TECHNOLOGIA BUDOWY MEBLI

1 KONSTRUKCJE MEBLOWE

Każdy mebel jest pewnego rodzaju  konstrukcją układu części składowych i sposobu ich połączenia. Pojedyncze części mebla noszą nazwę elementów konstrukcyjnych. Odrębny zestaw konstrukcyjny złożony z kilku elementów to podzespół konstrukcyjny ( np. oparcia krzeseł). Konstrukcja złożona z kilku  podzespołów  stanowiąca zamknięta całość nosi nazwę zespołu konstrukcyjnego (np.  nadstawka biurka ). Elementy , podzespołu i zespoły konstrukcyjne tworzą różne układy konstrukcyjne. 

Wszystkie meble ze względu na konstrukcje dzielimy na dwie grupy :meble skrzyniowe i meble szkieletowe.

O przynależności mebla do danej grupy mebli decyduje przewaga elementów konstrukcyjnych.

Meble skrzyniowe charakteryzują się przewagą elementów płytowych, które zamykają jakąś przestrzeń np. szafy, komody , skrzynie. Zasadnicze części - boki i wieńce- mogą być połączone ze sobą  w różny sposób. W grupie mebli skrzyniowych zasadniczo spotykamy  konstrukcje stojakowe, konstrukcje wieńcowe, konstrukcje typowo skrzyniowe które występują w  różnych mieszanych wariantach.

Meble szkieletowe zbudowane są z elementów nie zamykających przestrzeni , tworzących szkielet na którym wsparte są pozostałe części mebla takie jak  oparcie , siedzenie , blat roboczy. Do tego typu mebli należą  krzesła, fotele, łóżka, parawany, stoły.  W meblach szkieletowych występują konstrukcje bez oskrzyniowa, konstrukcja deskowa, konstrukcja jednoczęściowa, konstrukcja kolumnowa, konstrukcja krzyżakowa, konstrukcja stojakowa, konstrukcja ramowa, konstrukcja skrzyniowa

2. BUDOWA MEBLI

3. POŁĄCZENIA STOLARSKIE

Połączenie stolarskie jest to układ w meblu polegający na złączeniu dwóch lub większej liczby elementów lub podzespołów. W zależności od układu łączonych elementów połączenia dzielimy na dwie grupy : połączenia równoległe i połączenia kątowe.

4. NARZĘDZIA STOLARSKIE

Jednymi z podstawowych narzędzi stolarskich są narzędzia służące do trasowania  czyli wyznaczania na powierzchni materiału linii obróbki oraz osi i obwodów otworów. Trasowanie umożliwia także racjonalne wykorzystanie materiału. Do wstępnego trasowania wykorzystuje się takie przyrządy pomiarowe jak miary, liniały o długości do 2,5 m , cyrkle nastawne, kątowniki prostokątne stalowe i drewniane, kątowniki nastawne, ołówki oraz rysiki.  Do sprawdzania dokładności wykonanych operacji stosuje się specjalne cyrkle zwane mackami ( zewnętrzne i wewnętrzne), oraz suwmiarki  z noniuszem. Do trasowania wykorzystuje się także wszelkiego rodzaju wzorniki wykonywane ze sklejki, blach czy tworzyw sztucznych. Przy trasowaniu należy brać pod uwagę właściwości drewna do kurczenia i uwzględniać nadmiary.  

 

Do podziału drewna służą piły, czyli wieloostrzowe narzędzia których konstrukcja , wielkość i rodzaj dostosowany jest do sposobu i rodzaju piłowania. Piła składa się z  uzębionej stalowej taśmy zwanej brzeszczotem oraz oprawy. Piły dzieli się na piły z brzeszczotem naprężanym oraz piły z brzeszczotem zamocowanym w rękojeści.

Do grupy z brzeszczotem naprężanym należą różnego rodzaju  piły ramowe. W zależności od zastosowania do określonych prac dzieli się je na krawężnice do rozrzynania, poprzecznicę  do przerzynania, czopnicę do rozrzynania (narzynania ) czopów, odsadnicę do przerzynania ( odsadzania) czopów, krzywice do piłowania linii krzywych.

Do grupy pił jednochwytowych należą: płatnica do przerzynania większych płyt drewnianych , otwornice do wyrzynania zarysów krzywolinijnych i okrągłych , narznica nastawna do narzynania drewna na określoną głębokość, grzbietnica do dokładnego piłowania, przyrznica do fornirów z dwustronnym brzeszczotem.

Struganie jest to proces  wyrównania powierzchni drewnianych i uzyskania odpowiednich wymiarów (grubość i szerokość), albo dla uzyskania powierzchni kształtowych. W zależności od celu strugania rozróżnia się strugania wstępne wyrównujące, struganie grubościowo-szerokościowe, struganie profilowe, struganie obróbcze oraz struganie wygładzające. Ze względu na przeznaczenie i związany z tym profil poprzeczny płozy i ostrza strugi dzielimy na płaszczyznowe (podstawowe) służące do obróbki płaszczyzn (zdzierak, równiak, spust, gładzik, zębak), strugi do profili złączeniowych ( wręgownik, kątownik, wpustnik, wypustnik, płetwiak, wyżłabiak, strugi profilowane - zdobniki ( żłobnik, wałkownic, falownik), strugi do obrabiania powierzchni krzywych ( krzywak, ośnik), strugi gładzice płaskie i profilowane.

 

W zależności od przeznaczenia rozróżnia się dłuta stolarskie, ciesielskie, rzeźbiarskie i tokarskie. Dłuto składa się ze stalowego trzpienia zakończonego z jednej strony ostrą krawędzią tnącą, a z drugiej strony zakończonego szyjką osadzaną w drewnianym trzonku. Budowa dłut jest prawie jednakowa, różnią się od siebie jedynie wielkością i kształtem ostrzy. Najczęściej spotykane w stolarstwie są dłuta płaskie z ostrymi i ściętymi krawędziami bocznymi stosowane do wykonywania złączy wczepowych. Ponadto używane są dłuta gniazdowe ( przysiek) do głębokiego dłutowania, dłuta żłobaki  o półokrągłym rynienkowym kształcie ostrza do wykonywania wyżłobień oraz otworów, oraz dłuta kąciaki bez trzonka z dwoma ostrzami służą do wygładzania narożników we wgłębieniach i do wykonywania niewielkich gniazd.

Są to jedne z najstarszych narzędzi używanych przez człowieka, służące do uderzania w materiał w celu jego obróbki, do uderzania w inne narzędzie, takie jak dłuta, punktaki itp. lub do wbijania w różne powierzchnie gwoździ, kołków , klinów itp. Młotek składa się z dwóch podstawowych elementów - obucha i trzonka. Ze względu na rodzaj obucha młotki dzieli się na zwykłe mechaniczne, stolarskie, tapicerskie, rzeźbiarskie, ciesielskie.  

 

Do wykonania wszystkich prac związanych z obróbka , łączeniem i wykańczaniem drewna niezbędny jest stół stolarski. Aby przytrzymać elementy w określonym położeniu, używa się  ścisków stolarskich. Do ściskania desek przy klejeniu ich na szerokość służy zwornica - ścisk, którego używa się w przypadku elementów długich do 300 cm. Do dociskania niewielkich elementów służą ściski sprężynowe. Należy pamiętać  że należy zawsze podkładając jakąś deseczkę aby na obrabianym elemencie nie powstały wgniecenia a nacisk został równomiernie rozłożony.

 

5. ODNAWIANIE MEBLI

Co zrobić będąc posiadaczem starego zniszczonego  mebla?  Czy  samodzielnie próbować naprawić uszkodzenie czy oddać mebel do specjalistycznego zakładu w którym dokonana zostanie renowacja?

Aby pomóc Państwu odpowiedzieć na to pytanie, umieściliśmy na stronie kilka porad dotyczących odnawiania mebli .Po zapoznaniu się z materiałami i technikami naprawy, ocenicie Państwo własne możliwości w tym zakresie i podejmiecie odpowiednią decyzję. Renowacja mebli nie jest bardzo trudna wymaga jednak czasu, cierpliwości i zapału.

Aby pomóc Państwu odpowiedzieć na to pytanie, umieściliśmy na stronie kilka porad dotyczących odnawiania mebli .Po zapoznaniu się z materiałami i technikami naprawy, ocenicie Państwo własne możliwości w tym zakresie i podejmiecie odpowiednią decyzję. Renowacja mebli nie jest bardzo trudna wymaga jednak czasu, cierpliwości i zapału.

Politura czy lakier ?

Pierwszym pytaniem na jakie musimy odpowiedzieć jest stwierdzenie czy mebel pokryty jest Politurą czy lakierem.  Aby sie o tym przekonać dokonamy próby. W  mało widocznym miejscu powierzchnię mebla pocieramy wacikiem zwilżonym spirytusem. Po kilku minutach oglądamy pocieraną watę.
- Jeżeli jest  czysta - to znaczy, że drewno było polakierowane,
- Jeżeli stanie się szara, brudna - to także drewno było lakierowane ale jest  brudne,
- Jeżeli watka zacznie się lepić i zabarwi kolorem mebla - to znaczy ze mebel był politurowany .  

Czyszczenie politury -  Do czyszczenia powierzchni  mebli politurowanych stosujemy mieszaninę benzyny lakowej z olejem lnianym. Do umycia blatu stołu wystarczy mieszanina 50 cm3 benzyny (1/5 szklanki) i 10 cm3 oleju lnianego (proporcja 5:1). Benzynę lakową (sprzedawaną także pod nazwą Lack Nafta lub Alifat Nafta) kupimy w sklepach  z farbami. Olej lniany (nie  mylić z pokostem lnianym) można kupić w sklepie dla artystów plastyków lub markecie budowlanym.  

Uwaga Benzyna jest łatwopalna dlatego opisane niżej czynności wykonujemy przy otwartym oknie nie używając żadnego ognia ani nie znajdując się w pobliżu  zapalonego na kuchni gazu, piecyka gazowego i zapalonego papierosa..
Zanim posłużymy się mieszaniną czyszcząca warto z  powierzchni politury , szczególnie z blatów stołów usunąć nakapane plamy po różnych napojach. Powierzchnie mebla przemywamy szmatką lekko zwilżoną zwykłą wodą i natychmiast potem wycieramy do sucha (inną szmatką).

Jak to zrobić. Przed przystąpieniem do pracy zakładamy gumowe rękawice.  Mocno wstrząśniętą przygotowaną mieszaninę z benzyny lakowej i oleju lnianego nawilżamy (nie moczymy) flanelową szmatkę i przecieramy nią mebel na niewielkiej powierzchni. Jeżeli szmatka się brudzi odwracamy ją i ponownie przecieramy powierzchnię (jeżeli mebel jest bardzo brudny  możemy użyć miękkiego papieru toaletowego). Tak samo postępujemy z innymi częściami mebla. Posmarowana mieszaniną powierzchnia stanie się lśniąca. Jeżeli po godzinie mebel jest nadal tłusty i lśniący to należy go wypolerować czystą, suchą szmatką flanelową.

Pielęgnacja  politury -  nie zalecamy stosowania dostępnych na rynku  mleczek i sprayów  do odświeżania mebli ani sprzedawanych w tubkach past zawierających wosk typu "FORNIT". W preparatach tych znajdują się środki, które nie wysychają  lecz  tworzą na powierzchni mebla klejąca się brzydka warstwę w którą z łatwością wnika kurz.  Do częstego pielęgnowania politury najlepiej posłużyć się dostępnym na rynku preparatem „Meblo”  marki Kiwi, lub jeżeli posiadamy bardzo jasny mebel politurowany, możemy użyć oleju wazelinowego.  

Jak to zrobić. Miękką flanelową szmatkę lekko zwilżamy (nie moczymy) preparatem  MEBLO lub wazelinowym i delikatnie wcieramy go w powierzchnię mebla. Nanoszona warstwa musi być cienka. Po 15-tu minutach kiedy powierzchnia mebla stanie się matowa możemy ponownie przetrzeć ją olejkiem. Jeżeli natomiast nadal jest  tłusta, to  nadmiar wycieramy inną suchą flanelową szmatką. Odświeżanie możemy przeprowadzać raz na tydzień po warunkiem ze nanoszona warstwa będzie cienka bowiem proces ten ma korzystny wpływ na mebel i nie tylko optycznie go wybłyszcza, lecz nasącza i impregnuje, dzięki czemu staje się bardziej odporny na zachlapanie i spowalnia wysuszanie drewna.

Czyszczenie lakieru -  zalecamy stosowania dostępnych na rynku  mleczek typu Cif, które prowadzą do zmatowienia lakierów. Najkorzystniej używać letniej wody  odrobina mydła  lub płynu do mycia naczyń. Miękką flanelową szmatkę  moczymy , a następnie mocno wyciskamy i przecieramy nią powierzchnie mebla. Następnie czyszczone wycieramy do sucha inną sucha szmatką. Silne zabrudzenia w bruzdach usuwamy posługując się szczoteczka do mycia rąk, należy pamiętać aby nie trzeć powierzchni zbyt silnie.

Pielęgnacja lakieru - zalecamy „Odnawiacz lakieru” marki Starwax, który jest bardzo wydajny a meble odświeżone tym preparatem dłużej utrzymują świeżość. Jeżeli używamy popularne odświeżacze w tubkach i sprayu należy zachować umiar w stosowaniu tych preparatów. W swoim składzie mają one wosk który nie wysycha do końca lecz po kilku miesiącach  tworzy warstwę do której łatwo przyczepi się kurz i brud.  

Uwaga.  Zalecany  preparat jest łatwo palny dlatego opisane niżej czynności wykonujemy przy otwartym oknie nie używając żadnego ognia ani nie znajdując się w pobliżu  zapalonego na kuchni gazu, piecyka gazowego i zapalonego papierosa.

Jak to zrobić. Preparat rozprowadza się miękką szmatką (flanelową) na niedużej powierzchni mebla odczekuje ok. 5 minut, po czym  poleruje się do sucha inną miękką szmatką.

---