Ciosem podwójnym nazywa się dwa szybko po sobie następujące ciosy, zadawane w bezpośredniej kolejności w ataku bądz kontrataku. Podwójne ciosy mogą być jednostronne i dwustronne. Jednostronnymi podwójnymi ciosami nazywane są te, które zadaje się jedną ręką w jeden lub różne cele (np. dwa następujące po sobie ciosy sierpowe lewą w tułów bądz też w tuk)w i głowę. Dwustronne podwójne ciosy wykonuje się obu rękami, mogą być one zadawane zarówno w jeden jak i w różne cele (głowę, tułów). Wszystkie te ciosy są bardzo skuteczne i prawie zawsze osiągają cel; szczególnie skuteczny jest cios drugi, szybko i nieoczekiwanie następujący w ślad za pierwszym. Nawet bokser o bardzo szybkiej reakcji i orientacji z trudem może przewidzieć taki cios i uniknąć go. Obu ciosów należy uczyć, wykonując je w nierozerwalnym połączeniu jeden za drugim. Celem taktycznym pierwszego ciosu jest trafić przeciwnika i równocześnie rozbić jego gardę dla zadania dalszego ciosu. Cios pierwszy zadaje się stosunkowo lekko, by nie zahamować swobodnego i szybkiego drugiego ciosu. Wybór połączeń ciosów podwójnych polega na wykorzystaniu zasadniczych ciosów pojedynczych. Różnorodność kombinacji podwójnych ciosów wynika z połączeń:
1. Ciosów prostych.
2. Ciosów sierpowych.
3. Ciosów z dołu.
4. Ciosów prostych z sierpowymi (i na odwrót).
5. Ciosów prostych z ciosami z dołu (i na odwrót).
6. Ciosów sierpowych z ciosami z dołu (i na odwrót}.

Na podanej niżej tablicy wskazane są wszystkie możliwe sposoby łączenia jednostronnych i dwustronnych podwójnych ciosów (tabl. 17).

Do najbardziej popularnych jednostronnych ciosów podwójnych, zadawanych w jeden cel, najeżą: dwa ciosy proste lewą w głowę, dwa ciosy sierpowe lewą w głowę. Jednostronny podwójny cios w jeden cel można wykonać, zadając dwa różne ciosy - np. prosty i sierpowy lewą w głowę. Cios taki w wykonaniu Anatola Bułakowa pokazany jest na rys. 77. Taktyczną właściwością tego ciosu jest to, że cios drugi jest zupełnie nieoczekiwany dla przeciwnika, oczekuje on bowiem zazwyczaj następnego ciosu ze strony drugiej ręki.

świetnym demonstratorem jednostronnych podwójnych ciosów w jeden cel był swego czasu Andrzej Rimoszin, po mistrzowsku zadający w walce na półdystans ciosy sierpowe lewą ręką. Broniąc się przez dokładne stosowanie odchyleń i uników, zakrywając głowę prawą dłonią, zadawał on przy tym szybkie i gwałtowne, krótkie ciosy lewą ręką, zmieniając ich cel i zadając je kilka razy pod rząd w głowę i tułów. Skuteczność pracy lewej ręki Rimoszina zwiększała się dzięki lewostronnej pozycji przeciwnika, przy której obrona prawej strony głowy i tułowia jest utrudniona. Przykład na rys. 78

Połączenie podwójnych ciosów w ataku
Atak dwustronnym podwójnym ciosem z dystansu można rozpoczynać zarówno lewą, jak i prawą ręką, powinien być jednak zawsze przygotowany przez markowane ciosy lewą ręką. Młodym bokserom zaleca się zadawać pierwszy cios lewą ręką, ażeby nie odsłaniać się od razu przed rozpoczęciem ataku. Atak wykonany dwustronnym podwójnym ciosem z dystansu umownie nazywamy atakiem "raz-dwa". Wykonuje się go, zadając dwa szybko po sobie następujące proste ciosy w głowę (pierwszy cios zadaje się lewą ręką, drugi zaś prawą). Oba ciosy łączy się z szybkim krokiem lewą nogą w przód (rys. 79).

Atakowania dwoma ciosami prostymi należy uczyć bezpośrednio po opanowaniu ciosów prostych. Przeciw temu atakowi najlepiej jest bronić się przez blokowanie, nadstawiając prawą dłoń (przed ciosem lewą ręką przeciwnika) i lewy bark (przed ciosem prawą ręką). Tułów przy tej obronie zwraca się w prawo; ciężar ciała przenosi się na prawą nogę (rys. 80).

Przeprowadzając swój ulubiony atak, Anatol Bułakow łączy w podwójnym ciosie cios sierpowy lewą w głowę z prawym prostym w głowę. Bułakow, zadając pierwszy cios, robi lewą nogą skośny krok naprzód w stron G przeciwnika, zyskując w ten sposób dogodną pozycję wyjściową dla zadania szybko następującego ciosu prawą, który też zadaje w bezpośrednim połączeniu z pierwszym ciosem (rys. 81).

Bokser, broniąc się przed podwójnego ciosu, stosuje kolejne obrony w płynnym ruchu, tak jak zadaje swoje ciosy bokser atakujący; broniący się stosuje przed każdym z ciosów, z których składa się cios podwójny, odpowiednią broń. Możliwe są i takie wypadki, kiedy bokser za pomocą jednej obrony stara się uniknąć obu ciosów naraz - a to przez nadstawienie obu zgiętych w łokciach rąk, przez unik lub odejście na dystans. Ciosy podwójne stosuje się z powodzeniem w kontrataku. Moment obrony przed ciosem atakującym przeciwnika jest dogodny do rozpoczęcia kontrataku. Obronę tę należy połączyć z kontrciosem "bezpośrednim" lub "z obrony".

Na różnorodność podwójnych kontrciosów składają się dowolne kombinacje kontrciosów pojedynczych, przeciwstawionych różnym atakom przeciwnika. Każdy kontrcios pojedynczy, zadawany z pozycji obrony, może być zawsze technicznie połączony i zharmonizowany z drugim ciosem, którego kierunek wyznacza odsłonięte miejsce na ciele przeciwnika.

Traktując podwójne ciosy jako pewne skończone szablony, to jest wyuczone, dokładne technicznie, zmechanizowane ruchy, należy się nimi w walce odpowiednio posługiwać, wybierając i stosując najwłaściwsze w zależności od odsłaniających sil: miejsc na ciele przeciwnika. Bokser w trakcie szkolenia i treningu wybiera i włącza do swego repertuaru środków technicznych, najbardziej dla niego dogodne połączenia podwójnych ciosów, które dzięki stałym ćwiczeniom przekształcają się w trwałe nawyki, doprowadzając niejako do zautomatyzowania ruchów. Te czy inne podwójne ciosy należy stosować w ataku, bądz kontrataku, w zależności od powstających w dane sytuacji. Nabyte doświadczenie pozwala bokserowi zależnie od okoliczności, wybierać odpowiednie ciosy momentalnie i bez namysłu. Jednakże nie jest to automatyczna reakcja na powstałe okoliczności, lecz taktycznie uzasadnione, nawykowe, świadome działanie.

Atakując bądz kontratakując z półdystansu, należy zadawać podwójne ciosy w najrozmaitszych połączeniach, lecz i tutaj dobierać i stosować należy najodpowiedniejsze do danych warunków i sytuacji w walce, przy czym rozpoczynać ciosy należy lewą bądz prawą ręką, przestrzegając, by zadawane one były jeden po drugim we właściwej kolejności.

Wybór podwójnego ciosu przy kontrataku zależy o d charakteru ataku przeciwnika i rodzaju obrony, w połączeniu z którą rozpoczyna się kontratak. Nabywając wprawy w zadawaniu pojedynczych kontrciosów, bokser może zawsze w ślad za kontrciosem zadać cios uzupełniający w odsłonięte miejsce ciała przeciwnika.

Największym mistrzem podwójnych ciosów był swego czasu Wiktor Michajłow, prowadzący walkę w sposób ściśle obliczony. Jako przykład podać można jego podwójny kontrcios składający się z "bezpośredniego" prostego kontrciosu prawą w głowę, zadawanego w momencie kiedy przeciwnik takimże ciosem zaatakował, i z następującego po nim kontrciosu lewą z dołu w tułów. Michajłow prowokował przeciwnika do ataku, odsłaniając pozornie własną głowę. Opuszczał on w tym celu prawą rękę nieco w dół (odsłaniając podbródek), przygotowując ją równocześnie do zadania kontrciosu "bezpośredniego".

W momencie kiedy przeciwnik, zauważywszy lukę w obronie Michajłowa, pewny powodzenia, zaatakował prawym prostym w głowę, Michajłow, przez zawczasu przygotowane odchylenie w lewo, unikał ciosu i, łącząc z odchyleniem kontrcios "bezpośredni ", raził przeciwnika jego własnym orężem. Michajłow łączył te ciosy bardzo umiejętnie. Po zadaniu pierwszego ciosu zyskiwał on dogodną pozycję wyjściową do zadania następnego ciosu lewą z dołu w prawą stronę tułowia przeciwnika. Dla rozwinięcia ataku każdy podwójny cios może być przy sprzyjających okolicznościach łatwo uzupełniony przez następne ciosy i wtedy powstaje tak zwana seria, składająca się z trzech bądz więcej ciosów, następujących po sobie w sposób ciągły.

---