Inżynieria Ruchu Morskiego, rok I, gr. A
Grzybowski Mirosław Olejniczak Marcin	Ocena jakości używek - herbata

TEORIA:

Używki to produkty o właściwościach smakowo-zapachowych i pobudzających. Używki przedstawiają na ogół małą wartość odżywczą, a ich znaczenie fizjologiczne polega na działaniu na organizm pewnych związków chemicznych, przede wszystkim alkaloidów. Typowymi używkami są kawa i herbata.

Nazwa herbata określa młode liście i nierozwinięte pączki liściowe krzewu herbacianego, odpowiednio przerobione i służące do otrzymywania naparu. Zawiera ona kofeinę lub teinę, związek fizjologicznie czynny. W małych ilościach teina działa na organizm pobudzająco, w większych- trująco. Herbata zawiera ponadto niewielkie ilości witamin i soli mineralnych oraz garbniki, które wpływają na jej smak i kolor. Garbniki nadają również herbacie właściwości przeciwzapalne i ściągające. Olejki eteryczne nadają herbacie zapach. Z wymienionych składników są one najbardziej wrażliwymi substancjami. Pod wpływem tlenu, światła, podwyższonej temperatury oraz działania drobnoustrojów łatwo ulegają przemianom, obniżającym ich wartość jako substancji zapachowych.

Opakowanie herbaty przeznaczonej na eksport musi się charakteryzować nieprzepuszczalnością pary wodnej i gazów, ze względu na lotność olejków eterycznych zawartych w herbacie, jej higroskopijność oraz zdolność pochłaniania obcych zapachów. Opakowanie musi być kilkuwarstwowe, produkowane z bezwonnego drewna drzew liściastych. Skrzynki powinny być wyłożone folią aluminiową i białym pergaminowym papierem. Na opakowaniu podawany jest gatunek herbaty, często rejon uprawy (a nawet nazwa plantacji), numer skrzynki, numer partii, masa brutto, netto oraz data pakowania herbaty.

Część doświadczalna:

1)

Liść herbaty ma kształt jałowy. Środkiem przechodzi nerw główny, a od niego odchodzą nerwy boczne, ułożone w stosunku do głównego mniej więcej pod kątem 45⁰. Na ząbkowanym brzegu liścia znajdują się gruczołkowate wyrostki.

Powiększony liść herbaty pokazujący charakterystyczne unerwienie.

2)

Przebieg doświadczenia:

Rozcieramy pręcikiem szklanym w tygielku porcelanowym szczyptę herbaty na proszek. Tygielek umieścić na siatce azbestowej, przykrywamy szkiełkiem przedmiotowym i ustawiamy na nim tygielek napełniony wodą. Przygotowany zestaw podgrzewamy przez kilka minut za pomocą bardzo małego płomienia palnika. W tych warunkach teina sublimuje na powierzchnię przykrywającego szkiełka przedmiotowego.

Obraz teiny oglądanej pod mikroskopem.

3) Oznaczenie zawartości garbnika metodą Tichomirowa

Zasada oznaczania polega na zdolności zmieniania zabarwienia zasadowego octanu miedziowego przez związki garbnikowe, zawarte w herbacie.

Przebieg doświadczenia:

Do dwóch jednakowych, bezbarwnych probówek odmierzamy jednakowe ilości odczynnika Tichomirowa (jest to nasycony roztwór zasadowy octanu miedziowego). Następnie do jednej z probówki wsypujemy około 0,5g próbki 3 herbaty, zaś do drugiej herbatę LIPTON LIŚCIASTĄ. Odstawiamy na 15minut i po upływie tego czasu obserwujemy zmianę zabarwienia.

Po upływie 15minut możemy zaobserwować, że zawartość pierwszej probówki nie zmieniła koloru, co oznacza, że próbka 3 herbaty była już wcześniej zaparzona lub zawiera domieszkę takiej herbaty. Natomiast zawartość probówki drugiej zabarwiła się na zielono co wskazuje, że herbata nie była wcześniej parzona.

4)

Oglądany pod mikroskopem liść herbaty LIPTON LIŚCIASTA.

---