Pojęcie umowy

Zgodne oświadczenie woli dwóch stron zmierzające do wywołania określonych skutków prawnych

Zasada swobody umów

Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według własnego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Pełnomocnictwo

Zgodnie z zasadami określonymi w art. 98 KC, możemy wyróżnić pełnomocnictwo:

1. Ogólne

Obejmuje umocowania do czynności zwykłego zarządu. Tzn. do zwykłej, codziennej eksploatacji rzeczy, dokonywaniu czynności niezbędnych do kontynuowania działalności w określonej sferze stosunków prawnych, na zaciąganiu zobowiązań w związku z tą działalnością, zawieraniu umów, płaceniu podatków itp.

Pełnomocnictwo powinno być pod rygorem nieważności udzielone na piśmie.

2. Rodzajowe

Obejmuje umocowanie do czynności określonego rodzaju. Chodzi tu o rodzajowe określenie czynności prawnych możliwych do dokonania.

3. Szczególne

Z kolei pełnomocnictwo do dokonania poszczególnej czynności wiąże się z umocowaniem do dokonania konkretnej z góry określonej czynności prawnej.

Pełnomocnictwo może być w każdym czasie odwołane, chyba, że mocodawca zrzekł się odwołania pełnomocnictwa.

PROKURA

Jest to pełnomocnictwo szczególnego rodzaju, o z góry określonym ustawowo zakresie umocowania.

Szczególne cechy prokury:

1. ustawowo określony zakres umocowania, co pozwala dostrzegać w niej pewne cechy przedstawicielstwa ustawowego;

2. mogą ją ustanawiać tylko przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów KC w zakresie czynności związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa

3. czynności prawne możliwe do dokonania przez prokurenta muszą się wiązać z prowadzeniem przedsiębiorstwa;

4. jest wpisywana do rejestru;

5. nie można ograniczyć prokury ze skutkiem prawnym wobec osób trzecich, chyba, że przepis szczególny stanowi inaczej.

Ustanowienie i udzielenie prokury

Udzielenie prokury następuje przez oświadczenie woli przedsiębiorcy.

Udzielenie prokury może być następstwem jej ustanowienia albo też, jeżeli ustanowienie odbywa się w obecności, przyszłego prokurenta, mogą to być momenty tożsame.

Legitymację do udzielenia prokury ma każdy przedsiębiorca w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Generalnie uważa się, że prokura powinna być udzielana na piśmie pod rygorem nieważności.

Zasady ustanawiania i udzielania prokury w spółkach prawa handlowego. (lex specialis)

Spółka jawna	Spółka partnerska	Komandytowo - akcyjna	komandytowa
legitymację czynną do udzielenia prokury w stosunkach zewnętrznych ma każdy wspólnik uprawniony do reprezentowania spółki. Jedynie w stosunkach wewnętrznych wymaga to zgody wszystkich wspólników mających prawo prowadzenia spraw spółki.	Zasady te obowiązują także w spółce partnerskiej, ale jeżeli ustanowiony jest zarząd, prokura jest ustanawiana i udzielana jak w spółce z o.o.	legitymację czynną do udzielenia prokury w stosunkach zewnętrznych ma każdy wspólnik uprawniony do reprezentowania spółki. Jedynie w stosunkach wewnętrznych wymaga to zgody wszystkich wspólników mających prawo prowadzenia spraw spółki.	legitymację czynną do udzielenia prokury w stosunkach zewnętrznych ma każdy komplementariusz uprawniony do reprezentowania spółki. Jedynie w stosunkach wewnętrznych wymaga to zgody wszystkich komplementariuszy mających prawo prowadzenia spraw spółki.

Do zbycia przedsiębiorstwa, do dokonania czynności prawnej, na podstawie, której następuje oddanie go do czasowego korzystania, oraz do zbywania i obciążania nieruchomości jest wymagane pełnomocnictwo do poszczególnej czynności.

Prokura może być udzielona kilku osobom łącznie (prokura łączna) lub oddzielnie.

Prokura nie może być przeniesiona. Prokurent może ustanowić pełnomocnika do poszczególnej czynności lub pewnego rodzaju czynności.

Prokura może być w każdym czasie odwołana.

Prokura wygasa wskutek:

• wykreślenia przedsiębiorcy z rejestru

• ogłoszenia upadłości,

• otwarcia likwidacji

• przekształcenia przedsiębiorcy

• wraz ze śmiercią prokurenta

Na podstawie udzielonej prokury nie można:

1. zbyć przedsiębiorstwa;

2. dokonać czynności prawnej, na podstawie, której następuje oddanie go do czasowego korzystania;

3. zbyć nieruchomości,

4. obciążyć nieruchomość

Ograniczenie prokury

szczególną cechą prokury jest brak możliwości ograniczenia prokury ze skutkiem prawnym wobec osób trzecich. Ograniczenie to odnosi się do stosunków zewnętrznych, natomiast nie ma zastosowania do stosunków wewnętrznych. W stosunkach wewnętrznych przedsiębiorcy mogą ograniczyć prokurę.

Prokura oddziałowa

Zgodnie z art. 109 KC istnieje możliwość ustanowienia prokury oddziałowej. Przez oddział należy rozumieć wyodrębnioną i samodzielną organizacyjnie część działalności gospodarczej wykonywaną przez przedsiębiorcę poza zakładem głównym. Tak, więc prokura oddziałowa jest rozumiana jako ograniczenie tylko, co do zakresu spraw związanych z funkcjonowaniem oddziału.

Prokura oddzielna (jednoosobowa) i prokura łączna

Jednoosobowo przedsiębiorcę mogą reprezentować wspólnicy (spółka jawna), partnerzy, komplementariusze, członkowie zarządu, dyrektor, prokurenci, pełnomocnicy.

Reprezentacja łączna spółek może polegać na obowiązku współdziałania:

• co najmniej dwóch członków zarządu?

• członka zarządu i prokurenta,

• członka zarządu i pełnomocnika,

• prokurenta i pełnomocnika,

• dwóch prokurentów,

• dwóch pełnomocników,

• dyrektora i pełnomocnika

Różnice pomiędzy prokurą a pełnomocnictwem:

1. mocodawcą przy klasycznym pełnomocnictwie może być każdy podmiot prawa - przy prokurze tylko przedsiębiorcy prowadzący przedsiębiorstwo i wpisani do rejestru przedsiębiorców;

2. zakres umocowania pełnomocnika wynika z oświadczenia woli mocodawcy - przy prokurze wynika z ustawy;

3. pełnomocnictwo może być ograniczone lub rozszerzone w swoim zakresie, może być zastępowane jedną formą przez drugą, np. ogólne przez rodzajowe - prokura nie może być ograniczona ze skutkiem prawnym wobec osób trzecich z wyjątkiem ustanowienia prokury oddziałowej;

4. możliwe jest udzielenie dalszych pełnomocnictw - nie można udzielić dalszej prokury

FIRMA

Każdy przedsiębiorca działa pod firmą.

Firma nie jest obecnie częścią składową pojęcia przedsiębiorstwa, gdyż służy oznaczeniu tylko przedsiębiorców, a nie prowadzonego przez nich przedsiębiorstwa.

Firmę ujawnia się we właściwym rejestrze

Prawo firmowe

To zespół norm wynikających bezpośrednio z KC oraz innych przepisów, wiążące się z tworzeniem, używaniem, rozporządzaniem i ochroną praw do firmy.

Realizacja prawa firmowego związana jest z występowaniem zasad:

1. prawdziwości

zasada ta wiąże się przede wszystkim z koniecznością przedstawiania w firmie danych, które są prawdziwe. Łączy się to z przekazaniem informacji na temat osoby przedsiębiorcy, przedmiotu działalności przedsiębiorcy, miejsca działalności, źródeł zaopatrzenia

2. jedności

oznacza, że przedsiębiorca może obrać tylko jedną firmę. Firma oddziału osoby prawnej powinna odpowiadać firmie zakładu głównego i być uzupełniona dodatkiem wskazującym na miejscowość, w której oddział ma siedzibę, z użyciem określenia „oddział”

3. ciągłości

wiąże się przede wszystkim z możliwością korzystania z firmy w dotychczasowym lub uzupełnionym brzmieniu, jako następstwa utrzymania zarówno dobrej sławy firmy, jak i odpowiedniej relacji ze zdobytą klientelą.

4. wyłączności

Oznacza, że każda nowa firma powinna odróżniać się dostatecznie od firm innych przedsiębiorców prowadzących działalność na tym samym rynku.

5. jawności

Wiąże się z obowiązkiem wpisu do rejestru oraz ogólną dostępnością do rejestru przedsiębiorców

6. niezbywalności

Wiąże się z zasadą, że sama firma nie może być zbywana.

Firmą osoby fizycznej jest jej imię i nazwisko. Nie wyklucza to włączenia do firmy pseudonimu lub określeń wskazujących na przedmiot działalności przedsiębiorcy, miejsce jej prowadzenia oraz innych określeń dowolnie obranych.

Firma osoby prawnej i jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, ale posiadającej zdolność prawną.

Firmą tych podmiotów jest ich nazwa.

Firma przedsiębiorców jest konstruowana według pewnych z góry określonych zasad.

Do obligatoryjnych składników treści firmy przedsiębiorców nie będących osobami fizycznymi należy określenie formy prawnej, która może być podana w skrócie. Firma może, ale nie musi zawierać określenie przedmiotu działalności, siedziby oraz określenia dowolnie obrane.

Firma nie może wprowadzać w błąd.

Nie może być użyty w obcym języku dodatek wskazujący na formę prawną przedsiębiorcy.

Firma przedsiębiorcy składa się z:

1. korpusu

2. dodatków

książka s.80.

Ochrona prawa do firmy

Przedsiębiorca, którego prawo do firmy zostało zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba, że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać usunięcia jego skutków, złożenia oświadczenia lub oświadczeń w odpowiedniej treści i formie, naprawienia na zasadach ogólnych szkody majątkowej lub wydania korzyści uzyskanej przez osobę, która dopuściła się naruszenia.

KRAJOWY REJESTR SĄDOWY

Podstawowym założeniem KRS jest stworzenie jednego centralnego rejestru, który jest prowadzony przez sąd rejestrowy w systemie centralnym przez sądy rejonowe obejmujące swoją właściwością obszar województwa lub jego część.

Poszczególne sądy rejestrowe dokonują wpisów do jednej centralnej bazy danych. Każdy podmiot podlegający wpisowi do KRS uzyskuje jeden numer KRS, który nie powtórzy się w skali całego kraju. KRS stanowi powszechne, jednolite i jawne źródło informacji o uczestnikach obrotu prawnego.

Centralna Informacja

Jest jednostką wyodrębnioną w ramach struktury Ministerstwa Sprawiedliwości z oddziałami przy sądach rejonowych.

Zadaniem Centralnej Informacji jest:  

1) utworzenie i eksploatacja połączeń Rejestru w systemie informatycznym,  

2) prowadzenie zbioru informacji Rejestru,  

3) udzielanie informacji z Rejestru, 

4)  przekazywanie z urzędu organom samorządu gminnego, właściwym według miejsca zamieszkania (siedziby) przedsiębiorcy, danych z Rejestru o wpisaniu przedsiębiorcy i jego wykreśleniu wraz z adresem i przedmiotem jego działalności, w terminie 7 dni od dnia wprowadzenia tych danych do Rejestru. 

Centralna Informacja umożliwia dostęp do rejestru. Realizacja dostępu do rejestru odbywa się przez żądanie wydania dokumentów o danych zawartych w rejestrze.

Dokumentami tymi są:

• odpisy - obejmują treść wszystkich wpisów w rejestrze pod danym numerem KRS od chwili pierwszego wpisu

• wyciągi - zawierają aktualną treść wpisów dotyczącą podmiotu wpisanego do rejestru pod określonym numerem KRS, który obejmuje wskazane przez wnioskodawcę działy rejestru.

• zaświadczenia

poza tym CI udziela pisemnych informacji oraz umożliwia przeglądanie danych w programie komputerowym, łącznie z możliwością wydruku.

Rejestr składa się z:  

1)  rejestru przedsiębiorców,  

2)  rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej,  

3)  rejestru dłużników niewypłacalnych.

Ad. 1 Wpisowi do rejestru przedsiębiorców podlegają:

1. spółki jawne,

2. europejskie zgrupowania interesów gospodarczych, 

3. spółki partnerskie,  

4. spółki komandytowe,  

5. spółki komandytowo-akcyjne,  

6. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,  

7. spółki akcyjne,  

8. spółki europejskie, 

9. spółdzielnie,  

10. przedsiębiorstwa państwowe,

11.  jednostki badawczo-rozwojowe,  

12. przedsiębiorcy określeni w przepisach o zasadach prowadzenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności gospodarczej w zakresie drobnej wytwórczości przez zagraniczne osoby prawne i fizyczne,  

13. towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych,  

14. oddziały przedsiębiorców zagranicznych działających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,  

15. główne oddziały zagranicznych zakładów ubezpieczeń.

16.  stowarzyszenia oraz inne organizacje społeczne i zawodowe, a także fundacje, jeżeli podejmują działalność gospodarczą

Ad. 3. Do rejestru dłużników niewypłacalnych wpisy dokonywane są z urzędu lub na wniosek. Z urzędu wpisuje się:

• osoby fizyczne wykonujące działalność gospodarczą, jeżeli ogłoszono ich upadłość lub, jeżeli wniosek o ogłoszenie ich upadłości został prawomocnie oddalony z tego powodu, że majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania albo umorzono prowadzoną przeciwko nim egzekucję sądową lub administracyjną z uwagi na fakt, iż z egzekucji nie uzyska się sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych

• wspólników ponoszących odpowiedzialność całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki wyłączeniem komandytariuszy w spółce komandytowej, jeżeli ogłoszono jej upadłość lub, jeżeli wniosek o ogłoszenie jej upadłości został prawomocnie oddalony z tego powodu, że majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania albo umorzono prowadzoną przeciwko nim egzekucję sądową lub administracyjną z uwagi na fakt, iż z egzekucji nie uzyska się sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych,

• dłużników, którzy zostali zobowiązani do wyjawienia majątku w trybie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego

• osoby, które przez sąd upadłościowy zostały pozbawione prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym lub spółdzielni

Na wniosek wierzyciela, posiadającego tytuł wykonawczy, wystawiony przeciwko osobie fizycznej, wpisuje się do RDN dłużnika, który w terminie 30 dni od daty wezwania do spełnienia świadczenia nie zapłacił należności stwierdzonej tytułem wykonawczym.

Postępowanie rejestrowe

Wpis do rejestru polega na wprowadzeniu do systemu informatycznego danych zawartych w postanowieniu sądu rejestrowego niezwłocznie po jego wydaniu. Wpis jest uskuteczniony z chwilą zamieszczenia danych w rejestrze.

Można wyróżnić różne rodzaje wpisów:

1. na wniosek (w związku ze składanymi wnioskami) i z urzędu (podejmowane przez sąd);

2. obligatoryjne, (gdy przepisy nakładają obowiązek zgłoszenia do rejestru danych) i fakultatywne (zależą od woli zainteresowanego);

3. dopuszczalne (te, które przepisy prawa dopuszczają) i niedopuszczalne

4. dodatnie (wiążą się z wniesieniem do rejestru nowych danych) i ujemne (wiążą się z wykreśleniem danych lub ich zmianą)

5. deklaratoryjne (stwierdzające powstanie, zmianę lub ustanie stosunku prawnego lub prawa) i konstytutywne (prawotwórcze, z wpisem wiąże się powstanie, zmiana lub ustanie stosunku prawnego lub prawa)

6. konwalidujące (dokonywane na podstawie wadliwej czynności prawnej, ale mimo to nie mogą być wykreślone z rejestru po upływie pewnego czasu)

wpis do rejestru dokonywany jest, co do zasady na wniosek. Wniosek składa się na urzędowym formularzu, który jest udostępniony w siedzibach sądu, a w odniesieniu do spółek jawnych, także w urzędach gmin.

Do prawidłowo wypełnionego formularza należy dołączyć dowód opłaty wpisu sądowego oraz gdy wpis podlega ogłoszeniu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, należy dołączyć dowód uiszczenia opłaty.

EWIDENCJA PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

Osoby fizyczne ( w tym wspólnicy spółek cywilnych, jeżeli prowadzą działalność gospodarczą) mające zamiar prowadzić działalność gospodarczą mają obowiązek zgłoszenia tego faktu do ewidencji. Ewidencja prowadzona jest w ramach czynności zleconych przez administrację rządową w gminie. Wpisu dokonuje wójt, burmistrz lub prezydent miasta.

Postępowanie ewidencyjne wszczynane jest poprzez dokonanie przez przedsiębiorcę zgłoszenia.

Powinno ono zawierać:

1. oznaczenie przedsiębiorcy oraz jego numer ewidencyjny PESEL, o ile taki posiada,

2. oznaczenie miejsca zamieszkania i adresu przedsiębiorcy, a jeżeli stale wykonuje działalność poza miejscem zamieszkania - również wskazanie tego miejsca i adresu zakładu głównego, oddziału lub innego miejsca, o którym mowa w art. 11 ust. 1,

3. określenie przedmiotu wykonywanej działalności gospodarczej zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności (PKD),  

4. wskazanie daty rozpoczęcia działalności gospodarczej

organ odmawia wpisu, gdy:

1. zgłoszenie dotyczy działalności gospodarczej nieobjętej przepisami ustawy,

2. zgłoszenie zawiera braki formalne, które mimo wezwania nie zostały usunięte w wyznaczonym terminie,  

3. prawomocnie orzeczono zakaz wykonywania określonej w zgłoszeniu działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę.  

Ewidencja jest jawna, a więc statuuje się zasadę jawności formalnej.

Ewidencja jest podstawowym źródłem informacji o zgłoszonej działalności gospodarczej. Dzięki przyjęciu zasady jawności formalnej, każda osoba ma prawo przeglądania ewidencji, sporządzania z niej notatek, odpisów bez konieczności wskazywania przyczyn swojego zainteresowania.

Dostęp do ewidencji jest pełny i nie może być niczym ograniczony.

Wpisy nie są ogłaszane

Wpis do ewidencji wywołuje skutek deklaratoryjny, stwierdza tylko istnienie ustawowego prawa do podejmowania działalności gospodarczej.

PRAWO HANDLOWE

Zespół norm regulujących powstanie, organizację, funkcjonowanie przedsiębiorców oraz stosunki prawne z ich udziałem.

PRZEDSIĘBIORCA

Osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, posiadająca zdolność prawną, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą.

PRZEDSIĘBIORSTWO

Podmiot stosunków prawnych, czyli podmiot praw i obowiązków w zakresie prawa cywilnego.

KONSUMENT

Osoba fizyczna dokonująca czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością zawodową lub gospodarczą.

KUPIEC

Podmiot prowadzący działalność handlową.

OBRÓT GOSPODARCZY

Przez obrót gospodarczy należy rozumieć nie tylko wymianę dóbr i usług odbywającą się z reguły za pośrednictwem pieniądza, ale przede wszystkim towarzyszące tej wymianie i powstające w jej procesie stosunki prawne między jej podmiotami. Obrót ten wykazuje pewne znamiona charakterystyczne. Co najmniej jeden z jego uczestników jest mianowicie zobowiązany w stosunku do innych uczestników z tej racji, że prowadzi w sposób trwały i zawodowy (profesjonalny) działalność gospodarczą (przedsiębiorstwo), świadczenie zaś dóbr i usług dla innych uczestników obrotu jest wynikiem tej działalności?

Obrót gospodarczy może się odbywać albo między podmiotami prowadzącymi stałą działalność gospodarczą, albo miedzy tymi podmiotami a innymi osobami.

Obrót gospodarczy może podlegać wielorakim rozróżnieniom. Można mówić o obrocie gospodarczym krajowym i międzynarodowym, masowym, mieszanym itp. Tego rodzaju rozróżnienia mają znaczenie nie tylko teoretyczne, ale także praktyczne, mogą, bowiem wiązać się z koniecznością odmiennej regulacji prawnej.

SPÓŁKI HANDLOWE

Spółki handlowe

Spółki osobowe Spółki kapitałowe

- spółka jawna - spółka z o.o.

- spółka partnerska - spółka akcyjna

- spółka komandytowa

- spółka komandytowo - akcyjna

Przez umowę spółki handlowej wspólnicy albo akcjonariusze zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu przez wniesienie wkładów oraz, jeżeli umowa albo statut spółki tak stanowi, przez współdziałanie w inny określony sposób.

I. Spółki osobowe

Spółki osobowe mają zdolność prawną. Uzyskują ją od chwili wpisu do rejestru.

Spółka osobowa może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana.

Spółka osobowa prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą.

Zmiana postanowień umowy spółki wymaga zgody wszystkich wspólników, chyba, że umowa stanowi inaczej.

Ogół praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej może być przeniesiony na inną osobę tylko wówczas, gdy:

1. umowa spółki tak stanowi;

2. po uzyskaniu pisemnej zgody wszystkich pozostałych wspólników, chyba, że umowa spółki stanowi inaczej.

Skutkiem przeniesienia praw i obowiązków jest wstąpienie nowej osoby w prawa i obowiązki wspólnika przenoszącego, co w konsekwencji oznacza nabycie statusu wspólnika w tym zakres.

II. Spółki kapitałowe.

Możemy wyróżnić 3 fazy związane z tworzeniem spółki: spółka przedorganizacyjna, spółka w organizacji i spółka właściwa. Faza przedorganizacyjna obejmuje szereg czynności przygotowawczych, przede wszystkim czynności faktycznych związanych z przygotowaniem do utworzenia spółki w organizacji. Spółka w organizacji ma zdolność prawną. Posiada ona też zdolność do czynności prawnych. Spółka ma ta też zdolność sądową, tj. może ona jako odrębny podmiot być pozywana i pozywać. Spółka taka działa pod własną firmą z dodatkiem „w organizacji”. Spółka w organizacji nie jest wpisywana do rejestru przedsiębiorców.

Nie może być aportem w spółce kapitałowej:

- prawo niezbywalne,

- świadczenie pracy,

- świadczenie usług

Zasada równego traktowania dotyczy takiego samego zachowania w tych samych okolicznościach. Zasada ta nie narusza zasady dominacji kapitału nad osobą.

SPÓŁKA JAWNA

1)Utworzenie spółki

Spółka jest umową dwóch lub więcej osób i powstaje z chwilą wpisu do rejestru. Spółka we wspólnym imieniu prowadzi przedsiębiorstwo w celu zarobkowym. spółka może powstać poprzez:

1. jej zawiązanie umową spółki

2. w wyniku przekształcenia sp. cywilnej albo innej spółki

umowa sp. powinna zawierać:

• firmę i siedzibę

• określenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość

• przedmiot działalności spółki

• czas trwania spółki, jeśli jest oznaczony

firma sp. powinna zawierać nazwiska wszystkich wspólników albo też nazwiska jednego lub kilku wspólników z dodatkiem „spółka jawna”

2)Majątek spółki jawnej, wkłady do spółki

Majątek spółki stanowi wszelkie mienie wniesione jako wkład lub nabyte przez spółkę w czasie jej istnienia. Wkład może polegać na przeniesieniu lub obciążeniu własności rzeczy lub innych praw, a także dokonaniu innych świadczeń na rzecz spółki. Jeżeli wnoszone są do spółki wkłady na własność, to mogą to być zarówno wkłady pieniężne jak i niepieniężne. Własność lub inne prawa mogą być przedmiotem wkładu niepieniężnego, jeżeli mają określoną wartość majątkową, zdolność bilansową, są zbywalne i możliwe do ustanowienia. Wkładem może być dokonywanie innych świadczeń na rzecz spółki, m.in. przez świadczenie usług lub pracy. Wkład w postaci pracy, należy wyraźnie sformułować w umowie spółki jego rodzaj i wartość. Wkład do spółki w postaci pracy należy odróżnić od prowadzenia spraw spółki przez wspólników. Praca świadczona powinna być określana przedmiotowo (rodzaj, sposób wykonywania), a także powinno się określić dodatkowo czas jej wykonania.. atrybut odrębności majątkowej. Jej podmiotowość prawna związana ze zdolnością prawną oznacza, że spółka ma odrębny majątek, na który składa się wkład oraz majątek nabyty w toku działalności spółki. Majątek spółki jest kompleksem majątkowym odrębnym od majątków osobistych wspólników. W czasie trwania spółki wspólnik nie może żądać od dłużnika zapłaty przypadającego na niego udziału w wierzytelności spółki ani przedstawić do potrącenia wierzytelności spółki swojemu wierzycielowi. Dłużnik spółki nie może przedstawić spółce do potrącenia wierzytelności, jaka mu służy wobec jednego ze wspólników.

3) Odpowiedzialność za zobowiązania

Za zaciągnięte zobowiązania wobec wierzycieli odpowiada każdy wspólnik bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką. Odpowiedzialność za zobowiązania jest odpowiedzialnością za wszelkie zobowiązania prywatnoprawne, jak i publicznoprawne. Rodzaje odpowiedzialności:

1. bezpośrednia - oznacza, że zaspokojenie długu przez wierzyciela może nastąpić przez bezpośrednie skierowanie się do określonego składnika majątku wspólnika jawnego.

2. osobista-jest to odpowiedzialność rozszerzona na cały majątek osobisty wspólnika jawnego, obejmujący wszelkie prawa majątkowe bez ograniczeń.

3. solidarna-oznacza, że każdy z nich odpowiada za całość długu wespół ze spółką i pozostałymi wspólnikami.

4. nieograniczona

4) Reprezentacja spółki.

Każdy wspólnik ma prawo reprezentować spółkę. Prawo wspólnika do reprezentowania spółki może mu zostać odebrane w dwóch przypadkach:

- jeżeli w umowie spółki zostanie on wyłączony od prawa do reprezentowania, czyli gdy wyrazi na to zgodę,

- wbrew jego woli jedynie z ważnych powodów prawomocnym orzeczeniem sądowym

Umowa spółki może wprowadzić również zasadę reprezentacji łącznej z innym wspólnikiem lub prokurentem. Poza możliwością reprezentacji przez wspólnika, który występuje jako przedstawiciel ustawowy, spółka może być reprezentowana przez:

- prokurentów,

- pełnomincników,

- likwidatorów,

- syndyka masy upadłościowej,

Zakres przedmiotowy reprezentacji przez wspólników w spółce jawnej obejmuje wszystkie czynności sądowe i pozasądowe. Nie występuje więc ograniczenie do prowadzonego przedsiębiorstwa. Wspólnicy mogą, więc dokonywać wszystkich czynności, łącznie ze zbywaniem i obciążaniem nieruchomości, ustanowieniem i odwoływaniem prokury, zbyciem przedsiębiorstwa, jego wydzierżawieniem, ustanowieniem na przedsiębiorstwie prawa użytkowania.

5)Prowadzenie spraw spółki.

Zasadą jest, że regulacje stosunków wewnętrznych uzależniona jest od woli wspólników zawartej w umowie spółki jawne. Nie wszyscy wspólnicy muszą prowadzić sprawy spółki. Możliwe jest przyjęcie różnych rozwiązań w umowie spółki lub uchwale wspólników, w szczególności:

1. przyjęcie, że sprawy prowadzą wszyscy wspólnicy,

2. przyjęcie, że sprawy spółki prowadzi tylko część wspólników,

3. przyjęcie, że spraw spółki prowadzi jeden wspólnik

4. przyjęcie, że sprawy spółki prowadzą osoby trzecie, ale zawsze z udziałem, co najmniej jednego wspólnika.

Jeżeli prowadzenie spółki powierzono kilku wspólnikom, pozostali są wyłączeni od prowadzenia spraw. Prawo prowadzenia spraw spółki może być odebrane wspólnikowi wbrew jego woli tylko z ważnych powodów wyrokiem sądowym.

Czynności podejmowane w spółce jawnej możemy podzielić na 3 grupy: czynności zwykłe, przekraczające zakres zwykłych czynności i czynności nagłe.

Reguły postępowania przy podejmowaniu decyzji w spółce jawnej można określić następująco:

1. każdy wspólnik może prowadzić samodzielnie sprawy spółki w zakresie zwykłych czynności,

2. w sprawach przekraczających zakres zwykłych czynności spółki potrzebna jest zgoda wszystkich wspólników (nawet wyłączonych od prowadzenia spraw),

3. w zakresie zwykłych spraw spółki, jeżeli chociażby jeden ze wspólników sprzeciwi się jej przeprowadzeniu, potrzebna jest uchwała wspólników,

4. jeżeli wystąpi konieczność czynności nagłej, wspólnik mający prawo prowadzenia spraw spółki może dokonać taką czynność samodzielnie, bez względu na wymogi związane z charakterem czynności w zwykłych sytuacjach,

5. jeżeli czynność zaliczona jest do czynności zwykłych spółki i przyjmuje się w umowie, że konieczna jest uchwała wspólników, to niezbędna jest jednomyślna uchwała wszystkich wspólników, którzy mają obowiązek prowadzenia spraw spółki.

6. Udział w zyskach i stratach.

Czysty zysk obliczany jest przez odjęcie od zysku brutto zobowiązań wymagalnych. Każdy wspólnik ma prawo do równego udziału w zysku i uczestniczy w stratach, w tym samym stosunku bez względu na rodzaj i wielkość wkładu.

7. Obowiązek lojalności i zakaz działalności konkurencyjnej.

Obowiązek lojalności polega na powstrzymaniu się od wszelkiej działalności sprzecznej z interesami spółki. Nie wolno wspólnikom bez wyraźnego lub domniemanego pozwolenia pozostałych wspólników zajmować się interesami konkurencyjnymi, w szczególności uczestniczyć w spółce konkurencyjnej jako wspólnik spółki cywilnej, jawnej, partner, komplementariusz lub członek organu. W przypadku naruszenia zakazu konkurencji każdy wspólnik ma prawo żądać wydania spółce korzyści, jakie wspólnik przekraczający zakaz konkurencji osiągnął. Ponadto można żądać odszkodowania. Wspólnicy mogą również - na podstawie zarzutu naruszenia zakazu konkurencji - żądać rozwiązania spółki lub wyłączenia wspólnika.

8. Wystąpienie wspólnika.

Wystąpienie wspólnika ze spółki może mieć charakter dobrowolny lub przymusowy. W pierwszym przypadku chodzi o sytuacje, w której wspólnicy porozumiewają się, co do faktu, iż jeden lub większa ich liczba występuje ze spółki, a spółka trwa nadal z pozostałymi wspólnikami. Z formą przymusowego wystąpienia mamy doczynienia przy wystąpieniu ze spółki na podstawie wyroku sądu.

9. Rozwiązanie spółki.

Do przyczyn rozwiązania spółki należą:

1. przyczyny przewidziane w umowie spółki,

2. jednomyślna uchwała wszystkich wspólników,

3. ogłoszenie upadłości spółki,

4. śmierć wspólnika lub ogłoszenie jego upadłości,

5. wypowiedzenie,

6. wypowiedzenie spółki przez wierzyciela osobistego wspólnika,

7. prawomocne orzeczenie sądu

Szczególną postacią rozwiązania spółki jest jej przekształcenie w inną spółkę handlową.

10. Likwidacja spółki

Wszczęcie postępowania likwidacyjnego może być w drodze jednomyślnej uchwały przerwane i spółka może być prowadzona dalej. Nie dotyczy to sytuacji, gdy przyczyna rozwiązania jest upadłość lub prawomocny wyrok sądu oraz, gdy spółkę wypowiada wierzyciel osobisty wspólnika.

Likwidatorami z mocy prawa są wszyscy wspólnicy. Mogą oni jednak jednomyślnie powołać na likwidatorów tylko niektórych spośród siebie oraz osób spoza swego grona. Otwarcie likwidacji, imiona, nazwiska likwidatorów, sposób reprezentowania spółki przez likwidatorów i wszelkie odnoszące się do tego zmiany należy zgłaszać do rejestru. Skutkiem rozpoczęcia likwidacji jest wygaśnięcie prokury i brak możliwości ustanawiania i udzielania prokury. Likwidatorzy maja obowiązek zakończenia bieżących interesów spółki, ściągnięcia wierzytelności, wypłacenia zobowiązań i upłynnienia majątku spółki. Jeżeli w toku postępowania likwidacyjnego okazałoby się, że zachodzą warunki wszczęcia postępowania upadłościowego, zakończenie bytu spółki nastąpi dopiero po zakończeniu postępowania upadłościowego. Likwidatorzy po zakończeniu likwidacji mają obowiązek zgłaszać wniosek do sądu o wykreślenie spółki z rejestru.

SPÓŁKA PARTNERSKA

1) Utworzenie spółki.

Spółka partnerska jest spółką osobową, utworzoną przez wspólników, którymi mogą być tylko osoby fizyczne, w celu wykonywania jednego lub więcej wolnych zawodów w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą. Charakterystyczne dla spółki partnerskiej jest to, że:

1. możliwość bycia wspólnikiem w tej spółce jest ograniczona,

2. celem jest wspólne wykonywanie określonych wolnych zawodów,

3. spółka musi prowadzić przedsiębiorstwo,

4. szczególne są zasady odpowiedzialności partnerów,

5. mogą być różne modele prowadzenia spraw i reprezentacji spółki,

6. spółka ma podmiotowość prawną.

Spółka partnerska może powstać w dwojakim trybie: przez utworzenie pierwotne albo przez przekształcenie spółek. Spółka partnerska nie może powstać w wyniku połączenia spółek. Tworzenie pierwotne spółek opiera się na 3 elementach: zawarcie umowy spółki, zgłoszenie wniosku do sądu rejestrowego, rejestracja spółki. Umowa spółki partnerskiej powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. Umowa spółki partnerskiej powinna zawierać:

1. określenie wolnego zawodu wykonywanego przez partnerów w ramach spółki,

2. przedmiot działalności spółki,

3. nazwiska i imiona partnerów, którzy ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki,

4. w przypadku, gdy spółkę reprezentują tylko niektórzy partnerzy, imiona i nazwiska tych partnerów,

5. firmę i siedzibę spółki,

6. czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony,

7. określenie wkładów wnoszone przez każdego partnera i ich wartość.

Umowa spółki partnerskiej powinna określać, jakie wolne zawody mogą być wykonywane w spółce. Czas trwania spółki należy zaznaczyć tylko wówczas, gdy ulega ona ograniczeniu.

Zgłoszenie spółki powinno zawierać:

1. firmę, siedzibę, adres spółki, nazwiska i imiona parterów oraz ich adresy albo adresy doręczeń,

2. określenie wolnego zawodu wykonywanego przez parterów w ramach spółki,

3. przedmiot działalności spółki,

4. nazwiska i imiona partnerów, którzy są uprawnieni do reprezentowania spółki; nie dotyczy to przypadku, gdy umowa spółki nie przewiduje ograniczeń prawa reprezentacji przez partnerów

5. nazwiska i imiona prokurentów lub osób powołanych w skład zarządu,

6. nazwiska i imiona partnerów, którzy ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki.

Spółka partnerska jest wpisywana w rejestrze przedsiębiorców. Z chwilą wpisu do rejestru powstaje spółka jako podmiot prawa.

2)Odpowiedzialność za zobowiązania

W spółce partnerskiej dochodzi do ograniczenia odpowiedzialności partnerów w oparciu o kryterium wykonywania przez nich wolnych zawodów. Osobista odpowiedzialność partnera oznacza, że ponosi on odpowiedzialność swoim majątkiem osobistym odrębnym od majątku spółki. Odpowiedzialność ta jest związana z charakterem dokonywanych czynności. Partnerzy ponoszą odpowiedzialność nieograniczoną, osobistą za powstałe zobowiązania. Każdy z partnerów ponosi odpowiedzialność za całość długu solidarnie z innymi partnerami i spółką. Wierzyciel spółki może prowadzić egzekucję wspólnika w przypadku, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna.

3) Reprezentacja spółki.

Każdy partner ma prawo reprezentować spółkę samodzielnie, chyba, że umowa spółki stanowi inaczej. Gdy chodzi o odebranie partnerowi prawa do reprezentacji wbrew jego woli, to zastosowanie będą mieć 2 różne możliwości: odebrane zostanie prawo do reprezentowania wolą innych wspólników albo pozbawienie dokonane zostanie przez sąd. Pozbawienie prawa do reprezentacji należy odnosić do istniejącego już prawa. Pozbawienie partnera prawa reprezentowania spółki może nastąpić tylko z poważnych powodów uchwałą powziętą większością ¾ uczestniczących przy podejmowaniu uchwał. Umowa spółki może przewidywać surowsze wymogi powzięcia uchwał. Parter jest skutecznie jest pozbawiony prawa do reprezentowania, gdy fakt ten zostanie wpisany do rejestru i staje się to z tą właśnie chwilą. Umowa spółki przewiduje, że reprezentowanie powierzone jest zarządowi. W sferze reprezentacji należy przyjąć, że prawo członka zarządu do prowadzenia spraw spółki i jej reprezentowania dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych spółki. Prawa członka zarządu do reprezentowania spółki nie można ograniczyć ze skutkiem prawnym wobec osób trzecich

4) Prowadzenie spraw.

Podobnie jak przy reprezentacji, również prowadzenie spraw spółki nie musi znajdować się w kręgu zainteresowań partnera. Może on być zainteresowany wyłącznie wykonywaniem wolnego zawodu bez chęci uczestniczenia w zarządzaniu spółką.

5) Udział w zyskach i stratach.

Partnerzy uczestniczą w zyskach i stratach wg zasad określonych dla spółki jawnej.

6) Wystąpienie wspólnika i rozwiązanie spółki.

Wystąpienie wspólnika ze spółki i rozwiązanie spółki odbywa się wg zasad określonych w spółce jawnej. Rozwiązanie spółki powodują:

1. przyczyny przewidziane w umowie spółki,

2. jednomyślna uchwała wszystkich parterów,

3. ogłoszenie upadłości spółki,

4. utrata przez wszystkich parterów prawa do wykonywania wolnego zawodu,

5. prawomocne orzeczenie sądu.

W przypadku, gdy w spółce pozostaje jeden partner lub, gdy tylko jeden parter posiada uprawnienia do wykonywania wolnego zawodu związanego z działalnością spółki, spółka ulega rozwiązaniu najpóźniej z upływem roku od dnia zaistnienia któregokolwiek z tych zdarzeń. W konsekwencji oznacza to, że przez rok może istnieć jednoosobowa spółka partnerska.

7)Likwidacja spółki.

Do spółki partnerskiej w likwidacji odpowiednio stosuje się przepisy regulujące to zagadnienie w spółce jawnej.

SPÓŁKA KOMADYTOWA

1. Utworzenie spółki.

Spółka, która ma na celu prowadzenie przedsiębiorstw pod własną firmą, jest spółką komandytową, jeżeli wobec wierzycieli za zobowiązania spółki przynajmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczeń (komplementariusz), a odpowiedzialność, co najmniej jednego wspólnika jest ograniczona (komandytariusz). Spółka komandytowa może być utworzona w celu prowadzenia przedsiębiorstwa pod własną firmą i występują w niej zawsze dwa rodzaje wspólników o odmiennych zasadach odpowiedzialności i zróżnicowanym układzie praw i obowiązków. Możemy wyróżnić 2 sposoby utworzenia spółki komandytowej:

1. zawiązanie pierwotne,

2. przekształcenie

W przypadku zawiązania pierwotnego podstawą zarówno utworzenia, jak i działania spółki jest umowa spółki komandytowej.

W umowie spółki należy określić:

1. firmę i siedzibę,

2. przedmiot działalności spółki,

3. czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony,

4. oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość,

5. oznaczony kwotowo zakres odpowiedzialności każdego komandytariusza wobec wierzycieli (suma komandytowa).

Poza wskazanymi wyżej, obligatoryjnymi elementami umowy spółki, wspólnicy mogą w tej umowie zawierać wszelkie inne postanowienia dotyczące stosunków spółki.

Przepisy nie określają maksymalnej liczby komandytariuszy i komplementariuszy ani proporcji, jakie mają między tymi wspólnikami miałby wystąpić. Określone jest natomiast minimum dla istnienia spółki komandytowej: przynamniej jeden, komplementariusz i co najmniej jeden komandytariusz.

Komandytariuszami i komplementariuszami mogą być zarówno osoby fizyczne, osoby prawne, jak i handlowe spółki osobowe. Nie mogą być takimi wspólnikami spółki cywilne. Osoby fizyczne, które uzyskują status komplementariusza lub komandytariusza powinny mieć pełną zdolność do czynności prawnych.

Firma spółki handlowej składa się z nazwiska jednego lub kilku wspólników odpowiadających bez ograniczenia (komplementariuszy) i powinna zawierać dodatek „spółka komandytowa”. Podobnie, więc jak spółka jawna, korpus takiej firmy musi mieć osobisty charakter, a dodatki - rzeczowe, kombinowane, fantazyjne, mogą uzupełniać słowa „spółka komandytowa”. Korpus firmy może być skonstruowany w taki sposób, ze bezie zawierał:

1. nazwiska wszystkich komplementariuszy,

2. nazwisko (jednego) komplementariusza,

3. nazwiska niektórych komplementariuszy.

Umowa spółki powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. Spółka komandytowa jest wpisywana do rejestru. Wpis ten ma zarówno charakter obligatoryjny, jak i konstytutywny. Drugim sposobem utworzenia spółki komandytowej jest przekształcenie.

2) Majątek spółki, wkłady do spółki, suma komandytowa.

Majątek spółki komandytowej jest kompleksem majątkowym odrębnym od osobistych majątków wspólników. Wierzyciel osobisty nie może w czasie trwania spółki dokonać zajęcia udziału wspólnika. Wyodrębnienie majątku spółki polega na tym, że wspólnicy nie mogą w czasie trwania spółki rozporządzać majątkiem spółki, a wierzyciele osobności wspólników nie mogą prowadzić egzekucji z majątku spółki. Majątek spółki jest majątkiem celowym tworzonym w związku z prowadzeniem przez spółkę przedsiębiorstwa. Majątek ten stanowi podstawę odpowiedzialności spółki za zobowiązania, istniejącej obok odpowiedzialności osobistej wspólników.

Wkład do spółki oznacza wartość majątkową wnoszoną do spółki. Kodeks spółek handlowych rozróżnia przedmiot wkładu do spółki komandytowej w zależności od statusu wspólnika. Przedmiot wkładu w spółce komandytowej nie może być analogiczny dla komplementariuszy i komandytariuszy. Również skutek wniesienia wkładu, jak również umówienia się na wniesienie wkładu jest odmienny w przypadku komplementariuszy i komandytariuszy. Wkład może polegać na przeniesiu lub obciążeniu własności rzeczy lub innych praw, a także na dokonaniu innych świadczeń na rzecz spółki. Tak zdefiniowane wkłady odnoszą się bez wątpliwości do komplementariuszy. Natomiast w odniesieniu do komandytariuszy obowiązują nieco zmienione zasady. Możemy wyróżnić wkłady w pełni dopuszczalne, warunkowe i niedopuszczalne. Jeżeli wkładem komandytariusza do spółki jest w całości lub w części świadczenie niepieniężne, umowa spółki powinna określać przedmiot tego świadczenia, jego wartość, jak również osobę wspólnika wnoszącego takie świadczenie. Jeżeli jednak to świadczenie niepieniężne polega na zobowiązaniu do wykonywania pracy, świadczenie usług na rzecz spółki oraz wynagrodzeniu za usługi świadczone przy powstaniu spółki, to staje się ono wkładem warunkowym komandytariuszy.

Przepisy kodeksu spółek handlowych dają podstawy do wyróżnienia wkładów komandytariuszy:

1. wniesionych - rzeczywiste przysporzenie majątkowe, którego wartość została określona , dokonane przez komandytariusza na rzecz spółki i które „wchodzi” do majątku spółki. Wkład wnoszony ma nie tylko znaczenie w stosunkach zewnętrznych, ale również w stosunkach wewnętrznych.

2. umówionych - mamy doczynienia, gdy jest on określony w umowie spółki, ale niekoniecznie wniesiony do majątku spółki.

Członkostwo w spółce komandytowej wiąże się również z pojęciem udziału wspólnika w spółce. Pojęcie udziału może być rozumiane jako udział kapitałowy, jako część majątku spółki, odpowiadająca wartości rzeczywiście wniesionych przez wspólników wkładów.

Suma kapitałowa stanowi cyfrowo określoną kwotę pieniężną wyrażoną w pieniądzu, która wyznacza górną granicę odpowiedzialności osobistej komandytariusza za zobowiązania spółki wobec jej wierzycieli. Suma komandytowa odnosi się i dotyczy tylko komandytariusza. Nie stanowi żadnej konkretnej wartości wnoszonej do majątku spółki. Jest to kwota pieniężna określona w umowie spółki i wpisana do rejestru.

Zmiana umowy wymaga formy aktu notarialnego, obniżenie powinno być zarejestrowane. Wpis obciążenia ma charakter konstytutywny. Skutki prawne wobec osób trzecich istnieją dopiero po dokonaniu wpisu w rejestrze. Suma komandytowa może być również podwyższona.

3) Odpowiedzialność za zobowiązania.

Komandytariusz w stosunkach zewnętrznych ma pozycję wspólnika jawnego. Odnosi się to zarówno do reprezentacji, jak i odpowiedzialności za zobowiązania. Komplementariusz za zobowiązania odpowiada bez względu na rodzaj i źródło ich powstania, ponosi odpowiedzialność osobistą, nieograniczoną, solidarną, subsydiarną.

Osobista odpowiedzialność komplementariusza (zwanego też wspólnikiem jawnym lub firmowym) oznacza, że odpowiada on swoim majątkiem osobistym, odrębnym od majątku spółki. Odpowiedzialność ta jest nieograniczona, tzn. nie można w stosunkach zewnętrznych ustalić granic odpowiedzialności tego wspólnika. W stosunkach zewnętrznych górna granica odpowiedzialności wyznaczona jest wysokością zaciągniętych przez spółkę zobowiązań. W stosunkach wewnętrznych odpowiedzialność komplementariuszy może być zróżnicowana i ograniczona.

Solidarna odpowiedzialność komplementariuszy polega na tym, że każdy z nich odpowiada za całość długu solidarnie z innymi komplementariuszami, komandytariuszami i spółką. Wierzyciel wg swego wyboru może skierować roszczenia do spółki, wszystkich lub niektórych wspólników komplementariuszy, komandytariuszy czy też do wybranych pojedynczych wspólników. Jednakże jego swobodę ogranicza zasada odpowiedzialności subsydiarnej. Wierzyciel spółki może prowadzić egzekucję z majątku komplementariuszy, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna. Zasad subsydiarności nie dotyczy zobowiązań spółki powstałych przed jej wpisem do rejestru (ma zastosowanie odpowiedzialność pierwszorzędna - tzn. można od razu ściągnąć od majątku wspólnika bez konieczności sięgania najpierw do majątku spółki). Komplementariusz ponosi odpowiedzialność nieograniczoną, osobistą za zaległości podatkowe spółki i wspólników wynikające z działalności spółki. Jest to odpowiedzialność pierwszorzędna.

Wskazując na ogólne cechy odpowiedzialności komandytariuszy należy podkreślić, że jest to odpowiedzialność bezpośrednia, osobista, solidarna i subsydiarna. W tym zakresie nie różni się ona od reguł odpowiedzialności komplementariusza. Może ona mieć charakter odpowiedzialności ograniczonej lub szczególnej (mieszanej). Komandytariusz odpowiada w sposób ograniczony do wysokości ograniczonej sumy komandytowej. O odpowiedzialności mieszanej jest mowa, jeżeli wartość wkładu wnoszonego przez komandytariusza do spółki jest niższa od sumy komandytowej, wspólnik ten ponosi odpowiedzialność osobistą i bezpośrednią jedynie w granicach różnicy między sumą komandytową a wartością wkładu.

Zwrot wkładu wymaga zgody wspólników i podlega zarejestrowaniu.

4) Reprezentacja spółki.

Spółka komandytowa może być reprezentowana przez:

1. komplementariuszy,

2. pełnomocników,

3. prokurentów.

Umocowanie do reprezentacji komplementariusz czerpie z przepisów prawa. Należy przyjąć, że jest on przedstawicielem ustawowym. Poza komplementariuszami spółkę mogą reprezentować pełnomocnicy i prokurenci, którzy są osobami trzecimi. Udzielenie pełnomocnictwa powinno być zgodne z zasadami reprezentacji spółki. Powinno być udzielone przez komplementariuszy, ale nie może wykluczyć sytuacji, gdy przewidziana jest reprezentacja łączna przez łączne współdziałanie czy też wspólników i prokurentów. Pełnomocnictwo powinno mieć formę pisemną pod rygorem nieważności. Umocowanie komandytariusza do dokonywania czynności prawnych należy rozciągnąć również na prokurę. Komandytariusz, dokonując czynności prawnych w imieniu spółki, ma obowiązek ujawnić swoje pełnomocnictwo lub prokurę.

5) Prowadzenie spraw spółki.

Prowadzenie spraw spółki, obok udziału w zyskach i stratach, ograniczonego prawa kontroli, zakazu działalności konkurencyjnej, należy do stosunków wewnętrznych spółki. Zasadą jest, że tym, który prowadzi sprawy spółki, jest komplementariusz. Komandytariusz nie ma ani prawa ani obowiązku prowadzenia spraw spółki. W sprawach przekraczających zakres zwykłych czynności potrzebna jest zgoda komandytariusza, chyba, że umowa stanowi inaczej. Wspólnicy mogą wybrać następujące sposoby prowadzenia spraw:

1. powierzone jest ono tylko komplementariuszowi (komplementariuszom) z wyłączeniem komandytariuszy,

2. powierzone jest komplementariuszowi i osobie trzeciej z wyłączeniem komandytariuszy,

3. powierzone jest komplementariuszowi i komandytariuszowi,

4. powierzone jest komplementariuszowi, osobie trzeciej i komandytariuszowi.

Nie ma również przeszkód, aby ustalić zasady prowadzenia spraw spółki w ten sposób, że na niektóre czynności - mające charakter zwykłych czynności spółki - potrzebna jest zgoda komandytariuszy. W przypadku zbycia ogółu praw i obowiązków komandytariusza, na nabywcę nie przechodzi prawo do prowadzenia spraw spółki. Prawo do kontroli wspólników w spółce - nieważne jest umowne ograniczenie prawa komplementariusza do osobistego zasięgania wiadomości o stanie majątku oraz o biegu interesów spółki ani umowne ograniczenie jego prawa do osobistego przeglądania ksiąg i dokumentów spółki.

6) Udział w zyskach i stratach.

Komandytariusz uczestniczy w zysku spółki proporcjonalnie do jego wkładu rzeczywiście wniesionego do spółki (chyba, że umowa spółki stanowi inaczej) i że w razie wątpliwości komandytariusz uczestniczy w stratach jedynie do wysokości umówionego wkładu.

7) Wystąpienie wspólnika i rozwiązanie spółki.

Wystąpienie wspólnika i rozwiązanie spółki odbywa się według zasad określonych w spółce jawnej. Jednakże występują pewne specyficzne rozwiązania charakterystyczne dla spółki komandy­towej, odróżniające tę spółkę od spółki jawnej. Mianowicie:

1. śmierć komandytariusza nie stanowi przyczyny rozwiązania spółki (podczas gdy śmierć komplementariusza jest taką przyczyną).

2. spadkobiercy komandytariusza każdorazowo powinni wskazać spółce jedną osobę do wykonywania ich praw.

3. podział udziału między spadkobierców komandytariusza i przyznanie im statusu komandytariusza możliwe jest za zgodą wszystkich ko­mandytariuszy i komplementariuszy. Podział powinien nastąpić _w formie aktu notarialnego i zostać zarejestrowany.

W pozostałych przypadkach odnoszących się do rozwiązania spółki i wystąpienia wspólników (zarówno komplementariuszy, jak i komandy­tariuszy) zastosowanie mają przepisy odnoszące się do spółki jawnej.

8) Likwidacja spółki.

Do spółki komandytowej w likwidacji odpowiednie zastosowanie mają przepisy regulujące tę kwestię w spółce jawnej.

SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ.

1)Uwagi wstępne.

Spółka z o.o. powinna być trak­towana jako klasyczna spółka kapitałowa, co wiąże się z:

1. obowiązkiem wniesienia do spółki wkładów,

2. nieodpowiedzialnością wspólników za zobowiązania spółki (por. uwagi poniższe),

3. odpowiedzialnością spółki całym swoim majątkiem za zobowiązania,

1. działaniem przez organy, a nie za pośrednictwem wspólników

2. zasadą, że zmiana składu wspólników nie wpływa na stosunek spółki.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest spółką handlową o kapitałowym charakterze, mającą osobowość prawną, działającą w oparciu o kapitał zakładowy podzielony na działy, ponoszącą odpowiedzialność całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki, w której mogą wystąpić elementy osobistego wpływu wspólników na działania spółki.

2) Utworzenie spółki.

Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością mogą być tworzone przez jedną lub więcej osób w każdym celu prawnie dopuszczalnym. . Można tworzyć spółki z o.o. w celach kulturalnych czy naukowych. Spółka z o.o. nie może być zawiązana wyłącznie przez inną jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. do powstania spółki konieczne jest:

1. zawarcie umowy spółki (złożenie jednostronnego oświadczenia woli),

2. wniesienie przez wspólników wkładów na pokrycie całego kapitału
   zakładowego, a w razie objęcia udziału za cenę wyższą od wartości
   nominalnej także wniesienie nadwyżki (tzw. agio),

4. ustanowienie władz spółki (zarządu, a ustanowienie rady nadzorczej
   lub komisji rewizyjnej, jeżeli wymaga tego ustawa lub umowa spółki)

5. wpis do rejestru.

Ad 1) Tworzenie spółki jest pewnym procesem, na który składają się określone czynności prawne i faktyczne. Wskazane powyżej czynności są niezbędne do powstania spółki. Odbywają się one kolejno po sobie, nawet w okresie kilku miesięcy. Pierwszym etapem jest zawiązanie spółki. Następuje ono z chwilą za­warcia umowy spółki lub złożenia jednostronnego oświadczenia woli (spółka jednoosobowa). Akt zawiązania spółki oznacza powstanie spółki w organizacji. Spółka między zawiązaniem a zarejestrowaniem określana jest mianem „spółki w organizacji". Umowa spółki może być zawarta przez osoby fizyczne, osoby prawne, a także przez tzw. handlowe spółki osobowe. Zawieranie umów spółek (składanie oświadczeń woli) przez osoby fizyczne i osoby prawne podle­ga wielu ograniczeniom. Firma spółki powinna być określona w umowie spółki. Może być ona obrana dowolnie, ale musi zawierać dodatek „spółka z ograniczoną odpowiedzialnością". Ograniczeniem dowolnego obierania firmy jest również zasada wyłączności, tj. obowiązek odróżnienia firm przed­siębiorców prowadzących działalność na tym samym rynku. Siedzibą spółki jest miejsce wykonywania funkcji prowadzenia spraw przez zarząd. Przedmiot działalności spółki powinien być określony w umowie. Stanowi on konkretyzację wspólnego celu, w jakim jest utworzona spółka. Samo określenie celu spółki nie wskazuje jednak na sposób realizacji tego celu. Określenie przedmiotu działalno­ści spółki ma przede wszystkim skutek wewnętrzny. Przekroczenie przedmiotu działalności spółki pozostaje bez wpływu na ważność czynności prawnych dokonywanych przez spółkę z osobami trzecimi. Kapitał zakładowy spółki z o.o. stanowi cyfrowo oznaczoną kwotę Pieniężną, stanowiącą sumę wniesionych do spółki wkładów. Musi on być określony w umowie spółki i w całości pokryty do momentu zarejestrowania spółki. Minimalna wysokość kapitału zakładowego wynosi obecnie 50 000 zł. Jeżeli spółka jest tworzona na czas oznaczony, należy to zaznacz; w jej umowie. W umowie spółki należy ponadto odnieść się do wnoszonych do spółki wkładów niepieniężnych (tzw. aportów). Jeżeli wspólnik pokrywa swój udział w spółce (udział w kapitale zakładowym) aportami, należy wska­zać wyraźnie osobę wspólnika, określić, co jest przedmiotem wkładu i przypisać liczbę i wartość nominalną objętych w zamian za te wkłady udziałów.

W umowie spółki (pod rygorem bezskuteczności) powinno się również zaznaczyć szczególne korzyści, jakie wspólnikowi miały być przyznane lub wskazać na inne obowiązki, które są nakładane na wspólnika

Ad 2) ) Wkład do spółki na pokrycie kapitału zakładowego powinien być wnoszony do chwili zarejestrowania. Możemy przyjąć, że istnieją formy pośredniego (za pośrednictwem innych instrumentów) przekazania środków pieniężnych oraz wpłata w kasie. Wkładem pieniężnym może być tylko pie­niądz wyrażony w walucie polskiej. Jeżeli wspól­nik zobowiązuje się do wniesienia do spółki aportu, spółka uzyskuje wobec niego roszczenie o wniesienie. Należy przyjąć, że wkłady przechodzą na spółkę przed jej rejestracją. Jeżeli wspól­nik zobowiązuje się do wniesienia do spółki aportu, spółka uzyskuje wobec niego roszczenie o wniesienie. Należy przyjąć, że wkłady przechodzą na spółkę przed jej rejestracją.

Ad 3) Do momentu zarejestrowania, a także aby skutek w postaci za rejestrowania nastąpił, konieczne jest powołanie obligatoryjnych orga­nów. Zasadniczo konieczne jest powołanie zarządu, gdyż organ ten jest obok zgromadzenia wspólników - obligatoryjny. Przepisy KSH przewidują, że co do zasady zarząd jest ustanawiany przez wspólników uchwałą (jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej). Analogicznie jest w przypadku powołania rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej. Przed zarejestrowaniem spółkę w organizacji reprezentuje zarząd albo pełnomocnik powołany jednomyślną uchwałą wspólni­ków. Osoby działające przed wpisem do rejestru ponoszą odpowiedzialność razem ze spółką za jej zobowiązania. Ich odpowiedzialność wobec spółki kończy się z chwilą zatwierdzenia ich czynności przez zgromadzenie wspólników.

Ad 4) Ostatnim etapem tworzenia spółki jest wpis spółki z o.o. do rejestru. Wpis do rejestru jest następstwem złożenia wniosku o wpis w ciągu maksymalnie 6 miesięcy od dnia zawarcia umowy spółki. Do wniosku o wpis należy dołączyć:

1. umowę spółki,

2. oświadczenie wszystkich członków zarządu, że wkłady na pokrycie kapitału zakładowego zostały przez wszystkich wspólników w całości wniesione,

3. dowód ich ustanowienia z wyszczególnieniem ich składu osobowego, je­żeli o powołaniu członków organów spółki nie stanowi umowa spółki;

4. podpisaną przez wszystkich członków zarządu listę wspólników z podaniem imienia i nazwiska lub firmy (nazwy) oraz liczbę i war­tość nominalną udziałów każdego z nich,

5. złożone wobec sądu lub poświadczone notarialnie wzory podpisów członków zarządu.

Często zdarza się, że na utworzenie spółki musi być wyrażona zgoda innych organów. Należy odróżnić zgodę organów wewnętrznych danej osoby prawnej od zgody organów usytuowanych na zewnątrz danego pod­ miotu, który chciałby tworzyć spółkę z o.o.

18

---