Scalone, ● STUDIA EKONOMICZNO-MENEDŻERSKIE (SGH i UW), optymalizacja podatkowa


  1. System podatkowy jako czynnik wolności gospodarczej.

Teorie wzrostu gospodarczego:

Czynniki od których zależy wzrost:

Korelacja: wolność ekonomiczna i polityczna a wzrost gospodarczy

System podatkowy w Polsce nie sprzyja wolności gospodarczej gdyż:

wg PKPP Lewiatan w 2009r. Spośród 279 utrudnień wymienionych przez przedsiębiorstw, na pierwszym miejscu wskazali oni podatki jako najtrudniejsze do rozliczenia

System podatkowy jest jednym z czynników określania wolności gospodarczej. W teorii istnieją 2 modele systemów podatkowych:

  1. Neutralny system podatkowy - nie zniekształca alokacji zasobów w gospodarce, które ukształtowałyby się wg mechanizmów rynkowych. Innymi słowy to rynek a nie system podatkowy wpływa na miejsce, kształt i typ prowadzonej działalności. Neutralne systemy podatkowe nie służą redystrybucji dochodu narodowego, lecz gromadzeniu środków na finansowanie działań państwa i to w bardzo ograniczonym zakresie - służących jedynie zapewnieniu bezpieczeństwa obywateli, czyli tych funkcji państwa, które przypisywała mu klasyczna myśl liberalna. Budowane są one na przekonaniu, że najważniejszy dla gospodarki, a w konsekwencji dla efektywnych wpływów podatkowych, jest wzrost gospodarczy. W jego wyniku następuje zwiększenie podstawy opodatkowania i tym samym dochodów państwa przy nie zwiększonych stawkach podatkowych. Liberalny ustawodawca budując neutralny system podatkowy, kieruje się klasycznym prawem lekarskim: po pierwsze nie szkodzić. Podatki nie powinny utrudniać prowadzenia działalności gospodarczej i akumulacji kapitału, a naczelnym zadaniem systemu podatkowego powinno być sprzyjanie rozwojowi gospodarczemu, a nie utrudnianie go.

Cechy systemu neutralnego:

  1. Stymulacyjny (motywacyjny) system podatkowy - stymulacja w tym systemie może polegać na wprowadzeniu do systemu określonego podatku, na zróżnicowaniu stawek podatkowych, stosowaniu ulg i zwolnień, a więc poprzez odpowiednie kształtowanie elementów konstrukcji podatków. Można wyróżnić stymulację gospodarczą i pozagospodarczą. Stymulacja gospodarcza dotyczy oddziaływania na strukturę gospodarki, wpływu n alokację zasobów gospodarczych i kierunku rozwoju działalności gospodarczej, kształtowania poziomu i struktury inwestycji, konsumpcji i oszczędności, jak również wpływu na podnoszenie efektywności ekonomicznej. Pozagospodarcza stymulacja obejmuje stosowanie sankcji, bądź ochrony wobec pewnych warstw społecznych.

Cechy systemu motywacyjnego:

  1. Modele systemów podatkowych w praktyce.

Ocena stanu gospodarki i możliwości rozwoju

Podatki w praktyce

W praktyce mamy do czynienia z dyskrecjonalnym systemem podatkowym, w którym używa się podatków do oddziaływania na przedsiębiorców i społeczeństwo wpływając na określone zachowania.

Modele systemów podatkowych w praktyce:

  1. Podstawowe przyczyny zmian przepisów podatkowych w Polsce.

Cechy PL podatków:

System podatkowy w Polsce w latach 1991-2010 był bardzo niestabilny. Było to bezpośrednim wynikiem przekształcania gospodarki w gospodarkę rynkową, wejściem do UE, szybkim wzrostem gospodarczym a potem niespodziewanym kryzysem finansowym. Polski system podatkowy w całym tym okresie charakteryzował także nadmierny fiskalizm oraz nieprecyzyjnie zapisane prawo podatkowe prowadzące do wielu, czasem sprzecznych interpretacji.

Przyczyny zmian przepisów podatkowych:

  1. Cechy dobrego systemu podatkowego a „prosty” system podatkowy i „prosty” podatek.

Cechy dobrego systemu podatkowego

Prosty system podatkowy i prosty podatek

Zły podatek

Cechy dobrego systemu podatkowego wg. „Paying Taxes 2010”:

W Polskiej konstytucji także jest wzmianka o tym jak powinien wyglądać system podatkowy. Wg. art. 217 Ustawy Zasadniczej - „przepisy podatkowe powinny być precyzyjne, przejrzyste i jasne, tak aby podatnik wiedział jak ma postąpić.”

„Prosty” system podatkowy i „proste” podatki cechują dobry system podatkowy, czyli taki w którym każdy obywatel może sam obliczyć swoje obciążenia podatkowe. Prosty system podatkowy prowadzi nie tylko do mniejszych błędów lecz także do łatwiejszego wykrycia przestępstw podatkowych.

5. Zjawisko unikania opodatkowania a zjawisko uchylania się od opodatkowania.

Unikanie opodatkowania - takie zachowania podatnika w których umiejętnie wykorzystując obowiązujące przepisy podatkowe unika płacenia wyższych podatków. Unikanie opodatkowania jest to umiejętne obniżanie obciążenia podatkowego - nie jest nielegalne

Uchylanie się od opodatkowania - świadome łamanie przepisów podatkowych w celu uniknięcia płacenia podatków wynikających z legalnego źródła dochodu. Uchylanie się od opodatkowania jest traktowane jako oszustwo podatkowe, jest nielegalne a dochody w ten sposób uzyskane podlegają przepadkowi.

6. Przesłanki „ucieczki” od podatków.

Podatnik wykorzystuje znajomość systemu podatkowego do unikania „redukowania” obciążeń podatkowych, mogą go do tego motywować:

Klasyfikacja przesłanek unikania podatków:

  1. O charakterze moralnym

    1. Dwoistość postępowania obywateli względem norm etycznych

    2. Brak poczucia więzi z państwem

    3. Panująca doktryna polityczna

    4. Brak zaufania obywateli do władzy państwowej

  2. O charakterze politycznym

    1. Inne preferencje polityczne podatnika

    2. Brak powszechnej akceptacji dla podatków

    3. Forma protestu względem polityki fiskalnej

  3. O charakterze ekonomicznym

    1. Podatnik jako gracz

    2. Koniunktura w gospodarce, a system podatkowy

    3. Wysokie para podatki

    4. Inflacja jako ukryty podatek

    5. Nadmierny fiskalizm

    6. Istnienie szarej strefy (w PL 14~15%)

  4. O charakterze technicznym

    1. Skomplikowane i niejasne konstrukcje podatków

    2. Niekompetentna kontrola podatkowa

    3. Złożoność stosunków ekonomicznych, powiązania kapitałowe

    4. Relacje między podatnikiem a ZUS

    5. Niskie kary

7. Istota optymalizacji podatkowej i cechy działań optymalizacyjnych

Istota optymalizacji - działanie podatnika umożliwiające zmniejszenie do minimum kwoty podatku przez stosowanie instrumentów polityki podatkowej.

Cechy działań optymalizacyjnych:

Niektóre warunki skutecznej optymalizacji podatkowej:

opracowanie strategii podatkowych (planowanie działań optymalizacyjnych - koszty a korzyści podatkowe)
Optymalizacja podatkowa a ryzyka związane z pozarolniczą działalnością gospodarczą

8. Strategie podatkowe jako sposoby optymalizacji podatkowej i kryteria podziału

Kryteria podziału:

okres: krótkookresowa i długookresowa

9. Strategie w podatkach dochodowych - proszę wymienić i krótko scharakteryzować.

Strategie w podatkach dochodowych:

a) przychodowe

b) kosztowe

c) dochodowe

d) wynikające z dyrektyw UE i umów o unikaniu podwójnego opodatkowania

a) strategia w zakresie przychodów podatkowych polega na :

- minimalizacji przychodów w danym roku podatkowym

- maksymalizacji przychodów

b) kształtowanie kosztów uzyskani a przychodów przy danych przychodach podatkowych na poziomie umożliwiającym najniższe obciążenie podatkiem dochodowym

c) polega na takim kształtowaniu dochodu by podatnik zapłacił możliwie najniższy podatek albo go w ogóle nie płacił

10. Strategie przychodowe i sposoby ich osiągania.

Można wyróżnić dwie strategie przychodowe, pierwsza polega na minimalizacji przychodów w danym roku podatkowy, a druga polega na maksymalizacji przychodów.

Sposoby zaniżania przychodów i wysokości podatku:

- sprzedaż bez udokumentowania, tego faktu

- fikcyjne faktury

- przychody uzyskane z umów najmu z góry za cały okres, ale rozliczane w okresach miesięcznych albo kwartalnych

- terminowa wypłata dywidendy, w dniu wyznaczonym przez WZA

- darowizna zamiast sprzedaży samochodu przez os. Fiz. Prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą

11. Istota strategii kosztowej i jej rodzaje - krótka charakterystyka.

Istotą strategii kosztowej jest kształtowanie kosztów uzyskania przychodów przy danych przychodach na najniższym poziomie, co skutkuje najniższym obciążeniem podatkowym.

Rodzaje strategii kosztowych:

  1. Maksymalizacja KUP

  2. Ograniczenie KUP, by je wykorzystać w późniejszym okresie (odroczyć w czasie)

a) Polega na maksymalizacji KUP przez:

- odpisy amortyzacyjne

- wydatki na badania naukowe i prace rozwojowe

- wydatki na reprezentację, reklamę

- zaniechane inwestycje

- utworzenie funduszu szkoleniowego

- zaliczanie nieściągalnych należności do KUP

- maksymalizacja zakupów w listopadzie ze względu na podwójną zaliczkę w grudniu

- niektóre inne sposoby maksymalizacji KUP

b) powody ograniczania KUP:

- nadwyżka KUP nad przychody podatkowe (strata)

- korzystanie ze zwolnienia dochodu z podatku (np. gdy firma działa w SSE)

- wykazywanie niskiego dochodu przy zwiększonych inwestycjach rzeczowych

- „przerzucenie” części wydatków na styczeń następnego roku (np. wynagrodzeń z tyt. umów zlecenie)

12. Sposoby realizacji strategii kosztowej polegającej na maksymalizacji KUP.

a) odpisy amortyzacyjne

podatnik ma możliwość wyboru metody amortyzacji (liniowa, degresywna, indywidualna), przez co może zwiększać KUP

b) zaliczanie należności nieściągalnych w KUP - jednak muszą zostać spełnione dwa warunki, nieściągalna należność została zaliczona do podatkowych przychodów, nieściągalność należności została uprawdopodobniona ( odpowiednia dokumentacja)

c) wydatki na badania naukowe i prace rozwojowe

d) wydatki na reprezentację, reklamę

od stycznia 2007 nie można zaliczyć do KUP wydatków na reprezentacje, jednocześnie zniesiono limit wydatków na reklamę. Wydatki na reprezentacje można zaliczyć do KUP, kiedy są dokonywane w celu przyjęcia klienta na terenie przedsiębiorstw, ale obiad w restauracji już nie może zostać zaliczony

(rozbieżne orzecznictwo WSA w sprawie wydatków na reprezentacje)

e) zaniechane inwestycje

od 2009 r. zbycie zaniechanej inwestycji można zaliczyć do KUP

f) utworzenie funduszu szkoleniowego

Utworzenie funduszu szkoleniowego celem doskonalenia pracowników, środki muszą zostać wykorzystane w ciągu 2 lat.

g) maksymalizacja zakupów w listopadzie ze względu na podwójną zaliczkę w grudniu ( do roku 2011)

12) strategia polegająca na maksymalizacji kosztów uzyskania przychodów

Powody maksymalizacji kosztów: wysokie stawki podatku oraz różne zasady ustalania dochodu dla celów podatkowych i zysku, jako wyniku finansowego przedsiębiorstwa

Jak podwyższać koszty?

- dla budynków/budowli używanych w warunkach pogorszonych (współczynnik nie wyższa x 1, 2) oraz w warunkach złych (współczynnik nie wyższa niż x 1,4)

- dla maszyn, urządzeń i środków transportu używanych bardziej intensywnie niż przeciętnie współczynnik x 1,4

- dla urządzeń i maszyn zaliczanych do grupy 4-6 i 8 Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT) poddanych szybkiemu postępowi technicznemu współczynnik x 2

- ulga dla małych przedsiębiorstw od 1.1.2007 (Obrót w skali roku podatkowego < 800 tyś euro) rozpoczynających działalność: zaliczenie jednorazowo w koszty uzyskania przychodów wydatków na zakup środków trwałych w roku podatkowym do równowartości 100 tyś. Euro. (422 Tyś zł) Przedsiębiorca realizuje na raz strategię kosztową i dochodową, ponieważ wlicza równowartość 100 tyś. Euro do kosztów uzyskania przychodów, a nie odlicza od dochodu. W zależności od przychodów i innych wydatków zaliczanych do kosztów uzyskania przychodów podatnik określa dochód lub wykazuje stratę.

- zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych w kolejnych latach na prace badawczo - rozwojowe jednorazowo w tym roku, w którym zostały zakończone, lub w miesiącu, w którym zostały poniesione albo poprzez odpisy amortyzacyjne

- można je wliczyć do kosztów uzyskania przychodów, jeżeli zostały wcześniej zarachowane do przychodów i wpłynęły na wysokość podatku oraz gdy ich nieściągalność została uprawdopodobniona: protokół (zgoda dłużnika), postępowanie sądowe dotyczące upadłości, postępowanie dotyczące nieściągalności (organ postępowania egzekucyjnego)

- nie uznaje się za koszty uzyskania przychodów odsetek płaconych przez spółkę od zaciągniętych kredytów/pożyczek od jej udziałowca/akcjonariusza posiadającego nie mniej niż 25% udziałów/akcji, jeśli zadłużenie spółki wobec tych udziałowców/akcjonariuszy osiągnie łącznie 3x wartość kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka przekracza tę wartość zadłużenia

Np. kapitał zakładowy - 100 pożyczka - 400

Odsetki od części, która przekracza 3x zadłużenie, - czyli od 100k nie będą kosztem uzyskania przychodu

- w momencie zbycia lub likwidacji zaniechanej inwestycji poniesione na nią nakłady przedsiębiorca może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów

Np. samochód w strategii kosztowej (os. fizyczna z działalnością gospodarczą)

I. Samochód nie jest zarejestrowany na przedsiębiorstwo: (jak płacimy)

- ryczałt (miesięczny ryczałt wg stawki lokalnej)

- kilometrówka (80gr/km; konieczna ewidencja)

- dojazd z miejsca zamieszkania do miejsca pracy: konieczna ewidencja

II. Wprowadzamy samochód do ewidencji przedsiębiorstwa - możemy go amortyzować jak nowy, (jeśli jest faktura) a bez faktury wg ceny rynkowej

Np. 2003 - samochód kupiłem za 40k, w 2008 wprowadzam do ewidencji (jest faktura - za 40k ewidencja) i amortyzuję za 16k (korzystając z max stawki amortyzacji - 40%), po roku sprzedaję za 10k - strata 14k; jedno, ale: limit amortyzacji (40%) to 20k euro

13. Strategia kosztowa polegająca na ograniczaniu kosztów uzyskania przychodów - sposoby realizacji.

Strategia kosztowa polega na kształtowaniu kosztów uzyskania przychodów przy danych przychodach na poziomie umożliwiającym najniższe obciążenie podatkiem dochodowym. Przedsiębiorstwo, realizując strategię kosztową, dostosowuje poziom kosztów do osiąganych przychodów, dzięki czemu unika obciążenia podatkiem dochodowym.

Wyróżniamy cztery rodzaje strategii kosztowej:
a) strategia kosztowa polegająca na maksymalizacji kosztów uzyskania przychodów,

b) strategia kosztowa polegająca na ograniczaniu kosztów uzyskania przychodów,

c) strategia kosztowa a ryzyko związane z optymalizacją podatkową,

d) strategia kosztowa małych i dużych przedsiębiorstw.

Rozważając strategię kosztową polegającą na ograniczaniu kosztów uzyskania przychodów należy wziąć pod uwagę następujące aspekty:

(np. poprzez stosowanie obniżonej stawki amortyzacyjnej. Na podstawie art.16i ust. 5 ustawy o pdop, podatnicy mogą obniżać podane w Wykazie stawek amortyzacyjnych stawki dla poszczególnych środków trwałych. Zmiany stawki dokonuje się począwszy od miesiąca, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji albo od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego).

14. Strategia kosztowa małych i dużych przedsiębiorstw.

Każda strategia ma swoje przeznaczenie, w zależności od rodzaju prowadzonej działalności, jak i rodzaju firmy. Inaczej bowiem w przypadku strategii kosztowej firmy będzie się zachowywała firma mała, a inaczej firma duża. Strategia kosztowa odnosząc się do minimalizowania kosztów danej firmy musi mieć możliwość zarówno rezerwy finansowej, która pozwoli jej na dalsze kontynuowanie działań produkcyjnych. Małe firmy będą więc miały duży problem z wprowadzaniem strategii kosztowej, ze względu na mniejszy potencjał finansowy i mniejsze możliwości cięcia kosztów produkcyjnych. Mniejsze i średnie firmy z punktu widzenia stosunkowo niewielkiego kapitału własnego mają niewielkie możliwości kształtowania kosztów. Dlatego strategia kosztowa pojawia się częściej w firmach dużych i masowych.

Ponieważ trudno jest rozróżnić małe przedsiębiorstwo od gospodarstwa domowego, część kosztów z gospodarstwa domowego jest przerzucana na przedsiębiorstwo: wydatki na meble, sprzęt komputerowy czy samochód.

Zróżnicowane są możliwości i zakres stosowania strategii kosztowej przez małe i duże przedsiębiorstwa. Małe przedsiębiorstwa, które najczęściej funkcjonują jako rodzinne czy jednoosobowe, w nieco inny sposób realizują strategię kosztową w porównaniu z dużymi, zwłaszcza powiązanymi kapitałowo lub personalnie, a szczególnie dużymi powiązanymi z przedsiębiorstwami zagranicznymi. Małe przedsiębiorstwa w ogóle albo w niewielkim zakresie prowadzą badania naukowe. Rzadziej korzystają z usług reklamowych, zarządzania czy rekrutacji pracowników. Dysponują one także niewielkim wielkościowo majątkiem w porównaniu z dużymi spółkami wiodącymi i spółkami zależnymi. Stąd w przypadku wystąpienia straty mają mniejsze możliwości korzystania ze strategii odroczonych kosztów amortyzacji.

Ważną cechą przedsiębiorstw rodzinnych jest brak oddzielenia działalności gospodarczej od gospodarstwa domowego. W związku z tym w małych przedsiębiorstwach strategia kosztowa polega głównie na przerzucaniu kosztów gospodarstwa domowego na przedsiębiorstwo. W kosztach przedsiębiorstwa próbuje się uwzględnić niektóre wydatki związane z prowadzeniem domu czy wręcz wydatki osobiste. Można do nich zaliczyć wydatki na : meble, sprzęt komputerowy, telewizor, lodówkę czy urządzenia sanitarne. Jeśli ów sprzęt znajduje się w lokalu przedsiębiorstwa, to wydatki na jego zakup nie zawsze budzą zastrzeżenia organów skarbowych. Częstym przedmiotem sporu między małymi podatnikami a urzędami skarbowymi są wydatki związane z używaniem samochodów osobowych do celów działalności gospodarczej, ze zużyciem energii elektrycznej, z korzystaniem z telefonów, komputera lub utrzymaniem porządku w pomieszczeniach biurowych. Niezwykle korzystny z pkt. widzenia strategii kosztowej jest przepis umożliwiający wliczenie do kosztów uzyskania przychodów wydatków na zakup środków trwałych w danym roku podatkowym do wysokości równowartości 50 tys. Euro.

W dużych przedsiębiorstwach stosuje się znacznie większy zakres i bardziej różnorodne formy prowadzenia strategii kosztowej. Przedsiębiorstwa te dysponując majątkiem o dużej wartości i zróżnicowanej strukturze, mają większe możliwości kalkulowania kosztów amortyzacji w zależności od wysokości wykazanej straty i przewidywanego w przyszłości dochodu. Korzystają także w większym zakresie ze strategii kosztowej przez zakupy kooperacyjne w połączeniu ze strategią dochodową i wykorzystaniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Bardzo istotnym elementem ich strategii kosztowej jest korzystanie z różnych świadczeń opodatkowanych stawką 20%.

15. Pojęcie strategii dochodowej i jej rodzaje.

Istota strategii dochodowej polega na kształtowaniu dochodu w taki sposób by podatnik płacił możliwie najniższy podatek lub jego uniknął. Występuje ścisła korelacja między strategią kosztową, a strategią dochodową (głównie u podmiotów powiązanych).

Rodzaje strategii dochodowej:

Istota strategii dochodowej polega na takich zachowaniach podatnika, które będą wpływać na takie kształtowanie dochodu podatkowego aby zapłacić jak najniższy podatek w okresie planowanym. Uwzględniając fakt, że podstawą opodatkowania jest dochód - strategia dochodowa powinna polegać na dążeniu podatnika do minimalizacji podstawy opodatkowania. Jednak podobnie jak w strategii kosztowej, podatnik nie zawsze jest zainteresowany takim rozwiązaniem. W strategii dochodowej możemy wyróżnić kilka opcji, m. in. W zależności od sytuacji finansowej podatnika, jego powiązań kapitałowych, personalnych, miejsca prowadzenia działalności. Po uwzględnieniu tylko tych czynników można wyróżnić następujące rodzaje strategii dochodowych:

  1. Strategia polegająca na minimalizacji dochodu do opodatkowania - w tej strategii podatnik dąży do wykazania jak najniższego dochodu do opodatkowania, głównie przez maksymalizację kosztów uzyskania przychodów.

  2. Strategia polegająca na maksymalizacji dochodu do opodatkowania - jest najczęściej stosowana, gdy istnieje możliwość przerzucania dochodów między przedsiębiorstwami krajowymi lub krajowymi i zagranicznymi

  3. Strategie uproszczonej wpłaty zaliczki na podatek - ogólnie osoby fizyczne i prawne prowadzące działalność gospodarczą są zobowiązane bez wezwania składać deklaracje podatkowe o wysokości osiągniętego dochodu od początku roku i wpłacać na rachunek urzędu skarbowego zaliczki miesięczne w wysokości różnicy między podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku podatkowego a sumą zaliczek należnych za poprzednie miesiące.

  4. Strategia podatkowej grupy kapitałowej (PGK) - jest to szczególna strategia wymagająca najpierw utworzenia podatkowej grupy kapitałowej (PGK).

  5. Strategie uwzględniające rozliczenie strat podatkowych

16. Narzędzia minimalizacji dochodu do opodatkowania.

Do narzędzi minimalizacji dochodu do opodatkowania możemy zaliczyć

a) maksymalizację kosztów uzyskania przychodów

b) wykorzystanie ulg pośrednich z tytułu

* darowizny

W zeznaniu za 2010 r. podatnik ma prawo odliczyć kwotę darowizn przekazywanych na cele pożytku publicznego. Odliczenia dokonać można na rzecz organizacji, na cele pożytku publicznego, realizowane przez organizacje o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o organizacjach pożytku publicznego i wolontariacie, lub przez organizacje równoważne określone w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie UE lub EOG, prowadzącym działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych, realizującym te cele.

* ulg inwestycyjnych (od 2006 r. ulga technologiczna)

Na podstawie art. 26c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnik może od podstawy opodatkowania odliczyć wydatki związane z nabyciem nowej technologii.
Przez nabycie nowej technologii rozumie się nabycie praw do wiedzy technologicznej poprzez ich przeniesienie bądź też korzystanie z tych praw. Tak więc ulga obejmować może umowy licencyjne dotyczące zakupu np. oprogramowania (zakresem ulgi nie jest natomiast objęty sprzęt komputerowy).Warunkiem niezbędnym w tym wypadku jest udowodnienie, że ta technologia jest innowacyjna, nie stosowana w świecie przez okres dłuższy niż 5 lat i której innowacyjność potwierdzona została opinia niezależnej instytucji naukowej.

Warunki skorzystania przez podatnika z ulgi na nowe technologie:
1. Podatnik musi uzyskiwać przychody z wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej
2. Podatnik jest opodatkowany na zasadach ogólnych - ulga nie przysługuje podatnikom rozliczającym się za pomocą podatku liniowego i objętych ryczałtem
3. Kwota odliczeń nie może w roku podatkowym przekroczyć kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika z pozarolniczej działalności gospodarczej
4. Podatnik nie może prowadzić działalności gospodarczej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie wymaganego zezwolenia
Sposób odliczenia:
Odliczeń z tytułu ulgi dokonuje się w rozliczeniu podatkowym za roku, którym poniesiono dane wydatki. Jeśli podatnik nie ma odpowiednio wysokiego dochodu w jednym roku, aby odliczyć całość przysługującej ulgi, może ją rozliczać przez 3 kolejne lata. Limit odliczeń związanych z nabyciem nowej technologii wynosi maksymalnie 50% wydatków określonych w wyżej opisany sposób.
Podatnik traci prawo do odliczeń związanych z nabyciem nowej technologii, jeżeli przed upływem trzech lat podatkowych licząc od końca roku podatkowego, w którym wprowadził nową technologię do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych:
1) udzieli w jakiejkolwiek formie lub części innym podmiotom prawa do nowej technologii, nie dotyczy to przeniesienia prawa w wyniku przekształcenia formy prawnej oraz łączenia lub podziału dotychczasowych przedsiębiorców, które są dokonywane na podstawie przepisów Kodeksu Spółek Handlowych,
2) zostanie ogłoszona jego upadłość obejmująca likwidację majątku, lub zostanie postawiony w stan likwidacji,
3) otrzyma zwrot wydatków na tę technologię w jakiejkolwiek formie.


* ulg rehabilitacyjnych

Odliczenie od dochodu wydatków ponoszonych na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych przysługuje:
1) osobom niepełnosprawnym oraz
2) osobom utrzymującym osoby niepełnosprawne - czyli ich opiekunom.

Warunkiem odliczenia wydatków jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:

* ulg mieszkaniowych

Jest to ulga dotycząca wydatków na spłatę odsetek od kredytu (pożyczki) na sfinansowanie własnych potrzeb mieszkaniowych — jest to jedna z ulg mających skłaniać podatników do inwestycji budowlanych, dotyczy nowej substancji mieszkaniowej. Obecnie nie można już nabyć prawa do ulgi. Z odliczenia mogą korzystać tylko ci, którzy zaciągnęli kredyty i pożyczki w latach 2002 - 2006. W rozliczeniu za rok 2010 limit ulgi odsetkowej wynosi 264 810 zł.

c) strata a możliwość zmniejszenia dochodu do opodatkowania

Podatnik ma możliwość rozliczenia strat z lat ubiegłych. Dochód z danego źródła przychodów można obniżyć o stratę z tego samego źródła przychodów. Zgodnie z art. 7 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych podatnikom, którzy na działalności gospodarczej ponieśli stratę podatkową, przysługuje prawo do jej pokrycia z przyszłych dochodów uzyskanych w latach następnych. Stratę z danego roku można rozliczyć przez pomniejszenie dochodu w ciągu pięciu kolejno po sobie następujących lat podatkowych, z tym że wysokość pomniejszenia nie może w ciągu jednego roku podatkowego przekroczyć 50% straty, zatem okres odliczania straty nie może być krótszy niż dwa lata. Dochód z danego źródła przychodów można obniżyć o stratę tylko z tego samego źródła przychodów.

1. Maksymalizacja kosztów uzyskania przychodów - na pozór nieracjonalne zachowanie podanika. Maksymalizacja ta odbywała się z reguły w listopadzie (przy założeniu, że podatnik nie wybrał uproszczonej formy wpłaty zaliczek na podatek). Takie działanie było związane z tym, że do końca 2008r podatnik w grudniu płacił podatek w podwójnej wysokości, czyli do 20 grudnia musiał wpłacić podatek za listopad i grudzień. Dlatego próbował kształtować podstawę opodatkowania tak aby podatek za listopad był możliwie najniższy.

2. Wykorzystanie ulg pośrednich z tytułu:

3. Strata a możliwość zmniejszenia dochodu do opodatkowania - przedsiębiorcy posiadają możliwość odliczenia wykazanej straty w ciągu 5 lat. Najkrócej w ciągu 2 lat. W 1 roku nie więcej niż 50%.

17) Przyczyny „przerzucania” dochodów i sposoby zapobiegania temu zjawisku.

Przerzucanie dochodów polega na zawieraniu przez powiązane ze sobą podmioty transakcji, których warunki, a w szczególności ceny towarów lub usług, odbiegają od warunków, jakie zostałyby ustalone przez niezależne od siebie podmioty. Przerzucanie dochodów często określane jest również jako transfer pricing. Może ono występować zarówno pomiędzy podmiotami krajowymi, jak i w międzynarodowych relacjach gospodarczych.

Przyczyny przerzucania dochodów:

- różnice w wysokości stawek podatkowych w różnych krajach, (niższe obciążenia podatkowe w innym kraju)

- planowana strata

Najbardziej powszechną przesłanką stosowania transfer pricing przez powiązanych ze sobą (zwłaszcza kapitałowo) przedsiębiorców jest obniżenie wysokości ciążącego na nich łącznego zobowiązania podatkowego - w porównaniu z sytuacją, gdyby ci przedsiębiorcy nie byli ze sobą powiązani i działaliby w oparciu o powszechnie przyjęte zasady wolnego rynku. Transfer pricing, czyli przerzucanie dochodów jest najczęściej wykorzystywane przez podmioty mające siedziby w dwóch państwach, w których stosowane są znacznie odbiegające od siebie wysokością stawki podatkowe. W celu uzyskania oszczędności podatkowych cena towarów lub usług w transakcjach zawieranych między dwiema spółkami (lub innymi przedsiębiorcami) ustalana jest w taki sposób, aby dochód uzyskany z późniejszej odprzedaży tych towarów lub usług podmiotowi trzeciemu był należny spółce, która podlega relatywnie niższym obciążeniom podatkowym. Tego rodzaju manipulacje cenowe w celu uzyskania korzyści podatkowych określane są jako tzw. profit parking. Jeżeli sprzedawca ma siedzibę w państwie stosującym niskie stawki podatkowe, to cena transakcji zawieranej pomiędzy podmiotami powiązanymi ustalana jest na wysokim poziomie i dochód z tej transakcji jest faktycznie opodatkowany w państwie sprzedawcy. Nabywca towaru, podlegający wyższym obciążeniom podatkowym, odprzedając dalej towar uzyskuje niewielki dochód albo w ogóle go u siebie nie wykazuje. Natomiast w przypadku gdy sprzedawca opodatkowany jest wysoką stawką podatkową, cena transakcji ustalana jest na niskim poziomie, tak aby dochód był efektywnie opodatkowany po stronie - powiązanej ze sprzedawcą - spółki nabywcy, to jest w kraju o niskich obciążeniach podatkowych.

Występowanie różnicy w wysokości stawek podatkowych nie jest jedyną przyczyną przerzucania dochodów pomiędzy podmiotami powiązanymi. Przerzucanie dochodów może mieć także miejsce w innych przypadkach, przykładowo, gdy jedna ze spółek powiązanych ponosi w danym roku podatkowym stratę na prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, podczas gdy druga spółka w tym samym czasie osiąga dochód. Strata pierwszej spółki może ewentualnie pomniejszyć jej dochód do opodatkowania dopiero w następnych latach podatkowych (pod warunkiem efektywnego uzyskania tego dochodu). W celu bieżącego wykorzystania straty pierwszej spółki, druga spółka, która osiąga dochód, może, przykładowo, sprzedać towary spółce ponoszącej stratę, co przy dalszej odprzedaży tych towarów wpłynie na zmniejszenie lub nawet wyeliminowanie tej straty.

Przykład

Przedsiębiorstwa powiązane kapitałowo prowadzą działalność w dwóch krajach. Kraj pierwszy cechuje wysoki fiskalizm, natomiast w kraju drugim występują korzystne warunki podatkowe. Przedsiębiorstwo działające w kraju pierwszym zakupuje elementy kooperacyjne w przedsiębiorstwie prowadzącym działalność w kraju drugim.

Pierwsze przedsiębiorstwo powinno nabyć elementy kooperacyjnie po możliwie najwyższej cenie. W ten sposób maksymalizuje ono koszty uzyskania przychodów, realizuje strategię kosztową i jednocześnie dochodową polegającą na minimalizacji dochodu. Drugie przedsiębiorstwo realizuje strategię dochodową polegającą na maksymalizacji dochodu.

Innym przykładem może być obniżenie podstawy opodatkowania przez sprzedaż towarów przez przedsiębiorstwo działające w kraju pierwszym przedsiębiorstwu w kraju drugim, ale po cenach tylko nieznacznie odbiegających od kosztów wytworzenia. Warunkiem dla takiej transakcji powinny być korzystniejsze przepisy podatkowe w kraju drugim niż w kraju pierwszym.

Wniosek: Przedsiębiorstwo z kraju pierwszego realizuje strategię dochodową, czyli minimalizację dochodu, a przedsiębiorstwo działające w kraju drugim maksymalizuje dochód do opodatkowania.

Przykłady z wykorzystaniem spółek w tzw. rajach podatkowych:

1) Przez zakup usług od spółki zarejestrowanej w raju podatkowym

2) Przez sprzedaż towarów za granicę za pośrednictwem spółki z raju podatkowego

Przykład

Spółka matka w Anglii dostarcza produkty do spółki w Polsce po zaniżonej cenie. Powiązana ze spółką matką spółka zarejestrowana np. na Kajmanach świadczy usługi niematerialne na rzecz spółki w Polsce. Cena za te usługi zawiera ukrytą marżę za towary sprzedane przez spółkę brytyjską do spółki w Polsce.

Efekt takiego działania:

- wyprowadzenie dochodu z Polski do spółki brytyjskiej w raju podatkowym , gdzie stosowane są niskie stawki w podatku dochodowym

-realizacja strategii kosztowej w Polsce z tytułu usług niematerialnych, które trudniej wycenić

Przykład

Spółka z siedzibą w Polsce sprzedaje z niewielką marżą towary za pośrednictwem spółki zarejestrowanej w raju podatkowym. Następnie spółka z raju odsprzedaje te towary ze znacznie wyższą marżą.

Efekt:

- w Polsce opodatkowany jest jedynie dochód ze sprzedaży pośrednikowi do raju podatkowego, czyli z tytułu nieznacznej marży

- faktyczny dochód zostaje ukryty przed polskimi organami skarbowymi

- znaczący dochód jest opodatkowany niską stawką obowiązującą w raju podatkowym

Przykład

Wspólnicy spółki z o.o. zawiązali sp. cywilną. Spółka z o.o. dokonuje montażu podzespołów, które kupuje w spółce cyw. Spółka cywilna jest opodatkowana ryczałtem (3% przychodu), nie ma magazynów i pracowników, kupowane podzespoły dostarcza od razu do sp. z o.o.

Skutki podatkowe takich powiązań:

- spółka cywilna stosuje możliwie najwyższe marże (niska stawka)

- spółka z o.o. płacąc wysokie ceny za podzespoły realizuje strategię kosztową i osiąga niski dochód do podatkowania.

Zagrożenia w razie kontroli skarbowej:

- organ skarbowy może oszacować ceny wynikające z transakcji z zastosowaniem metody porównywalnej ceny niekontrolowanej, jeżeli spółka prowadziła sprzedaż do podmiotów niepowiązanych

- lub z zastosowaniem metody rozsądnej marży - gdy spółka sprzedawała podzespoły w śladowej ilości podmiotom niepowiązanym.

Przykład

Spółka akcyjna działająca w Polsce jest dystrybutorem produktów spółki matki z Holandii. Spółka matka sprzedaje produkty spółce córce w Polsce po cenach takich samych, jak podmiotom niepowiązanym. Jednocześnie spółka w Polsce ponosi na rzecz spółki matki wysokie koszty z tytułu nabycia licencji, usług zarządczych i prawa do znaku towarowego.

Wniosek:

Spółka w Polsce realizuje strategię kosztową , a spółka w Holandii strategię dochodową. Organy w Polsce mogą uznać, że opłaty za usługi i licencje oraz prawa do znaku towarowego są sposobem na przerzucanie dochodu do holenderskiej spółki.

W przypadku ustalenia, że powiązane ze sobą podmioty gospodarcze zawarły transakcję na warunkach odbiegających od powszechnie przyjętych zasad wolnorynkowych, organ podatkowy (organ kontroli skarbowej) musi dokonać oszacowania dochodu oraz należnego podatku.

Jeśli w wyniku przeprowadzonego oszacowania zostanie ustalone, że jeden z podmiotów powiązanych zaniżył dochód do opodatkowania lub zawyżył wykazaną stratę - wówczas organ podatkowy (organ kontroli skarbowej) określa wysokość należnego podatku dochodowego, stosując stawkę podatkową obowiązującą w dniu, w którym zobowiązanie podatkowe powstało (oraz - ewentualnie - odsetki od zaległości podatkowej).

Sposoby zapobiegania przerzucaniu dochodów:

- wprowadzenie cen transferowych

- szacowanie wysokości dochodu przez stosowanie metody:

1. porównywalnej ceny niekontrolowanej - stosowanie takich samych cen jak wobec podmiotów niepowiązanych

2. ceny odsprzedaży - obniżenie ceny określonej transakcji o marżę ceny odsprzedaży

3. rozsądnej marży (koszt plus) - koszty wytworzenia + koszty pośrednie (bez ogólnych) + marża

4. zysku transakcyjnego :

-podział zysków

-marży transakcyjnej netto

Ta metoda jest rzadko stosowana.

W praktyce - spośród wymienionych powyżej metod - organy podatkowe (organy kontroli skarbowej) najczęściej stosują metodę porównywalnej ceny niekontrolowanej. Polega ona na przeprowadzeniu porównania ceny zastosowanej w badanej transakcji między podmiotami powiązanymi z cenami dóbr lub usług oferowanych w porównywalnych transakcjach zawartych pomiędzy jednym z podmiotów powiązanych i innym podmiotem niezależnym albo też pomiędzy innymi dwoma podmiotami niezależnymi. Ustawodawca przyjął, że za porównywalne uważa się takie transakcje, między którymi nie zachodzą żadne różnice, względnie istniejące różnice nie mają wpływu na cenę na wolnym rynku albo też możliwe jest dokładne określenie wpływu różnic na cenę na wolnym rynku. Metoda porównywania cen umożliwia ustalenie zgodności warunków transakcji z zasadami wolnego rynku. Dlatego też w sytuacji, gdy zawarta transakcja jest wystarczająco porównywalna z inną transakcją niekontrolowaną, metodę tę należy stosować w pierwszej kolejności.

Dopiero w sytuacji, gdy obiektywnie rzecz biorąc nie jest możliwe określenie wartości rynkowej przedmiotu transakcji, a w konsekwencji należnego dochodu, za pomocą żadnej z powyższych podstawowych metod, dopuszczalne jest zastosowanie przez organ podatkowy (organ kontroli skarbowej) innych metod, to jest metod zysku transakcyjnego (metody podziału zysków albo metody marży transakcyjnej netto).

Oszacowanie dochodu i podatku należnego od podatnika, który uczestniczył w przerzucaniu dochodu, kończy się wydaniem przez organ podatkowy/organ kontroli skarbowej decyzji podatkowej. Podatnik ma prawo złożyć odwołanie od takiej decyzji do organu podatkowego wyższego stopnia, a w przypadku utrzymania jej w mocy może złożyć skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Przerzucanie dochodów polega na zawieraniu przez powiązane ze sobą podmioty transakcji, których warunki, a w szczególności ceny towarów lub usług, odbiegają od warunków, jakie zostałyby ustalone przez niezależne od siebie podmioty. Takie odstępstwa od powszechnie akceptowanych reguł wolnego rynku mogą dotyczyć również innych, aniżeli cena, elementów transakcji; mogą obejmować termin zapłaty, warunki dokonania płatności, stosowanych upustów itp. Przerzucanie dochodów często określane jest również jako transfer pricing. Może ono występować zarówno pomiędzy podmiotami krajowymi, jak i w międzynarodowych relacjach gospodarczych. Przerzucanie dochodów następuje z reguły od państw z efektywnie niższym obciążeniem podatkowym. Niewykluczone są jednak przesunięcia dochodów do krajów wprawdzie z efektywnie wyższym opodatkowaniem, lecz np. z bardziej liberalnymi regulacjami pokrywania strat, w sytuacji gdy spółka powiązana dysponuje znacznymi kwotami starty do przeniesienia lub też przewidywane jest poniesienie start w kolejnych latach podatkowych. Poza motywami stricte podatkowymi, tj. chęcią wykorzystania różnic w poziomie obciążeń podatkowych istniejących między państwami czy rozliczenia strat podatkowych, do motywów przerzucania dochodów można także zaliczyć:

  1. Prezentację odpowiedniego wyniku finansowego w sprawozdaniu finansowym,

  2. Zmniejszenie masy upadłościowej w odniesieniu do spółki zagrożonej upadłością,

  3. Obejście restrykcji dewizowych,

  4. Zmniejszenie opłat celnych,

  5. Zmniejszenie kwoty dywidend należnych pozostałym udziałowcom.

Ustalenie przez organy podatkowe (organy kontroli skarbowej), iż przedsiębiorca zaniża swoje dochody poprzez przeprowadzanie transakcji z podmiotem powiązanym, skutkuje oszacowanie dochodów tego przedsiębiorcy przy zastosowaniu cen rynkowych. W polskim systemie prawa podatkowego istnieje pięć metod szacowania dochodów podatników w zakresie cen transferowych. Metodą, którą organy podatkowe są zobligowane stosować jako pierwszą, jest metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej. Jednakże podatnicy nie są zobowiązani do określania ceny przedmiotu transakcji zgodnie z metodami wskazanymi w przepisach podatkowych, z wyłączeniem porozumień w sprawie ustalania cen transakcyjnych. Zasady metod szacowania ujęto w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 10 października 1997 r. w sprawie sposobu i trybu określania dochodów podatników w drodze oszacowania cen w transakcjach dokonywanych przez tych podatników (Dz.U. nr 128, poz. 833 z poźn. zm.; ost. zm. Dz.U. z 2003 r. nr 189, poz. 1856). W przedmiotowym rozporządzeniu określono zasady stosowania metod służących do szacowania dochodu. Tymi metodami są:

- metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej,

- metoda ceny odsprzedaży,

- metoda rozsądnej marży („koszt plus”),

- metoda podziału zysków,

- metoda marży transakcyjnej netto.

18) Ceny transferowe i cele wprowadzenia porozumień w sprawie tych cen

Ceny transakcyjne (transferowe) - ceny ustalane między podmiotami powiązanymi; te, po których sprzedają towary i świadczą usługi podmioty powiązane

Cele ustalania cen transferowych:

  1. Akceptacja metody ustalania ceny między podmiotami powiązanymi

  2. Ochrona i pewność przed niebezpieczeństwem zakwestionowania przyjętej metody ustalania cen

  3. Uniknięcie sankcji podatkowej

  4. Wzrost inwestycji zagranicznych.

Zawieranie porozumień cenowych z MF w sprawie cen transakcyjnych (od 1 stycznia 2006r.)

Przedsiębiorstwa są powiązane, jeśli:

  1. Pierwsze bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu drugiego i jego kontroli

  2. Pierwsze posiada udział w drugim wyższy lub równy 5%, co najmniej 5%

  3. Te same osoby fizyczne lub osoby prawne bezpośrednio lub pośrednio uczestniczą w zarządzaniu przedsiębiorstwem zagranicznym lub krajowym albo mają udział w ich kapitale.

Od 2001 roku podmioty powiązane muszą tworzyć dokumentację szczegółową.

W ciągu 7 dni roboczych trzeba taką dokumentację dostarczyć. Jeśli podmiot jej nie dostarczy, to US oszacuje dochód i jeśli będzie on wyższy niż ten wykazany przez podatnika, to od różnicy naliczany jest podatek w wysokości 50%.

Transakcje z podmiotami powiązanymi:

Łączna kwota przekracza:

- 100 000 euro - jeśli wartość transakcji nie przekracza 20% kapitału zakładowego

-30 000 euro- usługi, WNiP

-50 000 euro - pozostałe przypadki.

Transakcje z wszelkimi podmiotami:

20 000 euro.

Rodzaje porozumień:

  1. Jednostronne

  1. Zawierane wyłącznie między podmiotami krajowymi

  2. Zawierane między podmiotem krajowym i zagranicznym

  3. Zawierane między podmiotem krajowym powiązanym z zagranicznym a innymi

  1. Dwustronne

  2. Wielostronne - dotyczy więcej niż jednego państwa, zawarcie wymaga zgody władz podatkowych dla tych przedsiębiorstw.

Wniosek w sprawie porozumienia:

  1. Może dotyczyć transakcji przyszłych, a także tych, co zaczęto realizować przed złożeniem wniosku

  2. Musi zawierać propozycję stosowania metody ustalania ceny transakcyjnej

  3. Musi zawierać liczne informacje, tj. ceny, prognozy

  4. Musi zawierać czas obowiązywania porozumień i wykaz podmiotów

Podjęcie decyzji

  1. MF może żądać od wnioskodawcy dodatkowych dokumentów i wyjaśnień do podjęcia decyzji

  2. Nowe przepisy dopuszczają możliwość organizowania prze MF spotkań uzgodnieniowych

  3. Jeśli MF nie uzna, wnioskodawca ma 30 dni na poprawę propozycji.

Zapadanie decyzji:

Porozumienia 1-stronne - 6 miesięcy; 2-stronne - rok; wielostronne - 18 miesięcy.

Okres obowiązywania porozumień:

  1. Nie dłużej niż 5 lat

  2. Potem można na kolejne 5 lat

  3. Jeżeli zmieni się sytuacja gospodarcza -można zmienić metodę ustalania ceny:

- z urzędu

- na wniosek strony.

Pewność i bezpieczeństwo kosztuje.

  1. Porozumienia 1-stronne dotyczące podmiotów krajowych: 5-50 tys. zł

  2. Porozumienia 1-stronne dot. podmiotów zagranicznych: 20-100 tys. zł

  3. Wielostronne: 50-200 tys. zł

  4. Opłaty - 7 dni od złożenia wniosku

  5. Wnioskodawca ponosi też koszty postępowania związane z zawarciem porozumienia, np. koszty tłumaczeń, ekspertyz itp.

Czy przedsiębiorcy są zainteresowani tymi porozumieniami?

Mniej więcej zawierane jest jedno porozumienie rocznie.

Wyniki kontroli w 2008 i 2009 roku:

70% podatników otrzymało niekorzystne wyroki sądu administracyjnego.

Ocena zastosowanych porozumień cenowych

  1. Mankamenty:

  1. Długi okres zawierania porozumień - często ustawowe terminy są przedłużane

  2. Wymogi formalne - żądania dodatkowych dokumentów, analiz

  3. Niejasne i nieprecyzyjne przepisy dotyczące metod ustalania cen - MF stosuje zbyt literalne przepisy - nie jako wytyczne, lecz jako nakaz

  4. Nie zawsze dobre przygotowanie przedstawicieli MF do zawierania porozumień

  1. Zalety:

  1. Wzrost zainteresowania Polską jako miejscem inwestowania

  2. Uniknięcie długotrwałych i skomplikowanych kontroli cen transferowych

  3. Uniknięcie spotkań w sądach administracyjnych jako skutki kontroli

  4. Wpływy do budżetu z podatku i opłat.

Ceny transferowe są to ceny stosowane w transakcjach między podmiotami powiązanymi. Podatkowa problematyka cen transferowych jest ściśle związana ze zjawiskiem przerzucania dochodów - w następstwie odmiennego od rynkowego kształtowania cen w stosunkach między podmiotami powiązanymi. W wyniku ustalenia w umowie zawyżonych bądź zaniżonych cen za świadczenia wzajemnie możliwe jest wykorzystanie przez przedsiębiorców różnic w opodatkowaniu, istniejących między jurysdykcjami podatkowymi państwa, na których obszarze prowadza oni działalność gospodarczą. Fiskus każdego państwa ma uzasadniony interes w tym aby opodatkować tę część dochodów grupy podmiotów powiązanych, która została wypracowana na obszarze podlegającym jego jurysdykcji podatkowej. Państwo, na którego obszarze jurysdykcji dochodzi do zmniejszenia dochodów budżetowych, stosuje z reguły instytucję przypisania dochodu w taki sposób, aby w transakcja między podmiotami powiązanymi nie znajdowały odzwierciedlenia szczególne warunki wynikające z istniejących powiązań. W polskim ustawodawstwie podatkowym dopuszczono stosowanie metod podstawowych (metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej, metoda ceny odsprzedaży, oraz metoda rozsądnej marży) odnoszących się do wyceny konkretnej transakcji z podmiotem powiązanym. Transakcje pomiędzy podmiotami powiązanymi podlegają zaostrzonemu obowiązkowi dokumentowania. W Polsce jeżeli organom kontrolnym nie przedstawi się specjalnie sporządzonej dokumentacji podatkowej cen transferowych, przy wymierzaniu podatku od dochodu określonego w drodze oszacowania stosuje się wyższą stawkę podatku o charakterze sanacyjnym (50%).

W celu ograniczenia lub nawet eliminacji ryzyka podatkowego w zakresie cen transferowych zawiera się tzw. uprzednie porozumienia cenowe (ang. advance pricing agrement - APA). Jest ono formalnym porozumieniem podatnika z organem podatkowym w sprawie ustalenia cen transferowych, w szczególności metody i zasad ich stosowania. Porozumienia mogą byś jednostronne, dwustronne lub wielostronne. W pierwszym przypadku chodzi o porozumienie podatnika jedynie z polskim organem podatkowym, zaś w drugim i trzecim z - z administracjami skarbowymi dwóch lub wielu państw. Procedura zawarcia takiego porozumienia obejmuje zasadniczo:

Do cele wprowadzania takich porozumień możemy zaliczyć między innymi:

Z zawarcia uprzedniego porozumienia cenowego wynika niewątpliwie korzyść w postaci niekwestionowania prze organy podatkowe przyjętej ceny w transakcjach z podmiotami powiązanymi. Warto zawierać porozumienia cenowe szczególnie jeśli dotyczą one transakcji powtarzalnych , mieszczących się w podstawowej działalności przedsiębiorstwa. Podatnik podejmujący decyzję o zawarciu porozumienia cenowego powinien dokonać rachunku ekonomicznego spodziewanych korzyści i kosztów, w tym uwzględnić opłatę pobieraną od wniosku w sprawi porozumienia (wynosi ona zasadniczo 1% wartości transakcji będącej przedmiotem porozumienia , przy czym wyznaczone dolne i górne pułapy cenowe). Przy podjęciu decyzji wato również pamiętać, 70% wyroków sądów administracyjnych w sprawach dot. cen transferowych jest niekorzystna dla podatników.

19) Ulga z tyt. nabycia nowych technologii

Dawniej ulga inwestycyjna , od stycznia 2006 r. ulga technologiczna

Ulga za inwestycje, za wdrażanie postępu technicznego.

Kto może korzystać?

- przedsiębiorcy opodatkowani podatkiem dochod. od osób prawnych i fizycznych, ale wg skali progresywnej, a nie liniowej

Trzeba dokonać wydatków inwestycyjnych na technologie nie starsze niż 5 lat (nowoczesne technologie)

- też zakup technologii na mocy umów licencyjnych

Z ulgi nie mogą korzystać ryczałtowcy, rozliczający się za pomocą karty podatkowej oraz opodatkowani wg skali liniowej.

Konstrukcja

Z ulgi korzysta się w wysokości do 50 % poniesionych wydatków inwestycyjnych. Odlicza się od dochodu .

Istnieje możliwość wykorzystania tej ulgi przez kolejne 3 lata.

Kiedy można stracić ulgę?

- gdy przedsiębiorca otrzymuje dofinansowanie z UE na tę nabytą technologię - np. kwota z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska

-gdy zostanie ogłoszona upadłość przedsiębiorstwa

-gdy przedsiębiorca dokona sprzedaży tej technologii

Dodatkowe korzyści:

Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej inwestycji. Amortyzacja 100 % odliczana w KUP + 50 % wartości projektu inwestycyjnego.

Korzyści podatkowe ogromne. Głównie ta ulga ma znaczenie dla dużych przedsiębiorstw, bo małych nie stać na zakup nowoczesnych technologii.

Podatnik może od podstawy opodatkowania odliczyć wydatki związane z nabyciem nowej technologii.
Przez nabycie nowej technologii rozumie się nabycie praw do wiedzy technologicznej poprzez ich przeniesienie bądź też korzystanie z tych praw. Tak więc ulga obejmować może umowy licencyjne dotyczące zakupu np. oprogramowania (zakresem ulgi nie jest natomiast objęty sprzęt komputerowy).Warunkiem niezbędnym w tym wypadku jest udowodnienie, że ta technologia jest innowacyjna, nie stosowana w świecie przez okres dłuższy niż 5 lat i której innowacyjność potwierdzona została opinia niezależnej instytucji naukowej.
Warunki skorzystania przez podatnika z ulgi na nowe technologie:
1. Podatnik musi uzyskiwać przychody z wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej
2. Podatnik jest opodatkowany na zasadach ogólnych - ulga nie przysługuje podatnikom rozliczającym się za pomocą podatku liniowego i objętych ryczałtem
3. Kwota odliczeń nie może w roku podatkowym przekroczyć kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika z pozarolniczej działalności gospodarczej
4. Podatnik nie może prowadzić działalności gospodarczej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie wymaganego zezwolenia

Sposób odliczenia:
Odliczeń z tytułu ulgi dokonuje się w rozliczeniu podatkowym za rok, w którym poniesiono dane wydatki. Jeśli podatnik nie ma odpowiednio wysokiego dochodu w jednym roku, aby odliczyć całość przysługującej ulgi, może ją rozliczać przez 3 kolejne lata. Limit odliczeń związanych z nabyciem nowej technologii wynosi maksymalnie 50% wydatków określonych w wyżej opisany sposób.
Podatnik traci prawo do odliczeń związanych z nabyciem nowej technologii, jeżeli przed upływem trzech lat podatkowych licząc od końca roku podatkowego, w którym wprowadził nową technologię do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych:
1) udzieli w jakiejkolwiek formie lub części innym podmiotom prawa do nowej technologii, nie dotyczy to przeniesienia prawa w wyniku przekształcenia formy prawnej oraz łączenia lub podziału dotychczasowych przedsiębiorców, które są dokonywane na podstawie przepisów KSH,
2) zostanie ogłoszona jego upadłość obejmująca likwidację majątku, lub zostanie postawiony w stan likwidacji,
3) otrzyma zwrot wydatków na tę technologię w jakiejkolwiek formie.

20) Strategia uproszczonej wpłaty zaliczki na podatek

Strategia ta należy do strategii dochodowych metod optymalizacji podatkowej. Oznacza możliwość wpłacania zaliczki w sposób uproszczony. Polega na braku obowiązku składania deklaracji PIT-5 (lub PIT-5L) i wpłacaniu stałej miesięcznej zaliczki, która wynosi 1/12 kwoty podatku obliczonego według skali podatkowej (lub według jednolitej stawki 19 proc.) od dochodu wykazanego w zeznaniu złożonym w poprzednim roku.

Formy wpłaty zaliczek i terminy zapłaty

- miesięcznie - do 20 dnia miesiąca następnego za miesiąc poprzedni

- kwartalnie - do 50 dnia pierwszego miesiąca po danym kwartale

- miesięcznie wg uproszonej formuły - do 20 dnia miesiąca następnego

Zasady ustalania kwoty składki

Zaliczka wynosi 1/12 kwoty podatku obliczonego według skali podatkowej (lub według jednolitej stawki 19 proc.) od dochodu wykazanego w zeznaniu złożonym w poprzednim roku.

Zalety stosowania uproszonej wpłaty zaliczki na podatek:

- miesięczna zaliczka w tej samej wysokości

- zniesienie obowiązku ustalania rzeczywistego dochodu narastająco od początku roku i podatku za I. półrocze

- zniesienie deklaracji miesięcznej i półrocznej

- przyjęcie do ustalenia podatku podstawy z poprzednich lat

- uniknięcie ryzyka związanego z popełnieniem błędu przy ustalaniu dochodu i podatku

- jest mniej pracochłonna

Wady uproszczonej wpłaty

- brak możliwości odliczeń w ciągu roku ulg pośrednich

- niemożność wpłaty zaliczki dla podmiotów rozpoczynających działalność gospodarczą (dopiero w 3. Roku)

- dysponowanie odpowiednią kwotą w terminie złożenia zeznania podatkowego

- konieczność wpłaty zaliczek w przypadku wykazywania straty

Czy możliwe jest zrezygnowanie w trakcie roku z uproszczonej formuły wpłaty zaliczek?

Jeśli w poprzednich latach wykazywano stratę to w obecnym nie można korzystać z tej metody. Tak samo jeśli w poprzednich latach osiągnięto dochód niższy niż kwota wolna od podatku.

Podatnik może zwrócić się do US o zmianę formy wpłaty zaliczek na podatek. Jest to decyzja o charakterze uznaniowym. Podatnik musiałby udowodnić, że spadek dochodu lub strata wynika z czynników niezależnych od niego, np. kryzys światowy

Komu opłaca się korzystanie z uproszczonej formuły?

Podatnikom, którzy w miarę precyzyjnie są w stanie określić zmiany w podstawie opodatkowania w stosunku do 2 lat wstecz.

Jeśli podatnik jest w stanie oszacować, że jego podstawa opodatkowania w danym roku będzie wyższa niż 2 lata temu, to powinien wybrać tę metodę. W tym wypadku jest ona formą nieoprocentowanej pożyczki udzielonej przez budżet państwa.

Zasady ustalania kwoty zaliczki:

Podatnik ustala zaliczkę na podstawie wysokości podatku zapłaconego w latach poprzednich.

Np. gdyby wg tej formuły ustalał w roku 2010, to bierze pod uwagę ostatnie zeznanie podatkowe z roku 2009 a dotyczące roku 2008, czyli bierze pod uwagę dochód i podatek zapłacony sprzed 2 lat. Gdyby w 2008 roku miał stratę to bierze podatek z roku poprzedniego, czyli z 2007.

Podstawą jest zeznanie podatkowe z roku poprzedniego lub poprzedzającego rok poprzedni.

Gdyby sprzed 2 lat też wykazana strata, to brak prawa uproszczonej wpłaty zaliczek.

Do 20 stycznia 2010 r. podatnik złożył wniosek do US, że wybiera uproszczoną formułę w 2010 r. W 2008 wykazał stratę, zaś w 2007 dochód równy 1200 j.p. Przyjmuje dochód z 2007 r. do ustalenia kwoty zaliczki. Miesięczna zaliczka = 1200/12=100 j.p.

W zależności od wykazanego dochodu za 2010 r. podatnik będzie dopłacał podatek albo otrzyma zwrot nadpłaconego podatku.

Czy możliwe jest zrezygnowanie w trakcie roku z uproszczonej formuły wpłaty zaliczek?

Wg Ustawy nie, ale istnieje furtka w Ustawie Ordynacja Podatkowa: Decyzja o charakterze uznaniowym. Podatnik może zwrócić się z prośbą do US o zmianę formy i jest to możliwe, jeśli się dobrze uzasadni, że zmniejszenie dochodu lub strata jest spowodowana czynnikami, na które on nie ma wpływu.

21. Podatkowa grupa kapitałowa: warunki tworzenia, zalety i wady.

Warunki tworzenia:

Taka grupę mogą utworzyć wyłącznie spółki kapitałowe, czyli z o.o. lub akcyjne, mające siedzibę na terytorium RP, jeśli:

- przeciętny kapitał zakładowy przypadający na każdą z tych spółek nie jest niższy niż 1 mln zł

- jedna ze spółek, zwana spółką dominującą posiada bezpośredni, 95-procentowy udział w kapitale zakładowym pozostałych spółek, nazywanych spółkami zależnymi

- spółki zależne nie posiadają udziału w kapitale zakładowym innych spółek tworzących grupę

- w spółkach nie występują zaległości podatkowe na rzecz budżetu państwa.

Utworzenie grupy potwierdza się aktem notarialnym. Grupa nie korzysta z ulg podatkowych wynikających z innych ustaw oraz osiągnie za każdy rok podatkowy udział dochodu w przychodach w wysokości co najmniej 3 %.

Zalety:

- kompensata dochodu jednej spółki stratą drugiej wchodzącej w skład PGK (dzięki temu grupa jako całość płaci niższy podatek)

- dywidenda wypłacana spółkom tworzącym PGK jest zwolniona z podatku

- darowizny mogą być odliczane od dochodu lub zaliczane do k.u.p.

- uproszczony sposób rozliczania z podatku PGK (wobec US grupę reprezentuje jedna ze spółek)

Wady:

- konieczność osiągania za każdy rok podatkowy udział dochodu w przychodach w wysokości co najmniej 3 %.

- brak możliwości rozliczania straty jednej ze spółek dochodami pozostałych zarówno przed powołaniem grupy kapitałowej jak i po jej rozwiązaniu

PGK - forma organizacyjna, której byt reguluje art. 1a ust. 1 ustawy CIT, wywiera ona skutki na płaszczyźnie podatku dochodowego, cecha charakterystyczna - spółki postrzegane jako odrębne osoby prawne przez prawo podatkowe postrzegane są jako jeden podatnik podatku dochodowego.

PGK mogą utworzyć :

Cechy PGK:

Korzyści:

Bariery:

(ale: jeśli spółka wykazała stratę przed zawiązaniem PGK, PGK zostało zawiązane na 3 lata i później umowa nie została przedłużona, to ta spółka po rozwiązaniu grupy może rozliczyć stratę, ponieważ maksymalny okres rozliczania strat wynosi 5 lat)

22. Proszę podać przykłady na obniżenie dochodu do opodatkowania uwzględniające rozliczenie straty podatkowej.

1 przykład:

Np. przedsiębiorstwo wykazało w 2007 roku stratę 100 j.p. Może ją kompensować z dochodem kolejnych 5 lat, ale także rozliczyć tę stratę w ciągu 2 lat, z tym, że nie więcej niż 50% w jednym roku. Jeżeli planowany dochód w latach 2008-2012 corocznie przed odliczeniem kosztów amortyzacji wyniósłby 25 j.p., a od posiadanego majątku koszty amortyzacji w każdym roku wyniosłyby 5 j.p., to przedsiębiorstwo powinno zaniechać na okres 5 lat odpisów amortyzacyjnych dla celów podatkowych. Ponieważ roczny dochód bez amortyzacji wyniósłby 20 j.p. to zostałby skompensowany przez stratę. Po 5 latach zostałaby rozliczona strata i od 2013 roku podatnik mógłby naliczać amortyzację według obowiązujących stawek Odniósłby korzyści podatkowe polegające na tym, że zmniejszyłby dochód do opodatkowania o koszty amortyzacji. Gdyby przyjąć, że stawka podatku wynosi 19%, to korzyść podatkowa wyniosłaby 25*19%=4,75 j.p.

2 przykład:

W 2001 roku podatnik wykazał stratę 100 j.p. W latach 2002-2006 dochód przed odliczeniem kosztów amortyzacji wyniesie odpowiednio po 22 j.p. Obniżam amortyzacje o 50%.

Rozliczenie podatku w 2002 roku:

- dochód z amortyzacją 22 j.p.

- strata -20 j.p.

- amortyzacja(obniżona o 50%) 2 j.p.

- dochód do opodatkowania 0 j.p.

I tak przez 4 kolejne lata.

1. przerzucanie dochodu a wykazana lub planowana strata:

spółka A działa w kraju X o bardziej restrykcyjnych przepisach podatkowych, np. wyższa stawka podatkowa niż w kraju Y. Mimo wyższej stawki w kraju X spółka A zawiera umowę na świadczenie usług na rzecz spółki B powiązanej kapitałowo ze spółką A w kraju Y, gdzie obowiązują korzystne przepisy podatkowe. Powód: Spółka wykazuje stratę i próbuje ją rozliczyć. Ważne, by cena za te usługi była na możliwie najwyższym poziomie, ale bez ryzyka zbytniego jej zawyżenia., Spółka B płaci spółce A i ona wtedy ma dochód i może rozliczyć tę stratę.

2) przejęcie spółki dochodowej przez spółkę niedochodową

Przy połączeniu spółek nie można obniżyć dochodu spółki przejmującej o stratę spółki przejętej. W przyszłości mogą być rozliczone straty spółki przejmującej, w związku z tym:

- redukcja dochodu o stratę jest możliwa przy zachowaniu tożsamości prawnej przez spółkę wykazującą stratę (musi nadal istnieć)

Oznacza to, że spółka wykazująca skumulowaną stratę przejmuje spółkę dochodową a nie odwrotnie. Np. udziałowiec ma 2 spółki z o.o. Spółka A w latach 2006-2009 wykazała stratę a spółka B dochód. Zagrożenia:

- uznanie przez administrację skarbową jako sposób uchylenia się od podatku. Ale - prawnicy uważają, że zakaz redukcji dochodu o straty spółek przejmowanych lub łączonych odnosi się tylko do dochodu na dzień połączenia

3) sprzedaż majątku spółki wykazującej stratę spółce osiągającej dochód.

Np. spółka A ma stratę 100 jp Powinna sprzedać w 2010 r. 50 jp i w 2011 też 50 jp spółce B. Gdyby w 2010 sprzedała majątek 100 jp to odliczyłaby od dochodu 50 jp, a od 50 jp zapłaciłaby podatek.

4) nabycie spółki ze stratą - możliwość rozliczenia straty z dochodem spółki kapitałowej.

Najbardziej ryzykowne.

Spółka A osiągnęła dochód, spółka B wykazała stratę. Sp. A nabywa udziały sp B i przenosi część działalności sp. A do sp. B,. Sp B osiąga dochód, z którym rozlicza straty bowiem ustawodawca nie zakazał kompensaty dochodu o straty w przypadku zmian we składzie udziałowców lub zmian kapitału. Ryzyko, bo:

- wymaga racjonalnego uzasadnienia nabycia udziałów w spółce ze stratą

- zakup udziałów spółki ze stratami jest nazywany kupowaniem spółki garniturów, w celu obejścia prawa

Tu tożsamość prawna nie wystarcza, potrzebna jest też tożsamość gospodarcza. Brak tożsamości gospodarczej wystąpi, gdy:

- ponad połowa udziałów zmienia właściciela

- nowy majątek stanowi większość aktywów

- następuje podjęcie na nowo zawieszonej działalności

W Polsce zwraca się uwagę na:

- czy nabywana spółka wykonuje jeszcze działalność gospodarczą

- czy prowadzi ją z użyciem własnych aktywów

- czy po zmianie udziałowców będzie prowadzić działalność innego rodzaju

Kryteria są istotne w przypadku wykazywania strat przez spółki niemające prawie żadnego majątku.

23. Raj podatkowy według różnych kryteriów i przyczyny ich powstawania.

Raj podatkowy według kryterium:

- obiektywnego - to kraj, który nie pobiera podatków lub nakłada niskie podatki na wszystkie rodzaje dochodów, oferując jednocześnie określony poziom tajemnicy handlowej i bankowej

- subiektywnego - to kraj przedstawiany jako neutralny podatkowo i powszechnie uznawany i wykorzystywany w międzynarodowym planowaniu podatkowym

- potocznego - to kraj lub terytorium, na którym obowiązuje bardzo korzystne opodatkowanie działalności gospodarczej i lokowanego tam kapitału

Przyczyny powstawania:

- międzynarodowa konkurencja podatkowa

- opodatkowanie według zasady

+ źródła

+rezydencji

Przyczyny powstawania rajów podatkowych:

- międzynarodowa konkurencja podatkowa - w państwach lub na terytoriach stosuje się różne preferencje podatkowe by napłynął kapitał i przyczynił się do rozwoju gospodarki i wzrostu zatrudnienia

- opodatkowanie według zasad:

+źródła

+ rezydencji

Raj podatkowy wg kryterium:

- obiektywnego - to kraj, który nie pobiera podatków lub nakłada niskie podatki na wszystkie rodzaje dochodów, oferując jednocześnie określony poziom tajemnicy handlowej i bankowej

- subiektywnego - to kraj przedstawiany jako neutralny podatkowo i powszechnie uznawany i wykorzystywany w międzynarodowym planowaniu podatkowym

- potocznego - kraj lub terytorium, na którym obowiązuje bardzo korzystne opodatkowanie działalności gospodarczej i lokowanego tam kapitału

Cechy raju podatkowego:

- brak opodatkowania dochodów lub stosowanie bardzo niskich stawek podatkowych

- zwolnienia podatkowe dla niektórych podmiotów gospodarczych

- nowoczesny system bankowy

- brak kontroli i restrykcji dewizowych

- dogodny system prawny

- nowoczesne środki łączności i dobre połączenia komunikacyjne

- utrzymywanie tajemnicy do go osoby udziałowca i rodzaju działalności

- spełnianie indywidualnych oczekiwań inwestorów

- niskie koszty administracyjne i bieżącej działalności

- stabilna sytuacja polityczna i gospodarcza

Klasyfikacja:

a) położenie geograficzne:

- jako jurysdykcja offshore lub strefa offshore - położone u brzegów Europy i Ameryki

- jako strefy administracyjne na terenie danego kraju (np. Irlandii, Szwajcarii, Luksemburga)

- SSE

b) stosowanie wakacji podatkowych

- raje produkcyjne, które cechuje różne traktowanie podatników, gdyż:

- brak preferencji podatkowych dla własnych rezydentów

- stosowanie zwolnienia z podatku dla spółek zagranicznych

- zasada opodatkowania dochodu w państwie rezydencji

- ograniczenie prawa państwa źródła do nałożenia podatku na dochody osiągnięte na jego terytorium

- państwa rezydencji z reguły zwalniają dochody z opodatkowania osiągnięte za granicą

c) wysokość podatków

- kraje, które w ogóle nie nakładają podatków - Kajmany

- kraje, które nakładają bardzo niskie podatki - Andora, Antyle

- kraje, które nakładają wysokie podatki, ale jednocześnie przyznają określonym podmiotom preferencje - Belgia, Holandia

Działalność w rajach podatkowych - fikcyjna, czy przynajmniej w części rzeczywista? Głównie pośrednictwo, nie wytwarzanie, produkcja, spółki usługowe o charakterze niematerialnym, transportowe, handlowe, spółki inwestycyjne.

Nawet jeśli ma się siedzibę w raju podatkowym, a zarząd jest w Polsce, to jest się wciąż rezydentem Polski.

24. Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania i powody ich zawierania.

A. Opodatkowanie przychodów z niektórych usług i świadczeń:

W międzynarodowym prawie zasadą jest opodatkowanie dochodów w sensie prawnym. Oznacza to, że dochody są raz opodatkowane u źródła tj. w państwie wypłaty dochodu, a następnie - w państwie rezydencji podatnika. Dwustronne umowy między państwami eliminują podwójne opodatkowanie. W umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania są tę określone zasady opodatkowania przychodów uzyskiwanych m.in. z tytułu świadczenia usług, opłat licencyjnych, odsetek, praw autorskich. W Polsce tego rodzaju przychody opodatkowane są stawką 20%. Opłaty za wywóz ładunków i pasażerów przyjętych do przewozu w polskich portach przez zagraniczne przedsiębiorstwa morskiej żeglugi handlowej, z wyjątkiem ładunków i pasażerów tranzytowych oraz opłaty uzyskiwane na terytorium RP przez zagraniczne przedsiębiorstwa żeglugi powietrznej są opodatkowane stawką 10 %. Podatki te nie są w Polsce pobierane jeśli RP ma podpisaną umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania z krajem w którym dana spółka ma siedzibę lub zarząd. Podatek powinien wtedy być pobierany u źródła.

Przedsiębiorstwa powiązane kapitałowo i prowadzące działalność na terenie państw członkowskich UE i Szwajcarii - ich przychody są zwolnione od podatku jeżeli spełnione są łącznie następujące warunki (od 5 lipca 2005):

Polska dostosowując przepisy wewnętrzne do dyrektywy 2003/49/WE uzyskała okres przejściowy na stosowanie obniżonej stawki podatku od przychodów licencyjnych i innych opłat. Całkowite zwolnienie z opodatkowania tych przychodów nastąpi od 1 lipca 2013r. Do 30 czerwca stawka 10%, od lipca 2009 do 30 czerwca 2013 - 5% przychodów.

Po 1 lipca 2013 :

  1. Pomiotu będącego rezydentem podatkowym kraju UE lub Szwajcarii, ale niepowiązanego kapitałowo z podmiotem polskim wypłacającym nalezności

  2. Podmiotu działającego na terenie państw członkowskich UE albo Szwajcarii, ane niespełniającego obowiązujących wymogów co do wysokości udziałów w kapitale i okresu ich utrzymania

  3. Podmiotów ( spółek) innego państwa niż należącego do UE albo działającego w Szwajcarii

B. Opodatkowanie dywidend oraz innych dochodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych:

Po wstąpieniu Polski do UE dostosowano prawo wewnętrzne w tej kwestii do postanowień dyrektywy Rady z 23 lipca 1990r. O d 2007r. obowiązują w Polsce nowe zasady opodatkowania dywidend oraz innych dochodów z tytułu udziałów w zyskach osób prawnych otrzymanych przez wspólników będących spółkami kapitałowymi mającymi siedzibę na terytorium państw UE oraz spełniającymi konkretne warunki. Cechą implementacji unijnej dyrektywy do wewnętrznego prawa podatkowego w Polsce jest opodatkowanie dywidend według jednolitej stawki 19%. Ale w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania brak jednak pełnej harmonizacji. Państwo w którym spółka wypłacająca dywidendę ma siedzibę, może przyznać prawo do odliczenia części podatku zapłaconego przez spółkę przy wypłacie dywidendy wyłącznie spółce mającej rezydencję podatkową w tym państwie. Takie przepisy obowiązywały do końca 2006r.

Później nastąpił okres przejściowy. Dochody uzyskane w 2007 roku były opodatkowane według starych zasad tj. z możliwością odliczenia podatku u otrzymującego dywidendę. Jeżeli wysokość odliczenia podatku zapłaconego przewyższała podatek od zapłaty w spółce otrzymującej dywidendę, to nabyte uprawnienia do odliczenia zapłaconego podatku w spółce wypłacającej dywidendę nie przepadło. Podatek można było odliczyć w latach następnych.

->jednakowe traktowanie pod względem podatkowym spółek krajowych i zagranicznych oznacza pogorszenie warunków podatkowych dla spółek wyłącznie zagranicznych, czyli polskich rezydentów podatkowych. Prawdopodobnie wypłaty dywidendy w 2007 r. były wysokie by spółki je otrzymujące mogły odliczyć możliwie największe kwoty zapłaconego podatku przez spółki wypłacające dywidendę.

Ważnym elementem zmian w opodatkowaniu dochodów z dywidend oraz innych przychodów z udziału w zyskach osób prawnych jest zwolnienie tych przychodów od podatku po spełnieniu łącznie następujących warunków:

Zwolnienie z podatku nie ma zastosowania jeżeli wypłata dywidendy będzie wynikiem likwidacji spółki dokonującej wypłaty dywidendy.

Gdy spółka jako rezydent podatkowy uzyskuje dochody z dywidendy oraz inne przychody z tytułu udziałów w zyskach osób prawnych mających siedzibę lub zarząd poza terytorium RP zwalnia się od podatku dochodowego przychody uzyskane przez podatników polskich rezydentów jeśli spełnione są łącznie następujące warunki:

Opodatkowanie dywidend i innych dochodów uzyskiwanych przez polskich rezydentów podatkowych od podmiotów działających w tzw. trzecich państwach ( nie należących do UE, nienależących do EOG oraz Szwajcaria). Istnieje możliwość odliczenia od podatku należnego w Polsce podatku zapłaconego w państwach trzecich jeśli spełnione są warunki:

Przy spełnieniu tych warunków spółka posiadająca osobowość prawną, mająca siedzibę lub zarząd na terytorium RP, może odliczyć od podatku należnego w Polsce kwotę podatku od dochodów, z których zysk został wypłacony, zapłaconego przez spółkę podlegającą opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągnięcia na terytorium państwa niebędącego państwem członkowskim UE lub innym państwem należącym do EOG albo konfederacji Szwajcarskiej, w części odpowiadającej udziałowi spółki mającej siedzibę lub zarząd na terytorium RP w wypłacanym zysku spółki mającej siedzibę w kraju trzecim.

Podwójne opodatkowanie - dochody są raz opodatkowane u źródła, tj. w państwie wypłaty dochodu, a następnie w państwie rezydencji podatnika. Dwustronne umowy między państwami eliminują podwójne opodatkowanie. W umowie takiej istotne jest, jaka została przyjęta metoda rozliczania podatku w przypadku osiągania przychodów lub dochodów przez podatników w poszczególnych państwach. W umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania są określone zasady opodatkowania przychodów uzyskiwanych przez podatników m.in. z tytułu świadczeń wymienionych w przepisach podatkowych usług, opłat licencyjnych, odsetek, praw autorskich. Zawierają one również rozwiązania dotyczące opodatkowania dochodów w postaci dywidend oraz innych dochodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych

Powody zawierania:

Umowy te mają przede wszystkim za zadanie rozstrzygnąć a priori konflikt rezydencji podatkowej oraz konflikt podwójnego opodatkowania między umawiającymi się państwami --- Określają rodzaje dochodu, zysku lub majątku

- ustalają zasady podziału (rozdziału ich) między umawiającymi się państwami

- ustalają zasady postępowania między organami podatkowymi państw - obejmujące wymianę informacji i procedurę polubownego postępowania

- ustalają metody unikania podwójnego podatkowania (metodę wyłączenia albo metodę zaliczenia).

- stwarzanie bezpieczeństwa prawnego na rzecz umawiających się państw, jak również podatników

- zapewnienie jednolitego i właściwego stosowania ustawodawstwa podatkowego w umawiających się państwach

25. Narzędzia zapobiegania podwójnemu opodatkowaniu

W celu uniknięcia podwójnego opodatkowania tego samego dochodu w obu państwach, w sytuacji, gdy osoba mająca miejsce zamieszkania w jednym państwie, osiąga dochody w drugim państwie, stosuje się metody unikania podwójnego opodatkowania. Wyróżnia się 2 główne metody.

  1. metoda wyłączenia

    1. pełnego (zwolnienie od podatku)

    2. z progresją

  2. metoda zaliczenia

    1. proporcjonalnego

    2. pełnego

Pozostałe to metoda potrącenia oraz metoda ryczałtu podatkowego.

W celu uniknięcia podwójnego opodatkowania z tego samego dochodu w obu państwach, w sytuacji, gdy osoba mająca miejsce zamieszkania w jednym państwie, osiąga dochody w drugim państwie, stosuje się metody unikania podwójnego opodatkowania:

  1. Wyłączenia (pełnego - zwolnienie od podatku, i z progresją)

  2. Metoda zaliczenia (proporcjonalnego = kredytu podatkowego)

Pozostałe to metoda potrącenia oraz metoda ryczałtu podatkowego. (Rozwinięcie jak w kolejnych pytaniach.)

26. Metoda wyłączenia a metoda zaliczenia proporcjonalnego

Przykład z wykładu:

Stawka podatku liniowego w kraju = 30%, dochód 100mln

Stawka podatku liniowego za granicą = 15%, dochód 50mln

(100+50)*30%=45mln

50*15%=7,5mln

Ostateczna kwota podatku w kraju = 37,5mlnzł

Gdyby stawki podatku zamienić miejscami to można by odliczyć tylko część podatku proporcjonalną do osiągniętych dochodów zza granicy.

Stawka podatku liniowego w kraju = 15%, dochód 100mln

Stawka podatku liniowego za granicą = 30%, dochód 50mln

(100+50)*15%=22,5mln

50*30%=15 mln ale możemy odliczyć tylko

50/150 * 22,5mln = 7,5mln czyli podatek proporcjonalny dochodowi zza granicy

Ostateczna kwota podatku w kraju = 15 mln zł

W związku z sytuacją, iż wielu obywateli polskich(ze względu na miejsce zamieszkania są też polskimi rezydentami podatkowymi) podejmuje pracę za granicą, są oni zobowiązani do rozliczania podatku w Polsce. Jednakże jest to uzależnione od tego, w którym kraju polski rezydent podatkowy legalnie uzyskuje dochody i jaką metodę rozliczenia przyjęto w umowie dwustronnej o unikaniu podwójnego opodatkowania. Teoretycznie w umowach mogą być przyjęte trzy metody:

Metoda wyłączenia: (dotyczy krajów Białoruś, Jordania-chyba).Spośród tych trzech metod jest ona najrzadziej stosowana. Jednakże jest ona najbardziej korzystna z punktu widzenia podatnika.

Cechuje ją to, że:

Metoda zaliczenia proporcjonalnego, nazywana też metodą kredytu podatkowego.

Najmniej korzystna dla polskich rezydentów podatkowych. Przy obowiązywaniu tej metody podatnik musi się rozliczać z podatku niezależnie od tego , czy w Polsce jako kraju rezydencji podatkowej uzyskał jakiekolwiek dochody. Jeśli osiągnął dochody wyłącznie za granicą , ma obowiązek rozliczyć się z podatku w Polsce, ale w takiej sytuacji nie płaci zaliczek na podatek . Podatnik uzyskujący dochody w kraju i za granicą rozlicza się z podatku z sumy dochodów krajowych i zagranicznych. Metodę tę przyjęto w umowie między Polską a : Rosją, USA, Finlandią, Austrią, Belgią, Holandią, Danią, Australią, Islandią …

Gdy podatnik nie uzyskał dochodów w Polsce:

Gdy podatnik jako rezydent podatkowy w Polsce uzyskał dochody w kraju i za granicą np. w Austrii, Holandii to podatek ustala się od sumy dochodów osiągniętych zarówno w kraju jak i za granicą ale według przepisów podatkowych obowiązujących w Polsce. Następnie od kowty ustalonego podatku odejmuje się kwotę podatku zapłaconego za granicą. Odliczenie podatku zapłaconego za granicą nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w państwie obcym. W takiej sytuacji wysokość podatku należnego w Polsce ustala się według następującej formuły:

  1. Sumuje się dochody uzyskane za granicą po przeliczeniu według odpowiedniego kursu z dochodem uzyskanym w Polsce (po uwzględnieniu kosztów uzyskania przychodów)

  2. Odejmuje się ulgi pośrednie np. darowizny, Internet

  3. Od sumy dochodu po odliczeniach ustala się podatek według obowiązujących w Polsce przedziałów skali podatkowej i stawek podatkowych

  4. Ustala się wysokość podatku do odliczenia, zapłaconego za granicą według następującej formuły

Kwota odliczenia od podatku=Kwota podatku od dochodów krajowych zagranicznych*(dochody zagraniczne/dochody krajowe)

Jednakże jeśli obowiązująca stawka procentowa podatku dochodowego za granicą będzie wyższa niż w Polsce, to podatnik nie odliczy w całości podatku zapłaconego za granicą.

Nawet jeśli podatnik nic nie zarobi to i tak musi się rozliczyć z fiskusem. Wysokość podatku zależy od tego czy osiąga dochody w kraju czy nie.

27. Metoda zaliczenia proporcjonalnego a metoda wyłączenia z progresją

W skrócie polega na posłużeniu się wysokością dochodów uzyskanych za granicą, od których nie uiszcza się w kraju rezydencji podatku, do obliczenia stopy procentowej podatku od dochodu (progu podatkowego) uzyskanego w Polsce.

Etapy obliczania podatku metodą wyłączenia z progresją

1) do dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym dodaje się dochody zza granicy zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych, i od sumy tych dochodów oblicza się podatek według skali określonej w ustawie,

2) ustala się stopę procentową tego podatku do tak obliczonej sumy dochodów,

3) a następnie tak ustaloną stopę procentową stosuje się do dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Metoda wyłączenia z progresją: (Irlandia, Czechy, Francja, Grecja, Niemcy, Portugalia, Włichy, Cypr…).

Rozliczenia podatkowego należy dokonać według następujących reguł

Stopa procentowa=(Podatek ustalony od sumy dochodów według polskich przepisów/Suma dochodów krajowych i zagranicznych)*100%

Przykład:

Dochód: 120 tys zł (80 tys z Irlandii, 40 tys z Polski). Od tej kwoty podatek ustalamy według polskich reguł.

I przedział skali podatkowej: 85528*18%=14839,02

II przedział skali podatkowej: 34472*32%=11031,04

Razem podatek: 14839,02+11031,04=25870,06

Stopa procentowa: (25870,06/120000)=21,56%

W konsekwencji podatek do zapłacenia w kraju rezydenta podatkowego od dochodów osiągniętych w Polsce wyniósłby: 40000*21,56%=8624zł

28. Zasady opodatkowania dochodów aktywnych osiąganych przez polski podmiot w wyniku utworzenia zakładu w kraju, z którym Polska zawarła umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania za granicą.

Z wykładu:

  1. Dywidendy otrzymywane przez podmioty polskie od innych polskich podmiotów, spółek z krajów UE lub EOG są opodatkowane tak samo

  2. Dochód spółki (otrzymana dywidenda) jest zwolniona z podatku dochodowego po warunkiem, że spółka otrzymująca dywidendę posiada 10% (przed 1 stycznia 2009r 15%) udziałów w kapitale zakładowym spółki wypłacającej dywidendę.

  3. Wymóg posiadania udziału w kapitale zakładowym spółki wypłacającej dywidendę musi trwać nieprzerwanie 2 lata (niekoniecznie w chwili wypłaty dywidendy)

Przykładowo podmiot może przekroczyć próg 10% udziału w K.Z. później niż na dwa lata przed wypłatą dywidendą i skorzystać ze zwolnienia podatku dochodowego. Ważne, by utrzymywał udział przez dwa lata do momentu przekroczenia. W przeciwnym razie musi zapłacić podatek wraz z odsetkami.

  1. Zwolnienie z podatku nie ma zastosowanie, jeżeli dywidenda będzie wynikiem likwidacji spółki dokonującej wypłaty dywidendy lub innych należności z tytułu udziałów w zyskach osoby prawnej

Ogólnie:

Dywidendy wypłacane przez polskie spółki na rzecz podatników posiadających zagraniczną rezydencję podatkową podlegają opodatkowaniu tzw. podatkowi u źródła, według stawki wynoszącej 19 proc. Płatnikiem podatku jest wypłacająca spółka.

Powyższa stawka jest redukowana poprzez zastosowanie postanowień zawartych w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania. Umowy te przewidują redukcję stawki do 5, 10 albo 15 proc., przy czym najczęściej jest to stawka 10 proc.

Dywidendy wypłacane przez polską spółkę podlegają zwolnieniu z opodatkowania, jeżeli spółka otrzymująca wypłatę posiada co najmniej 10 proc. udziałów w polskiej spółce, przez okres dwóch lat. Zwolnienie znajduje zastosowanie również wówczas, gdy okres dwóch lat nieprzerwanego posiadania udziałów w powyższej wysokości upływa po dniu wypłaty.

1) osoba prawna

Załóżmy, że spółka kapitałowa z siedzibą w Polsce utworzyła zakład za granicą w kraju, z którym Polska zawarła umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania. Stosowana jest wtedy metoda wyłączenia pełnego.

Zakład opodatkowany jest wg zasady źródła dochodu, ograniczonego obowiązku podatkowego

2) Osoba fizyczna - osoba fizyczna utworzyła zakład za granicą w kraju, z którym Polska zawarła umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania. Stosowana jest wtedy metoda wyłączenia.

Brak umowy:

osoba prawna - spółka kapitałowa - w przypadku braku umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania stosowana byłaby metoda zaliczenia i stawka państwa rezydencji. Jeżeli stawka w kraju rezydencji jest wyższa niż w kraju, w którym założono zakład, to dopłata podatku w Polsce

Osoba fizyczna - mimo zasady zaliczenia, osoba fizyczna, nie mająca dochodów w Polsce korzysta ze zwolnienia różnicy. Łącze obciążenie jest tylko z państwa źródła.

Art. 3 Obowiązek podatkowy a miejsce siedziby

1. Podatnicy, jeżeli mają siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania.

Art. 20 1.Jeżeli podatnicy, o których mowa w art. 3 ust. 1, osiągają również dochody (przychody) poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i dochody te podlegają w obcym państwie opodatkowaniu, a nie zachodzą okoliczności wymienione w art. 17 ust. 1 pkt 3, w rozliczeniu za rok podatkowy dochody (przychody) te łączy się z dochodami (przychodami) osiąganymi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W tym wypadku od podatku obliczonego od łącznej sumy dochodów odlicza się kwotę równą podatkowi zapłaconemu w obcym państwie. Kwota odliczenia nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w obcym państwie.

Art. 17.

  1. Wolne od podatku są:

3) dochody osiągane poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników

określonych w art. 3 ust. 1, jeżeli umowa międzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, tak stanowi,

  1. Zasady opodatkowania dywidendy wypłacanej na rzecz podmiotów zagranicznych mających siedzibę lub zarząd w państwie członkowskim UE, a nie będącym rezydentem podatkowym w Polsce

Od 1 stycznia 2007 roku - poprzez implementację unormowań unijnej dyrektywy - nastąpiło w Polsce zrównanie pod względem podatkowym spółek krajowych i zagranicznych. Oznacza to, że dywidendy otrzymane przez spółki polskie od innych spółek polskich, od spółek z innych krajów UE oraz spółek z krajów EOG i Szwajcarii opodatkowane są tak samo - stawką 19%.

Dochód spółki z dywidendy jest zwolniony z podatku pod warunkiem spełniania określonych warunków:

  1. Spółka otrzymująca dywidendę posiada bezpośrednio nie mniej niż 15% udziałów w kapitale zakładowym spółki wypłacającej dywidendę. Od 2009 roku nie mniej niż 10%.

  2. Wymóg posiadania udziału w kapitale zakładowym spółki wypłacającej dywidendę musi trwać nieprzerwanie przez 2 lata. Wymóg ten nie musi być spełniony w chwili wypłaty dywidendy.

Od stycznia 2007 roku obowiązują w Polsce nowe zasady opodatkowania dywidend oraz innych dochodów z tytułu udziałów w zyskach osób prawnych otrzymywanych przez wspólników będących spółkami kapitałowymi mającymi siedzibę na terytorium państw UE oraz spełniającymi konkretne warunki. Ogólną zasadą wynikającą z dyrektywy Rady UE w sprawie opodatkowania dywidend powinno być takie samo opodatkowanie dywidend, niezależnie od tego, czy są wypłacane przez spółki krajowe na rzecz wspólników krajowych, czy są wypłacane przez spółki z siedzibą w innym państwie UE. Istotną cechą implementacji unormowań unijnej dyrektywy do wewnętrznego prawa podatkowego w Polsce jest opodatkowanie dywidend według jednolitej stawki 19%.

Drugim ważnym elementem zmian w opodatkowaniu dochodów z dywidend oraz innych przychodów z udziału w zyskach osób prawnych jest zwolnienie tych przychodów od podatku po spełnieniu łącznie następujących warunków:

  1. Wypłacającym dywidendę oraz inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych jest spółka będąca podatnikiem podatku dochodowego, mająca siedzibę lub zarząd na terytorium RP

  2. Uzyskującym dywidendę oraz przychody z udziału w zyskach osób prawnych od spółki mającej siedzibę lub zarząd w Polsce jest spółka podlegająca w RP lub innym państwie członkowskim UE albo w innym państwie należącym do EOG opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania

  3. Spółka otrzymująca dywidendę posiadała w 2008 r bezpośrednio nie mniej niż 15% udziałów/akcji w kapitale zakładowym spółki wypłacającej dywidendę, a od 2009 r posiada nie mniej niż 10% procentowy udział w kapitale zakładowym,

  4. Spółka otrzymująca dywidendę musiała posiadać 15%centowy udział w 2008r a od 2009r. 10% udział w kapitale zakładowym spółki wypłacającej dywidendę nieprzerwanie przez 2 lata; wymóg ten nie musi być spełniony w chwili wypłaty dywidendy(przykładowo, można skorzystać ze zwolnienia dochodu z podatku, jeżeli udziały zostały nabyte rok czy pół roku przed otrzymaniem dywidendy), spółka by nie stracić tego prawa do zwolnienia z podatku nie może pozbyć się udziałów przed upływem 2 lat od ich nabycia , jeśli nie dotrzyma tego warunku - płaci podatek wraz z odsetkami.

Zwolnienie z podatku nie ma zastosowania jeżeli wypłata dywidendy będzie wynikiem likwidacji spółki dokonującej wypłaty dywidendy. Niespełnienie któregoś z warunków oznacza opodatkowanie tych przychodów według zasad wynikających z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.

  1. Zasady opodatkowania dywidendy wypłacanej na rzecz spółki kapitałowej z siedzibą w Polsce przez spółkę zagraniczną działającą, np. w Rosji

Polski rezydent podatkowy otrzymujący dywidendę od spółki działającej poza obszarem UE, EOG czy Szwajcarii, ma możliwość odliczenia od podatku należnego w Polsce podatku zapłaconego np. w Rosji , jeżeli będą spełnione warunki:

  1. Została zawarta umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania z państwem (czyli Rosją), w którym ma siedzibę spółka wypłacająca dywidendę,

  2. Spółka rezydent otrzymująca dywidendę przez 2 lata nieprzerwanie ma udział w kapitale zakładowym spółki zagranicznej w wysokości co najmniej 75%.

Jeżeli podatnicy nie spełniają wyżej wymienionych warunków, a osiągają dochody poza terytorium RP i dochody te podlegają w obcym państwie opodatkowaniu , to w rozliczeniu za rok podatkowy dochody te łączy się z dochodami osiągniętymi na terytorium RP. Od sumy dochodów krajowych i zagranicznych ustala się podatek według reguł obowiązujących w Polsce, a następnie odlicza kwotę podatku zapłaconego w obcym państwie. Kwota tego odliczenia nie może jednak przekraczać sumy, która byłaby należna od dochodów uzyskanych przez polskiego rezydenta podatkowego poza granicami RP, gdyby zostały one osiągnięte w Polsce.

Opodatkowanie dywidend spółek wypłacających i otrzymujących dywidendy z siedzibą w Polsce:

Do końca 2006 podatek był naliczany i rozliczany wg następujących zasad:

- stawka pod. 19% (do 2004r. przez 3 lata 15%)

- podatek pobierany u źródła, tj. płacony przez spółkę wypłacającą dywidendę

- odliczenie podatku w spółce otrzymującej dywidendę

- spółka matka odliczała podatek

od 2007 r. jednakowo traktowane są spółki wypłacające dywidendy, czy to na rzecz spółek krajowych czy zagranicznych.

przykład:

polski rezydent podatkowy otrzymuje dywidendę od spółki działającej poza UE, EOG i w Szwajcarii, np. w Rosji, USA lub Australii.

Istnieje możliwość odliczenia od podatku należnego w Polsce podatku zapłaconego w Rosji, jeśli będą spełnione następujące warunki:

1. została zawarta umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania z państwem, w którym siedzibę ma spółka wypłacająca dywidendę

2. spółka rezydent otrzymująca dywidendę przez 2 lata nieprzerwanie ma udział w kapitale zakładowym spółki zagranicznej w wysokości co najmniej 75%.

3. kwota podatku do odliczenia jest ustalana na podstawie metody kredytu podatkowego

Jeżeli podatnicy nie spełniają wyżej wymienionych warunków, a osiągają dochody poza terytorium RP i dochody te podlegają w obcym państwie opodatkowaniu, to w rozliczeniu za rok podatkowy dochody te łączy się z dochodami osiągniętymi na terytorium RP. Od sumy dochodów krajowych i zagranicznych ustala się podatek według reguł obowiązujących w Polsce, a następnie odlicza kwotę podatku zapłaconego w obcym państwie. Kwota tego odliczenia nie może przekraczać sumy, która byłaby należna od dochodów uzyskanych przez polskiego rezydenta podatkowego poza granicami kraju, gdyby zostały osiągnięte w Polsce.

W sytuacji gdy dywidenda jest wypłacana na rzecz spółki kapitałowej z siedzibą w Polsce przez spółkę zagraniczną działającą w tzw. trzecich państwach, czyli państwach niebędących członkami UE, nienależących do EOG i w Szwajcarii obowiązują nieco inne reguły niż w stosunku do pozostałych państw. Taka sytuacja występuje, gdy polski rezydent otrzymuje dywidendę od spółki działającej np. w Rosji. Wówczas istnieje możliwość odliczenia od podatku należnego w Polsce podatku zapłaconego w Rosji, jeżeli będą spełnione następujące warunki:

Przy spełnieniu tych warunków spółka posiadająca osobowość prawną, mająca siedzibę lub zarząd na terytorium RP, może odliczyć od podatku należnego w Polsce kwotę podatku od dochodów, z których zysk został wypłacony, zapłaconego przez spółkę podlegającą opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągnięcia na terytorium państwa niebędącego państwem członkowskim UE lub innym państwem należącym do EOG albo Konfederacji Szwajcarskiej, w części odpowiadającej udziałowi spółki mającej siedzibę lub zarząd na terytorium RP w wypłaconym zysku spółki mającej siedzibę w kraju trzecim.

Jeżeli podatnicy nie spełniają warunków wynikających w art. 22 ust 2 oraz 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a osiągają również dochody(przychody).

31. Zasady opodatkowania tzw. Opłat licencyjnych wypłacanych przez podmioty powiązane kapitałowo działające w państwach członkowskich UE

Opłaty licencyjne dotyczą przychodów podatników z:

- odsetek, praw autorskich lub pokrewnych, praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych, know-how

- z tyt. świadczenia usług doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, reklamowych

- opłat za świadczenie usług w zakresie działalności widowiskowej, sportowej, itp.

Przychody z tego rodzaju źródeł co do zasady opodatkowane są w Polsce w przypadku osób prawnych stawką 20%, fizycznych 19%.

Przychody podatników z należnych opłat za wywóz ładunków i pasażerów są opodatkowane stawką 10%.

Opodatkowanie należności licencyjnych - zasady obowiązujące od 1 lipca 005r.

Zasady opodatkowania, dotyczące odsetek i należności licencyjnych płaconych między spółkami powiązanymi z różnych krajów UE

- zwolnione są z podatku w państwie źródła odsetki i należności licencyjne, których beneficjentem jest przedsiębiorstwo z siedzibą w innym państwie UE, powiązane kapitałowo z podmiotem wypłacającym należności.

Polska uzyskała okres przejściowy na stosowanie obniżonej stawki podatku od przychodów licencyjnych i innych opłat. w Polsce jako państwie źródła uzyskania przychodów całkowite zwolnienie tych przychodów nastąpi od 1 lipca 2013 r. do tego czasu stawka podatku jest stopniowo obniżana - do 30 czerwca 2009r. była stosowana stawka 10%, a od lipca 2009r. do 30 czerwca 2013r. wynosi 5%

Dyrektywa Rady Unii Europejskiej o wspólnym systemie podatkowym dotyczącym odsetek i należności licencyjnych płaconych między spółkami powiązanymi kapitałowo z różnych krajów UE zwalnia z tego tytułu przychody w państwie źródła po spełnienia wymogów:

1) spółka wypłacająca należności musi posiadać bezpośrednio nie mniej niż 25% udziałów w kapitale zakładowym spółki otrzymującej przychody

2) spółka uzyskująca przychody musi posiadać bezpośrednio nie mniej niż 25% udziałów w kapitale spółki wypłacającej należności

3) udziały co najmniej 25% w kapitale poszczególnych spółek powinny być utrzymane nieprzerwanie przez okres 2 lat

  1. Opodatkowanie przychodów z tytułu opłat licencyjnych w przypadku podmiotów nie powiązanych kapitałowo, ale działających w państwach UE

Jw. +

podstawowe znaczenie dla przedsiębiorstw niepowiązanych kapitałowo mają zapisy w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania. Z umów tych jednak nie zawsze jednoznacznie wynikają zasady opodatkowania należności licencyjnych. W praktyce powstaje wiele problemów, kto ma pobierać podatek i w jakiej wysokości i czy podatek zapłacony w jednym państwie można odliczyć w drugim.

Przykład:

Polski rezydent podatkowy udziela koncesji prawa do znaku niemieckie j spółce, ale nie są one powiązane kapitałowo. Strona niemiecka nalicza podatek w wysokości 20% kwoty należności. Jeżeli należności licencyjne wypłacone przez niemieckiego rezydenta podatkowego polskiemu rezydentowi, to niemiecka administracja podatkowa ma prawo do pobrania podatku u źródła 20% od przychodów. Polska nie korzysta z tego uprawnienia i w odwrotnej sytuacji stosuje stawkę 5%. Polska spółka ma prawo złożyć wniosek do Niemieckiego Federalnego Centralnego Urzędu Podatkowego o zwrot podatku ponad 5%.

Gdyby spółka niemiecka była udziałowcem, polskiej spółce przysługiwałby zwrot podatku w pełnej wysokości. 5% podatku należny niemieckim organom podatkowym może być w Polsce odliczony od podatku dochodowego w pełni lub w części, zależne od tego, czy 5% liczone od przychodu w Niemczech będzie stanowić wyższą czy niższą kwotę niż 19% liczone w Polsce od dochodu.

Pytanie 33 Opodatkowanie należności licencyjnych w przypadku ich wypłaty na rzecz podmiotu działającego poza krajem należącym do EOG i Szwajcarią

Art 3 ust 2 updop „Podatnicy, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej”. Nie ma znaczenia gdzie została wykonana usługa

Zgodnie z większością umów międzynarodowych należności licencyjne powstające w Polsce i wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w innym państwie mogą być opodatkowane również w Polsce, według reguł obowiązujących w polskim ustawodawstwie, ale podatek w ten sposób ustalony nie może przekroczyć określonego w poszczególnych umowach procentu kwoty brutto należności licencyjnych. Najczęściej jest to 5 lub 10% ( Austria, Belgia, Czechy, Dania, Holandia, Niemcy - 5% Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Kanada, Norwegia - 10%), albo może nie być go wcale, jak w przypadku umowy ze Szwajcarią

Jeżeli podmiot (osoba prawna) uzyskujący dochody z praw autorskich ma rezydencję podatkową w innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej, stawka podatku od tych przychodów jest zmniejszona do 10% w okresie do 30 czerwca 2009 r., a od 1 lipca 2009 r. - 5% (art. 6 ust. 1 ustawy z 18 listopada 2004 r.) Zwolnienie z podatków w Polsce będzie obowiązywało od 01.07.2013. Dotyczy to jednak tylko podmiotów powiązanych.

W przypadku gdy należności licencyjne wypłacane są nierezydentowi mającemu siedzibę lub miejsce zamieszkania w państwie, z którym Polska nie podpisała umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, trzeba będzie pobrać przy wypłacie tej należności podatek w wysokości 20% chyba, że właściwa umowa o UPO stanowi inaczej.

Spółka z siedzibą w Polsce korzysta z usług doradczych wykonywanych przez przedsiębiorstwo z Czech, Rosji czy USA. Czy spółka w Polsce musi płacić podatek?

- podatnicy, którzy nie mają na terenie Polski siedziby lub zarządu podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów osiągniętych w Polsce. Nie ma znaczenia, gdzie były wykonywane usługi. Istotne jest to, czy przychody zostały uzyskane w Polsce, czy usługi wywołały skutek w postaci powstawania lub zwiększenia przychodów u odbiorcy usług. Jeżeli tak, to przychód ten powinien być opodatkowany w Polsce. Ale ze względu na umowy o upo. w Polsce podatek nie będzie pobrany.

Zyski osiągane w Polsce przez podmiot mający siedzibę w państwach będących stronami tych umów są opodatkowane w państwach rezydencji podatkowej. W celu uniknięcia poboru podatku zagraniczny usługodawca musi przedstawić certyfikat rezydencji podatkowej. Dopóki spółka nie przedstawi certyfikatu, musi zapłacić 20% podatku.

Podatnicy, jeżeli nie mają na terytorium Polski siedziby, lub zarządu, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terytorium Polski. Nie ma znaczenia, gdzie wykonana usługa.

Zgodnie z większością umów międzynarodowych, należności licencyjne powstające w Polsce i wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w innym państwie mogą być opodatkowane również w Polsce, wg reguł obowiązujących w polskim ustawodawstwie, ale podatek w ten sposób ustalony nie może przekroczyć określonego w poszczególnych umowach procentu kwoty brutto należności licencyjnych. Najczęściej jest ot 5 lub 10% albo może nie być go wcale, jak w przypadku umowy ze Szwajcarią.

Jeżeli podmiot (osoba prawna) uzyskujący dochody z praw autorskich ma rezydencję podatkową w innym niż Polska państwie członkowskim UER, stawka podatku od tych przychodów jest zmniejszona do10%, w okresie od 30 czerwca 2009 r. a od 1 lipca 2009 r. - 5%. zwolnienie z podatków w Polsce będzie obowiązywało do 1.07.2013, dotyczy to tylko przedmiotów powiązanych.

W przypadku, gdy należności licencyjne są wypłacane nierezydentowi mającemu siedzibę lub miejsce zamieszkania w państwie, z którym Polska nie podpisała umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, trzeba będzie pobrać przy wypłacie tej należności podatek w wysokości 20%, chyba, że właściwa umowa o UPO stanowi inaczej.

Pytanie 34 SSE- warunki i cele ich tworzenia

SSE - jest to wyodrębniona administracyjnie część terytorium przeznaczona do prowadzenia działalności gospodarczej na preferencyjnych warunkach. W Polsce jest 14 SSE. Warunki prowadzenia działalności gospodarczej w obrębie SSE są korzystniejsze od ogólnie obowiązujących, mają stanowić zachętę do lokowania inwestycji na obszarze SSE. Tworzy się je na terenach słabiej rozwiniętych, o dużym bezrobociu.

Ustanowienie strefy następuje w drodze rozporządzenia wydanego przez Radę Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw gospodarki uzgodniony z ministrem właściwym do spraw rozwoju regionalnego. W tym samym trybie Rada Ministrów może znieść strefę przed upływem okresu, na jaki została ustanowiona, zmienić jej obszar lub połączyć strefy.
Rozporządzenie w sprawie ustanowienia strefy określa:

Cele (z wykładu)

Cele (ze ściąga.pl)

SSE - wyodrębnione administracyjnie obszary Polski przeznaczone do prowadzenia działalności gospodarczej na preferencyjnych warunkach, w szczególności preferencje te dotyczą ulg w podatkach dochodowych i udogodnień w przygotowaniu terenu do prowadzenia działalności. (niezamieszkała część terytorium RP na której może być prowadzona działalność gospodarcza na zasadach określonych ustawą).

SSE ekonomiczne nazywane są czasami enklawami podatkowymi lub rajami podatkowymi, jednak nie są to pojęcia tożsame.

W Polsce pierwszą SSE była Strefa Mielecka (1995), Obecnie jest 14 SSE.

Zgodnie z prawem UE państwa członkowskie nie mogą przyznawać przywilejów podatkowych przedsiębiorcom działającym na określonym terenie. Formalnie SSE powinny przestać istnieć z końcem 2003r. jednak w wielu przypadkach okres ten został wydłużony.

W Polsce SSE ustala Rada Ministrów na wniosek właściwego ministra do spraw gospodarki, uzgodniony z ministrem do spraw rozwoju regionalnego w drodze rozporządzenia. W rozporządzeniu tym określa się m.in. nazwę SSE, przedmioty działalności gospodarczej, na które nie będzie ydawane zezwolenie, zarządzającego strefą, okres na jaki jest ustanowiona, zakres pomocy publicznej dla podmiotów tam działających.

Przy określaniu wysokości pomocy publicznej uwzględnia się: poziom bezrobocia w regionie, poziom PKB na mieszkańca w regionie, skalę problemów regionu koniecznością restrukturyzacji dawnych okręgów przemysłowych.

*w SSE uzyskuje się zwolnienie z podatku, ale jeśli inwestor zagraniczny działa w SSE to podatek płaci w swoim państwie (?)

Cele tworzenia SSE:

Zarządzający SSE - spółka kapitałowa w której Skarb Państwa lub samorząd województwa ma większość głosów na walnym zgromadzeniu. Może on wydawać zezwolenia na prowadzenie działalności w SSE jeśli minister właściwy do spraw gospodarki powierzy zarządzającemu w drodze rozporządzenia udzielenie zezwoleń w jego imieniu.

Działalność w SSE na preferencyjnych warunkach można rozpocząć po uzyskaniu zezwolenia.

Nie każda działalność może być wykonywana w SSE, ale mogą prowadzić tam swoją działalność zarówno osoby prawne jak i osoby zagraniczne.

Działalności na które nie są wydawane zezwolenia:

Jeśli przedsiębiorstwo prowadzi działalność, która objęta jest zezwoleniem i nie ma prawa do zwolnienia dochodu z podatku za poniesione nakłady inwestycyjne lub utworzone miejsca pracy to :

Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą na terenie na którym utworzono SSE może ubiegać się o zezwolenie jeżeli spełniły 1 z 3 warunków:

Preferencje w SSE zależą od tego kiedy uzyskało się zezwolenie:

Rodzaje pomocy w SSE:

Ulgi w poszczególnych strefach są zróżnicowane.

Pytanie 35. Preferencje podatkowe dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w SSE na podstawie zezwolenia uzyskanego do 31 grudnia 2000

Firmy, które nie ubiegały się o zezwolenie mogły podwyższyć 4-krotnie współczynnik amortyzacji oraz mogły jednorazowo zaliczyć wydatki na wartości niematerialne i prawne do kosztów uzyskania przychodów

Firmy ubiegające się o zezwolenie musiały spełnić 1 z 3 warunków

Przywileje w tym okresie były związane z nakładami inwestycyjnymi i tworzeniem nowych miejsc pracy, a także podatkiem od nieruchomości i eksportem.

Dopóki dochód z inwestycji nie zrównał się z wysokością poniesionych nakładów inwestycyjnych firma nie płaciła podatków. Podmiot, który nie przekroczył limitu, przez połowę okresu funkcjonowania strefy miał dochód zwolniony z podatku, jeśli nie przekroczył on poniesionych nakładów inwestycyjnych.

Jeśli dochód nie osiągnał równowartości nakładów inwestycyjnych to w nastepnych latach przedsiębiorca odliczyć połowę dochodu.

Wszystkie podmioty z SSE prowadzące działalność na podstawie zezwolenia były podmiotowo zwolnione z podatku od nieruchomości. Duże firmy zostały zwolnione z podatku od nieruchomości (tych nieruchomości którymi dysponowały na dzień 31 grudnia 2000) do końca funkcjonowania strefy.

Prawo do ulg uzyskane między 1995 a 2000r.

Jeżeli w mieleckiej SSE przedsiębiorca wyda na inwestycje mniej niż limit czyli nap 1,7 mln euro do uzyskuje prawo do zwolnienia dochodu od podatku w równowartości poniesionych nakładów inwestycyjnych. W zależności od relacji dochodu do nakładów inwestycyjnych przedsiębiorca może nie płacić podatku przez połowę okresu na jaki została powołana strefa.

Jeśli wydatki inwestycyjne są równe dochodom to w ogóle nie płaci podatku dochodowego.

Gdy inwestor nie zrównoważy dochodem poniesionych nakładów inwestycyjnych w połowie okresu funkcjonowania strefy może w latach które pozostały do wygaśnięcia strefy korzystać ze zwolnienia dochodu od podatku w wysokości 50% osiągniętego dochodu w danym roku podatkowym. Oznacza to, że wówczas co najmniej połowa dochodu podlega opodatkowaniu.

Jeśli do końca funkcjonowania strefy nie uda mu się zrównoważyć dochodu z nakładami to pozostała część ulgi przepada. Z punktu widzenia optymalizacji najkorzystniej byłoby jakby podatnik przez połowę okresu funkcjonowania strefy nie płaci podatku bo osiąga dochód w wysokości poniesionych nakładów inwestycyjnych.

Znacznie większe korzyści podatkowe uzyskają ci przedsiębiorcy którzy poniosa wydatki inwestycyjne ponad określone kwoty w rozporządzeniach RM dotycząch poszczególnych stref. Nie zaleznie od dochodu przez połowę okresu na jaki został powołana strefa nie płaci podatku. Jeśli po tym okresie dochód nie zrównoważy się z nakładami inwestycyjnymi to nierozliczone wydatki mogą być uwzględnione przez obniżenie podstawy opodatkowania ale nie więcej niż 50% w każdym roku podatkowym w połowie okresu działania strefy.

Optymalizacja -> dążyć do największego dochodu w połowie okresu na jaki powołano strefę.

W zależności od liczby utworzonych dodatkowych miejsc pracy określony procent dochodu podatnika był zwalniany z podatku. Np. w Suwalskiej SSE za 10 dodatkowo zatrudnionych osób 25% dochodu było zwolnione od podatku. Po utworzeniu 40 miejsc - cały dochód zwolniony. Z ulgi można korzystać przez połowę okresu na który została ustanowiona strefa.

Po tym okresie i przy takim stanie zatrudnienia zwolnieniu podlega tylko połowa dochodu.

Na przykład przedsiębiorca poniósł nakład inwestycyjny w wysokości 6 mln zł, osiągając dochód 4 mln zł w okresie 10 lat.???????

Akcesja Polski do UE -> pierwotnie zakładano, że SSE ekonomiczne przestaną działać do 2003r. Jednak ostatecznie udało się wynegocjować, że małe przedsiębiorstwa mogą korzystać z ulgi inwestycyjnej do końca 2011r., średnie do końca 2010r. a duże do końca 2006r. Najlepszym rozwiązaniem jest zatem maksymalizacja dochodu co najmniej do połowy poniesionych nakładów inwestycyjnych lub utrzymywać odpowiednią liczbę miejsc pracy. W przypadku dużych przedsiębiorstw znacznie ograniczono ulgi podatkowe. Duże przedsiębiorstwa mogły jednak zrezygnować ze starych reguł i nie korzystać z ulgi inwestycyjnej do końca 2006r. tylko przyjąć nowe reguły obowiązujące od 2001r.

Przedsiębiorca działający w SSE mógł wybrać, z której ulgi chce skorzystać

Dodatkową preferencją podatkową było zwolnienie podmiotowe z podatku od nieruchomości. Obowiązywało ono do końca grudnia 2000r. Zniesienie tego zwolnienia znacznie ograniczyło korzyści podatkowe przedsiębiorstw. Ci którzy zaakceptowali zmianę mogli złożyć wniosek o zmianę warunków zezwolenia na korzystniejsze bez podania przyczyny. Przywileje wynikające ze złożenia takiego wniosku:

Pytanie 36 Preferencje podatkowe dla podmiotów w SSE, które uzyskały zezwolenie w terminie 01.01.2001-31.12.2006

Przedsiębiorcom przysługuje prawo do zwolnienia dochodów uzyskiwanych z działalności gospodarczej prowadzonej w strefie od podatku dochodowego. Pomoc regionalną w formie zwolnień podatkowych można otrzymać z tytułu:

Intensywność pomocy publicznej zależna od PKB na mieszkańca w regionie w porównaniu do średniego poziomu PKB per capita w UE jako całości. Wielkość pomocy od 30 do 50% (zależnie od regionu) Podwyższenie maksymalnej intensywności dla MSP (z wyjątkiem prowadzących działalność transportową) o 15 punktów procentowych. Maksymalna intensywność pomocy dla inwestycji z sektora motoryzacyjnego, w przypadku gdy kwota pomocy przekracza równowartość 5 mln euro, wynosi 30 % intensywności dopuszczalnej na danym obszarze.
Odrębne zasady obowiązują w przypadku dużych projektów inwestycyjnych, tj. takich których koszty kwalifikujące się do objęcia pomocą przekraczają kwotę 50 mln euro.

Wielkość pomocy z tytułu tworzenia nowych miejsc pracy związanych z daną inwestycją oblicza się jako iloczyn maksymalnej intensywności pomocy i dwuletnich kosztów płacy brutto nowo zatrudnionych pracowników powiększonych o wszystkie obowiązkowe płatności związane z ich zatrudnieniem

Zmieniono kryteria udzielania pomocy publicznej. Nadal zależą jednak od poniesionych nakładów inwestycyjnych oraz utworzonych miejsc pracy. Intensywność pomocy zależy od poziomu PKB na mieszkańca w regionie w porównaniu do średniego poziomu PKB na mieszkańca w UE z ostatnich 3 lat. Wsparcie finansowe jest możliwe gdy poziom ten jest niższy niż 75% poziomu unijnego.W Polsce maksymalna wielkość pomocy wynosiła 50% kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą z pewnymi wyjątkami.

Po wstąpieniu Polski do UE w zasadzie niewiele zmieniono. Dla małych i średnich przedsiębiorstw z wyłączeniem prowadzących działalność gospodarczą w sektorze transportu podwyższono maksymalną intensywność o 15 punktów procentowych.

Wprowadzono definicję dużego projektu inwestycyjnego -> nowa inwestycja której wydatki kwalifikujące się do objęcia pomocą przekraczają równowartość 50 mln euro. Ograniczono także maksymalna wartość pomocy regionalnej dla dużych projektów.

Zmniejszono zasady udzielania pomocy publicznej za zatrudnienie osób. Przedsiębiorcy w SSE działający na podstawie zezwolenia uzyskanego po 1 stycznia 2001 mogą uzyskać ulgę w podatku dochodowym do wysokości dwuletnich kwalifikowanych kosztów pracy. (koszty wynagrodzeń wraz z pochodnymi od tych wynagrodzeń czyli np. składkami na ubezpieczenia społeczne.

Takie reguły powinny skłaniać do zatrudniania wysoko wykwalifikowanych pracowników, solidnie wynagradzanych.

Ulgi:

37. Reguły pomocy publicznej dla przedsiębiorców w SSE na lata 2006 - 2013

Podstawy pomocy publicznej z tytułu kosztów nowej inwestycji - w środki trwałe oraz WNiP polegające na:

- utworzeniu lub rozbudowie istniejącego przedsiębiorstwa

- dywersyfikacji produkcji przedsiębiorstwa

- zmian procesu produkcyjnego

- nabycie przedsiębiorstwa w stanie likwidacji

(tyle z zajęć, reszta ze stron Ministerstwa Gospodarki)

Dziś, przedsiębiorcy lokujący swe inwestycje na terenie SSE mogą korzystać z pomocy publicznej, udzielanej w formie zwolnień z podatku dochodowego, z tytułu:

- kosztów nowej inwestycji

- tworzenia nowych miejsc pracy

Wielkość pomocy zależy od maksymalnej intensywności pomocy określonej dla obszaru, gdzie realizowana jest inwestycja oraz wielkości kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą. Maksymalna intensywność pomocy w przypadku inwestycji realizowanych na terenie województw: lubelskiego, podkarpackiego, warmińsko-mazurskiego, podlaskiego, opolskiego, świętokrzyskiego, małopolskiego, lubuskiego, łódzkiego i kujawsko-pomorskiego wynosi 50%, w pozostałych województwach - 40%. Wyjątek stanowi Warszawa, w przypadku której pułap ten wynosi 30%. Ponadto pomoc udzielaną małym przedsiębiorcom podwyższa się o 20 punktów procentowych, natomiast średnim - o 10 punktów. Nie dotyczy to przedsiębiorców działających w sektorze transportu. Wielkość pomocy z tytułu kosztów nowej inwestycji oblicza się jako iloczyn maksymalnej intensywności pomocy określonej dla danego obszaru i kosztów inwestycji kwalifikujących się do objęcia pomocą.

Korzystanie z pomocy z tego tytułu wymaga:

- prowadzenia działalności gospodarczej przez okres nie krótszy niż 5 lat,

- utrzymania własności składników majątku, z którymi były związane wydatki inwestycyjne, przez okres 5 lat,

przy czym okresy te ulegają skróceniu do 3 lat w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw.

Koszty nabycia środków trwałych ponoszone przez dużych przedsiębiorców zostaną objęte pomocą wyłącznie w odniesieniu do nowych środków trwałych. Wielkość pomocy z tytułu tworzenia nowych miejsc pracy związanych z daną inwestycją oblicza się jako iloczyn maksymalnej intensywności pomocy i dwuletnich kosztów płacy brutto nowo zatrudnionych pracowników, powiększonych o wszystkie obowiązkowe płatności związane z ich zatrudnieniem. Przedsiębiorca korzystający z pomocy z tego tytułu jest zobowiązany utrzymać nowo utworzone miejsca pracy przez okres 5 lat, a w przypadku małych i średnich firm - 3 lat. Inny sposób kalkulowania wielkości pomocy dotyczy dużych projektów inwestycyjnych (tj. takich których koszty kwalifikowane przekraczają kwotę 50 mln euro) i jest on wyrażony wzorem wskazanym w rozporządzeniu określającym zasady udzielania pomocy publicznej przedsiębiorcom działającym na terenie SSE. Podstawą do korzystania z pomocy publicznej jest zezwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie SSE. Zezwolenia wydają spółki zarządzające strefami w drodze przetargu łącznego lub rokowań. Zasady i sposób przeprowadzania przetargów i rokowań określają - odrębnie dla każdej strefy - rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z 2004 r. w sprawie przetargów i rokowań oraz kryteriów oceny zamierzeń co do przedsięwzięć, które mają być podjęte przez przedsiębiorców na terenie strefy.

  1. Koszty nowej inwestycji lub

  2. Tworzenie nowych miejsc pracy związanych z daną inwestycją

Pomoc regionalna związana z inwestycjami może być przyznana tylko na nowe inwestycje tj. wydatki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne polegające na :

Koszty kwalifikujące się do objęcia pomocą publiczną z tytułu inwestycji to koszty inwestycji pomniejszone o VAT, poniesione na terenie strefy o okresie obowiązywania zezwolenia, będące:

Druga podstawa do korzystania z pomocy publicznej to koszty pracy. Ulga podatkowa do wysokości dwuletnich kosztów kwalifikowanych, podobnie jak w przypadku podmiotów które uzyskały zezwolenie po 1 stycznia 2001.

Wysokość pomocy publicznej zależy od usytuowania SSE w której ponoszone są koszty pracy lub podejmowane inwestycje.

Poziom pomocy w kosztach kwalifikujących się do objęcia pomocą jest zróżnicowany. Np. 50% w województwie lubelskim, 40% w pomorskim, 30% w mieście Warszawa. W przypadku inwestycji podejmowanych przez małych przedsiębiorców intensywność pomocy podwyższa się o 20 punktów procentowych, natomiast przez średnich o 10 punktów.

W przypadku projektów kapitałochłonnych inwestor powinien obliczyć wysokość wsparcia na podstawie wartości inwestycji. Minimalna wysokość nakładów inwestycyjnych uprawniających do korzystania z pomocy publicznej w SSE wynosi 100 tys. euro. Przy niewielkich nakładach inwestycyjnych, a utworzonej dużej liczbie miejsc pracy jako podstawę obliczenia pomocy publicznej przedsiębiorca powinien wybrać koszty pracy.

Przy korzystaniu z pomocy publicznej obowiązuje mechanizm dyskontowania wydatków inwestycyjnych i kwoty zwolnienia z podatku.

Przedsiębiorcy którzy uzyskali zezwolenie po 30 grudnia 2008r.:

38. Efekty ekonomiczne podmiotów działających w SSE w latach 1995 - 2009 - Ocena

- liczba ważnych zezwoleń: 1253

- nakłady inwestycyjne: 66 589,7 mln zł

- liczba miejsc pracy: 150 928

- obszar SSE: 13 336,3 km

- deklaracje inwestycyjne w końcu sierpnia 2010 roku dotyczące:

- nakładów inwestycyjnych: 2,4 mld zł

- liczby miejsc pracy: 7,5 tys.

- liczby zezwoleń: 100

- procentowy udział zezwoleń według terminu uzyskania:

- do 31.XII.2000r. : 20,4

- do 31.XII.2006r. : 48,0

- do 31.VIII.2008r. : 18,4

- po 31.VIII.2008r. : 13,2

- reinwestycje w SSE przewiduje 62% przedsiębiorstw, 25% nie przewiduje

- gdyby w nowym projekcie nie było klauzuli miejsc pracy to 54,6% przedsiębiorców podjęłoby nowy projekt, dla 38,8% byłoby to bez znaczenia

- 42% przedsiębiorców oczekuje obniżenia limitu zatrudnienia w okresie spowolnienia gospodarczego o 20%

- wykorzystanie ulgi w podatku dochodowym:

- 68,4% przedsiębiorców rozpoczęło korzystanie z ulgi

- 27,7% przedsiębiorców mimo zakończonych inwestycji nie skorzystało z ulgi

- 11,2% przedsiębiorców wykorzysta w pełni ulgę

- 34,9% przedsiębiorców raczej wykorzysta ulgę

- 13,2% przedsiębiorców nie skorzysta z ulgi

- 32,2% przedsiębiorców raczej nie skorzysta z ulgi

- Kwota wykorzystanej ulgi to 6,14 mld zł przy nakładach inwestycyjnych równych 66 mld zł i 151 tys. miejsc pracy na 31.XII.2009r.

- najważniejsza bariera w prowadzeniu działalności gospodarczej - prawo podatkowe

- propozycje ułatwień w prowadzeniu działalności gospodarczej w SSE:

- zmiany przepisów podatkowych na korzystniejsze (ponad 60% przedsiębiorców tak uważa)

- jednolita interpretacja a nie indywidualna

SSE to miejsca korzystne do inwestowania, ale konieczne są zmiany zachęcające do lokowania w nich inwestycji.

Generalnie zarzuca się że cel w jakim tworzono SSE nie został osiągnięty. Celem było wyrównanie warunków gospodarczych (PKB na mieszkańca), ale okazuje się że w rzeczywistości osiągnięto zupełnie odwrotne efekty - z punktu makroekonomicznego.

W ramach stref tworzone są podstrefy, często bardzo odległe od siebie.

Z punktu mikroekonomicznego - SSE oceniane są pozytywnie.

39. SSE a ocena mikro i makroekonomiczna

Nie zawsze funkcjonowanie SSE wpływa pozytywnie na rozwój. Korzystne warunki dla podmiotów w SSE (przez długi czas są konkurencyjne cenowo, bo nie płacą podatków) skutkują wykluczeniem z działalności konkurencji i powoduje wzrost bezrobocia. Dodatkowo zamiast wyrównywać zaległości gospodarcze w kraju, w dużych aglomeracjach są tworzone podstrefy SSE według życzenia inwestorów (ze względu np. na media w które są wyposażone, infrastrukturę, rynki zbytu), które pogłębiają owe dysproporcje. Więc w skali mikro istnienie SSE jest uzasadnione, lecz w skali makroekonomicznej budzą już pewne wątpliwości.

Generalnie zarzuca się że cel w jakim tworzono SSE nie został osiągnięty. Celem było wyrównanie warunków gospodarczych (PKB na mieszkańca), ale okazuje się że w rzeczywistości osiągnięto zupełnie odwrotne efekty - z punktu makroekonomicznego.

W ramach stref tworzone są podstrefy, często bardzo odległe od siebie. Często też inwestorzy wskazują decydentom gdzie chcą ulokować inwestycje na zasadach SSE. Często też wybierają oni miejca korzystne z powodu już istniejącej infrastruktury, wykwalifikowanej kadry itd. Przez co podstrefy SSE nie są lokowane w obszarach najbardziej tego potrzebujących. Efekt -> pogłębianie dysproporcji między regionami.

UE-> preferencje podatkowe naruszają zasadę równej konkurencji, polityka cenowa, wzrost bezrobocia skali makro.

Z punktu mikroekonomicznego - SSE oceniane są pozytywnie: wzrost utworzonych miejsc pracy i poniesionych nakładów inwestycyjnych, ulgi podatkowe=mniejsze obciążenie dla przedsiębiorstw.

40. Forma prawna przedsiębiorstwa a optymalizacja podatkowa

Czynniki wpływające na wybór formy prawnej przedsiębiorstwa

- planowany zakres prowadzonej działalności

- wymogi, co do wysokości kapitału założycielskiego

- możliwości pozyskiwania kapitału

- odpowiedzialność wobec wierzycieli

- preferencje właścicieli i współwłaścicieli w zarządzaniu przedsiębiorstwem

- koszty funkcjonowania przedsiębiorstwa

- formy opodatkowania działalności gospodarczej

Formy opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej prowadzonej przez osoby fizyczne:

- opodatkowanie na zasadach ogólnych według skali progresywnej lub proporcjonalnej

- opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem dochodowym

- opodatkowanie według karty podatkowej

Wybór formy opodatkowania:

- poznanie konstrukcji poszczególnych podatków ze względu na:

- możliwość stosowania przez podatnika danego podatku przy prowadzeniu określonego rodzaju i zakresu działalności

- przedmiot opodatkowania i źródła przychodów

- zasady ustalania podstawy opodatkowania

- obowiązujące ulgi pośrednie i bezpośrednie w danym podatku

- wysokość stawek podatkowych

- koszty związane z prowadzoną działalnością

- korzystanie z różnych form finansowania zewnętrznego obcego

- obowiązki podatnika związane z wybraną formą opodatkowania

- wspólne rozliczanie z podatku ze współmałżonkiem lub dzieckiem

Dostępne formy opodatkowania:

- opodatkowanie na zasadach ogólnych ze skalą progresywną czy proporcjonalną

- opodatkowanie odrębne czy łączne dochodów podatnika z umowy o pracę i z działalności gospodarczej

- opodatkowanie na zasadach ogólnych ze skalą progresywną, liniową czy opodatkowanie ryczałtem ewidencjonowanym lub kartą podatkową

(teraz szczegółowo, nie było tego na zajęciach, ale wrzucam)

DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA OSOBY FIZYCZNEJ

Najczęściej spotykaną formą działalności prowadzoną przez osobę fizyczną jest indywidualna działalność gospodarcza. Podstawą prawną rozpoczęcia działalności w tej formie są przepisy ustawy o swobodzie działalności gospodarczej z 2004 r. Osoba będąca właścicielem przedsiębiorstwa prowadzonego w formie indywidualnej działalności gospodarczej odpowiada za wszelkie zobowiązania prowadzonej działalności całym majątkiem przedsiębiorstwa jak i osobistym. Jednocześnie założenie indywidualnej działalności gospodarczej nie wymaga spełnienia minimalnych wymogów kapitałowych. Obecnie rejestracja działalności gospodarczej następuje w tzw. „jednym okienku”. Oznacza to, że wypełniając jeden wniosek EDG-1 dokonujemy także m.in. zgłoszenia rejestrującego lub aktualizującego dla celów podatkowych.

Należy pamiętać, że polskie prawo podatkowe przewiduje opodatkowanie działalności gospodarczej osoby fizycznej:

• na zasadach ogólnych według skali podatkowej 18% i 32%;

• podatkiem liniowym według stawki 19% (z wyłączeniem możliwości stosowania tej formy opodatkowania w stosunku do osób, które świadczyły usługi na rzecz tego samego podmiotu w ramach stosunku pracy w danym lub poprzednim roku podatkowym);

• ryczałtem ewidencjonowanym (dostępnym dla podatników osiągających przychody w wysokości nieprzekraczającej 150 tys. EURO oraz nieprowadzącym działalności w zakresie wskazanym w ustawie np. w zakresie usług reklamowych);

• kartą podatkową (dostępną wyłącznie dla podatników świadczących określone usługi, np. fryzjerskie lub kosmetyczne).

Należy podkreślić, iż opodatkowanie na zasadach ogólnych i podatkiem liniowym dotyczy dochodu, z tym, że w przypadku podatku liniowego ograniczone są możliwości dokonywania odliczeń od dochodu i podatku. W ryczałcie ewidencjonowanym podatek określany jest jako procent od przychodu, np. 17% przychodów ze świadczenia usług doradztwa w zakresie oprogramowania komputerowego. Karta podatkowa zaś określa miesięczne stawki podatku dochodowego w zależności od zakresu działalności, liczby zatrudnionych pracowników i miejsca prowadzenia działalności. Co do zasady, im bardziej zryczałtowana jest forma opodatkowania wybrana przez przedsiębiorcę, tym mniejsze są obowiązki dokumentacyjne, które należy spełniać z punktu widzenia przepisów podatkowych i rachunkowych. Biorąc pod uwagę powyższe czynniki można dokonać wyboru optymalnej formy opodatkowania. Należy ponadto pamiętać o obowiązku rejestracji dla celów podatku VAT, w przypadku gdy sprzedaż opodatkowana przekracza łącznie kwotę 50 tyś. zł w roku podatkowym.

SPÓŁKA CYWILNA

Instytucja spółki cywilnej przewidziana jest w przepisach Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym przez umowę spółki cywilnej wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów. Należy pamiętać, iż z punktu widzenia podatku dochodowego spółka cywilna jest transparentna tzn. nie jest uznawana za podatnika. Opodatkowaniu podlegają zaś poszczególni wspólnicy w stosunku do przyznanego im udziału w zyskach spółki. Zasady opodatkowania wspólników pozostają analogiczne do opodatkowania indywidualnej działalności gospodarczej (pod warunkiem, że wspólnikiem spółki cywilnej nie jest np. spółka kapitałowa). Inna jest jednak sytuacja spółki cywilnej z punktu widzenia opodatkowania podatkiem VAT. Spółka cywilna prowadząca działalność opodatkowaną jest uznawana na gruncie VAT jako podatnik i w konsekwencji podlega obowiązkowi rejestracji (po przekroczeniu kwoty 50 tys. zł sprzedaży opodatkowanej w roku podatkowym).

SPÓŁKA KOMANDYTOWA

Spółka komandytowa to spółka osobowa, której istnienie regulują przepisy kodeksu spółek handlowych. Spółka komandytowa charakteryzuje się istnieniem dwóch kategorii wspólników: komplementariuszy i komandytariuszy. Komplementariusz to wspólnik, który odpowiada za zobowiązania spółki w sposób nieograniczony. Komandytariusz zaś to osoba, która ponosi odpowiedzialność za zobowiązania spółki do wysokości wniesionego wkładu. Istnienie spółki komandytowej wymaga udziału co najmniej jednego komplementariusza i jednego komandytariusza. W uproszczeniu można stwierdzić, iż spółka komandytowa to szczególna odmiana spółki jawnej, charakteryzująca się możliwością ograniczenia odpowiedzialności niektórych wspólników. Rejestracji spółki komandytowej dokonuje się w Krajowym Rejestrze Sądowym. W ramach tzw. „jednego okienka” nie ma obecnie konieczności odrębnej rejestracji w Urzędzie Statystycznym, Urzędzie Skarbowym (dla celów podatku dochodowego), czy ZUS. Z podatkowego punktu widzenia spółka komandytowa nie jest uznawana za podatnika podatku dochodowego. Podatnikami pozostają w tym przypadku jej wspólnicy w stosunku do przypisanego im udziału w zyskach. Jednocześnie spółka komandytowa może być podatnikiem w rozumieniu przepisów o VAT. Struktura spółki komandytowej jest obecnie powszechnie wykorzystywana ze względów podatkowych. W konstruowanej najczęściej strukturze rolę komplementariusza pełni spółka z o.o., zaś rolę komandytariuszy osoby fizyczne. Jednocześnie struktura udziału w zyskach preferuje komandytariuszy, a udział komplementariusza jest ustalany na bardzo niskim poziomie. Takie rozwiązanie pozwala na jednoczesne ograniczenie odpowiedzialności wspólników będących osobami fizycznymi (do wysokości sumy komandytowej) oraz uniknięcie opodatkowania na poziomie spółki, co występuje przy spółkach kapitałowych. Należy pamiętać, iż w odróżnieniu od indywidualnej działalności osoby fizycznej czy spółek cywilnych, spółka komandytowa od momentu powstania jest zobowiązana do prowadzenia ksiąg rachunkowych.

SPÓŁKA PARTNERSKA

Ciekawą formą prowadzenia działalności gospodarczej dla przedstawicieli tzw. wolnych zawodów stanowi spółka partnerska. Posiada ona cechy innych spółek osobowych, tzn. podatnikami podatku dochodowego są poszczególni wspólnicy. Jednocześnie jednak poszczególni partnerzy nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem wolnego zawodu przez pozostałych partnerów oraz działań osób zatrudnionych w spółce, które podlegały kierownictwu innego partnera w trakcie wykonywania usług będących przedmiotem działalności spółki (o ile umowa spółki nie stanowi inaczej). Przykładowo lekarz działający w spółce partnerskiej odpowiada wyłącznie za szkody wynikające z jego działalności. Jednocześnie jednak partnerzy odpowiadają osobiście i solidarnie całym majątkiem za zobowiązania spółki, które nie są związane z wykonywaniem wolnego zawodu. Spółka partnerska jest zobowiązana do prowadzenia ksiąg rachunkowych po przekroczeniu w poprzednim roku przychodów netto w wysokości 1,2 mln EURO.

SPÓŁKA KOMANDYTOWO-AKCYJNA

Spółka komandytowo-akcyjna (SKA) jest stosunkowo mało rozpowszechniona w praktyce obrotu gospodarczego. Jej istota polega na tym, iż jeden ze wspólników - komplementariusz odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczeń, podczas gdy inni wspólnicy - akcjonariusze odpowiadają za zobowiązania do wysokości wniesionego kapitału. Należy podkreślić, iż w roli komplementariusza może występować zarówno osoba fizyczna jak i osoba prawna. W zakresie opodatkowania SKA nie jest podatnikiem podatku dochodowego. W związku z powyższym podatnikiem pozostają wspólnicy. Szczególnie interesująca z podatkowego punktu widzenia jest pozycja akcjonariusza SKA. Zdaniem organów podatkowych akcjonariusz SKA podlega opodatkowaniu analogicznie do innych wspólników spółek osobowych. Jednocześnie jednak niektóre sądy administracyjne prezentują odmienne stanowisko, zgodnie z którym akcjonariusz SKA powinien podlegać opodatkowaniu jak wspólnik spółki kapitałowej lub też na zasadach ogólnych jako dochód z pozostałych źródeł. W zależności od przyjętej interpretacji sytuacja podatkowa akcjonariusza SKA różni się znacząco i może być narzędziem optymalizacji podatkowych. Zgodnie z ustawą o rachunkowości SKA jest zobowiązana do prowadzenia ksiąg rachunkowych.

SPÓŁKA Z O.O.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością to najczęściej występująca w obrocie spółka. Zalicza się ją do tzw. spółek kapitałowych, a jej funkcjonowanie reguluje Kodeks spółek handlowych. Podstawową cechą spółki z o.o. jest odpowiedzialność za swoje zobowiązania bez ograniczenia tj. spółka jest odpowiedzialna całym obecnym i przyszłym majątkiem, podczas gdy wspólnicy co do zasady nie są odpowiedzialni za zobowiązania spółki. Należy jednak podkreślić, iż w określonych przypadkach za zaległości podatkowe spółki z o.o. całym swoim majątkiem odpowiadają członkowie jej zarządu, zaś w przypadku spółki z o.o. w organizacji jej pełnomocnik, a nawet wspólnicy w przypadku braku powołania pełnomocnika. Obecnie minimalny kapitał jaki należy wnieść do spółki wynosi 5 tys. zł, co uczyniło ją jeszcze bardziej dostępnym rozwiązaniem dla osób rozpoczynających prowadzenie działalności gospodarczej. Należy podkreślić, iż spółka z o.o. może zostać utworzona przez jednego wspólnika (ale nie inną spółkę z o.o.), zaś wkład wniesiony zarówno w formie pieniężnej jak i niepieniężnej. Podstawową różnicą w zakresie klasyfikacji podatkowej w stosunku do opisanych powyżej jest to, że spółka z o.o. jako osoba prawna podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych, którego stawka wynosi obecnie 19%. Co ważne, w przypadku wypłaty dywidendy na rzecz wspólników będących osobami fizycznymi dojdzie do podwójnego opodatkowania - na poziomie spółki podatkiem dochodowym od osób prawnych oraz u wspólnika zgodnie z regulacjami podatku dochodowego od osób fizycznych. Należy również podkreślić, iż zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości spółka z o.o. jest zobowiązana do prowadzenia ksiąg rachunkowych od początku swojego istnienia.

SPÓŁKA AKCYJNA

Spółka akcyjna to drugi z typów spółki kapitałowej przewidzianej Kodeksem spółek handlowych. Minimalny kapitał zakładowy spółki akcyjnej wynosi obecnie 100 tyś. zł. Spółka akcyjna jest osobą prawną i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych według stawki 19%. Zgodnie z ustawą o rachunkowości spółka akcyjna jest zobowiązana do prowadzenia ksiąg rachunkowych. Co więcej, jej sprawozdanie finansowe podlega obowiązkowemu badaniu przez biegłego rewidenta bez względu na wysokość przychodów.

41. Opodatkowanie dochodu z działalności gospodarczej na zasadach ogólnych wg skali progresywnej czy proporcjonalnej

W przypadku opodatkowania na zasadach ogólnych do wyboru jest opodatkowanie według skali progresywnej bądź też opodatkowanie wg skali proporcjonalnej. W podatku proporcjonalnym bez względu na osiągnięty dochód, wysokość podatku stanowi zawsze ten sam procent podstawy naliczania podatku (w Polsce wynosi on 19%). Przy progresywnej formie opodatkowania mamy do czynienia przedziałami oraz progami podatkowymi, w tym z kwotą wolną od podatku, która jest odliczana od podstawy opodatkowania. Technicznie jest to jednoznaczne z wprowadzeniem zerowej stawki opodatkowania dla pierwszego przedziału dochodowego. W takim przypadku podatnik, którego dochód nie przekroczy wysokości pierwszego progu nie będzie obciążony podatkiem dochodowym. Nadwyżka dochodu podatnika ponad kwotę wolną od podatku podlega opodatkowaniu na normalnych zasadach.

W przypadku opodatkowania w skali progresywnej istnieje również możliwość skorzystania z ulg pośrednich (takich jak ulga z tytułu darowizny, ulga za Internet itd.), ulg bezpośrednich (składka na ubezpieczenie społeczne), możliwe jest także wspólne rozliczanie małżeństwa, bądź rodzica samotnie wychowującego dziecko oraz możliwość korzystania z ulg w Specjalnych Strefach Ekonomicznych.

W przypadku podatku rozliczanego w skali proporcjonalnej nie jest ujmowana składka na ubezpieczenie społeczne, która w przypadku opodatkowania progresywnego jest odejmowana od podatku.

Zalety skali progresywnej (skala z dwoma przedziałami dochodu i dwoma stawkami - 18% i 32%):

Zalety skali proporcjonalnego (jedna stawka - 19%)

Jednakże należy pamiętać, że przy skali proporcjonalnej nie mamy prawa do żadnych możliwości, ulg i odliczeń, które są możliwe w przypadku korzystania ze skali progresywnej.

42. Opodatkowanie dochodu z działalności gospodarczej na zasadach ogólnych ze skalą proporcjonalną czy ryczałtem ewidencjonowanym.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych stanowi uproszczoną formę opłacania podatku dochodowego. Uproszczenie polega na tym, że podatek oblicza się od przychodów bez uwzględnienia kosztów uzyskania przychodów. Tym samym brak jest obowiązku ewidencjonowania operacji gospodarczych dotyczących tych kosztów. Tę metodę mogą wybrać przedsiębiorcy, których przychód z działalności gospodarczej nie przekroczył w roku poprzednim równowartości 150.000 euro.

Nie ma obowiązku prowadzenia rachunkowości. Jedynym obowiązkiem rachunkowym jest wypełnienie raz w roku pit-28.

Podatnicy, którzy chcą skorzystać z tej formy opodatkowania zobowiązani są do: prowadzenia ewidencji przychodów odrębnie za każdy rok podatkowy, sporządzania spisów z natury na dzień zaprowadzenia ewidencji i na koniec roku, prowadzenia ewidencji wyposażenia, prowadzania wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w przypadku zatrudniania pracowników do prowadzenia karty przychodów pracownika, przechowywania dowodów, które są podstawą wpisów do ewidencji przychodów, jak również dowodów zakupu towarów w miejscu wykonywania działalności lub, jeżeli działalność wykonywania jest w formie spółki, w miejscu wskazanym - jako siedziba spółki, albo w biurze rachunkowym, któremu powierzone zostało prowadzanie ewidencji,

do obliczania i wpłacania ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na rachunek urzędu skarbowego w terminie do 20 dnia, następnego miesiąca, a za grudzień w terminie złożenia zeznania rocznego (druk PIT-28) tj. do 31 stycznia po zakończonym roku podatkowym.

Wybierając tę formę opodatkowania podatnik nie może skorzystać z możliwości wspólnego rozliczania z małżonkiem oraz w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci.

Wysokość stawki podatku uzależniona jest od formy prowadzonej działalności. Obecnie w Polsce występuje 5 stawek podatku (od 3,0% do 20,0%). Jednak z tego sposobu rozliczania podatku nie mogą skorzystać wszyscy przedsiębiorcy (np. prowadzący apteki, lombardy, kantory, czy wykonujący wolne zawody).

Zalety ryczałtu ewidencjonowanego.:

Wady ryczałtu ewidencjonowanego.:

43. Opodatkowanie ryczałtem ewidencjonowanym czy wg karty podatkowej.

W formie karty podatkowej opodatkowani mogą być drobni przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność handlową, usługową, gastronomiczną, a także w zakresie niektórych wolnych zawodów. Wysokość płaconego podatku nie zależy od wysokości uzyskanych przychodów (dochodów) z działalności, lecz od jej rodzaju, liczby mieszkańców gminy, na terenie której jest ona prowadzona oraz liczby zatrudnionych pracowników, Podatek ustala raz w roku organ podatkowy w formie decyzji. Przedsiębiorca nie musi samodzielnie obliczać podatku bądź prowadzić ewidencji przychodów. Podatek jest wymagalny również wtedy, gdy podatni z działalności nie osiągnie żadnych przychodów. Jego zaletą jest prostota oraz brak konieczności wyliczania zaliczek na podatek.

Zalety karty podatkowej:

Wady karty podatkowej:

44. Optymalizacja podatkowa w działalności menedżerskiej.

W celu optymalizacji podatkowej w działalności menedżerskiej możliwe jest przejście z umowy o pracę na samozatrudnienie. Umożliwia to opodatkowanie przy zastosowaniu proporcjonalnej skali (w przypadku umowy o pracę możliwe jest jedynie opodatkowanie przy skali progresywnej). Jednak w przypadku samozatrudnienia nie możliwe jest opodatkowanie na według proporcjonalnej skali podatkowej ze stawką 19%, gdy osoba w ramach swojej działalności gospodarczej chce świadczyć usługi na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, jakie w danym roku podatkowym wykonywał w ramach stosunku pracy. Dodatkowo w przypadku samozatrudnienia niższe są składki na ubezpieczenie zdrowotne i społeczne, ponieważ niższa jest podstawa opodatkowania.

Istnieje również możliwość utworzenia spółki osobowej (jawnej bądź komandytowej). Tak otrzymywane wynagrodzenie jest przychodem z działalności gospodarczej i daje możliwość zastosowania proporcjonalnej stawki 19%, jak również daje oszczędności na składkach na ubezpieczenie zdrowotne oraz społeczne.

Możliwe jest także zawarcie kontraktu menedżerskiego. Dzięki temu możliwe są oszczędności na ubezpieczeniu chorobowym (2,45% wynagrodzenia brutto), a także niższe są płacone zaliczki w ciągu roku podatkowego, a dopłata występuje dopiero w zeznaniu rocznym.

Chodzi tutaj o uniknięcie opodatkowania dochodów według skali proporcjonalnej.

Do 2007 roku istniały „spółki menedżerskie” - teraz niestety już nie można ich tworzyć.

Dochody zagranicznych menedżerów są opodatkowane wg stawki 20%. Zasada ograniczonego obowiązku podatkowego działa, jeśli menedżer przedstawi płatnikowi certyfikat rezydencji podatkowej (brak certyfikatu pozbawia uprawnienia do wykorzystywania stawki 20%). W przypadku uzyskania przez menedżera polskiej rezydencji podatkowej jego dochody będą opodatkowane wg. Skali progresywnej.

45. Wspólne opodatkowanie małżonków

Zasadą panującą w podatku dochodowym od osób fizycznych jest odrębne opodatkowanie małżonków z osiąganych przez nich dochodów. Ustawodawca umożliwia jednak małżonkom skorzystanie z wspólnego rozliczenia podatku dochodowego. Możliwość taka uzależniona jest jednak od spełnienia przez nich pewnych kryteriów.

Pierwszym z kryteriów wspólnego opodatkowania jest nieograniczony obowiązek podatkowy.

Aby rozliczyć się wspólnie, małżonkowie muszą pozostawać w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy. Uprawnienia do wspólnego rozliczenia nie posiadają więc młode małżeństwa, które zawarły związek w trakcie trwania roku podatkowego. Ustawodawca umożliwia jednak wspólne rozliczenie w przypadku śmierci jednego z małżonków w trakcie trwania roku podatkowego lub po jego zakończeniu, ale przed złożeniem zeznania.

Przykład: 
Państwo Przykładowi wstąpili w związek małżeński 6 stycznia 2002 r. Ze wspólnego rozliczenia małżonkowie będą mogli skorzystać dopiero za rok 2003 r. Za rok 2002 małżonkowie będą rozliczać się samodzielnie.

Kolejnym warunkiem, który muszą spełnić małżonkowie jest pozostawanie we wspólności majątkowej. Wspólność majątkowa musi istnieć przez cały rok podatkowy.

Zgodnie z panującą zasadą, jeżeli małżonkowie umownie nie postanowili inaczej z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje pomiędzy nimi wspólność majątkowa.

Wspólność majątkowa ustaje m.in. w związku z orzeczeniem separacji. Tak więc, po orzeczeniu separacji wspólne opodatkowanie nie jest możliwe.

Aby skorzystać z wspólnego opodatkowania małżonkowie muszą złożyć wniosek o łączne opodatkowanie. Wniosek ten składa się wypełniając odpowiednie pozycje w PIT-36 lub PIT-37.

Aby skorzystać z łącznego opodatkowania żaden z małżonków w roku podatkowym nie może uzyskiwać przychodów opodatkowanych w sposób liniowy, w formie karty podatkowej lub ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Warunek ten nie dotyczy ryczałtowców nie prowadzących pozarolniczej działalności gospodarczej, osiągających przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze.

Z łącznego opodatkowania małżonkowie mogą skorzystać zarówno w sytuacji, gdy oboje uzyskali dochody podlegające opodatkowaniu jak również, gdy jeden z nich nie uzyskał w roku podatkowym żadnych dochodów lub uzyskał dochody w wysokości nie powodującej obowiązku uiszczenia podatku.

Dla łącznego opodatkowania bez znaczenia pozostaje fakt zamieszkiwania przez małżonków w osobnych miejscowościach. W tej sytuacji deklarację składa się do urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania jednego z małżonków wskazanego we wspólnej deklaracji.

Obliczając łączny podatek małżonków sumujemy ich dochody. Następnie od połowy tej sumy wyliczamy podatek w podwójnej wysokości (tj. wyliczoną kwotę podatku mnożymy przez 2)

Łączne opodatkowanie jest przywilejem małżonków przynoszącym w pewnych sytuacjach wymierne korzyści.

Przykład:
Jan W. w roku podatkowym 2009 osiągnął dochód w wysokości 12 000 zł. Jego małżonka natomiast nie uzyskała żadnego dochodu. Rozliczając się samodzielnie Jan W. zapłaci podatku (18% * 12 000 zł - 556,02 zł) = 1603,98 zł. Rozliczając się natomiast łącznie z małżonką zapłaci 1047,96 zł podatku, zaoszczędzi więc 556,02 zł.

Kiedy opłaca się?

Kiedy jeden z małżonków w ogóle nie uzyskuje dochodów lub niewielkie, a drugi dochody mieszczące się w drugim lub także trzecim przedziale skali podatkowej.

Im większe różnice w dochodach między małżonkami, tym korzystniejsze wspólne rozliczenie.

Warunki wspólnego opodatkowania współmałżonków:

- konieczność podlegania nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce,

- pozostawanie w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy,

- istnienie wspólności majątkowej małżeńskiej od 1 stycznia do 31 grudnia danego roku,

- nie uzyskiwanie przez jednego z małżonków dochodów opodatkowanych ryczałtowymi formami ( z wyłączeniem ryczałtu od najmu); do końca 2000r. opodatkowanie ryczałtowe nie wyłączało możliwości wspólnego opodatkowania;

- nie uzyskiwanie dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanej według skali proporcjonalnej;

- sąd nie orzekł wobec małżonków separacji;

- możliwe jest wspólne rozliczenie z podatku małżonka po śmierci drugiego, jeśli pozostawali w związku małżeńskim przez cały rok, a jeden z małżonków zmarł po upływie roku podatkowego przed złożeniem zeznania podatkowego.

Przykład:

Pani Kowalska osiągnęła w 2010r. dochód netto w wysokości 12 000 zł. Pan Kowalski w tym samym roku osiągnął dochód w wysokości 120 000 zł.

1 wariant rozliczenie osobno:

Pani Kowalska: 12 000 x 0,18 - 556,02 = 1603,08 zł

Pan Kowalski: 1 przedział: 85 528 x 0,18 - 556,02=14839,02 zł

2 przedział: 34 472 x 0,32 = 11031,04 zł

Razem Pan Kowalski: 14839,02 + 11031,04= 25 870,06 zł podatku dochodowego

Państwo Kowalscy zapłaciliby łączny podatek dochodowy : 1603,08 + 11031,04 = 27 474,04 zł po zaokrągleniu do pełnych złotych 27 474 zł

2 wariant rozliczenie wspólne:

120 000 + 12 000 = 132 000 zł

132 000 : 2 = 66 000 zł

66 000 x 0,18 - 556,02= 11 323,98 zł

11 323,98 * 2 = 22647,97 zł po zaokrągleniu do pełnych złotych 22648zł

Korzyść wynikająca ze wspólnego rozliczenia się małżonków wynosi: 27 474 - 22 648 = 4826 zł

46. Wspólne opodatkowanie rodzica z dzieckiem

Samotne matki lub ojcowie mogą rozliczyć się z podatku dochodowego PIT razem z dzieckiem - także wtedy, gdy urodziło się ono w trakcie roku.- Ustawa o PIT nie precyzuje, że opieka nad dzieckiem ma trwać cały rok.

Przepisy ustawy o PIT pozwalają, by osoby samotnie wychowujące dzieci zaoszczędziły na podatku, dzieląc swoje dochody na dwa. Po obliczeniu kwoty podatku powinni pomnożyć ją przez dwa. - Ustalone w ten sposób zobowiązanie zawsze będzie niższe od tego, które byłoby liczone bez dziecka, bo podatek jest ustalany od mniejszej kwoty.

Za osobę samotnie wychowującą dziecko przepisy o PIT uważają: pannę lub kawalera, wdowę lub wdowca, rozwódkę lub rozwodnika, osobę pozostającą w związku małżeńskim, jeśli współmałżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę więzienia, oraz osobę, w stosunku do której sąd orzekł separację.

Samotny rodzic może rozliczań się z dzieckiem tylko do ukończenia przez nie 18 lat albo 25, gdy dziecko uczy się w szkole lub studiuje. Bez względu na wiek wspólne rozliczenie z dzieckiem przysługuje wtedy, gdy jest ono niepełnosprawne i przysługuje na nie zasiłek pielęgnacyjny lub rentę socjalną. 
Możliwość obniżenia podatku z tytułu wykonywania władzy rodzicielskiej lub pełnienia funkcji wobec dzieci została wprowadzona w rozliczeniach z podatku za 2007r. Po 2 latach jej obowiązywania, nowelizując ustawę w listopadzie 2008r., wprowadzono kilka zmian dotyczących tej ulgi.

Pierwsza zmiana odnosi się do sposobu ustalania kwoty ulgi. Przed 1 stycznia 2009r. podatnikowi przysługiwała ulga w jednakowej wysokości, niezależnie od tego kiedy dziecko urodziło się lub np. ukończyło studia. Obecnie wysokość ulgi zależy od liczby miesięcy, kiedy podatnik sprawował władzę rodzicielską. Przykładowo jeżeli dziecko urodziło się 1 marca to podatnikowi przysługuje ulga za 10 miesięcy. Według tej samej reguły oblicza się kwotę ulgi kiedy dziecko wstępuje w związek małżeński, ukończy 18 lat i nie będzie kontynuować nauki, kontynuując naukę ukończy 25 lat lub ukończy studia przed 25 rokiem życia.

Kto nie może korzystać z ulgi na dziecko?

-rodzice i opiekunowie od miesiąca, w którym dziecko na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych, wstąpiło w związek małżeński, ukończyło 18 rok życia i nie kontynuuje nauki, ukończyło 25 rok życia.

-przedsiębiorcy, którzy wybrali ryczałtowe formy opodatkowania lub opodatkowanie według skali proporcjonalnej.

-ulga nie przysługuje na dzieci rolników, chyba że rolnik prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych lub uzyskuje dochody z umów zlecenia. „Czy to jest zgodne z konstytucją?”

Kto może korzystać z ulgi?

- Podatnik wykonujący władzę rodzicielską, pełniący funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało, sprawujący opiekę przez pełnienie funkcji zastępczej na podstawie orzeczenia sądu;

-Dzięki nowelizacji z ulgi mogą korzystać też rodzice i opiekunowie dzieci studiujących za granicą;

-W przypadku gdy studiujące w Polsce dziecko uzyska dochody za granicą w dowolnej wysokości w kraju, z którym Polska ma podpisaną umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania według metody wyłączenia z progresją, rodzice nie tracą prawa do ulgi. Jeżeli w umowie jest przyjęta metoda proporcjonalnego zaliczenia - rodzic odliczy od podatku kwotę ulgi tylko kiedy dziecko uzyska dochód niższy od kwoty niepowodującej zapłaty podatku.

-Kwestia odsetek na rachunkach bankowych pełnoletnich (ale studiujących) dzieci nie jest jasno uregulowana. Ponadto urzędom skarbowym trudno byłoby sprawdzić, czy dana osoba uzyskuje dochody w postaci odsetek, gdyż banki składają tylko zbiorcze informacje;

-Rodzice nie tracą prawa do ulgi, jeśli dziecko otrzymuje zasiłek pielęgnacyjny nawet kiedy dziecko osiągnie dochody powyżej kwoty wolnej od podatku. Także renta rodzinna nie pozbawia rodzica prawa do tej ulgi.

Przykład 1

Odliczeniu od podatku podlega kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali za każdy miesiąc, w którym podatnik wykonywał władzę rodzicielską, pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało, sprawował opiekę przez pełnienie funkcji zastępczej na podstawie orzeczenia sądu.

Jeżeli w 2010 roku kwota zmniejszająca podatek wynosi 556,02zł, to maksymalna kwota ulgi na jedno dziecko wynosi: (556,02 : 6) x 12 = 1112,04zł.

W przypadku podatnika, któremu dziecko urodziło się 1 marca ulga wyniesie:

(556,02 : 6) x 10 = 926,70zł

Przykład 2

Student 22-letni zarejestrował działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych. W 2007r. z działalności tej wykazał stratę. Czy jego rodzice mogą skorzystać z ulgi?

Tak, bo student nie przekroczył 25 lat i nie uzyskał dochodu w kwocie powodującej obowiązek zapłaty podatku.

Przykład 3

Pani Z. ukończyła w 2007r. studia i w 2008r. była zarejestrowana jako osoba bezrobotna. Nie ukończyła jeszcze 25 lat. Czy rodzice mogli odliczyć ulgę?

Nie, ponieważ pani Z. ukończyła 18 lat i już nie uczy się. Nieukończenie 25 lat nie jest warunkiem wystarczającym do korzystania z ulgi.

Rodzic samotnie wychowujący dziecko

Prawo do wspólnego opodatkowania z dzieckiem ma rodzic samotnie wychowujący dziecko gdy:

- wychowuje dziecko przynajmniej rok podatkowy;

- dziecko jest poniżej 18 roku życia;

- dziecko uczy się i jest poniżej 25 roku życia i nie uzyskuje dochodu opodatkowanego;

- dziecko otrzymuje zasiłek pielęgnacyjny lub rentę socjalną (bez względu na wiek),

- rodzic jak i dziecko nie są opodatkowani ryczałtowymi formami opodatkowania (z wyjątkiem dochodów z najmu), sam wybór formy ryczałtowej np. karty podatkowej, nawet bez uzyskania dochodu, wyklucza prawo do wspólnego opodatkowania z dzieckiem;

- rodzic może osiągać dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej, ale opodatkowany tylko według skali progresywnej;

- rodzic nie zawrze ponownie związku małżeńskiego.

- rodzic może być panną lub kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem lub osobą pozostająco w związku małżeńskim, jeżeli współmałżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności oraz osobą, w stosunku do której sąd orzekł oficjalną separację.

Sposób obliczania podatku dla osób samotnie wychowujących dziecko

Jeżeli dziecko w roku podatkowym nie osiąga dochodów, to samotny rodzic w zeznaniu podatkowym uwzględnia swoje dochody i dzieli je przez dwa. Od tej połowy oblicza podatek i płaci go w podwójnej wysokości.

Korzyści dla osób samotnie wychowujących dzieci:

Korzyści ze wspólnego rozliczenia są tym większe, im wyższe dochody osiąga rodzic. Gdy jego dochody mieszczą się w 1 przedziale skali podatkowej, korzyść ogranicza się tylko do tzw. ustawowej kwoty obniżki podatku w danym roku podatkowym. Jeżeli osiąga dochody z 2 przedziału skali podatkowej, to wspólne rozliczenie umożliwia zejście do 1 przedziału, tym większe korzyści podatkowe.

Wady:

- zasadność ulgi z punktu widzenia rodziny wielodzietnej o niskich dochodach, która nie wykorzysta ulgi w całości, podczas gdy rodzina o wysokich dochodach będzie mogła wykorzystać ją w całości,

- ulga, która nie została całkowicie wykorzystana nie może zostać rozliczona w roku następnym,

- dzieci rolników i przedsiębiorców opodatkowanych formami ryczałtowymi lub podatkiem proporcjonalnym nie mają prawa do ulgi,

- z punktu widzenia rodzin o niskich dochodach wadą jest fakt, że ulga ta może zostać wykorzystana dopiero w zeznaniu rocznym, a nie zmniejsza wysokości zaliczek na podatek.

47. Strategia opodatkowania dochodów kapitałowych

Jakie koszty uwzględnić?

Stanowią je opłaty i prowizje pobierane przez biura maklerskie oraz inne ewidentne koszty poniesione aby efektywnie inwestować:

- opłata za korzystanie z serwisów informacyjnych lub notowań giełdowych w czasie rzeczywistym,

- koszty poniesione np. na prenumeratę prasy fachowej,

- koszty kredytu na zakup akcji

Uwaga: nie uznaje się za koszty uzyskania przychodów obciążeń z tytułu tej części kredytu, która nie została wydatkowana na nabycie akcji. 

Nawet jeżeli ponieśliśmy w danym roku stratę i nie musimy zapłacić podatku, to należy złożyć w Urzędzie Skarbowym PIT-38. Choćby dlatego, że skorzystamy wtedy w latach następnych z możliwości pomniejszenia podstawy opodatkowania o poniesioną wcześniej stratę. Możemy ją rozliczać przez pięć kolejnych lat, jednak w jednym roku nie możemy pomniejszyć osiągniętego zysku o kwotę większą niż połowa tej straty.

Dochody kapitałowe (Art.17., ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych) to m.in.:

- odsetki od pożyczek,

- odsetki/ dyskonto od papierów wartościowych,

- odsetek lub inne przychody od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku podatnika lub w innych formach oszczędzania, przechowywania lub inwestowania, prowadzonych przez podmiot uprawniony na podstawie odrębnych przepisów,

- dywidendy i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych,

- dochód z tytułu udziału w funduszach kapitałowych.

Opodatkowanie: zryczałtowany podatek dochodowy (tzw. podatek Belki) w wysokości 19%. Obowiązuje od 1 marca 2002r. Płacony w chwili stawiania do dyspozycji dochodu z inwestycji. Podstawę opodatkowania zaokrąglamy do pełnych złotych (np. dochód 1.49 PLN=> podstawa 1.00 PLN, dochód 1.51=> podstawa 2.00 PLN). Ta sama zasada obowiązuje przy obliczaniu kwoty podatku.

Zwolnienia:

Uniknięcie zapłaty:

Lokata z ciągłą kapitalizacją odsetek (lokaty jednodniowe tzw. anty- Belki): jeżeli dzienny dochód w postaci odsetek nie przekracza 2,49 PLN to podatku się nie pobiera.

Alternatywą są produkty oparte o polisy ubezpieczeniowe- zgodnie z prawem generowany przez nie zyski nie są dochodem kapitałowym a premią za dożycie do końca ubezpieczenia, dzięki czemu nie podlegają podatkowi Belki.

Fundusze parasolowe (pomiędzy zgromadzonymi pod „parasolem” funduszami można przemieszczać środki pieniężne bez konieczności płacenia podatku Belki) dają możliwość odroczenia terminu zapłaty podatku.

Planowane przez MF zmiany uniemożliwią optymalizacje podatkową przy wykorzystaniu lokat jednodniowych.

48. Oszczędzanie w IKE a optymalizacja podatkowa

IKE można wykorzystywać nie tylko w celu emerytalnym, ale także jako narzędzie do odraczania podatku i korzystania z dobrodziejstw procentu składanego. Wszystkie dokonywane transakcje nie podlegają opodatkowaniu, aż do momentu wypłaty środków. Gdy nie mamy zamiaru korzystać przez parę lat ze środków przeznaczonych na inwestycję, to jest to naprawdę dobre rozwiązanie dla mniejszych portfeli. Podatek płaci się dopiero w momencie wypłaty środków z rachunku. W zależności od biura taka operacja trwa od kilkunastu dni do paru tygodni.

Unikatowym rozwiązaniem jest możliwość odroczenia podatku od wypłacanych przez spółki dywidend. Spółka jako płatnik potrąca podatek od kwoty dywidendy i na rachunki wpływa pomniejszona o kwotę podatku. Na rachunek IKE podobnie, ale tu dom maklerski prowadzący rachunek IKE może zwrócić się do spółki o wypłatę potrąconej kwoty na podstawie ustawowego zwolnienia.

Dla inwestorów z mniejszymi portfelami, handlującymi akcjami, obligacjami, czy ETFem, jest to najlepsza forma odraczania podatku, a być może nawet jego uniknięcia, jeśli zmagania z rynkiem zakończymy w wieku co najmniej 55 lat.

IKE- indywidualne konto emerytalne

IKZE- indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego

Maksymalna kwota od której dochód jest wolny od podatku to 3x średnie wynagrodzenie. W roku 2011 kwota ta wynosi 10 077 PLN. (do 2008 roku było to 150% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce na dany rok).

Wchodzi w życie od 2012r. Odliczenie od podstawy opodatkowania wpłat: max. 4% dochodów podlegających opodatkowaniu*(ale nie mogą przekroczyć 4% liczonych od 30krotności średniego wynagrodzenia)

Limit ustalony odgórnie.

Limit ustalany indywidualnie na podstawie dochodów osiągniętych w poprzednim roku.

Zwolnienie od podatku Belki po utrzymaniu środków na koncie do emerytury.

Brak zwolnienia z podatku Belki- przesunięcie podatku w czasie. Wada: trudno przewidzieć stopę podatku w przyszłości.

Korzystanie z ulgi dopiero przy wypłacie środków z konta.

Korzystanie z ulgi podatkowej bezpośrednio po wpłacie na konto.

Im wyższy dochód tym większa korzyść.

Można podjąć po 60 roku życia (55- wcześniejsza emerytura.)

Można podjąć środki po 65 roku życia.

Spadkobiercy nie płacą podatku.

Spadkobiercy płacą podatek.

Porównanie na przykładzie: pensja brutto 3500 PLN, 40 lat oszczędzania:

Miesięczna renta: 960 PLN

Miesięczna renta: 785 PLN

*Docelowo od roku 2017. W latach 2012-2013 limit to 2%, 2014- 2016- 3%.

Stosowanie połaczenia IKE + IKZE:

49. Opodatkowanie dochodów z tytułu zwrotu nieruchomości wspólnikowi spółki osobowej w przypadku likwidacji działalności gospodarczej - od 1 stycznia 2011 i przed tą datą.

Jeżeli w momencie likwidacji spółki wartość rynkowa nieruchomości jest większa niż jej wartość w momencie wnoszenia wkładu do spółki to:

-od 1 stycznia 2011 r. dochód z tej nieruchomości będzie opodatkowany tylko jeśli wspólnik, który otrzyma zwrot, sprzeda majątek przed upływem 6 lat.

-przed 2011 r. dochód z tytułu zwrotu nieruchomości w przypadku likwidacji spółki był opodatkowany.

Przykład. Wspólnik spółki osobowej wniósł do spółki w 2003 r. nieruchomość wartą 50 tys. Spółka ma przestać prowadzić działalność. Wartość rynkowa nieruchomości w 2010 r. to 500 tys.

Jeśli spółka byłaby zlikwidowana w 2010 r. (przed zmianą przepisów) to dochód do opodatkowania wyniósłby 450tys.*19%. W przypadku likwidacji spółki w 2011 r. - dochód 450 tys. będzie opodatkowany tylko jeśli wspólnik sprzeda nieruchomość przed upływem 6 lat.

DO 01.01.2011: W momencie likwidacji spółki osobowej pobrany był podatek od nadwyżki wartości nieruchomości nad wniesionym wkładem. Zwolnione były tylko przychody otrzymane w związku ze zwrotem wkładów w spółce osobowej, do wysokości tych wkładów.

OBECNIE (PO 01.01.2011) Zlikwidowany został podatek od remanentu likwidacyjnego (10%), ponieważ odroczony został sam moment opodatkowania składników z likwidowanej działalności. Podatek nalicza się w momencie sprzedaży nieruchomości o ile nie upłynął okres 6 lat od likwidacji działalności gospodarczej. (Można go również uniknąć oddając nieruchomość rodzinie jako darowizna, o ile nastąpi to przed ogłoszeniem likwidacji.

50. Optymalizacja podatkowa w przypadku wystąpienia wspólnika ze spółki i otrzymania zwrotu nieruchomości i środków pieniężnych - porównanie opodatkowania w 2010 r. i 2011r.

Jeżeli w momencie wystąpienia wspólnika ze spółki wartość rynkowa nieruchomości jest większa niż jej wartość w momencie wnoszenia wkładu do spółki to:

-od 1 stycznia 2011 r. dochód z tej nieruchomości będzie opodatkowany tylko jeśli wspólnik, który otrzyma zwrot, sprzeda majątek przed upływem 6 lat.

-przed 2011 r. dochód z tytułu zwrotu nieruchomości w przypadku likwidacji spółki był opodatkowany.

Przy zwrocie gotówki dochód do opodatkowania ustalany jest jako różnica pomiędzy przychodami uzyskanymi z tytułu wniesionej kwoty a wydatkami poniesionymi na nabycie udziałów.

2010: Przychody otrzymane w związku ze zwrotem wkładów w spółce wolne są od podatku dochodowego, w części stanowiącej koszt ich nabycia. Nadwyżka zaś podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Podwójne opodatkowanie wkładów wspólnika.

2011: Opodatkowaniu podlega przychód będący nadwyżką przychodów nad kosztami ich uzyskania, pomniejszona o dokonane już wcześniej wypłaty z zysku. W przypadku nieruchomości- zbycie nieruchomości po 6 latach od jej otrzymania nie powoduje skutków podatkowych. Uniknięcie podwójnego opodatkowania wkładów wspólnika.

51. Na czym polega optymalizacja podatkowa w przypadku likwidacji przedsiębiorstwa (spółki osobowej) i przekazania nieruchomości w formie darowizny

Jeżeli w momencie likwidacji spółki wartość rynkowa nieruchomości jest większa niż jej wartość w momencie wnoszenia wkładu do spółki to:

Od 1 stycznia 2011 r. dochód z tytułu zwrotu nieruchomości w przypadku likwidacji spółki jest opodatkowany jeśli wspólnik, który otrzyma zwrot, sprzeda majątek przed upływem 6 lat. Dlatego z punktu widzenia optymalizacji podatkowej korzystne byłoby przekazanie tej nieruchomości członkowi rodziny w formie darowizny. Przekazanie takiej darowizny nie jest opodatkowane, a nowego właściciela okres 6 lat już nie obowiązuje. Oznacza to, że może on od razu sprzedać przedmiotową nieruchomość.

W praktyce małych firm często zdarza się, że prowadzone przedsiębiorstwo przekazywane jest członkowi rodziny, najczęściej dzieciom, w celu kontynuowania działalności gospodarczej prowadzonej przez rodziców. Takie przejęcie firmy zwykle następuje w drodze darowizny. Po przekazaniu przedsiębiorstwa dziecku rodzic zaprzestaje prowadzenia działalności. W świetle przepisów ustawy o PIT w takiej sytuacji darowizna przedsiębiorstwa, a następnie zaprzestanie prowadzenia działalności gospodarczej nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Darczyńca jest jednak zobowiązany do sporządzenia remanentu likwidacyjnego.

Ustawa o PIT posługuje się pojęciem przedsiębiorstwa w takim znaczeniu, jakie nadaje mu kodeks cywilny. Przedsiębiorstwo w rozumieniu kodeksu cywilnego jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych. Przekazanie przedsiębiorstwa może przy tym nastąpić na podstawie każdej czynności prawnej przenoszącej własność na nabywcę, a zatem umowy sprzedaży, zamiany czy też właśnie darowizny. Nabycie rzeczy i praw majątkowych tytułem darowizny nie podlega jednak podatkowi dochodowemu tylko podatkowi od spadków i darowizn. Wynika to z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn. Zgodnie z zasadą jednokrotnego opodatkowania tego samego dochodu ustawodawca w art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT wprowadził regułę, że przepisów tej ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających podatkowi od spadków i darowizn.

W konsekwencji nieodpłatne przekazanie przedsiębiorstwa w drodze darowizny nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Nie ulega jednak wątpliwości, że darczyńca zaprzestaje prowadzenia działalności, a zatem ciąży na nim obowiązek sporządzenia remanentu likwidacyjnego i ustalenia dochodu na dzień likwidacji. Dochód w tym przypadku wyniesie 0 zł, ponieważ przed dokonaniem likwidacji całe przedsiębiorstwo przekazane zostało w darowiźnie. Po stronie darczyńcy nie powstanie obowiązek zapłaty zryczałtowanego podatku dochodowego od dochodu z remanentu likwidacyjnego.

52. Jakie są korzyści podatkowe w przypadku zakupu samochodu z tzw. homologacją

Podział pojazdów wg dopuszczalnej masy całkowitej: ciężarowe >=3,5t; osobowe <3,5 t

Samochody osobowe: odliczenie VAT w wysokości 60% naliczonego VAT przy nabyciu, ale maksymalnie 6000 zł; brak możliwości odliczenia VAT z tytułu zakupu paliwa.

Samochody ciężarowe: odliczenie pełnej kwoty VAT z tytułu nabycia samochodu oraz kupowanego paliwa do jego napędu.

Przepisy te zostały jednak zakwestionowane. Po orzeczeniu ETS w sprawie Magoora Sp. z o. o., do końca 2010 r. przedsiębiorcy mogli odliczać pełną kwotę VAT w przypadku samochodów z homologacją ciężarową.

Decyzja wykonawcza Rady UE z 27.09.2010 r. upoważniła jednak Polskę do wprowadzenia szczególnego środka stanowiącego odstępstwo od Dyrektywy UE. W wyniku czego ograniczenie odliczenia (czyli przepisy zaznaczone wyżej kursywą) obowiązuje od 1.01.2011 do końca 2012. Oznacza to, że jeśli przedsiębiorca chciał odnieść korzyści z tytułu zakupu samochodu z homologacją powinien dokonać go przed 1 stycznia, gdyż przez najbliższe 2 lata jest to niemożliwe.

Przedsiębiorca, który kupuje auto i wprowadza je do ewidencji środków trwałych firmy, ma prawo do amortyzacji takiego samochodu, dzięki czemu obniża co miesiąc podstawę opodatkowania, a w rezultacie - płaci niższe podatki.

Im wyższa miesięczna kwota amortyzacji, tym mniejsze zobowiązania wobec fiskusa.

Stawka amortyzacji dla nowego samochodu osobowego wynosi 20 proc. rocznie. Jeśli zatem środkiem trwałym będzie na przykład nowe auto o wartości 75 tys. zł, przedsiębiorca będzie mógł przez 5 lat zaliczyć miesięcznie w koszty uzyskania przychodu 1250 złotych.

Należy jednak pamiętać, że dla samochodów osobowych obowiązuje limit amortyzacyjny, który wynosi równowartość 20 tys. euro (ok. 80 tys. zł). Tym samym przedsiębiorca może zaliczyć w koszty uzyskania przychodu tylko te kwoty wynikające z amortyzacji, które łącznie nie przekraczają równowartości 20 tys. euro. Trzeba także dodać, że wspomniane ograniczenie dotyczy także samochodów w karoserii osobowej z homologacją ciężarową, a więc tzw. aut z kratką. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych traktuje bowiem takie auta - mimo homologacji ciężarowej - jak pojazdy osobowe, a więc inaczej niż ustawa o VAT. W myśl ustawy o PIT samochodem osobowym będzie bowiem także auto w karoserii osobowej z homologacją ciężarową, jeśli część bagażowa takiego samochodu, oddzielona kratką, nie jest dłuższa od części osobowej.

Zgodnie z ustawą o VAT przedsiębiorca, który zakupił samochód z homologacją ciężarową do 2010 r. mógł sobie odliczyć VAT w 100% (mimo tego, że zaraz po wejściu do UE przepis ten miał zostać zniesiony - zniesiono więc preferencje dot. Podatku dochodowego i wysokości amortyzacji, ale ustawa o VAT nie została w tej kwestii zmieniona).Do końca 2010 podatnicy VAT mieli prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego przy zakupie samochodów z kratką oraz paliwa do takich samochodów. Od 1 stycznia 2011 r. nie można odliczać podatku od zakupu paliwa. Natomiast od zakupu aut można odliczyć podatek do 60 proc. kwoty podatku na fakturze, nie więcej niż 6 tys. zł. Zmiana powyższa jest oczywistym ciężarem dla podatników.

53. Obciążenia podatkowe Zakładów Pracy Chronionej a optymalizacja podatkowa

INFORMACJE OGÓLNE

Zakład pracy chronionej (ZPChr) to szczególny podmiot prowadzący działalność gospodarczą (wpisany do ewidencji działalności gospodarczej).

Statut przyznaje wojewoda w drodze decyzji, zależnie od spełnienia 4 wymogów formalnych:

  1. Zatrudnienie 25 pracowników w pełnym wymiarze czasu pracy przez okres 12 miesięcy;

  2. Osiąganie wyznaczonego przepisami wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych przez okres 6 miesięcy, przy czym:

  1. Dysponowanie odpowiednimi obiektami i pomieszczeniami;

  2. Zapewnienie specjalistycznej opieki lekarskiej i usług rehabilitacyjnych.

Wojewoda może zwolnić przedsiębiorcę z warunków 1 i 2, jeżeli:

  1. osoby niepełnosprawne stanowią 60% ogólnej liczby zatrudnionych;

  2. gdy właściwy powiatowy urząd pracy nie może skierować do pracy wymaganej liczby osób niepełnosprawnych ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności;

  3. przedsiębiorca przejmie wraz ze wszystkimi pracownikami ZPChr w upadłości lub w drodze darowizny od osoby z I grupy podatkowej wg ustawy o spadkach i darowiznach, przy czym musi utrzymać stan zatrudnienia przez rok i spełnić warunki 3 i 4

OPTYMALIZACJA PODATKOWA

w latach 1992 - 1999 (PREFERENCJE)

  1. Ulga bezpośrednia w podatku dochodowym od osób prawnych:

  1. Ulga bezpośrednia w podatku dochodowym od osób fizycznych:

(ZPChr są płatnikami, a zatem przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek od wynagrodzeń oraz kwoty zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego).

  1. 10 % na PFRON;

  2. 90% na zakładowy fundusz rehabilitacji osób niepełnosprawnych (ZFRON).

Przykład nr 1:

ZPCHr wkracza w II przedział w lipcu. Oznacza to, że pobrane zaliczki na podatek od stycznia do lipca zostają przekazane na PFRON i ZFRON. Zaliczki od sierpnia są przekazywane na rachunek US.

Przykład nr 2:

ZPChr osiąga dochód powyżej I przedziału w grudniu, więc zaliczki na podatek pobrane w całym roku zostają przekazane na PFRON (90%) i ZFRON (10%).

  1. Zwolnienie podmiotowe z CIT:

  1. Zwolnienie podmiotowe z podatku od nieruchomości (w latach 1992 - 1999 dotyczyło wszystkich nieruchomości);

  2. Zwolnienie podmiotowe z podatku od towarów i usług (VAT), jednak ZPChr nie korzystały z tego zwolnienia, ponieważ statut podatnika VAT uprawniał do otrzymywania zwrotu podatku z budżetu i PFRON.

Zmiany po 2001 roku (PREFERENCJE i DOFINANSOWANIA):

Zwolnienia

  1. Zwolnienie z podatku rolnego i leśnego:

  1. Zwolnienie z podatku od czynności cywilnoprawnych

  1. Zwolnienie z opłat (z wyjątkiem opłaty skarbowej i opłat o charakterze sanacyjnym);

  2. Ograniczenie zwolnienia podmiotowego z podatku od nieruchomości:

Środki uzyskiwane z tytułu powyższych zwolnień (1-4) ZPChr przekazują w 90% na ZFRON i 10% na PFRON.

  1. Zniesienie zwolnienia podmiotowego z VAT - przyczyny:

Dofinansowania

  1. (od 2004 roku) wprowadzenie systemu dofinansowania zatrudnienia osób niepełnosprawnych.

  2. Dofinansowanie z PFRON:

  1. w wysokości do 50% oprocentowania zaciągniętych kredytów bankowych, pod warunkiem wykorzystania tych kredytów na cele związane z rehabilitacją zawodową i społeczną osób niepełnosprawnych,

  2. zwrot kosztów z tytułu poniesienia dodatkowych kosztów budowy lub rozbudowy obiektów i pomieszczeń zakładu, kosztów transportowych, kosztów administracyjnych związanych z zatrudnieniem osób niepełnosprawnych, gdy u prowadzącego ZPChr wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych wynosi co najmniej 50%.

Zasady obowiązujące ZPChr z tytułu dysponowania ZFRON

  1. Dysponentem ZFRON jest ZPCHr;

  2. Od 30 lipca 2007 r. ZPChr jest zobowiązany do prowadzenia ewidencji środków i przekazywania ich na rachunek bankowy w ciągu 7 dni od dnia, w którym je uzyskano (wcześniej środki musiały być przekazane do 20 dnia następnego miesiąca);

  3. Pracodawca jest zobowiązany do przeznaczania:

  1. 15% środków ZFRON na indywidualne programy rehabilitacji;

  2. co najmniej 10% środków na pomoc indywidualną dla niepełnosprawnych pracowników i byłych niepracujących pracowników;

  3. pozostałych środków na finansowanie rehabilitacji zawodowej, społecznej i leczniczej zgodnie z zakładowym regulaminem wykorzystania tych środków.

  1. W przypadku likwidacji, upadłości lub wykreślenia z ewidencji działalności gospodarczej niewykorzystane środki z ZFRON podlegają niezwłocznemu zwrotowi do ZFRON.

Wyjątek - jeżeli pracodawca:

  1. zachowuje fundusz rehabilitacji i niewykorzystane środki z ZFRON;

  2. utrzymuje zatrudnienie w liczbie co najmniej 15 pracowników;

  3. utrzymuje wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych na poziomie 25%.

Zanim o ZPChr to należy wspomnie o PFRONie czyli Państwowym Funduszu Osób Niepełnosprawnych, który „stoi na straży” zatrudniania osób niepełnosprawnych w Polsce. Swoistą motywacją dla pracodawców do zatrudniania osób niepełnosprawnych jest obniżenie lub całkowite zniesienie obowiązku płacenia składki do PFRONu z tytułu nie zatrudniania odpowiedniej ilości osób niepełnosprawnych.

Zakład pracy, który zatrudnia min 25 osób (w przeliczeniu na pełne etaty) jest zobowiązany do utrzymywania wskaźnika 6% zatrudnienia osób niepełnosprawnych do całkowitej liczby zatrudnionych osób (czyli gdy zatrudnia 100 osób to wśród nich powinno być 6 niepełnosprawnych). Od niedoboru ilości tych zatrudnionych musi płacić składkę:

40,65% * niedobór (ilość ludzi)*przeciętne wynagrodzenie w danym roku.

To obciążenie parapodatkowe jest bardzo dotkliwe dla przedsiębiorców, bo większość z nich niezatrudnia wymaganej ilości osób niepełnosprawnych.

Natomiast ustawodawca przewidział istotne ulgi dla Zpchr, czyli Zakładów Pracy Chronionej - są to miejsca pracy, w której zatrudnione są w dużej mierze osoby niepełnosprawne. Celem tego systemu jest zarówno zwiększanie zatrudnienia osób niepełnosprawnych na wolnym rynku, jak i swoistego rodzaju motywacja dla pracodawców do otwierania ZPCHr.

Zpchr, które powstawały w latach 90 XX wieku miały liczne preferencje podatkowe - m.in w podatku dochodowym czy w Vacie. Jednak obecnie (od 2009 r.) preferencje te zostały zniesione ze względu na liczne nadużycia i zastąpione dofinansowaniem do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych.

Wysokość dofinansowania do wynagrodzeń przedstawiona jest w tabeli poniżej:

Tabela Wysokość dofinansowania do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych dla prowadzących zpchr

Stopień niepełnosprawności

Stawka dofinansowania

Kwota dofinansowania w 2011 r.*

Znaczne

160%

2 107,20 zł

Umiarkowane

140%

1 843,80 zł

Lekkie

60%

790,20 zł

  1. Opracowanie własne na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych

* Kwota dofinansowania w 2011 r. jako iloczyn stawki dofinansowania i minimalnego wynagrodzenia w wysokości 1317 zł brutto.

Prowadzący zpchr jest zwolniony z podatku od nieruchomości, rolnego oraz leśnego.

Dodatkowo zpchr nie płaci podatku od czynności cywilnoprawnych

Warto zauważyć, że w porównaniu z latami ubiegłymi, prowadzący zpchr nie jest zwolniony z następujących podatków:

Obecnie również pracodawcy nie otrzymują dofinansowania do ubezpieczeń społ, jak to było kiedyś.

54. Optymalizacja podatkowa w VAT a wzrost stawek w 2011 r.

Od początku 2011 r. obowiązują nowe stawki VAT w wysokości 23 %, 8 % i 5 %. Stawki VAT podwyższone o 1 pkt procentowy (z 22 % na 23 % i z 7 % na 8 %) wprowadzone są na okres tymczasowy (na 3 lata, tj. do 31 grudnia 2013 r.). Od 1 stycznia nowa stawka podstawowa to - 23 proc. 5-procentowa stawka VAT dotyczy podstawowych produktów żywnościowych, ale też np. książek do tej pory objętych stawką zerową. Produkty dla dzieci (np. ubranka) zostały objęte stawką 23 proc. (poprzednio 7 proc). Ta zmiana została jednak wymuszona przez przepisy europejskie. Polska nie uzyskała zgody na przedłużenie preferencyjnego opodatkowania tych produktów. Dotychczas zwolnione od podatku były usługi w zakresie edukacji w szerokim tego słowa znaczeniu - wyjaśnia Paweł Skwarek, doradca podatkowy z Kancelarii Kubicki Komosa Imiełowski. - Na tej podstawie usługi szkoleniowe również były oferowane bez obciążeń z tytułu VAT. Od 1 stycznia 2011 roku usługi szkoleniowe są obciążone 23- proc. podatkiem VAT.

To dla właścicieli firm oznacza wyższe koszty podnoszenia kwalifikacji pracowników.

Odkąd więc podatnicy dowiedzieli się w 2010 r. o planowanej zmianie wysokości stawek podatkowych w 2010 r. pojawiły się liczne pytania i rozwiązania optymalizacji obciążenia podatkowego.

W przypadku umów pomiędzy podmiotami ceny zaczęto podawać w wartości netto tak, by zleceniobiorca nie był obciążony większymi kosztami. Jeśli chodzi o relecję przedsiębiorca - konsument to takiej możliowści nie ma - ceny muszą być w cenie brutto, nie można więc na nich przeżucać tego ciężru - ew. Tylko możliwość zmiany ceny końcowej.

Niekorzystny jest fakt, iż jeżeli firma budowlana rozpoczynała remont w grudniu 2010 r., a kończyła usługę w styczniu 2011 r., całość prac opodatkowana jest wg stawek obowiązujących w 2011 r. Obowiązek podatkowy powstaje bowiem w chwili zakończenia świadczenia usługi. ALE UWAGA! Jeśli strony wyraźnie podzieliły w umowie prace na szereg etapów, za które trzeba zapłacić po zakończeniu każdego z nich na podstawie osobnych faktur, to faktury wystawione w 2010 r. będą opodatkowane wg dotychczasowych stawek, a dopiero kolejne etapy - nową wyższą stawką.

Natomiast gdy prace remontowe zakończyły się w ubiegłym roku, ale faktura została wystawiona już w nowym roku siedem dni po zakończeniu prac. to obowiązuje stawka VAT z dnia zakończenia prac. Dodatkowo, gdy towar został wysłany w 2010 r., ale odebrany przez klienta w 2011 r. to decyduje moment wysłania towaru przez sprzedającego. W tym przypadku będzie to więc 22 proc. VAT

Najważniejszą zasadą konstrukcyjną podatku VAT jest jego neutralność. Zgodnie z tą zasadą ciężar finansowy i ekonomiczny powinien zostać w całości przerzucony na konsumentów.

Finansowy ciężar podatku jest jednak często ponoszony także przez przedsiębiorców - główny powód: ograniczenie lub wykluczenie możliwość odliczenia podatku naliczonego przy różnego rodzaju kategoriach wydatków, ale także w związku z szeregiem regulacji powodujących tymczasowe obciążenie podatkiem, który ostatecznie może być odzyskany.

Ograniczając się do analizy zmian stawek VAT na optymalizację podatkową, wzrost stawek w 2011 roku ma wpływ na kształtowanie się strategii „kosztowej” przedsiębiorstwa, co w przypadku VAT oznacza minimalizację lub maksymalizację podatku naliczonego wykazywanego na fakturach kosztowych (zakupowych). Wybór zasad optymalizacji VAT zależy od przyjętej przez przedsiębiorstwo strategii w pozostałych podatkach (w tym głównie w podatku dochodowym).

STAWKI - 2010 vs. 2011

Wzrost

  1. wzrost stawek VAT (z 22 do 23% i z 7 do 8%) w okresie od 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2013 r.

  2. wprowadzenie na nieprzetworzoną żywność oraz książki i czasopisma specjalistyczne najniższej, dozwolonej prawem Unii Europejskiej stawki VAT w wysokości 5 % (dotychczas było to odpowiednio 3% i 0%). Ta preferencyjna stawka dotyczyć będzie również książek dostarczanych na wszystkich nośnikach fizycznych (w tym audiobooków), czasopism specjalistycznych oraz nut.

  3. podwyższenie do 4% (wcześniej 3%) stawki ryczałtu przewidzianej w art. 114 ust. 1 ustawy o VAT dla podatników świadczących usługi taksówek osobowych, którzy wybrali opodatkowanie tych usług w formie ryczałtu.

  4. podwyższenie stawki zryczałtowanego zwrotu podatku dla rolników ryczałtowych z 6 % do 6,5 %;

  5. zwiększenie z 3 do 7% stawki na niektóre produkty wykorzystywane w rolnictwie związane z zakończeniem dnia 31 grudnia 2010 r. okresu przejściowego umożliwiającego stosowanie 3 % stawki podatku wynikającej z przyznanej Polsce derogacji (zapisanej w Traktacie Akcesyjnym z 2004 r. i przedłużonej w grudniu 2007 r. na dalsze trzy lata).

Spadek

  1. obniżenie z 7 % do 5 % stawki VAT na podstawowe produkty żywnościowe (chodzi tu m.in. o pieczywo, nabiał, oleje jadalne, wędliny, kasze, mąki, makarony, przetwory owocowe i warzywne - np. soki, napoje i mrożonki).

Zestawienie zmian oraz aktów prawnych znajduje się tutaj.

OPTYMALIZACJA PODATKOWA

Wzrost

W okresie wzrostu stóp podatkowych racjonalnym działaniem jest ucieczka przed wyższymi stawkami w przyszłości, a więc oszczędność przedsiębiorcy w sytuacji wzrostu stawek VAT może być wynikiem:

  1. zwiększania sprzedaży oprocentowanej wg stawek niższych w 2010 roku (niższa podstawa) lub

  2. odroczenia momentu zakupu towarów na 2011 roku wg stawek wyższych (wyższe odliczenie);

Spadek

Oszczędność w sytuacji spadku stawek VAT może być wynikiem:

  1. zwiększenia sprzedaży oprocentowanej wg stawek niższych w 2011 roku (niższa podstawa) lub

  2. zaksięgowania faktur „kosztowych” ze stawkami wyższymi dopiero w 2011 roku (wyższe odliczenie).

W sytuacji, gdy przedsiębiorstwo może mieć ograniczony wpływ na zwiększanie/zmniejszanie sprzedaży, możliwość optymalizacji wynika zatem przede wszystkim z ustalenia momentu odliczenia podatku naliczonego.

Ogólna zasada - podatnik ma prawo do obniżenia podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym otrzymał fakturę albo dokument celny.

Jeżeli jednak podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w określonych w ustawie terminach, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

Jeżeli natomiast podatnik nie dokonał odliczenia w terminach podstawowych i w 1 z 2 następnych okresów rozliczeniowych, może obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego (nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego, przy czym uprawnienie do skorygowania deklaracji ulega zawieszeniu na okres postępowania lub kontroli podatkowej).

Przykład:

Podatnik, dla którego okresem rozliczeniowym jest miesiąc, otrzymał fakturę (VAT=22%) w grudniu 2010 r. z tytułu nabycia towarów w kraju:

  1. nie dokonał jednak odliczenia podatku naliczonego w deklaracji za grudzień - może zatem dokonać odliczenia deklaracji za styczeń lub luty 2011 roku, gdy obowiązuje już stawka 23%;

  2. nie dokonał odliczenia podatku naliczonego za grudzień, styczeń, luty - w tej sytuacji musi dokonać korekty deklaracji za grudzień 2010 r.

Gdy stawka VAT uległa obniżeniu, to rozwiązanie takie jest korzystne, gdy przedsiębiorstwo dąży do obniżenia obciążeń podatkowych.

Gdy stawka VAT uległa zwiększeniu, rozwiązanie takie jest korzystne w przypadku, gdy przedsiębiorstwo dąży do zwiększenia obciążeń podatkowych w danym okresie rozliczeniowym.

Inne zmiany

Zwiększenie obciążeń z tytułu VAT nastąpiło w wyniku zmian w zwolnieniach przedmiotowych i podmiotowych przede wszystkim w 3 następujących obszarach:

  1. zakup samochodów oraz paliwa;

  2. usługi ochrony zdrowia;

  3. usługi edukacyjne.

Zmiana VAT a odliczenie VAT od zakupu samochodów oraz paliwa

Do końca 2010 r. podatnicy VAT mieli prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego przy zakupie pojazdów samochodowych z tzw. kratką oraz paliwa do ich napędu. Chodzi o pojazdy samochodowe, inne niż osobowe, o dopuszczalnej ładowności powyżej 500 kg. Jednak od początku 2011 r. prawo to zostało ograniczone.

Do końca 2010 r. zasady rozliczania VAT od zakupu pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony (i paliwa do nich), innych niż samochody osobowe, wynikały jedynie z interpretacji ogólnej Ministra Finansów, będącej konsekwencją wyroku TSUE w sprawie C-414/07 (Sprawa Magoory).

Do końca 2012 r. zasady odliczenia VAT przy nabyciu samochodów z tzw. kratką będą wynikały z przepisów przejściowych zawartych w art. 3 ustawy o zmianie ustawy o VAT.

Skutki dla podatnika:

Do końca 2012 r. obowiązuje zakaz odliczenia VAT przy nabyciu paliwa do napędu pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczajacej 3,5 tony, z wyjątkiem pojazdów, które co do zasady przeznaczone są do działalności.

W efekcie przypadku nabycia samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej i masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony kwotę VAT do odliczenia stanowi 60% kwoty podatku określonej na fakturze, nie więcej niż 6.000 zł.

Ograniczenie to nie dotyczy jednak pojazdów, które co do zasady przeznaczone są do działalności gospodarczej. Są to:

  1. samochody, które są przedmiotem odprzedaży lub oddania w odpłatne używanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innych umów o podobnym charakterze i używane są do tych celów przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy,

  2. pojazdy, które w oparciu o kryteria określone w obowiązującym do końca 2010 r. art. 86 ust. 4 pkt 1-4 ustawy VAT, pozwalają uznać je za pojazdy służące zasadniczo do przewozu ładunków,

  3. pojazdy specjalnego przeznaczenia (np. pomoc drogowa, ładowarka, pojazd pogrzebowy), określone w "starym" art. 86 ust. 4 pkt 5 ustawy VAT,

  4. pojazdy, które konstrukcyjnie przeznaczone są do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą.

Przy czym spełnienie wymagań dla pojazdów samochodowych wymienionych w pkt 2 stwierdzać się będzie w dalszym ciągu na podstawie dodatkowego badania technicznego przeprowadzonego przez okręgową stację kontroli pojazdów, potwierdzonego zaświadczeniem wydanym przez tę stację. Dodatkowo w dowodzie rejestracyjnym tego samochodu musi znajdować się właściwa adnotacja o spełnieniu tych wymagań. W przypadku gdy w pojeździe zostały wprowadzone zmiany, w wyniku których nie będzie on spełniał wymagań ustawowych, podatnik będzie obowiązany do skorygowania kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym dokonał jego odliczenia.

Leasing - ważna rejestracja umowy

Również w przypadku usługobiorców użytkujących samochody osobowe oraz inne pojazdy samochodowe na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze wprowadzono ograniczenia w odliczaniu VAT:

Przy czym ustawodawca postanowił zachować prawo do odliczenia 100% VAT od czynszu przez podatników użytkujących samochody z tzw. kratką. Przepis ten ma zastosowanie w odniesieniu do umowy zawartej do końca 2010 r., bez uwzględniania zmian tej umowy po wejściu w życie ustawy nowelizującej, oraz pod warunkiem, że umowa została zarejestrowana we właściwym urzędzie skarbowym do dnia 31 stycznia 2011 r.

Jednak nabyte prawa do pełnego odliczenia VAT od rat leasingowych nie dotyczą prawa do odliczenia VAT przy zakupie paliwa do napędu tych pojazdów. Tak więc przepis przejściowy, umożliwiający odliczenie przy m.in. leasingowanych pojazdach, nie obejmuje możliwości odliczania VAT przy nabyciu paliwa do ich napędu.

Usługi ochrony zdrowia

W przypadku usług ochrony zdrowia, które były dotąd całościowo zwolnione przedmiotowo z VAT (oprócz usług weterynaryjnych) - od 2011 roku korzystać ze zwolnienia będą:

  1. usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane przez zakłady opieki zdrowotnej.

  2. usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone przez:

  1. lekarzy i lekarzy dentystów,

  2. pielęgniarki i położne,

  3. osoby wykonujące inne zawody medyczne, o których mowa w art. 18d ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89, z późn. zm.),

  4. psychologów;

  1. usługi transportu sanitarnego.

Pozostałe usługi, jeśli sklasyfikowane w PKWiU w inny sposób, podlegają stawce 8 lub 23%.

Usługi edukacyjne

W miejsce ogólnego zwolnienia wszystkich usług edukacyjnych od 2011 roku zwolnienie dotyczyć będą:

  1. usługi świadczone przez:

  1. jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, w zakresie kształcenia i wychowania,

  2. uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk oraz jednostki badawczo-rozwojowe, w zakresie kształcenia na poziomie wyższym
    - oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane;

  1. usługi prywatnego nauczania na poziomie przedszkolnym, podstawowym, gimnazjalnym, ponadgimnazjalnym i wyższym, świadczone przez nauczycieli;

  2. usługi nauczania języków obcych oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, inne niż wymienione w pkt 26, pkt 27 i pkt 29;

  3. usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, inne niż wymienione w powyżej:

  1. prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach, lub

  2. świadczone przez podmioty, które uzyskały akredytację w rozumieniu przepisów o systemie oświaty - wyłącznie w zakresie usług objętych akredytacją, lub

  3. finansowane w całości ze środków publicznych

- oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi usługami związane;

  1. usługi zakwaterowania:

  1. w bursach i internatach świadczone na rzecz uczniów i wychowanków szkół prowadzących te bursy i internaty,

  2. w domach studenckich świadczone na rzecz studentów i doktorantów uczelni prowadzących te domy studenckie,

  3. świadczone na rzecz uczniów i wychowanków lub studentów i doktorantów przez podmioty inne niż wymienione w lit. a i b, pod warunkiem że szkoły lub uczelnie mają z tymi podmiotami zawarte umowy dotyczące zakwaterowania swoich uczniów i wychowanków lub studentów i doktorantów.

Pozostałe usługi, jeśli sklasyfikowane w PKWiU w inny sposób, podlegają stawce 23%.

Warunkiem optymalizacyjnym dla usług ochrony zdrowia i usług edukacyjnych jest zatem korzystne sklasyfikowanie usług według PKWiU.

55. Opodatkowanie nieruchomości w SSE a optymalizacja podatkowa

W 2001 roku została zniesiona ulgi w podatku od nieruchomości dla przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą na terenie SSE na podstawie zezwolenia, jednak na gruncie obecnie obowiązujących przepisów grunty, budynki i budowle, które są zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej na terenach specjalnych stref ekonomicznych (SSE) mogą w niektórych przypadkach być zwolnione od podatku od nieruchomości. Zwolnienie to może wynikać z przepisów ustawy z dnia 2 października 2003 r. o zmianie ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych i niektórych ustaw (Dz. U. Nr 188, poz. 1840 z późn. zm.) - dalej u.z.u.s.s. lub z uchwał rad gmin.

  1. Zwolnienie ustawowe

Zwolnienie to ma stosunkowo niewielki zakres. Ze zwolnienia na podstawie art. 10 ust. 1 u.z.u.s.s. korzystają tylko grunty, budowle i budynki, które są zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie SSE, jeśli spełnione są łącznie następujące 3 warunki:

  1. przedsiębiorca działa na podstawie zezwolenia wydanego przed dniem 1 stycznia 2001 r., które zostało do końca 2007 r. zmienione na podstawie art. 6 ust. 1 u.z.u.s.s.

  2. przedsiębiorca nie posiadał w dniu 1 maja 2004 r. statusu małego lub średniego przedsiębiorcy (a więc był „dużym” przedsiębiorcą),

  3. nie upłynął okres ważności zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej.

Dodać należy, że:

  1. omawiane zwolnienie stanowi regionalną pomoc publiczną na wspieranie nowych inwestycji;

  2. wielkość zwolnienia wlicza się do maksymalnej dopuszczalnej pomocy publicznej określonej w art. 5 ust. 2 u.z.u.s.s.

  3. wysokość zwolnienia określa się według stanu gruntów, budowli i budynków będących podstawą obliczenia podatku za 2000 rok i według stawek podatku obowiązujących w roku 2000 w danej gminie.

  1. Zwolnienia wynikające z uchwał gmin

Na podstawie art. 7 ust. 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 121, poz. 844 z późn. zm.) - dalej u.p.o.l., rada gminy, w drodze uchwały, może wprowadzić inne zwolnienia przedmiotowe niż określone w art. 7 ust. 1 u.p.o.l. oraz w art. 10 ust. 1 u.z.u.s.s. Przepis ten stanowi dla rad gmin podstawę do określania zwolnień od podatku od nieruchomości obejmujących grunty, budynki i budowle, które są zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej na terenach SSE.

Rady gmin (oraz w przypadku miast - rady miast) nie mają jednak pełnej swobody w zakresie określania takich zwolnień od podatku od nieruchomości. Uchwały takie, zgodnie z art. 20b u.p.o.l., powinny być podejmowane z uwzględnieniem przepisów dotyczących pomocy publicznej oraz z wynikającymi z przepisów wykonawczych warunków udzielania zwolnień stanowiących pomoc publiczną (zob. art. 20d ust. 1 u.p.o.l.). Szczegółowe zasady korzystania ze zwolnień określają uchwały poszczególnych rad gmin oraz miast. Są one publikowane w wojewódzkich dziennikach urzędowych.

Poziom pomocy publicznej

Poziom pomocy publicznej w formie zwolnień od podatku od nieruchomości (oraz podatku od środków transportowych) uzależniony jest od obszaru, na którym realizowana będzie inwestycja, zgodnie z mapą pomocy regionalnej, zaś udzielana pomoc może być obliczana w odniesieniu do:

  1. kosztów inwestycji w środki trwałe oraz w wartości niematerialne i prawne, które są związane z realizacją nowej inwestycji, gdzie

  1. nowa inwestycja = inwestycja w środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne, polegająca na utworzeniu nowego lub rozbudowie istniejącego przedsiębiorstwa, dywersyfikacji produkcji przedsiębiorstwa przez wprowadzenie nowych dodatkowych produktów bądź na zasadniczej zmianie dotyczącej całościowego procesu produkcyjnego istniejącego przedsiębiorstwa; za nową inwestycję uznaje się również nabycie przedsiębiorstwa, które jest w likwidacji albo zostałoby zlikwidowane, gdyby nie zostało nabyte przez przedsiębiorcę niezależnego od właściciela nabywanego przedsiębiorstwa (za nową inwestycję nie uznaje się nabycia wyłącznie udziałów lub akcji przedsiębiorstwa);

  1. kosztów utworzenia miejsc pracy związanych z realizacją nowej inwestycji, gdzie

  1. utworzenie miejsc pracy = wzrost netto liczby pracowników, wyrażony w rocznych jednostkach roboczych (RJR), bezpośrednio zatrudnionych w danym zakładzie w stosunku do średniej z 12 miesięcy poprzedzających utworzenie miejsc pracy;

  2. roczne jednostki robocze (RJR) = liczba osób zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy w jednym roku (w liczbie tej uwzględnia się, jako ułamek RJR, także osoby zatrudnione w niepełnym wymiarze czasu pracy oraz do pracy sezonowej).

Warunki udzielenia pomoc publicznej

  1. dokonanie, przed rozpoczęciem realizacji inwestycji, zgłoszenia właściwemu organowi podatkowemu (wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta),

  2. zobowiązanie się przedsiębiorcy do pokrycia co najmniej 25% kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą ze środków własnych lub z zewnętrznych źródeł finansowania,

  3. utrzymanie inwestycji w danym regionie przez okres co najmniej 5 lat, a w przypadku mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców - co najmniej 3 lat, od dnia zakończenia jej realizacji,

  4. utworzenie nowych miejsc pracy w okresie 3 lat od dnia zakończenia inwestycji i utrzymanie zatrudnienia na poziomie nie niższym niż średnia z 12 miesięcy poprzedzających utworzenie miejsc pracy oraz utrzymanie nowo utworzonych miejsc pracy, w związku z którymi została udzielona pomoc, przez okres co najmniej 5 lat, a w przypadku mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców - co najmniej 3 lat, od dnia ich utworzenia (w przypadku pomocy obliczanej w odniesieniu do kosztów utworzenia miejsc pracy związanych z realizacją nowej inwestycji).

Okres obowiązywania pomocy publicznej

  1. od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano zgłoszenia - w odniesieniu do przedmiotów opodatkowania objętych obowiązkiem podatkowym w dniu dokonania zgłoszenia;

  2. od dnia powstania obowiązku podatkowego, zgodnie z przepisami u.p.o.l. - w odniesieniu do przedmiotów opodatkowania, od których obowiązek podatkowy powstał po dniu dokonania zgłoszenia.

SEE zostały stworzone w celu przyśpieszania rozwoju gospodarczego polskich regionów, rozwoju i wykorzystania nowych rozwiązań technicznych i technologicznych w gospodarce narodowej, zwiększenia konkurencyjności produktów i usług, zagospodarowania majątku poprzemysłowego i infrastruktury oraz tworzenia nowych miejsc pracy.

Od 2001 ogólnie zniesiono ulgi w podatku od nieruchomości dla przedsiębiorców prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą w Specjalnych Strefach Ekonomicznych na podstawie zezwolenia. Jednakże od początku 2004 r. do końca okresu ważności zezwolenia na funkcjonowanie w SSE ze zwolnienia z podatku korzystają duże przedsiębiorstwa, które do końca grudnia 2003 r. zaakceptowały zmiany w ulgach spowodowane nowelizacją ustay, dotycące ulg wynikających z ustawy z 1994 r. o SSE.

Brzmienie obecnych przepisów powoduje, że omawiane zwolnienie ma stosunkowo niewielki zakres. Ze zwolnienia na podstawie art. 10 ust. 1 u.z.u.s.s. korzystają tylko grunty, budowle i budynki, które są zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej, jeśli spełnione są łącznie następujące warunki:
1) przedsiębiorca działa na podstawie zezwolenia wydanego przed dniem 1 stycznia 2001 r., które zostało do końca 2007 r. zmienione na podstawie art. 6 ust. 1 u.z.u.s.s.,
2) przedsiębiorca nie posiadał w dniu 1 maja 2004 r. statusu małego lub średniego przedsiębiorcy (a więc był „dużym” przedsiębiorcą),
3) nie upłynął okres ważności zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej.

Dodać należy, że:
1) omawiane zwolnienie stanowi regionalną pomoc publiczną na wspieranie nowych inwestycji,
2) wielkość zwolnienia wlicza się do maksymalnej dopuszczalnej pomocy publicznej określonej w art. 5 ust. 2 u.z.u.s.s.,
3) wysokość zwolnienia określa się według stanu gruntów, budowli i budynków będących podstawą obliczenia podatku za rok 2000 i według stawek podatku obowiązujących w roku 2000 w danej gminie.

Dopuszczalna wysokość pomocy regionalnej jaką może uzyskać przedsiębiorca w SSE zależy od: lokalizacji inwestycji, wysokości nakładów inwestycyjnych lub kosztów zatrudnienia nowych pracowników, a także wielkości przedsiębiorstwa ubiegającego się o zwolnienie podatkowe.

  1. Optymalizacja z tytułu obciążeń przedsiębiorców VAT.

  1. Zwolnienie podmiotowe dla:

- prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą;

- rozpoczynających pozarolniczą działalność gospodarczą;

Zwolnienie to dotyczy głównie małych przedsiębiorców, którzy w roku podatkowym nie przekroczyli ustalonego limitu zwolnienia podmiotowego. W latach 2010 i 2011 limit ten rośnie odpowiednio z 50'000 zł do 100'000 zł i 150'000 zł. W związku z tym wzrostem ustawodawca ustalił odrębne zasady powrotu do zwolnienia podmiotowego dla tych, którzy przekroczyli limit w niższej stawce, ale nie w stawce wyższej z roku następnego.

W 2010 r. podatnicy, u których łączna wartość sprzedaży opodatkowanej w 2009 r. była wyższa niż 50.000 zł i nie przekroczyła 100.000 zł, mogli skorzystać ze zwolnienia podmiotowego, pod warunkiem pisemnego zawiadomienia o tym zamiarze naczelnika urzędu skarbowego w terminie do dnia 15 stycznia 2010 r. Zatem jeśli podatnik prowadzący działalność gospodarczą VAT przez cały rok 2009 w roku 2009 przekroczył 50'000 zł i w związku z tym uzyskał status podatnika VAT czynnego, ma prawo powrócić do zwolnienia podmiotowego w 2010 r. - jeżeli nie przekroczył limitu 100'000 zł i jeżeli złożył oświadczenie w urzędzie skarbowy.

  1. Rozliczenie podatku kwartalnie, a nie miesięcznie

- wpłacanie zaliczki na podstawie poprzednich okresów rozliczeniowych;

- zwiększenie płynności finansowej przedsiębiorstwa.

3) Zakup samochodu do działalności gospodarczej, a możliwość odliczenia VAT.

- do 30.04.2004 roku przedsiębiorcy mieli prawo odliczyć cały VAT od zakupu samochodu firmowego, a następnie odliczać też VAT z paliwa kupowanego dla przedmiotowego samochodu. Samochód jednak musiał spełniać pewien warunek, a mianowicie jego ładowność miała przekraczać 500kg;

- od 1.05.2004 do 22.08.2005 przedsiębiorcy odliczali pełny VAT z tytułu nabycia samochodu i paliwa, jeśli był spełniony tzw. wzór Lisaka: DŁ=357kg+nx68; DŁ≥697kg, gdzie:

DŁ- dopuszczalna ładowność;

n- liczba miejsc siedzących wraz z miejscem kierowcy.

- od 22.08.2005 roku do końca 2008 obowiązywały nowe przepisy w odliczaniu VATu od nabycia samochodu do celów prowadzonej działalności gospodarczej. Wprowadzono następujący podział pojazdów wg. dopuszczalnej masy całkowitej:

W tym okresie pełny VAT można było odliczyć od nabycia samochodów ciężarowych, a następnie od paliwa.

Od zakupu samochodów osobowych (≤3,5t) można było odliczyć tylko 60% VATu, ale nie więcej niż 6000zł. Natomiast VATu od paliwa kupowanego dla samochodów osobowych nie można było w ogóle odliczać.

Po orzeczeniu ETS z 22 grudnia 2008 roku w latach 2009 i 2010 można było odliczać cały VAT przy zakupie samochodu na cele działalności gospodarczej, a następnie cały VAT od kupowanego paliwa.

- od 1.01.2011 do 31.12.2012 będą obowiązywać zaostrzenia względem możliwości odliczania podatku VAT od nabycia samochodów o ładowności mniejszej niż 500kg i masie całkowitej <3,5t. Od zakupu tych samochodów można będzie odliczyć tylko 60% podatku VAT, ale nie więcej niż 6000zł. (Polska uzyskała przyzwolenie UNII ze względu na kryzys finansowy).

Od 1 stycznia 2011 roku nie można będzie również odliczać podatku VAT od paliwa kupowanego dla tego rodzaju samochodów. Przy czym ograniczenie to dotyczy wszystkich samochodów, czyli i tych wcześniej nabytych.

Pełny VAT można będzie nadal odliczać zarówno od zakupu samochodu ciężarowego jak i od paliwa. Przy czym do samochodów ciężarowych zalicza się również samochody o masie całkowitej mniejszej niż 3,5t spełniające następujące kryteria:

Leasingobiorcy, którzy podpisali umowy leasingu pod koniec 2010 roku będą mogli odliczyć pełny VAT jeśli do końca stycznia zalegalizują je w odpowiednim urzędzie skarbowym.

  1. Optymalizacja VAT w rolnictwie.

Przy opodatkowaniu na zasadach ogólnych powinni prowadzić księgi rachunkowe, a także ich dochód powinien przekraczać 20tys. zł. Przy czym obowiązuje zasada dobrowolności.

Opodatkowanie ryczałtowe:

- nie wymagane prowadzenie ewidencji przychodów i rozchodów, a także rozliczanie podatku VAT;

- nie wystawia faktur VAT;

- specjalny mechanizm zwrotu VAT z tytułu zakupu środków do produkcji rolnej;

- powinien mieć rachunek bankowy.

Rolnikowi opłaca się rozliczać podatki na zasadach ogólnych tylko jeśli zamierza przez kolejne trzy lata inwestować. Jeśli nie planuje dużych inwestycji, to lepiej pozostać przy ryczałcie. Jeśli wybierze warunki ogólne, to do ryczałtu będzie mógł powrócić dopiero po trzech latach.

  1. Zaliczka na VAT a optymalizacja podatkowa ze względu na wzrost stawek podatku.

Dla optymalizacji zaliczki na VAT z uwzględnieniem wzrostu stawek od stycznia 2011 roku przedsiębiorcy mogli nabyć pewną ilość dóbr jeszcze w 2010 roku, by zaliczka na nie wyniosła 22%. Przy czym sam towar mogliby odbierać w miarę potrzeby.

Przykład.

Przedsiębiorca kupuje przysłowiową cysternę benzyny na „zaprzyjaźnionej” stacji benzynowej. Sprzedawca wystawia fakturę, a następnie przedsiębiorca tankuje wykupioną wcześniej benzynę w miarę potrzeb aż do wyczerpania limitu. Przy tym zakupie obowiązuje stawka VAT z 2010 roku, czyli 22%. Jeśli benzyna kupiona dla samochodu ciężarowego, to przedsiębiorca dodatkowo będzie mógł odliczyć VAT.

Z innej strony przedsiębiorcy mogli też wystawić fakturę na końcu 2010 roku na poczet przyszłych usług, które będą świadczyć już w 2011 roku. W tym wypadku zaliczka podatku VAT byłaby naliczona też zgodnie ze stawkami z 2010 roku.

  1. Pojęcie, struktura i poziom klina podatkowego w Polsce.

W ujęciu procentowym klin podatkowy- to relacja kwoty obciążeń z np. PIT oraz obciążeń np. składek ubezpieczeniowych do kosztów pracy ponoszonych przez pracodawcę x100%.

W ujęciu kwotowym klin podatkowy- to różnica między kosztami pracy, jakie ponosi pracodawca a kwotą wynagrodzenia netto pracownika.

Występuje zróżnicowanie klina między krajami. Różnice te wynikają głównie z:

- różnic w PIT (co zalicza się do przychodów);

- ilości przedziałów skali podatkowej, wysokości progów i wysokości stawek;

- ulgi pośrednie i bezpośrednie.

Znaczny wpływ na wysokość klina mają obciążenia para podatkowe.

Przykład:

Klin w 2009 roku:

Ujęcie procentowe= 39,5%=1495,95/3787,12x100%

Ujęcie kwotowe= 1495,95PLN

Hipotetyczna stawka opodatkowania pracy- relacja wpływów do budżetu i parabudżetów z tytułu np. PIT i składek ubezpieczeniowych, zdrowotnych, funduszu pracy (FP) i funduszu gwarantowanych świadczeń pracowniczych (FGŚP) do kwoty wynagrodzeń brutto w gospodarce.

Klin pokazuje jaka część wynagrodzeń brutto jest zabierana na podatki i para budżety, czyli jest jednym z mierników opiekuńczości państwa, a jego wysokość zależy od polityki gospodarczej i społecznej realizowanej w kraju.

Klin podatkowy jest jednym z ważniejszych czynników branych pod uwagę przez zagranicznych inwestorów przy wybieraniu lokalizacji inwestycji, gdyż informuje o nakładach jakie inwestor będzie musiał ponieść w związku z zatrudnieniem. Trzeba pamiętać, że w Polsce pracodawca wydaje na pracownika więcej niż wynosi płaca brutto, bo część składek jest dzielona między pracownika a pracodawcę.

Średni wskaźnik dla UE≈36,5%, dla Polski w roku 2009 ≈39%.

Optymalizacja przy wystąpieniu ze spółki

Od 1.01 2011 roku wprowadzono zmiany w opodatkowaniu dochodowym osób prawnych, fizycznych i w zryczałtowanym podatku. Zmiana ta dotyczy głównie przesunięcia opodatkowania składników majątkowych.

Przykład:

W 2003 roku wspólnik wniósł nieruchomość o wartości 50tys. zł. W 2010 roku tę nieruchomość wyceniono na 500tys. zł. Do 2011 roku wspólnik ten w przypadku rozwiązania spółki bądź wystąpienia ze spółki musiał by zapłacić podatek dochodowy od kwoty 450tys. zł.

Po wprowadzonej zmianie od 2011 roku nieruchomość nie stanowi przychodu póki nie zostanie sprzedana. Jeśli zaś wspólnik przez 6 kolejnych lat jej nie sprzeda, to po tym okresie nie będzie musiał w ogóle płacić podatku dochodowego od sprzedaży przedmiotowej nieruchomości.

Nie ma podwójnego opodatkowania od przychodów.

Żeby jednak sprzedać nieruchomość przed upływem 6 lat bez konieczności płacenia podatku dochodowego, można tę nieruchomość darować członkowi rodziny. W tym przypadku nie będzie podatku dochodowego.

Optymalizacja podatku od środków transportowych.

Podatek ten obowiązuje od samochodów o masie całkowitej powyżej 3,5t. Zwrot tego podatku jest możliwy w całości jeśli przewozić te środki transportowe koleją (bez znaczenia czy są puste czy nie). Po odbyciu 100 jazd po 100km przedsiębiorca dostanie pełny zwrot podatku.

BONUS - dla pasjonatów podatków ;-p

Optymalizacja przy wystąpieniu ze spółki

Od 1.01 2011 roku wprowadzono zmiany w opodatkowaniu dochodowym osób prawnych, fizycznych i w zryczałtowanym podatku. Zmiana ta dotyczy głównie przesunięcia opodatkowania składników majątkowych.

Przykład:

W 2003 roku wspólnik wniósł nieruchomość o wartości 50tys. zł. W 2010 roku tę nieruchomość wyceniono na 500tys. zł. Do 2011 roku wspólnik ten w przypadku rozwiązania spółki bądź wystąpienia ze spółki musiał by zapłacić podatek dochodowy od kwoty 450tys. zł.

Po wprowadzonej zmianie od 2011 roku nieruchomość nie stanowi przychodu póki nie zostanie sprzedana. Jeśli zaś wspólnik przez 6 kolejnych lat jej nie sprzeda, to po tym okresie nie będzie musiał w ogóle płacić podatku dochodowego od sprzedaży przedmiotowej nieruchomości.

Nie ma podwójnego opodatkowania od przychodów.

Żeby jednak sprzedać nieruchomość przed upływem 6 lat bez konieczności płacenia podatku dochodowego, można tę nieruchomość darować członkowi rodziny. W tym przypadku nie będzie podatku dochodowego.

Optymalizacja podatku od środków transportowych.

Podatek ten obowiązuje od samochodów o masie całkowitej powyżej 3,5t. Zwrot tego podatku jest możliwy w całości jeśli przewozić te środki transportowe koleją (bez znaczenia czy są puste czy nie). Po odbyciu 100 jazd po 100km przedsiębiorca dostanie pełny zwrot podatku.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Optymalizacja podatkowa, ● STUDIA EKONOMICZNO-MENEDŻERSKIE (SGH i UW), optymalizacja podatkowa
zagadnienie 12, ● STUDIA EKONOMICZNO-MENEDŻERSKIE (SGH i UW), prawo handlowe
Techniki negocjacji 10 zz 2, ● STUDIA EKONOMICZNO-MENEDŻERSKIE (SGH i UW), negocjacje
KRZYWA PHILLIPSA, ● STUDIA EKONOMICZNO-MENEDŻERSKIE (SGH i UW), ekonomia matematyczna
zagadnienie 9, ● STUDIA EKONOMICZNO-MENEDŻERSKIE (SGH i UW), prawo handlowe
inf 3, ● STUDIA EKONOMICZNO-MENEDŻERSKIE (SGH i UW), prognozowanie i symulacje
TEST na egzamin z rozwiazaniami, ● STUDIA EKONOMICZNO-MENEDŻERSKIE (SGH i UW), prognozowanie i symul
PRAWO HANDLOWE, ● STUDIA EKONOMICZNO-MENEDŻERSKIE (SGH i UW), prawo handlowe
Progn i sym 2004 lato, ● STUDIA EKONOMICZNO-MENEDŻERSKIE (SGH i UW), prognozowanie i symulacje
W firmie sprzedającej komputery wyznaczono następujący trend, ● STUDIA EKONOMICZNO-MENEDŻERSKIE (SGH
20 (poprawka) Wykład - Prawo Handlowe, ● STUDIA EKONOMICZNO-MENEDŻERSKIE (SGH i UW), prawo handlowe
Modele Holta, ● STUDIA EKONOMICZNO-MENEDŻERSKIE (SGH i UW), prognozowanie i symulacje
Elementy teorii przedsiebiorstwa, ● STUDIA EKONOMICZNO-MENEDŻERSKIE (SGH i UW), ekonomia matematyczn
Prognozowanie i symulacje, ● STUDIA EKONOMICZNO-MENEDŻERSKIE (SGH i UW), prognozowanie i symulacje
inf 1, ● STUDIA EKONOMICZNO-MENEDŻERSKIE (SGH i UW), prognozowanie i symulacje
zgadadnienie 1, ● STUDIA EKONOMICZNO-MENEDŻERSKIE (SGH i UW), prawo handlowe
Techniki negocjacji , ● STUDIA EKONOMICZNO-MENEDŻERSKIE (SGH i UW), negocjacje

więcej podobnych podstron