ONZ, POLITOLOGIA


  1. ONZ - INFORMACJE OGÓLNE

    Organizacja Narodów Zjednoczonych, ONZ (ang. United Nations) jest jedyną powszechną organizacją międzynarodową o charakterze międzyrządowym. Kontynuuje tradycje Ligi Narodów, utworzonej po I wojnie światowej z inicjatywy prezydenta USA Woodrowa Thomasa Wilsona, mającej na celu utrzymanie światowego pokoju. Ponieważ Liga Narodów nie spełniła pokładanych w niej nadziei, tzn. nie zapobiegła wybuchowi II wojny światowej , uległa w 1946 r. likwidacji. Nowa organizacja powstała w wyniku porozumień wielkich mocarstw, zawartych na konferencjach w Moskwie, Teheranie, Dumbarton Oaks i Jałcie, w celu realizacji postanowień Karty Atlantyckiej. Nazwa „Narody Zjednoczone” została wprowadzona do polityki międzynarodowej przez prezydenta USA Franklina Delano Roosevelta i użyta po raz pierwszy w Deklaracji Narodów Zjednoczonych z 1 stycznia 1942r. Wtedy to przedstawiciele 26 narodów zobowiązali się do walki z faszyzmem.
    Konstytucja ONZ - Karta Narodów Zjednoczonych - została podpisana 26 czerwca 1945r.
    W ciągu 54 lat istnienia Organizacja przeszła znaczącą ewolucję. Powołana do życia w celu zapewnienia pokoju na świecie, co było podstawowym wymogiem okresu powojennego i powojennego układu sił, skoncentrowała się wkrótce na kwestiach dekolonizacji i rozwoju gospodarczego. Przyjęcie do ONZ na początku lat 60 dużej grupy państw Trzeciego Świata odsunęło na dalszy plan konflikt Wschód-Zachód, wprowadzając na jego miejsce problematykę rozwojową. Obecnie system Narodów Zjednoczonych przeznacza na pomoc dla 135 krajów 25 mld USD rocznie, z czego 5 mld USD stanowi pomoc bezzwrotna, a 20 mld USD - nisko oprocentowane pożyczki .
    Do ONZ mogą należeć tylko państwa (kuriozalnym przypadkiem było członkostwo Białorus.SRR i Ukr.SRR, przez co ZSRR miał de facto potrójną reprezentację). 1955 przyjęto grupę byłych sojuszników Niemiec z II wojny świat. potem liczba członków ONZ szybko rosła w wyniku przyjmowania nowych państw (byłych kolonii) z Afryki, Azji, Oceanii i Regionu Karaibskiego; 1973 przyjęto NRD i RFN, a 1991-93 państwa powstałe po rozpadzie ZSRR i Jugosławii.
    1996 do ONZ należało 185 państw (wszystkie państwa świata z wyjątkiem Kiribati, Nauru, Szwajcarii, Tajwanu, Tonga, Tuvalu i Watykanu).
    Główna siedziba ONZ znajduje się w Nowym Jorku, natomiast biura terenowe:
    -UNOG w Genewie, gdzie koncentrują się głównie sprawy rozbrojeniowe i praw człowieka,
    -UNOV w Wiedniu, sprawy związane z zapobieganiem przestępczości, walką z narkomanią, przestrzenią kosmiczną oraz międzynarodowym prawem handlowym
    - UNON w Nairobii - sprawy ochrony środowiska i osiedli ludzkich.



    2. KARTA NARODÓW ZJEDNOCZONYCH

    Karta Narodów Zjednoczonych - jest to traktat międzynarodowy i stanowi podstawę działania ONZ (zwany też konstytucją ONZ). Określa prawa i obowiązki państw członkowskich oraz strukturę i procedury działania. Kodyfikuje na szczeblu międzynarodowym główne zasady stosunków międzynarodowych, począwszy od suwerennej równości państw i zakazu użycia siły po podstawowe prawa człowieka. Karta Narodów Zjednoczonych została podpisana 26 czerwca 1945r przez 50 państw na zakończenie konferencji w San Francisco. Polska, która nie była reprezentowana na konferencji, podpisała Kartę później, ale jest uważana za 51 członka założyciela ONZ. Karta Narodów Zjednoczonych weszła w życie 24 października 1945r., po jej ratyfikowaniu przez Chiny, Francję, Wielką Brytanię, ZSRR i większość uczestników konferencji w San Francisco.
    Zmiany w Karcie mogą być dokonane w formie poprawek i jej rewizji większością 2/3 członków Zgromadzenia Ogólnego ONZ.


    3. CELE I ZASADY ORGANIZACJI NARODÓW ZJEDNOCZONYCH

    Zgodnie a Kartą Narodów Zjednoczonych zadaniem ONZ jest:
    - utrzymywanie międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa,
    - rozwijanie przyjaznych stosunków między narodami, u podstaw których leży poszanowanie zasady równouprawnienia i samostanowienia narodów,
    - współpraca w zakresie rozwiązywania problemów gospodarczych, społecznych, kulturalnych, humanitarnych oraz popieranie praw człowieka.
    Cele te mogą być realizowane na podstawie następujących zasad:
    - suwerennej równości wszystkich członków,
    - wypełniania w dobrej wierze zobowiązań wynikających z Karty Narodów Zjednoczonych,
    - załatwiania sporów międzynarodowych środkami pokojowymi,
    - powstrzymywania się od groźby użycia siły lub jej użycia,
    - udzielenia pomocy ONZ w akcjach podjętych zgodnie z Kartą Narodów Zjednoczonych ,
    - powstrzymania się od udzielania pomocy państwu, przeciwko któremu ONZ zastosowała środki zapobiegawcze lub środki przymusu.
    Organizacja ma również sprawić, by państwa, które nie są jej członkami, postępowały zgodnie z zasadami Karty Narodów Zjednoczonych w stopniu koniecznym do utrzymania międzynarodowego bezpieczeństwa i pokoju.
    Żadne postanowienie Karty Narodów Zjednoczonych nie upoważnia ONZ do ingerencji w sprawy należące do kompetencji wewnętrznych państw.


    Karta Narodów Zjednoczonych ustanowiła szereg organów i instytucji oraz ich kompetencje:
    1) Zgromadzenie Ogólne, będące swego rodzaju parlamentem, w którym każde państwo członkowskie ma jeden głos. Decyzje zapadają zwykłą większością głosów, w sprawach ważnych większością 2/3 głosów (wybór nowych członków, deklaracje pokojowe, budżet, w sprawach Rady Bezpieczeństwa czy polecenia użycia sił zbrojnych).
    Obraduje podczas corocznych sesji zwyczajnych, a sesje nadzwyczajne mogą być zwoływane przez Radę Bezpieczeństwa lub na wniosek większości członków ONZ. Sesja wyjątkowa zwoływana jest z 24-godzinnym wyprzedzeniem w momencie zagrożenia pokoju światowego.
    2) Rada Bezpieczeństwa, którą tworzy pięciu członków stałych: Chiny, Francja, Wielka Brytania, USA i ZSRR (obecnie Rosja reprezentująca Wspólnotę Niepodległych Państw) oraz dziesięciu członków niestałych wybieranych na kadencję dwuletnią (5 z Afryki i Azji, 2 z Ameryki Łacińskiej, 3 z Europy). W 1995 członkiem została wybrana Polska.
    Członkowie stali dysponują prawem weta, które zawiesza każde postępowanie. W sprawach proceduralnych decyzje zapadają zwykłą większością, a w sprawach merytorycznych większością 9 głosów.
    Do najważniejszych kompetencji Rady Bezpieczeństwa należą: wyłączne prawo nakładania sankcji politycznych i ekonomicznych oraz decyzje co do użycia sił zbrojnych w celu przeciwdziałania agresji lub usuwania jej skutków. Kompetencje te są przejawem dominacji mocarstw, bowiem Rada Bezpieczeństwa jest centralnym ogniwem systemu bezpieczeństwa zbiorowego i utrzymania światowego status quo.


    3) Sekretariat, którym kieruje Sekretarz Generalny. Wybierany jest na kadencję pięcioletnią przez Zgromadzenie Ogólne na wniosek Rady Bezpieczeństwa. Do kompetencji sekretarza generalnego należy zarządzanie majątkiem ONZ i prawo uczestniczenia w posiedzeniach wszystkich organów organizacji.

    4) Rada Gospodarczo-Społeczna, w której skład wchodzi 54 członków wybieranych na 3 lata przy zachowaniu zasady corocznej rotacji 1/3 członków. Debatuje ona nad sprawami ekonomicznymi i społecznymi, m.in. w sprawie poszanowania praw mniejszości czy narkotyków.
    5) Rada Powiernicza, której rola wygasła wraz z ogłaszaniem niepodległości terytoriów powierniczych.
    6) Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości z siedzibą w Hadze, powołany do rozstrzygania sporów międzynarodowych w składzie 15 sędziów.
    ONZ uczestniczyła w rozwiązywaniu wielu konfliktów międzynarodowych, ale w praktyce nigdy nie brała udziału w konfliktach z udziałem mocarstw-stałych członków Rady Bezpieczeństwa. Z biegiem czasu przerodziła się w miejsce prestiżowej rywalizacji pomiędzy supermocarstwami USA i ZSRR.
    Aktualnie ONZ ma ogromne zadłużenie, a państwa członkowskie nie płacą składek, zwłaszcza USA, które żądają gruntownej reformy tej organizacji. Jedną z przyczyn kryzysu jest rozbudowana biurokracja. Ostatnie spektakularne akcje ONZ, jak wojna w Zatoce Perskiej czy akcja w Somalii, w niczym nie zmieniły sytuacji. Wypadki w byłej Jugosławii (Jugosłowiańska wojna domowa) wyraźnie wskazują na niedowład wielu organów i agend ONZ.
    Wiele wyspecjalizowanych organizacji międzynarodowych zostało powiązanych z ONZ. Są to:
    - Międzynarodowa Organizacja Pracy (ILO),
    - Organizacja Wyżywienia i Rolnictwa (FAO),
    - Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury (UNESCO),
    - Światowa Organizacja Zdrowia (WHO),
    - Międzynarodowy Fundusz Walutowy (IMF),
    - Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju (IBRD),
    - Międzynarodowe Towarzystwo Finansowe (IFC),
    - Międzynarodowe Stowarzyszenie Rozwoju (IDA),
    - Organizacja Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO),
    - Powszechny Związek Pocztowy (UPU),
    - Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny (ITU),
    - Światowa Organizacja Meteorologiczna (WMO),
    - Międzynarodowa Doradcza Organizacja Morska (IMCO),
    - Światowa Organizacja Własności Intelektualnej (WIPO),
    - Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej (IAEA),
    - Światowa Organizacja Turystyki (WTO),
    - status zbliżony do wyżej wymienionych posiada także Układ Ogólny w sprawie Ceł i Handlu (GATT).
    Można do nich zaliczyć także organizacje utworzone przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych, np.:
    - Fundusz Narodów Zjednoczonych Pomocy Dzieciom (UNICEF),
    - Program Rozwoju Narodów Zjednoczonych (UNDAP),
    - Urząd Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych do spraw Uchodźców (UNHCR),
    - Program Narodów Zjednoczonych Ochrony Środowiska (UNEP) i in.
    Przystąpienie do organizacji wyspecjalizowanej państwa będącego członkiem ONZ następuje w drodze jednostronnego aktu w formie oświadczenia o akceptacji postanowień jej statutu. Organizacja wyspecjalizowana ma obowiązek składania corocznych sprawozdań ze swej działalności Radzie Gospodarczo-Społecznej. W wypadku Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej sprawozdanie to składane jest również Zgromadzeniu Ogólnemu ONZ.
    Każda organizacja wykonuje też wszystkie polecenia Rady Bezpieczeństwa. Organizacje międzynarodowe pozarządowe posiadają status konsultacyjny przy Radzie Gospodarczo-Społecznej ONZ w kategoriach od I do III. Kategorie te oznaczają zakres częstotliwości kontaktów.
    Do I kategorii należą m.in.: Światowa Federacja Związków Zawodowych, Międzynarodowa Izba Handlowa, Liga Czerwonego Krzyża, do kategorii II m.in.: INTERPOL, Międzynarodowa Organizacja Prawnicza, Międzynarodowa Organizacja Dziennikarzy, a do kategorii III np. Międzynarodowa Organizacja Samochodowa czy Międzynarodowe Stowarzyszenie Hoteli. Każda z nich ma jednakowe prawa, niezależnie od statusu konsultacyjnego.



    Przez cały okres istnienia organizacja odgrywa ważną rolę w stosunkach międzynarodowych, ułatwiając kontakty polityczne, wypracowując wzorcowe zasady współżycia międzynarodowego, ochrony praw człowieka, współpracy gosp. i in. oraz działając na rzecz kodyfikacji i rozwoju prawa międzynarodowego. Jednak forum ONZ stawało się często trybuną propagandową dla różnego rodzaju reżimów totalitarnych i dyktatorskich, a wobec realnych zagrożeń pokoju, sytuacji konfliktów zbrojnych i rzeczywistego łamania praw człowieka organizacja pozostawała zazwyczaj bezsilna; rozwiązywanie konfliktów było faktycznie zależne od zgodnej woli obu przeciwstawnych supermocarstw: Stanów Zjednoczonych i ZSRR; wyjątkowym przypadkiem zbrojnego zaangażowania się ONZ (na największą jak dotąd skalę) stała się interwencja w obronie Korei Pd. 1950-53 (możliwa w wyniku bojkotu posiedzenia Rady Bezpieczeństwa przez ZSRR). Siły pokojowe ONZ prowadziły natomiast b. liczne operacje bez użycia siły — o charakterze obserwacyjnym, nadzorowania rozejmów, rozdzielania wojsk (za zgodą uczestników konfliktu) itp., m.in. na Bliskim Wschodzie, na Cyprze, w Namibii; 1991 z upoważnienia ONZ przeprowadzono operację usunięcia wojsk irac. z Kuwejtu; z siłami pokojowymi ONZ zaangażowanymi od 1992 w Bośni i Hercegowinie współdziałają siły NATO. ONZ jest krytykowana za ogromne koszty funkcjonowania i przerost biurokracji, zwł. w latach 90. nasiliły się naciski (gł. Stanów Zjednoczonych) na jej reformę. Dyskutuje się także reformę Rady Bezpieczeństwa (zwł. jej składu i trybu funkcjonowania).

http://www.poznajmyonz.pl/index.php?document=18

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

AKTUALNOŚCI

0x01 graphic

0x01 graphic

Aktualności

0x01 graphic

0x01 graphic

Biuletyn

0x01 graphic

0x01 graphic

Archiwum

0x01 graphic

0x01 graphic

Kalendarz Prac ONZ

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

INFORMACJE O ONZ

0x01 graphic

0x01 graphic

Zgromadzenie Ogólne NZ

0x01 graphic

0x01 graphic

Rada Bezpieczeństwa

0x01 graphic

0x01 graphic

Rada Gospodarcza i Społeczna

0x01 graphic

0x01 graphic

Rada Powiernicza

0x01 graphic

0x01 graphic

Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości

0x01 graphic

0x01 graphic

Sekretariat

0x01 graphic

0x01 graphic

Organizacje wyspecjalizowane

0x01 graphic

0x01 graphic

Najważniejsze dokumenty

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

POLSKA W ONZ

0x01 graphic

0x01 graphic

Komitety Zgromadzenia Ogólnego ONZ

0x01 graphic

0x01 graphic

Rada Gospodarcza i Społeczna NZ (ECOSOC) i jej organa pomocnicze

0x01 graphic

0x01 graphic

Inne organy

0x01 graphic

0x01 graphic

Inne organizacje systemu NZ

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

REFORMA ONZ

0x01 graphic

0x01 graphic

Inicjatywy Ministra W. Cimoszewicza

0x01 graphic

0x01 graphic

Panel Sekretarza Generalnego NZ

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

POKÓJ I BEZPIECZEŃSTWO

0x01 graphic

0x01 graphic

Rozbrojenie

0x01 graphic

0x01 graphic

Operacje Pokojowe

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

PRAWO MIĘDZYNARODOWE

0x01 graphic

0x01 graphic

Prawo międzynarodowe

0x01 graphic

0x01 graphic

Międzynarodowy Trybunał Karny

0x01 graphic

0x01 graphic

Międzynarodowe prawo kosmiczne

0x01 graphic

0x01 graphic

Komisja Prawa Międzynarodowego

0x01 graphic

0x01 graphic

Kodyfikacja i rozwój prawa międzynarodowego

0x01 graphic

0x01 graphic

Komisja NZ ds. Międzynarodowego Prawa Handlowego

0x01 graphic

0x01 graphic

Prawo Morza

0x01 graphic

0x01 graphic

Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości

0x01 graphic

0x01 graphic

Trybunały ad hoc ds. byłej Jugosławii i Rwandy

0x01 graphic

0x01 graphic

Traktaty

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

SPRAWY EKONOMICZNE I SPOŁECZNE

0x01 graphic

0x01 graphic

Milenijne cele rozwojowe

0x01 graphic

0x01 graphic

Zrównoważony rozwój

0x01 graphic

0x01 graphic

Ochrona środowiska

0x01 graphic

0x01 graphic

Zdrowie

0x01 graphic

0x01 graphic

Walka z Przestępczością

0x01 graphic

0x01 graphic

Pomoc humanitarna

0x01 graphic

0x01 graphic

Pomoc rozwojowa w ramach ONZ

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

PRAWA CZŁOWIEKA I DEMOKRACJA

0x01 graphic

0x01 graphic

Międzynarodowe konwencje ochrony praw człowieka

0x01 graphic

0x01 graphic

Prawa dziecka

0x01 graphic

0x01 graphic

Rada Praw Człowieka

0x01 graphic

0x01 graphic

III Komitet Zgromadzenia Ogólnego

0x01 graphic

0x01 graphic

Wysoki Komisarz ds. Praw Człowieka

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

Zaloguj się

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

RADA BEZPIECZEŃSTWA NZ
UN Securiy Council (http://www.un.org/Docs/sc/index.html)

Skład
W skład Rady Bezpieczeństwa wchodzi 15 państw, z czego pięć posiada status stałych członków (ChRL, Francja, Rosja, USA i Wielka Brytania). Pozostałe 10 państw wybieranych jest przez Zgromadzenie Ogólne na kadencję dwuletnią, przy czym co roku wybieranych jest pięciu niestałych członków. Członek ustępujący nie może być wybrany na następną kadencję. W celu zachowania reprezentatywności geograficznej Zgromadzenie Ogólne podjęło w 1963 r. decyzję, że państwom Afryki i Azji przysługiwać będzie 5 miejsc, państwom Europy Wschodniej 1 miejsce, 2 miejsca państwom Ameryki Łacińskiej i Karaibów oraz 2 miejsca państwom Europy Zachodniej i z pozostałych regionów.

W roku 2007 nastepujace panstwa sprawuja funkcje niestalych czlonków RB NZ: Belgia, Ghana, Indonezja, Katar, Republika Kongo, Panama, Peru, Republika Poludniowej Afryki, Slowacja, Wlochy. Od 1 stycznia 2008 roku wśród niestałych członków RB NZ znajdą się: Belgia, Indonezja, Panama, RPA, Włochy oraz państwa wybrane w wyborach niestałych członków RB NZ w październiku 2007 r.: Chorwacja, Wietnam, Burkina Faso, Libia oraz Kostaryka.

Polska byla niestalym czlonkiem RB w latach: 1946-47, 1960, 1970-1971, 1982-1983, 1996-1997. Polska jest kandydatem w wyborach niestałych członków RB w 2009 roku.

Organizacja prac
Rada Bezpieczeństwa funkcjonuje w systemie ciągłym, w związku z czym przedstawiciele jej członków muszą być zawsze obecni w siedzibie Rady w Nowym Jorku. Posiedzenia Rady Bezpieczeństwa zwoływane są przez jej Przewodniczącego. Funkcja ta sprawowana jest co miesiąc przez inne państwo członkowskie Rady, w kolejności alfabetycznej nazw państw, zgodnie z alfabetem angielskim. Każdy członek Rady Bezpieczeństwa dysponuje jednym głosem. Decyzje w sprawach proceduralnych zapadają większością 9 głosów. Wszystkie inne decyzje wymagają większości 9 głosów, włączając w to głosy wszystkich stałych członków Rady Bezpieczeństwa. Zasada ta nazywana jest prawem veta, ponieważ sprzeciw jednego ze stałych członków powoduje odrzucenie projektu.

Kompetencje
Najważniejsze kompetencje Rady Bezpieczeństwa to:

utrzymanie międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa (szczególne uprawnienia w tym zakresie wymienione są w rozdziałach VI, VII, VIII i XII Karty NZ),

badanie sporów i sytuacji zagrażających pokojowi oraz rekomendowanie sposobów ich rozwiązania,

stwierdzanie istnienia zagrożeń dla pokoju lub agresji,

decydowanie o zastosowaniu odpowiednich środków w celu przywrócenia międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, w tym zastosowania sankcji ekonomicznych lub użycia siły,

rekomendowanie Zgromadzeniu Ogólnemu NZ kandydata na Sekretarza Generalnego NZ, wybór (wraz ze Zgromadzeniem Ogólnym NZ) sędziów Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości.

Organy pomocnicze
Zgodnie z Kartą Narodów Zjednoczonych Rada Bezpieczeństwa może tworzyć organy pomocnicze, jeśli uzna to za konieczne do pełnienia swych funkcji. Do najważniejszych organów funkcjonujących obecnie przy Radzie, należą:

komitety stałe - Komitet Ekspertów ds. Zasad Procedury (Committee of Experts on Rules of Procedure), Komitet ds. Przyjmowania Nowych Członków (Committee on Admission of New Members);

komitety ad hoc - Komitet ds. Posiedzeń Rady Bezpieczeństwa poza siedzibą ONZ (Security Council Committee on Council Meetings away from Headquarters), Rada Zarządzająca Komisji Narodów Zjednoczonych ds. Kompensacji ONZ (Governing Council of the United Nations Compensation Committee) oraz Komitet Antyterrorystyczny (Counter-Terrorism Committee, powołany rezolucją RB 1373 w roku 2001);

Wojskowy Komitet Sztabowy, utworzony na podstawie art. 47 Karty NZ;

Komitety sankcji (Sanctions Committees) - Komitet rezolucji 751 (Somalia), Komitet rezolucji 918 (Ruanda), Komitet rezolucji 1132 (Sierra Leone), Komitet rezolucji 1267 (dot. Al Kaidy oraz Talibów), Komitet rezolucji 1518 (sytuacja pomiędzy Kuwejtem a Irakiem), Komitet rezolucji 1521 (Liberia);

Komisja Monitorowania, Weryfikacji i Inspekcji NZ (UN Monitoring, Verification and Inspection Commission - UNMOVIC);

Międzynarodowy Trybunał Karny dla Ruandy (International Tribunal for Rwanda);

Międzynarodowy Trybunał Karny dla Byłej Jugosławii (International Tribunal for the Former Yugoslavia).

RB ustanawia ponadto operacje i misje pokojowe.

Reforma
Transformacje systemu międzynarodowego, w tym zmiany w światowym układzie sił, jakie dokonały się w okresie istnienia Organizacji, nie znalazły adekwatnego odzwierciedlenia w składzie RB. Pomimo radykalnego wzrostu liczby członków ONZ (z 51 państw w chwili założenia Organizacji do 191 państw obecnie) skład Rady Bezpieczeństwa uległ zwiększeniu tylko raz, w 1965 r., z 11 do 15 członków. Jednocześnie wzrost oczekiwań państw, które w ciągu półwiecza od przyjęcia Karty Narodów Zjednoczonych uzyskały niekwestionowaną pozycję międzynarodową (Niemcy, Japonia), wnosząc ogromny wkład finansowy i polityczny w realizację celów Narodów Zjednoczonych, dał impuls do podjęcia w ramach ONZ wysiłków reformy instytucjonalnej, której pierwszoplanowym zadaniem stało się rozszerzenie składu RB, a zwłaszcza stworzenie możliwości szybkiego wprowadzenia do Rady nowych członków stałych.

W 1993 r. ZO powołało wyposażony w bezterminowe pełnomocnictwa organ pomocniczy ds. reformy RB pod nazwą Otwarta Grupa Robocza ds. sprawiedliwej reprezentacji i zwiększenia członkostwa Rady Bezpieczeństwa oraz innych kwestii związanych z Radą Bezpieczeństwa. Rezultatem długotrwałych prac Grupy są pozytywne, choć w istocie drugorzędne, zmiany dotyczące metod prac Rady - zwiększenie przejrzystości obrad, lepsza i bardziej otwarta współpraca RB z innymi organami NZ oraz państwami członkowskimi, praktyka odbywania regularnych spotkań członków Rady z przedstawicielami krajów-kontrybutorów operacji pokojowych, a także wzmocnienie roli niestałych członków RB w pracach Rady.

Projekty reformy RB ONZ

Obecny kształt i metody pracy Rady Bezpieczeństwa ONZ odzwierciedlają porządek międzynarodowy i układ sił ustanowiony po II wojnie światowej. Zakończenie zimnej wojny i zmiany geopolityczne, które miały miejsce po 1989 r. nie wpłynęły na zmianę sposobu funkcjonowania RB ONZ. Skład RB ONZ jest taki sam, jak w 1945 r. Reforma Rady powinna zapewnić jej sprawniejsze funkcjonowanie oraz uwzględnić wzrost liczby członków Narodów Zjednoczonych. Reformując RB ONZ należy zapewnić jej większą reprezentatywność, która odzwierciedli aktualną konfigurację sił na arenie międzynarodowej.
Ważną częścią reformy RB ONZ stanie się zwiększenie przejrzystości jej działań, zmiana metod pracy oraz zapewnienie większej demokratyzacji sposobu funkcjonowania. Regionalna grupa Europy Wschodniej, do której należy Polska domaga się uzyskania dodatkowego miejsca w poszerzonej RB ONZ. W ostatnich latach liczba państw należących do grupy Europy Wschodniej gwałtownie wzrosła, a grupa dysponuje zaledwie jednym niestałym miejscem w RB ONZ.
Zdając sobie sprawę z konieczności przeprowadzenia głębokich, jakościowych reform Rady, społeczność międzynarodowa podejmuje wysiłki, mające na celu nadanie nowego kształtu temu organowi ONZ.
Od 59. sesji Zgromadzenia Ogólnego w 2004 r. pojawiają się konkretne projekty rezolucji dotyczące przebudowy Rady Bezpieczeństwa . Do najważniejszych należą:
Projekt G4 (Japonia, Niemcy, Indie i Brazylia) - projekt zakładający zwiększenie ilości miejsc w Radzie o 6 stałych (państwa G4 i 2 państwa afrykańskie) i 5 niestałych członków. Przewidywał on także szerszą reprezentację regionu Europy Środkowo-Wschodniej w poszerzonej Radzie.
Projekt Unii Afrykańskiej jest najbardziej radykalną koncepcją zmian funkcjonowania ONZ, zakłada zwiększenie stałej i niestałej liczby członków Rady wraz z przekazaniem prawa weta nowym stałym członkom RB ONZ.
Projekt grupy Uniting for Consensus (m.in. Pakistan, Włochy, Meksyk, Kanada, Argentyna, Korea Pd., ChRL) postulował poszerzenie RB o 10 nowych niestałych członków, w tym zapewnienie jednego miejsca dla państw Europy Wschodniej.
Projekt tzw. Małej Piątki (Szwajcaria, Lichtenstein, Kostaryka, Jordania, Singapur) - zaproponowany podczas 60. sesji ZO w 2005 r., skupiał się natomiast na poprawie efektywności działań Rady, ograniczeniu stosowania prawa weta przez stałych członków Rady; spotkał się jednak z oporem ze strony stałych członków RB, którzy uznali, że wkracza on w ich wyłączne kompetencje.
Projekt G3 (Niemcy, Indie i Brazylia) - zbliżony koncepcyjnie do projektu G4, także zapewniał państwu z Europy Środkowo-Wschodniej niestałe członkostwo.
Projekty G-4, UA i Małej Piątki zostały przedstawione w formie rezolucji, które nie otrzymały jednak wystarczającego poparcia ze strony ZO ONZ i nie stały się przedmiotem obrad tego organu ONZ.
Podczas obecnie (2007 r.) trwającej 61. sesji ZO ONZ oficjalnie nie zgłoszono projektów dotyczących reformy RB ONZ. Z inicjatywy przewodniczącej 61. ZO ONZ utworzono pięć roboczych grup negocjacyjnych, które zajmują się analizą poszczególnych aspektów reformy Rady Bezpieczeństwa ONZ oraz wypracowaniem odnośnych stanowisk.

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic
0x01 graphic



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
ROLA ONZ W UTRZYMANIU POKOJU NA SWIECIE-PRACA, POLITOLOGIA- materiały
Szczyt klimatyczny ONZ w Kopenhadze[1]
politologia konstytucja
metodologia badan politologicznych konspekt
ONŻ I
polityka-pojecie, Politologia
WY 12 ST, politologia UMCS, I rok II stopnia
pytanie 71 Tryb Stanu, Politologia UW- III semestr, System polityczny rp
pomocna tabelka, Politologia UMCS (2005 - 2010) specjalność samorząd i polityka lokalna, Międzynarod
07, Politologia, Politologia II, Polityka Gospodarcza
Europejska Wspólnota Obronna, POLITOLOGIA PRACA SOCJALNA

więcej podobnych podstron