1.Pedagogika wczesnoszkolna jako dyscyplina pedagogiczna- miejsce PW wśród dyscyplin pedagogicznych
Aktywność własna jest podstawą poznania, rozwoju. Wyzwalanie aktywności własnej dziecka. Należy uwzględnić warunki w jakich odbywa się działalność wychowawcza, treści, środowiska, różne problemy wychowawcze.
Subdyscypliny: dydaktyka, teoria wychowania, historia wychowania, andragogika, pedeutologia, pedagogika przedszkolna, pedagogika wczesnoszkolna
Pedagogika wczesnoszkolna- subdyscyplina pedagogiczna; zajmuje się wychowaniem, nauczaniem i uczeniem się dzieci w młodszym wieku szkolnym. W części ogólnej zajmuje się ustaleniem mechanizmów. Część szczegółowa pedagogiki wczesnoszkolnej dotyczy nauczania poszczególnych przedmiotów.
Podmiotem badań pedagogiki wczesnoszkolnej jest uczeń w młodszym wieku szkolnym (7- 10lat)
Przedmiotem badań pedagogiki wczesnoszkolnej jest proces nauczania, wychowania

3. Techniki Celestyna Freinet'a w pracy z dziecmi w klasach 1-3

Celestyn Freinet, zamiast tradycyjnego nauczania podręcznikowego opartego na autorytecie nauczyciela i autora podręcznika, opracował i urzeczywistnił w praktyce tzw. techniki pracy szkolnej. Z pośród nich na uwagę zasługują następujące:

• swobodne teksty dzieci połączone z gazetką klasową jako podstawa do nauki czynnego języka ojczystego,

• doświadczenia poszukujące jako podstawa do samodzielnej pracy uczniów w zakresie matematyki, nauk przyrodniczych, geografii i historii,

• planowanie pracy indywidualnej i zbiorowej przez uczniów pod kierunkiem nauczyciela,

• różnorodne formy ekspresji artystycznej i technicznej jako podstawa wychowania estetycznego i technicznego,

• referaty jako środek rozwijania zainteresowań oraz umiejętności samokształceniowych,

• korespondencja i wymiana międzyszkolna jako podstawa szerokich kontaktów społecznych,

• spółdzielnia klasowa jako naturalna forma samorządu dziecięcego.• organizowanie doświadczenia społecznego dzieci poprzez wycieczki, wywiady i spotkania z rówieśnikami, ciekawymi ludźmi oraz korespondencje i wymianę międzyszkolną,

• wychowanie przez pracę zorganizowaną w samorządnym spółdzielczym zespole, na którą składają się doświadczenia poszukujące, rozwiązywanie różnych problemów, ćwiczenia sprawności szkolnych przy wykorzystaniu fiszek autokorektywnych, referatów, opracowań tematycznych itp.

• rozwijanie swobodnej ekspresji artystycznej poprzez: malarstwo, rzeźbę, ceramikę, swobodny taniec, teatr, muzykę, ekspresję słowną, swobodny tekst, poezję itp.

4.Argumenty na to, że PW jest dyscypliną naukową:
-Ma swój przedmiot badań (proces nauczania i wychowania oraz kształtowania osobowości, uwarunkowania procesu dydaktyczno-wychowawczego, uczeń w młodszym wieku szkolnym i jego rozwój)
-Ma swoją teorię nauczania i uczenia się (nauka czytania i pisania przebiega w specyficzny sposób)
-Określa swoje cele i treści kształcenia
-Ma ściśle określony proces nauczania i uczenia się (ścisły tok postępowania na zajęciach)
-Ma ściśle określone formy pracy
-Ma specyficzne środki dydaktyczne (proste, duże pomoce)
-Ma odrębne planowanie pracy (rozkład programu nauczania)
-Ma określony teren badań (szkoła, rodzina, środowisko)
-Spełnia funkcje dyscypliny naukowej: 1) poznawczą- okrywa, tłumaczy fakty występujące na tym szczeblu kształcenia, ustala związki, uogólnienia, wnioski; 2) utylitarną- PW dostarcza nauczycielom, rodzicom i instytucjom wychowawczym zbioru przepisów, reguł i norm postępowania z dzieckiem
5.Cele i zadania pedagogiki wczesnoszkolnej
-Przygotowanie dziecka do życia zgodnego z samym sobą (tworzenie sytuacji i warunków do kształtowania możliwości poznawczych uczniów. Kształtowanie dojrzałości emocjonalnej, która pozwoli na kierowanie swoim postępowaniem. Wyrabianie wrażliwości w kontaktach z działami kultury i zjawiskami przyrody. Rozwijanie i przekształcanie spontanicznej motywacji poznawczej w motywację świadomą (wewnętrzną). Przygotowanie do podejmowania dłuższych wysiłków intelektualnych i fizycznych. Rozbudzanie i stymulowanie wrażliwości i zdolności dziecka. Kształtowanie umiejętności precyzyjnego wyrażania swoich myśli w mowie i piśmie. Kształtowanie aktywności umysłowej i logicznego myślenia. Tworzenie sytuacji sprzyjających poznaniu siebie, swoich potrzeb, możliwości intelektualnych, psychicznych i fizycznych. Tworzenie sytuacji do samokontroli i samooceny. Kształtowanie potrzeby dbania o swoje zdrowie i sprawność fizyczną.
-Przygotowanie dziecka do życia przyjaznego zgodzie przyjaznego innymi (socjalizacja dziecka)- stwarzanie przyjaznego klimatu w szkole, pomaganie mu w dobrym funkcjonowaniu w szkole. Tworzenie sytuacji i warunków do kształtowania poprawnych relacji (uczeń - uczeń, dziecko - rodzice, uczeń - nauczyciel, dziecko - człowiek dorosły, dziecko - kraj), tworzenie warunków do współpracy w zespole, kształtowanie poczucia współodpowiedzialności, wdrażanie do zrozumienia innych, uważnego słuchania, kulturalnego prowadzenia rozmowy, kształtowanie emocjonalnego i racjonalnego stosunku do ojczystego języka, wdrażanie do dbałości o kulturę wypowiedzi, orografii i stylu, kształtowanie poczucia przynależności do narodu, uczenie empatii i rozbudzanie wrażliwości na drugiego człowieka, zaznajamianie normami współżycia społecznego i wdrażanie do ich przestrzegania
-Przygotowanie do życia z przyrodą- poprzez tworzenie sytuacji do kontaktów z przyrodą. Wyrabianie potrzeby poszanowania przyrody, kształtowanie postaw proekologicznych, wdrażanie do aktywnego działania na rzecz ochrony środowiska, odpowiedzialność za środowisko, budzenie zainteresowań przyrodniczych
-Przygotowanie do korzystania z zasobów informacyjnych cywilizacji- tworzenie sytuacji do posługiwania się podstawowymi nośnikami informacji (słowo), odbieranie i przekazywanie informacji gestem, ruchem, barwą, tempem wypowiedzi; odbieranie i przekazywanie informacji poprzez mówienie, mimikę, pantomimę, czytanie, pisanie malowanie, śpiewanie, schematy rysunkowe, symbole matematyczne; zapoznanie z metodami i technikami uczenia się; rozwijanie własnych strategii uczenia się; posługiwanie się przyborami szkolnymi, podstawowymi urządzeniami informacyjnymi i technicznymi

7.Funkcje pedagogiki wczesnoszkolnej
-Opiekuńcza- dbałość najbliższego zdrowie, bezpieczeństwo, należyty rozwój fizyczny
-Diagnostyczno- prognostyczna- możliwie wszechstronne poznanie dzieci i najbliższego związku wynikami rozpoznania- projektowanie najbardziej odpowiednich dróg rozwoju
-Kompensacyjno- usprawniająca- wiąże się najbliższego funkcją prognostyczno- diagnostyczną- eliminowanie, łagodzenie lub rekompensowanie takich odchyleń od normy jak: wady wzroku, słuchu, wymowy; funkcja realizowana jest przez szkołę w kontakcie psychologiem, logopedą
-Poznawcza- wyposażanie uczniów w odpowiedni zasób wiadomości poprzez właściwą realizację wszystkich kierunków edukacji
-Kształcąca- ściśle związana najbliższego funkcja poznawczą, głównie polega na rozwijaniu ogólnych operacji myślowych uczniów, sposobów racjonalnego uczenia się, zdolności koncentracji i podzielności uwagi, pamięci logicznej
-Wychowawcza- związana najbliższego realizacją wszystkich funkcji zadań edukacji najbliższego klasach 1-3; wspomaganie wszechstronnego rozwoju dziecka i kształtowanie postaw społeczno- moralnych

8.Sfera najbliższego rozwoju- konieczność jej uwzględnienia w pracy z dzieckiem w młodszym wieku szkolnym
Aby sprawdzić stan emocjonalny dziecka należy zapoznać się ze sferą najbliższego rozwoju. (Wysocki). Na pewnym poziomie znajdują się aktualne zdolności dziecka. Nie można dawać zadań które są poniżej jego zdolności. Jeżeli zaś wysokie dziecko i tak nie rozwiąże zadania(niska samoocena).
Różnice między potencjalnymi a aktywnymi możliwościami to SNR.
Potencjał możliwości
Wykonanie części zad. Wspólnie z nauczycielem
Rozwiązanie zad. Analogicznego
Konkretne czynności
Instrukcja, naprowadzenie, sugestia
Aktualne możliwości
Musimy rozpoznać dziecko, poziom operacyjny, poziom rozw. Poznawczego i emocjonalnego.
SNR to różnica między aktywnymi a potencjalnymi możliwościami dziecka. określa poziom rozwoju dziecka przez nauczyciela.
Przez pierwsze 3 lata w szkole ma miejsce proces interioryzacji, zaczyna się myślenie operacyjne.
Interioryzacja czynna- przechodzenie od czynności konkretnych do materialnych.
-Czynności konkretne: materialne (rzecz, przedmioty), zmaterializowane
-czynności percepcyjne
-czynności wykonywane w mowie głóśnej np. jakieś konkretne zadanie odnośnie samochodów czyli opowiadanie o kolejności wykonywanych zadań.
-czynności intelektualne (wszystko w pamięci)
Interioryzacja- to proces przchodzenia od czynności konkretnych do umysłowych.
9.Psychologiczna charakterystyka faz rozwoju dziecka w wieku młodszym szkolnym
1 faza-stopniowego przystosowania się do nowego systemu szkolnego 7-8 lat

-nastawienie realistyczne do otaczających je przedm.i zjawisk

- interesuja się glownie swiatem rzeczy realnych

-orientacja w rzeczywistości opiera się na bezpośrednim dzialaniu

-doswiadczenie dosc bogate jednak odnosza się do konkretnych zjawisk i faktow

-wykazuja się niekiedy niezwykla spostrzegawczością

Wyobraznia szczególnie zywa i plastyczna jednak niepodporzdkowana okresl. Zad. I regulom

-stopniowo poddaja się rygorom,ucza się odp na pyt, zgłaszać do odp,wypowiadac zwiezle i jasno

2 faza-okres pelnej adaptacji do wymagań szkoły oraz utrwalania zdobytych wiadomości umiejętności i nawykoe 9-10lat

-znacznie szerszy zakres zainteresowan

-wieksze możliwości umysłowe i społeczne

-stopniowo zaczyna się interesowac przedmiotem i zjawiskami z szerszego kręgu jego środowiska

-mniejszy egocentryzm

-rozwoj zdolności wnioskowania i pamieci

-wzrost racjonalności dzialania-probuje dokonac samooceny i oceniac postepowanie innych

-niekiedy kieruje się społecznymi motywami dzialania

10.Związek PW z wych przedszkolnym
pw
-ed zdrowotna i ruchowa
-ed polonistyczna, matem i środowiskowo społeczna
-ed śr społ i polonistyczna
-ed śr społeczna
-ed muzyczna
-ed techniczna i plastyczna

FORMA: nauka z elementami zabawy
wychowanie przedszkolne
-wych zdrowotne
-wych umysłowe
-wych moralne
-wych społeczne
-wych estetyczne
-wych techniczne

FORMA: zabawa i nauka poprzez zabawe

w obu metody: podające,poszukujące,waloryzujące i operacyjne

11. istota i zakres dojrzałości szkolnej, narzędzia do oceny dojrzałości szk.

DOJRZAŁOŚĆ SZKOLNA- osiaganie przez dziecko takiego stopnia rozwoju umysłowego, emocjonalnego społ. I fiz. Jaki umozliwia mu udział w zyciu szkolnym i opanowanie tresci programowych w kl 1 ( b. Wilgocka-okoń)

-gotowosc dziecka do rozpoczęcia nauki zalezna od poziomu jego rozwoju, zwłaszcza zdrowia i zdolności przystosowania się do nowego środowiska( m. Kwiatkowska)

4 KRYTERIA DOJRZALOSCI SZKOLNEJ: rozwoj fiz., procesow poznawczych, dojrzałość spoleczna i emocjonalna

SPOSOBY DIAGNOZY DOJRZAŁOŚCI SZKOLNEJ test dojrzałości szkolnej, badania percepcji wzrokowej, badania percepcji słuchowej, badanie lateralizacji, wywiad z rodzicami1.Test dojrzałości szkolnej

Zawiera on zadania, które są odpowiednio dobrane. Test ten stosuje się indywidualnie i grupowo. Do badania dojrzałości szkolnej stosuje się m. in. test dojrzałości szkolnej opracowany przez Barbarę Wilgocką-Okoń 2.Badania percepcji wzrokowej, Test Rozwoju Percepcji Wzrokowej jest niewerbalnym, rysunkowym testem, który służy do oceny rozwoju percepcji wzrokowej: koordynacji wzrokowo-ruchowej, spostrzegania figury i tła, kształtu, położenia figur, stosunków przestrzennych. Przeznaczony do badania dzieci w wieku przedszkolnym i w pierwszych klasach szkoły podstawowej. Badanie indywidualne (u dzieci młodszych) lub grupowe (u dzieci starszych), czas wykonywania testu nieograniczony, badanie indywidualne średnio zajmuje 30-45 minut, a grupowe - 60 3.Badania percepcji słuchowej. Zdolność percepcji dźwięków mowy rozwija się w ciągu życia dziecka zależnie od stanu centralnego układu nerwowego, a w tym analizatora słuchowego i warunków w jakich rozwija się dziecko .Poziom rozwoju percepcji słuchowej w zasadniczy sposób decyduje o postępach w rozwoju mowy i nauki czytania. Na czynność spostrzegania słuchowego dźwięków mowy składają się czynności: spostrzeganie i odróżnianie od siebie wypowiadanych głosek (np. „ r „ poprawne i tzw. r francuskie) oraz zjawisk prozodycznych (miejsce akcentu intonacji zdania , tempa mowy) to wg B.Rocławskiego słuch fonetyczny.4.Badanie lateralizacji -Lateralizacja- to przewaga jednej strony podczas czynności ruchowych, rozwija się w ciągu życia dziecka.Praworęczność ustala się ok. 2-3 r. ż., a leworęczność w wieku 3-4 lat.Ostatecznie dominacja czynności ruchowych w większości przypadków ustala się do 6 r. ż. Proces ten zostaje zakończony w wieku szkolnym

.12. Dojrzałość do uczenia się czytania pisania i liczenia. DOJRZAŁOŚĆ DO UCZENIA SIĘ MATEMATYKI 1)Dziecięce liczenie2) Operacyjne rozumowanie na poziomie konkretnym3) Zdolność do odrywania się od konkretów i posługiwanie się reprezentacjami symbolicznymi4) Dojrzałość emocjonalna5) Zdolność do syntetyzowania oraz zintegrowania funkcji percepcyjno-motorycznych DOJRZAŁOŚĆ DO NAUKI CZYTANIA I PISANIA opiera się, podobnie jak dojrzałość matematyczna, na rozumieniu sensu kodowania i dekodowania informacji za pomocą umownych symbol i prawidłowej orientacji przestrzennej. Istotne jest, aby w procesie wspomagania rozwoju doskonalić świadomość fonologiczną, analizę syntezę słuchową i wzrokową, pamięć wzrokową i słuchową, uwagę słuchową i wzrokową, ma pamięć ruchową dzięki czemu możliwe jest przetwarzanie obrazu graficznego na ruch.

13. Metody nauczania w klasach 1-3
-podające-przyswajanie przez uczniów gotowej wiedzy( wyklad opowiadanie instrukcja)
-poszukujące czyli problemowe- np. eksperyment, drama i giełdy pomysłów ( klasyczna met. Problemowa, met. Heurystyczna, doświadczenia)
-operacyjne-dzieci działając uczą się projektowania, planowania, doboru narzędzi i posługiwania się nimi, podejmowania decyzji( ćwiczebne, realizacji zad wytwórczych)
-waloryzacyjne(nauczanie przez przeżywanie)- sytuacje w których uczniowie obserwują, odtwarzają, wytwarzają a także przezywają określone wartości o charakterze społecznym. moralnym, estetycznym( impresyjne, ekspresyjne)

14.Metody aktywizujące w pracy z dzieckiem w kl 1-3

CEL: akcent na ucznia i jego możliwości, rozwoj sfery poznawczej emocjon i społ w rownym stopniu, nacisk na ekspresje tworcza, rozwijanie samodzielnego myslenia autonomii wewn. Wyzwalanie procesu samowychowania i samokształcenia

NAUCZYCIEL WYCHOWAWCA:jako aranżujący syt. Uczenia się jako osoba wspierajaca; akcent na postawy naucz.: szacunek akceptacja ciepłoUCZEN WYCHOWANEK: aktywna rola ucznia pobudzanie motywacji wewn, zainteresowań, nagrody i kary zewn. Nie sa koniecznePROGRAM: integracja tresci przedmiotowych laczenie teori z praktyka, udzial uczniow w planowaniu programu METODY: dominacja technik odkrywczych, eksperymentalnych, uczenie się przez doświadczenie, praca grupowa i indywid. Często z indywid. Zadaniami zasady pracy mogą być negocjowane elastyczna aranzacja przestrzeni , malo testowania GRUPA: akcent na współpracę komunikacja każdego z każdym, wykorzystywanie elementów treningu grupowego

15. porównanie tradycyjnych i aktywizujących metod naucz.( pkt 14 +)

Metody tradycyjne:CEL: akcent na realizacje programu rozwoj sfery poznawczej. Male znaczenie ekspresji twórczej

NAUCZ-WYCHOWAWCA: jako dystrybutor i źródło wiedzy akcent na zasob wiedzy teoret. Nauczyciela UCZEN WYCHOWANEK: bierna rola ucznia motywacja zewn. przez kary i nagrodyPROGRAM: separacja tresci przedmiot. Wiedza gł. Teoret. Uczniowei nie maja nic do powiedzenia w planowaniu progr. METODY: dominacja wykładu, pracy z podr. Technik pamięciowych praca frontalna nad zadaniami takimi samymi dla każdego ucznia zasady pracy określane naucz. Sztywna aranzacja przestrzeni- rzedy lawek regularne testowanie GRUPA: akcent na rywalizacje, komunikacja jednokanalowa naucz-uczeń zdominowana przez nauczyciela akcent na utrzymanie ciszy

16.Formy pracy uczniów klasach 1-3:
-Zbiorowa (każdy ma jednakowy dostęp do informacji)
-Grupowa (jednolita, zróżnicowana- jeśli chodzi o zadania)
-Indywidualna (jednolita- każdy pracuje samodzielnie i ma te samo zadanie jak inni, zróżnicowana)
Dojrzałość szkolna- jest to gotowość dziecka do rozpoczęcia nauki, zależna od poziomu jego ogólnego rozwoju, zwłaszcza zdrowia i zdolności przystosowania się do nowego środowiska (M. Kwiatkowska)

17.Zadania szkoły na poziomie edukacji wczesnoszkolnej
-Zapewnienie opieki i wspomaganie rozwoju dziecka w przyjaznym, bezpiecznym i zdrowym środowisku
-Uwzględnienie indywidualnych potrzeb dziecka, troska o zapewnienie równych szans, umocnienie wiary we własne siły
-Stwarzanie warunków do rozwoju samodzielności, dążenia do osiągania celów, podejmowanie odpowiedzialności za siebie i najbliższe otoczenie
-Rozwijanie wrażliwości moralnej, stwarzanie warunków indywidualnego i grupowego działania na rzecz innych dzieci
-Wzmacnianie poczucia tożsamości moralnej, historycznej, narodowej i etnicznej dziecka
-Kształtowanie umiejętności obserwacji, ułatwienie zrozumienia zjawisk zachodzących w dostępnym doświadczeniu dziecka, otoczeniu przyrodniczym, społecznym, kulturowym, technicznym
-Rozbudzanie ciekawości poznawczej, zachęcanie do aktywności badawczej, wyrażania własnych myśli i przeżyć
-Rozwijanie wrażliwości estetycznej, tworzenie warunków do rozwoju wyobraźni, fantazji oraz ekspresji plastycznej, muzycznej i ruchowej
20.Współpraca z rodzicami- formy współpracy, pedagogizacja rodziców

Formy współpracy: zebrania, wywiadówki, wygłaszanie prelekcji, dyżury nauczycieli rozmowy tel. List do rodziców, zebrania klasowych rad rodzicow, udzial rodzicow w wycieczkach, imprezach szkolnych, wspolne rozwiązywanie problemow dydaktycznych i wychowawczych, praca rodzicow na rzecz szkoly, praca wyrownawcza rodzica z dzieckiem pod kierunkiem nauczyciela, wspolne określanie zdolności dziecka

21.Sylwetka nauczyciela- wychowawcy klas 1-3
-przygotowany metodycznie i merytorycznie(umie definiować cele, metody, dobrać śr dyd, opanowane różnorodne metody prowadzenia zajęć, posiada wiedzę którą ma przekazać uczniom, chęć podnoszenia kwalifikacji, umiejętność poznawania uczniów i integracji klasy, indywidualne podejście do ucznia, odpowiedzialny przewidujący, twórczy, tolerancyjny,
-w relacjach z rodzicami- regularnie inf o postępach lub problemach dziecka, dostosowanie jęz do poziomu rodziców(społ, kult) traktowanie partnerskie, umiejętność negocjowania z rodzicami
-dobry obserwator
-nie poniża i nie wyróżnia dzieci
-umie przyznać się do niewiedzy, błędu

22.Podejście edukacyjne w procesie aktywizowania uczniów klas 1-3
a) podejście zadaniowe :
- percepcyjno- odtwórczy charakter uczenia się,
- wiedza typu "wiem że"
- aktywność zewnętrznie sterowana,
b) projektowanie okazji edukacyjnych:
- percepcyjno- wyjaśniający charakter uczenia się
- wiedza typu "wiem dlaczego",
- aktywność własna motywowana,
c)podejście sytuacyjne :
- percepcyjno- innowacyjny charakter uczenia się,
- umiejętności ucznia jako rezultat jego własnej aktywności,
- aktywność twórcza,
23.Formy integracji w szkole
-Zajęcia zintegrowane
-blok przedmiotowy
-ścieżka edukacyjna
24.Modele programów nauczania
-Program jako wykaz treści nauczania odpowiada na pytanie, „czego uczyć?” a nie „jak uczyć?”
-Jako rejestr doświadczeń- rozpatrywany z punktu widzenia uczącego się a nie z pozycji nauczyciela. Zawiera to, czego uczeń się faktycznie nauczył a nie to, czego miał się nauczyć
-Program jako zestaw planowanych czynności pedagogicznych ucznia i nauczyciela
-Program jako kompletny zestaw zaplanowanych czynności edukacyjnych
-Program jako zestaw, wykaz jednostkowych zadań dla uczącego się

25.Kryteria doboru i układu treści kształcenia
Kryteria doboru treści kształcenia (wg Komorowskej):
-Kryterium selekcji- związane z dyscypliną podstawową (dobiera się najistotniejsze, podstawowe, elementarne treści z dziedziny konkretnej)
-Kryterium trwałości wiedzy (wybiera się treści, które zachowują szczególna trwałość i nie ulegają częstym zmianom). Zapoznaje się uczniów z podstawowym kanonem wiedzy, który trzeba opanować. Treści powinny stanowić jasna, klarowną całość, być spójne i niesprzeczne. Treści realistyczne dla danej grupy wiekowej.
-Kryterium przydatności- jest to kryterium praktyczne i pragmatyczne. Dobiera się treści, które będą przydatne w przyszłości. Kryterium to ma walory motywacyjne ze względu na atrakcyjność dla uczących się, kryterium dość kontrowersyjne.
-Kryterium potrzeb uczących się- związane oczekiwaniami uczących się, poziomem ich motywacji i zainteresowań. Ma walory motywacyjne.
Kryteria układu treści kształcenia:
-Kryterium struktury dyscypliny akademickiej
-Kryterium przydatności (najwcześniej powinne być nauczane, ponieważ jest najpotrzebniejsze na dalszych etapach nauki)
-Kryterium motywacyjne (umożliwia szeregowanie treści według atrakcyjności ich dla ucznia)
-Kryterium przyswajalności (stopniowanie trudności od najprostszych do najtrudniejszych)
Rodzaje układu treści programowych:
-Liniowy- kolejność treści nauczania z góry ustalona i przestrzegana, zachwianie układu (pominięcie materiału) może spowodować dalsze uczenie się; omawiamy partię materiału, nie wracamy do nich, ciąg wzajemnie warunkujących się ogniw
-Koncentryczny- te same zagadnienia pojawiają się wielokrotnie z przerwami, za każdym razem wzbogacane o nowe informacje (stopniowe dawkowanie szerszej wiedzy np. przyroda
-Spiralny- uczniowie zapoznają się z problemami wyjściowymi i stopniowo rozszerzają zakres informacji związanych z problemem wyjściowym, systematycznie pogłębiają jego treść, nie ma przerw w przyswajaniu zagadnienia
26.Warunki dopuszczenia programu nauczania do użytku szkolnego:
-Program powinien zawierać cele edukacyjne kształcenia i wychowania
-Materiał nauczania związany z celami edukacji (treści nauczania)
-Procedury osiągania celów (metody, techniki, formy organizacyjne pracy uczniów na lekcjach)
-Opis złożonych osiągnięć ucznia i propozycję metod ich oceny;
-Przydatność dydaktyczna- do napisanego programu powinny być dołączone 2 recenzje (jedna napisana przez osobę z 5-letnim stażem pracy na konkretnym etapie edukacyjnym i druga przez nauczyciela mianowanego)
-Poprawność merytoryczna

27?.Budowa programu:
-zgodny z podstawą programową
-musi być dopuszczony do użytku(być na liści MEN)
-składa się ze zbioru celów do zrealizowania, treści, obszary tematyczne, podręcznik dla ucznia, ćw dla ucznia, zestaw sprawdzianów.
28.Kryteria oceny programów
-Zgodność z podstawami programowymi- program powinien zawierać całość podstawy, zawierać dodatkowe treści spójne z treściami podstawowymi
-Poprawność konstrukcyjna- musi zawierać charakterystykę (opis, dla kogo jest przeznaczony), cele nauczania, wykaz treści programowych, opis procedur, osiągnięcia ucznia, ocenę ucznia
-Poprawność merytoryczna- zgodność z ustaleniami danymi w dyscyplinie naukowej, treści muszą być zgodne, prawdziwe, najistotniejsze, spójne, najnowsze tendencje i osiągnięcia w danej dziedzinie
-Poprawność dydaktyczna- materiał przystępny dla ucznia (grupy wiekowej), uwzględniać powinien zainteresowania i potrzeby uczniów, stopniowanie treści, powinien umożliwiać indywidualizację nauczania
29.Program nauczania z punktu widzenia:
-Nauczyciela- umożliwia pracę z uczniami, prowadzenie kontroli bieżącej i okresowej i ocenianie ucznia, odpowiednia realizacje poszczeg. partii materiału, rozwijanie u uczniów kompetencji i umiejętności, indywidualizację pracy w klasie, zróżnicowanie zakresu nauczania, wybór podręczników i książek programowych
-Ucznia- musi być przydatny w praktyce, zrozumiały, umożliwiający własną pracę, zapewnić rozumienie systemu oceniania, być atrakcyjny pod względem treści i form pracy

30.Obudowa programu
Podręcznik dla ucznia
Ćwiczenia dla ucznia
Podręcznik metodyczny dla nauczyciela
Zestaw środków i pomocy dydaktycznej

31.Model podręcznika dla klas 1-3,

kryteria jego oceny: MERYTORYCZNE tresci powinny umożliwiać realizacje celow, tresci podst. Powinny być traktowane priorytetowo zestwa cw dostoi. Do możliwości percepcyjnych ucznia, podr powinien zawierac bogaty zestwa polecen zadan i cw umożliwiających praca indywidualna DYDAKTYCZNE:do minimum powinny być ograniczne tresci teoret. Dotyczące kształt nowych pojęć powinny być zadania ukierunkowujące samodzielna prace uczniow material teoret. Nie może być wiodący w stos. Do zestawu ćw. Tematyka zadan powinna być dostosowana do zainteresowan dziecka i ukazywac praktyczną przydatność wiedzy EDYTORSKIE: atrakcyjne ilustracje, schematy, treści podstawowe powinny być wyeksponowane
33. Kontrola i ocena osiągnięć edukacyjnych uczniów kl 1-2

KONTROLA: -nadzór, przegląd, porównanie stanu faktycznego z wymaganym ( Pszczółkowski)- Sprawdzanie osiągnięć uczniów które pozwala stwierdzic czy i w jakim stopniu uczniowie opanowali material programowy jakie pojecia reguly umiejętności zostaly stosunkowo lepiej przyswojone a jakie słabiej ( Kuligowska) OCENA: wypowiedz o charakterze oceniającym(okon) -informacja o efektach uczenia się dostarczanie uczniowi przez kogos lacznie z wartościami tych efektow( Kuligowska)

34. Funkcje oceny:

funkcja informacyjna- dająca rzetelne i wyczerpujące informacje na temat poziomu wiedzy, stanu wiadomości i umiejętności oraz przewidywań na przyszłość;funkcja kontrolna- sprawdzająca postępy ucznia, jego możliwości i kierunek rozwoju; ułatwia to nauczycielowi określenie drogi doskonalenia i rozwoju ucznia, wytyczenie nowych zadań dostosowanych do możliwości i indywidualnego tempa pracyfunkcja motywacyjna- dopingująca ucznia do pogłębiania wiedzy, realizowania programu i poszerzania własnych zainteresowań.

35. Ocena efektywna E i nieefektywna NE.

E-Ocena oparta na konkrecie, np. "doskonały wstęp" - zachęca do czytania NE-Ogólnikowa, np. "widzę, że się starałeś, wyszło nieźle, mogło być lepiej" E-Wykazanie autentycznego zainteresowania, np. "fantastycznie! A może poślemy Twoją pracę na konkurs?" NE-Ocena rutynowa, np. "no dobrze, zupełnie przyzwoicie, może być" E-Kryteria oceny znane są uczniom i są przez nich akceptowane NE-Kryteria znane są tylko nauczycielowi, dla uczniów niejasne E-Nagradzane jest nie tylko osiągnięcie ale także i wysiłek NE- Nagradzane jest samo osiągnięcie bez uwzględnienia warunków towarzyszących E- Dostarcza się uczniowi maksimum informacji o wartości jego pracy NE- Dostarcza mu się minimum informacji o wartości pracy E-W ocenie uwzględnia się górną granicę możliwości ucznia NE-Nie rozbudza się jego ambicji E-Porównuje się dokonania ucznia z jego wcześniejszymi osiągnięciami NE-Porównuje się dokonania ucznia z osiągnięciami innych uczniów, najczęściej lepszych E-Ocena ma zachęcać NE-Ocena ma zawstydzać, jeśli oczekiwania nauczyciela nie są spełnione E-Uwzględnia się stopień trudności zadania dla tego właśnie ucznia - podejście indywidualne NE-Ocenia się wszystko jednakowo E-Dobrą ocenę wiąże się z umiejętnościami i motywacją ucznia NE-Dobrą ocenę kładzie się na karb "szczęśliwego trafu", przypadku, zbiegu okoliczności lub wyjątkowo łatwego zadania

36.Style oceniania.

1. Ocenianie kształtujące - polega na dostarczaniu uczniom i nauczycielom inf. Zwrotnych na temat obecnej pracy, osiągnięć, aby stalo się jasne co należy zrobic aby udoskonalic uczenie się 2. ocenianie sumujące- ma charakter koncowy wystepuje w koncowym momencie realizacji progr. I ma za zadanie ocenic osiągnięcia ucznia w zakresie zrealizowanego progr. Oraz jego calosciową wiedze i umiejętność 3. ocenianie kryterialne- osiągnięcia uczniów oceniane SA w stosunku do wczesniej określonych konkretnych kryteriow 4.ocenianie różnicujące- pomiar osiągnięć uczniow w porównaniu z osiągnięciami innych uczniow 5.ocenianie ipsatywne -ma miejsce wtedy gdy uczniowie sami określają punkty wyjscia w momencie oprac. Planu dzialania czy planu rozwoju 6.dydaktyczne- oparte wyłącznie na kryteriach programowych 7. społeczno-wychowawcze - oparte na wielu kryteriach

37.Ocena opisowa w edukacji wczesnoszkolnej

Ocena opisowa powinna zawierać rzetelną obserwację ucznia:
-jego zdolność do przyswajania wiadomości
-koncentracji uwagi
-rozwój myślenia logicznego
-rozwój wyobraźni ;;Funkcje oceny opisowej:-motywacyjna-informacyjna-podsumowująca

38.Kryteria oceny osiągnięć edukacyjnych dzieci
Poprawność wykonania zadań- stopień samodzielności- forma podejmowanej czynności -tempo pracy- rodz. Aktywności- jakośc sposobu rozwiązywania zadan- dostrzeganie i formułowanie problemu -jakosc analizy zad. -wytwarzanie pomysłów rozwiązań sytuacji i zadan problemowych -zastosowanie w praktyce spos. Rozwiązywanie zadan -planowanie czynności i praktyczna realizacja planu -doprowadzenie czynności do celu -podejmowanie wysilku przezwyciężenia trudu -poziom wiadomości i umiejętności z zakresu danej eduk. -zewnwtrzne przejawy aktywnosci
39. metody oddziaływań wychowawczych

Sygnały wychowawcze-- procesy i zjawiska psychologiczne: wzorzec czynności wzór osobowy przykład--naśladownictwo identyfikacja modelowanie; zadania wymagania—uczenie się powtarzanie ćwiczenia wzmacnianie przez nagrody i kary; spoleczna sytuacja wychowawcza—interakcja społeczna role społeczne; wartości normy zasady postepowania—interioryzacja internalizacja

40.Trudności i niepowodzenia uczniów- rodzaje, przyczyny, sposoby terapii
przyczyny:
-biopsychiczne(uwarunkowania środowiskowe) takie które tkwią w uczniu w biologicznej(zaburzenia w obszarze motoryki małej i dużej, choroba, niepełnosprawność) i psychicznej(nadpobudliwość, ADHD, choroby psychiczne, obniżony rozwój intelektualny) , niedostosowanie spoleczne
-czynniki zewnętrzne, środowiskowe- społeczne(status rodziny zarobki, wykształcenie, sposoby spędzania wolnego czasu), ekonomiczne(dochód rodziny, warunki mieszkaniowe, możliwości inwestowania w dziecko)
-związek ze środowiskiem szkolnym, nauczycielem (nie potrafi inspirować, przekazywać wiedzy, złe podejście do ucznia, rutyna, nieumiejętność w stosowaniu metod nauczania,środków dyd, niekorzystne cechy osobowościow.) szkoła(przestrzała struktura organizacyjna, przepełnione klasy, stare budynki, brak kół zainteresowań, brak pomocy i śr dyd, brak życia szkoły poza zajęciami) program(brak właściwego poziomu merytorycznego i metodycznego, błedy merytoryczne w podręcznikach)

RODZAJE: A. zależne od ucznia- niewłaściwe spos uczenia się wynikaj. Z niezanajomosci zasad pracy umysłowej, braki materialu z wcześniejszych okresow nieumiejętność przeprowadzenia takich operacji jak:obserwowanie wnioskowanie porównywanie itp. B. zalezne od nauczyciela: nie stos. Skutecznych metod nauczania- uczenia się nie likwiduje brakow w wiedzy uczniow nie wzbudza zainteresowanie nauką C. zalezne od programu kształcenia: uczen spotyka się z nowymi treściami często zupełnie obcymi słownictwo staje się coraz bardziej naukowe nowe pojecia są bardzo złożone, odbiegające od tresci doświadczeń życiowych D. zalezne od stos. form metod środków realizacji programu: nieodpowiednie podr. I przedstawiające tresci nauczania w sposób malo atrakcyjny często maja zły układ duzy stopien abstrakcyjności co w większości przypadkow nie służy przezwyciężaniu trudności

42. Uczen zdolny- charakterystyczne cechy

-jest indywidualista -uczy się szybciej i z mniejszym wysilkiem -osiagniecia w nauce i innych dziedzinach sa najczęściej wysokie - posiada wysoka sprawność jezykowa, dobra pamiec - poszukuje nietypowych problemów, ciekawych metod rozwiązywanie zadan -zauwaza wszystkie szczegóły -odroznia rzeczy istotne od nieistotnych - posiada wysoka zdolność koncentracji uwagi -cechuje się głębszymi dążeniami poznawczymi, wieksza oryginalnością myslenia,charakteryzuje go wyższy poziom wiary we wlasne sily i zaufania do samego siebie
43.Rozwiązywanie sytuacji konfliktowych-etapy rozwiązywanie konfliktow w szkole

1.wyrazamy gotowość rozwiązania konfliktu-uzgadniamy dogodny termin- ustalamy reguly pracy nad problemem 2.okreslamy istote problemu- nazywamy problem -mowimy jakie uczucia wywołują w nas zachowanie partnera -okreslamy nasze potrzeby i oczekiwania 3. poszukujemy możliwych rozwiązań -zglaszamy rozne pomysły rozwiązań - oceniamy je z punktu widzenia interesu obu stron 4. wybieramy rozwiązanie satysfakcjonujące obie strony 5. oceniamy wynik, podkreślamy strony pozytywne

45. sposoby poznawania zespołu klasowego.

1.Obserwacja polegająca na gromadzeniu danych droga spostrzeżeń, Uzyskanie wiedzy ogólnej o obiekcie badań, która daję podstawę do szczegółowego planowania dalszego toku badań, a głownie do sformułowania zagadnień i hipotez 2.Wywiad Rozmowa badającego z badanymi według opracowanych dyspozycji lub w oparciu o specjalny kwestionariusz, Służy do poznania opinii, faktów danej zbiorowości, Zebrany materiał służy do analizy układów i zależności między zjawiskami 3.Ankieta Technika gromadzenia informacji, polegająca na wypełnianiu samodzielnie przez badanego kwestionariuszy o wysokim stopniu standaryzacji, Pytania są konkretne, ścisłe, jednoproblemowe, najczęściej zamknięte i zaopatrzone w tzw. kafeterię, czyli zestaw możliwych odpowiedzi 4.Techniki socjometryczne Pozwalają na poznanie uwarunkowań, istoty i przemian nieformalnych związków międzyosobowych w grupach rówieśniczych Wg J.L. Moreno polega na podaniu wszystkim członkom grupy starannie przemyślanych i specjalnie sformułowanych uprzednio pytań, dotyczących badanego problemu5.Badanie dokumentów Gromadzenie wstępnych, opisowych i ilościowych informacji o badanym zjawisku wychowawczym lub instytucji, Jest technika poznawania biografii jednostek i opinii wyrażonych w dokumentach

---