ETYKA to zbiór norm postępowania.

Etyka lub przymiotników etyczny i nieetyczny używany wtedy gdy kontekst teoretyczny lub refleksja nad dobrem i złem.

Kodeks etyczny - pisemny lub ustny, formalny lub nie, zbiór norm etycznych. Opracowywany przez i dla np. studentów X uczelni, pracowników Y firmy, pracowników Z branży.

Sumienie szerokie - polega na stałej skłonności do uznawania za moralnie dopuszczalne to, co w rzeczywistości jest zakazane, względnie do przedstawienie sobie winy ciężkiej jako winy lekkiej.

Społeczna Odpowiedzialność Przedsiębiorstw (SOP)

Corporate Social Responsibility (CSR)

Uważana jest za filozofię prowadzenia działalności gospodarczej, polegającej na uwzględnieniu i podanie przez przedsiębiorstwa interesów szerokiego kręgu różnych podmiotów tzw. interesariuszy, czyli takich grup lub jednostek, które mogą wpływać lub są pod wpływem działania przedsiębiorstwa poprzez jego produkty, strategie, procesy wytwórcze.

Podstawowym założeniem SOB jest: oparcie sukcesu przedsiębiorstwa na jego długofalowym, zrównoważonym rozwoju wynikającym z uwzględnienia w swojej działalności trzech wymiarów: ekonomicznego, ekologicznego, społecznego.

Przekłada się to na dobrowolne projektowanie działań gospodarczych, które jednocześnie są:

 społecznie odpowiedzialne

 ekologicznie przyjazne

 ekonomicznie wartościowe

SOP zakłada również, że przedsiębiorstwa podejmują działania społecznie odpowiedzialne, mające pomóc stworzyć lepsze społeczeństwo i czystsze środowisko w sposób dobrowolny i wychodzący ponad oczekiwania prawne.

SOP obejmuje różne zagadnienia:

 środowisko naturalne

 firma w społeczeństwie

 działalność charytatywna

 przejrzystość w biznesie (etyka działalności gospodarczej)

 prawa człowieka i prawa pracownicze

 zrównoważony rozwój

 edukacja i nauka

Każde przedsiębiorstwo opracowuje swój własny sposób bycia odpowiedzialnym społecznie.

Jest on uzależniony od struktury organizacyjnej, wielkości firmy, charakteru jej działania.

Niemniej jednak można wyróżnić dwie podstawowe grupy mechanizmów:

1. Formalizujące

Polegające na ustaleniu reguł postępowania, opracowaniu kodeksów, podejmowaniu działań na rzecz przejrzystości w biznesie, przyjmowaniu standardów dotyczących społecznej odpowiedzialności czy poddawaniu się ocenom i audytom.

2. Uczestniczące

W postaci uczestnictwa we wszelkiego typu akcjach od własnych programów (edukacyjnych, ekologicznych) poprzez sponsorię lub współudział w programach i akcjach organizowanych przez różne stowarzyszenia, fundacje i organizacje porządkowe

KORZYŚCI FIRMY Z REALIZACJI SOP

- Wzrost zainteresowania inwestorów

- Zwiększenie lojalności konsumentów i interesariuszy

- Poprawa relacji ze społecznością i władzami lokalnymi

- Wzrost konkurencyjności

- Podnoszenie poziomu kultury organizacyjnej firmy

- Kształtowanie pozytywnego wizerunku firmy wśród pracowników

- Pozyskiwanie i utrzymywanie najlepszych pracowników

Kto powinien się angażować w tworzenie kodeksu etycznego: "1) konstruowanie kodeksu musi byc poprzedzone badaniami i dyskusjami z tymi, których dotyczy

2) nie moze byc narzucony przez zarzad, lecz trkatowany jako wlasnosc tych, których dotyczy"

Najbardziej rozpowszechnione kodeksy etyczne są w Hameryce.

CECHY OSOBY ZINTEGROWANEJ

Dojrzały dorosły student: odpowiedzialny, punktualny, systematyczny, kulturalny, otwarty na wiedzę, pracowity, rozsądny, wytrwały, samodzielny.

1. Osoba zintegrowana przyjmuje w sposób trwały pewne wartości i zasady. Przyjęcie tych zasad rodzi gotowość, by tych wartości bronić. Ochrona ta polega szczególnie na świadczeniu o nich, kiedy napotyka się jakiś opór. Osoba jest na tyle wewnętrznie pewna, że potrafi mówić o tych wartościach bez dotykania kogokolwiek i zarazem potrafi modyfikować swój sposób wyrażenia dzięki doświadczeniom, które przeżywa na co dzień.

2. Osoba zintegrowana jest zdolna do tego, by żyć i działaś wg przyjętych zasad. Chodzi tutaj o interioryzacje, uzewnętrznienie tych zasad. Żyjąc i działając zgodnie z zasadami, ufa ich własnemu rozumieniu, pojmowaniu, potrafi je wyrazić słownie a zarazem obronić przed krytyką.

3. Osoba nie traci zbyt dużo czasu na rozmyślaniu o tym co było, co przeminęło, nie wybiega z niepokojem w przyszłość, w to co będzie. Jest to ucieczka od chwili obecnej, od mojego teraz.

4. Osoba zintegrowana nosi w sowie podstawową wiarę w to, że da sobie radę w rozwiązaniu swoich zasadniczych problemów, które ma i nie da się zbytnio osłabić poprzez trudności i błędy, których doświadcza. Posiada podstawową pewność siebie, która czasem może ulec zachwianiu, ale jest jednak pewna słabością w zachowaniu.

5. Osoba zintegrowana wobec innej osoby czy grupy nie czuje się gorsza lub lepsza. Natomiast ma świadomość, że jest osobą niepowtarzalną, mającą swoje wady ale i zalety. Choć uznaje różnice pomiędzy sobą a innymi, szanuje prestiż, funkcje społeczne innych ludzi. Za rzecz oczywistą uważa, że jest interesująca i wartościowa dla innych, przynajmniej dla tych, z którymi jest jakoś złączona.

Wg Le Senne`a temperament to zasadniczy składnik indywidualności ludzkiej uwarunkowany 3 warunkami podstawowymi:

 Emocjonalność (E, nE)

 Aktywność (A, nA)

 Oddzwiękowość prymalna (P) lub sekundalna (S)

ROZWIŃ TO KTOŚ!

Ojciec etyki - Sokrates (a nie może być też Arystoteles?)

SUMIENIE

Sumienie jest to wewnętrzny głos mówiący co jest dobre a co złe.

Sumienie jest to specyficzne zjawisko moralne, ma postać konkretną. Odnosi się do czynów ujednostkowionych czyli spełnionych przez dany podmiot w oznaczonym miejscu i czasie. Sumienie zwraca się ku własnym czynom spełniającego je podmiotu - jedna i ta sama osoba jest sprawcą czynu a zarazem podmiotem określającym wartość moralną tego czynu.

Sumienie zwraca się ku zamierzonym dopiero ale jeszcze nie spełnionym aktom, bądź tez ku aktom już dokonanym. Ma charakter prospektywno - retrospektywny.

W funkcjonowaniu sumienia odzywa się silny rezonans uczuciowy ale ujawniające się emocje nie są sądem sumienia, ale temu osądowi towarzysza.

Istota sumienia sprowadza się do pierwiastka rozumowego: intelektualno - wolitywnego (od woli).

Sumienie - jest to wartościująco - imperatywny sąd człowieka, uformowany na podstawie ogólnych ocen i norm moralnych o konkretnym akcie spełnionych przez niego samego (przez dany przedmiot).

Istotne cechy sumienia:

o Norma obiektywna i konkretna

o Instancja, która w człowieku i w imię człowieka decyduje o dobru lub zły jego czynów a zarazem trybunał przed którym jest za uczynki odpowiedzialny

o Sumienie jest normą normowaną, czyli poprzez przyjęte normy ogólne, ogólne podstawy dobra i powinności moralnej stale podlega kształtowaniu

Rodzaje sumienia:

 sumienie przeduczynkowe (prospektywne)

 sumienie pouczynkowe (retrospektywne)

 sumienie prawdziwe (obiektywna norma moralna)

 sumienie błędne:

- sumienie błędne nieprzezwyciężalnie

- sumienie pokonalnie błędnie

Rozróżnienie to za punkt wyjścia bierze stosunek sądu sumienia do norm obiektywnego porządku moralnego. Stosunek ten zawiązuje się jednak za pośrednictwem ogólnej reguły postępowania, która występuje w świadomości moralnej osoby oceniającej swój czyn.

Jeżeli reguła ta jest zgodna z obiektywnym porządkiem moralnym wyrażonym w prawie moralnym wówczas zachodzi stan sumienia prawdziwego.

Sumienie błędne nieprzezwyciężalnie - wyraża etyczną opinię jednostki, która nie żywi i nie może żywić żadnych wątpliwości co do zawartego w niej błędu, czyli ma niezachwiane przekonanie o słuszności tej normy.

Sumienie w „dobrej wierze”

Sumienie pokonalnie błędne - u człowieka zrodzi się wątpliwość co do słuszności jego etycznego, ogólnego przekonania i może on dojść do ustalenia rzeczywistego stanu rzeczy, ale tego czy to z lenistwa czy też z premedytacji nie czyni i nie chce poznać prawdy ani nie przejmuje się powinności prawego postępowania.

W takim przypadku człowiek jest winny deformacji swego sumienia oraz zła, które popełnia.

 sumienie pewne

 sumienie wątpliwe

Sumienie pewne - oznacza stan sumienia, w którym człowiek w formowanych przez siebie konkretnych sądach moralnych wyklucza uzasadnione dostępnym mu potocznym poznaniem racje wątpienia.

Sumienie wątpliwe - oznacza taki stan sumienia, w którym człowiek albo nie jest zdolny uformować sobie jakiegokolwiek sądu o wartości moralnej konkretnego czynu albo tez formułuje taki sąd, ale towarzyszą mu uzasadnione obawa błędu wątpliwości, czyli z uzasadnionym podejrzeniem, że zamierzony akt jest zły i zakazany.

 sumienie trafne

 sumienie szerokie

 sumienie skrupulanckie

Sumienie trafne - wyraża habitaulną dyspozycję człowieka do zachowania właściwej miary z ocenie wartości moralnej spełnionych przez siebie czynów. Zachodzi ono szczególnie w ocenie popełnionego zła i polega na umiejętności osądzania dużego zła moralnego jako dużego, małego jako zła małego.

Sumienie szerokie - polega na stałej skłonności do uznawania za moralnie dopuszczalne to, co w rzeczywistości jest zakazane, względnie do przedstawienie sobie winy ciężkiej jako winy lekkiej.

Sumienie skrupulanckie - oznacza stan sumienia, który bez wystarczających racji upatruje winę moralną tam, gdzie jej nie ma i z tego powodu pozostaje w permanentnym lęku popełnienia zła moralnego.

Aspekty które należy brać przy ocenie moralnej (CHODZI O TO?):

MORALNOŚĆ CZYNU O PODWÓJNYM SKUTKU

Jak ocenić czyn, które rodzi wiele skutków a wśród nich jest jakiś skutek moralnie zły? Wolno wykonać taki czyn, o ile spełnione zostaną równocześnie następujące warunki:

 Sam czyn musi być moralnie dobry.

 Cel działającego (intencja) musi być godziwy. Znaczy to, że człowiek dąży do osiągnięcia dobrego skutku, skutek zły nie jest chciany lecz tylko tolerowany.

 Skutek dobry nie może być osiągnięty za pośrednictwem złego skutku. Obydwa skutki są albo równorzędne albo zły jest następstwem dobrego.

 Musi istnieć racja usprawiedliwiająca takie działanie. Racja ta powinna być proporcjonalna do zła, które w ten sposób powstaje.

Im większe jest przewidywane zło, tym większe musi być dobro, którego oczekujemy ze spełnienia czynu.

przeszkody ograniczające wykonywanie czynów ludzkich:

1. Przeszkody aktualne (4.główne:

- niewiedza (niepokonalna, czyli "nie wiemy że nie wiemy" i pokonalna - wiemy, że nie wiemy)

- uczucia

- strach

- przymus <w>)

2. Przeszkody habitualne (stałe) w tym:

- Fałszywe opinie

- Nałogi

- Choroby psychiczne

kształtowanie sumienia pEwnego (a nie prawnego jak ktoś napisał - chyba, że to jeszcze coś innego ;d)

Droga bezpośrednia - polega na zwróceniu się do osób kompetentnych w sprawach moralnych z prośbą o rozstrzygnięcie przeżywanych obaw moralnych

Droga pośrednia - polega na przeprowadzeniu swoistego praktycznego rozumowania zmierzającego do usunięcia przeżywanej wątpliwości przy pomocy odpowiednich ogólnych dyrektyw.

Dla realizacji nakazów sumienia człowiek powinien stale kształtować, wzmacniać swoją wolę, by chciała ona realizować imperatywy sumienia.

Mechanizmy obronne:

1. Wypieranie

2. Sublimacja (złośliwość, np. agresja słowna wobec siebie, innych)

3. Identyfikacja (przedżeźnianie, przyjmowanie nieświadomie czyichś cech, poglądów)

4. Inwersja

5. Fantazjowanie (marzenie "jak bym poszedł mu nagadał to by..." ;d)

6. Idealizacja (przecena jakiegoś obiektu lub osoby - dostrzeganie cech dobrych, nie złych, jakieś wartości dla przesądów)

7. Projekcja (mówię o kimś a tak naprawdę o sobie)

8. Regresja (pierwotny infantylizm, wtórny infantylizm)

Programy społeczne i szkolenia etyczne - to było w jednej z broszur z UE na stronie. Programy na rzecz lokalnej społeczności, charytatywne itp.

---