Jonasz Załęski 15.11.2006
150301
POLITECHNIKA WROCŁAWSKA
INSTYTUT FIZYKI
Sprawozdanie z ćwiczenia nr 81
Temat: Badanie prążków Newtona.
Zestaw przyrządów użytych w ćwiczeniu
Mikroskop
Płytki szklane płasko-równoległe
Soczewki płasko wypukłe
Filtry interferencyjne
Oświetlacz mikroskopowy z zasilaczem
Cel ćwiczenia:
Celem jest zapoznanie się ze zjawiskiem interferencji światła, występującym w klinie optycznym oraz zastosowanie tego zjawiska do celów pomiarowych.
Opis ćwiczenia:
Po oczyszczeniu soczewki i płytki płasko - równoległej oraz odpowiednim ustawieniu ich na stoliku mikroskopu, włączone zostało oświetlenie. Po ustawieniu na mikroskopie barwnego obrazu prążków interferencyjnych i założeniu na oświetlacz filtra interferencyjnego przystąpiliśmy do pomiarów. W celu zmierzenia średnicy wybranego prążka naprowadzaliśmy pionowe ramię krzyżyka okularu na jego lewą i prawą stronę. W obu położeniach odczytywaliśmy wskazania al i ap czujnika zegarowego. Wyniki pomiarów są przedstawione w tabeli.
Wyniki pomiarów
Filtr IF 575
Numer prążka |
al [mm] |
∆ al [mm] |
ap [mm] |
∆ ap [mm] |
k = 1 |
0,56 |
0,01 |
0,70 |
0,01 |
|
0,57 |
|
0,72 |
|
|
0,57 |
|
0,72 |
|
|
0,59 |
|
0,71 |
|
|
0,55 |
|
0,77 |
|
|
0,56 |
|
0,71 |
|
k = 2 |
0,79 |
|
0,97 |
|
|
0,77 |
|
0,97 |
|
|
0,79 |
|
0,98 |
|
|
0,77 |
|
0,95 |
|
|
0,83 |
|
0,96 |
|
|
0,80 |
|
0,94 |
|
k = 3 |
1,07 |
|
1,09 |
|
|
1,06 |
|
1,10 |
|
|
1,06 |
|
1,11 |
|
|
1,06 |
|
1,10 |
|
|
1,03 |
|
1,09 |
|
|
1,06 |
|
1,09 |
|
Filtr nieznany
Numer prążka |
al [mm] |
∆ al [mm] |
ap [mm] |
∆ ap [mm] |
k = 1 |
0,53 |
0,01 |
0,65 |
0,01 |
|
0,55 |
|
0,62 |
|
|
0,55 |
|
0,60 |
|
|
0,56 |
|
0,68 |
|
|
0,57 |
|
0,65 |
|
|
0,52 |
|
0,69 |
|
k = 2 |
0,88 |
|
0,82 |
|
|
0,87 |
|
0,84 |
|
|
0,87 |
|
0,90 |
|
|
0,86 |
|
0,89 |
|
|
0,86 |
|
0,89 |
|
|
0,87 |
|
0,85 |
|
k = 3 |
1,05 |
|
1,15 |
|
|
1,07 |
|
1,16 |
|
|
1,06 |
|
1,16 |
|
|
1,08 |
|
1,16 |
|
|
1,03 |
|
1,12 |
|
|
1,05 |
|
1,18 |
|
Tabele obliczeń
(Filtr IF 575)
Numer prążka |
al [mm] |
∆ al [mm] |
al śr [mm] |
∆ al śr [mm] |
ap [mm] |
∆ ap [mm] |
ap śr [mm] |
∆ ap śr [mm] |
r [mm] |
r śr [mm] |
∆ r śr [mm] |
R [m] |
∆ R [m] |
R śr [m] |
k = 1 |
0,56 |
0,01 |
0,57
|
0,0056 |
0,70 |
0,01 |
0,72 |
0,01 |
0,63 |
0,64
|
0,014 |
0,72
|
0,031
|
0,69 |
|
0,57 |
|
|
|
0,72 |
|
|
|
0,645 |
|
|
|
|
|
|
0,57 |
|
|
|
0,72 |
|
|
|
0,645 |
|
|
|
|
|
|
0,59 |
|
|
|
0,71 |
|
|
|
0,65 |
|
|
|
|
|
|
0,55 |
|
|
|
0,77 |
|
|
|
0,66 |
|
|
|
|
|
|
0,56 |
|
|
|
0,71 |
|
|
|
0,635 |
|
|
|
|
|
k = 2 |
0,79 |
|
0,79
|
0,0091 |
0,97 |
|
0,96 |
0,016 |
0,88 |
0,88
|
0,017 |
0,67
|
0,026
|
|
|
0,77 |
|
|
|
0,97 |
|
|
|
0,87 |
|
|
|
|
|
|
0,79 |
|
|
|
0,98 |
|
|
|
0,885 |
|
|
|
|
|
|
0,77 |
|
|
|
0,95 |
|
|
|
0,86 |
|
|
|
|
|
|
0,83 |
|
|
|
0,96 |
|
|
|
0,895 |
|
|
|
|
|
|
0,80 |
|
|
|
0,94 |
|
|
|
0,87 |
|
|
|
|
|
k = 3 |
1,07 |
|
1,06
|
0,0056 |
1,09 |
|
1,10 |
0,013 |
1,08 |
1,08
|
0,015 |
0,67
|
0,019
|
|
|
1,06 |
|
|
|
1,10 |
|
|
|
1,08 |
|
|
|
|
|
|
1,06 |
|
|
|
1,11 |
|
|
|
1,085 |
|
|
|
|
|
|
1,06 |
|
|
|
1,10 |
|
|
|
1,08 |
|
|
|
|
|
|
1,03 |
|
|
|
1,09 |
|
|
|
1,06 |
|
|
|
|
|
|
1,06 |
|
|
|
1,09 |
|
|
|
1,075 |
|
|
|
|
|
Numer prążka |
al [mm] |
∆ al [mm] |
al śr [mm] |
∆ al śr [mm] |
ap [mm] |
∆ ap [mm] |
ap śr [mm] |
∆ ap śr [mm] |
r [mm] |
r śr [mm] |
∆ r śr [mm] |
R [m] |
∆ R [m] |
R śr [m] |
λ [nm] |
∆ λ [nm] |
∆ λ/ λ [%]
|
k = 1 |
0,53 |
0,01 |
0,55
|
0,0075 |
0,65 |
0,01 |
0,65 |
0,014 |
0,59 |
0,60
|
0,01 |
0,72
|
0,031
|
0,69
|
494,7 |
4,95 |
7,2 |
|
0,55 |
|
|
|
0,62 |
|
|
|
0,585 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0,55 |
|
|
|
0,6 |
|
|
|
0,575 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0,56 |
|
|
|
0,68 |
|
|
|
0,62 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0,57 |
|
|
|
0,65 |
|
|
|
0,61 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0,52 |
|
|
|
0,69 |
|
|
|
0,605 |
|
|
|
|
|
|
|
|
k = 2 |
0,88 |
|
0,87
|
0,003 |
0,82 |
|
0,87 |
0,013 |
0,85 |
0,87
|
0,01
|
0,67
|
0,026
|
|
561,96 |
8,83 |
|
|
0,87 |
|
|
|
0,84 |
|
|
|
0,855 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0,87 |
|
|
|
0,9 |
|
|
|
0,885 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0,86 |
|
|
|
0,89 |
|
|
|
0,875 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0,86 |
|
|
|
0,89 |
|
|
|
0,875 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0,87 |
|
|
|
0,85 |
|
|
|
0,86 |
|
|
|
|
|
|
|
|
k = 3 |
1,05 |
|
1,06
|
0,0071
|
1,15 |
|
1,16 |
0,018 |
1,1 |
1,11
|
0,01
|
0,67
|
0,019
|
|
606,58 |
5,93 |
|
|
1,07 |
|
|
|
1,16 |
|
|
|
1,115 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1,06 |
|
|
|
1,16 |
|
|
|
1,11 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1,08 |
|
|
|
1,16 |
|
|
|
1,12 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1,03 |
|
|
|
1,12 |
|
|
|
1,075 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1,05 |
|
|
|
1,18 |
|
|
|
1,115 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Wzory
Promień k - tego pierścienia wyznaczyłem ze wzoru:
Promień krzywizny badanej soczewki wyznaczyłem ze wzoru:
Błąd obliczenia promienia:
Długość fali ze wzoru
Błąd λ
Wnioski
W doświadczeniu wyznaczaliśmy promień krzywizny R oraz długość fali światła przepuszczonego przez monochromatyczny filtr. Wyznaczenie promienia krzywizny soczewki nie stanowi dużego problemu. Wystarczający jest zestaw złożony z mikroskopu oraz ze źródła światła o znanej długości fali. Na błąd pomiaru promienia największy wpływ miała niedokładność ustawienia pionowego ramienia krzyżyka na brzegu pierścienia. Znając już promień krzywizny soczewki można wyliczyć długość fali świetlnej. Jest on już niestety obarczony większym błędem, gdyż jest wyliczany pośrednio z promienia R.
.