Wyznaczanie zależności współczynnika załamania światła od stężenia roztworu za pomocą refraktometru Abbego
(ćwiczenie nr 64)
WSTĘP
Cele ćwiczenia:
wyznaczenie zależności n(C)
wyznaczenie stężenia roztworu na podstawie pomiarów wykonanych na roztworach
o znanych stężeniach.
W tym doświadczeniu bezwzględny współczynnik załamania światła n wyznaczany jest przy pomocy refraktometru, dzięki zjawisku całkowitego wewnętrznego odbicia. Zachodzi ono w przypadku, gdy promień świetlny przechodzi z ośrodka o większej wartości współczynnika n (optycznie gęstszego) do ośrodka o mniejszej wartości n (optycznie rzadszego).
Dla kątów padania mniejszych od tzw. kąta granicznego światło ulega zarówno odbiciu jak i załamaniu. Dla kątów padania większych od kąta granicznego światło nie ulega załamaniu i zachodzi wyłącznie odbicie. Promień świetlny padający pod kątem granicznym ulega załamaniu i dalej biegnie równolegle do granicy dwóch ośrodków.
OBLICZENIA
Wykres zależności współczynnika załamania światła ni od stężenia C roztworu.
Na podstawie wykresu można stwierdzić, iż roztwór Cx miał stężenie równe ok. 0,165 g/cm3 (1,65 ∙ 10-4 kg/m3).
Kąt graniczny dla każdego z badanych roztworów (oraz dla wody destylowanej) liczony według wzoru:
αg = sin-1 (gdzie nśr - średnia wartość współ. załamania obliczona z trzech pomiarów)
|
nśr |
αg |
1 |
1,3324 |
48,64˚ |
2 |
1,3394 |
48,3˚ |
3 |
1,3460 |
47,98˚ |
4 |
1,3520 |
47,7˚ |
5 |
1,3579 |
47,43˚ |
6 |
1,3630 |
47,2˚ |
7 |
1,3681 |
46,97˚ |
8 |
1,3530 |
47,65˚ |
BŁĘDY
c [g/cm3] |
Δc [g/cm3] |
Błąd względny |
Bł. wzgl. procentowy |
0 |
0,0025 |
- |
- |
0,050 |
0,0025 |
0,05 |
5% |
0,100 |
0,0025 |
0,025 |
2,5% |
0,150 |
0,0025 |
0,017 |
1,7% |
0,200 |
0,0025 |
0,013 |
1,3% |
0,250 |
0,0025 |
0,01 |
1% |
0,300 |
0,0025 |
0,0083 |
0,83% |
Cx = 0,165 |
0,01 |
0,061 |
6,1% |
n |
Δn |
Błąd względny |
Bł. wzgl. procentowy |
1,3324 |
0,0005 |
0,00038 |
0,038 % |
1,3394 |
0,0005 |
0,00037 |
0,037 % |
1,3460 |
0,0005 |
0,00037 |
0,037 % |
1,3520 |
0,0005 |
0,00037 |
0,037 % |
1,3579 |
0,0005 |
0,00037 |
0,037 % |
1,3630 |
0,0005 |
0,00037 |
0,037 % |
1,3681 |
0,0005 |
0,00037 |
0,037 % |
1,3530 |
0,0005 |
0,00037 |
0,037 % |
WYNIK DOŚWIADCZENIA. WNIOSKI.
Współczynnik załamania światła rośnie liniowo wraz ze wzrostem stężenia roztworu gliceryny. Dokładnośc pomiaru n przy użyciu refraktometru Abbego jest wysoka - wartość n dla wody jest równa 1,3324 +/- 0,0005 i zgadza się z najczęściej podawaną wartością - 1,33.
Na podstawie wykresu zależności n(C) można stwierdzić, że ostatni z badanych roztworów miał stężenie ok. 0,165 g/cm3 +/- 0,01 g/cm3.
7/7