne są KNR?

1. Aktualizują bazę normatywną stanowiącą podstawę sporządzania kosztorysów robót budowlanych. 2. Zapewniają szybki dostęp do potrzebnych informacji. 3. Znacznie ułatwiają pracę budowlaną. 4. W dużym stopniu pomagają w organizacji pracy.

---