Wprowadzenie do mikrobiologii lekarskiej

Zakażenie (infekcja) - obecność drobnoustrojów w organizmie połączona z uszkodzeniem tkanek lub narządów. Zakażenie obejmuje wniknięcie i kolonizację organizmu zakażonego (gospodarza) przez zdolne do namnażania się drobnoustroje chorobotwórcze.

Zarażenie (inwazja pasożytnicza) - zakażenie wywołane przez pasożyty

Klasyfikacja zakażeń

• Ze względu na źródło drobnoustrojów:

1. Endogenne- wywołane przez drobnoustroje własnej flory i wynikające z zaburzenia stanu równowagi w naturalnej mikroflorze i/lub obniżenia się odporności organizmu.

2. Egzogenne - wywołane przez drobnoustroje pochodzące ze źródeł zewnętrznych

• Ze względu na długość występowania objawów i przebieg choroby:

1. ostre - krótkotrwałe, np. zatrucie pokarmowe

2. przewlekłe - długotrwałe (chroniczne), np. gruźlica

3. powolne - bardzo długi okres wylęgania (10-30 lat), np. choroby degeneracyjne układu nerwowego

• Ze względu na sposób wprowadzania drobnoustrojów

1. nabyte - do których dochodzi w życiu pozapłodowym

2. wrodzone - do których dochodzi w czasie życia płodowego (przez łożysko) lub w czasie porodu (zakażenie wertykalne)

• Ze względu na manifestację objawów klinicznych

1. bezobjawowe

2. objawowe - choroba zakaźna

3. utajone (latentne) - po przebyciu choroby zakaźnej drobnoustrój pozostaje w organizmie, jego obecność ujawnia się w sprzyjających warunkach

Biologiczny czynnik etiologiczny - każdy drobnoustrój lub toksyna zdolna do wniknięcia i uszkodzenia organizmu.

Źródło zakażenia - miejsce w którym patogen występuje i się rozmnaża, najczęściej jest to zakażona osoba, nosiciel, środowisko.

Czynniki ryzyka - czynniki środowiskowe, biologiczne lub behawioralne, będące integralną częścią łańcucha przyczynowo-skutkowego choroby, których obecność bezpośrednio zwiększa prawdopodobieństwo jej wystąpienia, a brak lub eliminacja prawdopodobieństwo to zmniejszają.

Grupa ryzyka - grupa osób, która w wyniku posiadanych cech biologicznych, statusu społeczno - ekonomicznego oraz cech środowiska, w którym żyje jest bardziej podatna na pewne choroby lub utratę zdrowia niż reszta populacji

Epidemia - nagły, znaczący wzrost liczby zachorowań na danym terenie.

Endemia - stałe występowanie danej choroby zakaźnej wśród ludności na określonym terenie, utrzymujące się na określonym poziomie przez bardzo długi okres.

Pandemia - epidemia obejmująca duże obszary (np. kontynenty)

Drogi szerzenia się zakażeń

1. Kontakt bezpośredni - zakażenia skóry lub śluzówek, droga wszczepienna, kontaktów seksualnych

2. Drogi pośrednie: droga oddechowa (inhalacyjna), droga pokarmowa, kontakt ze skażonym środowiskiem, przedmiotami, droga z udziałem wektora

Bakteriemia - obecność we krwi bakterii

Wiremia - obecność wirusów we krwi

Fungemia - obecność grzybów we krwi

Toksemia - obecność toksyn we krwi

Posocznica (sepsa) - uogólnione zakażenie o ciężkim przebiegu i wysokiej śmiertelności, w czasie którego drobnoustroje obecne są we krwi.

Budowa bakterii

Bakterie są organizmami prokariotycznymi. Wielkość 1-10 μm. Komórki przybierają formy: ziarenkowców, pałeczek, laseczek, krętków, maczugowców. Mogą tworzyć układy: dwoinki, łańcuchy, grona.

W skład komórki bakteryjnej wchodzą: materiał genetyczny (nukleoid i plazmidy), cytoplazma , błona komórkowa, ściana komórkowa. U niektórych bakterii występują: otaczki, rzęski, fimbrie.

1. Materiał genetyczny bakterii

• Nukleoid (chromosom bakteryjny) - skręcone DNA (kwas dezoksyrybonukleinowy) w postaci kolistej cząstki, zlokalizowany w cytoplazmie (nie jest otoczony błoną jądrową).

• Plazmidy - dodatkowe struktury genetyczne, kuliste cząstki DNA znacznie mniejsze od nukleoidu, zwykle kodują geny odpowiedzialne za zjadliwość bakterii.

2. Cytoplazma zawiera rybosomy uczestniczące w syntezie białek oraz substancje zapasowe.

3. Błona komórkowa zbudowana jest z podwójnej warstwy fosfolipidów, z wbudowanymi w nią białkami. Białka te uczestniczą m.in. w transporcie substancji i biosyntezie ściany komórkowej.

4. Ściana komórkowa - chroni komórkę, utrzymuje gradient ciśnienia osmotycznego, umożliwia komunikacje komórki ze środowiskiem zewnętrznym. Najważniejszym składnikiem ściany komórkowej jest mureina (peptydoglikan). Bakterie ze względu na budowę ściany komórkowej można podzielić na Gram-dodatnie, Gram-ujemne i kwasooporne. Nieliczne bakterie nie posiadają ściany komórkowej.

Bakterie Gram-dodatnie mają grubą ścianę komórkową składającą się z wielu warstw peptydoglikanu z wbudowanym kwasem tejchojowym.

Bakterie Gram-ujemne - nad błoną komórkową znajduje się przestrzeń periplazmatyczna, następnie cienka warstwa peptydoglikanu i błona zewnętrzna zbudowana z dwóch warstw lipidów, białek i lipopolisacharydu (LPS).

5. Część bakterii posiada dodatkowo ochronne otoczki.

6. Rzęski umożliwiają ruch bakteriom, mogą znajdować się na całej powierzchni komórki lub tylko na biegunach.

7. Fimbrie (pile) - występują u bakterii Gram-ujemnych, biorą udział w przyleganiu do komórek gospodarza lub koniugacji bakterii.

Czynniki zjadliwości bakterii

Są to cechy charakterystyczne bakterii umożliwiające wywoływanie chorób.

• Adhezyny

• Zdolność do kolonizacji

• Zdolność do uniknięcia odpowiedzi immunologicznej

• Toksyny

• Inwazyjność

• Kolonizacja

• Wytworzenie mikrośrodowiska, w organizmie gospodarza, w którym bakterie mogą się namnażać.

Etapy kolonizacji

1. Kontakt ze śluzówką lub skórą gospodarza

2. Adhezja

3. Pokonanie barier ochronnych gospodarza

4. Rozmnażanie i różnicowanie

Adhezja (adherencja) - przyleganie bakterii do komórek śluzówek

Czynniki adhezyjne są strukturami powierzchniowymi - fimbrie, boczne łańcuch polisacharydu (LPS), białko M (Streptococcus pyogenes). Czynniki adhezyjne mają powinowactwo do receptorów na określonych komórkach i tkankach.

Mechanizmy unikania odpowiedzi immunologicznej

• Otoczki - umożliwiają uniknięcie lub przeżycie fagocytozy, np. tylko szczepy otoczkowe Streptococcus pneumoniae są chorobotwórcze.

• Unikanie strawienia wewnątrzkomórkowego, np. Mycobacterium tuberculosis potrafi hamować tworzenie fagolizosomu.

• Zmienność antygenowa - np. Salmonella typhimurium w czasie zakażenia zmienia jeden typ rzęsek na drugi, z którymi nie łączą się przeciwciała wytworzone w pierwszej fazie zakażenia.

• Wytwarzanie proteaz rozkładających IgA

Inwazyjność

• Egzoenzymy - umożliwiają bakteriom rozprzestrzenianie się w organizmie gospodarza np. kolagenazy rozkładają kolagen, fibrynolizyny rozkładają włóknik, proteinazy rozkładają białka, beta-laktamazy inaktywują antybiotyki.

• Toksyny:

1. Egzotoksyny - toksyny białkowe, wytwarzane są przez bakterie Gram+ i Gram-, związane są z komórką lub wydzielane do środowiska, wysoce toksyczne, działają swoiście np. neurotoksyny hamują przenoszenie impulsów nerwowych (jad kiełbasiany), enterotoksyna gronkowcowa uszkadza komórki nabłoka jelitowego.

2. Endotoksyny - lipid A, element lipopolisacharydu bakterii Gram-, uwalniane po rozpadzie komórki, ciepłostałe, wywołują działanie uogólnione: goraczkę, spadek ciśnienia krwi.

Biofilm - jedno- lub wielogatunkowa struktura tworzona przez drobnoustroje przylegające do siebie nawzajem i do powierzchni naturalnych lub sztucznych. W biofilmie bakterie są oporne na leki, struktura ta chroni przed systemem immunologicznym gospodarza. Przykłady: płytka nazębna, biofilm na implantach stawów.

Budowa wirusów

• Genom z DNA lub RNA, jednoniciowego lub dwuniciowego, liniowego lub kolistego.

• Kapsyd zbudowany z białek, otacza kwas nukleinowy, składa się z podjednostek zwanych kapsomerami.

• Niektóre wirusy posiadają dodatkowo osłonkę otaczającą kapsyd, wywodzącą się z błon komórkowych gospodarza.

Wirusy to autonomiczne cząstki zakaźne, nie posiadają struktury komórkowej, składają się wyłącznie z białek i kwasu nukleinowego, nie mają własnych układów metabolicznych i są uzależnione od procesów syntezy zachodzących w żywej komórce gospodarza. Zakażona komórka przyjmuje kwas nukleinowy wirusa i zaczyna produkować komponenty nowych cząstek wirusa.

Zakażenie wirusowe - sekwencja zdarzeń

1. Wirus przez wrota zakażenia dostaje się do organizmu (najczęściej błony śluzowe układu oddechowego i pokarmowego, uszkodzoną skórę)

2. Rozsiew wirusów w organizmie:

• zakażenie miejscowe - wirus namnaża się tylko we wrotach zakażenia (np. rinowirusy - tylko komórki dróg oddechowych)

• zakażenie uogólnione - wirus wstepnie namnaża się we wrotach zakażenia, a następnie drogą naczyń krwinośnych, limfatycznych, nerwów dostaje się do narządów docelowych.

3. Wirus namnaża się w narządzie docelowym prowadząc do destrukcji komórek i wystąpienia objawów klinicznych (np. OUN, wątroba)

4. Układ immunologiczny eliminuje wirusa z ustroju.

Większość zakażeń wirusowych przebiega bezobjawowo lub objawy są niespecyficzne i słabo nasilone.

Zakażenia latentne - wirus wnika do komórek, ale nie namnaża się. Komórka nie jest niszczona, nie występują objawy kliniczne. Różne czynniki mogą zainicjować namnażanie się i rozprzestrzenianie wirusa oraz wystąpienie objawów, przykład: wirus opryszczki.

Grzyby

Grzyby są organizmami eukariotycznymi, posiadają wyraźnie wykształcone jądro otoczone błoną, w ścianie komórkowej obecna jest chityna. Są organizmami cudzożywnymi, oddychają tlenowo.

Grzyby są organizmami nieinwazyjnymi, większość zakażeń przez nie wywoływana to zakażenia oportunistyczne.

Podział grzybic

• Endogenne - źródłem jest mikroflora (np. Candida spp.)

• Egzogenne - grzyby dostały się do organizmu ze środowiska (np. Cryptococcus neoformans)

Lokalizacja zakażeń

• Powierzchniowe - skóra, włosy, paznokcie (dermatofitozy, drożdżyce powierzchniowe, łupież pstry)

• Tkanek podskórnych - występuje głównie w krajach tropikalnych, grzyby dostają się do tkanek przez uszkodzoną skórę np. sporotrychoza

• Głębokie (narządowe, układowe, uogólnione) - aspergiloza

FLORA FIZJOLOGICZNA

Zespół wielu populacji drobnoustrojów zasiedlających w warunkach fizjologicznych określone powierzchnie makroorganizmów

Występuje w każdym organizmie. Jest niezbędna do życia i prawidłowego funkcjonowania organizmów. W warunkach fizjologicznych jest nieszkodliwa

STREFY ZAWIERAJĄCE FLORĘ NATURALNĄ:

• Skóra

• Nosogardziel

• Jelito cienkie

• Jelito grube

• Pochwa

• Przednia część cewki moczowej

STREFY POZBAWIONE NATURALNEJ FLORY = STREFY JAŁOWE:

• Układ oddechowy poniżej strun głosowych

• Zatoki, ucho środkowe

• Opłucna, otrzewna

• Wątroba

• Układ moczowy powyżej cewki moczowej

• Kości, mięśnie, stawy

• Krew

• PMR

FLORA FIZJOLOGICZNA - RODZAJE

• FLORA STAŁA - obecna zawsze w pewnych regionach ciała

• FLORA PRZEJŚCIOWA - bytuje okresowo

FLORA FIZJOLOGICZNA - ROLA POZYTYWNA

• Odporność na zakażenia, tzw. odporność kolonizacyjna - element obrony nieswoistej

• Zajęcie miejsc wiązania na powierzchni komórek gospodarza przez nieszkodliwe bakterie komensalne zapobiega adherencji bakterii chorobotwórczych do tych powierzchni

• Wydzielanie mucyny, która tworzy warstwę chroniącą przed przyleganiem bakterii chorobotwórczych do powierzchni komórek

• Wytwarzanie metabolitów szkodliwych dla innych drobnoustrojów (bakteriocyny, kwasy tłuszczowe)

• Stymulowanie układu immunologicznego - flora fizjologiczna jest silnie immunogenna, przeciwciała wytworzone w odpowiedzi na kontakt z florą reagują krzyżowo z bakteriami chorobotwórczymi - flora fizjologiczna uczy układ immunologiczny jak walczyć z patogenami

• Stanowi źródło witamin - głównie witamina K (kofaktor syntezy czynników krzepnięcia II, VII, X, XI)

• Stymuluje różnicowanie i prawidłowe funkcjonowanie nabłonka jelitowego

• Pomaga w trawieniu i wchłanianiu pokarmów (drobnoustroje rozkładają substancje wielkocząsteczkowe)

• Rola detoksykacyjna (pomaga usuwać niektóre trucizny, bierze udział w metabolizmie leków)

• Hamuje wchłanianie cholesterolu

KORZYSTNY STAN ODPORNOŚCI KOLONIZACYJNEJ MOŻE ULEGAĆ ZABURZENIOM:

• Podczas długotrwałego stosowania leków przeciwbakteryjnych i cytostatyków

• W pierwotnych i nabytych stanach upośledzenia odporności

• W chorobach nowotworowych

• W chorobach alergicznych

• W chorobach metabolicznych (np. cukrzyca)

• W mukowiscydozie

FLORA FIZJOLOGICZNA - ROLA NEGATYWNA

Uzależniona od stanu makroorganizmu oraz podatności na czynniki wewnętrzne i zewnętrzne

• Źródło endogennych zakażeń (drobnoustroje oportunistyczne)

• Alergizuje organizm gospodarza - jeśli bakterie się rozpadają (antybiotyki, wysoka gorączka) uwalniane są białka które alergizują

• Niekiedy predysponuje do zakażeń drobnoustrojami chorobotwórczymi

• Wytwarza niektóre substancje rakotwórcze

FLORA FIZJOLOGICZNA SKÓRY

Skóra człowieka ma stosunkowo małą wilgotność i zasiedlana jest głównie przez bakterie Gram-dodatnie. Drobnoustroje szczególnie licznie gromadzą się w okolicach ujścia gruczołów potowych i łojowych. Na liczebność drobnoustrojów na skórze mają wpływ wilgotność i temperatura środowiska w którym człowiek przebywa. Przy wzroście temperatury i wilgotności zwiększa się ilość mikroflory.

Mikroflora skóry:

• Staphylococcus (Gronkowce) koagulazo-ujemne np. Staphylococcus epidermidi, Staphylococcus hominis.

• Streptococcus

• Corynobacterium

• Propionibacterium spp. Nadmierny wzrost Propionibacterium acnes związany z zwiększoną produkcją łoju przez gruczoły łojowe, który stanowi doskonałą pożywką dla tych bakterii jest jedną z przyczyn trądziku.

• Escherichia coli, inne pałeczki Gram-ujemne - głównie w okolicach odbytu jako flora przejściowa.

• Candida - grzyby zwykle znajdują się pod paznokciami i między palcami

FLORA FIZJOLOGICZNA - drogi oddechowe

Nos i jama nosowo-gardłowa zasiedlane są głównie przez Staphylococcus, Neisseria spp. Corynobacterium spp. W krtani występuje nieliczna mikroflora, podobna jak na tylnej ścianie gardła. Drogi oddechowe poniżej strun głosowych w warunkach zdrowia są jałowe.

FLORA FIZJOLOGICZNA - Układ pokarmowy

Jama ustna i gardło - posiada bardzo bogatą i zróżnicowaną mikroflorę. W płytce nazębnej dominują pałeczki Actinomyces, w kieszonkach dziąsłowych bytują pałeczki beztlenowe (Bacterioides i Provatella), natomiast na miękkich powierzchniach paciorkowce jamy ustnej (Streptococcus) i wiele innych.

Przełyk i żołądek - brak stałej mikroflory. Przejściowa flora pochodząca z jamy ustnej, gardła i spożywanego pożywienia, ginie w kwaśnym środowisku żołądka.

Jelito cienkie - w początkowej części jelita cienkiego znajduje się nieliczna mikroflora ze względu na intensywną perystaltykę jelit, obecność żółci i soku trzustkowego oraz niskie pH. W jelicie krętym jest obecna liczna flora głównie beztlenowa.

Jelito grube - obojętny odczyn i powolna perystaltyka, zapewniają bakteriom optymalne warunki do rozwoju. Bakterie stanowią ⅓ masy kałowej. W skład flory jelita grubego wchodzą m.in. Bacterioides spp. Bifidobacterium spp. Provatella spp. Fusobacterium spp, Lactobacillus spp. Clostridium spp. Enterococcus spp, Escherichia coli.

Flora jelitowa niemowląt

W momencie porodu przewód pokarmowy niemowląt jest jałowy. Flora jelitowa rozwija się już w pierwszych dniach życia. Flora jelitowa noworodków i niemowląt urodzonych o czasie karmionych naturalnie składa się z pałeczek Bifidobacterium, Lactobacillus i ziarenkowców Lactococcus. U dzieci urodzonych przedwcześnie kolonizacja „dobrymi” szczepami jest opóźniona co sprzyja kolonizacji przez patogeny szpitalne. U niemowląt karmionych butelką przeważają pałeczki z rodziny Enterobacteriaceae.

Korzystnie na rozwój prawidłowej flory jelitowej u niemowląt wpływa karmienie mlekiem matki, wprowadzanie na oddziałach metody rooming-in i odpowiednich zasad higieny. Zaburzenia w homeostazie flory jelitowej niemowlęcia sprzyjają rozwojowi infekcji dróg oddechowych, noworodkowej martwicy jelit, zaburzeniom immunologicznym oraz kolce.

FLORA FIZJOLOGICZNA - układ moczowy i płciowy

W warunkach fizjologicznych układ moczowy jest jałowy, z wyjątkiem dolnej części cewki moczowej

CEWKA MOCZOWA

Flora cewki moczowej nie jest obfita. Większość mikroorganizmów to bakterie Gram-dodatnie.

Ponieważ cewka moczowa u mężczyzn jest dłuższa, jest bardziej sterylna i skuteczniej chroni przed wnikaniem bakterii do pęcherza moczowego.

Górne odcinki narządów płciowych męskich i żeńskich pozbawione są mikroorganizmów. U kobiet śluz nagromadzony w szyjce macicy ma właściwości przeciwbakteryjne, co chroni jamę macicy przed osiedlaniem się w niej drobnoustrojów. Błona śluzowa pochwy jest miejscem bytowania licznych mikroorganizmów.

Flora fizjologiczna pochwy

W ciągu życia kobiety skład mikroflory zmienia się i jest ściśle związany z aktywnością hormonów płciowych, głównie estrogenów.

Wysoki poziom estrogenów →Komórki nabłonka pochwy wytwarzają glikogen → Pałeczki Lactobacillus fermentują glikogen, powstaje kwas mlekowy, który zakwasza środowisko pochwy do pH 3,6-4,6 → Niskie pH uniemożliwia rozwój innych drobnoustrojów.

Pierwsze 2-3 tygodnie życia noworodka - florę fizjologiczną pochwy stanowią głównie pałeczki kwasu mlekowego (Lactobacillus) - stan związany z wysokim poziomem estrogenów pochodzących od matki.

Następnie spada poziom estrogenów - florę tworzą S. epidermidis, Enterococcuc spp. Bacterioides spp. i inne

W okresie dojrzewania poziom estrogenów wzrast. Główny składnik flory fizjologicznej kobiet w wieku rozrodczym stanowią pałeczki Lactobacillus.

W okresie pomenopauzalnym mikroflora pochwy przypomina środowisko pochwy u dziewczynek przed okresem pokwitania.

NOSICIELSTWO

Występowanie w organizmie drobnoustrojów patogennych, które nie powodują choroby. Mogą stanowić zagrożenie dla otoczenia nosiciela i dla niego samego, jeśli zostanie zachwiana równowaga immunologiczna organizmu .

Nosicieli dzieli się na:

• Zdrowych - osoby które nie chorowały, nosicielstwo jest skutkiem kolonizacji lub zakażenia bezobjawowego.

• Ozdrowieńców - osoby po przebytych chorobach zakaźnych, u których nadal namnaża się czynnik chorobotwórczy ale nie powoduje objawów choroby.

1. NOSICIELSTWO - Staphylococcus aureus (Gronkowiec złocisty)

Staphylococcus aureus - kolonizuje przedsionek nosa u 20-40% osób, a wśród personelu medycznego nawet 90%. Bakterie te są przenoszone głównie na rękach pracowników służby zdrowia!!!

Gronkowiec złocisty jest czynnikiem etiologicznym wielu schorzeń:

• Zakażenia skórne: liszajec, zapalenie mieszków włosowych, czyraki, ropnie

• Zakażenia głębokie: zapalenie szpiku i kości, zapalenie płuc, ostre zapalenie wsierdzia, zapalenie stawów, posocznica, ropnie narządów wewnętrznych

• Choroby wywołane toksynami gronkowcowymi: gronkowcowe zapalenie złuszczające skóry, gronkowcowe zatrucia pokarmowe, TSS

2. NOSICIELSTWO - Streptococcus pyogenes

Mimo, że jest najczęstszym bakteryjnym czynnikiem etiologicznym zakażeń gardła i migdałków, może bytować na błonach śluzowych górnych dróg oddechowych u nosicieli

Streptococcus pyogenes powoduje:

• Zakażenia pierwotne (ropne):

• Zapalenie gardła i angina

• Róża

• Ropne zapalenie skóry

• Gorączka połogowa

• Martwicze zapalenie powięzi

• Zapalenie ucha środkowego, zatok

• Płonica (szkarlatyna)

• Nieropne następstwa:

• Gorączka reumatyczna

• Ostre paciorkowcowe kłębuszkowe zapalenie nerek

• Rumień guzowaty

3. NOSICIELSTWO - Haemophilus influenzae

Pałeczki Haemophilus spp. głównie H. parainfluenzae i bezotoczkowe szczepy H. influenzae stanowią składnik flory fizjologicznej górnych dróg oddechowych. Szczepy otoczkowe mogą kolonizować błony śluzowe dzieci, szczególnie w zamkniętych populacjach - przedszkolach, żłobkach. Otoczkowe szczepy H. influenzae szczególnie serotyp b (Hib) mogą być przyczyną ostrych inwazyjnych zakażeń o ciężkim przebiegu u małych dzieci. Wywołują zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie nagłośni, zapalenie stawów oraz posocznicę.

4. NOSICIELSTWO - Salmonella

Salmonella Typhi (pałeczka duru brzusznego) wywołuje dur brzuszny. W przebiegu choroby występują gorączka, wymioty, biegunka, wysypka skórna. Infekcja pozostawia czasami nosicielstwo tych pałeczek w jelicie lub drogach żółciowych, co stanowi zagrożenie dla osób przebywających w otoczeniu nosiciela.

ZAKAŻENIA OPORTUNISTYCZNE

Grupa zakażeń wywoływana przez drobnoustroje warunkowo chorobotwórcze = oportunistyczne.

Są to drobnoustroje, które w warunkach równowagi, osiedlone w typowym dla siebie ekosystemie, pozostają tam jako komensale lub symbionty. Drobnoustroje oportunistyczne nie są niebezpieczne dla zdrowego organizmu.

Mogą powodować zakażenia, także o ciężkim przebiegu, u osób z zakłóconą równowagą immunologiczną, lub w przypadku przedostania się ich do miejsc które z natury nie posiadają własnej flory.

CZYNNIKI PREDYSPONUJĄCE DO ZAKAŻEŃ OPORTUNISTYCZNYCH

• Zakłócona równowaga immunologiczna (z przyczyn wrodzonych lub nabytych)

• Zakażenia innymi drobnoustrojami (np. HIV; wirusowe zakażenia dróg oddechowych otwierają wrota zakażeniom bakteryjnym)

• Choroby układu oddechowego lub pokarmowego przebiegające z obniżeniem odporności humoralnej lub komórkowej

• Przewlekłe, wyniszczające choroby (nowotwory)

• Zaburzenia metaboliczne (cukrzyca, niewydolność nerek, nadczynność tarczycy lub przytarczyc, alkoholizm)

• Dieta bogata w cukry - zakażenia grzybicze

• Czynniki jatrogenne:

• Radio- i chemioterapia

• Leki immunosupresyjne

• Antybiotyki o szerokim spektrum działania

• Zabiegi i badania diagnostyczne wiążące się z przerwaniem ciągłości tkanek

• Długotrwałe cewnikowanie

• Ciężkie oparzenia

• Przesunięcie naturalnej mikroflory do przestrzeni naturalnie jałowych

1

---