Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki

SPRAWOZDANIE Z

PODSTAW KONSTRUKCJI MASZYN

Temat: Wykreślne wyznaczenie zarysu zębów korygowanych i sprawdzenie ich wymiarów

Piotr Perchel

gr 11

Cel ćwiczenia:

Celem ćwiczenia było przeprowadzenie badania dotyczącego przeprowadzania korekcji uzębienia

Schemat stanowiska:

chyba trzeba wyjebać ten schemat ale nie jestem pewny !!

1-blat stołu

2-arkusz papieru

3-przycisk

4-sprzęgło cierne

5-dzwignia mimośrodu

6-szablon narzędzia obrabiającego

7-kołki

8-zaciski

9-suwak

10-pokrętło

11-suport

13-skala podziałki

14-pokrętło

15-wskaźnik

16-skala

17-pokrętło.

Przebieg ćwiczenia:

Na ćwiczeniach, przy pomocy stanowiska badawczego rysowaliśmy uzębienie na małym oraz na dużym kole. Polegało to na odrysowywaniu zębów od szablonu, oraz każdorazowym obrocie szablonu o pewien kąt za pomocą korbki. Obrót w naszym przypadku wynosił dwa obroty korbki. Tym sposobem na arkuszu papieru ukazał się rysunek zębatki.

Po tym musieliśmy skorygować nasze uzębienie. W tym celu trzeba było odsunąć szablon od środka zębatki. Podczas rysowania obrócenie następowało także o 2 o dwa obroty korbką.

W ten sposób powstało uzębienie skorygowane

Obliczenia:

Dane	kolo małe	koło duże
liczba zębów	9	27
moduł	m=10mm	m=10mm
kąt przyporu	α=20^0	α=20^0
wsp. luzu wierzchołkowego	cw=0,2m	cw=0,2m
kąt pochylenia linii zębów	β=0^0	β=0^0
wsp. wysokości zęba	y=1	y=1
wsp. skrócenia zęba	Δy=0	Δy=0

wzór	koło małe		koło duże
		nie korygowane	korygowane	nie korygowane	korygowane
dp=m*z	10·9=90	10·9=90	10·27=270	10·27=270
ha=m(y+z+Δy)	10·(1+0+0)=10	10·(1+0,5+0)=15	10·(1+0+0)=10	10·(1-0,5+0)=5
hf=m[(y-x)+cw]	10·[(1-0) +0,2]=12	10·[(1-0,5)+0,2]=7	10·[(1-0) +0,2]=12	10·[(1+0,5)+0,2]=17
h= ha+ hf	10+12=22	15+7=22	10+12=22	5+17=22
da= dp±ha	90+(2·10)=110	90-(2·10)=70	270+(2·10)=290	270-(2·10)=250
df=dp±2hf	90-(2·12)=66	90+(2·12)=114	270-(2·12)=246	270+(2·12)=294

gdzie:

d_p- średnica podziałowa,

h_a- wysokość głowy zęba,

h_f- wysokość stopy zęba,

h- wysokość całkowita zęba.

d_a- średnica wierzchołków zębów,

d_f - średnica wrębów,

Wnioski:

Korekcję uzębienia stosuje się w celu poprawy wykonania zębów. Dzięki temu współpraca między kołami zębatymi znacznie się poprawia. Możemy stosować korekcję dodatnią i ujemną. Dodatnią korekcję stosujemy w przypadku gdy zęby są podcinane. Powoduje ona wzrost wysokości głowy zęba oraz zmniejszenie się wysokości stopy, a także poszerzenie głowy i zwężenie stopy. Gdy zęby są zaostrzone stosujemy korekcję ujemną. Niesie ona ze sobą odwrotne skutki niż korekcja dodatnia tj. wysokość głowy zęba maleje i zostaje ona poszerzona, wysokość stopy wzrasta oraz zostaje ona zwężona.

Po korekcji średnica podziałowa nie zmieniła się. Jest to średnica teoretyczna.

Korekcja ma korzystny wpływ na uzębienie. Poprawia się współpraca między zębami, oraz wzrasta ich wytrzymałość .

1 Wymienić rodzaje korekcji i warunki niezbędne do ich przeprowadzenia.

Wyróżniamy korekcje:

P-O - w tym rodzaju korekcji nie ulega zmianie odległość osi kół zębatych

P - odległości osi kół ulegają zwiększeniu przy korekcji dodatniej, oraz zmniejszeniu przy korekcji ujemnej

Warunki potrzebne do przeprowadzenia korekcji:

dla P-O - z₁+z₂>>2z_graniczne

dla P - gdy nie można zastosować korekcji P-O

2 Co to jest graniczna liczba zębów, wg jakiego wzoru się wylicza?

Jest to najmniejsza liczba zębów w kole, które nie wykazują podcięcia stopy zębów.

Wyliczmy ze wzoru:

z_graniczne=y*2/sin^2(α)

3 Jakie są skutki nacięcia zębów o liczbie mniejszej od granicznej?

Zostają podcięte u podstawy, skutkiem czego są osłabione, głównie na zginanie

4 Kiedy występuje podcięcie stopy zęba i jakie są tego skutki?

Gdy w kole występuje mała liczba zębów, wówczas podczas obróbki narzędziem zębatkowym występuje podcięcie zęba u podstawy

5 Co to jest moduł i jaki ma związek z podziałką koła?

Moduł jest to wielkość charakteryzująca parametry zębów koła.

p=m*π p-podziałka

m=p/ π m-moduł

p=d π/z d-śr podziałowa

d=m*z z-ilość zębów

6 Jak się wylicza średnice: -podziałową, wierzchołków, wrębów (stóp)?

Średnica podziałowa:

d=m*z

Średnica wierzchołków:

d_a=d+2h_a

Średnica wrębów:

d_f=d-2h_f

7 Wymienić metody nacinania zębów o zarysie ewolwentowym.

Do metod nacinania zębów należą: frez kształtowy, metoda Fellowsa

8 Co to jest invα?

Jest to funkcja ewolwentowa

invα=tgα-α

9 Co należy zrobić aby uniknąć podcięcia stopy zęba. Jak zapewnić poprawną prace z kołem współpracującym, w którym podcięcie nie występuje.

Aby uniknąć podcinania zębów, wykorzystuje się niewrażliwość zarysów ewolwentowych na wzajemne ustawienie kół i stosuje się przesunięcie zarysu zęba, poprzez odsuwanie narzędzia od koła nacinanego o wartość X.

11 W przekładni o liczbach zębów z₁=15, z₂=29, m=3,5, α=20,y=1 odległości osi a_rz­=78mm. Jaką korekcje zastosowano i dlaczego

d₁=m*z₁=52,3 mm

d₂=m*z₂=101,5 mm

a_o=(d₁+d₂)/2=77mm

a_rz=78 mm

a_o<a_rz

korekcja dodatnia P ponieważ liczba zębów na małym kole jest mniejsza od granicznej i w ten sposób można zmniejszyć podcięcie

12 Narysuj zazębienie ewolwentowe z wyraźnym podaniem kół; zasadniczego, wierzchołkowego, wrębów (stóp) oraz wskazaniem lini przyporu i kąta przyporu

13 Oblicz przełożenie całkowite przekładni czterostopniowej znając poszczególne stopnie

Aby wyznaczyć przełożenie należy pomnożyć przez siebie poszczególne przełożenia.

i_c=i₁*i₂*i₃*i₄

14 Co to jest sprawność całkowita układu napędowego

Całkowita sprawność układu jest to iloczyn sprawności poszczególnych elementów

15 Co to jest przełożenie geometryczne a kinematyczne. Jaka jest między nimi zależność?

kinematyczne i=n_wyj/n_wej

geometryczne u=z₁/z₂

i=1/u

16 Co to jest liczba przyporu i jaki jest wpływ korekcji na tę liczbę?

Liczbą przyporu lub stopniem pokrycia nazywamy stosunek długości łuku, do podziałki p na kole tocznym. Liczbą przyporu łatwiej jest określić jako stosunek długości czynnej linii przyporu e do podziałki koła zasadniczego pb.

17 Co to jest punkt przyporu, a co łuk przyporu, czy jest związany z korekcją zazębienia?

Miejsce chwilowego styku zębów (czyli przyporu) nazywa się punktem przyporu.

Kolejne punkty przyporu tworzą linię, zwaną linią przyporu

18 Od czego zależy zużywanie się zębów współpracujących kół zębatych?

Zużywanie zależy od wielkości i charakteru sił działających, które z jednej strony wywierają wpływ na wytrzymałość a z drugiej na zużywanie się zębów. Zarówno jeden, jak drugi czynnik wymaga odpowiedniego materiału i jego obróbki. Zależy także od: wielkości dróg poślizgowych współpracujących ze sobą zębów, wielkości naprężeń dociskowych

staranności i dokładności wykonania odległości osi kół współpracujących, staranności montażu, jakości smaru i sposobu smarowania, dokładności wykonania zębów.

19 Wymienić czynniki wpływające na cichobieżność przekładni. Czy od cichobieżności zalezy sprawność przekładni?

Cichobieżność zależy od: błędów podziałki, nieprawidłowości zarysu boków zębów, mimośrodowości nacięcia zębów względem osi obrotu, stanu powierzchni (chropowatości, nierówności) zębów, od ilości sekundowych zazębień.

---