Wzór |
Nazwa |
Mechanizm działania |
Efekt farmakologiczny |
Zastosowanie |
Met. oznaczania |
|||
|
Łacińska |
Polska |
Systematyczna |
synonim |
|
|
|
|
p. fenyloalkioaminy
|
Cinnarizinum |
Cynaryzyna |
1-cynamylo-4-difenylometylo piperazyna |
Stugeron |
- nieselektywnie blokuje (antagonista) kanały wapniowe typu L zależne od potencjału oraz kanały sodowe (klasa B) - hamuje działanie kalmoduliny oraz niektórych neuroprzekaźników i neuromodulatorów (m.in. noradrenaliny, histaminy) - duża lipofilność |
-silne i długotrwałe rozszerzenie naczyń krwionośnych obwodowych i mózgowych (hamują indukowany przez jony wapniowe skurcz naczyń) - aktywność przeciwhistaminowa |
- stany niedokrwienne mózgu - zaburzenia psychiczne związane ze starzeniem - po urazach i udarach mózgu - w zaburzeniach krążenia obwodowego - lek pomocniczy w terapii psychotropowej |
Acydymetrycznie w środowisku bezwodnym wg FPVI |
p. 1,4-dihydropirydyny
|
Nifedipinum |
Nifedipina |
Ester dimetylowy kwasu 2,6-dimetylo-4-(2-nitrofenylo)-1,4-dihydropirydyno-3,5-dikarboksylowego |
Cordafen |
- selektywnie blokuje (antagonista) kanały wapniowe typu L zależne od potencjału (klasa A) - duża lipofilność (łatwe wchłanianie z przewodu pokarmowego) |
- silne rozszerzenie tętnic obwodowych, naczyń wieńcowych (hamują indukowany przez jony wapniowe skurcz naczyń) - zmniejszenie ciśnienia krwi - zmniejszenie obciążenia mechanicznego i zmniejszenie zużycia tlenu przez serce |
- nadciśnienie - choroba niedokrwienna serca - podaje się z lekami β-adrenolitycznymi |
Cerometrycznie wobec kwasu nadchlorowego wg Ph. Eur V |
Azotan organiczny
|
Glyceryli tirnitras |
Triazotan glicerolu |
triazotan 1,2,3-propanotriolu |
Nitrogliceryna |
Pod wpływem reduktazy glutanozależnej wydziela się rodnik NO·, który stymuluje wytwarzanie cGMP, który aktywuje kinazy proteinowe, które powodują zahamowanie fosforylacji łańcucha miozyny i tworzenie elementów kurczliwych. - szybkie ale krótkie działanie |
- działanie rozkurczowe na mięśnie gładkie naczyń (zwłaszcza żylnych) - polepsza ukrwienia mięśnia sercowego i zmniejsza jego zapotrzebowanie na tlen |
- choroba wieńcowa - w pstrych napadach dusznicy bolesnej
|
Kolorymetrycznie wg FPIV |
Azotan organiczny
|
Isosorbidi dinitras |
Diazotan izosorbidu |
2,5-diaztotan 1,4:3,6-dianhydrosorbitolu |
Sorbonit, ISDN |
- j.w. - pod wpływem reduktazy powstają 2 aktywne farmakologicznie metabolity - silniejsze i dłuższe działanie od gliceryny |
- działanie rozkurczowe na mięśnie gładkie naczyń (zwł. żylnych) - polepsza ukrwienia mięśnia sercowego i zmniejsza jego zapotrzebowanie na tlen |
- choroba wieńcowa - zapobiegawczo i leczniczo w dusznicy bolesnej - przewlekła niewydolność krążenia |
Kolorymetrycznie (subst.) i metodą HPLC (gotowe postaci leku) wg FPVI |
p. dimetyloksanytyny
|
Pentoxifyllinum |
Pentoksyfylina |
1-(5-oksoheksylo) teobromina |
Oxypentifylli-num, Agapurin |
- zw. akt plazminogenu, zmn. akt antyplazminy - obniża poziom fibrynogenu - uwalnianie prostacykliny - zmniejszenie adhezji i agregacji płytek |
- rozszerzenie obwod. naczyń krwionośnych - poprawia właściwości reologiczne krwi i dowóz tlenu do tkanek - hamuje tw. zakrzepów - potęguje dział. leków obniżających ciś. krwi |
- przewlekłe niedokrwienie kończyn dolnych, a także w stanach niedokrw. mózgu - choroba oczu pochodzenia naczyniowego |
Acydymetrycznie w środowisku bezwodnym technika potencjometryczną wg Ph. Eur V |
p. hydrazynoftalazyny
|
Dihydralazinum (Dihydralazini sulfas) |
Dihydralazyna (siarczan dihydralazyny) |
1,4-dihydrazynoftalazyna, siarczan |
Nepresol |
- wazodilatator - działanie bezpośrednio rozszerzające na mięśniówkę naczyń krwionośnych |
- rozkurcz naczyń krwionośnych i zmniejszenie w ten sposób oporu obwodowego co prowadzi do obniżenia ciśnienia krwi |
- środek obniżający ciśnienie krwi (gł. rozkurczowe) - w hipertonii - podaje się z lekami β-adrenolitycznymi |
Bromiano-metrycznie wg FPVI |
p. hydrazynoftalazyny
|
Todralazinum (Todralazini hydrochloridum) |
Todralazyna (chlorowodorek todralazyny) |
Ester etylowy kwasu 2-(1-ftalazynylo) hydrazyno karboksylowego, chlorowodorek, jednowodny |
Binazin |
j.w |
j.w |
j.w |
Acydymetrycznie w środ. bezwodnym wg FPVI i argentometrycznie techniką pot. wg Szyszki |
p. ksantyny
|
Aminophyllinum dihydricum |
Aminofilina Dwuwodna |
1,3-dimetyloksantyna, etylenodiamina, dwuwodna |
Euphyllinum |
- nieselektywny bloker fosfodiesterazy -> wzrost cAMP, cGMP -> - rozszerzenie oskrzeli - bloker receptorów adenozynowych A1 i A2 - pobudza ośrodek oddechowy i uwrażliwia go na CO2, |
- rozszerzenie oskrzeli - rozszerzenie naczyń krwionośnych - działanie moczopędne - rozkurcza drogi żółciowe - zwiększa skuteczność mięśni oddechowych (zwłaszcza przepony) |
- astma oskrzelowa - choroby płuc - stany zapalne oskrzeli z odczynem spastycznym - pomocniczo w rozkurczaniu dróg żółciowych oraz udarze mózgu |
Acydymetrycznie i następnie alkalimetrycznie po reakcji z AgNO3 (subst. i roztwór) wg FPVI |
p. ksantyny
|
Diprophyllinum |
Diprofilina |
7-(2,3-dihydroksypropylo)-1,3-dimetyloksantyna |
- |
j.w
|
j.w
|
j.w
|
Acydymetrycznie w środowisku bezwodnym techniką potencjometryczną lub spektrofoto-metrycznie wg FPVI |
p. ksantyny
|
Theophyllinum |
Teofilina |
1,3-dimetyloksantyna, jednowodny |
Theospirex |
j.w |
j.w |
j.w |
Alkalimetrycznie po reakcji z AgNO3 wg FPVI |
alkaloid izocholinowy
|
Papaverinum (papaverini hydrochloridum) |
Papaweryna (chlorowodorek papaweryny) |
1-(3,4-dimetoksybenzylo)-6,7-dimetoksy izochinolina, chlorowodrek |
- |
- działanie bezp.na m. gł.: hamują fosfodiesterazy, co prowadzi do zwiększenia stężenia cAMP, a następnie zwiotczenie mięśni gładkich i ich rozkurczu (spazmolityki bezpośrednie - spazm. muskulotropowe) |
- spazmolityczne działanie na mięśnie gładkie: rozkurcz oskrzeli, naczyń wieńcowych, zwolnienie perystaltyki jelit, rozkurcz pęcherza moczowego i moczowodu, pęcherzyka żółciowego i macicy |
- stosowana jest w skurczach i nadmiernej pobudliwości mięśniowej w obrębie przewodu pokarmowego, układu moczowo-płciowego - w zaburzeniach krążenia obwodowego i ośrodkowego |
Acydymetrycznie w środowisku bezwodnym wg FPVI |
alkaloid izocholinowy
|
Drotaverinum (Drotaverini hydrochloridum) |
Drotaveryna (chlorowodorek drotaveryny) |
6,7-dietoksy-1-(3,4-dietoksybenzylideno)-1,2,3,4-tetrahydroizochinolina, chlorowodorek |
No-Spa |
j.w - mniej trwała i bardziej podatna na utlenianie od papaweryny, ale działa silniej i dłużej. |
j.w - szybkie i silne działanie spazmolityczne na mięśnie gładkie |
j.w |
Acydymetrycznie w środowisku bezwodnym lub spektrofoto-metrycznie wg FPVI |