zarządzanie - to zestaw działań (obejmujący planowanie i podejmowanie decyzji, organizowanie, przewodzenie - tj. kierowanie ludźmi i kontrolowanie) skierowanych na zasoby organizacji (ludzkie, finansowe, rzeczowe i informacyjne) i wykonywanych z zamiarem osiągnięcia celów organizacji w sposób sprawny i skuteczny.

ZASOBY ORGANIZACJI
miękkie	twarde
wiedza i umiejętności, kompetencje, umiejętności interpersonalne, podstawy i wartości, normy i wzory zachowań, typy relacji międzyludzkich, style kierowania, systemy komunikowania się.	rzeczowe, techniczne, finansowe, zasoby ludzkie.

FUNKCJE ZARZĄDZANIA:

planowanie - programowanie celów i efektów,

organizowanie - określanie zasobów realizacji celów i zakładanych efektów,

motywowanie - kształtowanie postaw zaangażowania w realizacji planów,

kontrolowanie - porównywanie rzeczywistej efektywności z założonymi standardami, bieżąca rejestracja rezultatów działań.

PODSTAWOWE ROLE MENADŻERÓW:

decyzyjna, informacyjna, interpersonalna.

komunikacja (łac. communicatio - doniesienie, communico - uczynić wspólnym, mieć coś wspólnego z kimś)

komunikacja, komunikowanie się = przekazywanie wiadomości, porozumiewanie się.

KOMUNIKACJA: interpersonalna, masowa, publiczna, organizacyjna.

Komunikacja interpersonalna - proces wysyłania i odbierania informacji w formie symbolicznej, który dochodzi do skutku ze względu na udział predyspozycji i umiejętności pozwalających porozumiewać się z innymi.

FUNKCJE KOMUNIKACJI INTERPERSONALNEJ: przełamywanie barier własnej nieufności, stworzenie klimatu współpracy i dyskusji,

zwiększenie wzajemnej akceptacji członków zespołu, lepsze zrozumienie ról pełnionych w zespole i wzajemnej odpowiedzialności za ustalenia i realizację celów, zwiększenie skuteczności i efektywności działań jednostek i zespołów,

kształtowanie wzorów przekazywania informacji.

TYPY KOMUNIKACJI
werbalna	niewerbalna

Współzależność obu typów komunikacji.

JĘZYK - system umownych znaków

język - złożony (dwuklasowy: wyrazy i zdania) system konwencjonalnych znaków fonicznych i pisanych służący m.in. do porozumiewania się ludzi między sobą w celu przekazywania informacji.

Każdy język posiada:

słownik - właściwy sobie zasób, co do brzmienia i pisania wyrazów i wyrażeń,

gramatyka - zasady i reguły precyzujące sposób konstruowania znaków złożonych ze znaków prostych,

semantyka - dyrektywy znaczeniowe przypisujące znakom językowym określone treści, sposoby ich zrozumienia.

JĘZYK: naturalny - sztuczny, przedmiotowy - meta przedmiotowy.

FUNKCJE JĘZYKA: przedstawieniowa (opisowa, denotatywna), ekspresywna (emotywna), impresywna, fatyczna (nawiązanie lub podtrzymanie kontaktu między rozmówcami, np. cześć, no, aha),

performatywna (stanowiąca, sprawcza), metajęzykowa.

Zdanie w sensie gramatycznym - wypowiedź zespół wyrazów powiązanych merytorycznie i według reguł gramatyki.

Zdanie w sensie logicznym - zdanie oznajmujące, podlegające ocenie w kategorii prawdy lub fałszu (posiada wartość logiczną),

nazwy - wyrażenia, które w zdaniu o strukturze: „S jest P”, mogą odgrywać rolę podmiotu,

pojęcie - znaczenie nazwy, treść nazwy,

desygnat - przedmiot oznaczany przez daną nazwę,

zakres nazwy - zbiór wszystkich desygnatów nazwy stanowi jej zakres.

KLASYFIKACJA NAZW: ogólne, jednostkowe, puste.

KLASYFIKACJA NAZW WEDŁUG KRYTERIUM: DO CZEGO NAZWY SIĘ ODNOSZĄ: konkretne - są znakami rzeczy, osób, abstrakcyjne - są znakami cech, zdarzeń, stanów rzeczy, relacji (śmiech, spokój, przyjaźń).

WŁAŚCIWOŚCI JĘZYKA, JAKO ŹRÓDŁA NIEPOROZUMIEŃ:

wieloznaczność, aktualny i potencjalny sens wyrażeń czasownikowych, okazjonalność, znaczenie dosłowne i niedosłowne, nieostrość znaczeń , ekwiwokacja - użycie przynajmniej dwa razy w zdaniu wyrażenia wieloznacznego.

definicja (łac. definito - określenie) - wypowiedź językowa objaśniająca treść jakiegoś słowa bądź podająca najważniejsze informacje o pewnych przedmiotach; neutralizuje części języka, które utrudniają czytelność.

STRUKTURA DEFINICJI
definiendium (człon definiowany)	Spójnik definicyjny („jeśli to”, „to tyle co”)	definiens (człon definiujący)

Definicja realna - wypowiedź językowa podająca najważniejsze informacje o pewnych przedmiotach

Definicja nominalna - wypowiedź językowa objaśniająca treść jakiegoś słowa

RODZAJE DEFINICJI ZE WZGLĘDU NA ICH BUDOWĘ:

definicja równościowa; człon definiowany pokrywa się z członem definiującym co do treści albo co do zakresu np. „kwadrat to figura geometryczna o równych bokach i kątach ostrych.” Ogólna zasada: „Wyraz A znaczy tyle, co wyrażenie B, mające cechę C”. Definicja polega na podaniu rodzaju najbliższego i różnicy gatunkowej (definicja równościowa klasyczna).

Definicja równościowa może mieć również inną formę, w której nazwy użyte w definiensie równoważą zakres nazwy definiowanej np. „Zbożem, w rozumieniu ustawy, jest żyto, owies, pszenica, proso.” (definicja równościowa nieklasyczna).

definicja kontekstowa; jest to definicja podająca kontekst, w którym dany wyraz jest uwikłany np. „x jest dziadkiem y wtedy, gdy x jest ojcem ojca lub matki y.”

RODZAJE DEFINICJI ZE WZGLĘDU NA ICH ZADANIA: definicje sprawozdawcze, definicje projektujące.

ZAKRESY MIĘDZY NAZWAMI: równoważność, nadrzędność, podrzędność, krzyżowanie, wykluczenie.

STRUKTURA KOMUNIKACJI
nadawca	śrprzekazu	odbiorca
intencja (zamiar, myśl, uczucie), kodowanie (przekład zamiaru, myśli, uczucia na informację), wiadomość (informacja przekazana w postaci sygnałów werbalnych lub niewerbalnych).			odbiór wiadomości (aktywna reakcja na sygnały), odkodowanie (nadawanie znaczenia odebranej wiadomości), interpretacja (intencje jakie odbiorca przypisuje nadawcy).

PODSTAWOWE UMIEJĘTNOŚCI W KOMUNIKOWANIU SIĘ: zdolność wyrażania własnych myśli, umiejętność słuchania, umiejętność rozumienia czytanego tekstu, umiejętność pisania sprawozdań, raportów, referatów, umiejętność wysyłania i interpretacji sygnałów niewerbalnych.

Słowa i czyny mają określone znaczenie w określonym kontekście.

kontekst - czynniki, od których uzależnione jest właściwe rozumienie treści komunikatu.

UWARUNKOWANIA KOMUNIKACJI - KONTEKST
podmiotowe	przedmiotowe
osobowość (nadawcy i odbiorcy), treść komunikacji (mieć coś do zakomunikowania), umiejętność komunikowania się.	kulturowe, historyczne, społeczne, ekonomiczne, przestrzenne, geograficzne, środki komunikacji.

„Od kształtu duszy zależy kształt pisania” S. Chwin.

ZASADY KOMUNIKACJI WERBALNEJ: kto jest nadawcą? kto jest odbiorcą? jaki jest cel? treść przekazu. forma przekazu.

CZYNNIKI UTRUDNIAJĄCE KOMUNIKACJĘ: psychologiczne, socjologiczne, językowe, style komunikacji.

psychologiczne:

stereotypy myślenia - utrwalone, uproszczone wzorce myślenia (kategoryzacja, polaryzacja, generalizacja, petryfikacja (nie przyjmowanie zmian)),

niezgodność systemów myślenia - indywidualne schematy myślenia i działania, których asymetria powoduje odmienną interpretację treści komunikatów,

nieświadome zjawiska psychiczne - projekcja, represja,

projekcja - podmiot interpretuje zachowania innych a zatem i treść ich wypowiedzi na podstawie swoich nieuświadomionych motywów i potrzeb,

represja (wyparcie) - podmiot odrzuca informację przez siebie niepożądane, negatywnie oceniające jego wyobrażenie o sobie, poglądy i przekonania,

ograniczone zdolności odbioru - dopływ znaków informacyjnych przekracza pojemność pojedynczej chwili uwagi.

socjologiczne:

biografia społeczna i indywidualna - każdy człowiek jest indywidualny w sensie psychologicznym a przynależąc do określonych grup i warstw społecznych przyjmuje określony system ocen, przekonań i postaw oraz standardy zachowań,

status społeczny - pozycja społeczna i role społeczne pełnione są przez partnerów procesu komunikacji, nierówność hierarchicznej pozycji partnerów, relacja dominacji i władzy jednego partnera wobec drugiego,

różne systemy wartości - fundamentalizm.

językowe: wieloznaczność, okazjonalność, nieostrość znaczeń, aktualny i potencjalny sens wyrażeń, znaczenia dosłowne i nie dosłowne

style komunikacji: autorytatywny, partnerski, manipulacyjny

Rodzaje wypowiedzi słownych

Słuchanie - proces świadomego i aktywnego odbioru procesów fonicznych (słyszenie, selekcja i koncentracja, rozumienie i zapamiętywanie).

Słuchanie, a słyszenie - „Żeby słyszeć, wystarczy mieć otwarte uszy, ale żeby słuchać, trzeba mieć otwarty umysł.” Z. W. Brześkiewicz

„Pragnąłbym, aby powstał instytut, w którym uczonoby sztuki słuchania, przecież szef powinien równie dobrze mówić jak i słuchać.” L. Iacocca

CECHY DOBREGO SŁUCHACZA: motywacja do słuchania, pozytywne nastawienie do mówiącego, obiektywność, cierpliwość, wnikliwość, dokładność, otwartość, wrażliwość, wsparcie (reguła wzajemności).

Typy słuchania: refleksyjny, nierefleksyjny

BARIERY W SŁUCHANIU: wynikające ze stosunku nadawcy do odbiorcy (słuchacza), związane z osobą słuchacza, związane z formą i treścią przekazu, determinowane warunkami w jakich przebiega proces komunikowania się.

krytyka - wypowiedź językowa najczęściej związana z sytuacją rozbieżności między stanem zakładanym, pożądanym, a osiągniętym, oczekiwanym. Budzi negatywne emocje (lęk, poczucie winy, krzywdy, upokorzenia), gdyż zawiera ujemne oceny osoby lub wykonywanych zadań.

FORMY KRYTYKI: konstruktywna (rzeczowe informacje na temat osoby w związku z wykonanym zadaniem lub jego efektów),

niekonstruktywna (krytykanctwo - krytyka nierzeczowa, niesprawiedliwa, przesadne poszukiwanie błędów i negatywnych cech danej osoby).

„Jeśli kłujesz, rób to jak róża, co jednocześnie zapachem odurza.” Jan Sztandynger

ZASADY POPRAWNEJ KRYTYKI: świadomość motywów, intencji jakimi kierujemy się krytykując, konkretność podmiotu krytyki - używanie zwrotów typu: według mnie…, nie uogólniać w oparciu o stereotypy, krytykować konkretne osoby lub konkretne efekty pracy - odróżniać osoby od efektów ich pracy, nie krytykować wielu elementów jednocześnie - zbyt wiele informacji negatywnych „zamyka” odbiorcę, unikać krytyki mogącej naruszać poczucie godności, przedstawiać właściwe rozwiązania, krytykując wydobywać także pozytywne aspekty (nieakceptowane, lecz mające pozytywne cechy czy wartości).

UMIEJĘTNOŚĆ PRZEMAWIANIA (zabierając głos, nie zabieraj czasu)

Jak się zaprezentować?

przygotowanie merytoryczne (przejaw kompetencji i wiarygodności), dobrze przygotowany początek (miła atmosfera i zainteresowanie), staranny ubiór, właściwy ze względu na okoliczność przemawiania, nieco stremowany (napięcie) lecz nie spanikowany,

Jak mówić?

dbać o kontakt wzrokowy ze słuchaczami, odpowiednia głośność zapewniająca swobodne słuchanie, spójność przekazu werbalnego i niewerbalnego, używać języka odpowiedniego dla słuchaczy,

Co mówić?

struktura wystąpienia (wstęp - jakie treści chcemy przekazać, rozwinięcie - analiza wartości merytorycznej, podsumowanie - powtórzenie najważniejszych treści (efekt świeżości)),

przekazywanie treści związanych z tematem - należy utrzymać temat i tempo wypowiedzi,

nie obawiać się powtórzeń jeśli treści są ważne, zwłaszcza jeśli temat jest trudny,

obserwować reakcję słuchaczy na przekazywane treści i reagować w określony sposób (funkcjonalny w danej sytuacji),

Do kogo mówisz?

liczebność audytorium i miejsce,

stosunek do tematu, do występującego i okoliczności,

zainteresowanie audytorium.

KOMUNIKACJA NIEWERBALNA

Odbiór przekazu zależy: w 7% od treści, w 38% od formy wypowiedzi, w 55% od „mowy ciała”,

Kanał werbalny - fakty, wnioski, opinie,

Kanał niewerbalny - nastroje i uczucia, ustala reakcję między ludźmi.

KOMUNIKOWANIE NIEWERBALNE JEST: wielokanałowe, zróżnicowane kulturowo, zamierzone i spontaniczne, ciągłe.

Zachowania niewerbalne - mogą być częściowo zamierzone, sterowane, ale mają charakter nieświadomy.

Komunikacja niewerbalna - oparta jest na systemie znaków „nieostrych”. Ich jednoznaczna interpretacja nie zawsze jest wiarygodna i jednoznaczna.

FUNKCJE KOMUNIKACJI NIEWERBALNEJ:przekazywanie znaczeń (emblematory), ilustrowanie wypowiedzi (ilustratory), wskazywanie emocji (afektatory), regulacja zachowań konwersacyjnych (regulatory), dopasowanie do sytuacji (adaptatory),

Komunikaty niewerbalne wywołują efekt pierwszego wrażenia, są także wzmocnieniem informacji przekazywanych słownie.

NIEWERBALNE NOŚNIKI PRZEKAZU:

ruchy ciała - ruchy rąk, dłoni, palców, głowy, tułowia,

mimika twarzy - ruchy brwi, ust oczu,

dotyk i jego formy - grzecznościowy-rytualny, profesjonalny, przyjacielsko-koleżeński, intymny,

kontakt wzrokowy - kierunek i długość patrzenia,

dystans fizyczny między rozmówcami - odzwierciedla stan psychiczny lub pozycję rozmówców,

pozy ciała w trakcie rozmowy - sygnalizuje poziom napięcia lub zrelaksowania, otwartość lub zamknięcie,

wygląd fizyczny, sposób interpretacji,

organizacja środowiska - organizacja przestrzenna i jego statyka,

niewerbalne cechy mowy - cechy parajęzykowe typu: „eee…”, „yyy…”.

FUNKCJE KOMUNIKACJI W ORGANIZACJI; WŁAŚCIWOŚCI KOMUNIKOWANIA ORGANIZACYJNEGO: dotyczy członków organizacji, pozostaje w funkcjonalnym związku ze strukturą organizacji (właściwości struktury organizacyjnej warunkują sieci komunikacyjne), reakcje między uczestnikami mają charakter formalny, dotyczy realizacji zadań.

KOMUNIKACJA W ORGANIZACJI
komunikacja wewnątrz organizacji	komunikacja z otoczeniem zewnętrznym
PŁASZCZYZNY KOMUNIKOWANIA ORGANIZACYJNEGO
komunikowanie interpersonalne		komunikowanie grupowe
DETERMINANTY KOMUNIKOWANIA
psychospołeczne			organizacyjne
osobowość, postawy (wobec nadawcy, odbiorcy, informacji), wzory społeczne i kulturowe, sposoby przekazywania.			właściwości struktury organizacyjnej, kultura organizacyjna, konkretna sytuacja.

str. 1

---