Akty prawa miejscowego

Akty Prawa Miejscowego 1.03.2003

Prawo miejscowe jest częścią obowiązującego prawa w systemie naszego państwa. Posiada cechy chrakteryzujące tę właśnie koncepcję i istotę naszego prawa. Prawo miejscowe obowiązuje wyłącznie na części terytorium państwa wydane przez organ centralny lub przez organy terenowe.

Są to normy zawierające przepisy prawne powszechnie obowiązujące na określonym terenie, są to też akty zawierające przepisy prawne kierownictwa wewnętrznego.

Rola aktów to tworzenie prawa miejscowego- to akty wydawane przez terenowe organy administracji rządowej o właściwości ogólnej lub szczególnej.

2 rodzaj aktów tworzących prawo miejscowe są to akty stanowione przez organy jst; gminy powiatu, województwa, czyli przez rady, wójtów, prezydentów, burmistrzów, zarządy, sejmik woj., zarząd woj.

Prawotwórcze ter. org. adm. rządowej. Mimo gruntownej reformy strukturalnej i kompetencyjnej władz lokalnych istnieje nadal wielość lokalnych organów administracji specjalnej na szczeblu wojewódzkim np. są to okręgi czy rejony.

Ustawa o terenowych org. adm. rządowej ogólnej bardzo arbitralnie używa terminu `prawo miejscowe', przyporządkowała ona tylko 2 rodzaje aktów prawotwórczych lokalnych mianowicie rozporządzenia wykonawcze i porządkowe. Są one wydawane przez wojewodów. Rozporządzenie porządkowe wojewody jest to akt prawotwórczy powszechnie obowiązujący na obszarze województwa lub jego części, który obejmuje zakresem przedmiotowym sprawy analogiczne jak w przypadku tzw. przepisów porządkowych stanowionych przez jst. Jeśli chodzi o podstawę prawną rozporządzeń porządkowych, istnieje jakby tradycyjne ujęcie, jeżeli chodzi o przepisy tzw. policyjne czy zarządzenia porządkowe, które to nazwy datują się jeszcze z okresu rozbioru. Rozporządzenie porządkowe wojewody może być wydane na podstawie albo ogólnej normy klauzuli kompetencyjnej podanej w tej ustawie w art. 22 i te rozporządzenia nie są traktowane w celu wykonania jakiegoś ustawowego przepisu materialnego, ale regulują one samodzielnie określone stany faktyczne, którymi nie zajął się ustawodawca na szczeblu centralnym. Rozporządzenia te nie są też uzależnione od prawotwórczej działalności rządu czy ministrów. Akty prawotwórcze tych organów naczelnych nie stanowią, więc podstawy prawnej do wydawania rozporządzeń porządkowych wojewody. Czy te rozporządzenia są przejawem rozszerzenia samodzielności wojewody? Tak nie jest. Rozporządzenia porządkowe różnią się od samoistnych miejscowych przepisów prawnych czy statutów tym ze zawsze są wydawane tylko na podstawie normy blankietowej. Można je tylko wydawać w przypadkach nie unormowanych przez inne przepisy prawne, jeżeli jest to niezbędne. Stanowi to b. istotny wskaźnik dla wydawania nakazów, zakazów i to odróżnia te właśnie rozporządzenia od rozporządzeń innego rodzaju - od rozporządzeń wykonawczych. Uregulowanie określonej materii w drodze przepisów ogólnopaństwowych wyłącza regulację w tym zakresie przepisami porządkowymi, więc w tym wypadku możliwości wydawania rozporządzeń porządkowych przez Wojewodę.

Znaczna liczba problemów dotyczących spraw odpowiadających zagadnieniom bezpieczeństwa i spokoju publicznego jest unormowana w przepisach ustawowych jak też ustanowiona jest przez organy naczelne adm. lub też upoważnienie organów lokalnych w tym zakresie do wydawania przepisów np. przepisy drogowe, o ochronie środowiska.

Rozp. Porządkowe podobnie jak rozporządzenia wykonawcze wojewody swym zasięgiem przestrzennym może obejmować całe województwo lub jego część. Pojęcie części województwa może dotyczyć miast jako integralnych jedn. terytorialnych może dotyczyć fragmentów tych terytoriów np. zalesionych obszarów itp.

Wydawanie, więc w określonym przedmiocie i zakresie przestrzennym rozporządzenia porządkowego ze względu na jego pozycję w porządku prawnym uchyla odpowiednie przepisy porządkowe wydawane przez jst.

Rozporządzenia wykonawcze nie ma generalnej podstawy prawnej do wydawania tego typu rozporządzeń, sytuacja jest podobna jak w przypadku przepisów gminnych, które mówią o wydawaniu przepisów porządkowych, to znaczy ze ustawa o ter. org. adm. ogólnej nie stanowi samodzielnej podstawy prawnej do wydawania rozporządzeń wykonawczych. Ustawa ta nie daje, więc upoważnienia do wydawania rozporządzeń wykonawczych. Z przepisów tej ustawy wynika ze przepisy powszechnie obowiązujące na terenie województwa lub jego części wojewoda wydaje na podstawie upoważnień udzielonych w ustawach szczególnych. Nie mogą, więc stanowić podstawy prawnej dla takiego rozporządzenia przepisy tej samej ustawy. Podobnie jak w zwykłych przepisach wymagane jest oparcie się o konkretne przepisy, więc np. upoważnienie zawarte w przepisach ustawy np. „prawo wodne”, czy ustawie o ochronie przyrody.

Jeżeli chodzi o przedmiot rozporządzeń wykonawczych wojewody to trzeba tutaj wykorzystać konstrukcję wcześniej wspomnianych przepisów ustawy powszechnie obowiązującej. W systemie Rad Narodowych (?) Upoważnienie do stanowienia aktów prawa miejscowego w tych ustawach udzielane jest, jeżeli przedmiotem regulacji mają być sprawy o charakterze techniczno- organizacyjnym lub sprawy szczegółowe, które ze swej istoty wymagają uwzględnienia warunków i potrzeb miejscowych lub też ze względu na potrzebę częstych zmian w sposobie regulowania, a więc to będzie świadczyło o specyfice tych właśnie przepisów prawa miejscowego zawartych w rozporządzeniach wykonawczych. Będzie to uzasadnienie dla wydawania tych rozporządzeń wykonawczych.Takie ujecie przedmiotu rozporządzeń wyk. zmniejsza pole przyszłych aktywności prawotwórczych Wojewodów.

Ujęcie przedmiotu rozporządzeń wykonawczych w aspekcie ustawy określającej kompetencje TOARz.- Ogólnej jest jedynie zapowiedzą w kierunku działalności ustawodawczej i innej ewentualnie działalności centralnych organów, jeżeli chodzi o kształtowanie podstaw prawnych do wydawania rozporządzeń wykonawczych przez Wojewodę.

Zarządzenia wojewodów znalazły się poza zakresem aktów prawa miejscowego w rozumieniu w/w ustawy. Nie ma w jej przepisach określenia zarządzenia jako akt uprawa miejscowego. Mówi się ze Wojewoda wydaje rozporządzenia i zarządzenia i decyzje adm. Nazwa zarządzenia występuje tutaj jako tytuł szczególnego rodzaju aktu prawotwórczego- mianowicie dotyczyć może tylko zarządzenia, które wprowadza statut Urzędu Wojewódzkiego i Regulamin Urzędu Wojewódzkiego. Nazwa zarządzenie występuje także w kilku innych ustach traktujących o nadzorze wojewody nad samorządem terytorialnym. Wojewoda może wydawać polecenia służbowe, zarządzenia kierownikom podporządkowanych jednostek. Szczegółowy tryb kontroli rozporządzeń i zarządzeń wojewody określony jest przez szefa rządu Prezesa RM. Nie jest to akt prawotwórczy ani nie jest to decyzja, - czyli akt prawny stosowania prawa. Powołane zarządzenia prezesa RM określa właśnie ze premier może kontrolować wydawanie rozporządzeń i zarządzeń Wojewody. Zarządzenie wojewody podlega, bowiem kontroli przez Prezesa Rady Ministrów, więc zarządzeń woj. nie można traktować jako aktów prawa miejscowego., jest to rodzaj przepisów, które dają możliwość kształtowania tzw. kierownictwa wew.

Kolejnym aktem, który może wydawać Woj. to zarządzenie zastępcze, które jest wydawane w sprawach z dziedziny zadań zleconych j. samorz. Jeżeli woj. Uchyli uchwałę gminy, rady powiatu, w sprawie wydanej z zakresu zadań zleconych adm.,. rządowej to w miejsce zakwestionowanej uchwały może wydać zarządzenie zastępcze. Nie ma więc możliwości żeby jednoznacznie określić, jaki ma charakter prawny zarządzenie zastępcze. Można przyjąć, że charakter prawny danego zarządzenia zastępczego będzie zależał od charakteru prawnego uchylonego aktu prawnego wydanego przez gminę lub powiat. Jeżeli uchylony akt będzie miał charakter ogólny, będzie zawierał normy ogólne, abstrakcyjne, to w takim razie to zarządzenie zastępcze wydane przez woj. będzie miało charakter aktu prawa miejscowego. Trudno też jednoznacznie zakwalifikować Statut Urz. Woj. I Regulamin Org. Ustawodawca wyraźnie wymienia, co woj. powinien szczegółowo określić w zarządzeniu. Są to; nazwa, siedziba wykaz stanowisk dyrektorów wydziałów, zastępców, stanowiska równorzędne, wykaz wydziałów i innych komórek org., oraz zakresy działania wydziałów, wykaz org.i jedn. organizacyjnych, które są podporządkowane woj., lub nadzorowane przez wojew. np. straże, policja. Podobnie jest potraktowana ta kwestia w regulaminach Urz. Woj., które są sprowadzane na podstawie zarządzeń. Więc ww. zarządzenia w sprawie statutu i regulaminu nie są aktami prawa miejscowego, tylko to aktami kierownictwa.

Regulaminy nie wymagają podstawy prawnej w przepisach materialnych, podstawą taką jest przepis tej właśnie ustawy, ma on charakter klauzuli generalnej, która oznacza swobodę normodawczą wojewodów w tym zakresie. Akty prawotwórcze innych lokalnych organów administracji specjalnej, których po reformie ubyło, ale pozostał ogólny nadzór i kierownictwo Wojewody. Te organy mogą wydawać tez przepisy o charakterze normatywnym na swoim terenie, są to np. Urzędy Morskie, Urzędy Górnicze, Zarządy Lasów Państwowych, Dyrekcje Dróg Publicznych itp. Mogą tez wydawać akty prawotwórcze. Sytuację prawną ter. Org. adm. państw ich uprawnień prawotwórczych zawierających przepisy powszechnie obowiązujące na danym terenie regulują ustawy, które powołują te organy. Można wyróżnić 3 rodzaje przepisów prawa miejscowego stanowionych poza systemem samorządu terytorialnego.

• 1 Grupa to przepisy prawa, które jako zarządzenia porządkowe są wydawane przez dyrektorów Urz. Morskich dotyczące regulacji spraw ochrony brzegu morskiego, podst. Prawna dla takiego rodzaju przepisów lokalnych stanowią normy kompetencyjne zawarte w kodeksie Morskim.

• 2 grupa przepisów prawa miejscowego są to zarządzenia czy akty prawne noszące inne nazwy np. postanowienia czy obwieszczenia różnych lokalnych organów adm. specjalnej, regulujące np. granice obszaru górniczego.

• 3 grupa to przepisy wydawane przez organy powołane do zarządzania określonymi działami gospodarki np. Okręgowe urzędy Celne.

Kwestia lokalnych norm pr., które są ustanowione w inny sposób; poprzez wspólne dokonywanie czynności prawotwórczych przez upoważnione do tego organy.Chodzi o kwestę tworzenia w/w norm prawnych, poprzez zawieranie porozumień, umów, w ten sposób można kształtować sytuacje kompetencji i zadań między rozmaitymi organami. Ograniczymy się tylko do ustaw o rządowych org. adm. ogólnej, oraz do ustaw samorządowych. Zarówno ustawa, która kształtuje kompetencje wojew. jak i ustawa o samorządzie gminnym itd. dają możliwość dla zawierania porozumień miedzy wojewodą a org. gminy.

Porozumienia te dotyczą powierzenia prowadzenia w imieniu wojewody niektórych spraw z jego właściwości, w tym jak mówi przepis wydawania decyzji adm. w I instancji. Można zawierać porozumienia, które określają powierzenie zadań przez Wojew. innemu organowi z zakresu samorz. teryt. Zadań, które poprzednio należały do wojew. Wraz z zadaniami organ samorz. teryt. uzyskuje możliwość wydawania decyzji, adm.,czyli jt przykład aktu prawotwórczego.

PODSUMOWANIE;

1. Dobrym pozytywnym rozwiązaniem ustrojowym jest ograniczenie liczby lokalnych org. adm. rządowej w terenie, które są uprawnione do stanowienia przepisów powszechnie obowiązujących. W tej chwili wojewoda może stanowić przepisu powszechnie obowiązujące na danym terenie w odniesieniu do administracji rządowej

2. Kompetencje i status ter. organów adm. specjalnej są niejasne. Nadal funkcjonują liczne okręgowe, regionalne, rejonowe organy adm. specjalnej, które mają uprawnienia do stanowienia lokalnych przepisów powszechnie obowiązujących. Ta sprawa jest w dalszym ciągu nie uporządkowana.

3. Należy negatywnie ocenić formułę generalnego domniemania właściwości wojewodów, jeżeli chodzi o kompetencje prawotwórcze w zakresie kształtowania zadań i kompetencji należących do organów Rad Narodowych (?)

Nie ma jednolitego podręcznika!!!!!!!!!!!

Akty Prawa Miejscowego 15.03.2003

Akty Prawa Miejscowego sa to źródła prawa powszechnie obowiązującego na danym terenie na którym działa organ uprawniony do stanowienia tego prawa. Wydawane przez : ter. org. adm. rządowej, wojewodów, przez organy jst itp.

Przez powszechne obowiazywanie należy rozumieć prawną możliwość regulowania postępowania wszystkich kategorii adresatów , obywateli, organów adm, org.osób prawnych, org. społ. W związku z tym należy odróżnić akt ogólny normatywny od aktu indywidualnego (decyzji administracyjnej). Różnica polega na tym,że jeżeli akt indywidualny reguluje prawne stosunki pomiędzy dana jednostką - adresatem a organem w indywidualnym przypadku, to akt normatywny ustala podstawę prawną mającą regulawać w pewnej kategorii stosunek prawny.

Akty prawa miejscowego obowiazują tylko na terenie obszaru gminy jeśli ustanowione są przez organ gminy, obszaru powiatu itd. Ich moc obowiązujaca nie może przechodzić na sasiednie gminy itp. Gminy uzyskały prawo do stanowienia aktów prawa miejscowego w 1990 r. Konstytucja zalicza prawo miejscowe do źródeł powszechnie obowiązujacego prawa na obszrze daiałania organu któty go ustanowił. Organy samorzadu teryt. i org. adm. rządowej na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawie ustanawiają akty prawa miejscowego, które obowiązują na obszarze działania tych organów. Wydawanie - określa ustawa. Warunkiem wejścia w życie prawa miejscowego podobnie jak zwykłych aktów jest ich ogłoszenie. Obecnie uprawnienia do stanowienia prawa miejscowego przejęły 3 szczeble jst., znajdują się w ustawach ustrojowych dla tego samorzadu, a także w ustawie o administracji rzadowej w województwie, oraz zwykłych ustawach.

Jakie są rodzaje aktów ?

• Akty zawierajace przepisy wykonawcze i akty wydawane na podstawie upoważnień szczegółowych

• Akty zawierajace statuty stanowione na podst. ustaw ustojowych

• Przepisy porządkowe wydawane na podstawie upowaznień generalnych ( Rada Gminy w sprawach niecierpiacych zwłoki zarząd, Wójt, Burmistrz, Prezydent Miasta.

Nie wszystkie uchwały posiadajace nawet cechy aktu prawa miejscowego można by zaliczyć do tego prawa (np. opłata za usługi pogrzebowe).

CHARAKTERYSTYKA:

Na podstawie upoważnień ustawowych gminie przysługuje prawo stanowienia przepisów powszechnie obowiazujacych. Art. 40 ustawy o samorządzie gminnym mówi ze organy mają możliwość stanowienia prawa miejscowego. Dotyczy to różnych zgadnień takich jak: podatki, opłaty lokalne, przepisy mówiace o warunkach sprzedaży napojów alkoholowych, reguły dotyczace czystości i porzadku na terenie gminy, przepisy dot. zagospodarowania przestrzennego. Podatki i opłaty lokalne nie tworzą obecnie jednolitego systemu. Podatek od nieruchomości, od środków transportu, od posiadania psów, i opłata targowa. Całą decyzję w sprawie podatków i opłat Rada Gminy podejmuje w formie uchwały.

Czy Rada może, czy nie przenieść te uprawnienia na organ wykonawczy?

NIE MOŻE!!!

Uchwała musi być podjęta nie później niż w grudniu. Nadanie uchwale Rady Gminy mocy wstecznej jest naruszeniem prawa. Uchwały dotyczace podatków i opłat lokalnych mają charakter przepisów wykonawczych. Odgrywają b. ważną rolę w tworzeniu na terenie gminy polityki gospodarczej. Ustawa mówi o licznych zwolnieniach od podatku od nieruchomości i upoważnia Radę Gminy do wprowadzenia ewentualnie innych zwolnień podmiotowych niż te które sa wprowadzone.

Podatek od środków transportowych na podstawie tejże ustawy stanowią też uchwały przewidujące stawki tego właśnie podatku. Przepisy tej ustawy określają maksymalne stawki dla poszczególnych grup pojazdów, a Rada może wprowadzić dalszy podział grup pojazdów w zalezności od ładowności. Sa tutaj 2 rodzaje zwolnień podatkowych; ulga obejmuje np. środki transportu będące w posiadaniu przedstawicielstw dyplomatycznych, konsularnych. Ponadto Rada może wprowadzić i inne zwolnienia podmiotowe. Rada Gminy na podstawie tej ustawy może podejmować uchwały ustalające podatek od posiadania psów, określajac jednoczesnie wysokość, zasady ustalania, i zwolnienia. W 2000 r. wprowadzono zmiany w ten sposób, że dopuszcza się możliwość nie podejmowania w ogóle uchwały na terenie gminy właśnie tego podatku. Znacznie większe sumy mogą wpłynąć do gminy z poboru opłaty targowej. Opłate tę pobiera się, za każdy dzień sprzedaży od każdego przedsiębiorcy który sprzedaje na targowisku. Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych wprowadza obligatoryjne zwolnienia od tej opłaty,dla podmiotów które są płatnikami podatku od nieruchomości.

Na podst. tej ustawy może być też pobierana opłata miejscowa za korzystne walory klimatyczne czy krajobrazowe. Przed wprowadzeniem tej opłaty gmina powinna wystapić do wojewody z wnioskem o uznanie miejscowości za odpowiadającą tym warunkom. Wojewoda wyrazi swoje zdanie, wpisuje miejscowość do wykazu miejscowości, w których uzasadnione jest pobieranie połaty miejscowej i jednocześnie powiadamia o tym Radę Gminy. Ustawa przewiduje też zwolnienia od tej opłaty, np. podatnicy od nieruchomości posiadajacy domki letniskowe. Rada gminy nie może znosić tych zwolnień ustawowych, można jedynie rozszerzyć ten zakres zwolnień. Opłata administacyjna wpływa do kasy gminnej. Może być ustanowiona uchwałą Rady Gminy, ale jedynie za czynności urzędowe, które nie są objęte przepisami ustawy rozp. Min. Fin.

Inne przepisy prawa miejscowego jakie mogą być wprowadzone na podstawie jeszcze innych ustaw:

• Ustawa o wychowaniu w trzeźwości (80r) przewiduje jako zadanie własne gminy realizowanie programu profilaktyki i rozwiazywanie problemów alkoholowych, a wiec trzeba przyjąć w gminie najpierw przepis prawa miejscowego, który ustala taki problem i ten przykład prawa miejscowego jest ogniwem. Gmina ustala liczbę punktów sprzedaży napojów alkoholowych, które są przeznaczone do konsumpcji poza miejscem sprzedaży. Ilość powinna być dostosowana do potrzeb, ograniczenia w dostępności do alkoholu są określone w programie profilaktyki. Uchwała określajaca zasady usytuowania na terenie gminy miejsc sprzedaży napojów alkoholowych jt przepis prawa miejscowego. Rada musi się kierować warunkami w/w ustawy.

• Najważniejszym aktem prawa miejcowego jest uchwała Rady Gminy w sprawie szczegółowych zasad utrzymania porządku i czystości na terenie gminy, które powinno określić jakie wymagania są stosowane na terenie gminy. Jakie urzadzenia są przeznaczone do odprowadzenia tych odpadów, jak często i kiedy będą odpady usuwane , jakie osoby posiadajace zwierzęta mają obowiązki związane z usuwaniem nieczystości.

• Ustawa najmu lokalu - Uchwała Rady Miasta czy gminy ustala stawkę bazową czynszu regulowanego za m2 powierzchni użytkowej i może wprowadzać procentowe podwyżki lub obniżki stawki bazowej.

Na podstawie samych ustaw ustrojowych Rada Gminy, Powiat będzie mógł wydawać przepisy miejscowe. RG może stanowić następujace akty prawa miejscowego w 4 kompetencach praw;

• przepisy dotyczące wewnętrznego ustroju gminy i jednostek pomocniczych , więc jt. statut gminy.

• gmina może podjąć uchwałę dotyczącą organizacji pracy urzędu jt regulanin organizacyjny

• przepisy dotyczące zarządzania majątkiem

• uchwała dotycząca zasad korzystania z urzadzeń i obiektów użytecznosci publicznej na terenie gminy

• przepisy porzadkowe

POWIAT

• statut

• regulamin

• zarządzanie mieniem

• korzystanie z obiektów użytecznosci publ.

• przepisy porzadkowe

WOJEWÓDZTWO ;

• statut

• i regulamin urzędu marszałkowskiego

• zasady gospodarowania mieniem województwa

• uchwalanie o podatkach i opłatach

Prawo stanowienia przepisów porządkowych mają tylko organy gminy i powiatu.

Uprawnienia do stanowienia przepisów porządkowych nie maja org. samorz. województwa- tymi uprawnieniami dysponuje Wojewoda.

W obu przypadkach jeżeli mówimy o samorządzie , podstawąa prawną są przepisy prawne ustaw ustrojowych. Przepisy porzadkowe są wydawane w oparciu o zwykłe upoważnienia zwane blankietowymi, które mają różna treść dla gminy i dla powiatu.

Przepisy porzadkowe mogą być wydawane jeżeli jest to niezbędne dla ochrony życia i zdrowia obywateli, oraz zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego.

W przypadku powiatu dochodzi jeszcze ochrona środowiska, zapewnienie porzadku publicznego. Ich cechą wspólną jest możliwość wprowadzenia sankcji w przypadku ich nieprzestrzegania - jt kara grzywny. W przypadkach niecierpiących zwłoki te przepisy może też wydać Zarząd Powiatu, Wójt, Burmistrz lub Prezydent Miasta. Zarówno jednak gminne jak i powiatowe przepisy porządkowe muszą być zatwierdzane przez Radę powiatu czy gminy na najbliższej sesji. Nie przedstawione do zatwierdzenia lub zatwierzdone odmownie przepisy przestają obowiazywać. Przepisy porządkowe ogłasza się w sposób zwyczajowo przyjęty, ale jest obowiązek ogłoszenia tych zarzadzeń w Dzienniku Urzędowym Województwa. Przepisy porządkowe stanowione przez Wojewodę powinny korespondować z przepisami porządkowymi wydawanymi na terenie gminy czy powiatu.

Akty Prawa Miejscowego z 29.03.2003 r.

Najdłuższą praktykę w stanowieniu aktów prawa miejscowego mają gminy. Rada gminy może stanowić następujące akty parawa miejscowego;

• Dotyczące wewnętrznego ustroju gminy oraz jednostek pomocniczych - a więc statuty

• Dotyczace organizacji urzędów i instytucji gminnych np. regulamin organizacyjny urzędu gminy, statut gminnego ośrodka pomocy społecznej i inne

• Dotyczące zasad zarządzania mieniem gminnym

• Dotyczące zasad i trybu korzystania z gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej np. targowisk

• Przepisy porządkowe

Rada powiatu może stanowić akty prawa w sprawach;

• wymagajacych uregulowania w statucie powiatu

• szczególnego trybu zarządzania mieniem powiatu

• zasad i trybu korzystania z powiatowych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej

• przepisy porządkowe

Sejmik województwa może stanowić akty;

1. statut Urzędu Wojewódzkiego

2. zsady gospodarowania mieniem województwa

3. zasady i tryb korzystania z wojewódzkich obiektów i urządzeń użyteczności publicznej

4. możliwość uchwalania w granicach określonych ustawami przepisów dotyczących podatków i opłat lokalnych (martwe)

Przepisy porządkowe - prawo stanowienia mają organy gminy i powiatu. Nie maja organy samorządu województwa. Uprawnieniami tymi dysponuje wojewoda. Podstawą prawną ustanowienia przepisów porządkowych są przepisy ustaw ustrojowych samorządu gminnego i powiatowego. Przepisy te są wydawane w oparciu o tzw upoważnienia blankietowe, jednak różniące się w swej treści merytorycznej.

Rada gminy może wydawać przepisy porządkowe jeżeli jest to niezbędne dla ochrony zdrowia lub życia obywateli oraz zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego.

Rada powiatu jeśli to niezbędnie dla ochrony życia , zdrowia lub mienia obywateli, ochrony środowiska naturalnego, albo dla zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publ.

Cechami wspólnymi przepisów porządkowych stanowionych przez gminy i powiaty jest możliwość wprowadzenia sankcji za ich nieprzestrzeganie w postaci kar grzywny wymierzanych w trybie i na zasadach określanych w prawie o wykroczeniach. W przypadkach nie cierpiacych zwłoki przepisy porządkowe może wydawać zarówno zarząd gminy , jak i zarząd powiatu w formie zarządzenia. Podlegają one zatwierdzeniu na najbliższej sesji rady. Tracą moc w razie ich nieprzedłożenia do zatwierdzenia lub odmowy ich zatwierdzenia.

Przepisy porządkowe ogłasza się w drodze obwieszczeń, a także w sposób zwyczajowo przyjęty na danym terenie lub w środkach masowego przekazu. Za dzień ogłoszenia uważa się dzień wskazany w obwieszczeniu. Muszą być ogłaszane w Wojewódzkim Dzienniku Urzędowym.

Tej samej materii spraw uregulowanych w rozporządzeniu porządkowym wojewody nie można regulować powiatowymi lub gminnymi przepisami porządkowymi.

Organy stanowiace prawo miejscowe.

Prawo miejscowe w gminie ustanawia rada gminy w formie uchwały. Odstępstwem jest wydawanie przez zarząd gminy przepisów porządkowych. W powiecie również je stanowi rada powiatu w formie uchwały. Mogą one obowiazywać jedynie na obszarze powiatu. Na szczeblu samorządu woj. Stanowienie prawa miejscowego należy do wyłącznej właściwości sejmiku województwa. Zarząd województwa nie ma uprawnień do stanowienia prawa miejscowego. Samorząd województwa nie może też wydawać przepisów porządkowych. WOJEWODA jest organem zobowiązanym ustawowo do zapewnienia współdziałania wszystkich jedn. org. adm.

Rada gminy, powiatu oraz sejmiki wojewódzkie podejmując uchwały stanowiące prawo miejscowe, realizuja fazę najważniejszą. Czynności poprzedząjace uchwalenie prawa miejscowego to;

1/ inicjowanie projektów aktów prawotwórczych

2/ konsultacja tych projektów

3/ uzupełnianie

Radny może występować z propozycją tworzenia nowych regulacji prawnych z własnej inicjatywy. Niezależnie od ilości radnych występujących z inicjatywą uchwał ich pomysły muszą być rozpatrzone przez właściwe komisje rady gminy. Projekt zgłoszony powinien być zaopiniowany przez właściwy zarząd. Z inicjatywą uchwałodawczą może występować komisja (gminy, pow. wojew.). Ważną rolę w dziedzinie inicjatywy prawotwórczej stanowienia prawa w ogóle spełniają zarządy j.s.t., przewodniczący rad ( gminy lub powiatu) oraz przewodniczący zarządów. W każdym przypadku istnieje konieczność włączenia do prac legislacyjnych radców prawnych, kierowników wydziałów. Prawo zgłaszania wniosków, petycji i skarg w interesie publicznym przysługuje każdemu obywatelowi, wynika to z Konstytucji. Również organizacje społeczne mogą przejawiać inicjatywę. Konsultacja projektów aktów ma na celu zapewnienie ich zgodności z opinią potrzebami i interesami miejscowego społeczeństwa.

Referendum gminne oznacza wyrażenie woli w określonej sprawie w drodze głosowania przez mieszkańców gminy, mających czynne prawo wyborcze. Referendum może być przeprowadzone w każdej ważnej dla społeczności lokalnej sprawie. Samoopodatkowanie mieszkańców nie jest równoznaczne ze stanowieniem prawa miejscowego, jest natomiast formą sprawowania władzy. Przystępujac do opracowania projektu aktu prawa miejscowego należy przede wszystkim rozważyć czy rzeczywiście zachodzi istotna potrzeba wydawania nowego przepisu, a w szczególności ustalić czy dane zagadnienie nie jest już unormowane obowiązującymi przepisami. Normodawca powinien również liczyć się z określonymi warunkami technicznymi. Prawo miejscowe powinno czynić zadość określonym wymaganiom, języka, stylu, przejrzystości, klarowności, kolejności przepisów prawnych itd. Nie jest możliwe przedstawienie wyczerpującego katalogu wszystkich zasad legislacyjnych.

Ogólnie wyróżnia się 3 grupy zasad techniczno- legislacyjnych;

1/ zasada systematyki zewnętrznej

2/ zasady systematyki wewnętrznej

3/ zasady konstrukcji przepisów prawnych

Akty prawa miejscowego stanowione przez rady gmin, powiatów, sejmiki woj. Powinny odpowiadać podstawowym wymogom formalnym. Najważniejszym z nich jest nazwa nagłówkowa, kolejny numer uchwały. Po części nagłówkowej powinna następować klauzula powołujaca podstawę prawną. Kolejność przepisów w danym akcie prawa miejscowego powinna być następujaca;

1/ przepisy ogólne

2/ przepisy szczegółowe

3/ przepisy przejściowe,

4/ przepisy końcowe

Przepisy ogólne powinny określać zakres spraw czyli zakres podmiotowy i przedmiotowy. Przepisy szczegółowe obejmują przepisy prawa materialnego - te przepisy stanowią najobszerniejszą część aktu prawnego. Przepisy przejściowe umieszcza się w akcie prawa miejscowego, wówczas gdy zachodzi potrzeba takiego unormowania. Ostateczną grupę stanowią przepisy końcowe, są to przepisy zmieniajace inne uchwały, przepisy uchylające uchwały, przepisy poruczajace o wejście w życie akty.

Ostatnia grupa dyrektyw techniki legislacyjnej dotyczy budowy przepisów prawnych. Język aktu prawnego powinien cechować się zwięzłością, ścisłością, prostotą; chodzi o łatwość zrozumienia.

Akty prawa miejscowego - wykład z dn. 29.03.2003

POSTĘPOWANIE PRAWOTWÓRCZE W WARUNKACH LOKALNYCH

1. Organy stanowiące prawo miejscowe

Prawo miejscowe jest źródłem powszechnie obowiązują­cego prawa Rzeczypospolitej Polskiej na obszarze organu, który to prawo ustanowił, a więc gminy, powiatu lub woje­wództwa. Przepis konstytucyjny (art. 87 ust. 2) wyraźnie podkreślił i wskazał na doniosłość oraz znaczenie prawne działalności normodawczej samorządowych organów stano­wiących. Tym samym organy samorządowe znalazły konsty­tucyjne potwierdzenie swojej roli i pozycji w całej strukturze państwa i prawa, a szczególnie w systemie demokracji lokal­nej i regionalnej (wojewódzkiej).

Prawo miejscowe w gminie ustanawia rada gminy w for­mie uchwały (art. 41 ust. l ustawy o samorządzie gminnym). Przepis ten jest powszechnie obowiązującą reguła potwier­dzoną między innymi w art. 18 i w innych ustawach szcze­gólnych dotyczących zadań samorządu terytorialnego.

Odstępstwem od tej reguły jest możliwość wydawania przez zarząd gminy w formie zarządzenia jedynie przepisów porządkowych i to tylko w przypadku nie cierpiącym zwłoki (art. 41 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym).

Również art. 42 ust. l o samorządzie powiatowym stano­wi, że „akty prawa miejscowego powiatu stanowi rada powiatowa w formie uchwały, jeżeli ustawa upoważniająca do wydania aktu nie stanowi inaczej”. Rada powiatu może więc stanowić akty prawa miejscowego tylko na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawach (art. 40 ust. l ustawy o samorządzie powiatu). Akty prawa miejsco­wego ustanowione przez radę powiatu obowiązywać mogą jedynie na obszarze powiatu.

Podobnie jak w przypadku gminy zarząd powiatu w przy­padkach nie cierpiących zwłoki może wydać powiatowe przepisy porządkowe.

Zarówno na szczeblu gminy jak i na szczeblu powiatu przepisy porządkowe ustanowione przez zarządy (a więc or­gany wykonawcze) podlegają zatwierdzeniu na najbliższej sesji rady (gminy, powiatu). Tracą one moc w przypadku nie przedłożenia ich do zatwierdzenia na najbliższej sesji lub odmowy zatwierdzenia przez radę. Natomiast termin utraty mocy obowiązującej przepisu porządkowego określa rada (gminy, powiatu).

Na szczeblu samorządu wojewódzkiego stanowienie pra­wa miejscowego należy do wyłącznej właściwości sejmiku województwa (art. 18 ust. l oraz art. 89 ust. l ustawy o sa­morządzie województwa). Zarząd województwa nie ma uprawnień do stanowienia prawa miejscowego. Samorząd województwa nie może też wydawać przepisów porządko­wych. Natomiast upoważnienie do wydawania przepisów po­rządkowych znajduje się w ustawie z dnia 5 czerwca 1998 r. o administracji rządowej w województwie (art. 41 ust. 1). Jak stwierdza Eugeniusz Ochendowski „ustawodawca wyszedł z pewnością z założenia, że w sytuacji wymagającej wydania przepisów porządkowych w województwie lub w jego części - zwykle chodzi o sytuacje wymagające bezzwłocznego dzia­łania - organem właściwym do stanowienia przepisów po­rządkowych jest organ monokratyczny, a więc wojewoda. Wojewoda jest nadto organem zobowiązanym ustawowo do zapewnienia współdziałania wszystkich jednostek organiza­cyjnych administracji rządowej i samorządowej, działających na obszarze województwa oraz organem uprawnionym do kierowania ich działalnością w zakresie zapobiegania zagro­żeniu życia, zdrowia lub mienia, zagrożeniom środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publiczne­go, ochrony praw obywatelskich, a także zapobiegania klęs­kom żywiołowym i innym nadzwyczajnym zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków. W takich nadzwyczaj­nych sytuacjach konieczne może okazać się wydanie przepi­sów porządkowych”.

2. Inicjatywa uchwałodawcza

Rady gmin, powiatów oraz sejmiki województw podejmu­jąc uchwały stanowiące prawo miejscowe realizują fazę naj­ważniejszą, ale fazę ostatnią procesu prawotwórczego. Tym­czasem zanim dojdzie do uchwalenia prawa miejscowego podejmowane są bardzo istotne czynności poprzedzające, do których należy:

1. inicjowanie projektów aktów prawotwórczych,

2. konsultacja tych projektów,

3. uzgadnianie projektów.

Biorąc pod uwagę kolejność chronologiczną to najpoważ­niejszą czynnością na etapie opracowania projektu jest ini­cjatywa uchwałodawcza, będąca jednym z mierników ak­tywności radnego.

Radny może występować z propozycją tworzenia nowych regulacji prawnych z własnej inicjatywy, w oparciu o własne pomysły, jak i opierając się na propozycjach mieszkańców gminy (powiatu, głosy mieszkańców województwa docierają­ce poprzez środki masowego przekazu i pisma) a także wy­korzystując wnioski określonych grup zawodowych, stowa­rzyszeń czy grup nieformalnych. Radny może zainteresować swoją inicjatywą uchwałodawcza innych radnych i miesz­kańców swojej wsi, miasta czy dzielnicy. Artykuł 23 ust. l ustawy o samorządzie gminnym stanowi: „Radny reprezen­tuje wyborców, utrzymuje stałą więź z mieszkańcami oraz ich organizacjami, przyjmuje zgłaszane postulaty i przed­stawia je organom gminy do rozpatrzenia”. Oznacza to, że radny występując z inicjatywą uchwałodawcza nie jest osa­motniony. W wielu przypadkach, jeśli radny będzie działał sam, jego inicjatywa uchwałodawcza może nie być zaakcep­towana. Ustawa o samorządzie gminnym nie wskazuje, czy radny może zgłosić własną inicjatywę uchwałodawcza. Nie­kiedy rady określiły w swych statutach gmin, że z inicjatywa uchwałodawcza może występować jedynie grupa radnych, np. trzech, czterech lub pięciu. W takich przypadkach radny musi szukać sprzymierzeńców. Regulacje prawne są różne.

A oto kilka przykładów:

1. w statucie Gminy Komprachcice (woj. opolskie) wska­zano, że „Radny realizuje inicjatywę uchwałodawczą poprzez komisje bądź kluby radnych” (art. 52 ust. 3 statutu);

2. w Statucie Powiatu Opolskiego (art. 30), postanowio­no, że z inicjatywą uchwałodawcza może wystąpić co najmniej 5 radnych. Podobne rozwiązanie zostało przy­jęte w statucie miasta Opola (powiat grodzki), Statu­cie Powiatu Krapkowickiego⁵¹. Ale już w świetle posta­nowień Statutu Powiatu Namysłowskiego z inicjatywą podjęcia uchwały może wystąpić co najmniej 3 radnych. Podobnie wystarczy 3 radnych do zgłoszenia inicjatywy uchwałodawczej w świetle statutu Powiatu Prudnickiego;

3. art. 46 ust. l Statutu Województwa Wielkopolskiego stanowi, że z inicjatywa podjęcia uchwały może wystą­pić grupa co najmniej 3 radnych, ale w świetle Statutu Województwa Podlaskiego grupa ta musi już liczyć 12 radnych (§ 26 ust. l pkt 3 statutu).

Niezależnie od ilości radnych występujących z inicjatywą uchwałodawcza ich pomysły muszą być rozpatrzone przez właściwe komisje rady gminy (powiatu czy sejmiku).

Projekt uchwały zgłaszany przez grupę radnych powinien być ponadto zaopiniowany przez właściwy zarząd. Taki tryb przewidziany jest między innymi w postanowieniach § 25 ust. 3 wzorcowego statutu powiatu. Jeśli postanowienia art. 26 wzorcowego statutu powiatu zostaną przyjęte w do­słownym brzmieniu w konkretnym statucie - wówczas ini­cjator projektu uchwały powinien dodatkowo dołączyć uza­sadnienie zawierające w szczególności: wskazanie potrzeby podjęcia uchwały, oczekiwane skutki społeczne oraz skutki finansowe uchwały i źródła ich pokrycia. Uzasadnienie takie nie jest hamulcem inicjatyw radnych czy przejawem biuro­kracji. Zabezpiecza natomiast radę przed tworzeniem zbęd­nych uchwał, do końca nie przemyślanych, których realiza­cja mogłaby być niemożliwa.

Statut Województwa Małopolskiego przyjęty uchwała z dnia 30 sierpnia 1999 r. stawia wymóg dołączenia do pro­jektu uchwały uzasadnienia, które powinno:

1. wyjaśniać potrzebę i cel podjęcia uchwały,

2. przedstawiać stan rzeczywisty w dziedzinie, która ma być unormowana,

3. wykazywać różnicę pomiędzy dotychczasowym a pro­jektowanym stanem prawnym,

4. przedstawiać przewidywane skutki społeczne, gospo­darcze, finansowe i prawne,

5. wskazywać źródła finansowania, jeżeli projekt uchwały pociąga za sobą obciążenie budżetu.

Wydaje się, że taki zapis powinien być dokonany w każ­dym statucie gminy, powiatu czy województwa. Im więcej pracy włoży zespół radnych, komisja czy zarząd w przygoto­wanie projektu uchwały przed sesją, tym bardziej trwała powstanie uchwała i nie zajdzie potrzeba jej nowelizacji już po kilku miesiącach.

Z inicjatywą uchwałodawczą występować może również komisja. Prawo to przysługuje zarówno komisjom na szcze­blu gminy, powiatu jak i województwa. Przy rozpatrzeniu wniosku komisji w sprawie podjęcia uchwały powinny brać udział również inne komisje, zainteresowane projektem uchwały ze względu na zakres swoich zadań.

Uwagi do projektu uchwały komisje wyrażają w formie opinii lub koreferatów do projektu. Niekiedy obowiązek przygotowania opinii do projektu uchwały będącej przepi­sem prawa miejscowego wynika z przepisów ustawy stano­wiącej podstawę prawną podjęcia uchwały. Opinie lub koreferaty komisji przeciwdziałają w znacznej mierze formaliz­mowi, często towarzyszącemu aktowi głosowania na sesji.

Ważna rolę w dziedzinie inicjatywy prawotwórczej i sta­nowienia prawa w ogóle spełniają zarządy jednostek samo­rządu terytorialnego, przewodniczący rad (gminnych lub powiatowych, przewodniczący sejmiku) oraz przewodniczą­cy zarządów. Oczywiście opracowanie projektu nie może być pozostawione tylko radnym, komisji czy zarządowi. Niemal w każdym przypadku istnieje konieczność włączenia do prac legislacyjnych aparatu zawodowego: kierowników wydziału (referatu) urzędu, radców prawnych. Te osoby powinny tak formułować projekt uchwały, aby był on przejrzysty, czytel­ny i nie naruszał postanowień obowiązujących innych aktów prawnych.

3. Inicjatywa uchwałodawcza a czynnik społeczny

Prawo zgłaszania wniosków, petycji i skarg w interesie publicznym, własnym lub innej osoby za jej zgodą do orga­nów władzy publicznej oraz do organizacji i instytucji spo­łecznych w związku z wykonywanymi przez nie zadaniami zleconymi z zakresu administracji publicznej przysługuje każdemu obywatelowi na podstawie postanowień art. 63 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Przyjmowanie postulatów od mieszkańców jest też obowiązkiem radnych rad gmin i powiatów, którzy maja ustawowy obowiązek utrzymywania więzi z wyborcami¹³¹. Postulaty te mogą zawierać również wnioski, których reali­zacja będzie wymagała zmiany lub stanowienia nowych ak­tów prawa miejscowego.

Również organizacje społeczne mogą przejawiać inicja­tywy, przedstawiać opinie i wnioski wobec rad gmin i powia­tów i ich zarządów, co wynika w ogólności z roli tych organi­zacji w państwie demokratycznym. Inicjatywy te mogą za­wierać wnioski o charakterze prawotwórczym. Jednak ani ustawa o samorządzie gminnym, samorządzie powiatowym czy województwa w sposób bezpośredni nie reguluje tej problematyki.

Henryk Rot wskazuje, że „samorząd terytorialny powi­nien być tak urządzony, aby stanowił płaszczyznę współdzia­łania różnych sił społecznych, by również z tego współdzia­łania mogły wypływać określone wnioski i inspiracje dla dzia­łalności uchwałodawczej rad miejscowych.

Rozwiązania ustawy o samorządzie gminnym a także po­wiatowym nie poszły w tym demokratycznym kierunku, nie stwarzają instytucjonalnych możliwości i zachęty włączania się w procesy konsultacyjno-opiniodawcze i inne inspirujące szersze grupy członków wspólnoty gminnej czy powiato­wej. Nie rozwiązuje tej problematyki dążenie niektórych rad gmin i miast do ujęcia w statutach sołectw, osiedli czy dzielnic prawa występowania z wnioskami o charakterze opiniotwórczym czy prawotwórczym. Rozwiązaniem mało skutecznym jest również wprowadzony ustawa z dnia 2 lute­go 1996 r. art. 5a w ustawie o samorządzie gminnym, który stanowi, że w wypadkach przewidzianych ustawa lub w in­nych sprawach ważnych dla gminy mogą być przeprowa­dzone na jej terytorium konsultacje z mieszkańcami gminy. Zasady i tryb przeprowadzania konsultacji określać powinna uchwała rady gminy. W większości gmin uchwały takie nie zostały podjęte.

Te różne nieprawidłowości nie oznaczają jednak, że wnioski uchwałodawcze czynnika społecznego są odrzuca­ne. Ich przyjęcie uzależnione jest jednak od stopnia świado­mości politycznej radnych. Rady gmin (i miast) w szczegól­ności, ale również rady powiatów, ich zarządy, komisje oraz radni powinni w swej działalności w szerokim zakresie ko­rzystać ze spostrzeżeń, uwag i pomysłów zawartych we wnioskach i postulatach obywateli, unormować sprawę or­ganizacji i procedury ich przyjmowania i załatwiania w swo­ich statutach (regulaminach)

Szeroko pojęta konsultacja projektów aktów prawotwór­czych ma na celu zapewnienie ich zgodności z opinia, po­trzebami i interesami miejscowego społeczeństwa. Celem konsultacji społecznej jest głębokie poznanie realiów życia, które maja być przedmiotem regulacji prawnej, uzyskanie wiedzy o opiniach i preferencjach obywateli, a także popula­ryzacja działań organu prawotwórczego, pozyskanie sobie możliwie szerokiego poparcia opinii publicznej w przypadku podjęcia decyzji niezbędnej do prawidłowego i efektywnego jej stosowania w praktyce. Z tego punktu widzenia konsul­tacja społeczna jest jednym z istotnych etapów procesu de­cyzyjnego w warunkach demokratycznego państwa prawne­go. Im szerszej konsultacji będzie dokonywał organ pra­wotwórczy, tym mniej będzie przypadków występowania mieszkańców o uchylenie prawa miejscowego z art. 101 ustawy o samorządzie gminnym czy art. 87 ustawy o samo­rządzie powiatowym.

Na uwagę zasługuje fakt, że w wielu ustawach zawierają­cych przepisy będące podstawą do tworzenia prawa miejs­cowego znalazły się przepisy szczególne zawierające wymóg rozpatrzenia wniosków, zarzutów i protestów osób fizycz­nych i prawnych. Do takich ustaw należy między innymi ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu prze­strzennym. Innym pozytywnym przykładem jest wykorzys­tywanie wiedzy i doświadczenia członków gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych przy opracowywa­niu „gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych” przyjmowanych uchwałą rady gminy (miasta) w oparciu o postanowienia ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowywaniu w trzeźwości i prze­ciwdziałaniu alkoholizmowi.

4. Postępowanie referendalne

Ustawa o samorządzie gminnym oraz obowiązująca do dnia 4 listopada 2000 r. ustawa z dnia 11 października 1991 r. o referendum gminnym dopuszczała możliwość bezpo­średniego sprawowania władzy w sprawach ważnych dla gminy. Referendum gminne oznacza więc wyrażenie woli przez mieszkańców gminy, mających czynne prawo wybor­cze, w określonej sprawie w drodze głosowania. W zasadzie referendum może być przeprowadzone w każdej sprawie ważnej dla gminy. Jednakże w sprawach samo opodatkowania mieszkańców na cele publiczne oraz odwołania rady gminy przed upływem kadencji rozstrzyga się wyłącznie w drodze referendum gminnego. Dlatego też niektórzy auto­rzy wskazują na prawotwórczy charakter referendum gmin­nego zwracając szczególną uwagę na możliwość samo opodatkowania mieszkańców gminy. Tymczasem „samo opodatkowanie mieszkańców” nie jest równoznaczne ze stanowie­niem prawa miejscowego. Jest natomiast forma sprawowa­nia władzy. Na taką istotę referendum gminnego wskazują między innymi Zbigniew Leoński, Eugeniusz Ochendowski, Grzegorz Ninard i inni-. Termin „samo opodatkowanie” nie jest znany prawu podatkowemu a także pomijany przez przeważającą część doktryny prawa podatkowego. Żaden inny akt prawny poza ustawą o samorządzie gminnym i o re­ferendum gminnym nie wspomina o samo opodatkowaniu. O charakterze prawnym i treści instytucji prawnej „samo-opodatkowania” możemy dowiedzieć się więcej z uchwał Naczelnego Sądu Administracyjnego. W uchwale z dnia 22 stycznia 199r. NSA przytaczając poglądy teoretyków wymienił podstawowe cechy podatku. Jest to danina pub­liczna ustanawiana jednostronnie przez organ władzy. Dla­tego ma charakter świadczenia przymusowego. Nie jest ona również ekwiwalentem za żadną usługę - podatnik nie może odmówić zapłaty podatku, argumentując, że nie korzysta z finansowanych w ten sposób wydatków publicznych. Po­datkami mogą być tylko świadczenia pieniężne. Zdaniem NSA, przy samo opodatkowaniu, jak sama nazwa wskazuje, trudno mówić o przymusie czy też jednostronnym ustalaniu świadczenia. Przesadza o tym wszakże wola mieszkańców, a nie wykonywanie władczych kompetencji przez organy państwa. Instytucja ta, według NSA, oznacza po prostu gromadzenie przez organy samorządu gminy środków pie­niężnych z wpłat mieszkańców ustalonych w drodze refe­rendum gminnego na cele publiczne ważne dla lokalnej spo­łeczności, np. na budowę wodociągu, oczyszczalni ścieków, świetlicę wiejską itp. Samoopodatkować się mogą wyłącznie mieszkańcy gminy, gdyż tylko oni mogą brać udział w refe­rendum, w wyniku którego przyjmują na siebie obowiązek przekazywania określonych wpłat na cele publiczne. Argu­mentację taką potwierdza uchwała NSA z dnia 13 października 1997 r. Tym samym referendum nie wyczerpuje wszystkich cech przynależnych przepisom prawa lokalnego i nie jest tym przepisem.

Od dnia 4 listopada 2000 r. ustawa o referendum gmin­nym została zastąpiona nową ustawą z dnia 15 września 2000 r. o referendum lokalnym (Dz. U. Nr 88, póz. 985). W sprawach dotyczących referendum gminnego na temat samoopodatkowania nowa ustawa nie wniosła istotnych zmian.

REDAGOWANIE PRAWA MIEJSCOWEGO

Przystępując do opracowania projektu aktu prawa miejs­cowego należy przede wszystkim rozważyć, czy rzeczywiście zachodzi istotna potrzeba wydawania nowego przepisu, a w szczególności ustalić, czy dane zagadnienie nie jest już unormowane obowiązującymi przepisami lub przeanalizo­wać, czy może być rozwiązane środkami pozaprawnymi. Zbyt często i zbyt pospiesznie sięga się po akt prawny, upa­trując w nim jedyną formę działania. Przypisuje się przy tym prawu właściwości, jakich ono nie ma, wiążąc z nim prze­sadną wiarę w jego rzekomą wszechmoc i skuteczność, za­pominając o tym, że wydanie aktu prawnego to dopiero po­czątek, a nie koniec pracy w danej dziedzinie.

Racjonalny normodawca powinien również liczyć się z określonymi warunkami technicznymi. Jeżeli nie ma od­powiednich warunków technicznych, urządzeń, infrastruk­tury technicznej, osprzętu - bez których nie można wyko­nywać określonych zadań i prac w sposób odpowiadający normatywnie ustanowionym standardom ochrony środowis­ka, bezpieczeństwa komunikacji zbiorowej, zachowania ciszy na obszarach zurbanizowanych, to niewiele pomoże najlepiej zredagowany i mający słuszną treść aksjologiczną przepis prawny. Samo wydanie przepisów prawnych nie usunie bra­ków infrastruktury technicznej i społecznej, nie zastąpi drogich inwestycji jak oczyszczalnie ścieków, wodociągi, sieć kanalizacyjna, parkingi i inne urządzenia i instalacje. Wpro­wadzenie aktami prawa miejscowego nakazów i zakazów bez uwzględnienia warunków techniczno-finansowych doprowa­dzi do tego, że przepisy te nie będą przestrzegane. Twórca normy prawnej powinien rozpoznać rzeczywiste potrzeby i możliwości normatywnego wkraczania w określoną dzie­dzinę ludzkich zachowań, niekiedy pozytywnie dla interesu danej zbiorowości regulowanych w drodze pozaprawnych układów norm moralnych, obyczajowych, profesjonalnych itp.

Stosowane przez organy samorządowe środki powinny możliwie najlepiej odpowiadać poczuciu prawnemu społe­czeństwa o celowości lub niezbędności podjęcia działalności w określonej formie, a także powinny być najbardziej eko­nomiczne. Kwestia czy dana sprawa ma być rozwiązana za pomocą środków prawnych czy może bardziej celowa jest działalność organizatorska lub społeczno-organizatorska, powinna być zatem przedmiotem głębokiej analizy. Po po­nad dziesięcioletnim okresie funkcjonowania samorządu gminnego na sprawy te zwrócił uwagę Minister Spraw Wew­nętrznych i Administracji w rozporządzeniu z dnia 27 listo­pada 1998 r. w sprawie wzorcowego statutu powiatu¹¹. Para­graf 26 ust. 2 wzorcowego statutu powiatu otrzymał brzmie­nie: „Do projektu uchwały dołącza się uzasadnienie zawiera­jące w szczególności: wskazanie potrzeby podjęcia uchwały, oczekiwane skutki społeczne oraz skutki finansowe uchwały i źródła ich pokrycia.". Formuła taka została uwzględniona w statutach niektórych powiatów, np. powiatu opolskiego i powiatu krapkowickiego³¹. Niektóre powiaty w swoich sta­tutach ponadto zapisały, że przedkładany pod obrady sesji projekt uchwały powinien zawierać opinię radcy prawnego starostwa, a w przypadku gdy podjęcie uchwały wywołuje skutki finansowe, także opinię skarbnika powiatu. Należy spodziewać się, że taka regulacja statutowa nie będzie trak­towana jako ograniczenie możliwości działania radnych, a posłuży podniesieniu trwałości wydawanych uchwał, w tym także stanowiących prawo miejscowe.

Prawo miejscowe, podobnie jak inne akty prawotwórcze powinny czynić zadość określonym wymaganiom języka, sty­lu, przejrzystości, klarowności i kolejności przepisów praw­nych. Spełnienie tych postulatów, nazywanych umownie za­sadami techniki prawodawczej czy zasadami redagowania prawa czyni akt prawotwórczy zrozumiałym, ułatwia jego wykładnię i stosowanie, a więc w rezultacie sprzyja skutecz­nemu działaniu prawa i praworządności.

Zasady formułowania prawa miejscowego, którym ma być przypisywana określona treść normatywna, nigdzie nie zos­tały dotąd skodyfikowane w sposób adekwatny do rangi za­gadnienia i w sposób dostatecznie efektywny. Liczne próby określenia zasad techniki legislacyjnej stanowią twór dok­tryny prawniczej. Pewne zasady techniczno-legislacyjne za­warte są w licznych przepisach normujących organizację i zadania organów samorządowych (np. w statucie gminy, regulaminie organizacyjnym urzędu gminy a przede wszyst­kim w samych ustawach). Nie ma jednak jednego zwartego aktu prawnego rangi ustawowej kodyfikującego te dyrekty­wy pod kątem potrzeb organów samorządowych.

W dotychczasowym prawodawstwie uregulowano zasady i tryb wydawania aktów prawnych przez naczelne i centralne organy administracji państwowej oraz inne jednostki podleg­łe Radzie Ministrów i Prezesowi Rady Ministrów. Zasady techniki prawodawczej nie zostały jednak skierowane do or­ganów samorządowych, o czym świadczy umieszczone już na wstępie brzmienie § l ust. 2: „Opracowywanie oraz rozpa­trywanie projektów aktów normatywnych ustanawiających prawo miejscowe regulują odrębne przepisy". Nie zmienia to faktu, że w praktyce „Zasady techniki prawodawczej" nie wiążąc organów samorządu terytorialnego bywają przez nie wykorzystywane posiłkowo, wskazują bowiem pewien wzo­rzec i przy odpowiednim zastosowaniu mogą okazać się bar­dzo pomocne. Również teoretycy prawa postulują, aby „Za­sady techniki prawodawczej" były stosowane przy tworzeniu prawa miejscowego przez gminy.

Ogólnie wyróżnia się trzy grupy zasad techniczno-legislacyjnych:

1. zasady systematyki zewnętrznej,

2. zasady systematyki wewnętrznej oraz

3. zasady konstrukcji przepisów prawnych.

1. Zasady systematyki zewnętrznej

Akty prawa miejscowego stanowione przez rady gmin, powiatów i sejmiki województwa powinny odpowiadać pod­stawowym wymogom formalnym. Najważniejszym z nich jest nazwa nagłówkowa. W odniesieniu do prawa miejscowego stanowionego przez gminy, sprawę w sposób nie budzący wątpliwości uregulowała ustawa o samorządzie gminnym w art. 41 ust. l i 2. Zgodnie z aktualnie obowiązującym zapi­sem „Akty prawa miejscowego ustanawia rada gminy w for­mie uchwały" (art. 41 ust. 1). Natomiast „w przypadku nie cierpiącym zwłoki przepisy porządkowe może wydać zarząd (gminy - przypis autora) w formie zarządzenia" (art. 41 ust. 2). Rady gmin stosują więc nazwę ogólną „uchwała" z wyjątkiem uchwał dotyczących przepisów porządkowych, którym nadają tytuł „uchwała porządkowa" lub „uchwała w sprawie przepisów porządkowych" podając te nazwy zgodnie z określeniem w swoim statucie gminy. Nazwę na­główkowa „uchwała" stosuje się również do statutów gmin, statutów sołectw, osiedli i dzielnic oraz regulaminów organi­zacyjnych urzędów gmin (przy czym statuty i regulaminy powinny zawsze stanowić załącznik do uchwały).

Zarządy gmin, gdy chodzi o przepisy porządkowe, stosują nazwę nagłówkowa „zarządzenie" lub „zarządzenie porząd­kowe". Podjętym przez radę gminy uchwałom nadaje się ko­lejne numery, podając cyframi rzymskim numer sesji, cyfra­mi arabskim numer uchwały oraz dwie ostatnie cyfry roku podjęcia uchwały.

Inaczej przedstawia się sytuacja w odniesieniu do aktów prawa miejscowego stanowionego przez samorząd powiatowy. Artykuł 42 ust. l ustawy o samorządzie powiatowym stanowi: „Akty prawa miejscowego powiatu stanowi rada powiatu w formie uchwały, jeżeli ustawa upoważniająca do wydania aktu nie stanowi inaczej". Zapis taki pozwala do­mniemywać, że ustawy szczególne będą pozwalały radom powiatu podejmować akty prawa miejscowego o innej na­zwie niż uchwała. Podobnie jak w gminach powiatowe prze­pisy porządkowe w przypadkach nie cierpiących zwłoki może wydać zarząd powiatu. O ile zarząd gminy wydawał akty prawa miejscowego o nazwie „zarządzenie", o tyle zarząd powiatu będzie mógł stanowić powiatowe przepisy porząd­kowe w formie uchwały. Wprawdzie nie ma na ten temat ustaleń w rozdziale 4 ustawy o samorządzie powiatowym za­tytułowanym „Akty prawa miejscowego stanowione przez powiat", ale za taką nazwą przemawia art. 13 ust. l ustawy: „Uchwały rady i zarządu powiatu zapadają zwykłą większoś­cią głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu rady (zarządu), w głosowaniu jawnym, chyba że przepisy ustawy stanowią inaczej". Numeracja uchwał rady powiatu odbywa się podobnie jak w radach gmin, przy czym sposób ten jest wyraźnie przedstawiony w § 28 wzorcowego statutu powiatu.

Ustawa o samorządzie województwa w artykułach 9, art. 18 ust. l i art. 89 reguluje zasady stanowienia aktów prawa miejscowego przez organy województwa. Ponieważ w świetle postanowień art. 18 ust. l stanowienie aktów prawa miejs­cowego należy do wyłącznej właściwości sejmiku wojewódz­twa - będą to uchwały sejmiku województwa. Zakończeniem części nagłówkowej każdego aktu prawa miejscowego po­winno być krótkie określenie przedmiotu aktu, np. „w spra­wie ustalenia opłaty administracyjnej" lub „w sprawie tere­nów wypoczynkowych".

Po części nagłówkowej (tytułowej) powinna następować klauzula przywołująca podstawę prawną, z której płynie uprawnienie organu samorządowego do wydania tego właś­nie aktu prawnego i w określonym zakresie, określana często mianem „informacji o podstawie normatywnej""¹. Przykła­dem takiej klauzuli jest zdanie: „Na podstawie art. ... ust. ... pkt ... lit. ... ustawy z dnia ... o ... (Dz.U. Nr ..., póz. ...). Nie­którzy autorzy proponują, aby przy tekście zbyt rozbudowa­nym stosować jeszcze tiret (krótka kreska pozioma).

W aktach prawa miejscowego nie wolno powoływać się na przepisy instrukcyjne, wytyczne, okólniki albo nigdzie nie publikowane tzw. „prawo powielaczowe". Podstawą prawną działalności prawotwórczej jest ustawa, a powoływać się na­leży na konkretny artykuł zawierający upoważnienie do wy­dania danego aktu prawa miejscowego.

2. Zasady systematyki wewnętrznej

Zasady systematyki wewnętrznej zalecają, aby systema­tyka ta była oparta na poprawnym podziale przepisów prawnych. Nie jest to struktura zbyt skomplikowana z tej prostej przyczyny, że przepisy prawa miejscowego nie regu­lują zbyt rozległych obszarów stosunków społecznych. Ko­lejność przepisów w danym akcie prawa miejscowego po­winna być następująca:

1. przepisy ogólne,

2. przepisy szczegółowe,

3. przepisy przejściowe,

4. przepisy końcowe.

Przepisy ogólne powinny określać zakres stosunków nor­mowanych aktem, tj. jego zakres podmiotowy i przedmiotowy oraz wyłączenia z tego unormowania, jeżeli są przewidziane, a także zasady wspólne dla dalszych przepi­sów aktu, w szczególności wyjaśnienie znaczenia pojęć uży­tych w dalszej części aktu w wersji skróconej. Zamieszczanie takich objaśnień w przepisach końcowych aktu prawa miejs­cowego należy uznać za nieprawidłowe. Adresat- aktu praw­nego powinien być przygotowany do należytego odczytania aktu. a nie rozszyfrowywać go na nowo po przeczytaniu do końca.

Przepisy szczegółowe obejmują przepisy prawa material­nego, a więc przepisy zawierające konkretne postanowienia (nakazy, zakazy, przyzwolenia) co do zachowania się adresa­tów, przepisy o organach samorządowych lub innych pod­miotach realizujących dany akt prawny, o trybie postępo­wania tych organów (podmiotów). W części aktu stanowią­cego przepisy szczegółowe będącego przepisem porządko­wym mogą być zawarte sankcje (przepisy materialne i pro­ceduralne). Przepisy szczegółowe stanowią najobszerniejsza część aktu prawnego. zawierającą podstawowe dla danej re­gulacji zasady prawa materialnego. Jeżeli są one obszerne -wymagają uporządkowania przez zgromadzenie pokrewnych
zagadnień w poszczególnych jednostkach układu formalnego aktu (paragrafach).

Przepisy przejściowe umieszcza się w akcie prawa miejs­cowego wówczas, jeśli zachodzi potrzeba takiego unormo­wania.

Ostatnia grupę stanowią przepisy końcowe. Umieszcza się je w następującej kolejności:

- przepisy zmieniające inne uchwały (akty prawa miejs­cowego),

• przepisy uchylające uchwały dotychczasowe,

• przepisy poruczające. wykonanie aktu określonym jed­nostkom (organom),

• przepis o wejście w życie aktu.

Wypada przypomnieć, że przepisów końcowych nie należy traktować jako „worka rozmaitości", do którego wrzuca się wszystko, co nie zmieściło się w przepisach ogólnych lub szczegółowych projektu aktu prawa miejscowego.

Dyrektywy systematyki wewnętrznej aktu prawotwór­czego dotyczą również podziału i zasad grupowania przepi­sów danego aktu na paragrafy, ustępy, punkty, litery. Akty prawa miejscowego z reguły nie są na tyle obszerne, aby wymagały, jak to bywa w aktach typu kodeksowego, grupo­wania w rozdziały, działy, części i artykuły.

Po oznaczeniu paragrafu wpisuje się cyfrę arabską z kropką po niej. Jednakże jeśli piszemy paragraf i jego nu­mer w odrębnej linii (a po nim nie następuje treść) po cyfrze kropki nie dajemy. W ramach paragrafu tekst dzielimy na ustępy, oznaczone cyfrą arabską z nawiasem po niej. Treść w poszczególnych ustępach może być podzielona i oznaczo­na literami.

Wskazane jest aby wszelkie regulacje natury technicznej, drobiazgowej (np. szczegółowe wykazy zadań, mapy, tabele) zamieszczane były w załącznikach.

Zgodnie z zasadami techniki biurowej podpis pod aktem prawa miejscowego umieszcza się pod treścią aktu z prawej strony. W przypadku stosowania załączników, podpisuje się jedynie akt macierzysty.

3. Zasady konstrukcji przepisów aktu prawotwórczego

Ostatnia grupa dyrektyw techniki legislacyjnej dotyczy budowy przepisów prawnych jako zdań języka prawnego.

Normy prawne jawią się nam za pośrednictwem tekstów prawnych, które są formułowane w języku prawnym. Język prawny trzeba odróżnić od języka prawniczego, to jest od tego języka, w którym formułuje się wypowiedzi dotyczące zagadnień prawnych, np. komentarze do ustaw lub uchwał, opinie prawne, omówienia przepisów.

Aby język prawny dobrze spełniał funkcje przekazu woli uchwałodawcy, musi cechować go styl zapewniający właści­we sformułowanie sensu aktu prawa miejscowego. Musimy mieć na uwadze fakt, że dyspozycja normy prawnej „wzywa" jej adresata do określonego zachowania się, że normy praw­ne mają najczęściej formy nakazu lub zakazu określonego zachowania się. Te właściwości prawa ukształtowały styl ję­zyka prawnego. Nie jest to język namowy, apelu lub próśb, ale chłodny, konkretny, rzeczowy, a czasem wręcz szorstki i ostry. Ten właśnie styl języka prawnego odzwierciedla to, że używający go narzuca swą wolę, że żąda od adresatów norm prawnych określonego zachowania się.

Technika legislacyjna stawia określone postulaty wobec języka aktów prawnych. Styl prawny ma zapewnić przepi­som ich większą jasność i ostrość, ma zapewnić także zro­zumiałość przepisów. Trzeba więc pamiętać o podstawowej zasadzie redagowania tekstu krótkimi, zwięzłymi zdaniami, przy użyciu prostych, ale nie wieloznacznych wyrazów. Zda­nia należy budować z zachowaniem obowiązujących reguł gramatyki języka polskiego. Język aktu prawnego powinna cechować zwięzłość, ścisłość, prostota i łatwość zrozumie­nia. Zwięzły, to znaczy używający jak najmniej wyrazów, ścisły - to odpowiadający dokładnie pojęciom, jakie prawo­dawca chce wyrazić, prosty - to znaczy należycie uporząd­kowany, nie zawiły i w końcu zrozumiały.

Osiągnięciu tego celu sprzyjać będą następujące zasady redagowania aktów prawnych pod względem językowym:

1) redakcja przepisów powinna być zwięzła i ścisła, nie kazuistyczna, lecz syntetyczna, niezbyt jednak oderwana od sytuacji typowych. Ujęć syntetycznych nie należy posuwać tak daleko, by wytwarzały niejasność i nie­pewność stanu prawnego;

2) należy używać jednakowych wyrazów i terminów prawnych dla oznaczenia jednakowych pojęć. Przy wy­borze między różnymi wyrażeniami na oznaczenie tego samego pojęcia należy dać pierwszeństwo wyrażeniom przyjętym w aktach o charakterze zasadniczym, np. kodeksach, ustawach;

3. należy unikać wyrazów wieloznacznych oraz wyrazów, których treść i zakres nie mogą być przedmiotowo oznaczone, a także unikać terminów technicznych nie będących w powszechnym użyciu;

4. należy objaśniać wyrazy, co do których zachodzi moż­liwość różnego ich pojmowania. Nie należy w zasadzie nadawać wyrazom lub zwrotom znaczenia innego niż powszechnie przyjęte;

5. tekst aktu prawnego powinien odpowiadać zasadom poprawności językowej. Należy przestrzegać układu wyrazów przyjętego w języku polskim oraz unikać dłu­gich zdań złożonych, z wieloma zdaniami podrzędnymi. Nie należy używać neologizmów, chyba, że jest to niezbędne do wprowadzenia nowego pojęcia, nie mające­go odpowiednika w języku polskim. Zmiany ustrojowe i gospodarcze dokonane w ostatnim dziesięcioleciu spowodowały, że język zaroił się od wielu wyrazów po­chodzenia angielskiego, nie zawsze potrzebnych, a ma­jących odpowiedniki w języku ojczystym. Sytuacja ta wywołała potrzebę uchwalenia ustawy o ochronie języ­ka polskiego. Po wejściu w życie ustawa ta wprowadzi obowiązek posługiwania się poprawnym językiem pol­skim w działalności publicznej i obrocie prawnym. Nie chodzi tu jednak o sankcje wynikające z nieprzestrze­gania w przyszłości ustawy, ale o samą kulturę języ­kową.

Wprawdzie dotychczas nie stwierdzono uchylenia aktu prawa miejscowego na skutek zredagowania go w sposób niezgodny z zasadami techniki legislacyjnej, ale sady admi­nistracyjne coraz częściej w swoich wyrokach wskazują na nieprawidłowości z tego zakresu.
Akty prawa miejscowego wykład I

Należy odpowiedzieć na pytanie: jak w całym systemie prawa, które obowiązuje w naszym kraju należy rozumieć prawo miejscowe?

Opowiedzenie się za konkretną doktryną prawną jest ważne z dwóch powodów:

1. ze względów instrumentalnych - nie można wypowiedzieć sensownych uwag na temat prawa bez określenia, co to jest prawo

2. ze względów zasadniczych - ważne jest rozwinięcie i pogłębienie argumentów przemawiających za określoną teorią naszego porządku prawnego jako układu, który jest wspólny

Spór o koncepcje prawa i o to, co należy zaliczyć do źródeł prawa nie dotyczy czystej idei, rozumianej w prawoznawstwie. Chodzi w tym sporze o bardzo ważne sprawy praktyczne, które wiążą się z zagadnieniami doktrynalnymi. W dyskusjach dotyczących koncepcji prawa powszechnie operuje się względem na praworządność postępowania organów państwowych i obywateli. Twierdzi się, że utożsamianie prawa z regułami słuszności, z wytycznymi polityki państwa i instrukcjami władzy, może prowadzić do woluntaryzmu. Tak, więc „wywnioskowywanie” norm prawnych z tego rodzaju nieostrych pojęć może prowadzić do legalizacji bezprawnych działań czy to organów adm. państwowej czy samorządu terytorialnego czy też innych podmiotów, które mają kompetencje w zakresie tworzenia prawa (np. spółdzielnie mieszkaniowe, samorządy zawodowe).

Idąc tym tokiem myślenia należy opowiedzieć się za koncepcją zamkniętego systemu prawa, czyli wersją struktury prawa ustawowego, która odnosi się do całości naszego systemu prawa, a więc także do systemu prawa miejscowego, (jako podsystemu całego systemu prawnego). Ta koncepcja charakteryzuje się dwoma najistotniejszymi cechami:

1. przyjmuje się, że prawo jest porządkiem zamkniętym, które sam wyraża liczne szczegółowe zasady mówiące o tym, jakimi sposobami tworzyć, uzupełniać oraz jakie elementy składają się na system prawny

2. podstawowymi składnikami gatunkowymi prawa są nie poszczególne przepisy czy normy, ale zbiory tychże właśnie przepisów czy norm, czyli ustawy, rozporządzenia, uchwały, czyli ściśle akty normatywne, prawotwórcze.

Tak, więc aktem prawotwórczym jest akt wydany, uznany przez organ państwa czy inny kompetentny podmiot np. wydany przez organ samorządu terytorialnego, przez który to organ nadawana jest moc obowiązującą normy.

W odniesieniu do tak rozumianego systemu prawa można by powiedzieć, że prawo miejscowe jest częścią obowiązującego w naszym państwie systemu prawnego.

Prawo miejscowe to jest prawo, które obowiązuje wyłącznie na części terytorium państwa, wydane przez organ centralny lub organy terenowe.

Nie można wyłączyć zakresu prawa miejscowego określonych aktów prawnych, o ile spełniają warunki aktu prawotwórczego wydanego przez kompetentny organ lokalny (np. gminny, wojewódzki, okręgowy, rejonowy). Inaczej mówiąc dla uniknięcia sporów i wątpliwości należy objąć pojęciem prawa miejscowego wszystkie rodzaje aktów prawotwórczych pochodzące od organów państwowych, samorządu terytorialnego i innych kompetentnych podmiotów o ograniczonym terytorialnie zakresie działania. Tak, więc obejmujemy pojęciem prawa miejscowego akty prawotwórcze:

• bez względu na to jak się nazywają (czy to jest uchwała, czy przepisy gminne, czy zarządzenie, czy statut, czy regulamin)

• bez względu na typ (czy są to przepisy powszechnie obowiązujące na danym terenie, czy też przepisy tzw. kierownictwa wewnętrznego)

• bez względu na sposób tworzenia, charakter podmiotu kompetentnego (czy to organ samorządu terytorialnego, czy to organ rządowej adm. ogólnej czy też organ adm. morskiej, celnej, leśnej).

Tryb kreowania prawa miejscowego:

1 forma: jednostronne decyzje tworzące to prawo

Jest to czynność konwencjonalna kompetentnego organu państwa, przez którą ten organ lub inny podmiot nadaje mu zobowiązującą normie lub zespołowi norm, które mają charakter generalny o abstrakcyjny, czego odzwierciedleniem jest ustawa

2 forma: czynności dwu- lub wielostronne (np. porozumienia)

Zgodne, co do treści kreowanie normy postępowania w dostatecznym stopniu generalne i abstrakcyjne dokonane przez dwa lub więcej podmiotów, odzwierciedleniem, czego może być np. umowa międzynarodowa, porozumienie rad miast, gmin, powiatów.

Definicja stanowienia prawa albo poprzez jednostronne decyzje albo poprzez czynności wielostronne odnosi się do modelowego ujęcia prawa ustawowego, który to system cechuje się:

• istnieje hierarchia norm, która wyraźnie jest uzależniona wobec relacji wobec ustawy

• wszelkie akty prawotwórcze powinny być stanowione na podstawie upoważnienia zawartego w ustawie i powinny być zgodne z ustawą, co do zakresu i kierunku unormowań (także więc prawo miejscowe, czy to tworzone w sposób jednostronny czy w sposób dwustronny np. porozumienia też powinny charakteryzować się tą cechą)

• tryb stanowienia wyznaczony jest przez normy prawne systemu obowiązującego prawa

• założenie o rozdzielności tworzenia i stosowania prawa

Jaka jest typologia miejscowych aktów prawnych?

Pojęciem prawa miejscowego należy objąć dwojakiego rodzaju akty:

1. normy zawierający przepisy powszechnie obowiązujące na określonym terytorium

2. akty zawierające przepisy prawne kierownictwa wewnętrznego czyli wewnętrznie obowiązujące w układzie organizacyjnym np. samorządu terytorialnego

Demokratyczne państwo powinno zmierzać do przekazywania zadań dot. Problemów środowiskowych lokalnym wspólnotom. Najpoważniejszą przyczyną jaka w naszych warunkach wydaje się przemawiać za tworzeniem organom miejscowym odpowiednio szerokiej możliwości stanowienia prawa to jest funkcja umacniania samorządności.

Wszystkie formy działania stosowane przez organy terenowe stanowią pewną uzupełniającą się całość. Żadna z form działania nie może być traktowana w oderwaniu od innych. Wszystkie powinny być tak stosowane, aby jednostki samorządowe spełniały swój główny cel - dbały o skuteczne zaspakajanie zbiorowych potrzeb lokalnych, aby dbały o wszechstronny rozwój terenu, aby współdziałały z organami państwa, terenowymi organami adm. rządowej.

Akty prawa miejscowego:

• akty wydawane przez terenowe organy adm. rządowej (czy to organy o właściwości ogólnej, czy też organy o właściwości specjalnej

• akty wydawane przez organy j.s.t. (gminy, powiatu, województwa)

• inne akty normatywne wydawane na podstawie szczególnych upoważnień ustawowych np. spółdzielnie

Charakterystyka aktów prawa samorządowego wydawanych przez terenowe organy adm. rządowej

Mimo gruntownej reformy strukturalnej i kompetencyjnej władz lokalnych, która została rozpoczęta w 1990 r. Jedynie unormowania zawarte w ustawie o terenowych organach rządowej adm. ogólnej są uporządkowane, jeżeli chodzi o kwestie prawotwórczych kompetencji dla wojewody. Nie można takiej pozytywnej oceny odnieść do kwestii uprawnień innych lokalnych organów adm. rządowej. Wprawdzie likwidacja ówczesnych rad narodowych, pozbawienie dyrektorów tego właśnie urzędu uprawnień prawotwórczych oznacza przeniesienie do historii pewnych niejasności w zakresie stanowienia prawa miejscowego, to jednak właśnie ten układ, ten stan prawny, jeżeli chodzi o kompetencje do stanowienia prawa na szczeblu lokalnym poza wojewodą - ten układ nie jest klarowny. Istnieje ponadto nadal wielość lokalnych organów adm. specjalnej. Na szczeblu wojewódzkim są to na przykład okręgi czy mniejsze jeszcze rejony. I mimo reform z roku 1990 i 1998 nie został naruszony podział terytorialny obszaru kraju dla celów specjalnych. Tak więc podział specjalny nie został dostosowany do podziału zasadniczego naszego państwa.

AKTY PRAWOTWÓRCZE WOJEWODY

• rozporządzenia wykonawcze

• rozporządzenia porządkowe

Rozporządzenie porządkowe

Jest to akt prawotwórczy, powszechnie obowiązujący na terenie województwa lub jego części (kilka gmin czy miast albo fragment miasta czy gminy), który obejmuje zakresem przedmiotowym sprawy analogiczne jak w przypadku przepisów porządkowych stanowionych przez j.s.t.

Podstawą prawną rozporządzeń porządkowych jest art. 22 ustawy o terenowych organach adm. rządowej ogólnej. Rozporządzenia te regulują samodzielnie określone stany faktyczne, którymi nie zajął się ustawodawca na szczeblu centralnym. Rozporządzenia te nie są uzależnione od prawotwórczej działalności rządu czy ministrów (bo akty wydawane przez te organy nie stanowią podstawy prawnej do wydawania rozporządzeń porządkowych wojewody). Można by zatem powiedzieć, że rozporządzenia porządkowe są przejawem rozszerzenia samodzielności wojewody.

Rozporządzenie porządkowe różni się od samoistnych miejscowych przepisów prawnych, choćby tym, że te ostatnie wydawane są zawsze na podstawie normy blankietowej. Rozporządzenia porządkowe można bowiem wydawać w przypadkach nieunormowania przez inne przepisy prawne, jeśli jest to niezbędne.

Wydanie w określonym przedmiocie i zakresie przestrzennym rozporządzenia porządkowego, ze względu na jego pozycję w porządku prawnym, uchyla odpowiednie przepisy porządkowe wydawane przez j.s.t. (zatem w okresie obowiązywania rozporządzenia porządkowego wydanego przez wojewodę - wydanie innego przepisu porządkowego przez j.s.t. nie uchyla mocy obowiązywania aktu wydanego przez wojewodę).

Rozporządzenia wykonawcze

Nie ma generalnej podstawy prawnej do wydawania tego typu rozporządzeń. Ustawa o rządowej adm. ogólnej nie stanowi samodzielnej podstawy prawnej. Wymagane jest oparcie się o konkretne przepisy (np. upoważnienie zawarte czy to w przepisach ustawy prawo wodne, czy prawo budowlane itd.). Ogromną listę tych ustaw przedstawia ustawa o podziale kompetencji pomiędzy rządowe organy adm. i samorządy terytorialne.

Przedmiot regulacji rozporządzeń wykonawczych to sprawy o charakterze techniczno organizacyjnym albo sprawy szczegółowe, które z uwagi na swą istotę wymagają uwzględnienia warunków i potrzeb miejscowych albo też ze względu na potrzebę częstych zmian w sposobie ich regulowania.

Takie ujęcie przedmiotu rozporządzę wykonawczych zmniejsza aktywność prawotwórczą wojewody.

Zarządzenia wojewody

Znalazły się poza zakresem aktów prawa miejscowego w rozumieniu ustawy o rządowej adm. ogólnej w terenie. Nie ma w przepisach tej ustawy określenia „zarządzenie” jako aktu prawa miejscowego. Mówi się tylko, że wojewoda wydaje rozporządzenia, zarządzenia i decyzje adm. Zarządzenie oznacza szczególnego akt, tj. akt, który wprowadza statut urzędu wojewódzkiego oraz regulamin urzędu wojewódzkiego. Nie jest zatem rozporządzenie ani aktem prawotwórczym, ani też decyzją (czyli aktem stanowienia prawa). Jest to rodzaj przepisu kształtującego zagadnienia kierownictwa wewnętrznego.

Zarządzenie zastępcze wojewody

Termin ten też budzi pewne wątpliwości. Zarządzenie zastępcze wojewoda może wydawać w sprawach z dziedziny zadań zleconych jednostkom samorządowym i jeżeli wojewoda uchyli uchwałę organu gminy czy rady powiatu właśnie wydanej w sprawie zadań zleconych, to może w to miejsce wydać zarządzenie zastępcze. Nie ma zatem możliwości jednoznacznie określić charakteru prawnego zarządzenia zastępczego. Można przyjąć, iż charakter prawny danego zarządzenia zastępczego będzie zależał od charakteru prawnego uchylonego aktu prawnego wydanego przez gminę czy powiat. Jeżeli ta uchwała np. będzie miała charakter ogólny, tj. będzie zawierała normy ogólne, abstrakcyjne, to i zarządzenie zastępcze będzie miało charakter ogólny.

Statut urzędu wojewódzkiego i regulamin organizacyjny

W zarządzeniu wojewoda powinien określić następujące elementy, które są istotne dla statutu wojewódzkiego:

1. nazwę i siedzibę urzędu

2. wykaz stanowisk dyrektorów wydziałów i ich zastępców oraz stanowiska równorzędne

3. wykaz wydziałów i innych komórek organizacyjnych oraz zakresy ich działania

4. wykaz organów lub jednostek org. które są podporządkowane wojewodzie lub nadzorowane przez wojewodę (np. straż, policja)

Podobnie kwestia jest uregulowana jeśli chodzi o regulaminy urzędów wojewódzkich, które są wprowadzane właśnie na podstawie zarządzenia wojewody.

Oba te akty nie stanowią aktu prawa miejscowego, są natomiast aktem kierownictwa wewnętrznego. Nie wymagają one podstawy prawnej w przepisach materialnych, podstawę taką stanowi przepis o terenowych organach adm. rządowej ogólnej.

Akty prawotwórcze innych lokalnych organów adm. specjalnej

• urzędy morskie

• urzędy górnicze

• urzędy celne

• zarządy lasów państwowych

• dyrekcje dróg publicznych i inne

Wydawane przez te organy akty prawa są powszechnie obowiązujące na danym terenie. A możliwość wydawania przez nie aktów prawa regulują przede wszystkim ustawy powołujące te organy. Możemy wyróżnić 3 rodzaje przepisów wydawanych przez te organy:

1 - będą to przepisy prawa, które jako zarządzenia porządkowe są wydawane przez dyrektorów urzędów morskich (dotyczy np. regulacji spraw ochrony brzegu morskiego, czy utrzymania porządków na terenie portów morskich. Podstawę prawną dla takiego rodzaju przepisów stanowią normy kompetencyjne zawarte w kodeksie morskim).

2- będą to zarządzenia i akty noszące inne nazwy (np. postanowienia czy obwieszczenia) różnych lokalnych organów adm. specjalnej regulujące np. granice obszaru górniczego, sposób korzystania z ruchu żeglownego, ustalanie sieci szkolnej dla obszaru działania kuratora oświaty

3- będą to przepisy wydawane przez organy powołane do zarządzania określonymi działami gospodarki np. czy i w jakim zakresie będą mogły okręgowe urzędy celne wydawać przepisy obowiązujące na ich terenie działania.

Lokalne normy prawne, które są stanowione w inny sposób tj. poprzez wspólne dokonywanie czynności prawotwórczych przez upoważnione do tego organy adm. Chodzi tu o kwestie tworzenia norm prawnych poprzez zawieranie porozumień, umów.

Zarówno ustawa, która kształtuje kompetencje wojewodów, jak i ustawy samorządowe dają możliwość dla zawierania porozumień pomiędzy wojewodą a organem gminy. Porozumienia dotyczą powierzenia prowadzenia w imieniu wojewody niektórych spraw (zadań) z jego właściwości. Wraz z tymi zadaniami ten organ samorządu terytorialnego uzyskuje możliwość wydawania decyzji adm.

Podsumowując należy stwierdzić, że

1. istotne jest ograniczenie lokalnych organów adm. rządowej w terenie, które są uprawnione są stanowienia przepisów powszechnie obowiązujących

2. nadal funkcjonują terenowe, regionalne, okręgowe organy adm. specjalnej, które są wyposażone w gestie normodawcze

3. generalne domniemanie właściwości wojewody, jeżeli chodzi o kompetencje prawotwórcze w zakresie, należące uprzednio do kompetencji rad narodowych

Dr Tor poleca jako lekturę ustawy o terenowej adm. rządowej (że niby fragmentarycznie, ale ja mu nie wierzę, bo potem na egzaminie będzie amba)

Akty prawa miejscowego wykład II 2003.03.15.

Akty prawa miejscowego w świetle postanowień art. 87 ust.2 Konstytucji są „ źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej na obszarze działania organów, które ją ustanowiły”. Akty prawa miejscowego mogą być wydawane przez administrację rządową oraz organy samorządu terytorialnego. Wojewoda wydaje akty prawa miejscowego w formie rozporządzeń, uzgadnia też projekty tychże aktów prawa miejscowego wydawanego przez administrację niezespoloną, najczęściej w formie przepisów porządkowych.

Organy samorządu terytorialnego wydają akty prawa miejscowego w formie uchwał. Uchwały są aktami normatywnymi kolegialnych organów administracji samorządowej (rad gmin, rad powiatów, sejmików wojewódzkich). Większość uchwał to akty normatywne mające charakter wewnętrzny i obowiązujące tylko jednostki organizacyjne podległe organowi podejmującemu uchwałę. Charakter aktów prawa miejscowego mają uchwały stanowione na podstawie ustaw zawierających przepisy do wydawania aktów prawa miejscowego. Stanowienie prawa miejscowego regulują 3 ustawy ustrojowe dotyczące samorządu:

• ustawa o samorządzie województwa

• ustawa o samorządzie powiatowym

• ustawa o samorządzie gminnym

Akty prawa miejscowego stanowione przez organy samorządu terytorialnego to przede wszystkim przepisy wykonawcze, przepisy porządkowe i statuty.

Akty prawa miejscowego są obowiązującymi źródłami prawa obok innych źródeł obowiązujących na obszarze całego państwa do których należą: konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia.

Jedna z podstawowych cech prawa miejscowego jest ograniczenie jego działania do obszaru, na którym działa organ uprawniony do stanowienia prawa miejscowego.

Przez określenie akty prawa miejscowego należy rozumieć przepisy prawne powszechnie obowiązujące na oznaczonej części terytorium państwa i tylko wtedy, gdy wydawane są przez organ samorządu terytorialnego lub terenowe organy administracji rządowej.

Przez powszechne obowiązywanie należy rozumieć prawną możliwość regulowania postępowania wszystkich kategorii adresatów prawa: obywateli, organów państwowych, osób prawnych, organizacji społecznych.

Należy odróżnić akt ogólny, normatywny, od aktu indywidualnego (decyzji administracyjnej)

Różnica między tymi typami aktów prawnych polega na tym, że podczas, gdy akt administracyjny indywidualny reguluje prawne stosunki między organem a daną jednostką

W indywidualnym przypadku, to akt normatywny ustala normę prawną mającą regulować pewnej kategorii stosunek społeczny mogący powstać między organem a każdą jednostką.

Akty prawa miejscowego jako akty normatywne nie mogą odnosić się do konkretnej, jednostkowej, niepowtarzalnej sytuacji. Muszą posiadać cechy ogólności i abstrakcyjności. Obowiązują jednak na terenie obszaru gminy, jeżeli ustanowione są przez organy gminy, na obszarze powiatu, jeżeli ustanowione są przez powiat, oraz na obszarze województwa w przypadku ustanowienia przez samorząd województwa. Ich moc obowiązywania równocześnie nie może przechodzić na sąsiednie gminy, powiaty czy województwa.

Podstawy prawne tworzenia prawa miejscowego.

Po utworzeniu samorządu terytorialnego organy samorządowe w gminach uzyskały prawo do wydawania przepisów gminnych na podstawie ustawy z dnia 08.03.1990r. o samorządzie terytorialnym. Na podstawie Konstytucji przepisy te stały się aktami prawa miejscowego.

Konstytucja stanowi, że organy samorządu terytorialnego oraz terenowe organy administracji rządowej na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawie ustanawiają akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze działania tych organów.

Zasady i tryb wydawania ich określa ustawa. Warunkiem wejścia w życie tych aktów jest ich ogłoszenie. Obecnie uprawnienia do stanowienia aktów prawa miejscowego przez trzy szczeble samorządu terytorialnego znajdują się zarówno w ustawach ustrojowych tego samorządu jak i w ustawie o administracji rządowej w województwie oraz w ustawach zwykłych.

Rodzaje aktów prawa miejscowego

• akty zawierające przepisy wykonawcze, to jest akt wydawany na podstawie upoważnień

szczegółowych ( stawki podatku, opłaty lokalne)

• akty zawierające statuty- stanowione na podstawie ustaw ustrojowych, przepisy zawarte

w tych ustawach stanowią podstawę prawną do tworzenia statutów gmin, powiatu, województwa, jednostek pomocniczych, zasad zarządu mieniem, zasady i tryb korzystania z obiektów i urządzeń użyteczności publicznej będących własnością samorządową

• przepisy porządkowe wydawane na podstawie upoważnień generalnych. Prawo do ich wydawania posiada Rada Gminy, a w sytuacji nie cierpiącej zwłoki również zarząd gminy, Rada Powiatu, a w sytuacji nie cierpiącej zwłoki zarząd powiatu. Na szczeblu wojewódzkim prawo ich wydawania przysługuje tylko wojewodzie.

Trzeba pamiętać jednak o tym, ze nie wszystkie uchwały posiadające cechy aktu prawa miejscowego można zaliczyć do tego prawa. Trudne przypadki interpretacji tegoż zagadnienia występują i mogą być rozstrzygane przez NSA lub Sąd Najwyższy.

Najdłuższą praktykę w stanowieniu aktów prawa miejscowego ma rada gminy działająca od 27.05.1990r. Ustawa o samorządzie gminnym na podstawie upoważnień ustawowych dopuszcza możliwość tworzenia prawa miejscowego, która dotyczy m. in. podatków, opłat lokalnych, przepisów dotyczących sprzedaży napojów alkoholowych, czystości i porządku na terenie gminy, planu zagospodarowania przestrzennego.

Prawo miejscowe stanowione na podstawie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.

Podatki i opłaty lokalne nie tworzą w Polsce obecnie zwartego, jednolitego systemu. Poza ustawą z 12.01.1991r. o podatkach i opłatach lokalnych podatki regulowane są innymi ustawami, dotyczy to:

-podatku rolnego

-podatku leśnego

-opłat eksploatacyjnych

-opłat adiacenckich

Powyższa ustawa reguluje sprawy:

-podatku od nieruchomości

-podatku od środków transportu

-podatku od posiadania psów

-opłatą targową, opłatą miejscową, oraz opłatą administracyjną

Prawo miejscowe w sprawie podatków i opłat lokalnych rada gminy podejmuje w formie uchwały, nie może przenieść uprawnień do stanowienia tych uchwał na inne organy, np. zarząd. Zgodnie z zasadą, że prawo nie działa wstecz rada gminy powinna podjąć uchwałę w sprawie podatków i opłat nie później niż w grudniu, aby przepisy mogły obowiązywać od 01.01. roku następnego. Uchwały dotyczące podatków i opłat lokalnych mają charakter przepisów wykonawczych i odgrywają ważną rolę w tworzeniu na terenie gminy polityki gospodarczej. Podejmowanie uchwał dotyczących wysokości stawek oraz zwolnień od podatków może wpłynąć na ożywienie gospodarcze i zachęcać lub odstraszać i zniechęcać podmioty gospodarcze do podejmowania działalności gospodarczej, przyciągać lub nie kapitał zagraniczny, wpływać na wysokość bezrobocia.

Największe znaczenie finansowe wśród podatków lokalnych ma podatek od nieruchomości.

Obciąża się nim zarówno osoby fizyczne, osoby prawne jak też jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej. Rada gminy określa wysokość stawek podatku od nieruchomości z tym, że podatek nie może przekroczyć wysokości stawek zapisanych w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych. Stawki podatku od nieruchomości ustalone przez radę gminy nie mogą być niższe niż 50% górnych granic stawek podatkowych w powyższej ustawie. Ustawa wprowadza również liczne zwolnienia od podatku od nieruchomości, a ponadto upoważnia radę gminy do wprowadzenia jeszcze innych zwolnień podmiotowych niż te wymienione w ustawie. Przygotowując projekt uchwały od podatkach od nieruchomości należy bardzo wnikliwie zapoznać się z ustawą, ponieważ uchwała uchylana rozstrzygnięciem nadzorczym wojewody miałaby bardzo niekorzystne skutki na wysokość dochodów budżetowych. W sferze stanowienia podatków nie stosuje się zasady „ co nie jest zakazane, jest dozwolone”, lecz zasadę, że „ dozwolone jest tylko to, co prawo wyraźnie przewiduje”.

Następna kwestia dotyczy podatku od środków transportowych. Na podstawie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych rada gminy stanowi uchwały ustalające stawki do powyższego podatku. Opodatkowaniu tym podatkiem podlegają:

-samochody ciężarowe o wyższej ładowności

-ciągniki o określonej ładowności

-przyczepy i naczepy o określonej ładowności

-autobusy

Przepisy tej uchwały określają maksymalne stawki dla poszczególnych grup pojazdów. Rada gminy w uchwale może wprowadzić dalszy podział pojazdów w zależności od ładowności samochodów ciężarowych, czy miejsc w autobusie. Przepisy ustawy wprowadzają dwa rodzaje zwolnień podatkowych. Ulgi obejmują środki transportu będące w posiadaniu przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych. Ponadto rada gminy może wprowadzić inne zwolnienie- dotyczą one na ogół pojazdów będących w posiadaniu jednostek organizacyjnych służących do realizacji zadań własnych gminy.

Kolejnym podatkiem, który może ustalać rada gminy podejmując uchwałę jest podatek od

posiadania psów, określając jednocześnie wysokość tego podatku, zasady jego ustalania, zwolnienie oraz terminy płatności, zasady poboru podatku oraz wysokość wynagradzania dla inkasentów. Biorąc pod uwagę niechęć mieszkańców do płacenia tego podatku oraz niskie stawki w roku 1999 i 2000 ustawodawca wprowadził zmianę do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, która dopuszcza możliwość nie podejmowania w ogóle uchwały o podatku od posiadania psów.

Znacznie większe sumy wpływają do budżetu gminy z poboru opłaty targowej. Opłatą tę pobiera się od osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek nie posiadających osobowości prawnej dokonujących sprzedaży na targowiskach. Ustawa określa, że targowiskiem są wszelkie miejsca w których prowadzony jest handel, w szczególności z ręki, koszów, stoisk, wozów konnych, przyczep, pojazdów samochodowych, a także sprzedaż zwierząt, środków transportowych i części do nich. Opłatę targową pobiera się za każdy dzień sprzedaży na targowisku. Ustawodawca ustalił ją dość wysoką. Maksymalnych opłat nie powinna pobierać żadna gmina, ale przy podejmowaniu uchwał powinna przeanalizować obroty i dochody korzystających z targowiska. Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych wprowadza obligatoryjne zwolnienia od opłaty targowej m.in. dla osób fizycznych, prawnych i jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej, które są podatnikami podatku od nieruchomości w związku z nieruchomościami lub obiektami budowlanymi nie złączonymi trwale z gruntem położonymi na terenie targowiska.

Także na podstawie w / wym. Ustawy może być pobierana opłata miejscowa. Opłatę tą

Można wprowadzić jedynie w miejscowościach posiadających korzystne właściwości klimatyczne, walory krajobrazowe oraz warunki umożliwiające pobyt osób w celach wypoczynkowych, zdrowotnych lub turystycznych. Opłata miejscowa ma charakter podatku

Konsumpcyjnego od dochodu od osób fizycznych, przebywających czasowo w miejscowościach turystycznych lub wypoczynkowych. Przed wprowadzeniem tego podatku gmina powinna wystąpić do wojewody z wnioskiem o uznanie miejscowości za turystyczną lub wypoczynkową. Następnie, gdy uzyska on pozytywną opinię jest przesyłany do ministra właściwego do spraw ochrony środowiska, wówczas wojewoda wpisuje miejscowość do wykazu miejscowości, w których uzasadnione jest pobieranie powyższych opłat, zawiadamia radę gminy, która następnie może dopiero podjąć uchwałę o wprowadzeniu powyższej opłaty. Ustawa przewiduje jednak wiele zwolnień ogólnych o charakterze podmiotowym lub przedmiotowym, np. zwolnienie dyplomatyczne oraz mające charakter socjalny a także zwolnienie dla podatników od nieruchomości posiadających domek letniskowy. Rada gminy nie może znosić zwolnień ustawowych lub zawężać ich katalogu, może jednak uchwałą rozszerzyć zakres zwolnień poza wymienionymi w ustawie.

Następną opłatą, którą może wprowadzać podejmując uchwałę rada gminy jest opłata administracyjna. Dochody wpływające do kasy rady gminnej z tego tytułu nie są zbyt duże. Opłata ta może być ustanowiona w drodze uchwały rady gminy ale jedynie za czynności urzędowe, które nie są objęte przepisami ustawy i rozporządzeniem ministra finansów w sprawie opłaty skarbowej. Chodzi o czynności urzędowe podjęte przez podległe radzie gminy organy na wniosek zainteresowanych taką czynnością.

Podstawowym uprawnieniem rady gminy jest uchwalanie każdego roku gminnego programu profilaktyki i rozwiązania problemów alkoholowych na podstawie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Program ten w świetle orzecznictwa NSA nie jest przepisem gminnym, ale jest ogniwem w tworzeniu tego prawa. Równocześnie rada gminy może stanowić przepis prawa miejscowego uchwałą określającą zasady usytuowania na terenie gmin miejsc sprzedaży napojów alkoholowych oraz warunków ich sprzedaży. W tym zakresie nie istnieją ograniczenia podmiotowe lub przedmiotowe. Poprzez usytuowanie miejsc sprzedaży należy rozumieć określenie za pomocą norm technicznych położenia punktu sprzedaży (odległości od niektórych obiektów).

Ustawa o utrzymaniu w czystości i porządku w gminach w gminach określa:

1. zadania gminy w zakresie utrzymania czystości i porządku

2. obowiązki właścicieli nieruchomości oraz podmiotów z nimi zrównanych w zakresie zapewnienia czystości i porządku

3. warunki udzielania zezwoleń na działalność polegającą na usuwaniu, wykorzystaniu i unieszkodliwianiu odpadów komunalnych, prowadzeniu działalności ochronnej przed zwierzętami bezdomnymi oraz prowadzeniu schronisk dla bezdomnych zwierząt

Najważniejszym aktem prawa miejscowego jest tutaj uchwała rady gminy w sprawie szczegółowych zasad utrzymania czystości i porządku na terenie gminy.

Uchwałą reguluje następujące zagadnienia:

1. wymagania w zakresie utrzymania czystości i porządku na terenie nieruchomości

2. rodzaje urządzeń przeznaczonych do gromadzenia odpadów komunalnych na terenie nieruchomości oraz na drogach publicznych, a także zasad ich rozmieszczania

3. sprawy częstotliwości, zasad i sposobu usuwania odpadów komunalnych z nieruchomości oraz innych terenów przeznaczonych do użytku publicznego

4. obowiązki osób utrzymujących zwierzęta domowe, mających na celu ochronę przed zagrożeniem lub uciążliwością dla ludzi oraz przed zanieczyszczeniami terenów przeznaczonych do wspólnego użytku

5. zasad utrzymania zwierząt gospodarskich na terenach wyłączonych z produkcji rolniczej, w tym także zakazy ich utrzymania na określonych obszarach i w poszczególnych nieruchomościach

6. wyznaczenie obszarów podlegających obowiązkowej deratyzacji i terminów jej przeprowadzania

Przed podjęciem uchwały jej projekt powinien być przekazany powiatowemu inspektorowi sanitarnemu do zaopiniowania.

Kolejne prawo to prawo miejscowe dotyczące najmu lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych. W uchwale rady gminy (miasta) ustala się bazową stawkę czynszu regulowanego za 1m powierzchni użytkowej, wprowadza w ujęciu procentowym podwyżki lub obniżki wysokości stawki bazowej w zależności od usytuowania lokalu mieszkalnego oraz wprowadza objaśnienia niezbędnych pojęć istotnych co do sposobu naliczania czynszu.

Akty prawa miejscowego stanowione na podstawie samorządowych ustaw ustrojowych.

Na podstawie ustawy o samorządzie gminnym rada gminy może stanowić następujące akty prawa miejscowego:

• dotyczące wewnętrznego ustroju gminy oraz jednostek pomocniczych, a więc statut gminy, oraz statuty sołectw, dzielnic i osiedli

• dotyczące organizacji urzędów i instytucji gminnych, np. regulamin organizacyjny urzędu gminy, statut gminnego ośrodka pomocy społecznej i inne

• dotyczące zasad zarządu mieniem gminnym

• dotyczące zasad i trybu korzystania z gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej, np. targowisk, basenów kąpielowych, kortów tenisowych i innych

• przepisy porządkowe

Na podstawie ustawy o samorządzie powiatu może stanowić akty prawa miejscowego w sprawach:

• wymaganych uregulowania w statucie powiatu

• szczególnego trybu zarządzania mieniem powiatu

• zasad i trybu korzystania z powiatowych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej

• przepisy porządkowe

Na podstawie ustawy o samorządzie wojewódzkim sejmik wojewódzki może stanowić akty prawa miejscowego, a w szczególności:

• statut województwa

• zasady gospodarowania mieniem wojewódzkim

• zasady i tryb korzystania z wojewódzkich obiektów i urządzeń użyteczności publicznej

• możliwość uchwalania w granicach określonych ustawami przepisów dotyczących podatków i opłat lokalnych, ale w praktyce jednak stanowienie podatków i opłat lokalnych jest domeną samorządu gminnego

Przepisy porządkowe

Prawo stanowienia przepisów porządkowych mają organy gminy i powiatu, nie mają tych uprawnień organy samorządów województwa. Z kolei uprawnieniami tymi dysponuje wojewoda. W obu przypadkach podstawą prawną ustanowienia przepisów porządkowych są przepisy ustaw ustrojowych samorządu gminnego i powiatowego. Przepisy te wydawane są w oparciu o tzw. upoważnienie blankietowe.

Ustawa o samorządzie gminnym stanowi: „...rada gminy może wydać przepisy porządkowe jeśli jest to niezbędne do ochrony życia lub zdrowia obywateli oraz dla zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego...”. Natomiast ustawa o samorządzie powiatowym stanowi: „...rada powiatu może wydać powiatowe przepisy porządkowe, jeśli jest to niezbędne dla ochrony życia, zdrowia lub mienia obywateli, ochrony środowiska naturalnego albo dla zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego o ile przyczyny te występują na obszarze więcej niż jednej gminy...”

Cechą wspólną przepisów porządkowych stanowionych przez gminy i powiaty jest możliwość wprowadzania sankcji za ich nieprzestrzeganie w postaci kar grzywny wymierzonych w trybie i na zasadach określonych w prawie o wykroczeniach.

W przypadku nie cierpiącym zwłoki przepisy porządkowe może wydać zarówno zarząd gminy, jak i zarząd powiatu w formie zarządzenia. Zarówno gminne jak i powiatowe przepisy porządkowe podlegają zatwierdzeniu na najbliższej sesji rady ( gminy, powiatu). Tracą one moc w razie nie przedłożenia ich do zatwierdzenia na najbliższej sesji rady lub odmowy ich zatwierdzenia.

Termin utraty mocy obowiązującej przepisu porządkowego określa rada (gminy, powiatu). Przepisy porządkowe ogłasza się w drodze obwieszczeń a także w sposób zwyczajowo przyjęty na danym terenie lub w środkach masowego przekazu. Za dzień ogłoszenia przepisów porządkowych uważa się dzień wskazany w obwieszczeniu. Niezależnie od wymienionej powyżej formy ogłoszenia przepisów porządkowych, obligatoryjnie muszą być ogłoszone w dzienniku urzędowym.

W przypadku uregulowania danej materii w rozporządzeniu porządkowym wojewody nie można tej samej materii regulować powiatowymi bądź gminnymi przepisami porządkowymi, o ile oczywiście rozporządzenie porządkowe obowiązuje w danym powiecie bądź w danej gminie. Rozporządzenie porządkowe wojewody może obowiązywać na obszarze całego województwa lub też tylko na jej części. Mimo, iż zadania powiatu nie mogą naruszać zakresu działania gmin trzeba jednak przyjąć iż uregulowania określonej materii w drodze powiatowych przepisów porządkowych wyłącza możliwość regulacji tej samej materii przez gminne przepisy porządkowe. Tego wymaga hierarchia źródeł prawa. Podkreślić jednak należy, że powiatowe przepisy porządkowe mogą być wydawane tylko wówczas, gdy przyczyny ich wydania występują na obszarze więcej niż jednej gminy

1. źródła prawa

2. rodzaje aktów

3. formy wykonyw.zadań:

4. Pojęcie prawa miejscowego- cechy

5. uzasadnieniu projektu uchwały

6. Ogłaszanie i obowiązki prawa miejscowego

7. nadzór

I. Źródła prawa miejscowego:

1.konstytucja-okresla zadania i kompetencje organ. Admin. Publicz.iinnych podmiotów wykonujących zadania admin.pub. w szczególności wskazujejakie aktynormatywne sa żródłami prawa.określa zasady kontroli i nadzoru nad.j.s.t.okresla przesłanki wskazujące na mozliwość dopuszczalnej ingerencji admin. Publ. I ograniczenie w wyjatkowych przypadkach wolności i praw człowieka i obywatela.(gdy jest to konieczne dla bezpieczeństwa i porządku publ., ochrony środow.,zdrowia, moralności publ,wolności i praw innych osób)wymienia 5 źródeł prawa powszechnie obowiąz..

2.ustawy-sejm uchwala zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustaw.liczby posłów, chyba, że konst.przewiduje inną większość.Sejm jest jedynym organem mającym prawo uchwalania ustaw.inicjatywa przysługuje posłom,senatowi, prezydentowiRPi radzie Min.oraz grupie co najmniej 100.000obywateli mających prawo wybierania do sejmu, projekty wnoszone przez komisje sejmowe lub 15posłów.Ustawy mówią o podejmow. Uchwał prawa miejscowego.Warunkiem wejścia w życie ustawy jest jej ogłoszenie w Dz.Ustaw Rpol.

3.ratyfikowane umowy międzynarod.-po ogłoszeniu w DZ.Ustaw RP.są bezpośrednio stosowane, przejawia się najczęściej w formie traktatów, umów i porozumień.Umowa staje się źródłem prawapo jej ratyfikacji(państwo przyjmuje obowiązek przestrzegania umowy) i ogłoszeniu.Ratyfikacja należy do Prezyd.,a niekiedy wymaga zgody wyrażonej w ustawie, ma I przed ustawą krajową w przypadku jej kolizji z umową.Dla org.j.s.t. waznym aktem prawa jest Europ.Karta Sam.Teryt.podpisana przez państwa członkowskie Rady Europy w celu współdział.w rozwiązyw. spraw lokalnych-przepisy instrukcyjne.

4.rozporządzennia- wydawane na podstaw. upoważnień ustawowych o charakterze specjalnym lub generalnym, uszczegóławia ustawę.wchodzi w życie w ter.14 dni po ogłoszeniu w Dz.U.RP.Wydają je:Prezydent,Rmin.min.kierujący działem admin.rządowej,Kraj.Rada Radiof.i Telew.,Przew.Kom.Badań Naukowychi Kom.Integr.Eur.

5. rozporzadzenia z mocą ustawy wydaw. przez Prezyd.RP w czasie stanu wojennego

Akty prawa miejscowego-mogą być wydaw. przez admin.rządową , samorząd., wojewodę -formie rozpoprzadzeń,uzgadnia projekty aktów prawa miejscowego wydaw.przez admin. niezespoloną w formie przepisów porządkowych(np.przez dyr.urzędów morskich).

Uchwały są aktami kolegialnych organów-rad gmin, rad powiatów i sejmików województw., wojewodę. Podstawy prawne tworzenia prawa miejscowego:-na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawie.

-ustawa z 5.06.98r:o sam.województwa Dz.U.Nr 91 poz.576

-ustawa z 5.06.98r.o sam.powiat.Dz.U.Nr 91 poz.578

-ustawa z 8.03.90r.o sam.gminnym

-ustawa z 5.06.98r. o admin. rzadowej w wojew.

-inne ustawy zwykłe zawierające przepisy stanowiące podst. prawną do tworzen. prawa miej.

II. Rodzaje aktów prawa miejsc.

1)akty zaw. przepisy wykonawcze:uchwały w sprawie wys.opłat lokalnych i podatków, o utrzymaniu czystości i porzadku w gminie, sprzedaży napojów alkoholowych, planu zagospodarowania przestrzennego

2)akty zawierające statuty-na podstawie ustaw ustrojowych sa to statuty gminy, powiatu,województwa, jednostek pomocniczych

3)przepisy porządkowe-na podstawie upoważnień generalnych w sprawach nie cierpiącej zwłoki(zarząd gminy, rada powiatu, a w sprawach nie cierpiących zwłoki zarząd powiatu, na szczeblu wojewódzkim-wojewoda. Wydawane są na podst. Upoważnienia blankietowego mogą być wydawane dla ochrony życia, zdrowia,mienia obywateli, zapewnienia porządku, spokoju,i bezpiecz.publ.Jest tu możliwość wprowadzenia sankcji za ich nieprzestrzeganie w postaci kar grzywny na zasadach okresl. w prawie o wykroczeniach. Wydawane są w formie zarządzenia i podleg. Zatwierdzeniu na najbliższej sesji(gminy,powiatu)termin utraty mocy obowiązuj. okresla rada.Ogłasza się je w drodze obwieszczeń i w sposób zwyczaj. przyjęty na danym terenie lub w środkach masow. przekazu.Muszą być ogłoszone w woj. Dz. Urzędowym. Uchwały powiatowe mogą być wydaw. tylko gdy przyczyny ich wydania wystepuja na obszarze więcej niż 1 gminy.

Akty prawa miejscowego to przepisy wykonawcze, porzadkowe i statuty.

III. Formy wykonyw.zadań:

1)akty normatywne powszechnie obow.i typu wewnętrznego, są to: wewnętrzny ustrój gminy i jednostek pomocniczych-statuty gminy,sołectw, osiedli, dotyczące organiz.urzędu i instyt.gminnych, statut gminnego Ośrodka pom.Społ., zasad zarządu mieniem gminy, zasad i trybu korzystania z gminnych obiektów i urządzeń użyt.publicznej np. targowiska, baseny, korty tenis., przepisy porządkowe.

2)akty planowania różnego rodzaju np.zagospodar.przestrzenne,plany wieloletnie, strategie

3)akty majace postac decyzji asdmin. skierowane do podmiot.znajdujących się w strukturze samorz.

4)zawieranie porozumień

5)zawieranie umów

6)twoprzenie związków miedzygminnych, powiatowych,spółek zo.o., spółek akcyjnych

7)inne formy prawne

IV. Pojęcie prawa miejscowego: cechą jest ograniczenie jego działania do obszaru na którym działa organ uprawniony do stanowienia prawa miejscowego.Nie może odnosić się do konkretnej jednostki, cechą jest że są ogólne i abstrakcyjne, ustalaja normy prawne majęce regulować pewne kategorie,stosunek społeczny między organem a nieznana jednostką.,lub ogranicza krąg adresatów np.podatek od środków transportowych dotyczy posiadaczy sam.ciężar.

Prawo miejsc.winno się cechować: prawnym językiem,stylem,przejrzystością, klarownością, kolejnością przeopisów prawnych.Język aktu prawnego powinna cechować zwięzłość, ścisłość,prostota i łatwość zrozumienia.

Zasady techniczno-legislacyjne:

1)zasada systematyki zewnętrznej

2)zasada „ wewnetrznej

3)zasada konstrukcji przepisów prwnych

1,zasada systematyki zewnętrznej-wymogi formalne,najważniejsza nazwa nagłówkowa nie budząca watpliwości,uchwałom nadje się kolejne numery, podając cyfry rzymskimi nr sesji, cyfry arabskie nr uchwały, 2 ostatnie cyfry rok podjęcia.opatruje się uchwałę datą posiedzenia rady. Sposób numeracji uchwał okreslony jest w statucie.

Uchwały rady i zarządu powiatu zapadają zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustaw.składu rady . Po części nagłówkowej nastepuje klauzula przwołujaca podstawe prawną(ustawę).

2)zasada systematyki wewnetrznej-poprawny podział przepisów prawnych, 1)przepisy ogólne,2)przep.szczególne 3)przejściowe,4)końcowe.Ogólne okreslaja zakres stosunków normow. Uchwałąjest to zakres podmiotowy i przedmiotowy oraz wyłączenia z tego unormowania.Szcegółówe-zawier.konkretne postanowienia (nakazy,zakazy,przyzwolenia).

Przejściowe-jeżeli zachodzi taka koniecznośc.Końcowe-zmieniające inne uchwały, uchylające uchwały dotychczasowe, poruczające wykonanie aktu okreslonym jednostkom, przepis o wejściu w życie aktu.

Prawo stanowione na podstawie ustawy o podatkach lokalnych

Podatek rolny, leśny, opłaty eksploatacyjne(prawo górnicze i geolog.),opłaty adiacenckie(ustawa o gosp.nieruchomościami). , podatek od nieruchomości, od środków transportowych, od posiadania psów, opłata targowa (pobierana za każdy dzień sprzedaży na targowisku), miejscowa(właściwości klimatyczne,krajobrazowe,wypoczynkowe)na podstawie opinii ministra i wpisu wojewody do wykazu miejsc. W których uzasadnione jest pobieranie opłaty) i administracyjna(za czynności urzędowe nie objęte w przepisach ustawy o opłacie skarbowej)ma ona charakter fakultatywny i wykorzystywana jest w ogranicz. Zakresie, nie może być pobierana za czynności gdzie pobierana jest opłata skarbowa, za czynności nie wynikające z zadań organów gminy . Rada gminy powinna podjąć uchwały w sprawach podatków i opłat nie później niż w grudniu, aby mogły obowiązywać od 1 stycznia.Sa to przepisy wykonawcze, największe znaczenie ma tu podatek od nieruchomości mający wpływ na wysokośc dochodów budżetowych.

Na podstawie ustawy o wychowaniu w trzeźwości:

Podstawowym uprawn.jest uchwalanie każdego roku programu profilaktyki i rozwiązyw. problemów alkoholowych(nie stanowi prawa miejscow.jest ogniewm w tworzeniu tego prawa), ustala liczbę pubktów sprzed.alkoholu,uchwała określaj.zasady usytuow. miejsc sprzedaży alkoholu,można wprowadzić czasowy zakaz sprzedaży alkoholu.

Samorząd powiatowy- rada powiatu może stanowić w sprawach:

1) wymagających uregulowań w statucie powiatu

2)szczególnego trybu zarządzania mineiem powiatu

3)zasad i trybu korzystania z powiat. Obiektów i urzadzeń użyt. publ.

4)przepisy porządkowe

Sejmik wojewódzki może stanowić:

1)Statut województwa

2)zasady gospodar.miniem wojewódzkich obiektów i urządzeń użyt. publ.

3)możliwość uchwalania w granicach określ. Ustawami przepisów dot. podatków i opłat lokalnych(martwa litera prawa gdyż w tych sprawach uchwały podejm.samorządy)

Inicjatywa uchwałodawcza:

Czynności poprzedzaj.podejmow. uchwał to:

1)inicjowanie projektów aktów prawotwórczych

2)konsultacja projektów

3)uzgadnianie projektów

Radny może wystepować z propozycja tworzenia nowych regul. prawnych z własnej inicjatywy,społeczności, inicjatywa-pomysł winna byyć rozpatrzona przez właściwe komisje. Komisje mogą wystep.(gminy, powiatu,województwa).Zarządy j.s.t. i Przew.Rady (rady, powiatu, sejmiku)i przew. Zarządów.

V. W uzasadnieniu projektu uchwały podaje się

1)wyjaśnienie potrzebę i cel podjecia

2)przedstaw. stanu rzeczywistego który ma być uregulowany

3)wykazać różnice pomiędzy dotychczasowym a projektowanym stanem prawnym

4)przedstw.przewidyw. skutki społęczne,gospod.,finansowe i prawne

5)wskazać źródła finans.jeżeli będzie obciążenie budżetu

Komisje opiniuja projekt uchwały lub wydają koreferaty do projektu. Prawo zgłaszania wniosków, petycji skarg przysługuje każdemu obywatelowi, organiz. społecznej.

Referendum gminne -wyrażenie woli przez mieszkańców w sprawach np. samoopodatkow. się mieszkańców,(np. budowa wodociągu, oczyszczalni ścieków) i odwołania rady gminy przed upływem kadencji.

VI. Ogłaszanie i obowiązki prawa miejscowego

Przewodniczący rady lub zastępca podpisuje uchwałę, (bez zbędnej zwłoki), uchwały zarządu podpisują wszyscy członkowie zarządu uczestniczący w posiedzeniu. Przewodniczący Rady Powiatu kieruje uchwały do publikacji.Starosta przesyła wojewodzie jako organowi nadzoru uchwały w ciągu 7 dni od dnia ich podjęcia. Wojewoda może wstrzymć wykonanie uchwały. Przewodniczący sejmiku województwa podpisuje uchwały, po uchwaleniu i skierowniu przez marszałka do publikacji w Woj.Dz.Urzęd.Akty prawa miejscowego muszą być ogłoszone w w woj.Dz.Urzędowym i wchodzą w życie po upływie 14 dni od dnia ich ogłoszenia . Można wyróżnić 4 sposoby ustalenia terminu wejścia w życie aktów prawa miejscowego:

1)w terminie podanymw przepisach wyższego rzędu stan.podstawę prawna wydania aktu

2)w terminie podanym a akcie prawa miejsc.

3)z chwilą ogłoszenia uchwały

4)w terminie 14 dni od dnia ich ogłoszenia

Okres od dnia ogłoszenia aktu prawa miejscowego do dnia jego wejścia w życie nosi nazwę vacato legis. W szczególnie wyjatkowych sytuacjach takich jak np. powódź, zagrozenie pożarowe przepisom porządkowym można przyznać moc obowiązującą z dniem podjęcia.

Akty prawa miejscow. mogą obowiązywać:

-przez okres czasu na jaki zostały wydane, jeśli ustalono go w akcie

-do czasu przeminięcia zdarzenia np. zakończenie powodzi

-do czasu utraty mocy obow. W związku z wydaniem nowej regulacji prawnej

-do terminu okreslonego przez rade gminy na sesji

-w wyniku utraty mocy obow. W trybie nadzoru

-do daty obowiązywania ustawy na podstawie której akt został wydany

W wojew.dzienniku urzędowym ogłasza się akty prawa miejsc.:

1.stanowione przez wojewodę i organy admin. niezespolonej

2.przez sejmik województ, organ powiatu, organ gminy, w tym statuty: wojew.pow.i gminy

3.statuty związków międzygminnych, związków powiatów

4.Prezesa RM uchylające akty prawa miejsc. stanowionego przez wojewodę i organy admin. niezespolonej

5.wyroki sądu administrac. uwzględniające skargi na akty prawa miejscow. stanowionego przez wojewodę i organy adm.niezespolonej, organ samorządu wojew., powiatu i gminy

6.porozumienia w sprawie wykonywania zadań publicznych zawarte:

1. między jednostkami samorządu terytorialnego

2. między jednostkami samorządu terytorialnego i organami admin. rządowej

7.uchwałę budżetową województwa oraz sprawozdanie z wykonania budżetu wojew.

8.obwieszczenie o rozwiązaniu sejmiku wojew., rady powiatu, rady gminy

9.statut urzędu wojewódzkiego

10.inne akty prawne, informacje, komunikaty, obwieszcenia,ogłoszenia jeżeli tak staniowią przepisy szczególne.

Przepisy porządkowe ogłasza się w drodze obwieszczenia za dzień ogłoszenia uważa się dzień wskazany w obwieszczeniu, nie zwalnia to od ogłoszenia w Woj.Dz.Urzędowym.Podstawą do ogłoszenia w WojDz,Urz. aktu prawa miejscowego jest oryginał uchwały podpisany przez przewodniczącego, na oryginale obok podpisu umieszcza się stempel urzędowy, dołącza się do oryginału 3 kopie aktu wrazz wnioskiem do wojewody o jego ogłoszenie.Uchwały są gromadzone w zbiorach i są udostepniane na każde żądanie obywatela.

Nadzór -wynika z ustaw ustrojowych oznacza czynność prawną , kontrola polega na badaniu stanu faktycznego i poównywaniu go z okreslonym wzorem pod kątem legalności. Uchwały rady gmin podlegaja wojewodzie, uchwały budżetowe objete są nadzorem regionalnej izby obrachunkowej- winny być przedłozone do organów nadzoru w ciągu 7 dni od daty ich podjęcia.

Marszałek województwa przekazuje w terminie 7 dni uchwały do RIO.Uchwała może być uchylona w każdej chwili jeżeli jest sprzeczna z prawem.

Inną formą nadzoru jest zatwierdzenie, zaopiniowanie, uzgodnienie. Np. w przypadku uchwały o utrzym. czystości i porzadku wymagana jest opinia Państwowego Terenowego Inspektora Sanitarnego, w przypadku ustalania zasad i warunków wyłapywania bezdomnych zwierząt opinia terenowego lekarza weterynarii i opinia insp.terenowego inspektora sanitarnego,Bez wymaganych opinii uchwała jest nieważna. Na wydanie opinii organ ma 14 dni, jeżeli w tym terminie nie ma wymag. opinii przyjmuje się, że jest przyjęta bez zastrzeżeń.

W termninie nie dłuższym niż 30 dni od doręczenia uchwały.

Organy nadzoru- nad j.s.t są Prezes Rady Min.i wojewodowie, a w zakresie spraw finansowych RIO. NIK może kontrolować działalnośc organów s.t., komunalnych osób prawnych i innych komunalnych jednostek organizacyjnych. Wniesienie skargi(przez każdego czyj interes prawny został naruszony) do NSA także jest nadzorem uchwał.

1

27

---