1. Przedstawić typowe strategie oraz główne podejścia w zakresie informatyzacji zarządzania oraz przesłanki stosowania systemów typowych (powielarnych).

Wyróżnia się trzy strategie informatyzacji zarządzania, wynikające z wielkości organizacji, charakteru realizowanych tam procesów, przeznaczonych na ten cel zasobów, stanu zinformatyzowania oraz dostępnych ofert pakietów i usług wdrożeniowych:

1. Budowa informatycznych systemów zarządzania w całości, od początku, przez wyspecjalizowane firmy informatyczne. W podejściu tym dokonuje się m.in. wyboru firmy informatycznej, metodologii tworzenia, rodzaju systemu, stosowanej technologii oraz innych. Strategia ta polega na budowie od podstaw pakietu programów ściśle dostosowanych do warunków i wymagań informatyzowanej organizacji .2. Integracja istniejących systemów informatycznych, zbudowanych w przeszłości przez jedną lub różne firmy. Dokonuje się między innymi wyboru integratora, metody integracji, płaszczyzny integracji i platformy sprzętowej. Strategia integracji jest strategią doskonalenia i rozbudowy stanu zinformatyzowania organizacji. 3. Wdrażanie istniejących, wcześniej zbudowanych i zaadaptowanych systemów, w tym wybór systemu spośród dostępnych pakietów, wybór dostawcy, firmy wspomagającej proces wdrożenia oraz metod dostosowania pakietu do wymagań organizacji i ewentualnie narzędzi wspomagających. Dokonujemy wyboru, uzyskujemy prawa użytkowania (licencja) i adaptujemy - z założenia jest to niewielki zakres zmian.

Opis systemów typowych (powielarnych). Prognostyczne - oparte na przewidywaniach (systemy typowe/powielarne/standardowe -> systemy złożone; zdolne do dostosowywania się do zmiennych wymagań użytkowników). Rozwiązanie to wykorzystuje nowe cele (nieznane), nowe środki, dotyczy przewidywania, wiedzy i wyobraźni. Stosowane metody są nowatorskie, będące obiektem badań. Horyzont przewidywania jest tu odległy (długi). Struktura jest dynamiczna, posiada wiele opcji. Wymagania klienta są zmienne i źle określone. Motywacja jest związana z zaangażowaniem oraz z świadomością celu wśród realizatorów. Zakres jest ogólny, słabo określony, zorientowany na ogólne procesy. Efekt jest potencjalnie znaczny. Rezultat dotyczy możliwości znalezienia nowych technologii. Ryzyko niepowodzenia jest tu znaczne. Podejście jest nowatorskie, rewolucyjne.

2. Opisać (przedstawić model oraz organizację procesu) szkolenia (zakres formy) uczestników wdrożenia i eksploatacji systemu.

Elementem, który może wnieść największe ryzyko niepowodzenia, jest kadra pracowników. Pracownicy w większości będą to robić po raz pierwszy. Pracownicy muszą być dobrze przygotowani by można im było odpowiednie role w przygotowaniu, wdrożeniu i eksploatacji systemu. Ogólnie przyjmuje się, że pracownicy wyższych szczebli kierowania w firmie uczestniczą w szkoleniach, w których przeważa tematyka ogólna i teoretyczna. Natomiast pracownicy liniowi, bezpośredniego wdrażania, nabywają głownie umiejętności posługiwania się systemem. W pierwszym przypadku podstawowymi formami dydaktycznymi są wykłady, seminaria i demonstracje a w drugim głownie ćwiczenia konkretnych procedur i trening. Wdrożenie a następnie eksploatacja i rozwój systemu wymaga podwyższania kwalifikacji, świadomego i zaangażowanego uczestnictwa, silnej motywacji oraz wysokiej samodyscypliny pracowników. Kadra jest bardzo ważnym czynnikiem sprawczym i wykonawczym całego procesu wdrożenia systemu. Pracownicy w większości będą to robić po raz pierwszy. Pracownicy muszą być dobrze przygotowani by można im było odpowiednie role w przygotowaniu, wdrożeniu i eksploatacji systemu.

Szkolenia:

1. Szkolenie wstępne - Szkolenie członków naczelnego i średniego szczebla kierowania, pracowników z zespołu koordynacyjnego oraz pracowników przewidzianych do zatrudnienia w zespole wdrożeniowym. Ogólna wiedza o zastosowaniach informatyki, własności Użytkowe pakietu, efektywność zastosowania pakietu, organizacja wdrożenia i eksploatacji systemu, ogólna wiedza o metodach zarządzania realizowanych w pakiecie. Koncepcja ról.

2. Szkolenie zespołu wdrożeniowego - Szkolenie członków średniego i niższego szczebla kierowania, pracowników z zespołu wdrożeniowego oraz pracowników przewidzianych do zatrudnienia w grupach wdrożeniowym. Podstawy obsługi systemu, możliwości systemu w obsługiwanych obszarach zarządzania, mechanizmy zarządzania podstawowymi czynnikami działań, organizacja wdrożenia, parametryzacja. Role w systemie.

3 Szkolenie grup wdrożeniowych - Szkolenie członków niższego szczebla kierowania, pracowników grup wdrożeniowych oraz pracowników przewidzianych do zatrudnienia w grupach wdrożeniowym. Własności Użytkowe systemu według dziedzin i funkcji, zasady funkcjonowania systemu w dziedzinach zarządzania, obsługa systemu, zasady wdrażania, role obsługi systemu.

4 Szkolenie bezpośrednich Użytkowników - (seria szkoleń w ramach dziedzin objętych wdrożeniem) Szkolenie pracowników grup wdrożeniowych oraz innych pracowników przewidzianych do zatrudnienia na skomputeryzowanych stanowiskach pracy. Organizacja i zasady wdrażania oraz eksploatacji wyróżnionych funkcji Ubytkowych, opanowanie i doskonalenie praktycznych umiejętności wprowadzania danych i uzyskiwania odpowiednich informacji.

5 Szkolenie informatyków Użytkownika - Pracownicy z wykształceniem informatycznym i odpowiednią praktyką Sprzęt przewidziany do zainstalowania, system operacyjny, własności pakietu, instalowanie systemu, dokonywanie zmian, definiowanie modelu firmy w systemie, obsługa baz danych, administrowanie systemem.

3. Scharakteryzować metodę morfologiczną dla funkcji prostych i złożonych

Metoda morfologia to nauka o morfenach (składnikach, elementach budowy). Są to metody uniwersalne próbują zobiektywizować cały proces wyboru.

Metoda morfologiczna I

FUNKCJE ELEMENTARNE	OCENA
		PAKIET 1	PAKIET 1	PAKIET 3	PAKIET 4
…	0	1	1	0
…
RAZEM	SUMA	SUMA	SUMA	SUMA

0 - NIE SPEŁNIA FUNKCJI

1 - SPEŁNIA FUNKCJĘ

TEN jest najlepszy, który spełnia najwięcej funkcji

Metoda morfologiczna II

FUNKCJE ELEMENTARNE	WAGA FUNKCJI (NP: 0-8)	OCENA
				PAKIET 1		PAKIET 2		PAKIET 3
				1	2	1	2	1	2
Zaopatrzenie	6
sprzedaż	8
…	…
Razem		suma	suma	suma	suma	suma	suma

1 - poziom jakości obsługi np. (0-6)

2 - ocena przydatności pakietu P1 ze względu na obsługę funkcji (0-5)

PODSUMOWANIE: prosta metoda, ale opiera się tylko na cechach funkcjonalnych! A przecież jest wiele innych bardzo ważnych czynników, które powinniśmy brać pod uwagę (czas wdrożenia, koszty itp.)

Metoda Bellinger'a to modyfikacja metody morfologicznej

Etapy:

1. Przyjęcie kryteriów cząstkowych (np. atrybuty obiektu - funkcje)

2. Określenie jednostki miary wartości atrybutu

3. Określenie przedziału zamienności wartości atrybutu (w skali 0-1)!

4. Przyjęcie wag - rang

5. Przyjęcie wartości rzeczywistych atrybutów

6. Doprowadzenie wartości atrybutów do addytywnych (dodawanych)

7. Skorygowanie wartości addytywnych

8. Obliczenie uzyskanych wartości

FUNKCJE	JEDNOSTKI MIARY	PRZEDZIAŁ	WAGA	OCENA
								P1	P2	P3
				Zysk w minionym kwartale/1 zatrudnionego	Zł	500-2500 Delta=2000 W prawo*	0,3	700	…	…
								10%	…%	…%
								10%*0,3=3%	…*0,3=	…*0,3=
				Eksport/1 zatrudnionego	euro	10-150 Delta=140 W prawo	0,5
				Koszty/1 zatrud.	…	200-1500 Delta=1300 W lewo*	…	150
								%#
Razem

* W prawo bo powinno rosnąć w lewo bo spadać

% = ( wart. Rzecz (tutaj 700) - kres dolny (tutaj 500))/ delta (tutaj 2000) *100% = 10%

# = tutaj inaczej bo dąży w lewo!

(kraniec górny - wart rzecz)/delta*100% =

Wybieramy z największą sumą!

PODSUMOWANIE: te wybory tez związane z subiektywnymi ocenami ludzi, którzy mogą nieuczciwie i niekompetentnie oceniać.

Metoda Satty'ego Stosowana w sytuacjach, gdy nie potrafimy w sposób obiektywny i mechaniczny dokonać takich wyborów, ocen. Często stosowana w ogólnych problemach. Określana, jako hierarchiczna analiza problemu. Jak dany obiekt podzielimy na mniejsze części i je ocenimy to w pewien sposób oceny będą obiektywne.

Etapy:

1. Zdefiniowanie celu

2. Ustalenie struktury procesu decyzyjnego wyboru:

1. Cel główny, który chcemy osiągnąć

2. Kryteria główne - które będziemy wyróżniać, by ocenić, czy cel został osiągnięty i hierarchia, coraz bardziej konkretne

3. Jak dokonamy ostatecznego, najniższego podziału to tworzymy listę alternatyw







3. Utworzyć macierze porównań dla każdego kryterium (elementu) tej sieci procesu decyzyjnego. (przykładowe macierze zaznaczone kołami na rysunku powyżej).

Kryterium	Element 1	Element 2	Element 3	…	…
Element 1
Element 2
Element 3
…
…

W pola wpisujemy np.: zachodzi stan równowagi: 3- lekka przewaga; 5 - istotna przewaga; 7- jednoznaczna dominacja; 9-absolutna dominacja.

4. Wymień możliwe (najistotniejsze według Ciebie) kryteria wyboru systemu informatycznego w procesie informatyzacji zarządzania firmą.

Sformułowanie wymagań dotyczących systemu informatycznego powinno być poprzedzone przynajmniej wstępnym zbadaniem potrzeb firmy w zakresie usprawnienia systemu informacyjnego zarządzania oraz opracowaniem strategii informatyzacji. Badanie to może być zlecone firmie usługowej lub wykonane we własnym zakresie. W każdym przypadku jest korzystne, gdy zespół prowadzący analizę istniejącego systemu oraz formułujący wnioski o kierunku jego zmian, składa się z pracowników firmy i przedstawicieli instytucji zewnętrznych. Wnioski z analizy oraz strategia informatyzacji - budowana na bazie ogólnej strategii organizacji - powinny określać cele, zakres zmian, oczekiwane usprawnienia, ich za-kres, kolejność i hierarchię. Powinny zostać sformułowane wymagania w odniesieniu do wszystkich podstawowych obszarów dziedzinowych i istotnych funkcji, subfunkcji i procesów. Warunki i wymagania stanowią kryteria selekcji i wyboru pakietu oraz istotne warunki kontraktu, jaki zawrze użytkownik z dostawcą licencji na użytkowanie pakietu, sprzęt i wdrożenie. Procedura wyboru pakietu obejmuje podstawowe kroki, które w końcowej fazie mogą być realizowane w trybie iteracyjnym W procesie definiowanie wymagań ofertowych powinno uwzględnić między innymi następujące kryteria:

A. Wymagania ogólne, wynikające z cech organizacji użytkownika, trybu, zakresu i form eksploatacji pakietu, w tym:

1. Cechy (wymagania) organizacyjne użytkownika - warunki użytkowania:

• warunki organizacyjne, społeczne i techniczne, rozproszenie przestrzenne i lokalizacja obiektów działalności i świadczenia usług, relacje z otoczeniem - ogólne warunki użytkowania aplikacji,

• koszty inwestycji i eksploatacji (limity dotyczące wielkości inwestycji): zakupu sprzętu, oprogramowania, zatrudnienie personelu, użytkowania sprzętu komputerowego, rocznego (trzyletniego) eksploatowania systemu oraz kosz-ty rozwoju,

• parametry eksploatacyjne i standardy w zakresie interakcji, form prezentacji (graficznej, znakowej, zakres multimedialności), poziomu bezpieczeństwa i wiarygodności danych,

• swoboda użytkownika w kształtowaniu właściwości funkcjonalnych i form użytkowania pakietu: parametryzacja, kształtowanie interfejsu, redagowanie komunikatów i raportów, dostęp do kodu źródłowego, uprawnienia stron do wprowadzania zmian oraz przedmiot i zakres odpowiedzialności za prawidłowe funkcjonowanie systemu,

• wdrożenie systemu - udział dostawcy oprogramowania (licencji) lub firm trzecich w procesie wdrażania, formy wdrożenia, zakres, terminy, odpowiedzialność stron i procedury kontroli, odbioru, sposób i zakres finansowania usług wdrożeniowych.

2. Wymagania wobec dostawcy pakietu oprogramowania (licencji):

• dostawca pakietu, licencji i usług wdrożeniowych - ogólna charakterystyka, alianse, w jakich funkcjonuje, niezbędne parametry techniczne, wielkość zatrudnienia, liczba zatrudnionych specjalistów o określonych kwalifikacjach, posiadanie certyfikatów, listy referencyjne od organizacji o podobnym profilu działalności (wiarygodność referencji), liczba przedstawicielstw w kraju, kondycja finansowa, odległość najbliższej placówki oferenta, kwalifikacje personelu, czas istnienia na rynku, zdolność kredytowa,

• pakiet (produkt) - funkcjonalność podstawowa, rozszerzenia, jak długo pakiet istnieje na rynku, ilu i jakich ma użytkowników (listy referencyjne), liczba wdrożeń dla podobnych użytkowników, jaką ma dynamikę sprzedaży, zaplecze rozwojowe, nakłady na rozwój,

• dysponowanie metodyką - wdrożenia i rozwoju aplikacji, stopień formalizacji metodyki, istnienie i dysponowanie narzędziami wspierającymi proces implementacji,

• forma rozliczenia z dostawcą - co wchodzi w skład ceny, koszty, elastyczność cenowa dostawcy, zasady, kolejność i warunki rozliczeń, opusty, tryb rozliczeń - zależność od zaawansowania realizacji kontraktu,

• gwarancje i prawa licencyjne - okresy gwarancji i prawa licencyjne kontrahenta i stron trzecich, odpowiedzialność za straty powstałe w wyniku awarii i działania pakietu niezgodnego z założeniami,

• warunki realizacji kontraktu - serwis, szkolenia techniczne i użytkowe, oferowane (możliwe) terminy realizacji przedsięwzięcia.

3. Wymagania sprzętowe eksploatacji pakietu:

• Sprzęt podstawowy - środowisko fizyczne, typy sprzętu, jego parametry eksploatacyjne i niezawodnościowe, wymagany tryb pracy, bezpieczeństwo i ochrona danych, dopuszczalny czas przestojów, procedury awaryjne postępowanie, rozwój bazy sprzętowej,

• Komunikacja - urządzenia peryferyjne, protokoły komunikacji, interfejsy sprzętowe, elektroniczna wymiana danych z otoczeniem, ochrona danych i oprogramowania,

• Wdrożenie - testy odbiorcze, forma i zakres testowania, sposób dokumentowania wyników, sposób i forma przekazania systemu, dokumentacja techniczna dla użytkownika,

• Utrzymanie systemu - okresy gwarancyjne, prawa licencyjne, odpowiedzialność za straty powstałe w wyniku awarii, dopuszczalne okresy zawieszenia pracy systemu - zobowiązania serwisowe,

• Realizacja - audyty informacyjno-informatyczne, serwis - warunki świadczenia usługi, szkolenia techniczne i użytkowe - harmonogramy realizacji, sposób kontroli,

• Serwis sprzętu - formy, udział i uprawnienia stron, komunikacja.

4. Wymagania w zakresie oprogramowania:

• wydajność - dopuszczalne środowisko oprogramowania systemowego, parametry graniczne obciążenia systemu (liczba, typ i wielkość zbiorów danych) wydajność przetwarzania, czasy reakcji, przechowywanie i odtwarzania,

• instalacja - wymagania licencyjne, strategia i czas uruchomienia, etapy implementacji, konserwacja i uaktualnianie,

• adaptacja - zakres odpowiedzialności dostawcy i priorytety,

• środki bezpieczeństwa - audyty, miary bezpieczeństwa, dostęp do źródeł,

• wspomaganie - zdalny nadzór i wspomaganie eksploatacji, dostęp do dokumentacji technicznej i użytkowej, forma dokumentacji, aktualizacja dokumentacji, nowe wersje dokumentacji.

• język prezentacji wyników, komunikacji i szeroko rozumianej pomocy w systemie,

• rozwój aplikacji - warunki, gwarancje i odpowiedzialność stron.

B. Wymagania funkcjonalne mają charakter podstawowy i rozstrzygający w procesie wyboru pakietu, w tym:

1. Opisy wymaganych funkcji: w formie tekstowej i graficznej (diagramy hierarchii funkcji - DHF) dla obszarów dziedzinowych zarządzania funkcji:

• funkcji głównych,

• funkcji pochodnych,

• istotnych funkcji elementarnych.

Określenie poziomu istotności funkcji dla użytkownika (funkcje: krytyczne, obligatoryjne, fakultatywne). Wymagane są deklaracje oferentów (dostawców), co do stanu realizacji w pakietach wymaganych funkcji i możliwości realizacji w wyniku modyfikacji pakietu.

2. Opis głównych wymaganych przepływów danych w ramach funkcji informacyjnych: w formie tekstowej i graficznej (diagramy przepływu danych - DFD).

3. Opis właściwości głównych obiektów i powiązań informacyjnych w formie: tekstowej i graficznej (diagramy obiektów, związków i atrybutów).

Aby przedsięwzięcie usprawnienia systemu informacyjnego przyniosło rzeczywiste korzyści, przedsiębiorstwo musi określić własne cele, jakie zamierza osiągnąć. Należy dokonać wyboru właściwego pakietu oprogramowania i przeprowadzić w przedsiębiorstwie proces wdrożenia pakietu. Wraz ze wzrostem złożoności funkcjonalnej i strukturalnej pakietów oraz rosnącej dynamiki procesów wewnętrznych i zewnętrznych zwiększa się ryzyko niepowodzenia takich przedsięwzięć. Do właściwego zorganizowania i kontroli realizacji całego przedsięwzięcia cele powinny być określone tak, by można było ocenić stopień ich realizacji oraz wpływ na zagregowane wyniki działania firmy. Jasne określenie celów i warunków, m.in. warunków technicznych działania systemu i finansowych realizacji przedsięwzięcia, jest podstawą do wyboru oprogramowania i sprzętu.

3